What is your hope for 2024 in one word? Post your comments here or propose a question.

Kakul Ngalahang Kidang

Kidang vs kakul.jpg
Location
Main characters
Event
Dictionary words


    Anonymous user #1

    4 months ago
    Votes 0 You
    Bagus
    Add your comment
    BASAbaliWiki welcomes all comments. If you do not want to be anonymous, register or log in. It is free.

    Summary



    In English

    In Balinese

    Kakul Ngalahang Kidang

    Di Alas Kopipahit idup makudang-kudang baburon. Katak, capung, kedis pada girang magending. Nanging nadak kasukertan Alas Kopipahite mabyayuhan sangkaning parisolahne I Kidang. Ia jani ngaku-aku dadi Raja Agung Sejagat. Liu beburone ane kalah malomba malaib-laiban, jani mamaraken ngajak I Kidang. Sasukat ngelah panjak, I Kidang setata nyumbungang tandukne ane lanying tur awakne galing. Plaibne becat cara mimis, nyidang makecos joh sajan. Marasa dewek tekening andel tur becat malaib, I Kidang ngancan sumbung. Nyapa kadiaku, ngaku-ngaku dadi raja di alase. Sedek dina anu, I Kidang tuun gunung. Teked di carike, ia nepukin sampi sedeng ngamah padang. Ditu lantas I Kidang nangtangin ngajakin I Sampi malomba malaib. Nanging I Sampi tuara ngerunguang.

    He buron gede, tanduk caine saja lanying tur lantang, nanging pocol kerana tonden mabukti cai sitengan tekening wake. Yen saja cai situh tur teguh, lan jani malomba malaib ka muncuk gununge. Apang cai nawang, wake ane maadan I Kidang, raja di alas Kopipahit. Wake dadi raja kerana paling andel malaib

    Yadiastun jengah waleka buka keto, nanging I Sampi tusing ngisinin pangidihne I Kidang. Icang sedeng layaha, da gugula icang ngamah padang keto I Sampi nyautin. Suud ngomong keto I Sampi magedi ngalih tongos lenan. Cai buron gilik, kajet cepok pastika ulung ka jurange. Bes mrekak cai dadi buron, keto I Sampi ngrimik sambilanga ngilag padang.

    I Kidang ane kuciwa sing maan lawan lantas nugtugang pajalanne ngaja nganginang. Salantang jalan ia marasa bangga kerana I Sampi, buron gede tusing bani nglawan dewekne. Sampi suba jerih, yadiastun buron gede jeg makirig ia kerana sing bani nglawan I Kidang. Apabuin buron cenik, sinah bah labuh tangtangin. Sing buungan liu lakar ngelah panjak, kai kal dadi raja dini. Kal dadi raja agung sejagat. Ane len mara ngaku-ngaku raja suba juk polisi. Kai sing nyak ngaku-ngaku, ento mawinan makejang burone lakar tangtangin. Yen suba makejang kalah, sinah burone ento lakar nyaraka tur magusti tekening kai. Hahahaha, kai kal dadi raja, nyen bani? keto I Kidang nyumbungang dewekne. Kacarita ane jani I Kidang neked di alase ane kalintang sripit. Ditu ia matemu ngajak I Lelipi. He . buron apa cai? Awak caine bunter tur dawa. Yen cai siteng, mai macentok kasaktian ngajak kai, keto munyine I Kidang ngulgul I Lelipi. Nanging I Lelipi tusing rungu kerana ia nguleng mamahan di arepne. Nepukin musuhne ngeleng, I Kidang ngancan gedeg basangne. He . buron manyali cenik, mai malomba ajak kai. Kai nangtangin cai malaib ka gunung. Apang cai seken nawang, kai maadan I Kidang, kai raja dini. Tonden ada ane nyidang ngalahang kai malaib. Mai malomba, yen kai kalah, kai nyaraka tekening cai. Yen cai kalah, apang cai magusti tekening kai

    Ningeh munyin I Kidang buka keto, masaut I Lelipi sambilanga nyeledet ka tongos I Kidang majujuk. Icang sing dot dadi raja. Icang jejeh disubane ngaku dadi raja juk polisi. Kanggoang dadi buron biasa gen ja, keto pasautne I Lelipi.

