What is your hope for 2024 in one word? Post your comments here or propose a question.

Da

da

d
  • negative imperative en
  • da adalah kata yang digunakan untuk melarang seseorang melakukan suatu aktivitas. id
Andap
da
Kasar
da
Alus sor
-
Alus mider
-
Alus madya
-
Alus singgih
-
Mider
-
Bali dataran dialect
-
Bali aga dialect
-

Usage Examples

Makudang-kudang takepan kaden suba bakat rambang icang, da orange Itihasa tur Sarasamuccayane, suba ping kuda kaden bakat entasin. Da jemaka bukunne I Wayan.
[example 1]
I have already studied variety of scriptures, not to mention Itihasa and Sarasamuscaya, I have already read it several times. Don't take I Wayan's book.

⚙ Usage examples pulled from the Community Spaces


In Balinese:   Salanturnyané ring Suara Pembaharuan, Vista, Jawa Pos, Bali Post, Intisari, Surabaya Post, Suara Indonesia, Zaman, miwah makudang-kudang koran daérah liyané.

In English:   Later also in Suara Pembaharuan, Vista, Jawa Pos, Bali Post, Intisari, Surabaya Post, Suara Indonesia, Zaman, and also various other regional newspapers.

In Indonesian:   Belakangan juga di Suara Pembaharuan, Vista, Jawa Pos, Bali Post, Intisari, Surabaya Post, Suara Indonesia, Zaman, dan juga berbagai koran daerah lainnya.

In Balinese:   Da ngangguang keneh pedidi

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dané nulak dados raja Buleleng, sakéwanten pinaka putra pinih duur, pasukan penjajah Jepang maksa dadados "syucho" risampuné bapannyané séda ring warsa 1944.

In English:   He refused to be the king of Buleleng, but being the eldest son, the Japanese occupancy troops forced him to be "syucho" after the death of his father in 1944.

In Indonesian:   Dia menolak menjadi raja Buleleng, tetapi sebagai putra tertua, pasukan penjajah Jepang memaksanya untuk menjadi "syucho" setelah kematian ayahnya pada tahun 1944.

In Balinese:   Madaya I Kerkuak nunden I Angsa tuun ngalih be sik kolamne Pan Berag.

“We Angsa cai dueg ngelangi kemu tuun juk bene di kolame!”

Masaut I Angsa, “we kerkuak kolame ne nak ada ane ngelahang, da ngaba bikas jele nyanan nemu sengsara!

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ri sampuné I Gusti Pucangan jumeneng nata ring Kerajaan Badung séda, raris kagentosin olih kakalih putrannyané sané sareng-sareng mautsaha dados raja ngentosin bapannyané dados raja ring Negara Badung.

In English:   After being hit and falling, King ordered to hit it with a whip, so that the crow met his death immediately.

In Indonesian:   Dengan amat tergesa-gesa penguasa di Tegehkori V menyingkir lantaran tiada tahan atas amukan prajurit I Gusti Pucangan (Merik).

In Balinese:   Tantra ngomong teken bapane, “Bapa, tiang dot pesan mati, sakewala buin nyan idupang tiang.”

“Cening, da ne anggone palalian cening, mantrane ene sing dadi anggo palalian!” Mara keto bapane nyautin, I Tantra ngomong bangras. “Buih bapa, yen keto sing ja jati jati bapa sakti, bantes mapaidihan keto sing kaisinin!”

Lantas bapane nyemak prabot tur ajaka dua majalan ka sisin tukade, ditu lantas Tantra sepega teken bapane, sakewala punggelan I Tantra ulung ka tukade, ditu I Balian Sandi jejeh, tur sambil ningalin punggelan I Tantra ane ulung joh di tukade.

In English:   Because I Tantra's head was not found for too long, then Balian Sandi slashed his dog, put the dog's head on I Tantra's body, and put a spell on it.

In Indonesian:   Karena terlalu lama tidak ditemukan penggalan kepala I Tantra, kemudian Balian Sandi menebas anjingnya, penggalan kepala anjingnya dipasangakan pada tubuhnya I Tantra, dan dimantrai.

In Balinese:   Titiang kapisunayang tekening I Pondal, nyelekang dagangan lan kulawargan tiange.” Suud ngomong keto, uling dija kaden tekane, I Pondal teka nyautin. “Bogbog da guguna.

