How to avoid sexual abuses in Bali's educational communities? Post your comments here or propose a question.

Sang

sang

  • outside is pale and somewhat doughy en
  • title of respect for important or holy people en
  • type of rice cake (jaja) made by dipping a piece of banana in a batter made of rice flour, salt, water, and a little lime, and boiling it briefly in water en
Andap
sang
Kasar
-
Alus sor
-
Alus mider
-
Alus madya
-
Alus singgih
-
Mider
-
Bali dataran dialect
-
Bali aga dialect
-

Usage Examples

Santukan sang prabu sampun ngandika
No translation exists for this example.

⚙ Usage examples pulled from the Community Spaces


In Balinese:   Tunas Muda Sidakarya puniki, gumi ring ragannyane kaambil saking Sang Begawang Nala sekadi gumine wantah gelah padidian.

In English:   Tunas Muda Sidakarya, the earth in his stomach taken from begawang nala as if this earth were his own , falling humans wrapped around sharp iron depicting miserable, disappointed and sad.

In Indonesian:   Dari perwujudan Ogoh Ogoh ini memberikan pengingat kepada pemerintah sebagai pemimpin rakyat, seharusnya memperhatikan keputusan yang dibuat agar tidak mementingkan diri sendiri dan tidak membuat rakyatnya sengsara.

In Balinese:   Om swastiastu semeton sami, ngiring iraga ngaturang pangayubagia ring ida sang hyang widhi wasa , santukan ida iraga sareng sami kapicayang kerahayuan kerahajengan sekadi mangkin, tiang jadi ngelanturan indik berita hoax.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nanging penabuh utawi sang sane nepak punika, uning ring tatujonnyane, wantah nyuarayang Tetabuhan mangda sida adung raris metu suara sane ngulangunin.

In English:   But the drummers (players) know that there is one goal, namely to make the melodies sound beautiful and harmonious.

In Indonesian:   Berbeda dalam ajaran agama, namun sesungguhnya memiliki satu tujuan, yaitu kebenaran.

In Balinese:   Kacihna antuk Indonesia sane nyungkemin kawentenan Ida Sang Hyang Parama Kawi.

In English:   This is marked by Indonesia recognizing the existence of God.

In Indonesian:   Hal tersebut ditandai dengan Indonesia yang mengakui keberadaan Tuhan.

In Balinese:   Jeg Metaksu!,keto anake ngeraosan yening nyingakin anak sane pangus maktayang seni budaya lan geginan sane becik lianan.Taksu inggih punika wantah aura magis sane terpancar saking raga sang sane seken jemet ,tulus,lan iklhas ngemargian seni budaya ,medagang ,utawi memimpin.Pateh sakadi implementasi ogoh-ogoh "HYANG AJI TAKSU",sane digambarkan sareng anak cerik makendangan, ring ungkur anak cerik nike wenten anak gede tegeh aeng tur kuat mawibawa sane melambangkan Taksu punika.Ring ungkur anak gede tegeh punika wenten anak jegeg ,alep ,tur ngelangunin, ring tangan ngambel sarana sane melambangkan ilmu pengetahuan.

In English:  

In Indonesian:   Sekarang bumi ini sudah semakin tua semakin nyeleneh,sepatutnya Pemerintah Lebih siaga dan gercep ,dan kita semua sebagai masyarakat harus taat terhadap peraturan.

In Balinese:   Madasar antuk susatya ring Pancasila maka sanjata ngaonang laksana mamunyah, mamotoh, lan dursila tiosan gumanti Sang Saka Merah Putih satata ajeg ngadeg mawibawa ring jagate.

In English:   Based on loyalty to Pancasila (the five inseparable and interrelated principles at the heart of Indonesia) as a weapon against drunken behavior, gambling, and other crimes for the sake of upholding the dignity of the nation and the authority of the Merah Putih flag.

In Indonesian:   Didasarkan kesetiaan pada Pancasila sebagai senjata memerangi perilaku mabuk, perjudian, dan perilaku buruk lainnya demi tegaknya martabat bangsa dan kewibawaan Sang Saka Merah Putih.

In Balinese:   Sang angawarat ritatkala ngemargiang swadarma sumangdane setata eling ring kawentenan panegaranyane.

In English:  

In Indonesian:   Pemerintah ketika menjalakan kewajibannya hendaknya selalu ingat dengan keadaan negaranya.

In Balinese:   Marupa aeng, magigi rangap, mawak ageng, tur mabayu gede nika gegambaran ogoh ogoh sang kumbakarna.

In English:  

In Indonesian:   Berwajah seram, bergigi banyak, bebadan besar, dan bertenaga kuat gambaran dari ogoh ogoh kumbakarna.

In Balinese:   ngiring anggen bahasa lan aksara bali puniki sadina-dina, yen durung resep takenang ring sang sane wikan lan waged, ring sajeroning tata titi mebahasa bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yadiastun anake sane keni pinungkan sampun kebaos kenak, nanging yening sang sane madaya corah kantun wenten lan kirangnyane pikayun krama mangda sareng nepasin pemargi ngulati sane becik, mejanten anake sane pinungkan lan pikobet punika sayan nincap tur ngakehang pateh kadi anake sane kenak minab prasida ngakehang malih.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Baligrafi puniki kacihyanang antuk acintya sane mateges kawisesan Ida Sang Hyang Widhi sane nenten prasida kamanahin.

