How to avoid sexual abuses in Bali's educational communities? Post your comments here or propose a question.

Ida

ida

hid
  • he/she (third-person singular pronouns for people who are respected or to 'gods'); you (Alus singgih) (Pronoun) en
  • brahmin title (Ida Bagus/Ida Wayan, dsb) (Noun) en
  • dia (kata ganti orang ketiga tunggal untuk orang yang dihormati atau kepada 'dewa'); anda (Alus singgih) (Pronoun) id
  • gelar golongan brahmana (Noun) id
Andap
ia
Kasar
ibane
Alus sor
ipun
Alus mider
-
Alus madya
-
Alus singgih
ida; dane
Mider
-
Bali dataran dialect
-
Bali aga dialect
-

Usage Examples

Raris, dugas pratisentana undagan kaping empat, wenten biyuta, sane ngawinang raris ida ngungsi ka jagat Buleleng.
[example 1]
Then, in the 4th generation, there was a separation, which lead to people to take refuge to Buleleng area.

Yening maosang indik puputan Badung, nenten prasida kalempasang ring Ida I Gusti Ngurah Made Agung, pinaka niti utawi raja Badung daweg punika. Ida sane ketah kauningin Cokorda Denpasar utawi Cokorda Mantuk Ring Rana inggih punika sang sane ngenter payudan, mabela pati tur nindihin jagat Badunge nglawan pasukan Blanda. Ida taler ngawi makudang-kudang kakawian sakadi Geguritan Loda, Niti Raja Sasana, Hredaya Sastra, Purwa Sanghara miwah sane lianan.
When talking about puputan Badung, it cannot be separated from the figure of I Gusti Ngurah Made Agung, the figure of the king of Badung at that time. He is also known as Cokorda Denpasar or Cokorda Mantuk Ring Rana, a figure who led the war, defending the land of Badung against Dutch troops. He also authored a number of literary works such as Geguritan Loda, Niti Raja Sasana, Hredaya Sastra, Purwa Sanghara and others.

⚙ Usage examples pulled from the Community Spaces


In Balinese:   Om swastiastu semeton sami, ngiring iraga ngaturang pangayubagia ring ida sang hyang widhi wasa , santukan ida iraga sareng sami kapicayang kerahayuan kerahajengan sekadi mangkin, tiang jadi ngelanturan indik berita hoax.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kacihna antuk Indonesia sane nyungkemin kawentenan Ida Sang Hyang Parama Kawi.

In English:   This is marked by Indonesia recognizing the existence of God.

In Indonesian:   Hal tersebut ditandai dengan Indonesia yang mengakui keberadaan Tuhan.

In Balinese:   Matur Suksma Antuk Ida dane sareng sami sane sampun Ngwacen Karangan Niki.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ring pulau bali naler wenten sinunggil pura agung inggian punika pura Besakih, pura agung besakih ke karyanin ring warna 1284 antuk ida Rsi Markandeya sane merupayang silih sinunggil pemuka agama hindu wiwit sakit india.

In English:  

In Indonesian:   Di pulau Bali juga terdapat sebuah Pura agung yaitu Pura Besakih, pura agung Besakih didirikan pada tahun 1284 oleh Rsi Markandeya yang merupakan seorang pemuka agama Hindu keturunan India.

In Balinese:   minakadi paiketan sesama manuse (pawongan) paiketan mànusa lan alam (palemahan) paiketan manuse lan ida hyang widhi (parahyangan) Sané kapaiket ne abesik sareng nelianan ring paiketan punika medue pedoman hidup ngargain aspek sané wenten di sampingne Utamannyane ring bagian pawongan sané artinnyane iraga dados mànusa wajib nyaga paiketan sareng krame bali sané lianan yadiastun agamannyane mabinaan nangging yening iraga bise numbuhang rasa lolerassi sané tinggi pastika kerukunan antar umat aluh ke juju

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nganutin pamargin ajin ida daweg ngrajegang Kadatuan Mengwi, Ida Cokorda raris masamadi nunas wangsit ring di Pura Puncak Pangelengan (Pura Puncak Mangu ring puncak Gunung Mangu).

In English:   Cokorda Nyoman Munggu is famous for his efforts to repair many temples in his kingdom.

In Indonesian:   Mengikuti jejak ayahnya ketika mendirikan kerajaan, raja kemudian mencari jawaban dengan bermeditasi di Pura Puncak Pangelengan (Pura Puncak Mangu di puncak Gunung Mangu).

In Balinese:   Duk masan idane madeg ratu, ida ngwangun empelan tur tekaga ngiderin Pura Taman Ayun mangda prasida kaangge mepekin sawah wargi subak Mengwine.

In English:   The figure said that the embankment built by the king was strong, but needed a special ceremony, namely “mendem padagingan” (see entry”'mendem padagingan”).

In Indonesian:   Dia adalah anak ketiga dari I Gusti Agung Putu, pendiri Kerajaan Mengwi pada tahun 1723.

In Balinese:   Cokorda Nyoman Munggu kaloktah pisan antuk utsahan ida menahin makudang-kudang pura ring wewidangan kadatuan ida.

In English:   Cokorda Nyoman Munggu is famous for his efforts to repair many temples in his kingdom.

In Indonesian:   Mengikuti jejak ayahnya ketika mendirikan kerajaan, raja kemudian mencari jawaban dengan bermeditasi di Pura Puncak Pangelengan (Pura Puncak Mangu di puncak Gunung Mangu).

In Balinese:   Ring unteng samadin ida, ida karauhin anak lanang mabusana soleh, malakar antuk keraras.

