Ya

Saking BASAbaliWiki
Lanturang ka:navigasi, rereh


y
ya
Akar
ya
Indik sane lianan"ya" (m)
Definitions
  • right; really en
  • he or she (Andap) en
  • tenth sacred letters in the concept of Dasaksara (Mider) en
  • transliteration of the 17th Balinese Latin script in the Balinese script (hanacaraka) (Mider) en
  • benar id
  • dia (Andap) id
  • transliterasi Latin aksara Bali ke-17 dl aksara Bali (hanacaraka) (Mider) id
  • huruf sakti kesepuluh dalam konsep Dasaksara (Mider) id
Translation in English
she; he; it; true; correct
Translation in Indonesian
dia; ia; benar; iya; aksara; huruf
Indik sane pateh
  • Seken (l)
  • Beneh (l)
  • Ia
  • Ragane (h)
  • Indik sane lianan
    Kruna sane mahubungan
    Puzzles
    Origin
    Linked pages
    Word audio
    Level of Speech Option
    Mider
    Kasar
    -
    Andap
    -
    Alus sor
    -
    Alus madya
    -
    Alus mider
    -
    Alus singgih
    -
    Dialects
    Bali Dataran
    -
    Bali Aga
    -
    Sentences Example
    Balinese
    Pisaga ané dajané ento, ya sayangé tekén Yesus.
    English
    My neighbor on the north, Jesus loves her/him.
    Indonesian
    Tetangga yang disebelah utara itu, dia disayang Yesus.
    Balinese
    Ené mara ya gelah tiangé.
    English
    This is really mine.
    Indonesian
    Ini baru benar kepunyaan saya.
    Usage examples pulled from the Community Spaces
    Balinese
    Umpami ring basa sakadi puniki "Ké nyaan ajak nyén kemu?" yéning ring basa Indonesia "Kamu nanti sama siapa kesana?", basa sané siosan umpami "Awas ké sing kemu nah!" yéning ring basa Indonesia "Awas kamu tidak kesana ya!", yéning manahang titiang napi pateh artosnyané tekéning cecimpedan sakadi puniki "Apa ké kerék-kerék ngejohang?" suksmannyané inggih punika anak nyampat.
    English
    -
    Indonesian
    Seperti pada bahasa berikut ini "Ké nyaan ajak nyén kemu?" kalau dalam bahasa Indonesia "Kamu nanti sama siapa kesana?" bahasa yang lain seperti "Awas ké sing kemu nah!" dalam bahasa Indonesia "Awas kamu tidak kesana ya!", kalau saya pikir apakah sama artinya dengan teka-teki atau cecimpedan dalam bahasa Bali seperti berikut ini "Apa ké kerék-kerék ngejohang?" artinya anak sedang menyapu.
    Literature PEMANFAATAN PLATFORM BASA BALI WIKI SEBAGAI TEMPAT MELESTARIKAN BASA, AKSARA DAN SASTRA BALI
    Balinese
    Ipun polih operasi ring Australia santukan molihang prabéya saking YKIP (Yayasan Kemanusiaan Ibu Pertiwi).
    English
    -
    Indonesian
    Lahir di Jember, Jawa Timur pada tahun 1962, Yayuk adalah salah satu penyintas bom Bali I pada 12 Oktober 2002.
    Covid A Reminder : Bali Bomb Survivor
    Balinese
    Kacrita pajalanne Siti Patimah teked di tegale beten punyan kayu kastubane, mara teked ditu ngrengkeng Siti Patimah, “Beh, kija ya pajalan Beline?”

    Keto abetne Siti Patimah, dingeha teken I Kedis Nuri, tur ia masaut, “Ih iba manusa, ngengken nakonang Beline?”

    Mara keto munyine I kedis Nuri, kené lantas abetne Siti Patimah, “Beh ne ko I Kedis Nuri?
    English
    -
    Indonesian
    Ia sudah mati dimakan binatang buas”.

    “Walau pun kakak laki-lakiku sudah meninggal, aku ingin mencarinya, walau hanya jasadnya saja yang aku temui”.

    “Baiklah, kalau begitu, sini aku bantu!
    Folktale Anak Agung Mesir
    Balinese
    Bisa ada cicing mai dibi petengne ya mirib ngamah bene onyangan!” Paling jani I Angsa ngalih amah sawireh suba telah bene ilang.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Folktale Angsa Teken Kurkuak
    Balinese
    Kramane ane ngiter Balian Sandi pada jejeh, nanging nyanane kenyem sada ngrimik, “Ambul apa ya karirihane Balian Sandi, padaang teken Balian Sadya, kasub uling malu, tau teken bongkol bongkol mantra muah usadha.”

    “Sapunapi jrone mrasidayang midartayang tegesne?” pitaken prajuru desa. “Jro sareng sami, tiang tan mrasidayang pisan negesin kecap entale puniki,” saut Balian Sandi,

    Balian Sadya tunian jejeh pesan kadene Balian Sandi nyidang masanin entale ento, mara tingalina musuhne majujuk tur madekesan makesiab, lantas kenehne dadi kendel pesan.
    English
    The residents surrounding Balian Sandi were afraid, but after a while they smiled and muttered, "How powerful is Balian Sandi, compared to Balian Sadya, who was famous long ago, knowing the roots of mantras and temptations."

