What is your hope for 2024 in one word? Post your comments here or propose a question.

I Sigir, Jlema Tuah Asibak

Cover I Sigir.jpg
Location
Tabanan, Bali
Main characters
Event
Dictionary words


    Add your comment
    BASAbaliWiki welcomes all comments. If you do not want to be anonymous, register or log in. It is free.

    Summary



    In English

    In Balinese

    Ada anak luh daa, ubuh uling cenik, katinggalan rerama luh muani, nyama ia sing ngelah. Kacrita Ni Ubuh sedekan maan ngidih padi. Padine ento jemuha satonden katebuk. Mara keberanga di natahe, saget tuun ujan bales masriok makecegan. Ngenggalang Ni Ubuh nuduk padine abana menekan ka balene. Buin kejepne matan aine endag nyenter. Buin padine tuunanga, jemuhina di natahne. Mara pragat ia ngeberang padi, teka ujan bales, buin gupuh nuduk padine. Buin endag banteng aine ngenter, buin tuunanga padine. Jeg buin ujane bales ngecek, buin bincuh nyaup padine abana ka balene. Keto dogen gaene, kadirasa candena teken ujane. Kanti kenyel ia ngeberang lan nuduk padine. Sangkaning gedeg, Ni Ubuh payu mamisuh. Beh, jeg bebeki Ida Bhatara Surya teken kai ane lacur. Aeng ben kai nyembah-nyembah nunas karahayuan, sing sweca. Jeg gedeng basange, neh kal tunggingin jit jani Saja, Ni Ubuh ngemenekang kamenne tur nunggingin Bhatara Surya. Disubane keto, luwung endang nrengdeng aine. Ia lantas nuunang tur ngeberang padine di natahe. Padine tuh ngritik, Ni Ubuh payu nebuk ngae baas. Sayan makelo sayan masalin rasan awakne, mrasa oon, enduk-enduk atine, gobanne sayan gading lumlum, nyonyone sayan kenyat mrasa baeng, tuara kakeneh baana, makejang ngetarang ia liwat ganti tur ngidam, suba magatra di nyonyo. Sedih pesan kenehne Ni Ubuh, taune tusing pesan taen nawang ngajak anak muani. Nguda bisa beling, da ja makosod cara kambing, kadirasa tusing pesan taen paek ajak anak muani, nguda bisa beling? Sinah lakar dadi kakedekan gumi. Pianake lekad kasambat pianak babinjat mapan tuara bapa. Jeg maimbuh-imbuh lacure nibenin, kadirasa Widhi suba magedi, men kenken idupe jani, keto Ni Ubuh ngrengkeng. Lemah peteng ia maselselan. Kacarita jani di pedemen kadalon pulesne, ngipi ia katurunan baan Bhatara Surya, laut ngandika kene, Nyai Ubuh, suud nyai sebet maselselan baan nyaine beling, ira ica teken nyai ngemaang nyai pianak. Melahang dogen ngaba, lekadne durinan, da nyai ngencereweanga, manian lamun suba bisa ia nakonang bapa, patujuhin ngalih ira tanggun langite barak kangin Mara amonto maan di pangipian, lantas ia ngendusin. Kasuen-suen tugtug ulanan belinganne lekad pianakne magoba jlema tuah asibak, malima batis, mamata, makuping pada maneh. Rahayu di palekadanne tan patulungan, kewala kesiab kenehne Ni Ubuh baana ngelah pianak tuah asibak. Inget teken pangandikan Bhatara Suryane di pangipian, melahanga ngubuhin pianakne, seger oger tunas lanus, laut adanina I Sigir, artinne I Sibak. Yadiapin ia asibak, disubane kelih patut wenang bisa mamunyi, bisa nyemak, bisa majalan, ngudiang ja ia nyidang, kewala nganehin. Majalan ia kecog-kecog cara katugtug. Makejang anake kapiolsan teken anake cerik, I Sigir; asing nepukin asing asing ningeh teken teken unduke keto, teka pada ngemaang ia padana, ada maang dedaran, ada maang pipis, magenep-genepan, idep satmaka sugih Men Sigir ulihan panekan pianakne kadanan. Ne jani suba reko ia kelihan, ngrsep munyi, nawang matujuhang, kangin