How to reduce plastic waste from religious ceremonies? Post your comments here or propose a question.

I Gajah Nyapa Kadi Aku

Cover gajah.png
Location
Bali
Main characters
Event
Dictionary words


    Add your comment
    BASAbaliWiki welcomes all comments. If you do not want to be anonymous, register or log in. It is free.

    Summary



    In English

    In Balinese

    Gajah Nyapa Kadi Aku

    Di alase bet madurgama, katuturan ada Gajah ane meawak gede, tegeh, kulitne tebel kakah, tur kereng pesan ipun ngamah. Sedak dina anu, I Gajah ngamuk. I Gajah mungkatang sakancan punyan kayu ane ada di alase. Ulian tingkahne I gajah, makada I Kedis, I Bojog, I Kidang, tur ane lenan tusing ngelah tongos mesayuban. Taluh muang sebun I Kedis ulung mageblug. I Kedis Siung kaliwat sebet sawireh taluhne ane makere lekad ulung tur pianakne mati. Tan kodag baan jengah basangne nepukin solahne I Gajah. Keto masih buron ane lenan. Sedek dina anu, buron-buron makejang mapunduh di carang-carang kayune bah. Para beburone sangkep ngundukang solah I Gajah ane nyapa kadi aku. I Kedis Siung ngomong kene, Nyama-nyama ajak makejang, yen sawai-wai buka kakene solahne I Gajah, sinah iraga ajak makejang lakar mati. Sawireh umah tur amah-amahan iragane suba telah kauwug tur kematiang teken I Gajah. Jani jalan ngeka daya, kenken baan madaya apang nyidang ngematiang I Gajah. Yan mepalu arep, sinah iraga kalah, wireh ia buron kaliwat gede tur siteng . Masaut lantas I Kedis Blibis. Cang ngelah daya buka kene, kenken baan madaya apang I Gajah buta. Disubane keto mara lantas dedehang ia apang ulung ka tukade . Ningeh munyine I kedis belibis, I kedis Siung lantas ngidih paitungan teken I Goak, I Kedis Corek, lam I Kedis Gadangan. Di subane ingkup paitunganne, ditu lantas dayane kelaksanayang. Rikala I Gajah klincak-klincak di padange linggah, I Kedis Corek mekeber tur maekin I Gajah. I Kedis Corek ngotolin sekancan kutu lan tuma ane ada di awak I Gajah apang tusing genit. I Corek sambilanga magending di duur tunduna I Gajah. Makelo-kelo I Gajah marasa tis tur merasa kiap. Lantas I Corek nyeritin I Kedis Goak. I Goak teka kema tur nyotot matane I Gajah buka dadua. I Gajah lantas bangun mekyayangan tur ngelur. Jlempah-jlempoh pati kaplug I Gajah wireh matane buta. Suba keto I Kedis Siung ngorahin I Buyung apang matinggah tur metaluh di matane, apang kanti matane mauled. Ngancan makelo, I Gajah sing madaya, pules dogen gaene naanang sakit. Ia tusing nyidayang ngamah tur nepukin yeh lakar inem. I kedis Siung lantas ngorahin I Kedis Gadangan apang memunyi di duwur pangkunge. Apang I Gajah ngaden di tongos I Kedis Gadangan mamunyi ento ada yeh. Ningeh munyin I Kedis Gadangan, I Gajah kedropon melaib kema ngalih yeh baan keliwat bedakne. Nanging lacur, I Gajah tusing nawang teken ada pangkung dalem. I Gajah lantas ulung meglebug ke pangkunge dalem tur ngemasin mati.

    In Indonesian

    Gajah yang Sombong

    Di hutan belantara, dikisahkan ada binatang tinggi besar, kulitnya kasar, kuat sekali makannya. Suatu hari, binatang yang dikenal bernama gajah itu ngamuk. Merobohkan pepohonan yang ada di depannya. Para binatang di hutan itu pun menderita akibat tingkah gajah yang angkuh. Burung, kera, kijang, dan binatang lainnya kehilangan tempat tinggal. Telur dan sarang burung berjatuhan. Burung siung larut dalam duka karena telurnya terjatuh dan anaknya mati. Ia marah melihat keadaan itu. Demikian pula binatang lainnya, marah dan kesal melihat tinggkah gajah yang sombong.

    Suatu hari, para binatang hutan berkumpul di batang pohon yang tumbang. Mereka menggelar rapat, membahas perilaku gajah yang sombong. Burung Siung berkata, “Saudaraku sekalian, jika setiap hari peringai gajah seperti ini, kita semua bisa binasa. Sebab tempat tinggal dan sumber makanan kita dirusak dan disikat oleh gajah. Mari kita buat strategi agar gajah binasa. Jika adu fisik, pastilah kita semua terbunuh. Gajah adalah binatang yang kuat.” Burung Belibis menjawab, “Saya punya siasat, mari pikirkan cara agar gajah buta. Jika dia sudah tak bisa melihat, kita arahkan langkahnya agar terjatuh ke sungai.” Mendengar usul burung Belibis, burung Siung lantas minta pendapat burung Gagak, burung Jalak, dan burung Gadangan. Semuanya setuju, maka siasat pun dilancarkan. Di saat Gajah lalu lalang di padang rumput, burung Jalak terbang dan hinggap di tubuh gajah. Dia amat baik, membantu mematuk kutu dan kuman lainnya agar gajah tak merasa gatal. Burung Jalak juga melantunkan lagu-lagu indah. Gajah merasa nyaman dan matanya semakin berat menahan kantuk. Duh, tak kuasa Gajah menahan kantuk, akhirnya tertidur pulas. Burung Jalak memanggil burung Gagak agar mematuk kedua mata gajah. Gajah yang kesakitan pun terbangun, menjerit-jerit kesakitan karena dipatuk burung Gagak. Jatuh bangun gajah berjalan, main tabrak karena matanya tak bisa melihat. Sejurus kemudian, burung Siung meminta Lalat hinggap di mata gajah dan bertelur di matanya yang luka agar mata si gajah busuk serta dikerubungi ulat. Hari berganti minggu, minggu berganti bulan, gajah semakin tak berdaya. Hanya tertidur dan meronta kesakitan.

    Gajah tak bisa lagi cara makan dan air minum sendiri. Burung Siung memerintahkan burung Gadangan agar bersiul di bibir tebing. Mendengar siulan burung Gadangan, pastilah gajah mengira di tempat itu ada sumber air. Benar saja, begitu mendengar burung Gadangan bersiul, Gajah bangun dan berlari menuju sumber suara. Dia sudah tak kuasa menahan haus. Sayang seribu sayang, Gajah tak menyadari jebakan, di depannya adalah tebing curam. Akibat terburu-buru dan tak bisa melihat. Di pikirannya hanya ada air, Gajah sangat haus. Sejurus kemudian, Gajah terjatuh ke tebing dan mati mati terendam di air.