How to reduce plastic waste from religious ceremonies? Post your comments here or propose a question.

Ning

ning

n&
  • calm and quiet en
  • short form for 'cening' word which means child; son (Noun) en
  • not turbid, as water en
  • sebuah morfem terikat; varian dari morfem -ing; contoh: purnamaning kapat (hari purnama pd bulan Bali keempat (jatuh pd bulan Oktober)) (Noun) id
  • jernih: terlihat terang (tentang air); bening; tidak keruh (Mider) id
  • sunyi; tenang (Mider) (Adjective) id
  • kependekan dari kata ‘cening’ yang berarti anak; nak (Noun) id
Andap
-
Kasar
-
Alus sor
-
Alus mider
-
Alus madya
-
Alus singgih
-
Mider
Bali dataran dialect
-
Bali aga dialect
-

Usage Examples

Ring genah sane ning tur embang.
In a quiet and open space.

Liang kenehne Pan Kocong maan undangan ka umah Pan Gede Dana, sawireh Pan Gede Dana mula kasub aji kasugihan. Sakewala, cara kedis perite malali ka punyan bingine; payu maan ngetis nanging basangne puyung. Kanti peteng ia tusing maan yeh ning.
[example 1]
Pan Kocong was really excited when he got an invitation to Pan Gede Dana's house because Pan Gede Dana is well known for his prosperity. Alas, just like a sparrow in a banyan tree; it can stay in a shady tree but it's tummy is empty. Until night he did not get even any water to drink.

Yeh tukade ento ning pesan.
The river water is very clear.

⚙ Usage examples pulled from the Community Spaces


In Balinese:   Kaping kalih, i raga patut malajah majalan yéning pamarginé nénten doh saking genah i raga.

In English:   There are 2 main things we can do to reduce congestion.

In Indonesian:   Akan tetapi, Pemerintah Bali diharapkan untuk meningkatkan kenyamanan dan keamanan terhadap transportasi umum.

In Balinese:   Yéning kaicénin galah, ngemanggihin paripolah gegendong sané nénten becik manados profesi.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Punika mawinan mabuat pisan yéning pamimpin prasida ngwangun pamréntahan sané transparan miwah bertanggung jawab.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   cyrcling miwal

nyingakin

kewenienan alam sane kantun asri sckadi ning kintamani, batur.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning iraga nénten urati ring palemahanné sinah pacang ngwetuang pikobet santukan pacang wénten banjir, toya tukad pacang cemer, miwah pamargin toyane ring tanah nenten prasida becik.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Manut ring kawéntenan jagat Bali sané mangkin, nénten prasida katepis yéning silih tunggil pikobet sané pinih mabuat sané ngamerluang uratian langsung saking sang sané pacang dados pamimpin inggih punika pikobet indik kawéntenan pawangunan sané nénten becik.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning dados pamimpin pinaka wakil rakyat sujatiné méweh pisan, santukan pinaka wakil rakyat patut setata nyaga rakyat miwah patut éling ring janji-janji politiknyané ri kala kampanye.

In English:   We as the people only.

In Indonesian:   Kami sebagai rakyat hanya.

In Balinese:   Yéning pikobet puniki nénten gelis kapuputang, sinah pacang sayan ngreredang sistem pendidikan ring Indonésia.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Umpami ring basa sakadi puniki "Ké nyaan ajak nyén kemu?" yéning ring basa Indonesia "Kamu nanti sama siapa kesana?", basa sané siosan umpami "Awas ké sing kemu nah!" yéning ring basa Indonesia "Awas kamu tidak kesana ya!", yéning manahang titiang napi pateh artosnyané tekéning cecimpedan sakadi puniki "Apa ké kerék-kerék ngejohang?" suksmannyané inggih punika anak nyampat.

In English:  

In Indonesian:   Seperti pada bahasa berikut ini "Ké nyaan ajak nyén kemu?" kalau dalam bahasa Indonesia "Kamu nanti sama siapa kesana?" bahasa yang lain seperti "Awas ké sing kemu nah!" dalam bahasa Indonesia "Awas kamu tidak kesana ya!", kalau saya pikir apakah sama artinya dengan teka-teki atau cecimpedan dalam bahasa Bali seperti berikut ini "Apa ké kerék-kerék ngejohang?" artinya anak sedang menyapu.

In Balinese:   Ane ngamong jagat kedasarin baan tulus ning ati, apang jagate sutrepti, tur nyidang ngukuhin tat twam asi.

In English:   A true leader who deserves to lead this nation must also be IT literate, because today is the era of the industrial revolution.

In Indonesian:   Yang memimpin negara menggunakan ketulusan hati, sehingga negara menjadi tertib dan tentram, serta bisa memperkokoh ajaran Tat Twam Asi.

In Balinese:   yéning parindikané puniki terus mamargi maka Bali pacang kélangan ajegnyané.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning terus mamargi, kahanan puniki pacang ngawinang alit-alite keni kakirangan gizi miwah ngawinang alit-alite sayan alon, puniki sané ngawinang anaké keni stunting, éling ring prinsip iraga saking rakyat antuk rakyat.

In English:  

In Indonesian:   Jika terus terjadi, kondisi ini akan menyebabkan anak mengalami malnutrisi dan menyebabkan pertumbuhan anak melambat, inilah yang mengakibatkan seseorang mengalami stunting , ingat prinsip kita dari rakyat untuk rakyat saya harap calon pemimpin nantinya dapat menangani stuting dengan melanjutkan program program yang ada sebelum nya dan meningkatkannya.

In Balinese:   Yéning parindikané puniki nglantur, peséngan Bali sané becik ring jagaté pacang sayan rered.

In English:  

In Indonesian:   Kembalikan ajeg bali, kembalikan taksu Bali!

In Balinese:   Pamungkasne, sang atma rauh ring danu sane ning pisan mawasta pancake Tirtha, utawi Samanta Pancaka.

In English:   After leaving his body, the spirit sees his relatives who are surrounding him.

In Indonesian:   Kemudian, roh melanjutkan perjalanannya ke Sungai Sarayu untuk menyucikan diri sebelum melanjutkan perjalanan.

In Balinese:   Punika mawinan, nénten ja tios yéning dané ngidepang nusa Bali sané becik punika pinaka genah sané tenang, genah manusané maurip ring harmoni sareng alam semesta....

In English:   Therefore it is no surprise that she idealised the idyllic island of Bali—a quiet refuge in which man lived in harmony with his universe....

In Indonesian:   Dalam jurnal terakhirnya (volume 7 dari buku hariannya) dia mengakhiri dengan refleksi perjalanannya ke pulau ini, lengkap dengan deskripsi magis tentang kremasi suci, taman mewah, tarian candi, wayang kulit, bungalow berbahan alami yang digunakan sebagai hotel, the musik yang menghantui, dan cara-cara masyarakat Bali yang canggih dan lembut.”

In Balinese:   Nah, yéning sampun kénten, Bapak Bupati jagi ngwentenang acara.

In English:   Now I give the name to him Arya Dalem Bansuluk Tegehkuri. (Tegeh mean tall or high and Kori or Kuri mean behind, because he was taller from behind when he touch the king’s shoulder)”.

In Indonesian:   Penderitaan bukan akhir dari segalanya.

In Balinese:   Yéning payudan punika wantah pamargi sané utama, panglimbak kawagedan manusané pacang setata kacemerin antuk rah, dendam miwah pidukan.

In English:   The pupetter's family then making a well hole for him to take shelter in.

In Indonesian:   Amat heran pikiran I Bendesa melihat kejadian yang aneh dan ajaib itu.

In Balinese:   Yéning kayun, pastika prasida, tur pamargi sané kapertama wantah pamargi sané becik utawi nénten becik.

In English:   This tale is also written at Prasasti Babad Dalem Tabanan Tegehkori manuscript.

In Indonesian:   Jika mau pasti bisa, dan langkah awal adalah penentu berhasil tidaknya langkah selanjutnya.

In Balinese:   Warna putih pinaka cihna ipun pacang misadia padem yéning wénten sané nénten becik.

In English:   His two children were ask to permission to his mother to accompany him to find rice.

In Indonesian:   Beliau menuju rumah dagang nasi, istri Dalang Patemon.

In Balinese:   Yéning nénten iraga, sira malih?

In English:   My hope for Balinese traditional culture in the future is that we, as native Balinese, must be able to preserve the existing cultural traditions so that these traditions don't become extinct. , and can reach our children and grandchildren later.

