How to reduce plastic waste from religious ceremonies? Post your comments here or propose a question.

Nlatarang

nlatarang

n¯tr*.
  • explain; outlining clearly (Verb) en
  • menjelaskan; menerangkan; menguraikan secara terang (Verb) en
Andap
Nlatarang
Kasar
Nlatarang
Alus sor
-
Alus mider
-
Alus madya
-
Alus singgih
-
Mider
-
Bali dataran dialect
-
Bali aga dialect
-

Usage Examples

Buin manine, neked di sekolahan Luh Ayu Manik lantas nuju ruang kelas. Ditu ia mapapasan teken gurune, Pak Budiadnyana. "Om Suastiastu, Pak," Luh Ayu Manik nyapatin gurune. "Om Suastiastu, Luh. Kenapa, Luh?" Pak Budi nyautin sinambi matakon. "Pak, tiang jagi mataken indik plastik. Ibi tiang nepukin di tipine, wenten iklan sane ngorahin apang iraga nguangin kone nika nganggon plastik, napi sane makada, Pak?" "Oh kene, Luh, anak jani mula pemerintahe ngorahin apang iraga nunain nganggon plastik utawi kresek. Krana plastik totonan yen kakutang ngawag bisa ngaenang jagate cemer, bene di pasihe masi cemer, lan plastik keweh nyag. Tusing cara don kayu ane enggal nyag," keto Pak Budi nlatarang.
[example 1]
The next day, when she arrived at school, Luh Ayu Manik headed straight for her classroom. On the way, she ran into her teacher, Pak Budiadnyana. Luh Ayu Manik greeted her teacher: "Om Suastiastu, sir.” "Om Suastiastu, Luh,” Pak Budi replied and asked: “What’s up, Luh?” "Sir, I want to ask you about plastic. Yesterday I saw an ad on TV that stated we should reduce the use of plastic. Why is that, sir?" "Oh, it’s like this, Luh. Right now the Government is calling on us to reduce the use of plastic and plastic bags. This is because plastic, if dumped thoughtlessly, can pollute the environment, poison the fish in the ocean and it takes a long time to decompose. This is unlike the leaves of trees that break down quickly." explained Pak Budi.

⚙ Usage examples pulled from the Community Spaces


In Balinese:   Ida dane sareng sami, yening wenten keiwangan titiang nlatarang indike puniki titiang nunas gung rena sinampura.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Puniki titiang nlatarang idé utsaha nincapang perékonomian duéné pinaka mamula ring tanah abian.

In English:  

In Indonesian:   Saya memaparkan ide yaitu usaha untuk membuat perekonomian bangkit yakni dengan menanam tanaman di lahan pertanian.

In Balinese:   Dané nlatarang indik ragané pinaka putra Ida Dalem Kresna Kepakisan ring Gelgel Swecapura.

In English:   Then Arya Tegehkori then himself.

In Indonesian:   Raja Ngurah Rangong lantas menyuruh adiknya yaitu I Pucangan menebang ranting-ranting pohon itu.

In Balinese:   Antuk nlatarang indik negara punika sampun maju, kantun nglimbak, utawi kantun kasoran miwah nlatarang indik kawéntenan ekonomi sané becik ring kahuripannyané, Indeks Panglimbak Kawagedan Manusané kawigunayang.

In English:  

In Indonesian:   Hal ini bertujuan untuk mengurangi risiko tingginya angka pengangguran. 3.

In Balinese:   Panglimbak populasi sané sayan lingsir Aging population inggih punika kruna sané kaanggén antuk nlatarang populasi sané sampun lingsir.

In English:  

In Indonesian:   Sejumlah bidang lainnya, seperti pendidikan juga akan mengalami perkembangan dan peningkatan.

In Balinese:   Babad puniki utamannyane nlatarang indik genah-genah lan pradesa-pradesa sane kasimpangin Ida ring Jawi, Bali, Lombok lan Sumbawa, laut pamuputnyane Ida ngayukti kamoksan sane langgeng ring luhur karang Uluwatu.