In English:   The third king of Mengwi Kingdom was Cokorda Nyoman Munggu (I Gusti Agung Nyoman Alangkajeng).

In Indonesian:   Pada kuartal kedua abad kedelapan belas (tahun 1700-an), Kerajaan Mengwi tampil sebagai kerajaan baru di Bali bagian tengah-selatan.

In Balinese:   Ida inggih punika okan kaping tiga I Gusti Agung Putu, pangrajeg Kadatuan Mengwi ring warsa 1723.

In English:   The figure said that the embankment built by the king was strong, but needed a special ceremony, namely “mendem padagingan” (see entry”'mendem padagingan”).

In Indonesian:   Dia adalah anak ketiga dari I Gusti Agung Putu, pendiri Kerajaan Mengwi pada tahun 1723.

In Balinese:   Baligrafi puniki kacihyanang antuk acintya sane mateges kawisesan Ida Sang Hyang Widhi sane nenten prasida kamanahin.

In English:   This baligraphy uses the form of acintya which means the unthinkable omnipotence of God.This baligraphy is a participant in a baligraphy competition held in the context of the Bulan Bahasa Bali V in 2023.

In Indonesian:   Baligrafi ini menggunakan bentuk acintya yang berarti kemahakuasaan Tuhan yang tidak terpikirkan.

In Balinese:   Adi Parwa utamannyane maosin indik pangwerdian jagate sami, pangrawuh awataran Ida Hyang Widhi ring yuga-yuga sadurungnyane, weton para Pandawa lan Korawane, nyantos embas Ida Maharsi Krishna Dwaipayana Wyasa sane wantah silih sinunggil awataran Ida Hyang Widhi makadi maharsi sane pinih kasumbung olih para krama Hindune sajebag jagat.

In English:   Adi Parwa is the first part of the Mahabharata which tells about the ancestral lineage of the Pandavas and Kauravas.

In Indonesian:   [ID] Peperangan antara Pandava dan Korawa terjadi sekitar 5.000 tahun lalu di India dan dicatat oleh Rsi Wedawyasa sebagai Epos Mahabharata.

In Balinese:   Kabawos irika, ida makasami wantah warih Candrawangsa, sanak palalintihan Wulan.

In English:   It was stated that they were descendants of the Lunar Dynasty.

In Indonesian:   Dinyatakan bahwa mereka adalah keturunan Dinasti Bulan.

In Balinese:   Seneng kahyun Ida Bhatara duaning sami sabdan Ida kalaksanayang.

In English:   In ancient times, humanity was ruled by the great kings of two dynasties, namely the Sun and the Moon.

In Indonesian:   Masing-masing Parva memiliki bagian yang disebut Kanda.

In Balinese:   Wantah sak ng pasw can Ida Sang Hyang Parama Kawi lan kesagedan para semeton umat beragama ring Gianyar san prasida ngic n titiang carita mawinan kangkat kaunggahan indik pacaritan alit indik kerukuanan umat beragama ring d sa Gianyar san nyihnahang kerukunan hidup para wargan san mabinanan agama lan tatacara kauripan as matiosan nanging masambang semangat keindonesiaan Bineka Tunggal Ika.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Puniki sekar sane tan kapatut pacang kaatur ring Ida Betara, inggih punika : sekar sane uledan, sekar sane ulung sangkaning tan kalontek, sekar sane layu sane sampun sue kembang (sekar sane aas), sekar sane mentik ring setra, punika sami bacakan sekar sane tan kapatut angge aturan, olih sang sane wicaksana.

In English:   Agastya Parwa literally means "Maharsi Agastya's Chapter".

In Indonesian:   Agastya Parwa secara umum berarti "Buku Maharsi Agastya".

In Balinese:   Lontar puniki nyaritayang indik ajah-ajahan Pakahulun Ida Maharsi Agastya antuk putran ida, Dridhasyu.

In English:   It describes dialogs bewteen Maharsi Agastya and hs son, Dridhasyu.

In Indonesian:   Lontar ini mengisahkan percakapan Maharsi Agastya dengan putranya, Dridhasyu.

In Balinese:   Lontar puniki nyaritayang indik ajah-ajahan Pakahulun Ida Maharsi Agastya antuk putran ida, Dridhasyu.

In English:   It describes dialogs bewteen Maharsi Agastya and hs son, Dridhasyu.

In Indonesian:   Lontar ini mengisahkan percakapan Maharsi Agastya dengan putranya, Dridhasyu.

In Balinese:   Irika, sang atma karejeg olih bhuta lan bhuti pinaka ancangan Ida Bhatari Durga.

In English:   The journey continues to a steep mountain, where there is a tiger which is finally defeated.

In Indonesian:   Danau ini ada di Kuruksetra, India bagian utara, dan menjadi tempat suci sejak zaman Manu.

In Balinese:   Kakawin Aji Palayon karipta olih Ida Bagus Putu Bek saking Griya Suci, Gianyar.

In English:   After leaving his body, the spirit sees his relatives who are surrounding him.

In Indonesian:   Kemudian, roh melanjutkan perjalanannya ke Sungai Sarayu untuk menyucikan diri sebelum melanjutkan perjalanan.

In Balinese:   Patut kauningin ajian padi puniki, sabdan Ida Bhatari Sri, sane mawit saking Jempakling (Keling), ring Melayu, ring Kamulan (Medang Kamulan, Kediri), ring Kampuga, ring Kawijilan (Kahuripan), ida kawawa ring Bali nganggen prau, negakin gedebeg (?) ngintasin ceruk lan marga, rauh ida ring Bali, tedun ida nganteg tanah.