    "How can you explain the contents, sir?" village soldier questions. "Gentlemen, I cannot interpret the contents of this lontar library," said Balian Sandi,

    Balian Sadya was very afraid he thought that Balian Sandi could translate the contents of the lontar book, after seeing his enemy standing up and feeling surprised, then his heart was very happy.
    Indonesian
    Para warga yang mengelilingi Balian Sandi merasa takut, namun beberapa saat kemudian tersenyum sembari bergumam, “Seberapa saktikah Balian Sandi, dibandingkan dengan Balian Sadya, tersohor sejak dahulu, mengetahui pangkal-bangkal mantra dan pengobadan.”

    “Bagaimana tuan apakah bisa menjelaskan isinya?” pertanyaan prajuru desa. “Tuan- tuan semuanya, saya tidak bisa mengartikan isi pustaka lontar ini,” sahut Balian Sandi,

    Balian Sadya tadinya merasa sangat takut ia mengira bahwa Balian Sandi bisa menerjemahkan isi pustaka lontar itu, setelah dilihat musuhnya berdiri dan merasa terkejut, kemudian hatinya senang sekali.
    Folktale Babaung Teken Be Jagul
    Balinese
    Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.
    English
    Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.
    Indonesian
    Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.
    VisualArt Baligrafi Ca Ra Ka
    Balinese
    Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.
    English
    Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.
    Indonesian
    Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.
    VisualArt Baligrafi Ga Ta
    Balinese
    Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.
    English
    Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.
    Indonesian
    Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.
    VisualArt Baligrafi Ha Na
    Balinese
    Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.
    English
    Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.
    Indonesian
    Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.
    VisualArt Baligrafi Ja-Ya-Nya
    Balinese
    Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.
    English
    Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.
    Indonesian
    Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.
    VisualArt Baligrafi Ma-Nga-Ba
    Balinese
    Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.
    English
    Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.
    Indonesian
    Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.
    VisualArt Baligrafi Pa-Da
    Balinese
    Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.
    English
    Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.
    Indonesian
    Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.
    VisualArt Baligrafi Sa-Wa-La
    Balinese
    I Nyoman jater matakon, “Blenjo, to apa dogenan garap Nyai jumah uli semengan?”

    Masaut I Blenjo, “Ento gegaen icange makepedan uli semengan icang ngalih bunga nglantas icang ngae gegempolan anggon icang mayasin tendas kebone, ne mara sih icang maan ngencegang jit.” Masaut jani I Nyoman Jater, “To awake nunden ngaenang basa gede, tidik payas gede gaenang tendas celenge?”

    Masaut I Blenjo, “Nah, amen keto icang ya pelih salah dingehan.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Folktale Be Beno
    Balinese
    Tiosan punika, faktor-faktor sakadi nincapnyané prabéya produksi, fluktuasi harga energi, miwah spekulasi pasar taler prasida ngaruhin pangarga beras.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Government Beras antuk kahuripan krama bali
    Balinese
    Taler kakirangan punika sering pisan mapaiketan sareng pikolih sané alit, kakirangan ring Indonésia utaminnyané ring Bali kantun tegeh kantos alit-alit sané nénten prasida masekolah santukan nénten polih prabéya masekolah dados jalaran utama alit-alit sané nénten mrasidayang masekoah.
    English
    -
    Indonesian
    Sekolah negeri yang mendapat subsidi dari pemerintah dengan menerima siswa dengan nilai ujian tertinggi yang dimana anak tersebut mampu, fasilitas terpenuhi,dan kebutuhan yang cukup.
    Government Calon pemimpin bali patut nincapang kualitas pendidikan ring bali
    Balinese
    Ya kara, ring tungtungin ati, Sang Hyang Sadasiwa dewa nira, sanga warna nira, nga, di tengah.”
    English
    -
    Indonesian
    -
    Lontar Canting Mas
    Balinese
    Yen i dewek dadi Anak Agung kenken ya legan kenehe nunden-nunden dogen,” keto kenehne I Cicing Gudig.
    English
    -
    Indonesian
    Jadi patih akan cepat kaya, ada kesempatan korupsi pajak rakyat.
    Folktale Cicing Gudig
    Balinese
    Dasa wijaksara puniki mawi saking dasa aksara wianjana (sa, ba, ta, na, ma, si, wa, dan ya) miwah kalih aksara suara (a dan i).
    English
    Dewi Anjani is married to Kesari.
    Indonesian
    Kesepuluh wijaksara ini berasal dari delapan aksara wianjana (sa, ba, ta, na, ma, si, wa, dan ya) dan dua aksara suara (a dan i).
    VisualArt Dasaksara Hanoman
    Balinese
    Parikrama punika ngawinang pikobet pisan santukan nénten manut ring awig-awig ring genah punika sané nénten naur prabéya parkir majeng ring para tamiu.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Government Dinamika Praktik Pemungutan Liar
    Balinese
    Mbok Ayuk titiangé sanget percaya ulian ya magae dadi guru to mawinan ya percaya teleponne ento mula uli pagawe ring Dinas Pendidikan.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Womens Spirit Disinformasi ngranayang ngeling murat-marit
    Balinese
    Dados punika laksanayang?”