In English:   This chronicle mainly describes about the places that he had visited in Java, Bali, Lombok and Sumbawa, until finally he reached spiritual elevation on the crest of Uluwatu.

In Indonesian:   Babad ini mengisahkan tempat-tempat yang pernah beliau singgahi di Jawa, Bali, Lombok maupun Sumbawa, hingga pada akhirnya beliau mencapai keheningan yang kekal di puncak karang Uluwatu.

In Balinese:   Sargah sane pinih untat maosin indik panyelsel sang pangawi duaning nenten prasida nlatarang kaluwihan upacara punika sakadi sane kaaptiang olih sang prabhu.

In English:   There are only 12 stanzas in this kakawin, divided into three chapters.

In Indonesian:   Bab kedua menjelaskan tentang beraneka macam persembahan dari banyak keturunan bangsawan Majapahit.

In Balinese:   Sargah kaping kalih nlatarang indik wetu-wetuan utawi panyobyah saking makudang-kudang santanan ida.

In English:   There are only 12 stanzas in this kakawin, divided into three chapters.

In Indonesian:   Bab kedua menjelaskan tentang beraneka macam persembahan dari banyak keturunan bangsawan Majapahit.

In Balinese:   Mbok Ayuk nlatarang “mékkk, tiang belog mék, tiang belog” masaut lantas mémén tiangé nyengking “nak kénkén nyai yan nak belog kénkén” titiang makeneh-keneh padidian nak nyai mula belog ajum lin cenik mbok, ngrikik titiang kedék mangenehang unduké punika.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Selain itu, BASABali Wiki taler prasida nyanggra suatu acara program tayangan sane nlatarang isu-isu publik sane marupa animasi sane kreatip minakadi tokoh-tokoh animasi sane mebaos nganggen bahasa Bali8.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dane taler nlatarang indike makasami wargi Sidatapane sane sampun makuren musti nglaksanayang ngaturang buah puniki.

In English:   Every year during the durian season, the residents offer three durians to the Village Temple.

In Indonesian:   Dia juga menjelaskan bahwa setiap warga Sidatapa yang sudah berkeluarga wajib melakukan ritual ini.

In Balinese:   Ento awanan kala Presiden Sukarno nyumunin nlatarang wangun Pancasilane (1 Juni 1945), paundukan ka niskala lakuna '(ketuhanan yang berkebudayaan)' kapejang paling duri.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Diastun keweh pesan nlatarang ane madan new normal teken anake di desa-desa nanging tiang tusing mareren meseng keneh.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Hadiah Iphone Meakhir Zonk Om Swastyastu,titiang jagi nlatarang penampen titiang indik disinformasi sane beredar ring media sosial.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Utawi wenten situs sane nlatarang materi indik Bahasa Bali sekadi, bahasa bali alus, andap, madya, lan kasar.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Inggian punika pastika nlatarang indik, Berita napi punika?, Sapunapi sané ngawinang berita punika?, Ring dija parindikan punika wénten?, Ring galah napi kawéntenan berita punika?, Sira manten sané sareng utawi terlibat ring kawéntenan punika?, miwah Sapunapi pamargi berita punika?.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ring rahinane mangkin, titiang jagi nlatarang penampen titiang indik disinformasi sane beredar ring media sosial tur napi carane nempasin disinformasi punika.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Toleransi inggih punika konsep modern antuk nlatarang sikap saling menghargai lan kerjasama pantaraning kelompok masyarakat sane mabinayan.

In English:   Interfaith Tolerance

In Indonesian:   Toleransi merupakan konsep modern untuk menggambarkan sikap saling menghargai dan kerja sama antara kelompok masyarakat dengan beragam perbedaan.