In English:   This baligraphy uses the form of acintya which means the unthinkable omnipotence of God.This baligraphy is a participant in a baligraphy competition held in the context of the Bulan Bahasa Bali V in 2023.

In Indonesian:   Baligrafi ini menggunakan bentuk acintya yang berarti kemahakuasaan Tuhan yang tidak terpikirkan.

In Balinese:   Pariindikan saking padabdab sang ngawengkoning bumi rat ring d sa Gianyar ngematutang krama saking doh magenah lan magubegan ring wawengkonang d sa Gianrar mangda pada adung luung.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Wantah sak ng pasw can Ida Sang Hyang Parama Kawi lan kesagedan para semeton umat beragama ring Gianyar san prasida ngic n titiang carita mawinan kangkat kaunggahan indik pacaritan alit indik kerukuanan umat beragama ring d sa Gianyar san nyihnahang kerukunan hidup para wargan san mabinanan agama lan tatacara kauripan as matiosan nanging masambang semangat keindonesiaan Bineka Tunggal Ika.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Puniki sekar sane tan kapatut pacang kaatur ring Ida Betara, inggih punika : sekar sane uledan, sekar sane ulung sangkaning tan kalontek, sekar sane layu sane sampun sue kembang (sekar sane aas), sekar sane mentik ring setra, punika sami bacakan sekar sane tan kapatut angge aturan, olih sang sane wicaksana.

In English:   Agastya Parwa literally means "Maharsi Agastya's Chapter".

In Indonesian:   Agastya Parwa secara umum berarti "Buku Maharsi Agastya".

In Balinese:   Raris, sang atma nglanturang palampahnyane nuju Tukad Sarayu.

In English:   After leaving his body, the spirit sees his relatives who are surrounding him.

In Indonesian:   Kemudian, roh melanjutkan perjalanannya ke Sungai Sarayu untuk menyucikan diri sebelum melanjutkan perjalanan.

In Balinese:   Lédang punika pikayunan sang atma luwih, Ritatkala medal saking guwung nyané, Saking dumun sampun sang atma katekepin, Wawu mangkin prasida malesat [1.5].

In English:   This lake is not imaginary.

In Indonesian:   Setelah meninggalkan saudaranya, roh atau atma ini menuju Pura Dalem untuk menghadap Dewi Durga.
[[Word example text ban::Lédang punika pikayunan sang atma luwih, Ritatkala medal saking guwung nyané, Saking dumun sampun sang atma katekepin, Wawu mangkin prasida malesat [1.5].| ]]

In Balinese:   Sang atma punika raris ngalahang raksasi puniki.

In English:   This lake is not imaginary.

In Indonesian:   Setelah meninggalkan saudaranya, roh atau atma ini menuju Pura Dalem untuk menghadap Dewi Durga.

In Balinese:   Sasampun rauh ring sisin tukade, wenten raksasi sane pacang nadah sang atma.

In English:   After leaving his body, the spirit sees his relatives who are surrounding him.

In Indonesian:   Kemudian, roh melanjutkan perjalanannya ke Sungai Sarayu untuk menyucikan diri sebelum melanjutkan perjalanan.

In Balinese:   Pamungkasne, sang atma rauh ring danu sane ning pisan mawasta pancake Tirtha, utawi Samanta Pancaka.

In English:   After leaving his body, the spirit sees his relatives who are surrounding him.

In Indonesian:   Kemudian, roh melanjutkan perjalanannya ke Sungai Sarayu untuk menyucikan diri sebelum melanjutkan perjalanan.

In Balinese:   Salanturipun, sang atma matemu sareng asu ageng tur galak.

In English:   After leaving his body, the spirit sees his relatives who are surrounding him.

In Indonesian:   Kemudian, roh melanjutkan perjalanannya ke Sungai Sarayu untuk menyucikan diri sebelum melanjutkan perjalanan.

In Balinese:   Sasampun medal saking stula angga, sang atma prasida nyingakin kulawargannyane ring samping layone.

In English:   After leaving his body, the spirit sees his relatives who are surrounding him.

In Indonesian:   Kemudian, roh melanjutkan perjalanannya ke Sungai Sarayu untuk menyucikan diri sebelum melanjutkan perjalanan.

In Balinese:   Sang atma sane mawarna mas puniki raris kapagpagin antuk dedari swargan.

In English:   This lake is not imaginary.

In Indonesian:   Setelah meninggalkan saudaranya, roh atau atma ini menuju Pura Dalem untuk menghadap Dewi Durga.

In Balinese:   Kakawin puniki madaging palampah sang atmane saking genah seda nyantos swargan utawi naraka.

In English:   The journey continues to a steep mountain, where there is a tiger which is finally defeated.