kauh, kaja kelod, ngomong I Sigir teken memene, Meme, Meme engken bapan icange nguda icang sing nawang? Sing cang ngelah bapa, Me? Masaut memene, Apa kemad meme teken I Dewa, lacur I Dewa tumbuhang meme sing ja ngelah bapa. Masaut pianakne, Sing cang ngelah bapa? Sangkal ada icang, nyen ngadakang dadi lekad kene icang, tusing cara lenan, genep ukudan? Mabatis tuah aneh, malima tuah abesik, mamata masi abesik, mabungut atebih, apa men kene? Eh me, encen bapan cang me, sing me nyak ngorahang? Mun sing, cang kal magedi, lek pasajane atin cange, pang san cang mati, nyak kija ditu? Lantas masaut memene, Nah keto ja raos I Dewa, ento ajin I Dewane Bhatara Surya, malinggih di tanggun langite barak-barak ne kangin. Masaut pianakne, Nah lamun keto, bekelin icang ketipat taluh abesik, teken taluh ba siap abungkul, jumah suba meme, icang kema luas ngalih bapan icange sung ja makelo icang teka. Keto tembaanga baan memene pangelingina, Da I Dewa kema, anak joh dija kaden gumine, seda I Dewa di jalan-jalan, dija alih meme? Meneng I Dewa jumah, apa I Dewa kuangan? Meme ngalihang I Dewa. Masaut pianakne, Apa kuangan, kuangan awak, dija perah anak buka icange asibak? Sing, kema meme ngae ketipat, mani semengan icang majalan Kacrita di jalan liu anake nepukin ia pada jejeh maib, kadena gook memedi. Ada ne ngorahang tonya. Ada anak matekap tepukina bakat ojoga, rengas sampine, sing itang-itang plaibne. Ane nekapang kanti baah bangun ngedetin talin sampine, kene abetne, Ne jlema kenken teka tuah asibak ngrengas-ngrengasang sampi dogen? Berek tonya, tonya apa ja iba? Masaut I Sigir, Da jerone tangkejut, tiang jlema mala, patujuhin tiang ngalih bapan tiange Bhatara Surya di tanggun langite. Anak matekap masaut pedih ngembros, Saling iba jlema asibak nagih ngalih tanggun langite, anake nu genep ukudan sing nawang kema. Buin majalan I Sigar ngecogcog. Nepukin ia anak tua ngangon sampi selem jagiran buin galak nyenggot-nyenggotin, ento takonina baan I Sigar. Jero, Jero anak odah, kija lakun tiang ngalih bapan tiange? Kone di tanggun langite ne barak kangin. Masaut anake tua, Ne cai nyen tuah asibak? Titiang nika I Sigir. Nah lamun cai nyak ngupahin kaki ketipat mabe taluh abungkul, kaki nujuhin cai mambahan kema. Masaut I Sigir, Inggih, niki tiang muat ketipat taluh mulam taluh asiki, niki ambil Lantas baanga anake odah ketipat teken taluhe, tampina baan anake odah totonan, laut daara. Suud anake odah madaar, lantas ngomong kene, Cai Sigir, ne sampin kakine tegakin, apang enggal cai teked ditu. Masaut I Sigir, Sampi galak, bani tiang? Masaut anake odah, Nguda sing bani. Suba keto camoka bungut sampine baan anake odah, baanga I Sigir talinne, penekanga ia ka tundun sampine tegakanga, negak ia ditu. Suba melah tegakne, pecutina ban anake odah jit sampine, macuet malaib sampine alah mimis, meteng ditu beneng kangin, kanti sing bani kedat I Sigir di tundun, bin kenyengne teked ia di tanggun gumine kangin sing lawang ida Bhatara Surya medal. Teked ditu I Sigur ia matur, Ratu Bhatara Surya, Ratu reko ngardi titiang, mawinan wenten titiang sapuniki, mrupa tan genep masikian, mangkin titiang rauh nangkilang dewek ring Bhatara, mangda cokor I Dewa ngaksi titiang. Titiang nunas ica ring Bhatara, mangda dados titiang jlema patut sane rahayu becik. Yan tan Bhatara ledang, becik pademang titiang iriki, jengah titiang dados jlema