In English:  

In Indonesian:   Dagangan saya berbahan daging babi.

In Balinese:   Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.

In English:   Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.

In Indonesian:   Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.

In Balinese:   Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.

In English:   Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.

In Indonesian:   Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.

In Balinese:   Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.

In English:   Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.

In Indonesian:   Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.

In Balinese:   Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.

In English:   Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.

In Indonesian:   Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.

In Balinese:   Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.

In English:   Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.

In Indonesian:   Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.

In Balinese:   Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.

In English:   Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.

In Indonesian:   Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.

In Balinese:   Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.

In English:   Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.

In Indonesian:   Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.

In Balinese:   Yadiastun asapunika, basa daérah punika kantun wénten tur kaanggén olih sang sané nganggén basa daérah punika.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tamiu dura negara akéh padéwékan makta sepéda motor ritatkala malancaran keliling Bali santukan ipun nyéwa motor punika ring jasa réntal ring Bali.

In English:   Many foreigners can ride motorbikes when traveling in Bali because they rent motorbikes at rental services in Bali.

In Indonesian:   Orang asing banyak yang bisa mengendarai sepeda motor saat bepergian di Bali karena melakukan sewa sepeda motor pada jasa rental di Bali.

In Balinese:   Om Swastiastu,

Ibu Guru sane wangiang titiang, Miwah Para Sisya sane tresna asihin titiang,

Angayubagia uningayang titiang majeng ring Sang Hyang Parama Wisesa, Duaning majanten sakeng asung kerta wara nugraha da mawinang titiang pacang matur samatra ngainin indik Bhakti ring Guru Pengajian.

In English:   -

In Indonesian:   -

In Balinese:   angayubagia uningayang titisng majeng ring sang hyang parame wisesa, duaning majaten sakeng asung kerta wara nugraha da mawinang titiang pacang matur samatra ngainin indik bhakti ring guru pengajian.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Keto masih ada danu linggah ane kajaga raksasa galak. “Da pesan nginem yeh danune ento.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Bani mai, mati!” “Nah, da sumandangsaya, icang tusing lakar ka tengah danune ngalih yeh.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tol Gilimanuk sané kawangun pinaka tol kapertama sané wénten margin sepéda ring Indonesia prasida kaanggén piranti penunjang pariwisata.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ri sampuné nénten éling ring kawéntenannyané ri tatkala runtuh saking sepeda motornyané, Reina séda ring tanggal 2 April 2019 sangkaning pendarahan otak sané abot.

In English:  

In Indonesian:   Setelah sempat mengalami koma akibat terjatuh dari sepeda motornya, Reina meninggal pada tanggal 2 April 2019 karena pendarahan otak yang parah.

In Balinese:   Apanga pemerintahe ngelah ane madan tanggung jawab ngupapira masyarakate tur maliara gumine, da ngitungang deweke padidi dogen.

In English:   Suka, Duka, Lara, Pati are provisions that cannot be separated from our lives.

In Indonesian:   Menjadi pemerintah memiliki tanggung jawab mengayomi rakyatnya, bukan hanya dirinya maupun juga golongannya.

In Balinese:   Kewala da sebet, icang nyidang nujuhin cai tongos maubad,” saut I Lembu.

“Dija tongosne ento, diolas tujuhin ja icang,” saut I Cicing Alas mapangapti.

“Kema cai ngidih tulung tekening I Kedis Cangak!

In English:  

In Indonesian:   Serigala itu duduk di bawah pohon randu.

In Balinese:   Kewala da cai sebet apabuin gedeng, icang tusing nyidang nulungin cai.

In English:  

In Indonesian:   Tapi maaf, aku tidak bisa menolongmu.

In Balinese:   Icang tusing lakar ngengsapang yening iba las mapitulung,” pangidih I Cicing Alas.

Da pedih nah, icang tusing nyidang nulungin cai.

In English:  

In Indonesian:   Hewan-hewan di hutan belantara itu bertanya-tanya, “Ada apa gerangan, hewan licik itu menangis?” Tanya Landak kepada Musang.

“Entahlah!