    Grimutan I Kidang ningeh pasaut I Lelipi buka keto. Campah cai ngomong ngajah kai. Apang cai nawang, I Sampi suba kalah macentok ajak kai. Ia jani magusti tekening kai. Wanen cai ngajak raja. Edengang kasaktian caine, centokin I Kidang, keto I Kidang ngomong bangras. Aruha, icang man sing ngrunguang cai. Nyak cai raja, ngalahang sampi, cendekne icang sing perduli. Deolas da gulgula icang nah, icang enu ngender Katak. Basang icange layah, mamahan ane kautamaang bandingang ngipi dadi raja ulian macentok malaib nglawan cai.

    Suud ngomong keto I Lelipi lantas magedi. Sujatine ia gedeg tekening munyin I Kidang ane sumbung. Cotot cepok gen iba suba ngaseksek, cai tusing nawang, kai ngelah upas ane meranen. Nyen ja kena upas kaine jeg ngemasin mati, apabuin cai buron lemet, keto I Lelipi ngomong sambilanga ngrengseng ngender katak.

    Nepukin I Lelipi masusupan macelep ka bete, I Kidang kedek ngakak. Ia ngaden lelipine jejeh. Beh demen kenehne I Kidang, kerana suba liu beburone ane kalahanga. I Kidang lantas majalan nuluh pundukan di carike. Tan pasangkan ia kacunduk ngajak I Kakul. Nepukin pajalane I Kakul megaang tur adeng, I Kidang prajani masebeng galak. Nepukin I Kakul jejeh, ngancan sumbung munyine I Kidang. He iba buron ane tuara matulang, awak caine cerik tur bunter, sakewala cai tusing bani nepukin galang. Tolih rajan caine malejer di pundukane keto I Kidang ngawalek tur nunden I Kakul.

    I Kidang masih nangtangin I Kakul apang nyak malomba. He . buron nista, mai lawan kai malaib mamalun-malunan ked di muncuk gununge. Apang cai nawang, I Kidang toden taen kalah malaib.

    Ningehang munyin I Kidang buka keto, I Kakul ngejer kerana marasa teken awak cenik tur sintrig. Dugas ento I Kokokan, I Cetrung miwah kedis ane lenan pada malaib kerana takut ningehang munyine I Kidang ane gede tur keras.

    I Kakul tusing masaut. I Kidang terus-terusan ngawalek, nganistayang tur setata nyelek-nyelekang I Kakul. Prajani I Kakul jengah ningeh munyin I Kidang ane nyakitang keneh. Ih Kidang, yening buka keto penantang caine, kai nyak nglawan, sakewala baang kai ngidih galah, ditu mara lombane kalaksanayang.

    Sing kodag-kodag demen kenehne I Kidang ningehang pasaut I Kakul buka keto. Sawireh mara jani tur tumben ada buron ane bani ngalawan dewekne malaib. Apabuin musuh ane ngarepin dewekne kalintang cenik tur pajalane lembed. Ento mawinan I Kidang marasa andel pesan tekening dewekne lakar menang. I Kidang dot pesan ngundang beburon ane ada di carike lan ane ada di alase. Beburone ento lakar ajaka ngadang syukuran kemenangan lomba malaib di Alas Kopi Pahit.

    Kacritayang jani, tatkala tengah lemeng para kakule mapupul nyangkepang unduk pacentokan nglawan I Kidang. Cai ngae gara-gara gen, ngudiang I Kijang nemin. Ia mula buron becat malaib. Ulian cai ngisinin kenehne I Kidang, sing buungan pitung turunan kakule nandang lara. Ba pasti iraga kalah. Cutetne cai apang ngidih pelih tur ngaku kalah nglawan Kidang, keto kelian kakule pedih bangras.

    Ningeh munyin jero kelian buka keto, prajani ngetor I Kakul. Makejang mendep, tusing bani mesuang munyi. I Kaki Lingsir lantas nabdabin. Tut, da sangetanga munyin keliang banjare. Yen kaki tangtanga tekening I Kidang, pasti kal lawan. Suba beneh pajalan Ketute buka keto. Da nyeh. Saja yen iraga macentok malaib nglawan I Kidang suba pasti iraga kalah. Demi harga diri, lan lawan tur jerihang I Kidang. Apang iraga nyidang menang, daya anggon nglawan, keto I Kaki Lingsir nuturin.

    Mara galang krama banjare ningeh tuturne I Kaki Lingsir. Men daya kenken ane andelang kaki anggon ngalahang I Kidang? keto patakon keliang banjar.