In Indonesian:   Danau ini ada di Kuruksetra, India bagian utara, dan menjadi tempat suci sejak zaman Manu.

In Balinese:   Nyancan nglimbak kaweruhan miwah ngancan lingsir yusan manusane, nyancan nglanyingang tur masikian jiwa, rasa, karsa, miwah karya ring kauripan i raga (ngancan nampek ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa)

In English:   The higher the knowledge and the older the age, The higher the knowledge and the older the age, humans must increasingly conical unite the Soul, Sense, Creation, Initiative, and Work in our lives (closer to the God).

In Indonesian:   Semakin tinggi ilmu dan semakin tua usia, manusia harus semakin mengkerucut (golong gilig) manunggaling Jiwa, Rasa, Cipta, Karsa, dan Karya dalam kehidupan kita (semakin dekat dengan Sang Pencipta)

In Balinese:   Sadurung punika ngiring sareng-sareng setate ngrastiti majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa santukan asung kerta waranugrahan Ida irage setate icenine ke slametan lan kerahayuan, kawitin titiang antuk pangastungkara
                      Om Swastyastu
Hoax inggih punika orti sane durung jakti antuk kebenarannyane sane biasane beredar ring masyarakat umum.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kenapa tiang demen teken ogoh ogoh Amukti Kalki Awatara ne ene krana ada piteket ane nyidang kasobyahang pamekas pemerintah sane dadi sang angawerat utawi pemangku kebijakan keaptiang Apang setata inget teken tanggungjawab.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   mangda nenten iraga percaya tekening gatra sane kantun mawasta “opini” (3) Salanturnyane mataken malih, sira sang sane nyurat gatra punika?

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Manut sekadi penampen tityang yening wenten gatra sane kawedar ring media sosial mangde karereh dumun kepatutannyane minakadi rereh informasi ring situs-situs sane resmi lan metaken ring sang sane uning.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Okannyané sané mapesengan Mario, ngalanturang pidabdab bapannyané mungkah Museum tur ngalanturang seni ngambar sekadi selampah laku sang Maestro.

In English:   Blanco was educated at the American Central School in Manila.

In Indonesian:   Blanco sekolah di American Central School di Manila.

In Balinese:   Punika mawinan iraga prasida maosang indik jiwa sane magenah ring sajeroning soang-soang manusa mawit saking sumber sane pateh inggih punika Brahman utawi Ida Sang Hyang Widhi.

In English:   Thus we can interpret that the soul that resides in every human being comes from the same source, namely Brahman or God Himself.

In Indonesian:   Seperti misalnya membantu tetangga yang sedang mengalami kesusahan, menolong orang yang jatuh dari sepeda, atau bisa juga dengan mengumpulkan sumbangan untuk diberikan kepada korban bencana alam.

In Balinese:   Sane seneng ring kesenian dados makarya sanggar utawi genah ngemargiang tuntunan majeng ring sang sane jagi melajahin pariindikan kesenian punika.

In English:  

In Indonesian:   Bagi yang menyukai hal-hal kesenian dapat membuat sebuah sanggar atau tempat yang digunakan untuk orang yang ingin mempelajari kesenian tersebut.

In Balinese:   Tri Hita Karana inggih punika telung penyebab sane ngawinang irage nemu bagia, sane nyidayang irage sareng sami laksanayang antuk paiketan sane becik tekening Ida Sang Hyang Widhi ( Prahyangan ), Tekening sesama jatma manusa ( Pawongan ) , taler tekening alam utawi genah irage sareng sami maurip ( palemahan ).

In English:   Tri Hita Karana are the three causes for the creation of happiness, which can be carried out by having good relations with Ida Sang Hyang Widhi Wasa or God Almighty (prahyangan), fellow human beings (Pawongan), and with nature (palemahan).

In Indonesian:   Tri Hita Karana merupakan tiga penyebab terciptanya kebahagiaan,yang dapat di jalankan dengan melakukan hubungan baik dengan Ida Sang Hyang Widdhi Wasa atau Than Yang Maha Esa ( prahyangan ), sesaman manusia ( Pawongan ), dan dengan alam ( palemahan ).

In Balinese:   Maka perlu wenten dukungan utawi sokongan saking Sang Ngembel Jagat sane marupa tetep ngelaksanayang penyuluhan Aksara Bali anggon lontar ring setiap sekolah sane utama ring SMP miwah SMA, lan ngicenin fasilitas marupa balai latihan nyurat Aksara Bali, miwah tetep ngelaksanayang lomba nyurat aksara Bali ring lontar pada Bulan Bahasa Baline.

In English:   I hope that the younger generation who live in this millennial generation can write Balinese, especially writing Balinese script on ejection.

In Indonesian:   Saya harap para generasi muda yang hidup di generasi milenial ini, bisa nulis Bali terutama nulis Aksara Bali di lontar.

In Balinese:   Sane kaping kalih, kacumawisang galah majeng ring sang sane ngawacen mangda prasida sareng nyurat.

In English:   However, what about news in Balinese?