In Balinese:   Masekeb di tengah umahe mula ja sumpek kanti ngidaang ngae sirahe pesu uap, nanging daripada iraga ngiah-ngiuh sabilang wai, sing ngidang melali, sing maan ketemu ngajak timpal-tipale, med ngoyong jumah, adenan ngae gegaen ane positif, da pesu ke jalane yen sing ngelah kepentingan, ane tugas sekolahanne numpuk suud ngeluh lan jani gae tugase apang enggal pragat, adenan jani iraga nyalanang kebiasaan idup ane sehat, ingetang nyaga kesehatane apang tusing enggal gelem, de naar dedaaran ane matah-matah, ingetang ngumbah lima yen suud ngisiiang apa-apa, krana ia ngidang menular liwat sentuhan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Be guling, be betutu, capcay, da fuyung hai gen!

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Makadi mapaiketan ring kawéntenan Danu Baturé wénten kecap Pretasti Turunyan AI indik tél wecanan sang murbéng jagat sané nglugra Krama Trunyané nangiang palinggih Bhatara Da Tonta ring panepin danuné.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   bangun da kanti Dewa Baruna malunan bangun nguluh makejang ane ada di gumine.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Da ulungan munyine manis ento marubah dadi menyi.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Saking warsa 2006, dadados Dosen PNS Dpk ring Fakultas Pendidikan Bahasa miwah Seni, Program Studi Pendidikan Bahasa Indonesia miwah Daérah, IKIP PGRI Bali, LLDIKTI Wewidangan VIII.

In English:   Since 2006, he has been a PNS Dpk Lecturer at the Faculty of Language and Arts Education, Indonesian and Regional Language Education Study Program, IKIP PGRI Bali, LLDIKTI Region VIII.

In Indonesian:   Sejak 2006, ia menjadi Dosen PNS Dpk pada Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni, Program Studi Pendidikan Bahasa Indonesia dan Daerah, IKIP PGRI Bali, LLDIKTI Wilayah VIII.

In Balinese:   Icang mancing ajak timpal-timpale ka yeh lali!” pasaut Wayan Sereg. “We, da kali jani mancing kema.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Icang mancing ajak timpal-timpale ka yeh lali!” pasaut Wayan Sereg.

“We, da kali jani mancing kema.

In English:  

In Indonesian:   Saya mau pergi mancing dengan teman-teman di Yeh Lali,” jawab Wayan Sereg.

“Ini masih siang bolong, jangan pergi mancing sekarang.

In Balinese:   Masekeb di tengah umahe mula ja sumpek kanti ngidaang ngae sirahe pesu uap, nanging daripada iraga ngiah-ngiuh sabilang wai, sing ngidang melali, sing maan ketemu ngajak timpal-tipale, med ngoyong jumah, adenan ngae gegaen ane positif, da pesu ke jalane yen sing ngelah kepentingan, ane tugas sekolahanne numpuk suud ngeluh lan jani gae tugase apang enggal pragat, adenan jani iraga nyalanang kebiasaan idup ane sehat, ingetang nyaga kesehatane apang tusing enggal gelem, de naar dedaaran ane matah-matah, ingetang ngumbah lima yen suud ngisiiang apa-apa, krana ia ngidang menular liwat sentuhan.

In English:  

In Indonesian:   Saat ini ada yang terkenal tapi bukan artis korea, bukan juga youtuber, ia adalah virus.

In Balinese:   Nanging mangkin, margi puniki karasa gelah padidi, nénten wénten malih sepéda motor, mobil miwah sané tiosan, makejang sametoné sami pada ngoyong jumah ngiwasin sané mawasta Corona.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yén pesu, ingetang ngaba kenehé ané melah pesu, da ka tongos anaké ané ramé.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Da malu kumpul-kumpul ngajak anak rame, sesainin olahraga, ane paling melah laksanayang gegaene ento makejang di jumah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tusing ada anaké ané ngadén tekén kene penadiné, tusing ada ané ngadén 2020 guminé kene virus, virus ané suba ngerebéda meidehan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Bin besik da kanti engsap mebakti, karna raga tusing nawang apa ane lakar wenten ring gumi.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tapia da masalah ane tusing suud-suud unduk ojol nenenan.

In English:   In the current difficult times, the job of becoming an online motorcycle taxi is the prima donna's choice.

In Indonesian:   Namun ada masalah yang tak kunjung selesai dengan ojol ini.