    Kulawarga I Kakul makejang cumpu nglawan I Kidang. Kaki Lingsir lantas ngedumang tugas teken krama kakule. Krama kakul makejang sayaga lakar nengil salantang jalan kanti ka muncuk gunung. Ada ane beten, ada ane nongos di bangkiang gunung, ada ane nongos di lambung gunung, ada masih ane ngongos di muncuk gununge.

    Jani galah macentok. I Kidang lan I Kakul suba tragia. Mih dewa ratu, rame sajan beburone mabalih pacentokanne ento. Ada Cicing, Kambing, Gajah, Sang Mong, muah buron ane lenan. Kedis lan para gumatat-gumitite makejang pada mabalih lakar nyaksiang pacentokan I Kidang nglawan I Kakul.

    Ritatkala gonge macegur, I Kidang malaib malesat. Panontone pada masuryak tan papegatan, umyung waluya suaran guruh. Salantang jalan tongos malaib, nyamane I Kakul suba pada siaga. I Kidang malesat, saget suba neked di batis gununge. Ditu I Kidang ngelurin I Kakul. Kuuuuulll . Munyine I Kidang lantang maimbuh bangga kerana marasa menang. Ia ngaden I Kakul enu ada beten. Caaaangg Kidaang peaaut I Kakul di sampingne I Kidang. Tangkejut I Kidang lantas ngencolang tur ngamecatang malaib. Disubane neked di bangkiang gununge, I Kidang buin ngaukin I Kakul, Kuuulll, kalah cai Kuull I Kakul becat masaur, Caang Kidang . I Kidang makesiab tur buin ngamecatang malaib. Mih dewa ratu agung, cara mimis plaibne, jani suba neked di muncuk gununge. I Kidang suba marasa menang. Kul, dong iwasin, dong iwasin, wake suba neked di muncuk gununge. Wake mula ngraja yen ajak macentok malaib. Apang cai nawang, uling jani wake dadi raja Kopi Pahit. Wake raja Kopi Pahit, hahahahaha. Kul, ia cai Kulllllll?

    Caaang Kidang, caaangg suba uling tuni negak dini, ne peluh caange suba kanti tuh. Cai mara ked dini maimbuh nyumbungang raga dadi Raja Kopi Pahit. Kenken masa cai kalah nglawan icang?

    I Kidang tangkejut lantas bah disubane nepukin I Kakul ane cenik galing suba negak masila siding di muncuk gununge. Nepukin I Kidang bah, prajani panontone masurya girang sawireh I Kidang ane sumbung jele, tur corah prasida kakalahang buron cenik.

    In Indonesian

    Siput Kalahkan Kijang

    Di hutan Kopipahit, hidup beraneka jenis hewan. Katak, capung, burung semuanya riang bernyanyi. Namun, kedamaian Alas Kopipahit mendadak buyar akibat perilaku buruk Kijang. Dia mengaku-ngaku sebagai Raja Agung Sejagat. Hewan yang kalah lomba lari dengannya kini jadi rakyat. Semenjak punya rakyat, Kijang selalu memuji tanduknya yang runcing dan badannya yang gemulai. Larinya cepat laksana amunisi, mampu melompat sangat jauh. Merasa diri hebat dan lari cepat, Kijang semakin angkuh. Mengaku sebagai raja hutan.

    Suatu hari, Kijang turun gunung. Setiba di persawahan, dia melihat sapi sedang makan rumput. Kijang pun menantang sapi untuk diajak adu cepat berlari. Namun Sapi acuhkan tantangan itu.

    “He, kau binatang tinggi besar, tandukmu tajam dan panjang, tapi tak ada gunanya. Belum terbukti kau lebih hebat dariku. Jika kau benar kuat dan teguh, ayo kita adu cepat berlari ke puncak gunung. Agar kau tahu, aku adalah Kijang, raja hutan Kopipahit. Aku dinobatkan jadi raja karena aku yang terhebat dan tercepat berlari di Alas Kopipahit.”