    Jero Dukuh nyawis, “Nah yan keto ipian ibane, dadi ya I Jaran tadah iba, ento suba nemu karma.”

    Mara keto pangandikan dane jero Dukuh masepan-sepan I Macan mapamit ngalih I Jaran.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Folktale Dukuh Janggaran
    Balinese
    Napiké becik yéning para alit-alite ring panegara puniki prasida ngamolihang pendidikan sané nénten perlu khawatir indik prabéya, mangda pangweruhan sané kapolihang prasida dados sarana sané prasida nincapang kauripannyané.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Pendidikan pulau Dewata
    Balinese
    Cager ya masyarakate makejang lakar nuutin?
    English
    -
    Indonesian
    -
    Covid Foto-New Normal luas malali? Jejeh Bani -Ni Wayan Antari
    Balinese
    Saking genahnyané, sané kasengguh pinaka Ashram Avalokiteshvara, dané ngicénin jasa bimbingan meditasi nénten naur prabéya.
    English
    He was a lecturer at the MBA School of Management at Prasetiya Mulya University (1990-1993), worked at PT Air Mancur Solo as a member of the Board of Commissioners, as HR director and finally as CEO (president director) with thousands of employees (1997-2002).
    Indonesian
    Dari kediamannya yang dikenal dengan nama Ashram Avalokiteshvara, ia memberikan pelayanan bimbingan meditasi tanpa pernah memungut bayaran.
    Biography of Gede Prama -
    Balinese
    "Wénten malih ulah kawastanan stéya, masih cacakan sisip, ulahing sajadma, tan wénten patut tulad , mangdén doh ring kahyun sami, ulah punika, yén mrihang manah suci." (Geguritan Dharma Sasana, Pupuh IX Durma : 5)
    English
    -
    Indonesian
    -
    Lontar GEGURITAN DHARMA SASANA: ANALISIS NILAI KAURIPAN PARAJANA RI SAJERONING PANGLIMBAK KEBUDAYAAN NASIONAL
    Balinese
    Dija ya merin titiange.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Childrens Book I Belog Pengangon Bebek
    Balinese
    Dija ya merin titiange.
    English
    -
    Indonesian
    Peliharalah dengan baik agar bisa menghasilkan, skarang bawa pulang anak bebek ini!"
    Folktale I Belog Pengangon Bebek
    Balinese
    Nyidang ya dadong nyuwun tiing.” “Lan, mai ngalih tiing!” keto pasautne I Dadong.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Folktale I Kecut
    Balinese
    Ya nganteg timbane beten, jeg julukanga anake tua totonan.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Folktale I Kecut
    Balinese
    Saget teka I Raksasa kauk-kauk, munyinne gede tur garo, “Cening , cening Ketimun Mas, meme teka, ampakin meme jlanan!” Pedasange baan I Ketimun Mas. “Ne, nyen ya ngelah munyinne?
    English
    -
    Indonesian
    Saat akan berangkat, ibunya berpesan lagi, "Nak, nak, ibu mau ke pasar.
    Folktale I Ketimun Mas
    Balinese
    Anak kenken ya I Cening maan, ane keto anggon meme mantu!” “Nah lamun keto, nongos meme jumah.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Folktale I Sigir Jlema Tuah Asibak
    Balinese
    Anak kenken ya I Cening maan, ane keto anggon meme mantu!” “Nah lamun keto, nongos meme jumah.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Folktale I Sigir, Jlema Tuah Asibak
    Balinese
    Salinan lontarnyané sané mamurda Kakawin Sutasoma sampun kaadol olih kolektor asing antuk prabéya ratusan yuta rupiah, sakéwanten dané nénten ngicalang.
    English
    Everyday he can be found at his residence in Tenganan Village.
    Indonesian
    Sehari-hari ia bisa ditemui di kediamannya di Desa Tenganan.
    Biography of I Wayan Mudita Adnyana -
    Balinese
    Dané taler kasub pisan ring pikobet ngamargiang upacara ritual Hindu ring Bali, utaminnyané Manusia Yadnya miwah Pitra Yadnya, sané sampun ketah kagelar antuk ageng tur akéh nelasang prabéya.
    English
    Then he continued his education at Taman Guru Atas in Sukawati.
    Indonesian
    Tidak hanya di Bali, ia memberikan juga dharma wacana di luar Bali, dari Pulau Jawa hingga ke Kalimantan.
    Biography of Ida Pedanda Gede Made Gunung -
    Balinese
    Melaib Ni Wingsali di durin memene, sambilanga matakon. ”Meme….meme….ade buron tawah, to to ya meme…..! ”ikuhne lantang, gubane aeng”, nyeh tiyang meme..!
    English
    -
    Indonesian
    Kemudian ia berlari tunggang langgang.
    Folktale Kambing Takutin Macan
    Balinese
    Mpu Yogiswara pangawi Kakawin Ramayana mrasa seneng ri tatkala nyurat kaluihan sekar tunjung ring telaga sane madaging toya ening punika: tunjung putih pwa ya ta tunjung abang sedeng rum/ kumbangnya ghurnita masabda umung sadarppa/ len manda maruta mirirya sugandha mambo/ Sang Rama Laksmana rikang ksana tusta de nya// “Sekar Tunjung Petk miwah Abang sedek kembang/ kumbangnyana pagrieng masuara/ taler angin sane ngesir ngura ambu mrik sumirik/ Sri Rama miwah Sang Laksmana ri tatkala punika seneng kabuatang// Kalengengan ring taman sane wenten ring wana punika, antuk telaga miwah sekar taler bramarannyane, manados sesuratan sane panjang ring kriya sastra kunane puniki.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Folktale Kembang miwah Kumbang
    Balinese
    Liak ento singkatan uli linuih ikang aksara ane mearti lingga aksara uling awak manusa antuk makudang kudang bagian Sang Hyang Dasa aksara Sa, Ba, Ta, A, I, Na, Ma, Si, Wa, Ya.
    English
    -
    Indonesian
    -
    VisualArt Liak Brahma Kundha Wijaya
    Balinese
    Metaken tityang nganggen basa Bali "Om swastyastu gus, ring dija nike margi jagi ke gang kamboja nggih?" Bengong alit-alite punika, metaken lantas alite asiki "kakak nyari apa ya?" Mimih, dong je ten ngerti basa Bali, takenin tityang wasta, nak wastan nak Bali, adi je nenten bise mebasa Bali.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Benar Orang Bali?
    Balinese
    Wénten makudang-kudang cihna sang sané katibén kacacar sané munggah ring Lontar Usadha Kacacar, silih tunggil inggih punika :