nyalahpara, keto liu aturne I Sigir sambilanga ngelut cokor Ida Bhatara Surya. saja bapa ngrupaka cai. Krana kene lekad caine tuah asibak, ne malu memen caine salah nunggingin nira sedek majalan di ambarane, wireh ia sebet busan-busan nuunang menekang padine bakal jemuha sing aan air, kaselag selag baan ujan. Ento krana ia kajamah baan tejan bapane kilidin gulem, wastu beling lekad kene cai asigar, da cai nyebetang. Da ja suba cai teka nunas panyupatan. Nah jani bapa lukat cai. Kema cai manjus mabresih di pasiraman bapanne, ento ditu kema laku ditu ada pancoran Sinduratna, kema ditu panjusang ibane, lamun suba keles kules caine, duduk aba mai Gelisang satua, enggal I Sigir manjus sig pasiramanne Bhatara Surya. Pancuran telung dasa liunne tur luih-luih sendagne, magenepan, ada ban mas, slaka, tembaga, kekuningan, sakandan bungah masoca mirah manik, sakancan socane ada ditu, buina yehne mawarna endah pada ening, ento pepeda uli tanggu kauh baana manjusin, telah teked tanggu ba dangin. Pragat ia manjus keles kulesne, genep cara-caraning manusa ukudanne jani tur bagus alep buka Rejunane. Toliha awakne suba melah, suba genep, duduka kulesne abana mulih ia nangkil ring Ida Bhatara. Nah ento cai jani suba melah. Kema jani cai mulih ka lemah. Lamun cai predoma baan meman caine, edengang kules caine Jani apang melah cai mabikas, sing buungan cai sadia. Kema cai ngortaang pangandikan bapa, mani-mani yen ada anak luh langgana buin aketo nungging-nunggingin, kena sapa ia baan Dewa, wastu ngelah pianak salah, salah wetu, salah rupa, malapataka. Yan ada anak luh kalaning camah, ngulungang ngutang camahne di marga agung, kena sapa baan Bhatara Surya. Wastu sing dadi menyah, kasakitan baan rare. Patutne anake luh camah, yatna ngutang camahne, pang da sing jalan-jalan manongos, ngawe punah di gumi. I Sigir matur, Ratu titiang ngiring, mangkin titiang mapamit. Jani suud maadan I Sigir jani masa Truna Bagus. Tan kacerita di jalan, teked ia jumahne kala peteng, dapetanga korinne makancing, lantas togtoga sambilanga gelur-gelur, Meme, meme, ampakang jlanane, icang teka Masaut memenen, Nyen ento kamemen nogtog jlanan kali jani, umah icang suung Icang pianak meme. Dija pianak memene teka, ia lantas suba makelo, meh ia suba mati di jalan-jalan. Nah, ampakang te jlananne, icang suba pianak meme. Memene ngampakang jlanan. Nyenterang suluh. Maketketan ia ningalin anak menak truna bagus. Mimih dewa ratu, sapa sira niki? Titiang ten uning, anak Dewa, anak Ratu Agung, sapa sira niki? Titiang nenten ngelah pianak sapuniki bagusne, panak titiang mala tuah asibak. Icang suba pianak meme, ne apa kules icange malu, jani icang suba man panglukatan Ida Bhatara ne ngardi ukudan icange. I Sigir lantas ngedengang kulesne, saluka, buin magoba asibak buka ne suba. Kendel memene, puluka pianakne, pangelingina, usap-usapa, sayanganga pesan. Teka saja I Dewa cening, nah sadian meme, meneng jani I Dewa jumah tongosin meme, pang meme panesin ajeng-ajengan I Dewane Ditu I Sigir buin ngelus kulesne, buin dadi Truna Bagus, lantas ia ngortaang pajalanne luas uling panyumu kayang pamragat pangandikan Ida Bhatara Surya teken awakne. I Truna Bagus suba makelo jumahne, ngomong ia teken memene, Meme jani icang suba kelih, icang makeneh teken anak luh, alihang icang anak luh Aruh Dewa Ratu, nyen men anake alih meme? Kene lacur meme bin belog. Anak kenken ya I