Difference between revisions of "Folktale Cicing Gudig"
From BASAbaliWiki
(One intermediate revision by one other user not shown) | |||
Line 6: | Line 6: | ||
|Description text ban=Cicing Gudig | |Description text ban=Cicing Gudig | ||
− | Kacerita ada satua | + | Kacerita ada satua ngenenin cicing ane gudig. Buka adane, cicinge ene berag tegreg, sing mabulu, korengan. Sawai mlispis mamahan di sisin rurunge. Ada dogen anake ngulahin apang enggal cicinge ento magedi. Dikenkene tigtiga kanti kaing-kaing apang enggal mekad uling tongosne. |
− | + | “Sek… sek, mekad uling dini. Aruha, jelek sajan ebone. Sek!” Ih kalu sajane, lanteg bakat ken gegitik mara tawanga asane,” keto kramane ngamelmel ngulahin I Cicing Gudig. | |
− | Sawai ulahina buka | + | Sawai ulahina buka keto, makada I Cicing Gudig makamen di sunduk, maselselan. Nyelselang kalacuranne lekad dadi cicing, makejang anake tuara nemenin. Sedek dina anu, I Cicing Gudig mlispis di pekenne. Tepukina ada anak madaar di dagang nasine. Mih dewa ratu agung, jaen sajan kinyukan anake ento ngelekang nasine. Nyelep layahne tur ngetel puesne I Cicing Gudig sambilanga nengneng kinyukan anake ento. Pesu kenehne apang dadi manusa. |
− | + | “Yen idewek dadi manusa buka anake ento, ba pasti sabilang wai nyidang madaar ane jaen-jaen. Amat lega i dewek maan dedaran jaen. Ngajeng be cundang, be pindang, be guling, jukut ares, jukut plecing, capcay, fuyung hai. Aruh, jeg makejang jaen, apabuin maan lawar sampi. Bisa maimbuh lonto madaar kerana makejang jaen. Kene ban jani madaya, nyanan petenge lakar mabakti ka Pura Dalem, mapinunas teken Batari Durga apang nyidang dadi manusa. | |
− | Kacerita | + | Kacerita gumine suba peteng, majalan I Cicing Gudig ka Pura Dalem. Yadiastun ikutne keskes, nglawanin masih ia majalan ka Pura Dalem. Neked di pura, I Cicing Gudig lantas ngranasika nunggalang bayu sabda idepne. Dewi Durga kaacep. Tangkejut Cicing Gudig ri kala Dewi Durga medal. Aeng sajan rupan idane. Pangandikanne gede tur getar. |
“Ih iba Cicing Gudig, ngudiang iba ngacep nira, apa katunas?” | “Ih iba Cicing Gudig, ngudiang iba ngacep nira, apa katunas?” | ||
− | Masaut I Cicing Gudig, “Inggih paduka Betari, mamitang lugra matur sisip titiang ngulgul palungguh paduka betari. | + | Masaut I Cicing Gudig, “Inggih paduka Betari, mamitang lugra matur sisip titiang ngulgul palungguh paduka betari. Yening paduka betari ledang, titiang mapinunas mangda dados manusa. Dumogi paduka betari asung kerta wara nugraha ring pinunas titiang.” |
− | “Ba seken pinunas | + | “Ba seken pinunas caine ento? Kaden cai aluh dadi manusa!” |
− | “Sampun palungguh betari. Titiang kadaut dados manusa kerana aluh tur | + | “Sampun palungguh betari. Titiang kadaut dados manusa kerana aluh tur elah. Sabilang semeng negak di penggak, nginem tuak lan arak, tengai sirep, petengne ngibingin joged. Dados manusa punika setata liang, akeh wenten hiburan. Masan ka pura ngutamayang maceki, makocok, lan cap beki. Wantah istri-istrine kemanten sane panggihin titiang ngaturang bhakti. Sane lanang ngutamayang maliang-liang. Yening kalugra, dadosang tiang manusa lanang. Meled pisan titiang nepukin liang,” keto pasautne I Cicing Gudig. |