In English:   This lontar is closely related to the Subak organization, which is thought to have existed since the ninth century.

In Indonesian:   Lontar ini sangat terkait dengan organisasi Subak, yang diperkirakan telah ada sejak abad kesembilan.

In Balinese:   Patut kauningin ajian padi puniki, sabdan Ida Bhatari Sri, sane mawit saking Jempakling (Keling), ring Melayu, ring Kamulan (Medang Kamulan, Kediri), ring Kampuga, ring Kawijilan (Kahuripan), ida kawawa ring Bali nganggen prau, negakin gedebeg (?) ngintasin ceruk lan marga, rauh ida ring Bali, tedun ida nganteg tanah.

In English:   This lontar is closely related to the Subak organization, which is thought to have existed since the ninth century.

In Indonesian:   Lontar ini sangat terkait dengan organisasi Subak, yang diperkirakan telah ada sejak abad kesembilan.

In Balinese:   Lontar Aji pari ngupamiang padi pinaka entik-entikan suci, paragon Ida Bhatara Sri (dewaning karahayuan) marupa taru.

In English:   Aji Pari in general contains mantras about the greatness of rice from the time it is planted to post-harvest.

In Indonesian:   Aji Pari secara umum berisikan mantra-mantra tentang keagungan padi mulai dari ketika ditanam hingga pascapanen.

In Balinese:   Nyancan nglimbak kaweruhan miwah ngancan lingsir yusan manusane, nyancan nglanyingang tur masikian jiwa, rasa, karsa, miwah karya ring kauripan i raga (ngancan nampek ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa)

In English:   The higher the knowledge and the older the age, The higher the knowledge and the older the age, humans must increasingly conical unite the Soul, Sense, Creation, Initiative, and Work in our lives (closer to the God).

In Indonesian:   Semakin tinggi ilmu dan semakin tua usia, manusia harus semakin mengkerucut (golong gilig) manunggaling Jiwa, Rasa, Cipta, Karsa, dan Karya dalam kehidupan kita (semakin dekat dengan Sang Pencipta)

In Balinese:   Sadurung punika ngiring sareng-sareng setate ngrastiti majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa santukan asung kerta waranugrahan Ida irage setate icenine ke slametan lan kerahayuan, kawitin titiang antuk pangastungkara
                      Om Swastyastu
Hoax inggih punika orti sane durung jakti antuk kebenarannyane sane biasane beredar ring masyarakat umum.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dumogi Ida sesuunan mapaica karahayuan utamaning ring jagat bali puniki mangda sida rahayu lan santhi.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ulian sayang Ida Bhatara Wisnu ngupapira jagate to mahawinan Ida tedun dadi awatara pamekas lakar nulungin ye ane makejang ada di gumine.

In English:   It is also our hope that the concept of ogoh-ogoh can at least remind and reawaken humanity that the earth is not doing well right now.

In Indonesian:   Konsep ogoh-ogoh ini pun harapan kita bersama setidaknya bisa mengingatkan dan menyadarkan kembali manusia bahwa sekarang bumi sedang tidak baik-baik saja.

In Balinese:   Pastika sinalih tunggil rabin ida sane anyar pacang dados maduwe oka.

In English:  

In Indonesian:   Sudah pasti salah satu diantara istri beliau yang baru akan bisa memiliki anak.

In Balinese:   Dugas pidan, ada tuturan satua, Ida Anak Agung di Negara Mesir maduwe rabi tetiga, nanging makasami nenten ngembasang oka.

In English:  

In Indonesian:   Pada jaman dahulu, ada sebuah kisah tentang seorang Raja di Negeri Mesir mempunya tiga orang istru, namun semuanya tidak memiliki anak.

In Balinese:   Punika mawinan iraga prasida maosang indik jiwa sane magenah ring sajeroning soang-soang manusa mawit saking sumber sane pateh inggih punika Brahman utawi Ida Sang Hyang Widhi.

In English:   Thus we can interpret that the soul that resides in every human being comes from the same source, namely Brahman or God Himself.

In Indonesian:   Seperti misalnya membantu tetangga yang sedang mengalami kesusahan, menolong orang yang jatuh dari sepeda, atau bisa juga dengan mengumpulkan sumbangan untuk diberikan kepada korban bencana alam.

In Balinese:   Wenten makeh pahpahane nenten manut ring Mahabharata manut aslinnyane sane karipta olih Ida Maharsi Wyasa.

In English:   There are many parts that do not fit the Mahabharata story according to the original as written by Maharsi Wyasa.

In Indonesian:   Ada banyak bagian yang tidak sesuai dengan kisah Mahabharata menurut aslinya sebagaimana yang ditulis oleh Maharsi Wyasa.

In Balinese:   Laut punika, ida kagoda olih dedari.

In English:   Then, he was seduced by two angels.

In Indonesian:   Kakawin ini paling banyak dikutip dan dipelajari di sekolah-sekolah.

In Balinese:   Ida Bagus Arya Lawa Manuaba inggih punika pangawi buku mamurda “Alien Menurut Hindu” (2018) sané dados silih sinunggil buku Hindu pinih lais ring warsa 2018-2019.

In English:   During middle school, he won several article writing and short story competitions.

In Indonesian:   Gus Arya, sapaan akrabnya, dikenal lewat tulisan-tulisannya.