In Balinese:   Para kelincine matur ring sang prabu mangda sareng sami matilar saking genahe ditu. “Da ngenduk keto, iraga mustine ngrunguang tur nyaga danu tetamian panglingsire nguni.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Cingakine biangne nglaklak. “Icen ja tiang asiki biang,” atur okane. “Nah cening, kewala da oranga teken rakan ceninge.”

Sesampun di pameramane, raden galuh nguningin rakane. “Mbok galuh, i biang ngaryanin laklak di perantenan, tiang icena abungkul.”

Mara pirenga atur raine, ngencolang Raden Galuh Mertasari ka perantenan. “Biang, icen ja tiang laklak abungkul, tiang seduk pesan.” “Nah cening galuh, kewala da sambatanga teken rakan ceninge!” Kenten pabesen biangne.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Lagu pop daérah kategori déwasa wiadin alit-alit.

In English:  

In Indonesian:   Lagu pop daerah kategori dewasa ataupun anak-anak.

In Balinese:   "Yen miara keséhatan, Da Ngengsapan ajeng-ajengan cening, Pilih lakaré né luung, Ané liu misi merta, wiréh ento ané pacang maang bayu, Sumber kekuatan raga, Satsat dadi dasar urip."

(Geguritan Keséhatan, Pupuh Pangkur)

Punggelan pupuh pangkur punika wantah silih tunggil kriya sastra sané kaketus saking Geguritan Keséhatan pinaka silih tunggil kriya sastra monuméntal sané karipta olih dr.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Mangkin wewengkon Goa Gajah sampun akuina sareng UNESCO pinaka Situs Warisan Dunia, sinarengan antuk DAS (Daérah Aliran Sungai) Pakerisan tur sami stus-situs purwakala sané wénten irika.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Men dadi baan kelidang dadi pemerintah jujure da engsapanga.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Angayubagia uningayang titiang majeng ring Sang Hyang Parama Wisesa, Duaning majanten sakeng asung kerta wara nugraha da mawinang titiang pacang matur samatra ngainin indik Bhakti ring Guru Pengajian.Ngeranjingring era globalisasi punika patut karasayang mungguing pengaruh wisatawan sanekaon makeh ngeranjing mawinan tata karma kahuripan para jana sayan rered.Kahuripan sane setata nguberin kasukan, kasukertan, miwah kakuasaan sering ngelaliang dresta sane ngutamayang pasuka dukan miwah pasuitran sane rumaketsaha.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sakéwanten, dané gelisan séda ring warsa 1894 ring Surabaya.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Da ja mapetekan, nulis A, B, C, D lan Anacaraka ia tusing bisa.

In English:  

In Indonesian:   Jangankan menghitung, menulis A, B, C, D dan Anacaraka ia tidak bisa.

In Balinese:   Meme ba kal alihang mantu jegeg!”

“Men dija ia jani?”

“Ento apa jumah meten, ma da delokin malu calun mantune, kewala ia nu lek”.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kenken yen keto?”

“Nah icang nyak, sakewala cai da pesan linyok teken janji,” keto pasautne I Bikul.

“Nah yan buat ento da cai sangsaya teken icang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Jro kelian buin mamunyi, “Ih cai Celempung, sawireh cai suba nguluk-nguluk wake, jani ulihang pipis icange petang talu rupiah!” keto munyin jro kelian bangras.

“Inggih jero kelian, jinah jrone jagi waliang titiang, sakemaon cicing tiange ulihang dumun!” “Cicing caine suba matiang wake, da buin cai nyambat cicing caine totonan!” keto jro kelian nyautin.

“Inggih yening asapunika, tiang tan prasida ngwaliang jinah jrone, sawireh cicing tiannge sampun pademang jro kelian,” keto pasautne I Celempung.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Jani I Celempung suba ngelah winaya apang nyidang ngelah pipis anggon papeson di banjar. “Da sebet Luh, buin mani pastika bli suba ngelah pipis anggon mayah papeson di banjar.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nanging da Cening nakonang adan muah gobanne, bunga anggon ngumpamaang matakon.

In English:  

In Indonesian:   Datang segerombolan anjing memakan mayat Ni Limbur sampai habis.