Cening maan, ane keto anggon meme mantu Nah lamun keto, nongos meme jumah. Depang icang luas ka alase masemadi, madak ada ican Widhi, dong man icang anak luh. Memene jejeh atinne buin makelo lakar kalahina, ngeling mlengok. Pianakne ngedas lemah majalan luas ngungsi alas gununge gede. Kacrita teked di alase gede, ada tongos melah, ditu ia mayasa, matapa, ngredana Ida sane malinggih di pucuk gununge. Suen-suen rauh Ida Bhatara marupa anak lingsir, ngadeg di arep trunane. Ngujang ca dini pang makelo? Kema laku ka gumi, ditu karman caine Ratune ditu madue putri adiri jegeg pesan, ajinne kakewehan nglawan musuhne sakti ngamaya-maya, raksasane galak buin aeng suba ngratu dini di alase. Ento apang sida baan cai ngmatiang nlahang sakancan raksasane totonan, cai maan upah okan Ratune ento tur cai nyilurin dadi Ratu ditu, ngrahayuang gumine. Nah, ne baanga cai panugrahan manik sakecap sidi mandi. Dong selepang layah caine Mara keto pangandikan anak lingsir, I Sigir nylepang layahne, lantas kecuhina baan anake lingsir, nikaanga ngelekang. Gelekanga baan I Sigir tur ia ngaturang bhakti, nunas pasuecan Ida Bhatara Raris Ida Bhatara musna tan prawat matra buin I Sigir majalan nuut tuduh Widhine ngelod kanginang dogen. Gelisang satua enggal teked di gumi gede kelod kangin. Ida Sang Prabu sane madue putri adiri jegeg pesan, sedeng mengpeng anom. Gumin idane katekan musuh raksasa galak-galak buin sakti, gede agul-agul, mamangsa-mangsa jlema, sai-sai teka ka negara nguug-nguugin. Telah panjak ida malaib pati lebang-lebangin, asing bakatanga baan raksasane, ento matianga amaha, cereta getihne, bareng dadua, bareng telu, patpat, adasa. Beh makacakan tulang jlemane lepeh-lepehanga ban raksasane ento di jalan-jalan. Ento krana gumine ngiring Ida Sang Prabu, lantas ada saud pangandikan Ida. Nah, ne jani manira masobe, nyen ja nyidaang ngmatiang raksasane ento, ia bakal jenengang agung, bakal bang nyuang pianak nira Sang Putri, keto pangandikan Idane suba kajarwak di negaranidane. Panjak Idane yadin para menaka makejang sing pesan ada nyidaang, wireh raksasane ento sakti tur bisa maya-maya. Sedekan anak paum di bancingah, teka I Sigir madingehang raos, lantas ia matur teken pada ne mangraos ditu. Inggih yak yakti sapunika wacanan Ida Sang Prabu, titiang nunas ngiring pakayun ida sane mangkin, kewanten mangda ida dane sareng nonton satingkah titiange ngiring pakayunan, yadin pacang sadia tan sadia, mangda kapanggih. Sapunika uningang atur titiange. Gelisang satua enggal ada nguningang ring Ida Sang Prabu, ada jadma samakuta nelasang satrun idane, nanging jadma tamiu marupa tuah asibak. Pangandikan Ida Sang Prabu, kapangandikaang netesang, jadma uli dija magoba asibak, anak kenken? Katetes baan parekan Ida Sang Prabu, engsek ida mikayunin mapan jlema asibak, sing buungan ia kaicen putrin idane tur serahin ida gumine. Cendek pakayun Ida Sang Prabu kadung suba sauh pangandika. Nah, depang dogeng, kalingke ia jlema mala sing genep ukudan nyidaang nglawan raksasa, dini ajak makejang jlema rahayu tur ririh suba keweh, apan raksasane gede bin sakti, teguh rebut ajak liu tusing mintulin. Buin ngandika Ida Sang Prabu, Paman patih, nah kema dauhin panjake makejang apang pesu mabalih, ne ada anak tuah asibak bani nglawan musuhe, bakal ngmatiang musuhe rusuh ento Para patih enggal madadauhan ngatag panjak Ida Sang Prabu, pada pesu ka bancingah