    Meski emosi mendengar perkataan Kijang, namun Sapi tak mengabulkan ajakan si Kijang. “Aku sedang lapar, jangan ganggu aku makan rumput!” jawab si Sapi. Sejurus kemudian si Sampi pergi untuk merumput ke tempat lain. “Kau binatang kecil, sekali tendang pastilah kau terjatuh ke jurang. Janganlah sombong!” gumam si Sapi . Si Kijang yang kecewa tak dapat lawan kemudian melanjutkan perjalanannya. Sepanjang perjalanan dia merasa bangga karena Sapi binatang tinggi besar tak berani padanya. “Sapi sudah kalah, walaupun binatang besar namun tak berani menandingiku. Apalagi binatang kecil, pastilah lari terbirit-birit. Pastilah aku akan banyak punya rakyat. Akulah Raja Sejagat. Hahahaha!”

    Dikisahkan, perjalanan si Kijang sampai di hutan belantara. Di tengah hutan dia bertemu seekor ular. “He…. Binatang apa kau ini? Tubuhmu panjang dan silinder. Jika kau hebat, ayo ada kekuatan denganku,” kata si Kijang. Namun si Ular tidak menghiraukan ajakan itu, dia fokus mengincar mangsa di depannya. Melihat musuhnya acuh, si Kijang semakin emosi.

    “He…. binatang bernyali kecil, ayo lawan aku. Aku menantangmu adu cepat berlari sampai di puncak gunung. Agar kau tahu siapa aku, akulah Kijang, raja hutan. Belum ada yang mampu mengalahkanku berlari. Ayo kita berlomba, jika aku kalah, aku akan menghamba padamu. Tetapi jika kau yang kalah, kau adalah hambaku!”

    Mendengar perkataan si Kijang yang pedas, si Ular menjawab sambil melihat ke tempat binatang bertanduk itu berdiri. “Aku tak ingin jadi raja. Justru aku takut jika mengaku raja akan ditangkap polisi. Lebih baik jadi binatang biasa saja.”

    Emosi si Kijang memuncak mendengar jawaban si Ular seperti itu. “Kurang ajar perkataanmu itu. Agar kau ketahui, si Sapi sudah menyerah kalah. Dia sudah menghamba padaku. Lancang sekali kau dengan Raja Agung Sejagat. Tunjukkan kesaktianmu, lawanlah aku si Kijang yang tangguh!” sahut si Kijang dengan ketus.

    “Sudahlah, aku tak ada waktu meladeni tangtanganmu. Walaupun kau raja, mampu mengalahkan sapi, aku tak perduli. Mohon jangan ganggu aku, aku lagi mengintai Katak. Perutku lapar, aku lebih mementingkan makan dibandingkan mimpi jadi raja dengan melawanmu adu cepat berlari.”

    Setelah itu, si Ular berlalu pergi. Sesungguhnya ia marah mendengar perkataan Kijang yang sombong. “Kupatuk sekali, kau pasti binasa. Kau tidak tahu, aku adalah hewan berbisa. Siapa pun yang kena racunku, hukumnya mati, apalagi kau Kijang yang lemah!” desis si Ular berlalu sambil memburu katak.

    Melihat si Ular berlalu dan masuk hutan, si Kijang tertawa terbahak-bahak. Dia mengiri si Ular ketakutan. Riang sekali hatinya sebab banya hewan sudah dikalahkannya. Si Kijang kemudian berjalan menyusuri pematang sawah. Tanpa dinyana, dia berjumpa dengan Siput sawah. Melihat jalan si Siput pelan dan merayap, si Kijang mendadak pasang aksi galak. Melihat si Siput sawah ketakutan, semakin sombong perkataan si Kijang. “He, kau hewan tak bertulang, badannya bundar dan kecil, namun kau takut dengan terang. Lihatlah rajamu ini berdiri di pematang sawah!” ucap si Kijang mempermainkan si Siput sawah.

    Si Kijang juga menantang si Siput sawah adu cepat berlari ke puncak gunung. Untuk kau ketahui, aku si Kijang belum terkalahkan adu cepat berlari.”

    Mendengar perkataan si Kijang seperti itu, si Siput sawah gemetar karena merasa binatang kecil tak berguna. Waktu itu, burung bangau, cetrung, dan burung lainnya beterbangan karena takut mendengar perkataan si Kijang yang keras menggelegar.

    Si Siput sawah tak menyahut. Si Kijang terus-terusan menghina. Si Siput sawah pun tersulut emosinya. “He Kijang, aku terima tantanganmu. Namun berilah aku waktu beberapa hari lagi untuk menentukan hari baik perlombaan ini!”