In Balinese:   Mamargi saking Tabanan ka Dénpasar setata ngalinggihin sepéda ontél.

In English:   His work mostly uses mystical themes like "léak" (a person/spirit who practices black magic), and this can be seen in his Balinese-language books such as in the book Léak Kota Pala, Puisi Modré Samar Gantang, Léak Bukit Pecatu, Jangkrik Maénci, and others.

In Indonesian:   Di bidang sastra Bali mendapatkan tanda kehormatan Satya Lencana Karya Satya, juara I menulis puisi; ésai; tembang macepat; se-Bali tahun 2000 dan 2001.

In Balinese:   Ia jeg nyidang nyuwun.”

Jelek semenu I Kecut mulihang sawireh Dadong Geget nyidng nugtug yadiastun nyuwun tiing petung dasa lingseh. “Pa, kenkenang abete jani?”

“Nah da sebet, jani tunden ia mabersih di semere.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Memen icange tusing nampi.”

“Yen keto, Dadong mati jani.” “Da mati dong, yan mati salah icang.” “Men icang tulake teken memen caine.” I Kecut jengis ningehang munyin I Dadong.

“Nah Kecut, mai ja malu!” keto bapane ngelurin.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yening ada anak kauk-kauk tidong meme, da pesan ampakina!”

In English:  

In Indonesian:   Kalau ada yang mememanggil- manggil selain ibu, jangan dibukakan pintu!"

In Balinese:   Yening tusing meme ane mekaukan, da pesan ampakina jlanan!”

In English:  

In Indonesian:   Kalau ada yang mememanggil- manggil selain ibu, jangan dibukakan pintu!"

In Balinese:   Dané sampun ngamedalang cakepan puisi basa Bali modéren, luir ipun:

Beruk (2014) Bikul (2014) Bubu (2015) Rwa Bhinéda (2015)

Niki wantah silih sinunggil puisi kakawiannyané sané mamurda “Pis”, lan “Carik” sané kawedar ring cakepan pupulan puisi Bali anyar dané sané mamurda “Beruk (2014)”

In English:  

In Indonesian:   Kumpulan puisi bahasa Balinya telah terbit dengan judul Beruk (2014), Bikul (2014), Bubu (2015), Rwa Bhineda (2015).

In Balinese:   Da ja sangsaya!” keto pangandikan Ida Batara Surya.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Jani kengkenang tiang madaya, jeg pocol tiang numbeg kanti kenyel.” “Nah da suba ento sangetanga, jani paling melah aliang bibit kacang, tabia, lan tomat, tanah ane tumbeg ento!

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kacerita I Lutung teka ngaba nyambu lan kayu anggona ngebug kulkule. “Tung, satonden icang mengkeb, da pesan cai ngebug kulkule.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Da padidian cai ngamah di babuan,” gelar gelur I Kancil di beten punyan nyambune sawireh ia tusing bisa menek.

“Sabar, basang icange tonden betek,” saut I Lutung sambilanga ngilag nyambu. “Eh Lutung, enggalin entungin nyambune tuun, gelek-gelek pues icange puk, bang ngidih nyambu sik!”

Ping telu ping pat I Kancil gelar gelur nanging tuara sautina baan I Lutung.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   I macan poleng makeneh nyarap i cicing alas. “Da jejeh Poleng, manira mastu cai dadi macan poleng ane galak,” ucap Ida Bhagawan sinambi ngurut-ngurut tendas cicinge.

In English:  

In Indonesian:   Di belakangnya tampak seekor macan tutul mengejarnya.

In Balinese:   Idada ring Jakarta Selatan ring rahina Redité, 16 Séptémber 2022 tur kapendem ring Taman Makam Pahlawan (TMP) Kalibata, Jakarta Selatan.

In English:   He was then appointed by President BJ Habibie to become a member of the Supreme Advisory Council (DPA) on 13 June 1998 and became Deputy Chair of the People's Welfare Commission at DPA.

In Indonesian:   I Putu Sukreta Suranta lahir di Klungkung, 11 April 1938.

In Balinese:   Mun sing, cang kal magedi, lek pasajane atin cange, pang san cang mati, nyak kija ditu?”

Lantas masaut memene, “Nah keto ja raos I Dewa, ento ajin I Dewane Bhatara Surya, malinggih di tanggun langite barak-barak ne kangin.”