− | + | Dewi Durga asung kertha wara nugraha, ngisinin pinunasne I Cicing Gudig. Jatesemat, I Cicing Gudig masalin rupa dadi manusa. Disubane dadi manusa, mara ia nepukin pakeweh. Tusing saja cara tepukina ane malunan. Dadi manusa ento keweh. Yen sing magae sing ngelah pipis. Sing ngelah pipis sing nyidang mabelanja meli nasi. Sing cara ane malunan dugas nyodog nampingin anak mamunyah arak, sing punyah sing mulih. Demen siup, sing demen siep. Ngancan keweh I Cicing Gudig nyalanang idupne dadi manusa. Setata nanggehang basang layah. Selap selep calep. Marasa keweh ngalih mamahan, pesu kenehne ngemaling. Jani ketara I Cicing Gudig ngemaling mamahan, lantas kepunga tur lantega aji gegitik. Kaing-kaing I Cicing Gudig katulung-tulung. | |
− | Nyelsel I Cicing Gudig dadi manusa. Marasa tusing cocok dadi panjak. Ada | + | Nyelsel I Cicing Gudig dadi manusa. Marasa tusing cocok dadi panjak. Ada kenehne jani dadi pepatih. Ento mawinan ia buin tangkil ka Pura Dalem mapinunas maring Betari Durga. Neked di pura, ngenggalang I Cicing Gudig mabhakti tur mapinunas ring ida betari. Medal raris Ida Betari Durga tur ngandika teken I Cicing Gudig. |
− | “Ih iba Cicing Gudig | + | “Ih iba Cicing Gudig ngengken buin iba mai. Apa katunas?” |
− | Matur I Cicing Gudig, “Inggih paduka Betari, titiang tan demen dados manusa panjak. Tuyuh, sawaian kaperintah. I panjak naur pajak, sang mawerat mamirat. | + | Matur I Cicing Gudig, “Inggih paduka Betari, titiang tan demen dados manusa panjak. Tuyuh, sawaian kaperintah. I panjak naur pajak, sang mawerat mamirat. Yening paduka Betari ledang, titiang mapinunas mangda dados Patih”. |
− | “Dadi patih, | + | “Dadi patih, keto? Kaden cai aluh dadi patih. Bek gegaen pepatihe. Kenken ben ngitungang gumine apang kerta raharja, ngenehang apang panjake satinut teken raja. Nak keweh dadi patih!” |
− | + | “Nenten keweh paduka betari. Dados pepatih punika aluh. Wantah nudingang tujuh, madaging sampun sane kaaptiang. Samaliha dados patih gelis sugih, polih selah mamirat pajak panjak. Samaliha polih genah melah, pangangge sarwa dumilah, madue wibawa. Nika sampun sane jagi tunas titiang!” atur I Cicing Gudig. | |
− | Ida Betari Durga ngelugrayang | + | Ida Betari Durga ngelugrayang pinunasne I Cicing Gudig. Kaceritayang dugase ento Ida Sang Prabu ngerereh buin adiri pepatih. I Cicing Gudig lantas kanikaang dadi Patih, ditu ia ngiring di puri. |
− | + | “Beh keweh pesan dadi pepatih, tusing maan ngudiang bene. Begbeg kanikayang tangkil ka puri. Yen i dewek dadi Anak Agung kenken ya legan kenehe nunden-nunden dogen,” keto kenehne I Cicing Gudig. | |
− | Nyanan | + | Nyanan petengne buin ia mebakti di Pura Dalem mapinusas apang dadi Anak Agung. Ida Betari Durga asung kerta wara nugraha. I Cicing Gudig patuh cara Ida Sang Prabu. Kacerita sedek dina anu, Sang Prabu lunga maboros ka alase. Macelep kone I Cicing Gudig ka puri. Dening patuh goban I Cicing Gudige teken Ida Sang Prabu, dadi kasengguh Ida Sang Prabu teken panjake. Matur I Patih saha bakti. “Mamitang lugra Ratu Sang Prabu, punapi awainan dados cokor I Ratu preragan tulak sakeng paburuan?” |
− | Masaut I Cicing Gudig. “Paman, mawinan nira tulak | + | Masaut I Cicing Gudig. “Paman, mawinan nira tulak sakeng paburuan sawireh nira ngiringang sabdan Betara, tan kalugra nira malaksana mamati-mati. Kanikayang lantas nira tulak ka puri, to juru borose makejang nugtugang maboros sawireh nepukin kidang di tengah alase.” |
− | Jeg guguna munyin I Cicing Gudig | + | Jeg guguna munyin I Cicing Gudig teken Patih muah panjake ane lenan. |
− | Kacerita sai-sai | + | Kacerita sai-sai kone I Cicing Gudig ngeraosin anak mawikara. Sawireh Cicing Gudig tuara nawang lud, makejang wikaran anake pelih baana ngundukang. Ane patut menang kalahanga, anak patut kalah menanganga. Ento mawinan liu panjake mamedih tur nyelek-nyelekang Sang Prabu. |