In Balinese:   Yan sampun katandes, tan pisan ida sayang ring raja brana, kantos telas artabranan idane anggen ida matoh.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ida nguasa di jagat Pecangakan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tri Hita Karana inggih punika telung penyebab sane ngawinang irage nemu bagia, sane nyidayang irage sareng sami laksanayang antuk paiketan sane becik tekening Ida Sang Hyang Widhi ( Prahyangan ), Tekening sesama jatma manusa ( Pawongan ) , taler tekening alam utawi genah irage sareng sami maurip ( palemahan ).

In English:   Tri Hita Karana are the three causes for the creation of happiness, which can be carried out by having good relations with Ida Sang Hyang Widhi Wasa or God Almighty (prahyangan), fellow human beings (Pawongan), and with nature (palemahan).

In Indonesian:   Tri Hita Karana merupakan tiga penyebab terciptanya kebahagiaan,yang dapat di jalankan dengan melakukan hubungan baik dengan Ida Sang Hyang Widdhi Wasa atau Than Yang Maha Esa ( prahyangan ), sesaman manusia ( Pawongan ), dan dengan alam ( palemahan ).

In Balinese:   Ida punika maparas aeng tur maraga raksasa sane ageng.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Antuk sakancan kaluwihan Ida, pamuputnyane Ida prasida ngraksa sistem religi puniki ring Bali jangkep sareng dasar-dasar tattwa lan budayannyane sane prasida kapanggih nyantos mangkin.

In English:   He came to Bali and became an advisor to the Balinese kingdom in Waturenggong era.

In Indonesian:   Dengan cara yang unik, akhirnya beliau berhasil mempertahankan sistem religi ini di Bali dengan fondasi religius dan budayanya yang bisa dilihat hingga saat ini.

In Balinese:   Ida Hyang paramakawi mituduhin Bhatara Brahma mangda ngawerdi jagate malih pisan.

In English:   He came to Bali and became an advisor to the Balinese kingdom in Waturenggong era.

In Indonesian:   Dengan cara yang unik, akhirnya beliau berhasil mempertahankan sistem religi ini di Bali dengan fondasi religius dan budayanya yang bisa dilihat hingga saat ini.

In Balinese:   Babad Brahmana Catur nuturang indik palampah Ida Dang Hyang Nirartha, pandita Hindu saking masa Majapahit pinih ungkur (1489 Masehi).

In English:   The Babad Brahmana Catur tells about the journey of Dang Hyang Nirartha, a Hindu priest from the late Majapahit era (1489 A.D.).

In Indonesian:   Sebagai seorang pemuka agama Hindu, Dang Hyang Nirartha mengemban misi mempertahankan ajaran suci itu agar tidak punah.

In Balinese:   Ida madue rabi akeh pisan, sinalih tunggil rabin ida mapesengan Ni Luh Pasek.

In English:  

In Indonesian:   Sang Raja memiliki banyak istri, salah satunya adalah Luh Pasek.

In Balinese:   Ida madue rabi akeh pisan, sinalih tunggil rabin ida mapesengan Ni Luh Pasek.

In English:  

In Indonesian:   Sang Raja memiliki banyak istri, salah satunya adalah Luh Pasek.

In Balinese:   ring kewentenan pasar seni lan toko oleh oleh modern ida dane prasida nyutetang pikayun genah meblanja manut pikayun lan kesenengan, ring toko oleh oleh modern minakadi toko krisna lan erlangga sampun wenten makueh kerjinan lokal lan pekaryan tiosan sane nyihnayang kerjaninan tradisional maciri bali antuk pengarga sane pastika, sakewanten ring pasar tradisional minakadi pasar sukawati lan pasar seni kumba sari.

In English:  

In Indonesian:   Beberapa tempat yang populer dijadikan tempat wisata belanja di Bali adalah toko Krisna, Erlangga, Hawaii Bali, pasar seni Sukawati, Ubud, Guwang, Kuta dan pasar seni Kumbasari, yang terletak di tengah-tengah kota Denpasar.

In Balinese:   Dewa Wisnu kasengguh pinaka pelindung alam semesta, ida kasarengin olih elang sane nyihnayang kasatiaan lan bakti sane tan paceda.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Upacara Ngaben inggih punika upacara sane kamargiang antuk mawaliang roh leluhur ring witnyane utawi pangwalian unsur Panca Maha Bhuta ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sane uningin tiang krama Bali nganutin filosofi hidup Tri Hita Karana, sane madue tiga unsur sane ngawangun keseimbangan lan harmoni hubungan manusa sareng Ida Sang Hyang Widi Wasa, manusa sareng manusa, lan manusa sareng palemahannyane.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ida wantah turis Amerika sané wau rauh ring Bali.

In English:   It's just that, he said, the facilities and infrastructure for waste management are still inadequate.

In Indonesian:  

In Balinese:   Pulau sane kadados incaran parawisatawan domestik miwah mancanegara anggen kadelokin, akéh pisan hal sane dados daya tarik wisatawan antuk melancaran lan berlibur ke Pulau Bali, kaping pertama ring kejaanan kuliner sane wénten di Bali, wewidangan sane sejuk tur asri ring tongos wisata di Pulau Baline ngidayang neduhang penyingakan, lan silih sinunggil ring sane lianan inggih punika krana tradisi adat seni budaya kepah dados kajunjung tegeh olih para krama Baline antuk kepercayaan Agama Hindu miwah ketakwaan sane tegeh kaatur ring Ida Sang Hyang Widhi, paplajahan Kitab Suci Weda, miwah para leluhur.

In English:   The target of domestic and foreign tourists to visit, of course there are many things that attract tourists to visit and even vacation on the island of Bali, starting from culinary delights, beautiful views of tourist attractions on the island of Bali that are soothing to the eye, and among others, due to traditional traditions and art.