In Indonesian:   Selain itu, ada juga terjemahan dari bahasa Bali ke bahasa Inggris.

In Balinese:   Sang Nata nitipang Luh Pasek ring Ki Jelantik Bogol.

In English:  

In Indonesian:   Oleh suaminya, ia dititipkan kepada Ki Jelantik Bogol.

In Balinese:   nanging indika punika nenten nyurudang manah sang sane meadolan sane wenten ring pasar kumbasari mangdane prasida ngamolihang bati, dane setate meadolan antuk nginutin protokol kesehatan

In English:  

In Indonesian:   saat pengoperasian pasar kumbasari ini, warga yang datang masuk ke pasar diwajibkan mengenakan masker untuk menghindari penularan covid-19.

In Balinese:   Sane kapertama,sekadi ngelestarian mewali seni tari sane hampir punah,contohnyane Tari Leko,Tari Sang Hyang Dedari lan sane lianan.Pemerintah Bali bisa ngebangun sanggar sanggar tari sane berfokus ngelestarian tari sane hampir punah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Upacara Ngaben inggih punika upacara sane kamargiang antuk mawaliang roh leluhur ring witnyane utawi pangwalian unsur Panca Maha Bhuta ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sane uningin tiang krama Bali nganutin filosofi hidup Tri Hita Karana, sane madue tiga unsur sane ngawangun keseimbangan lan harmoni hubungan manusa sareng Ida Sang Hyang Widi Wasa, manusa sareng manusa, lan manusa sareng palemahannyane.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Karana ring sajeroning margi iraga nyidayang nyingakin pamandangan asri Bali, nangin Jani Bali tekepin olih mereka sang politik punika spanduk lan baliho politik.

In English:   Tourists as visitors will not like to see billboards and banners along the road, for tourists they think it is very dirty.

In Indonesian:   Dikarenakan disepanjang jalan kita dapat melihat pemandangan asri Bali, namun sekarang Bali tertutup oleh mereka sang politik yaitu baliho dan spanduk politik.

In Balinese:   Pulau sane kadados incaran parawisatawan domestik miwah mancanegara anggen kadelokin, akéh pisan hal sane dados daya tarik wisatawan antuk melancaran lan berlibur ke Pulau Bali, kaping pertama ring kejaanan kuliner sane wénten di Bali, wewidangan sane sejuk tur asri ring tongos wisata di Pulau Baline ngidayang neduhang penyingakan, lan silih sinunggil ring sane lianan inggih punika krana tradisi adat seni budaya kepah dados kajunjung tegeh olih para krama Baline antuk kepercayaan Agama Hindu miwah ketakwaan sane tegeh kaatur ring Ida Sang Hyang Widhi, paplajahan Kitab Suci Weda, miwah para leluhur.

In English:   The target of domestic and foreign tourists to visit, of course there are many things that attract tourists to visit and even vacation on the island of Bali, starting from culinary delights, beautiful views of tourist attractions on the island of Bali that are soothing to the eye, and among others, due to traditional traditions and art.

In Indonesian:   Incaran parawisatawan domestik maupun mancanegara untuk dikunjungi, pastinya banyak hal yang menjadi daya tarik wisatawan untuk mengunjungi bahkan berlibur ke Pulau Bali, dimulai dari kenikmatan kulinernya, pemandangan indah pada tempat wisata di Pulau Bali yang menyejukkan mata, dan diantara lainnya adalah karena tradisi adat serta seni budaya yang masih dijunjung tinggi oleh masyarakat Bali karena kepercayaan Agama Hindu dengan ketakwaan yang tinggi terhadap Ida Sang Hyang Widhi, ajaran Kitab Suci Weda, serta para leluhur.

In Balinese:   Sepatutne sampun kauningin akeh pisan cara sane dados kalaksana antuk mesembah bhakti ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, krana mekejang kapengaruhi olih pola mekineh, tradisi adat, keguguan soang - soang, lan sané lianan.

In English:   In fact, there are many ways to worship Ida Sang Hyang Widhi Wasa, because all are influenced by mindsets, traditional traditions, beliefs, and so on.

In Indonesian:   Bali tidak hanya memiliki keindahan akan tempat wisatanya, adat istiadat yang masih sangat kental membuat Bali nampak metaksu.

In Balinese:   Para krama Hindu Bali ngrasraddha antuk konsep Tri Hita Karana punika 3 cara sané patut kalaksanayang anggén ngamolihang kabagiaan, kaping untat ring nampekang ida dane soang - soang kahadapan Ida Sang Hyang Widhi Wasa sekadi Sang Pencipta (Parhyangan), tresnakasihin utawi asah asih asuh sepatehne iraga sareng sami dados jadma (Pawongan), lan prasida ngempu wewidangan utawi makhluk sane lianan kakaryanin olih kehendak Ida Sang Hyang Widhi Wasa (Palemahan).

In English:   The target of domestic and foreign tourists to visit, of course there are many things that attract tourists to visit and even vacation on the island of Bali, starting from culinary delights, beautiful views of tourist attractions on the island of Bali that are soothing to the eye, and among others, due to traditional traditions and art.