− | Ento mawinan I Cicing Gudig marasa tusing cocok dadi raja. Jani | + | Ento mawinan I Cicing Gudig marasa tusing cocok dadi raja. Jani kenehne dadi okan Anak Agung. |
− | + | “Yen dadi Raden Mantri sinah liang idupe. Kema mai malali iringa ban parekan. Dikenkene magandong, kasangkol tur kasayangang. Yen masan panes nyentak buka janine, ada ane nedungin. Buina tusing ngitungang apa-apa sajaba ngamah teken malali.” | |
− | Nyanan | + | Nyanan petenge buin I Cicing Gudig mabakti di Pura Dalem, mapinunas apang dadi okan Anak Agung. |
− | + | “Kaden cai aluh dadi pianak raja?” | |
− | “Aluh nika paduka betari. Ten makarya napi-napi. | + | “Aluh nika paduka betari. Ten makarya napi-napi. Akeh wang jero sane nyayangang. Wenten maktaang ajengan, minuman, pokokne kasayangang pesan. Nenten tuyuh, makejang aluh.” |
− | “Sekenang cai mapineh. Anak | + | “Sekenang cai mapineh. Anak keweh dadi okan anak agung. Tusing ja madaar dogen gaene, apang seleg masih nyastra. Kaden cai aluh-aluhan madaar. Okan anak agung karunguang maajeng-ajengan apang tusing pelih ngajeng. Empat sehat lima sempurnane apang kautamayang. Nasi tusing dadi lebihan apang tusing kena diabetes, ingetang masih misi ebe abedik apang ada energi, jukut palebihin apang buin mani semengan parus nyakitang basang. Keto masih ngajeng buah apang gizine berimbang. Paling utama masih nginem susu. Keto nyen keweh ajeng-ajengan dadi okan anak agung. Uyah sing dadi lebih apang tusing hiperténsi, gula masih sing dadi lebih apang tusing kencing manis. Okan anak agung karunguang sawireh pacang nerusang ayah-ayah ngewawa jagat. Kaden cai aluh?” |
− | “Aluh nika paduka batari. Sampunang | + | “Aluh nika paduka batari. Sampunang meweh-meweh indik ajeng-ajengan. Yen tiang ngmargiang 3A, apa ada amah. Banget titiang mapinunas ring palungguh betari, dadosang titiang raden mantri.” |
− | Ida Betari Durga ngelugrayang | + | Ida Betari Durga ngelugrayang pinunasne, patuh lantas gobane I Cicing Gudig buka warnan Ida Raden Mantri. |
− | Kaceritayang buin mani semenganne, maorta Ida | + | Kaceritayang buin mani semenganne, maorta Ida Raden Mantri ilang. Rikala Anak Agung ngibukang Raden Mantri, deleng-deleng I Cicing Gudig ngapuriang. Makesiyab wang jerone makejang kerana Raden Mantri sane kaortoang ilang sampun matulak ka puri. |
− | Lantas I Cicing Gudig kaurukang melajah nyastra | + | Lantas I Cicing Gudig kaurukang melajah nyastra teken gurune. Sabilang ajahina tur takonina, tusing karuan pasautne, grimutan basang gurune. Tan karasa ngemplangin I Cicing Gudig |
− | “Kaing” | + | “Kaing” keto aduhane I Cicing Gudig. |
− | Makesiab i guru ningehang, ngudiang | + | Makesiab i guru ningehang, ngudiang Raden Mantri kaplukin makaingan cara cicing. Buin lantas sangetina ngemplangin tur I Cicing Gudig kaing-kaing. Ngancan ngerasang i guru ngelanteg aji penyalin. I Cicing Gudig kaenceh-enceh mara suudanga nigtig. I Cicing Gudig lantas nyliscis nyelametang raga. Nyanan petenge I Cicing Gudig buin ka Pura Dalem, mabakti mapinunas apang buin dadi cicing, buka jati mula. |
|Description text id=Anjing Kudisan | |Description text id=Anjing Kudisan | ||
Line 76: | Line 76: | ||
|Video of information=https://www.youtube.com/watch?v=cxEH_POCGkA | |Video of information=https://www.youtube.com/watch?v=cxEH_POCGkA | ||
}} | }} | ||
+ | |Topic=Fables | ||
}} | }} |
Enable comment auto-refresher