    “[2b]…muwah yan hana wwang agring kacacar, yanohara banget kbus awaknya, bayunya sagét dumilah, sagét aris, awak [3a] asrep atugel, panes atugel, mtu déwanya langah, yan ya nyanyap pati dulame, pati sambat-sambatin, kapanca bhuta gringnya wwang mangkana, tur kadurggadéwi…” (Lontar Usadha Kacacar, 2b-3a)

    Punggelan daging lontar ring ajeng punika, ngenénin indik sang sané awaknyané panes dingin, ketugan tangkah alon, sirepnyané satata nyanyap miwah satata nyerit-nyerit punika sané kabaos sang sané katibén cacar sampun kalingsebin olih bhuta miwah Bhatari Durga.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Ciri-Ciri Wabah Cacar dalam Lonta Usadha Kacacar
    [[Word example text ban::Wénten makudang-kudang cihna sang sané katibén kacacar sané munggah ring Lontar Usadha Kacacar, silih tunggil inggih punika :

    “[2b]…muwah yan hana wwang agring kacacar, yanohara banget kbus awaknya, bayunya sagét dumilah, sagét aris, awak [3a] asrep atugel, panes atugel, mtu déwanya langah, yan ya nyanyap pati dulame, pati sambat-sambatin, kapanca bhuta gringnya wwang mangkana, tur kadurggadéwi…” (Lontar Usadha Kacacar, 2b-3a)

    Punggelan daging lontar ring ajeng punika, ngenénin indik sang sané awaknyané panes dingin, ketugan tangkah alon, sirepnyané satata nyanyap miwah satata nyerit-nyerit punika sané kabaos sang sané katibén cacar sampun kalingsebin olih bhuta miwah Bhatari Durga.| ]]
    Balinese
    Irika kasurat kruna hiliran ring kaca V-A sakadi puniki:

    “kunang ya ada durbala sang hyang parhyangan mapedem, pancuran pasibwan, prasada, jalan raya dengan lodan pahuru pangna banwa di julah, di indrapura, buwundalem, hiliran, kebayana, amin siwidharuan, sang hyang parhyangan ditu”