In Balinese:   Asisten Pidana Khusus (Aspidsus) Kejati Bali, Agus Eko Purnomo, nlatarang yéning pawewehan pikobet negara puniki kaungkapin antuk panyelidikan sané nglantur.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Lugrayang titiang pacang nlatarang indik pikobet sane menurut titiang puniki penting miwah genting pisan kapiarsayang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nganutin kriya-kriya sastra sane nlatarang indike puniki kabaosang yening sabda punika kabaos guna (sifat) saking akasa.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Survei Mastel (2017) nlatarang uling 1.146 responden, ada 44,3 % nampi berita hoax lan 17,2 % makatang berita hoax ento lebihan ken acepok awaine.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kaping untat, lontar puniki taler nlatarang indik kawenangan miwah amongan pamangku.

In English:   Then people pray together and finally take holy water and bija.

In Indonesian:  

In Balinese:   Cakepan puniki unik duaning nlatarang indik watek dewata sane malianan saking napi sane mangkin lumrah katerima olih krama Bali sane kabaos Dewata Nawa Sanga (sanga dewata sane utama).

In English:   It is assumed that this narration originates from centuries prior to the arrival of Majapahit Hindu culture in the 14th century A.D., and its strong influence in the 16th century A.D.

In Indonesian:   Diasumsikan bahwa narasi ini berasal dari abad-abad sebelum kedatangan budaya Hindu Majapahit pada abad ke-14 M, dan pengaruhnya yang kuat pada abad ke-16 M.

In Balinese:   Nanging yen iraga bisa nlatarang ring para yowana apang nawang ape dogen wesanan lan kawigunan iraga melajahin basa Bali, pastika kadaut manahne mlajahin basa Bali ento.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sakewanten mepung inggih punika ceciren khas Jembrana sane nlatarang indik kaunikannyane pinaka tradisi sane wenten ring Bali.

In English:  

In Indonesian:   Tradisi Makepung akhir - akhir ini mulai memudar akibat Vakum karena dilanda Covid-19 selama 2 tahun.

In Balinese:   Geguritan punika nlatarang indik kawentenan yadnya ageng sane kalaksanayang olih Sang Yudistira durung prasida nyaihang yadnya alit sane kalaksanayang olih brahmana makapatpat.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kriya sastrane puniki nlatarang ceciren utawi pangawit (purwa) indik kapralayan jagat (sanghara).

In English:  

In Indonesian:   Sosok seorang I Gusti Ngurah Made Agung tidak hanya sebagai pejuang dalam puputan, tetapi beliau juga merupakan refleksi pejuang literasi.

In Balinese:   Nganutin kriya-kriya sastra sane nlatarang indike puniki kabaosang yening sabda punika kabaos guna (sifat) saking akasa.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Utaminnyane, kruna-kruna sane nlatarang indik kalangwan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Punggelan satua manut Kakawin Ramayana punika nlatarang indik pamargin Kumbakarna sane sampun uning yuda ring Alengka Pura kakawitin antuk laksana kaon rakannyane sakewanten dane lascarya ngaturang angga, mayuda melanin negarannyane sane karampak olih balan Sang Rama.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dane taler nlatarang, manut lontar Bama Kertih ngawit sasih kalima, kanem saha kapitu I Macaling sane maparhyangan ring Bias Muntig ring desa Nusa Bali rauh ka Bali ngrubeda ngamedalang sasab mrana.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pustaka lontar warisan Majapahit nguni ento nlatarang unduk kahanan guminé yéning sayan sayah, gering mrana tan pegat, manusané telah ngebus dingin, mati nadak tan sida katulungin, Sang Aji Bali patut ngaturang guru piduka ring Hyanging Basukih, Hyanging Sagara, miwah Panghulun Danu.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Bapak gubernur nlatarang yening karma Bali sayan-sayan nenten rungu tekening unduke puniki, minab aran Nyoman lan Ketut pacang ical.

In English:  

In Indonesian:   Namun keberadaan Nyoman dan Ketut tidak bisa dikatakan biang dari masalah sosial di Bali.