Masaut pianakne, “Nah lamun keto, bekelin icang ketipat taluh abesik, teken taluh ba siap abungkul, jumah suba meme, icang kema luas ngalih bapan icange sung ja makelo icang teka.” Keto tembaanga baan memene pangelingina, “Da I Dewa kema, anak joh dija kaden gumine, seda I Dewa di jalan-jalan, dija alih meme?

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sedih pesan kenehne Ni Ubuh, taune tusing pesan taen nawang ngajak anak muani. “Nguda bisa beling, da ja makosod cara kambing, kadirasa tusing pesan taen paek ajak anak muani, nguda bisa beling?

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Mun sing, cang kal magedi, lek pasajane atin cange, pang san cang mati, nyak kija ditu?”

Lantas masaut memene, “Nah keto ja raos I Dewa, ento ajin I Dewane Bhatara Surya, malinggih di tanggun langite barak-barak ne kangin.”

Masaut pianakne, “Nah lamun keto, bekelin icang ketipat taluh abesik, teken taluh ba siap abungkul, jumah suba meme, icang kema luas ngalih bapan icange sung ja makelo icang teka.” Keto tembaanga baan memene pangelingina, “Da I Dewa kema, anak joh dija kaden gumine, seda I Dewa di jalan-jalan, dija alih meme?

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sedih pesan kenehne Ni Ubuh, taune tusing pesan taen nawang ngajak anak muani. “Nguda bisa beling, da ja makosod cara kambing, kadirasa tusing pesan taen paek ajak anak muani, nguda bisa beling?

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yen sing bisa, ngorang beneh-beneh, yen icang baa da galah, icang nyadia ngurukang cai ngae umah ane ngredep.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dados penyunting makudang-kudang cakepan sané kawedar Yayasan Obor Indonésia, Wulan Sedhuwuring Geni (Antologi Cerpén lan Puisi Daérah), Seribu Kunang-Kunang di Manhatan (Terjemahan ring 13 Basa Daérah), lan Sunari (Novél Basa Bali kakawian Ketut Rida), lan Rabindranath Tagoré, Puisi Sepanjang Zaman, Penerbit Yayasan Darma Sastra, 2002.

In English:   From 1889-1993 he became a teacher at SLUA Saraswati Klungkung and a lecturer at various private universities.

In Indonesian:   Tahun 1889-1993 beliau menjadi guru di SLUA Saraswati Klungkung dan dosen pada berbagai perguruan tinggi swasta.

In Balinese:   Wake ane ngutus I Sawunggaling ngmatiang anake buka cai

Sawireh dosan caine kalintang gede Cai buka kuping ngliwatin tanduk Kajegegan Layonsari, somah caine, ngliwatin kajegegan pramiswari Wake ane pantes ngelahang ia Mati cai jani Jayaprana

Da pesan cai nagih ngelawan!

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Da ja nyambatang milu, pesu uling pondokne tusing bani.

In English:  

In Indonesian:   Mereka takut mati diterkam garuda.

In Balinese:   Deolas da gulgula icang nah, icang enu ngender Katak.

In English:  

In Indonesian:   Mulai dari sekarang, akulah raja Kopipahit.

In Balinese:   I Kaki Lingsir lantas nabdabin. “Tut, da sangetanga munyin keliang banjare.

In English:  

In Indonesian:   Kau tidak tahu, aku adalah hewan berbisa.

In Balinese:   Yadiastun jengah waleka buka keto, nanging I Sampi tusing ngisinin pangidihne I Kidang. “Icang sedeng layaha, da gugula icang ngamah padang!” keto I Sampi nyautin.

In English:  

In Indonesian:   Dikisahkan, pada tengah malam warga Siput sawah berkumpul membahas tantangan si Kijang. “Kamu cari gara-gara saja, kenapa kau ladeni tantangan si Kijang.

In Balinese:   Da nyeh.

In English:  

In Indonesian:   Akulah rajanya lari.

In Balinese:   rasa polih rasa saling tur lén nganteg polih iraga/dewéké mekejang mekejang midep saling tur agama laut urip bakal ngelah luir ipun besik ané nanging begbeg antuk awanan ngelah bakal nanging da aling-aling nganteg.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Saget awakne ane bunter jani lempeh maimbuh tundune cekok. “Da bes gegirik tekening hadiah ane gede turin mael, Yuyu!