    tegesnyane yening wenten grubug ring pura, setra, pancuran, prasada miwah margi ageng saking sisi kaler utawi sisi kelod wenang desa Julah, Indrapura, Buwundalem, miwah Hiliran magentos mecikang taler naur beya sangkaning krama desa punika sane mamuja pura utawi kahyangan.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Kapurwan Desa Tejakula
    Balinese
    Mpu Yogiswara pangawi Kakawin Ramayana mrasa seneng ri tatkala nyurat kaluihan sekar tunjung ring telaga sane madaging toya ening punika: tunjung putih pwa ya ta tunjung abang sedeng rum/ kumbangnya ghurnita masabda umung sadarppa/ len manda maruta mirirya sugandha mambo/ Sang Rama Laksmana rikang ksana tusta de nya// “Sekar Tunjung Petk miwah Abang sedek kembang/ kumbangnyana pagrieng masuara/ taler angin sane ngesir ngura ambu mrik sumirik/ Sri Rama miwah Sang Laksmana ri tatkala punika seneng kabuatang// Kalengengan ring taman sane wenten ring wana punika, antuk telaga miwah sekar taler bramarannyane, manados sesuratan sane panjang ring kriya sastra kunane puniki.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Kembang miwah Kumbang
    Balinese
    Punika raris sane ngawinang Ekalawya waged nganggen panah santukan baktinnyane sane sujati majeng ring gurunnyane (Mgawe ta ya Drona pratima, manggalanyan pangabhyasa dhanurweda.
    English
    -
    Indonesian
    Ia tahu bahwa Guru Drona merupakan pengajar pemanah terbaik yang berguru langsung pada Ramaparasu.
    Literature Mahardikaning Aguron-Guron ring Cerita Adiparwa
    Balinese
    Sakewanten, Ekalawya nenten kanggeanga olih Guru Drona dados sisiannyane santukan Ekalawya mawit saking wangsa Nisada utawi juru boros (Hana ta sang Ekalawya ngaranya, anak sang Hiranyadhanuh, ya tahyun mangajya ri Dang Hyang Drona, ndatan tinanggap nirapan Nisadaputra).
    English
    -
    Indonesian
    Pada kehidupan saat ini, pengaruh dari zaman kali dapat dirasakan oleh siapa pun.
    Literature Mahardikaning Aguron-Guron ring Cerita Adiparwa
    Balinese
    Nincapang srada bhakti ring Hyang Widhi sane kawastanin parhyangan, paras paros sarpana ya pasidikaran, anut sadulur ring sesamen manusa sane kawastanin pawongan, tresna asih ring sesamen maurip saha nitenin bhuana agung sane kabaos palemahan.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Melaksanakan Tri Hita Karana, Melestarikan Tanah Bali
    Balinese
    Titiang pinaka jadma biasa sane ngidang nolih, titiang naenin singgah ka yayasan sane madaging jadma sane nenten mresidayang nyingakin utawi nolih, yadiastun ia tusing ngidang nolih nanging ia malajah kanti bingkih, dados nyane akeh ya drika madue binih sakadi atlet, kwalitasnyane luwih-luwih, tur akeh wenten penyanyi munyine jangih-jangih, titiang ngatenang makasami anake drika metu rasa tresna asih, yadiastun ia ngelah potensi ane luwih, tusing ada anake ane nolih, daweg drika titiang kaalih olih anake sane ngelah munyi jangih, ipun mangkin sampun masane ngerereh perguruan tinggi nanging kedik perguruan tinggi ring bali sane nyak milih, yening selehin ring kemampuan nyane sampun ya madue kabisan utawi potensi sane luwih, napi santukan iya tusing ngidang nolih?
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Memiliki potensi lebih, tapi tidak di pilih
    Balinese
    Nénten wantan amunika, mangda kesehatan masyarakat sayuakti becik, patut taler micayang obat wiadin vitamin mangda prasida nincapang dàya tahan tubuh parajanané sami.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Meningkatkan Kesehatan Masyarakat
    Balinese
    Punika sane ngawinang nyantos mangkin layahnyane dwijihwa (masepak kalih) (siwak ta ya liḍahnya de ni tikṣņa ning alalang, matang yan katêka mangke dwijihwa krama nāga, maparwa ilatnya).
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Ngiket Tali Tresna Pantaraning Manusa Kalawan Sarwa Buron: Nyuksmayang Rahina Tumpek Kandang ri Sajeroning Pandemi Covid-19
    Balinese
    Yen pamerintah nutuptokojam 9 peteng, jam 7 peteng ya rame, patuh digen dadine.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature PPKM Akan Membunuh Dagang Nasi Jinggo
    Balinese
    ia merasa bagus yen nganggo bija, demen ya ningalin muane misi bija.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Pake Bija buat Ganteng
    Balinese
    Pamimpin patut nuntun kramanidane antuk laksana sane becik (tingkahnikang prabhu sumiksa ri bhretya sanggya, sakwehnya kottama kamadhya lawan kanista, yeka warah warahaneka ya karma yukti).
    English
    -
    Indonesian
    Setiap orang yang gugur dalam pertempuran mendapatkan sorga (prasasta sira nguni sampun tapa, gahan ta sira cakrawartting jagat, pejah sir ataman surud ring rana, asing mati mamuk ya moksatmaka)..
    Literature Pamimpin: Catraning Jagat
    Balinese
    Sapasira sane padem ring payudan pacang ngamolihang Suargan ((prasasta sira nguni sampun tapa, gahan ta sira cakrawartting jagat, pejah sir ataman surud ring rana, asing mati mamuk ya moksatmaka).
    English
    -
    Indonesian
    Setiap orang yang gugur dalam pertempuran mendapatkan sorga (prasasta sira nguni sampun tapa, gahan ta sira cakrawartting jagat, pejah sir ataman surud ring rana, asing mati mamuk ya moksatmaka)..
    Literature Pamimpin: Catraning Jagat
    Balinese
    Ya I Leluu ngusak asik pagenahan.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Sampah di Bali
    Balinese
    Raga ring Angga mangda pageh mangda sutindih icalang ya I Luu manut kadi raga maresik, resikin Angga resikin pagenahan.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Sampah di Bali
    Balinese
    Bali sané