In Balinese:   Sadurung tiang nlatarang indik untengnyane, jagi katlatarang indik budaya Bali sane mabinayan pisan saking wewidangan tiosan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sesampune punika, Ida raris nlatarang indik solas bacakan solah para ratu sane sampun madeg nata sakadi asih ring warga daridra (miskin), asih ring sang pandita, bakti ring Widhi, nenten surud ring sasana, nyelehin wadwa bala rauhing anak-rabinipun mangda suka lila, wibhuhing mretha sakala pinaka ajengan balane sami, miwah sane lian-lianan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Eddy nlatarang kemungkinan pasar modal rimg Indonesia nandang tuun, nanging punika kantun wajar santukan ring seluruh jagat pateh ngrasayang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pangawi sane madue perpustakaan becik sane kagenahang ring Bale Saraswati puniki, ring reriptannyane nlatarang cerita-cerita indik Kali Sanghara sane munggah ri sajeroning pustaka-pustaka lontar kuna, sakadi Mosala Parwa, Cantaka Parwa, miwah sane tiosan.

In English:  

In Indonesian:   Demikian ajaran agama menyebutkan.

In Balinese:   Ento awanan kala Presiden Sukarno nyumunin nlatarang wangun Pancasilane (1 Juni 1945), paundukan ka niskala lakuna '(ketuhanan yang berkebudayaan)' kapejang paling duri.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Menteri Koordinator Bidang Pembangunan Manusia dan Budaya (Menko PMK) Muhadjir Effendy nlatarang, mabuat pisan ngawigunayang prinsip kamardikan miwah kebebasan mangda prasida nglimbakang sikap toleransi, saling hormat ring para penganut agama sané mabinayan saking latar belakang sosial-budaya sané matiosan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tiang jagi nlatarang indik pikobet sane pinih mabuat sane patut kauratiang olih para calon pemimpin Bali.

In English:   I invite the public Indonesia to work together to make our election a success, the Election of 24 February 2024.

In Indonesian:   saya mengajak masyarakat Indonesia untuk berpartisipasi dalam pemilu kita, Pemilu 24 Februari 2024.

In Balinese:   Lukisan saking Bali Purwa nlatarang indik kawentenan kauripan krama Bali sarahina-rahina sane becik tur romantis, taler anak istri Bali sane jegeg pisan - akehan punika Ni Polok.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Majeng ring yowana sami mangkin akeh pisan orti India “BALI BERDUKA” nika wantah tragedi yowana sane kebut-kebutan ring margine tur nenten nganggen helm tur sering ngelanggar rambu lalu lintas akeh orti saking parajana nlatarang yowana sane kebut-kebutan ring jalan raya murdaning jagat sampun negesin para yowana sane kebut-kebutan puniki nanging akeh para yowana nenten ngalaksanayang piteket murdaning jagat punika manut keneh titiang nenten meresidang saking piteket manten saantukan kari akeh yowana sane kebut-kebutan akeh ngemetuang bencana minakadi kecelakaan manut keneh titiang murdaning jagat sepatutne nanganin pikobet punika mangda nenten ngemetuang korban jiwa.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ida nlatarang, kantos mangkin pihaknyané nyingakin panerapan kalih hal punika ringmasyarakat durungmaksimal santukan wénten rasa nénten kayun saking polisi, ngingatpelanggan kamargiangmasyarakat lokal sané madué umah nampek miwah parkir ring arepumah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ida nlatarang, kantos mangkin pihaknyané nyingakin panerapan kalih hal punika ringmasyarakat durung

maksimal santukan wénten rasa nénten kayun saking polisi, ngingatpelanggan kamargiang masyarakat lokal sané madué umah nampek miwah parkir ring arepumah.

In English:   Like traffic jams in the PB road area Sudirman Denpasar is not only a scientific discipline that uses roads, but also the future.

In Indonesian:   Seperti kemacetan di area jalan PB

Sudirman Denpasar bukan hanya disiplin ilmu yang menggunakan jalan, tetapi juga ke depan.