In Indonesian:   Incaran parawisatawan domestik maupun mancanegara untuk dikunjungi, pastinya banyak hal yang menjadi daya tarik wisatawan untuk mengunjungi bahkan berlibur ke Pulau Bali, dimulai dari kenikmatan kulinernya, pemandangan indah pada tempat wisata di Pulau Bali yang menyejukkan mata, dan diantara lainnya adalah karena tradisi adat serta seni budaya yang masih dijunjung tinggi oleh masyarakat Bali karena kepercayaan Agama Hindu dengan ketakwaan yang tinggi terhadap Ida Sang Hyang Widhi, ajaran Kitab Suci Weda, serta para leluhur.

In Balinese:   Napike kebudayaan punika pinaka unteng utawi jenyana manusa Bali, napike eka daya politik order baru, utawi wantah madedagangan seni balih balihan lan saluwir ipun mantuka ring sang mawisata.

In English:  

In Indonesian:   Apakah kebudayaan merupakan esensi atau jiwa orang Bali, suatu gagasan politik yang direkayasa oleh Orde Baru, atau cara menjual seni pertunjukan, barang atau pengalaman kepada wisatawan?

In Balinese:   Sane uningin tiang krama Bali nganutin filosofi hidup Tri Hita Karana, sane madue tiga unsur sane ngawangun keseimbangan lan harmoni hubungan manusa sareng Ida Sang Hyang Widi Wasa, manusa sareng manusa, lan manusa sareng palemahannyane.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Baligrafi inggih punika kriya cipta seni, sane marupa seni rupa dua dimensi, sane ngajangkepang rupa-rupan aksara Bali, lan Baligrafi puniki karipta saking kaangoban sang pangawi ring sekar tunjung miwah genta sane marupa cihna asli jagat Baline.

In English:   Baligraphy is a visual art, a two-dimensional fine art that is painted by combining Balinese script forms, and this Baligraphy is inspired by the combination of lotus and bell shapes which are very synonymous with Bali.

In Indonesian:   Baligrafi merupakan visual arts, seni rupa dua dimensi yang di lukiskan dengan menggabungkan bentuk bentuk aksara Bali, dan Baligrafi ini terinspirasi dari kombinasi bentuk bunga teratai dan genta yang sangat identik dengan Bali.

In Balinese:   Panglimbak aksara Bali taler nenten lempas saking cerita Sang Aji Saka sane nglimbak ring Jawi.

In English:   The development of the Balinese script cannot be separated from the story of Sang Aji Saka which developed in Java.

In Indonesian:   Perkembangan aksara Bali tidak dapat dipisahkan dengan cerita Sang Aji Saka yang berkembang di Jawa.

In Balinese:   Panglimbak aksara Bali taler nenten lempas saking cerita Sang Aji Saka sane nglimbak ring Jawi.

In English:   The development of the Balinese script cannot be separated from the story of Sang Aji Saka which developed in Java.

In Indonesian:   Perkembangan aksara Bali tidak dapat dipisahkan dengan cerita Sang Aji Saka yang berkembang di Jawa.

In Balinese:   Panglimbak aksara Bali taler nenten lempas saking cerita Sang Aji Saka sane nglimbak ring Jawi.

In English:   The development of the Balinese script cannot be separated from the story of Sang Aji Saka which developed in Java.

In Indonesian:   Perkembangan aksara Bali tidak dapat dipisahkan dengan cerita Sang Aji Saka yang berkembang di Jawa.

In Balinese:   Panglimbak aksara Bali taler nenten lempas saking cerita Sang Aji Saka sane nglimbak ring Jawi.

In English:   The development of the Balinese script cannot be separated from the story of Sang Aji Saka which developed in Java.

In Indonesian:   Perkembangan aksara Bali tidak dapat dipisahkan dengan cerita Sang Aji Saka yang berkembang di Jawa.

In Balinese:   Panglimbak aksara Bali taler nenten lempas saking cerita Sang Aji Saka sane nglimbak ring Jawi.

In English:   The development of the Balinese script cannot be separated from the story of Sang Aji Saka which developed in Java.

In Indonesian:   Perkembangan aksara Bali tidak dapat dipisahkan dengan cerita Sang Aji Saka yang berkembang di Jawa.

In Balinese:   Panglimbak aksara Bali taler nenten lempas saking cerita Sang Aji Saka sane nglimbak ring Jawi.

In English:   The development of the Balinese script cannot be separated from the story of Sang Aji Saka which developed in Java.

In Indonesian:   Perkembangan aksara Bali tidak dapat dipisahkan dengan cerita Sang Aji Saka yang berkembang di Jawa.

In Balinese:   Panglimbak aksara Bali taler nenten lempas saking cerita Sang Aji Saka sane nglimbak ring Jawi.

In English:   The development of the Balinese script cannot be separated from the story of Sang Aji Saka which developed in Java.

In Indonesian:   Perkembangan aksara Bali tidak dapat dipisahkan dengan cerita Sang Aji Saka yang berkembang di Jawa.