In Indonesian:   Incaran parawisatawan domestik maupun mancanegara untuk dikunjungi, pastinya banyak hal yang menjadi daya tarik wisatawan untuk mengunjungi bahkan berlibur ke Pulau Bali, dimulai dari kenikmatan kulinernya, pemandangan indah pada tempat wisata di Pulau Bali yang menyejukkan mata, dan diantara lainnya adalah karena tradisi adat serta seni budaya yang masih dijunjung tinggi oleh masyarakat Bali karena kepercayaan Agama Hindu dengan ketakwaan yang tinggi terhadap Ida Sang Hyang Widhi, ajaran Kitab Suci Weda, serta para leluhur.

In Balinese:   Sepatutne sampun kauningin akeh pisan cara sane dados kalaksana antuk mesembah bhakti ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, krana mekejang kapengaruhi olih pola mekineh, tradisi adat, keguguan soang - soang, lan sané lianan.

In English:   In fact, there are many ways to worship Ida Sang Hyang Widhi Wasa, because all are influenced by mindsets, traditional traditions, beliefs, and so on.

In Indonesian:   Bali tidak hanya memiliki keindahan akan tempat wisatanya, adat istiadat yang masih sangat kental membuat Bali nampak metaksu.

In Balinese:   Para krama Hindu Bali ngrasraddha antuk konsep Tri Hita Karana punika 3 cara sané patut kalaksanayang anggén ngamolihang kabagiaan, kaping untat ring nampekang ida dane soang - soang kahadapan Ida Sang Hyang Widhi Wasa sekadi Sang Pencipta (Parhyangan), tresnakasihin utawi asah asih asuh sepatehne iraga sareng sami dados jadma (Pawongan), lan prasida ngempu wewidangan utawi makhluk sane lianan kakaryanin olih kehendak Ida Sang Hyang Widhi Wasa (Palemahan).

In English:   The target of domestic and foreign tourists to visit, of course there are many things that attract tourists to visit and even vacation on the island of Bali, starting from culinary delights, beautiful views of tourist attractions on the island of Bali that are soothing to the eye, and among others, due to traditional traditions and art.

In Indonesian:   Incaran parawisatawan domestik maupun mancanegara untuk dikunjungi, pastinya banyak hal yang menjadi daya tarik wisatawan untuk mengunjungi bahkan berlibur ke Pulau Bali, dimulai dari kenikmatan kulinernya, pemandangan indah pada tempat wisata di Pulau Bali yang menyejukkan mata, dan diantara lainnya adalah karena tradisi adat serta seni budaya yang masih dijunjung tinggi oleh masyarakat Bali karena kepercayaan Agama Hindu dengan ketakwaan yang tinggi terhadap Ida Sang Hyang Widhi, ajaran Kitab Suci Weda, serta para leluhur.

In Balinese:   Para krama Hindu Bali ngrasraddha antuk konsep Tri Hita Karana punika 3 cara sané patut kalaksanayang anggén ngamolihang kabagiaan, kaping untat ring nampekang ida dane soang - soang kahadapan Ida Sang Hyang Widhi Wasa sekadi Sang Pencipta (Parhyangan), tresnakasihin utawi asah asih asuh sepatehne iraga sareng sami dados jadma (Pawongan), lan prasida ngempu wewidangan utawi makhluk sane lianan kakaryanin olih kehendak Ida Sang Hyang Widhi Wasa (Palemahan).

In English:   The target of domestic and foreign tourists to visit, of course there are many things that attract tourists to visit and even vacation on the island of Bali, starting from culinary delights, beautiful views of tourist attractions on the island of Bali that are soothing to the eye, and among others, due to traditional traditions and art.

In Indonesian:   Incaran parawisatawan domestik maupun mancanegara untuk dikunjungi, pastinya banyak hal yang menjadi daya tarik wisatawan untuk mengunjungi bahkan berlibur ke Pulau Bali, dimulai dari kenikmatan kulinernya, pemandangan indah pada tempat wisata di Pulau Bali yang menyejukkan mata, dan diantara lainnya adalah karena tradisi adat serta seni budaya yang masih dijunjung tinggi oleh masyarakat Bali karena kepercayaan Agama Hindu dengan ketakwaan yang tinggi terhadap Ida Sang Hyang Widhi, ajaran Kitab Suci Weda, serta para leluhur.

In Balinese:   Sane uningin tiang krama Bali nganutin filosofi hidup Tri Hita Karana, sane madue tiga unsur sane ngawangun keseimbangan lan harmoni hubungan manusa sareng Ida Sang Hyang Widi Wasa, manusa sareng manusa, lan manusa sareng palemahannyane.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Antuk paswecan ida bhatara lan jasa para pahlawan, astungkara ring mangkin.

In English:   By the grace of god and the merits of the heroes, finally at this moment.

In Indonesian:   Atas berkat kehendak tuhan dan jasa para pahlawan, akhirnya pada saat ini.

In Balinese:   Ida Sesuhunan sampun uning kasujatianne, sukserahang ring ida.

In English:  

In Indonesian:   Malah dipercayai perkataan I Pondal oleh para warga.

In Balinese:   Yening titiang patut, mangda Ida Sesuhunan mapica karahayuan.

In English:  

In Indonesian:   Saya tidak menjual daging manusia.

In Balinese:   Punika wantah cihna kaluihan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngawinang bangsan Idane bungah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ida ngaptiang mangda Bali sayan nglimbakang rasa asuh miwah toleransi majeng ring para pendatang sane rauh ka Bali mangda Bali sayan kasub sane pacang nincapang pariwisata sane wenten ring Bali.