    pinaka pulau sané akéh mapunia dévisa minab saking sektor pariwisatan nyane miwah jana utawi krama Bali sané makarya ring dura négara ngarereh pangupa jiwa, anggén prabéya nugtugang tuwuh lan swadharma dados krama adat ring Bali, yadiastun doh makarya ring dura nagara dados pegawai migran Indonesia nangin kaluarga ring Bali nénten lémpas antuk keni sané mawasta ayah-ayahan manados krama adat sané madasar antuk yadnya

    makuma nyama sagilik saguluk salunglung sabayantaka paras paros sarpanaya.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Sekaté Covid-19 ada di Bali
    Balinese
    Apa ya ngeranaang buka keto?
    English
    They fought against them even they need to sacrifice their life in battle-field.
    Indonesian
    Para Pandawa berjuang dengan mengorbankan hidupnya di Medan Perang Kuruksetra, berjuang sampai mati, berperang melawan guru serta kerabat dan saudaranya untuk memperjuangkan darma di dunia.
    Literature Solah Soleh Nyujukang Kadaton
    Balinese
    Nah ditu tiang makesyab lantas tiang makeneh "Tiang pedidi tonden hapal teken igelane ne ujang ya bule ne ento hapal teken igelane ne padahal ia mare jani tepuk dini" .
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Supaya Tidak Kalah Saing
    Balinese
    Yen alam pemekasnyane uma suba ilang, apa ya alih turis ka Bali?
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature TURIS KA BALI KRANA GEDUNG SANE MAKEH LAN TEGEH?
    Balinese
    Sakadi sane sampun katlatarang ring lontar Sundarigama, krama Hindune madue pustaka miwah srada indik ngamargiang taur prasida nyomya panglalah kaon sane nibenin jagate puniki, prasida rajeg malih taler kahuripan manusane setata slamet tur rahayu (mulih hayu ning praja mandhala sarat kabeh, wang ring sarwa janma, wastu ya paripurna).
    English
    -
    Indonesian
    Dalam menyikapi wabah (sasab merana) Corona atau Covid-19 yang tengah menyerang manusia hampir di seluruh belahan dunia akhir-akhir ini, sepertinya masyarakat Bali memiliki harapan yang begitu besar terhadap jalannnya pelaksanaan taur pada Nyepi tahun ini.
    Literature Taur Katur ring Gumi miwah Angga - Utsaha Nepasin Sasab Marana Covid-19 Anut ring Daging Sastra
    Balinese
    Ditu suba ya maan contoh ane ten patut.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Viral Sing harus Dueg lan berbakat
    Balinese
    Ditu suba ya maan contoh ane ten patut.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Viral Sing harus berbakat
    Balinese
    Makelo dane mineh-minehang, apa ya kasuksman tengkue. “Atah, pasti tekunglak maksudne,” keto Gurun Iluh ngurumik lantas ngungkabang tengkulak ane madugdug di beten punyan biune.
    English
    -
    Indonesian
    Setiba di rumah, Gurun Iluh memanggil anaknya, Luh Ayu Manik.

    “Luh, Luh Ayu Manik…..” “Ada apa ayah?”

    “Ayah bawa seekor penyu, ayo kita buat sate dan lawar.
    Folktale Lutung lan Kekua Ngemaling Isen
    Balinese
    Puniki ngawinan Danu Batur enggal tercemar.Nah, iraga sepatutnyane sinareng sami sampunan ngutang luu utawi sampah ring Danu, lan becik yening iraga sinareng sami mekar ya lan nebar eco enzyme anggen menatralisir toyo Danu punika.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Government MUPUTAN PIKOBET PARIWISATA RING BANGLI
    Balinese
    "Bapak/ibu, niki wenten jinah 200.000, Bapak/Ibu pilih tiang benjangan ring pemilu ya!" Lengkara puniki sampun ketah kapireng olih para pamilet utawi calon pamilet daweg Pemilu 2024 puniki.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Government Memberi Uang Bukanlah Ciri Calon Pemimpin yang Baik
    Balinese
    Truna - Truni Desa Seminyak kajaan mekar ya ogoh-ogoh sane metema "Murkaning Watugangga".
    English
    On his way, a strong wind blew what the Goddess was wearing.
    Indonesian
    Dalam perjalanannya, angin kencang meniupkan yang dikenakan Sang Dewi.
    VisualArt Murkaning Watugangga
    Balinese
    Mapan edote apang enggal ja ningalin gumi Baline, dong keto ya jenenga, jani menek kone I Naga Basukih ka duur muncuk gununge, uli muncuk gununge totonan lantas I Naga Basukih ninjo gumi Baline.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Folktale Naga Basukih
    Balinese
    Baan isenge teken sameton, mimbuh baan dote nawang gumi Bali sing ya keto jenenga, dadi buin ngawawanin I Naga Basukih matur ring Betara Guru, “Nunas lugra Aji Agung, yening kenten antuk Aji mabaos, minab Aji ngandapang saha nandruhin kawisesan titiange.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Folktale Naga Basukih
    Balinese
    Pedih tur ngrengkeng ya I Belog, “Kenapa bubun icange bek misi tai,” keto munyinne I Belog sambilanga ngekadang taine.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Folktale Nang Bangsing Teken I Belog
    Balinese
    Bojoge lantas matakon, “Ih Men Cubling, nguda ngeling?”