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   I Kedis Sangsiah lantas ngemaikin I Lutung. “He Lutung, da pedih nah, tusing ada keneh icange jele tekening cai.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dong tingalin, icang seger oger buka kene, icang tusing nyaratang umah cara caine!” “Da keto, pasti cai lakar sakit.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Da ja maan ngejuk kidang, kadirasa bikul tusing ada mentas.

In English:  

In Indonesian:   Tak seekor hewan yang kita tangkap.

In Balinese:   Yening kasepan teked ditu, teruni ento pastika kaplegandang teken raksasane.” “Da sumanangsaya.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Da elek magaé ka tegalé mamula biu.

In English:   Don't be ashamed to go to the fields to plant banana trees.

In Indonesian:   Jangan malu ke ladang menanam pohon pisang.

In Balinese:   Da bes sanget ngenehang lan nyedihang, ene suba guwet liman gurune nglekadang cening ka jagate.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Apa ja ane bakat tingalin utawi bakat dingehang, patut karesepang, da prajanian ngugu.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Alihin nyen kone ane ngomongang ento simalu, yening ada “kone” ane sing ngidang mesuang sumber, adanan suba da nden ngugu lan siepang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Da ja bakat pinehin, rumasat mare makiken ngantug dogen ortane ento di kupinge, suba maluan dot ngortaang ajak anak lenan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Da ja munyi anak di samping tukad, tutur anak di selat pasih bisa prajani tawang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Disubane nyeliahang umahne, ada rasa umahne ane gede tur melah usak katiben bencana.

“Korsi sakti,” keto ia nyerit. “Da pesan ngae linuh muang blabar!

In English:  

In Indonesian:   Setelah memeriksan rumahnya, ada rasa khawatir rumahnya terkena bencana.

“Kursi sakti,” ia berteriak. “Jangan sesekali ada gempa dan banjir!

In Balinese:   Rajan bojoge setata nuturin panjak-panjakne. “Cai nyai ajak makejang dadi ngamah buah pohe sakita keneh, kewala yatnain da kanti buah pohe ulung ka tukade!” Panjak-panjak bojoge satinut tekening tutur lan titah rajane.

In English:  

In Indonesian:   Pohon yang paling digemari kera-kera itu adalah pohon mangga.

In Balinese:   Om Swastiastu,

Ibu Guru sane wangiang titiang, Miwah Para Sisya sane tresna asihin titiang,

Angayubagia uningayang titiang majeng ring Sang Hyang Parama Wisesa, Duaning majanten sakeng asung kerta wara nugraha da mawinang titiang pacang matur samatra ngainin indik Bhakti ring Guru Pengajian.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ia jejeh lantas ngelurin timpal-timpalne.

Da paek, yatna-yatnain,” godogan ane mara nengok ngingetin. “Sampunang jejeh, cening,” ucap lelipi tua dugas enten ulian godoganne makraik. “Icang teka mai nyerahang dewek tekening cai ajak makejang.” “Bobab!” saut godogan sambil nengengang mata. “Pasti cai lakar nyaplok nyaman-nyaman icange.” “Icang tusing ngemauk, cening.

In English:  

In Indonesian:   Ia takut lalu segera memanggil teman-temannya.

“Awas!

In Balinese:   Krana ento iraga sepatutne mencegah, da baang anake ngebah punyan di alase tanpa pangrencana lan kalugra olih sang angawert.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Akeh sampun pangupaya sajeroning nangiang malih ekonomi Bali saking Pemerintah Pusat miwah Pemerintah Daérah sakewanten durung prasida nincapang kawentenan perekonomian ring Bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Seksi ento sing pelih, nanging da di pura.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Irage patut sadar lan sepatutne ngelestariang tradisine punika, mangda apang da kanti telah tanpasisa olih jaman janine ne setate nyanggihang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Irage patut sadar lan sepatutne ngelestariang tradisine punika, mangda apang da kanti telah tanpasisa olih jaman janine ne setate nyanggihang.

In English:  

In Indonesian:  
  1. Bebungklingan Gus Jelantik; Kaki Dengkil.. 2013.Hal 8, al 1