mabalih tur suryak-suryak makuug ngelurin apang enggal teka. Kacrita I Raksasa nu joh suba ningeh munyin jlema suryak-suryak makuug, kendel ia ngenggalang malaib nyagjagin. Jani ingong betek ngamah manusa suba mapunduh liu. I Raksasa sambil majalan ia ngelur, gregeh-gregeh, noos angkihanne. Nget maketketan pada anake ningeh geluran raksasane totonan, apan sing buungan bakal amaha. Ditu I Sigir nyinahang kwanenane teken kasaktian panugrahan Widhine, lantas ia manyogjog nyagjagin raksasane ento sambilanga nuding. Ih iba raksasa jele, langgana pesan iba teka mai, mamangsa jlema nggugang gumi. Nungkul Nyongkok Nyumbah Kai putran Bhatara Surya Mara I Sigir mamunyi keto, saking sidi sakecape, teka nguntul ngees I Raksasa. Teka tutut kenken ja tundena jumblang jumbling nyak. Buin tundena majalan nyungkling apang tendasne marep tuun, batisne marep menek, nyak masih ia. Keto ngendah suba igelanga, nyak dogen. Bengong pada anake yadin ratune pada nonton, mabalih satingkahe. Suba makelo keto, suba kanti oon raksasane ento mangendah pelag, lantas tundena baan I Sigir ngaplugang terasne di batune gede batan punyan kayune ditu. Nyak I Raksasa ngaplagang tendasne di batune, ento makada bencar tendas raksasane. Makecrot polone pesu, nelik matane, lantas mati. Beh rame suryake di bancingah. Makejang pada gigian anake bane aluh I Sigir ngmatiang raksasane galak. Suba mati raksasane, I Sigir lantas kandikaang ka jero tangkil ring Sang Prabu. Ditu buin ia katetes, anak kenken sajane, uli dija? Lantas ia nguningang antuk palekadan ibane, uli kawit kayang panyuwud, kasujatianne ia putran Bhatara Surya, tur suba malukat malanne dadi jlema rahayu madan I Truna Bagus. Di panangkilan ia ngeles kulesne, magba melah buka anake truna bagus, sing sama-sama di Bali. Ledang pesan Ida Sang Prabu nyingak, sesampune mireng atur I Trunane ento, pramangkin micayang jagat idane teken I Sigir, lantas kabuncingang teken putrin idane. I Sigir kapica parab Prabu Dewantara, kasungkemin baan gumi jagat Ida Sang Prabu makejang. Ida Sang Prabu lantas lunga ngwangun yasa ka alase, ngening-ening pakayunan sareng pramiswari, tuah ngayatang ragan ida moksa mantuk ka suarga. Keto satuane malu, kranane dadi magenta agete teken lacure.

    Kaketus saking Satua-satua Bali I olih I Nengah Tinggen.

    In Indonesian

    Nothing was added yet.

    <ul><li>Property "SummaryTopic id" (as page type) with input value "I Sigir terlahir dari perempuan tua miskin. Kelahirannya tidak normal, sang ibu kena kharma karena memantati Dewa Surya. Akibat perbuatannya dia jadi hamil tanpa pernah berhubungan dengan lelaki. Anak yang terlahir hanya setengah, punya mata satu, tangan satu, kaki satu, bibir setengah, dan kuping setengah." contains invalid characters or is incomplete and therefore can cause unexpected results during a query or annotation process.</li> <!--br--><li>Property "SummaryTopic ban" (as page type) with input value "I Sigir kaembasang olih meme tiwas. Ipun lekad sangkaning memene keni dosa. Sangkaning kaliwat gedeg, memene nunggingin matan ai, ento makrana ia beling yadiastun tan pamuani. I Sigir lekad tuah asibak. Mamata abesik, macunguh asibak, mabibih tenga, makuping besik, malima besik, keto masih mabatis besik." contains invalid characters or is incomplete and therefore can cause unexpected results during a query or annotation process.</li></ul>