    Men Cubling masaut, “Kurenan icange ia mati.” I Bojog masaut, “Ento apa ya di balene?”

    I Bojog makejang kemo, tur ngungkab rurub Nang Cublinge, dapetanga Nang Cubling nylempang, tusing makrisik-krisikan.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Folktale Nang Cubling
    Balinese
    Yen i dewek dadi nak muani bajang, kenken ya demene.” Mare ia suud ngrengkeng keto, lantas teka anak luh, kene abetne teken Ni Daha Tua, “Nyai Daha Tua, eda nyai ngrengkeng, ngorahang Widine mabaat-baatan mapaica, anak mula asah antuk Ida.
    English
    If you want to be a young healthy man, then it shall be granted.” that’s what that elderly woman said, and vanished.
    Indonesian
    -
    Folktale NI DAHA TUA
    Balinese
    Om Swastiastu

    Om Awighnam astu nama sidham Om sidhirastu tat astu ya nama sidham Angayubagia uningayang titiang majeng ring Sang Hyang Widhi Wasa, Duaning majanten sakeng asung kerta wara nugraha idaa mawinang titiang jagi mebebaosan nanginin indik “PEMILIHAN UMUM 2024” Pemilihan umum yang akan dilaksanakan pada tahun 2024 , Indonesia akan dihadapkan dengan banyak perubahan Politik yang akan mendatang pada awal tahun 2024 dengan banyak pemilihan secara umum yang meliputi pemilihan legislatif yang akan dilanjutkan dengan pemilihan presiden baru yang memiliki banyak perubahan yang besar pada bangsa Indonesia terutama pada pemilu 2024 akan diwarnai oleh generasi milenial dan generasi gen Z yang akan berkontribusi besar pada

    pemilihan umum yang akan dilaksanakan 2024.
    English
    -
    Indonesian
    Om Swastiastu

    Om Awighnam astu nama sidham Om sidhirastu tat astu ya nama sidham Angayubagia uningayang titiang majeng ring Sang Hyang Widhi Wasa, Duaning majanten sakeng asung kerta wara nugraha idaa mawinang titiang jagi mebebaosan nanginin indik “PEMILIHAN UMUM 2024” Pemilihan umum yang akan dilaksanakan pada tahun 2024 , Indonesia akan dihadapkan dengan banyak perubahan Politik yang akan mendatang pada awal tahun 2024 dengan banyak pemilihan secara umum yang meliputi pemilihan legislatif yang akan dilanjutkan dengan pemilihan presiden baru yang memiliki banyak perubahan yang besar pada bangsa Indonesia terutama pada pemilu 2024 akan diwarnai oleh generasi milenial dan generasi gen Z yang akan berkontribusi besar pada

    pemilihan umum yang akan dilaksanakan 2024.
    Government ORASI PEMILU 2024
    Balinese
    Baligrafi puniki madaging tulisan "Om Brahma Ya Namah" sane mawit saking silih tunggil mantra sane kalimbakang antuk imajinas seniman.
    English
    This baligraphy contains the words "Om Brahma Ya Namah" which was inspired by a mantra and developed by the artist's imagination.
    Indonesian
    Baligrafi ini berisi tulisan "Om Brahma Ya Namah" yang ini terinspirasi dari salah satu mantra dan dikembangkan oleh imajinasi seniman.
    VisualArt Om Brahma Ya Namah
    Balinese
    Baligrafi puniki mamurda "Om Saraswati Ya Namah" pinaka mantra manyiwian Dewi Saraswati.
    English
    This Baligraphy work entitled "Om Saraswati Ya Namah" is a mantra to glorify Dewi Saraswati.
    Indonesian
    Karya Baligrafi ini berjudul "Om Saraswati Ya Namah" merupakan mantra pemuliaan Dewi Saraswati.
    VisualArt Om Saraswati Ya Namah
    Balinese
    Krama irika minab ngrasayang raga kasepekang saking tradisi miwah nilai-nilai ipuné santukan panglalah saking globalisasi miwah komersialisasi sané kamargiang olih industri pariwisata,Nincapang prabéya kahuripan.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Government Over tourism
    Balinese
    Om Swastiastu