In Balinese:   Punika wantah cihna kaluihan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngawinang bangsan Idane bungah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ngiring anggén bahasa lan aksara Baliné punika sadina-dina, yan durung resep, takénang ring sang sané wikan lan waged, ring sajeroning tata titi mebahasa Bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ida Sang Hyang Widhi Wasa nyantenang alam Bali antuk kebukti ring parahyangan.

In English:  

In Indonesian:   Tuhan Yang Maha Esa memberikan Bali sebagai bukti dalam surga.

In Balinese:   Sang pengangge basa Bali bisa kapanggihin mawit saking makudang kudang usia.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ngiring anggén bahasa lan aksara Baliné punika sadina-dina, yan durung resep, takénang ring sang sané wikan lan waged, ring sajeroning tata titi mebahasa Bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yening dados tunas titiang, ring sajeroning sareng nitenin ngrajegang budaya Baline, ngiring pada yatnain sareng-sareng mangda iraga sareng sami prasida mabusana sane setata manut ring napi sane kaucap patut nganutin tata krama adat miwah agama druene, mawinan sangkaning mabusa sane manut punika sayan rajeg budaya Baline, Dumogi sangkaning pasuecan Ida Sang Hyang Widhi Wasa mawinan setata ajeg budaya druene pinaka dasar ngamolihang kahuripan pariwisata sane agung pinaka dasar ngamolihang pangupajiwa.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sargah sane pinih untat maosin indik panyelsel sang pangawi duaning nenten prasida nlatarang kaluwihan upacara punika sakadi sane kaaptiang olih sang prabhu.

In English:   There are only 12 stanzas in this kakawin, divided into three chapters.

In Indonesian:   Bab kedua menjelaskan tentang beraneka macam persembahan dari banyak keturunan bangsawan Majapahit.

In Balinese:   Dahat luwih pisan karya agung sane kamanggalain olih Ida Sang Prabhu Jiwana (Kahuripan) selami upacara paligian Ida sang panglingsir Majapahit, sane sampun mukti tur mantuk ring sunialoka.

In English:   There are only 12 stanzas in this kakawin, divided into three chapters.

In Indonesian:   Bab kedua menjelaskan tentang beraneka macam persembahan dari banyak keturunan bangsawan Majapahit.

In Balinese:   Kakawin puniki kasurat olih Mpu Tanakung (nenten pesengan asli) daweg Ida Sang Prabu Hayam Wuruk ngamargiang yadnya Sraddha (Maligia) ageng mantuka ring ratu niang ida (Dyah Rajapatni Gayatri) ring alun-alun puri Majapahit.

In English:   This Kakawin was written by Mpu Tanakung (not his real name) when King Hayam Wuruk committed a great holy sacrifice (Sraddha) addressed to his late grandmother, Dyah Rajapatni Gayatri, at Majapahit palace square.

In Indonesian:   Banyak pendeta, keluarga kerajaan, para bangsawan dan semua pejabat Majapahit hadir untuk melakukan persembahyangan dan penghormatan kepada arca Rajapatni Gayatri yang distanakan di sebuah singgasana putih.

In Balinese:   Dahat luwih pisan karya agung sane kamanggalain olih Ida Sang Prabhu Jiwana (Kahuripan) selami upacara paligian Ida sang panglingsir Majapahit, sane sampun mukti tur mantuk ring sunialoka.

In English:   There are only 12 stanzas in this kakawin, divided into three chapters.

In Indonesian:   Bab kedua menjelaskan tentang beraneka macam persembahan dari banyak keturunan bangsawan Majapahit.

In Balinese:   Kaping untat, Ida Sang Prabu Hayam Wuruk ngaturang banawa (prahu) malakar aji makudang-kudang sekar mawarna-warni.

In English:   This Kakawin was written by Mpu Tanakung (not his real name) when King Hayam Wuruk committed a great holy sacrifice (Sraddha) addressed to his late grandmother, Dyah Rajapatni Gayatri, at Majapahit palace square.

In Indonesian:   Banyak pendeta, keluarga kerajaan, para bangsawan dan semua pejabat Majapahit hadir untuk melakukan persembahyangan dan penghormatan kepada arca Rajapatni Gayatri yang distanakan di sebuah singgasana putih.

In Balinese:   Sargah kapertama maosin indik kaluwihan upacara sraddha sane kalaksanayang olih Sang Prabu Hayam Wuruk.

In English:   There are offerings in the form of poetry, dances and so on.

In Indonesian:   Bab pertama mendeskripsikan tentang betapa megahnya upacara sraddha yang dilakukan oleh Raja Hayam Wuruk.

In Balinese:   Prasasti sane wenten ring Pura Kehen puniki nyuratang indik pangandikan sang raja mangda ngwehin parajanane mawali ka Desa Bangli mangdane pada-pada ngewangun miwah menain jerone soang-soang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sang Raja taler nikaang mangda parajanane ngawi sentana sane akeh, ngicenin parajanane mukak alas dados carik utawi subak.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sane kapertama, utsaha puniki pacang prasida nincapang ekonomi kulawarga, duaning sang sane nglaksanayang prasida ngamolihang jinah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tatujonne mangda sang sane nunas loloh punika kaicen manah sane kukuh gumanti setata tinut ring pamargi kabecikan.