In English:   the hope for the future is for Bali to increase its tolerance and tolerance for newcomers who come to Bali so that Bali is increasingly known, which will increase tourism in Bali.

In Indonesian:   harapan kedepannya untuk bali agar lebih meningkatkan keramahannya dan toleransinya terhadap pendatang baru yang datang ke Bali agar bali semakin di kenal yang akan membuat wisata wisata yang ada di Bali semakin meningkat.

In Balinese:   Ida dane sareng sami, iraga sampun uning indik kawentenan sekadi mangkin dangan pisan ngamolihang napi sane kabuatang.

In English:   Ladies and gentleman, we need to know that convenience in all things exists in this era.

In Indonesian:   Seharusnya kita bisa lebih memanfaatkan aplikasi Bahasa Bali Wiki yang telah tersedia terlebih lagi aplikasi ini telah menerima penghargaan dari UNESCO dan digunakan oleh 80 negara.

In Balinese:   ento apang krama ane sembahyang trepti,lan ritatkale rahina Nyepi Wenten mse pecalang sane mejage datkale wengi mangda rahina penyepian aman,tur yening Wenten anak sungkan anggandane pecalang pacang nganter ke rumah sakit,suksme majeng ring bapak pecalang,Ida betare sane mebeji ke kawal antuk anggandane pecalang,tur ngemit ida betara ring pura puseh,pura desa,pura dalem,tur ngamanang indikan krame sane ngelaksanayang catur Brata penyepian,diastun nenten polih pikolih utawi gaji,nyame Yening nyingakin bapak pecalang ngiring hormati,Nike gen sampun becik

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ida Sang Hyang Widhi Wasa nyantenang alam Bali antuk kebukti ring parahyangan.

In English:  

In Indonesian:   Tuhan Yang Maha Esa memberikan Bali sebagai bukti dalam surga.

In Balinese:   Sane mangkin malarapan nunas paswecan Ida Hyang Aji Saraswati, majalaran antuk nepak kulkul, rahina Bulan Bahasa Bali warsa kalih tali singolas (2019) puniki kakawitin, sapisan taler titiang ngentenin utawi nangiang piakyun krama Baline sami. "Ngiring lestariang Basa Aksara Sastra Baline anggen Nyujur Jagat, Jagat Krama, Budaya Baline manggih Sukerta".

In English:   The world is becoming more and more connected to the global era, the world is boundless, and the Balinese culture is becoming more and more popular, the Balinese language is becoming more and more popular.

In Indonesian:   Dunia semakin terhubung dengan era global, dunia tidak terbatas, dan budaya Bali semakin populer, bahasa Bali semakin populer.

In Balinese:   Yening dados tunas titiang, ring sajeroning sareng nitenin ngrajegang budaya Baline, ngiring pada yatnain sareng-sareng mangda iraga sareng sami prasida mabusana sane setata manut ring napi sane kaucap patut nganutin tata krama adat miwah agama druene, mawinan sangkaning mabusa sane manut punika sayan rajeg budaya Baline, Dumogi sangkaning pasuecan Ida Sang Hyang Widhi Wasa mawinan setata ajeg budaya druene pinaka dasar ngamolihang kahuripan pariwisata sane agung pinaka dasar ngamolihang pangupajiwa.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Akeh para pandita, wadwa kadatuane, para menak lan sami prakangge Majapahit rauh ngaturang bhakti ring pratiman Ida Rajapatni Gayatri sane kalinggihang ring singgasana putih.

In English:   This Kakawin was written by Mpu Tanakung (not his real name) when King Hayam Wuruk committed a great holy sacrifice (Sraddha) addressed to his late grandmother, Dyah Rajapatni Gayatri, at Majapahit palace square.

In Indonesian:   Banyak pendeta, keluarga kerajaan, para bangsawan dan semua pejabat Majapahit hadir untuk melakukan persembahyangan dan penghormatan kepada arca Rajapatni Gayatri yang distanakan di sebuah singgasana putih.

In Balinese:   Kakawin puniki kasurat olih Mpu Tanakung (nenten pesengan asli) daweg Ida Sang Prabu Hayam Wuruk ngamargiang yadnya Sraddha (Maligia) ageng mantuka ring ratu niang ida (Dyah Rajapatni Gayatri) ring alun-alun puri Majapahit.

In English:   This Kakawin was written by Mpu Tanakung (not his real name) when King Hayam Wuruk committed a great holy sacrifice (Sraddha) addressed to his late grandmother, Dyah Rajapatni Gayatri, at Majapahit palace square.

In Indonesian:   Banyak pendeta, keluarga kerajaan, para bangsawan dan semua pejabat Majapahit hadir untuk melakukan persembahyangan dan penghormatan kepada arca Rajapatni Gayatri yang distanakan di sebuah singgasana putih.

In Balinese:   Dane ngaptiang mangda kakawin punika prasida katerima tur nyenengin ida sang prabu Hayam Wuruk sadurung kakawin punika kasalin marupa lontar.

In English:   There are offerings in the form of poetry, dances and so on.

In Indonesian:   Bab pertama mendeskripsikan tentang betapa megahnya upacara sraddha yang dilakukan oleh Raja Hayam Wuruk.

In Balinese:   Dahat luwih pisan karya agung sane kamanggalain olih Ida Sang Prabhu Jiwana (Kahuripan) selami upacara paligian Ida sang panglingsir Majapahit, sane sampun mukti tur mantuk ring sunialoka.

In English:   There are only 12 stanzas in this kakawin, divided into three chapters.

In Indonesian:   Bab kedua menjelaskan tentang beraneka macam persembahan dari banyak keturunan bangsawan Majapahit.

In Balinese:   Pratiman ida mangkin kalinggihang ring singgasana petak, tur kaaturang saji pinda.

In English:   There are offerings in the form of poetry, dances and so on.

In Indonesian:   Bab pertama mendeskripsikan tentang betapa megahnya upacara sraddha yang dilakukan oleh Raja Hayam Wuruk.

In Balinese:   Sargah kaping kalih nlatarang indik wetu-wetuan utawi panyobyah saking makudang-kudang santanan ida.

In English:   There are only 12 stanzas in this kakawin, divided into three chapters.

In Indonesian:   Bab kedua menjelaskan tentang beraneka macam persembahan dari banyak keturunan bangsawan Majapahit.

In Balinese:   Kakawin puniki kasurat olih Mpu Tanakung (nenten pesengan asli) daweg Ida Sang Prabu Hayam Wuruk ngamargiang yadnya Sraddha (Maligia) ageng mantuka ring ratu niang ida (Dyah Rajapatni Gayatri) ring alun-alun puri Majapahit.

In English:   This Kakawin was written by Mpu Tanakung (not his real name) when King Hayam Wuruk committed a great holy sacrifice (Sraddha) addressed to his late grandmother, Dyah Rajapatni Gayatri, at Majapahit palace square.

In Indonesian:   Banyak pendeta, keluarga kerajaan, para bangsawan dan semua pejabat Majapahit hadir untuk melakukan persembahyangan dan penghormatan kepada arca Rajapatni Gayatri yang distanakan di sebuah singgasana putih.

In Balinese:   Kaping untat, Ida Sang Prabu Hayam Wuruk ngaturang banawa (prahu) malakar aji makudang-kudang sekar mawarna-warni.

In English:   This Kakawin was written by Mpu Tanakung (not his real name) when King Hayam Wuruk committed a great holy sacrifice (Sraddha) addressed to his late grandmother, Dyah Rajapatni Gayatri, at Majapahit palace square.

In Indonesian:   Banyak pendeta, keluarga kerajaan, para bangsawan dan semua pejabat Majapahit hadir untuk melakukan persembahyangan dan penghormatan kepada arca Rajapatni Gayatri yang distanakan di sebuah singgasana putih.

In Balinese:   Krama Hindu Bali percaya yéning Barong Brutuk pinaka cihna panguasa ring Désa Trunyan, Ratu Sakti Pancering Jagat (lanang/ ring prasasti kasengguh Ratu Datonta) miwah Ida Ratu Ayu Pingit Dalem Dasar (istri).

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Krama Hindu Bali percaya yéning Barong Brutuk pinaka cihna panguasa ring Désa Trunyan, Ratu Sakti Pancering Jagat (lanang/ ring prasasti kasengguh Ratu Datonta) miwah Ida Ratu Ayu Pingit Dalem Dasar (istri).

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Irika Ida Sang Hyang Widi Wasa ngandikayang, mungguing Ida Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa punika maraga maha kuasa.

In English:   Where it is said that Bawi Srenggi is a powerful giant.

In Indonesian:   Dimana Dikisahkan Bawi Srenggi merupakan raksasa yang sakti.

In Balinese:   Peduman titah Ida Sang Hyang Widhi ane gamel icang.” Keto kone pesautne I Gancung.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Bali kapanggil pulau dewata kerane budaya Hindu,care sesajen sane kesembuhan ring ida betara.

In English:   Bali is also called the island of the gods because of the thick Hindu culture, such as the many offerings dedicated to the guardian gods in various places in Bali.

In Indonesian:   Bali juga di sebut pulau dewata karna kentalnya budaya Hindu, seperti banyaknya sesaji yang dipersembahkan untuk dewata penjaga di berbagai tempat di Bali.

In Balinese:   Kapurwan Bebandem ngawi saking masa pamrentahan keraton ring Bali sane kapimpin olih Ida Dalem Waturenggong.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Raris ri sampune nglimbak, kalanturang olih sentanan ida sane maparab Ida Dalem Kepakisan taler warih wangsa raja pinih untat inggih punika Ida Dalem Ketut sane madue wewengkon keraton ring Kabupaten Klungkung.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   dumogi sami rahayu lan setata ngemolihang pasuecan Ida Sang Hyang Widhi Wasa.

In English:   Hopefully all of you will always be under Ida Sang Hyang Widi's protection.

In Indonesian:   Semoga teman-teman sekalian senantiasa berada didalam lindungan Ida Sang Hyang Widi.

In Balinese:   Ri kala mirengang kruna bedugul, pastika ida dane eling ring kawentenan Danu Beratan miwah Pura Ulun Danu sane mangkin dados genah wisata pinih kaloktah ring Bali utawi taler Kebun Raya Bedugul sane dados genah malila citta pinih becik majeng ring kulawarga.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ida madue sisia telung diri, luire Sang Utamaniu, Sang Arunika, muah Sang Weda.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Unduke buka keto kauningin olih Ida Hyang Bhagawan, raris Ida ngandika, “Cening Sang Utamaniu, yen Cening subakti teken guru, pikolih Ceninge ngidih-idih patut aturang abedik teken dang guru.” Ngencolang Sang Utamaniu nyumbah nunas ampura, santukan ida marasa iwang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ida Bagus Arya Lawa Manuaba, S.Pd., M.Pd.

In English:  

In Indonesian:   Ni Km Ayu Sri Apriani, S.Tr.

In Balinese:   BASAbali Wiki ngaturang video paplajahan ring ida dane sareng sami mangda seneng malajah basa, aksara, miwah sastra Bali.

In English:  

In Indonesian:   Penata Suara: Ni Km Ayu Sri Apriani, S.Tr.

In Balinese:   Penerjemah:

Ida Bagus Arya Lawa Manuaba, S.Pd., M.Pd.

In English:  

In Indonesian:   Penata Suara:

Ni Km Ayu Sri Apriani, S.Tr.

In Balinese:   Dumugi video puniki mapikenoh ring ida dane sami.

In English:  

In Indonesian:   Ni Km Ayu Sri Apriani, S.Tr.

In Balinese:   Ida Bagus Arya Lawa Manuaba, S.Pd., M.Pd.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   BASAbali Wiki ngaturang video paplajahan ring ida dane sareng sami mangda seneng malajah basa, aksara, miwah sastra Bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dumugi video puniki mapikenoh ring ida dane sami.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Penerjemah: Ida Bagus Arya Lawa Manuaba, S.Pd., M.Pd.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Profesor Ida Bagus Mantra No.88A, Ketewel, Sukawati, Kabupaten Gianyar, Bali 80237, Telepon (0361) 294029.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nggih Semeton Sareng Sami ,tuah asapunika aturang tiang yening Wenten sane nenten manut ring Ida Dane Sareng Sami tiang nunas sinampura.Tiang sineb antuk paramasantih.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   sedurung e titiang ngelantur ngiring nunas pengayubagye majeng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa melarapan antuk Panganjanli umat

Om Swastyastu

Ring dunia social sekadi mangkine akeh pisan sane sampun uning napi nike dunia sosial?.santukan punika titiang medue pengalaman indik kekirangan pemahaman dunia sosial, I dumun wenten timpal titiang menyingakin undian give away ring media sosial Instagram, rikala sampumn timpal titiang punika nuutin syarat undian punika malih tigang rahina timpal titiang punika polih pesan saking sang sane ngaryanang undian punike.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Duk pangawit payudan, Ida Sang Arjuna rumasa maselselan tur meweh ring pikahyun duaning dia musti maperang nglawan sameton lan kulawargan ida.

In English:   At the beginning of the war it was told that Arjuna felt sorry for having to fight with his own relatives.

In Indonesian:   Pada awal peperangan dikisahkan bahwa Arjuna merasa menyesal karena harus bertempur dengan sanak keluarganya sendiri.

In Balinese:   Tlataran ring Kakawin Bharatayuddha ngedas pateh saking tlataran payudan sane munggah ring Mahabharata kasurat olih Ida Bhagawan Krishna Dvaipayana Vedavyasa sawetara 5.000 warsa sane sampun lintang.

In English:   Then war broke out between the Pandavas and the Kauravas.

In Indonesian:   [ID] Kakawin Bharatayuddha mengisahkan tentang peperangan selama 18 hari di medan perang Kuruksetra.

In Balinese:   Sasampune wusan kasumbung olih wadwa ksatriane sami, ring tengaine punika mamargi Ida Sang Prabu Dristadyumna, okan Ida Sang Prabu Drupada.

In English:   Then war broke out between the Pandavas and the Kauravas.

In Indonesian:   [ID] Kakawin Bharatayuddha mengisahkan tentang peperangan selama 18 hari di medan perang Kuruksetra.

In Balinese:   Sane tan kalah becik saking kakawin puniki wantah satua indik Ida Sang Pariksit sane seda ring tengahing waduk ibunnyane tur kaurip malih olih Ida Sri Krishna.

In English:   In the Mahabharata, the description of war begins in the Bhisma Parwa section.

In Indonesian:   Yang tak kalah menarik dari kakawin ini adalah kisah mengenai dihidupkannya kembali Pariksit yang meninggal di dalam kandungan.

In Balinese:   Duk pangawit payudan, Ida Sang Arjuna rumasa maselselan tur meweh ring pikahyun duaning dia musti maperang nglawan sameton lan kulawargan ida.

In English:   At the beginning of the war it was told that Arjuna felt sorry for having to fight with his own relatives.

In Indonesian:   Pada awal peperangan dikisahkan bahwa Arjuna merasa menyesal karena harus bertempur dengan sanak keluarganya sendiri.

In Balinese:   Sarawuh ida ring rana, Ida ngelar bala tentara sane kabawos Garuda-byuha sane banget meranen.

In English:   In the Mahabharata, the description of war begins in the Bhisma Parwa section.

In Indonesian:   Yang tak kalah menarik dari kakawin ini adalah kisah mengenai dihidupkannya kembali Pariksit yang meninggal di dalam kandungan.

In Balinese:   Duk kaprabon Ida Dalem Waturengong ring satawarsa nem welas, upacara Bhatara Turun Kabeh kamargiang ring Purnama Kapat (sawetara wulan Oktober), sinarengan pangawit masan sabeh.

In English:   Bhatara Turun Kabeh is the most splendid annual celebration in Besakih.

In Indonesian:   [ID] Tiap tahun, orang Bali memperingati hari penting saat semua dewa turun ke lereng Gunung Agung.

In Balinese:   Sami punika matatujon ngaturang parama suksma majeng Ida Hyang Widhi, para bhatarane miwah para laluhur sane suci.

In English:   The celebration is usually very crowded because a lot of people participate.

In Indonesian:   Di pesisir timur India, Bali Yatra dirayakan pada bulan Oktober untuk mengenang leluhur mereka yang berlayar ke sebuah pulau di timur bernama Bali.
  1. BASAbali software