    Om Awighnam astu nama sidham Om sidhirastu tat astu ya nama sidham

    Angayubagia uningayang titiang majeng ring Sang Hyang Widhi Wasa, Duaning majanten sakeng asung kerta wara nugraha ida mawinang titiang jagi mebebaosan nganinin indik “PEMILIHAN UMUM 2024”
    English
    Thus, with the 2024 election, which will be colored by millennials and the generation of Z will also color the general election in the year with their choice.
    Indonesian
    PEMILU 2024 "ANTI GOLONGAN PUTIH"
    Government PEMILU 2024 "ANTI GOLONGAN PUTIH"
    Balinese
    Suba ya nyai ngalih gae ajak cening, buin nyen awake tunden apang bareng ngalih gae, sing menggah Ida Sanghyang Widhi, kabaos i dewek bes loba.” Mara kone keto munyin ane muani, lantas purna baana kone kenehne ane luh, tur kedek pakrikik ajaka pianakne makejang.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Folktale Pan Brengkak
    Balinese
    Kawéntenan pikolih ngawinang para jana sané nénten madué pakaryan patut ngirangin prabéya sané kaanggén, sané ngawinang sayan kidik kawéntenan kasugihan miwah kahuripan.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Government Pangangguran
    Balinese
    I raga tuah harus bani ngorang “ya”!
    English
    Bali has taught me some lessons that I will keep with me in other stages of life.
    Indonesian
    Dengan kesempatan ini, saya menyadari betapa mendesaknya masalah memutihnya terumbu karang dan penangkapan ikan yang tidak berkelanjutan, yang membuat sekarang saya lebih bertekad untuk menjadi bagian dari solusi atas permasalahan tersebut.
    Childrens Book Paplajahan Ané Bakatang Tiang Uli Bali
    Balinese
    Santukan akéh pikobet sané panggihin titiang sinalih tunggilnyané indik prabéya, infrastruktur utawi akses margi nuju sekolah sané méweh lan doh.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Government Pemanfaatan bonus demografi Ring pendidikan nuju Indonesia maju 2045
    Balinese
    Indiké punika sangkaning prabéya sewa sané kalintang ageng, tur prabéya sewa sané nincap punika sampun prasida kamargiang antuk akéhnyané fasilitas sané modern sané ngawinang para konsumen miwah para dagangé seneng. 4.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Government Kawéntenan Pasar umum Gianyar sané ageng, nanging sujatinnyané nénten ja kadi asapunika
    Balinese
    Punika mawinan buron sané langka punika ketah kaajeng santukan awak ipuné mabuat pisan ring kawéntenan tamba, pakaryan, miwah prabéya sané ageng pisan, punika sané kaaptiang.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Government Maboros Ring Taman Nasional Bali Barat
    Balinese
    Awake tusing nyak nampi, to krana buin urip awake ya.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Folktale Siap Sangkur
    Balinese
    Duaning wantah asiki dharma punika, Siwa ya, Buddha ya Malianan kewanten dados asiki.
    English
    This Kakawin seems to have a common plot with Aryasura’s Sutasoma in Pali language.
    Indonesian
    Kakawin ini tampaknya memiliki kesamaan alur dengan Sutasoma karya Aryasura yang berbahasa Pali.
    Lontar Sutasoma
    Balinese
    Nincapang srada bhakti ring Hyang Widhi sane kawastanin parhyangan, paras paros sarpana ya pasidikaran, anut sadulur ring sesamen manusa sane kawastanin pawongan, tresna asih ring sesamen maurip saha nitenin bhuana agung sane kabaos palemahan.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Intercultural TRI HITA KARANA
    Balinese
    Kita tes lagi ya guys
    English
    -
    Indonesian
    -
    Intercultural Tes Iko III
    Balinese
    Sekadi tetujon igama Hindune “Moksartam jagathita ya ca iti dharma” inggih punika dengan dharma kita mewujudkan kedamaian semua mahluk dan keharmonisan alam semesta [jagadhita], serta mencapai pembebasan dari roda samsara [moksartham]
    English
    -
    Indonesian
    -
    Intercultural Three causes of happiness
    [[Word example text ban::Sekadi tetujon igama Hindune “Moksartam jagathita ya ca iti dharma” inggih punika dengan dharma kita mewujudkan kedamaian semua mahluk dan keharmonisan alam semesta [jagadhita], serta mencapai pembebasan dari roda samsara [moksartham]| ]]
    Balinese
    Pamerintah kaaptiang prasida ngwantu nincapang prabéya bahan pokok, minakadi ngicénin subsidi majeng krama sané nénten madué prabéya, nincapang produksi pangan lokal, ngawasin distribusi, miwah mastikayang pangan ring panegara prasida nyangkepin pinunas nasional.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Government Polusi Andus Motor ring Kota
    Balinese
    Janjine cara gula manise kelah ilang i semut paling ya mangalihin.
    English
    -
    Indonesian
    -
    VisualArt Wong Samar