In English:   Beside nasi pradnyan, the Hindus also drink juice of sweet leaves (Sauropus androgynus) mixed with sugar, salt and tamarind.

In Indonesian:   Tujuannya adalah agar yang meminumnya diberikan kemantapan pikiran agar selalu berada di jalan kebajikan.

In Balinese:   Sang Hyang Baruna inggih punika Bhatara sane malinggih ring Segara.

In English:   Lord Baruna is the presiding deity over the sea.

In Indonesian:   Sang Hyang Baruna adalah dewa yang berstama di laut.

In Balinese:   Irika Ida Sang Hyang Widi Wasa ngandikayang, mungguing Ida Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa punika maraga maha kuasa.

In English:   Where it is said that Bawi Srenggi is a powerful giant.

In Indonesian:   Dimana Dikisahkan Bawi Srenggi merupakan raksasa yang sakti.

In Balinese:   Peduman titah Ida Sang Hyang Widhi ane gamel icang.” Keto kone pesautne I Gancung.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   dumogi sami rahayu lan setata ngemolihang pasuecan Ida Sang Hyang Widhi Wasa.

In English:   Hopefully all of you will always be under Ida Sang Hyang Widi's protection.

In Indonesian:   Semoga teman-teman sekalian senantiasa berada didalam lindungan Ida Sang Hyang Widi.

In Balinese:   Ida madue sisia telung diri, luire Sang Utamaniu, Sang Arunika, muah Sang Weda.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sapunika atur sang sisia tetiga ring Ida Bhagawan Domia.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   sedurung e titiang ngelantur ngiring nunas pengayubagye majeng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa melarapan antuk Panganjanli umat

Om Swastyastu

Ring dunia social sekadi mangkine akeh pisan sane sampun uning napi nike dunia sosial?.santukan punika titiang medue pengalaman indik kekirangan pemahaman dunia sosial, I dumun wenten timpal titiang menyingakin undian give away ring media sosial Instagram, rikala sampumn timpal titiang punika nuutin syarat undian punika malih tigang rahina timpal titiang punika polih pesan saking sang sane ngaryanang undian punike.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   sedurung e titiang ngelantur ngiring nunas pengayubagye majeng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa melarapan antuk Panganjanli umat

Om Swastyastu

Ring dunia social sekadi mangkine akeh pisan sane sampun uning napi nike dunia sosial?.santukan punika titiang medue pengalaman indik kekirangan pemahaman dunia sosial, I dumun wenten timpal titiang menyingakin undian give away ring media sosial Instagram, rikala sampumn timpal titiang punika nuutin syarat undian punika malih tigang rahina timpal titiang punika polih pesan saking sang sane ngaryanang undian punike.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sane tan kalah becik saking kakawin puniki wantah satua indik Ida Sang Pariksit sane seda ring tengahing waduk ibunnyane tur kaurip malih olih Ida Sri Krishna.

In English:   In the Mahabharata, the description of war begins in the Bhisma Parwa section.

In Indonesian:   Yang tak kalah menarik dari kakawin ini adalah kisah mengenai dihidupkannya kembali Pariksit yang meninggal di dalam kandungan.

In Balinese:   Sasampune wusan kasumbung olih wadwa ksatriane sami, ring tengaine punika mamargi Ida Sang Prabu Dristadyumna, okan Ida Sang Prabu Drupada.

In English:   Then war broke out between the Pandavas and the Kauravas.

In Indonesian:   [ID] Kakawin Bharatayuddha mengisahkan tentang peperangan selama 18 hari di medan perang Kuruksetra.

In Balinese:   Duk pangawit payudan, Ida Sang Arjuna rumasa maselselan tur meweh ring pikahyun duaning dia musti maperang nglawan sameton lan kulawargan ida.

In English:   At the beginning of the war it was told that Arjuna felt sorry for having to fight with his own relatives.

In Indonesian:   Pada awal peperangan dikisahkan bahwa Arjuna merasa menyesal karena harus bertempur dengan sanak keluarganya sendiri.

In Balinese:   Bima Caru, ogoh-ogoh ene nyaritayang Sang Bima ngalahang Raksasa Baka ulian nelahang soroh pangan raksasane ane biasa kasiagayang olih para brahmanane.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kawentenan Kakawin Bhomantaka puniki ngayuktiang indike kawentenan kasusastraan ring krama Jawi purwa sampun luhur, utamannyane ring masa kaprabon Ida Sang Prabu Airlangga.

In English:  

In Indonesian:   Adanya Kakawin Bhomantaka membuktikan bahwa tingkat kesusastraan masyarakat Jawa kuno sudah tergolong tinggi pada zaman Airlangga.