In Balinese:   Saking kana youtube punika direktur nlatarang nenten wenten sane padem sane sane kamedalang olih covid-19.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pande masih nlatarang teken tim BASAbali Wiki unduk makudang-kudang prestasin ane suba kabakatang baan BTW Edutech nganti jani. “Luire, 10 Besar program HATCH Gerakan 1000 Startup Digital.

In English:   Pande also informed the achievements of BTW Edutech to the BASAbali Wiki team. "Namely, the Top 10 HATCH programs for the 1000 Digital Startup Movement.

In Indonesian:   Nama lengkapnya Pande Putu Widya Okta Pratama, S.Kom.

In Balinese:   Mangkin, titiang jagi nlatarang kalih paplajahan sané pinih luih, sané sampun plajahin titiang pinaka anak sané rauh saking dura negara tur meneng ring Bali (imigran).

In English:   As a whole, Indonesia is one of the most culturally diverse countries in the world.

In Indonesian:   Sekarang, saya ingin membahas dua pelajaran paling berharga yang telah saya pelajari sebagai seorang imigran di Bali.

In Balinese:   Sekadi penelitian olih Rochaida (2016) sane nlatarang kadi asapuniki : "Pada negara maju, jumlah penduduk tinggi akan dianggap sebagai aset, karena didukung dengan sistem pendidikan yang baik.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tiang jagi nlatarang indik pikobet sane pinih mabuat sane patut kauratiang olih para calon pemimpin Bali.

In English:   I invite the public Indonesia to work together to make our election a success, the Election of 24 February 2024.

In Indonesian:   saya mengajak masyarakat Indonesia untuk berpartisipasi dalam pemilu kita, Pemilu 24 Februari 2024.

In Balinese:   Ida Dane sareng sami yening wenten iwang titiang nlatarang indike puniki, titiang nunas geng rena sinampura, titiang sineb antuk parama santi, “Om Santhi Santhi Santhi Om .

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sekretaris DLHK Kota Denpasar, Ida Bagus Putra Wirabawa nlatarang indik pikobet busa ring tukad Taman Pancing punika wantah uratian sareng sami.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Cakepan puniki taler nlatarang tata laksana ritatkalaning ngelar tapa semadi manut ajah-ajahan Buddha Mahayana.

In English:   This text also describes the procedures for performing austerities according to Mahayana Buddhism.

In Indonesian:   Teks ini juga menjelaskan tata cara melakukan pertapaan menurut ajaran Buddha Mahayana.

In Balinese:   Mangkin titiang jagi nyinahang angga, wastan titiang Cellin Aulia Nur Shendi Ansyah sisya kelas kalih sane masekolah ring SMA Negeri 2 Abiansemal, titiang jagi nlatarang pidarta indik utsaha sane patut kamargiang olih pamerintah pinaka utsaha nepasin pikobet macet ring Bali.

In English:   Let's show cooperation to build solutions to the problems faced by all of us in the form of traffic jams, and so that we all get comfort while enjoying a sustainable and harmonious lifestyle.

In Indonesian:   Sehingga, dampak ekonomi juga terkena pengaruhnya dari permasalahan macet.

In Balinese:   Ring rahinane mangkin, titiang jagi nlatarang penampen titiang indik disinformasi sane beredar ring media sosial tur napi carane nempasin disinfomasi punika.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nlatarang tincap pakeweh ngajegang soang soang widang ring Monkey Forest Ubud.

In English:   Notwithstanding, there is a general problem of land-use change and waste management in Bali.

In Indonesian:   Meskipun demikian, terdapat masalah umum mengenai perubahan penggunaan lahan dan pengelolaan sampah di Bali.

In Balinese:   Agama Hindu madue konsep sane nlatarang indik kekeluargaan, inggih punika "Vasudhaiva Kutumbakam"

In English:   True mutual respect, esteem, and love are the keys to a strong bond of brotherhood in diversity.