    Riang sekali si Kijang mendengar jawaban si Siput sawah. Baru kali ini ia mendapatkan perlawanan. Apalagi musuh yang akan dihadapinya kecil dan jalannya sangat pelan. Si Kijang pun merasa di atas angin. Kemenangan sudah di tangan. Si Kijang ingin sekali mengundang hewan-hewa yang ada di sawah dan hutan untuk diajak merayakan kemenangannya sebagai juara lomba lari di Alas Kopi Pahit.

    Dikisahkan, pada tengah malam warga Siput sawah berkumpul membahas tantangan si Kijang. “Kamu cari gara-gara saja, kenapa kau ladeni tantangan si Kijang. Dia itu binatang yang larinya cepat. Karena kau memenuhi tantangan si Kijang, maka tujuh keturunan keluarga kita akan menderita. Kita pasti kalah. Itu semua karena sikapmu yang sombong berani menandingi si Kijang. Pokoknya kamu harus minta maaf dan mengaku kalah melawan si Kijang,” ucap ketua marah.

    Mendengar perkataan ketua seperti itu, gemetarlah si Siput sawah. Semuanya terdiam, tidak ada yang berani bersuara. Kaki Lingsir berikan pertimbangan. “Tut, jangan terlalu di ambil hati perkataan ketua kita. Jika Kaki yang ditantang, pastilah Kaki juga melawan. Keputusanmu itu sudah benar. Jangan takut. Benar jika kita berlomba lari dengan si kijang pastilah kita kalah. Demi harga diri, kita harus beri dia pelajaran. Kita hentikan kesombongannya. Begini caranya jika ingin menang, kita lawan dengan siasat jitu,” ucap Kaki Lingsir berikan solusi.

    Semua warga Siput sawah tenang mendengar wejangan Kaki Lingsir. “Siasat seperti apa yang kita jalankan untuk mengalahkan si Kijang?” tanya ketua.

    Semuanya setuju melawan si Kijang adu cepat berlari. Kaki Lingsir bagikan tugas kepada warga Siput sawah. Mereka siap siaga di sepanjang arena perlombaan hingga di puncak gunung. Ada ditugaskan di bawah, di pinggang gunung, lambung gunung, dan pucak gunung.

    Tibalah saatnya hari perlombaan. Si Kijang dan si Siput sawah sudah siap sedia. Duh, ramai sekali yang menonton pertandingan itu. Ada anjing, kambing, gajah, harimau, dan hewan lainnya. Burung dan serangga juga semuanya menyaksikan perlombaan antara si Kijang melawan si Siput sawah.

    Gong pun dipukul, si Kijang melesat. Penonton bersorak tiada henti, bergemuruh seperti suara guntur. Sepanjang arena perlombaan, keluarga Siput sawah siaga. Si Kijang melesat bak peluru, dia sudah tiba di kaki gunung. Dia pun memanggil-manggil Siput sawah. “Kuuuuulll”. Suara si Kijang lantang menggema, penuh keyakinan sebagai pemenang. Dia mengira Siput sawah tertinggal jauh. “Hadir,” jawab Siput sawah. Si Kijang terkejut kemudian berlari sekencang-kencangnya. Setiba di punggung gunung, dia kembali memanggil si Siput sawah. “Kuuulll, kalah kau Kuull!” Siput sawah menjawab, “aku di sini, Kijang!”

    Kembali si Kijang terkejut mendengar jawaban itu. Sekuat tenaga dia memacu larinya. Bagaikan peluru yang lepas dia berlari dengan cepat. Tibalah dia di puncak gunung. Si Kijang sudah merasa sebagai pemenangnya. “Kul, lihatlah, aku sudah sampai di pucak gunung. Akulah rajanya lari. Mulai dari sekarang, akulah raja Kopipahit. Hahahaha.” “Kul, dimana kau?” “He Kijang, aku sudah dari tadi duduk di sini. Peluhku sudah mengering menunggu kedatanganmu. Kau baru tiba di sini namun sudah menyombongkan diri dan mengaku sebagai raja Kopipahit. Lho, kamu kok kalah melawan aku yang kecil ini?”

    Kijang sungguh terkejut melihat Siput sawah yang kecil itu duduk bersila di puncak gunung. Si Kijang yang terkejut langsung lemas terkulai. Melihat si Kijang tumbang, para penonton bersorak gembira. Si Kijang yang sombong kalah melawan Siput sawah yang kecil.
    Nothing was added yet.