In Balinese:   Lantas keto sang atma ane marupa Bhuta Cuil lakar ngrubeda ngusak-asik kawentenan keluarga.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Atman i bikul katitah numitis dadi putran ida sang prabu ane mahutama nyegjegang jagat.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Duk ane malu dugas treat yuga masa, ada kaceritayang Ida Sang Mahayogi sane maraga putus ane mapapasih utawi maparab Waikuntha.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kaceritayang Sang Bima kanikain ke tengah alas ngerereh Tirtha Amerta olih Rsi Drona.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ngeneng, ngening nyujur Sang Hyang Embang.

In English:  

In Indonesian:   Terdiam dan memusatkan pikiran kepada penguasa alam.

In Balinese:   Dong paekang iban cai nyaine, dini mapunduh di bancingah!” baos sang prabu.

“Inggih, masadewek titiang Gusti Prabu!”

Disubane makejang mapunduh, Gusti Prabu micayang pawarah-warah tekening panjak-panjak idane.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sang Prabu Jenggalasila ngelah rasa jejeh, yening panjak-panjak idane nemu sengkala.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Bubuksah Gagakaking inggih punika lontar sane madaging satua alegori (sasemon) indik sang atapa kakalih, mapesengan Bubuksah miwah belinipun Gagakaking.

In English:   Gradually, the two of them often got into arguments because they were contradicting each other.

In Indonesian:   Ada berbagai versi dalam kisah ini, namun versi yang paling lengkap ada dalam Lontar Bubuksah, koleksi Gedong Kirtya.

In Balinese:   Nyingakin nyama tugelan punika maiegan, Batara Guru ngutus Sang Hyang Kalawijaya nyukti rupa dados macan.

In English:   Some scholars interpret this story as a different way of attaining spiritual maturity.

In Indonesian:   Beberapa sarjana menginterpretasi kisah ini sebagai cara berbeda untuk mencapai kematangan spiritual.

In Balinese:   Ngiringja semeton sareng-sareng matunggilan sakadi sane sampun kakardi antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tri Hita Karana ngajahin indik sapunapi manusa prasida ngwangun paiketan sane harmonis sareng Ida Sang Hyang Widi Wasa, sesama manusa, miwah alam sekitar.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Soang-soang wewidangan Negara madue ciri khas lan uniknyane sakadi indiknyane Agama inggih punika sistem sane ngatur kepercayaan lan ibadah majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa taler tata titi sane mapaiketan sareng budaya lan pandangan dunia sane ngubungin manusa sareng tatanan kahuripan.

In English:   Every region of the country has its own characteristics and uniqueness, just like RELIGION.Religion is a system that regulates belief and worship of God as well as rules related to culture and world views that connect humans with the order of life.

In Indonesian:   Setiap wilayah Negara memiliki ciri khas dan keunikannya seperti hal nya AGAMA Agama merupakan sistem yang mengatur kepercayaan dan peribadatan kepada Tuhan serta tata kaidah yang berhubungan dengan budaya serta pandangan dunia yang menghubungkan manusia dengan tatanan kehidupan.

In Balinese:   Gegaenne sai-sai ngalih paku lan sang, adepa ka peken.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Selanturipun istanane punika kawastan Singaraja sane maartos "Genah sang raja masinggahan".

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yadiastun kadi asapunika, manusane kantun merluang kulawarga waras setata ngrasayang becik pinaka genah mawali, umah pinaka genah masandekan, timpal-timpal waras setata goen pinaka sistem dukungan, tur waras pinih utama inggih punika agama utawi kepercayaan pinaka dasar iraga mangda setata mamargi ring margi waras patut , santukan sujatine napija pamargin manusane pamuputne pacang mawali ring Ida Sang Hyang Widhi.

In English:   But even so, humans still need a family that is always warmly welcomed as a place to go home, home as a place to rest, friends who are always there as a support system, and of course the main thing is religion or belief as our foothold to step so that we always walk the right path. , because the essence is that no matter how far humans go, they will eventually return to God.

In Indonesian:   Namun walau begitu, manusia tetap memerlukan keluarga yang selalu hangat menyambut sebagai tempat untuk pulang, rumah sebagai tempat beristirahat, sahabat yang selalu ada sebagai support sistem, dan tentunya yang utama ialah Agama atau kepercayaan sebagai pijakan kita untuk melangkah agar selalu berjalan di jalan yang benar, karena hakikatnya sejauh apapun manusia berjalan pada akhirnya akan tetap kembali pada Tuhan.

In Balinese:   Dados Guru Wisesa sampunang ngarasa dewek pinih sakti krana sujatine sane pinih sakti inggih punika Ida Sang Hyang Widhi Wasa.

In English:  

In Indonesian:   Menjadi pemerintah jangan merasa paling sakti karena sebenarnya yang paling sakti adalah Tuhan yang maha esa.

In Balinese:   Sang Guru Wisesa antuk ngacepang pembangunan, ngantos sami para krama briak briuk masuryak.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sami ngangge sarana ramah lingkungan, mangda sejeroning ngaturang upakara nglaksanayang pamujaan majeng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, irage masih ngupapira jagat utawi palemahan jagat Bali magda lestari, hijau miwah resik.

In English:  

In Indonesian: