Episode 13 - Gaguritan Luh Ayu Manik Mas Buku 5
Summary
In English
Gaguritan is a type of traditional Balinese metrical song (poem) sung in a meter. Gaguritan is usually written in ordinary Balinese and translated into Balinese alus by a traditional interpreter called pangartos.
Here is the lyric of the geguritan in this podcast:
Wenten satua yowana nyukti prawira (it's a story of a young hero) Saking Bali raris dumadi (from Bali, she is) Luh ayu manik mas (Luh Ayu Manik Mas) Rumaksa entik-entikan (protecting the trees) Mangda jagat Bali kerti (for the prosperity of Bali) Wisésan jagat (the power of nature)
Sutresna ring pertiwi (caring for the environment)In Balinese
Pada kapertama saking Geguritan Luh Ayu Manik Mas, katembangang nganggen Pupuh Durma. Luh Ayu Manik Mas inggih punika prawira stri Bali sane rumaksa palemahan. Ipun anak istri Bali, kaicen panugrahan olih wisesan jagat Baline mangda prasida ngraksa palemahan tur sarwa pranine.
Gaguritan inggih punika silih sinunggil conto gancaran Bali tradisional sane katembangang nganggen pupuh. Gaguritan lumrahnyane kasurat antuk basa Bali lumrah, tur kaartos olih juru artos ring basa Bali alus.
Puniki gaguritanipun kalih artosnyane:
W nten satua yowana nyukti prawira Saking Bali raris dumadi Luh ayu manik mas Rumaksa entik-entikan Mangda jagat Bali kerti Wis san jagat Sutresna ring pertiwi
Inggih san mangkin kacaritayang w nten anak yowana dados prawir ng jagat. Ipun embas ring Bali tur dados prawira Bali N nten ja lian wastanipun Luh Ayu Manik Mas, anak bajang istri saking Bali Ipun tresna pisan ring palemahan, utamannyan ring sarwa entik-entikan Pangaptinipun wantah asiki: mangda jagat Balin satata landuh lan lestari Ipun ngamolihang kawis san saking jagat Balin Duaning ipun satata mapitresna kapining pertiwi, satata midabdabin karajegan palemahan Balin .
In Indonesian
Gaguritan adalah salah satu jenis lagu (puisi) tradisional Bali yang memiliki metrum. Gaguritan biasanya ditulis dalam bahasa Bali lumrah dan diterjemahkan ke dalam bahasa Bali alus oleh seorang interpreter tradisional yang disebut pangartos.
Berikut adalah lirik geguritan dalam podcast ini:
Wenten satua yowana nyukti prawira Saking Bali raris dumadi Luh ayu manik mas Rumaksa entik-entikan Mangda jagat Bali kerti Wisésan jagat
Sutresna ring pertiwi