In Indonesian:   Oleh karena itu, sudah seharusnya hal ini menjadi alasan utama kenapa kita sebagai insan beragama harus Asah, Asih, Asuh, Salunglung Sabayantaka, Paras Paros Sarpanaya sebagai jalan implementasi Vasudhaiva Kutumbakam, demi terwujudnya Bali Santhi Jagadhita.

In Balinese:   Nenten asapunika kemanten, Taman Nusa taler nlatarang indik Indonesia rikala wau merdeka sane nenten lempas saking tokoh Bapak Proklamator Soekarno dan Hatta nganggen latar belakang teks proklamasi kemerdekaan Indonesia.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Seniman Batuan sane mawasta I Made Sujendra nlatarang karya puniki nganggen pitaken sane sadarana:

"Sapunapi rasane dados taru?"

Sujendra maosang, lukisan punika kadasarin antuk anak sane ngusak asik taru.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   [BA] Lontar Tutur Parakriya nlatarang indik bebawosan Bhatara Siwa ring okan Ida, Bhatara Kumara.

In English:   [EN] Lontar Tutur Parakriya describes a conversation between Bhatara Siwa and his son, Bhatara Kumara.

In Indonesian:   [ID] Lontar Tutur Parakriya menguraikan tentang percakapan antara Bhatara Siwa dengan putranya, Bhatara Kumara.
[[Word example text ban::[BA] Lontar Tutur Parakriya nlatarang indik bebawosan Bhatara Siwa ring okan Ida, Bhatara Kumara.| ]]

In Balinese:   Om Swastyastu Semeton Sinamian,,,,, Ring rahina sane becik puniki titiang jagi nlatarang indik disinformasi sane beredar ring kalangan masyarakat.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kakawin puniki nlatarang detail indik wirama kakawin, sane kaketus saking wirama gancaran Sanskerta.

In English:   This Kakawin explains poetry meters in detail, adopted from Sanskrit poetry meters.

In Indonesian:   Kakawin ini menjelaskan mengenai metrum-metrum sajak secara mendetail, yang diadopsi dari metrum-metrum sajak Sanskerta.

In Balinese:   Titiang jagi nlatarang indik wirama puniki, sane sampun kabaosang olih Pinggala.

In English:   This Wrttasancaya work contains stories of meeting and separation, which are packaged in beautiful meters.

In Indonesian:   Karya Wrttasancaya ini mengandung kisah pertemuan dan perpisahan, yang dikemas dalam metrum-metrum yang indah.

In Balinese:   Nika mawinan Lontar Yama Purana Tattwa ngicen babantihan indik pati sane malianan tur nlatarang kawentenan sang atma yaning nemu pejah cara lumrah utawi salah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   garjita pisan manah tiange ton!, saantukan sampun prasida berkesempatan nyarengin Wikithon partisipasi publik puniki, saantukan tiang dados krama Bali prasida melajah ngangge basa bali taler nlatarang indik opini tiange.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   In Balinese: Ring pidartannyane Kepala Kementerian Agama Kabupaten Kendal Saerozi nlatarang indik mabuatnyane nglestariang kerahayuan antar umat beragama lan saling toleransi.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kepala Dinas Kebudayaan Bali I Gede Arya Sugiartha nlatarang indik penyelenggaraan lomba ogoh-ogoh tingkat propinsi punika mangda prasida nyaga keamanan nyantos Pemilu 2024.

In English:   However, Balinese people are still allowed to roam around.

In Indonesian:   Kepala Dinas Kebudayaan Bali I Gede Arya Sugiartha menjelaskan bahwa penyelenggaraan lomba ogoh-ogoh tingkat provinsi itu untuk menjaga keamanan hingga pemilu 2024.

In Balinese:   Ring silih tunggil artikel ring "Pemikat Kain Endek Bali ring koleksi Christian Dior spiring/Summer 2021- Indonesia Travel" nlatarang motif kain sané kaanggén ring upacara agama.

In English:  

In Indonesian: