What is your hope for 2024 in one word? Post your comments here or propose a question.

Kreteg Wanara

WhatsApp Image 2020-05-25 at 11.36.22.jpeg
Location
Main characters
Event
Dictionary words


    Add your comment
    BASAbaliWiki welcomes all comments. If you do not want to be anonymous, register or log in. It is free.

    Summary



    In English

    In Balinese

    Di sisin tukade linggah, mentik makudang-kudang punyan woh-wohan. Bojoge paling demen ngalap buah poh. Nged sajan buah pohe mambu jaen ngenyudang keneh. Rajan bojoge setata nuturin panjak-panjakne. Cai nyai ajak makejang dadi ngamah buah pohe sakita keneh, kewala yatnain da kanti buah pohe ulung ka tukade Panjak-panjak bojoge satinut tekening tutur lan titah rajane. Bojog-bojoge tusing ngamah buah poh di duwur tukade, nanging di sisin tukade. Sedek dina anu, buah pohe ulung ka tukade. Boya sangkaning bojoge rengas ngalap buah poh, nanging ulian umah sidem. Sing ada ane nawang, umah sideme ngaput buah pohe. Disubane tasak, buah pohe ulung mageblug. Pohe hanyut ka teben tukade. Rikala ngliwat di padukuhan, buah pohe kaduduk olih i bendega. Ipun kagiat sawireh tumben ningalin buah makulit gading, alus, mambu nyangluh. I bendega nguningayang tur ngaturang buah pohe tekening Sang Prabu. Sang Prabu nyud, raris nyicipin buah pohe. Nyam, nyam, nyam.... Duh, sing kodag-kodag jaenne. Sang Prabu seneng, raris nakenin panjakne ane sedeng nayung pedau. Buah apa to, dija tongosne? Buah poh, Gusti Prabu Punyan poh akeh mentik di dulu tukade, saut i bendega. Sang Prabu sane seneng maburu raris lunga ka dulu tukade. Ida pacang maboros sinambi ngalih buah poh. Risampun tiba ring dulu tukad, Sang Prabu angob nyingakin punyan pohe nged ngaba buah. Ida ngancan angob santukan di carang-carang kayune liu ada bojog ngalap buah poh. Sang Prabu makayunan, budal saking maboros nenten ja makta buah poh nanging molihang bojog. Juru borose pada sregep sanjata tur makinkin mentangang gendewa. Nanging napi sane kacingakin olih Sang Prabu? Bojog-bojoge makecos sambrag nylametang raga. Rajan bojoge kauk-kauk, Cening ajak makejang da jejeh Tuutin munyin manirane Rajan bojoge menek ka muncuk punyan kayune lantas glayut-glayut nyemak bun di arepne. Bune katekekang, lantas ia nunden panjakne ngliwat. Bojog-bojoge lantas nyidang ngliwat sakadi mentas di kretege. Sang Prabu nenten naenin ngijapang panyingakan nyingakin parisolah bojoge nylametang raga. Ida nitahang juru borose tusing nglebang panahne. Liu bojoge selamet kerana nyidang ngliwat tukad. Bojoge ane tonden mekad tuah buin aukud. Bojoge ento gede situh. Kipekanne merengang. Rajan bojoge kauk-kauk nunden bojog gede enggal-enggal mekad tukad. Bojog gede ento makecos ka tundun rajane. Nanging lacur bayun rajan bojoge suba enduk. Lima lan batisne suba lemet magisian. Bug Ipun ulung mageblug ka tanahe, nampek saking Sang Prabu malengok. Awakne benyah. Sang Prabu kapiangen ngatonang rajan bojoge. Ida ngusap-ngusap sirah wanarane sinambi matakon, Nguda cai malaksana buka keto? Titiang mautsaha nylametang panjak-panjak tiange, saut rajan bojoge, ia lantas mati.

    Kaketus saking Jembatan Kera pakaryan Made Taro

    In Indonesian

    Jembatan Kera


    Di hulu sebuah sungai tinggal sekelompok kera. Mereka hidup rukun dan damai. Di kiri kana sungai itu tumbuh beraneka pohon buah-buahan. Pohon yang paling digemari kera-kera itu adalah pohon mangga. Buah pohon itu lebat dan aromanya gurih. Pemimpin kera selalu menasehati anak buahnya. “Kamu boleh makan sekehendakmu, tetapi hati-hati, jangan sampai buah itu jatuh ke sungai!” Nasihat sang pemimpin benar-benar ditaati. Kera-kera itu tidak memakan buah itu di atas sungai, tetapi di pinggir sungai. Suatu ketika sebiji mangga jatuh ke sungai. Hal itu terjadi bukan karena kecerobohan kera, tetapi karena sarang semut. Tak ada yang tahu dalam sarang semut itu terbungkus sebiji mangga. Mangga yang ranum itu, setelah tiba waktunya, gugur. Mangga itu hanyut ke muara. Ketika buah itu melintas di pinggir kota, seseorang memungutnya. Sungguh heran dia! Baru kali itu ia melihat buah yang berwarna kuning, halus dan beraroma gurih. Ia melaporkan penemuan itu kepada Raja. Sang Raja pun terangsang. Ia mencoba mencicipi. Nyam, nyam, nyam...! Bukan main nikmatnya! Raja ketagihan. Ia menanyakan kepada seorang pendayung sampan. “Buah apa itu, dan darimana asalnya?” “Buah mangga, Paduka! Pohon buah itu banyak tumbuh di hulu sungai,” jawab pendayung itu. Raja yang gemar berburu itu keesokan harinya berangkat mencari asal muasal mangga itu. “Sambil menyelam minum air,” katanya. Maksudnya berburu hewan sambil memetik mangga. Setiba di hulu sungai, Raja terheran-heran melihat pohon-pohon besar yang sarat dengan buah mangga. Lebih heran lagi di cabang-cabang pohon itu bergelantungan kera-kera. Raja membayangkan, sepulang dari berburu, bukan saja membawa mangga tetapi juga membawa kera hasil buruan. Namun apa yang terlihat? Kera-kera itu meloncat-loncat kalang kabut. Seekor kera tua yang menjadi pemimpin kera itu berteriak keras-keras, “Tenanglah, Anak-anakku! Ikuti petunjukku!” Pemimpin kera itu memanjat ke puncak pohon, lalu menggelayut-gelayut. Ketika gelayutan itu mendekati pohon di seberang sungai, kera itu meraih puncak pohon itu kemudian memegangnya erat-erat. Ia membentangkan tubuhnya menjadi sebuah jembatan penyeberangan. Lalu ia menyuruh anak buahnya menyeberang satu persatu. Raja tak pernah mengedipkan mata melihat pemandangan yang menegangkan itu. Ia menyuruh para pemburu mengurungkan bidikannya. Berpuluh-puluh kera berhasil selamat menyeberangi jembatan itu. Tinggal seekor kera besar dan kekar. Ia menoleh kiri-kanan. Pemimpin kera sekali lagi berteriak keras agar kera besar itu menyeberang secepatnya. Namun apa yang terjadi? Ketika kera besar itu meloncat ke punggung pemimpinya, sang pemimpin kehabisan tenaga. Tangan dan kakinya tak kuat lagi berpegangan. Buk! Ia jatuh ke tanah dekat Raja. Tubuhnya remuk. Sang Raja amat kasihan melihatnya. Sambil mengelus-elus tubuh kera itu, tanyanya, “Mengapa kau berbuat demikian?” “Hamba harus menyelamatkan anak buah hamba,” jawab pemimpin kera, lalu ia menghembuskan napas terakhir.

    Sumber: Dongeng untuk Presiden karya Made Taro
    Nothing was added yet.