In Indonesian:   Harapan saya untuk budaya tradisi bali kedepannya yaitu, kita sebagai orang asli bali harus bisa melestarikan budaya tradisi yang ada sehingga tradisi tersebut tidak punah, dan bisa sampai anak cucu kita nanti.

In Balinese:   Mangdané prasida mastikayang yéning orti sané kawedar punika marupa kampanye gelap utawi nénten.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Wénten taler sané patut urati yéning iwang ngwacén berita sané nyihnayang indik pemilihan umum. 1.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pendidikan dados silih sinunggil sané nentuang kualitas manusa sané wénten ring satunggil genah, miwah angka pendidikan Bali kantun tegeh yéning mapaiketan sareng bonus demografi sané nadosang kualitas manusa pinaka faktor nentuang nuju Indonésia Emas 2045.

In English:  

In Indonesian:   Oleh karena itu, bonus demografi adalah bentuk tantangan bagi pemerintah untuk menyiapkan sumber daya manusia berkualitas.

In Balinese:   Yéning nénten wénten persiapan anggén ngarepin peluang, persentase punika pacang dados ancaman majeng negara.

In English:  

In Indonesian:   Peran pengusaha Sebagai seorang pengusaha, kita dapat turut serta untuk mewujudkan keberhasilan bonus demografi melalui pembukaan peluang kerja.

In Balinese:   Ngenahang Budaya ring Anak Lianan

ning iraga sampun uning ring budaya soang-soang, raris iraga prasida ngenahang budaya punika ring sesama utawi anak tiosan.

In English:   Introducing Culture To Others If we already understand our own culture, then we can introduce it to others or others.

In Indonesian:   Mengenalkan Budaya Pada Orang Lain

Jika kita sudah memahami budaya kita sendiri, maka kita bisa memperkenalkannya kepada sesama atau orang lain.

In Balinese:   Minakadi, yéning iraga ka Kuta, iraga nénten rumasa wénten ring Bali.

In English:   For example, if we go to Kuta, we do not feel at all in Bali.

In Indonesian:   Kita bisa mengajarkannya kepada orang-orang sekitar.

In Balinese:   Yéning pikobet puniki nénten gelis kapuputang, sapunapi nasib para yowana Indonésia sané pacang dados panerus bangsa ring masa sané jagi rauh?

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Anak lingsir 56 tiban sané seneng malancaran ring sajebag jagaté maosang, popularitas Bali pinaka destinasi wisata prasida runtuh yéning pikobet sampah nénten kamargiang becik.

In English:   The 56-year-old man who likes to travel the world said Bali's popularity as a tourist destination could plummet if the waste problem is not handled properly.

In Indonesian:  

In Balinese:   Nanging, Bencheghib ngaku, kontribusi organisasi ipuné relatif alit pisan yéning bandingang sareng akeh sampah sané kakaryanin Bali nyabran warsa.

In English:   According to Melati, the participation of the Balinese themselves is unusually high.

In Indonesian:  

In Balinese:   Kateguhan para krama Bali Hindu teken paplajahan - paplajah Dharma sane wenten ring Kitab Suci Weda, akeh cara sané jagi kalaksanayang antuk ngajegang tradisi adat lan seni budaya Bali sane kagugu ngemolihang dampak positif kaidupan mekrama, lan kedepang antar Bhuana Agung miwah Bhuana Alit kahaturin anggen Yajnã, krana yéning kalaksana dalem rupa meyajnã, krana yéning sampun kalaksanayang tanpa pamrih maka karestitiang sane kapolih ring genah Sang Pencipta.

In English:   With the steadfastness of the Balinese Hindu community on Dharma teachings from the Vedic Scriptures, many efforts have been made by the Balinese Hindu community to always preserve Balinese cultural traditions and arts which are believed to have a positive impact on social life, and balance between Bhuana Agung and Bhuana Alit in the form of Yajnã, because if it is done sincerely then God will bestow prosperity.

In Indonesian:   Dengan keteguhan masyarakat Bali Hindu akan ajaran - ajaran Dharma dari Kitab Suci Weda, banyak upaya yang dilakukan masyarakat Hindu Bali untuk selalu melestarikan tradisi adat dan seni budaya Bali yang diyakini akan berdampak positif kepada kehidupan bermasyarakat, dan keseimbangan antar Bhuana Agung dan Bhuana Alit dalam bentuk beryajnã, karena apabila dilakukan secara tulus maka Sang Pencipta akan menganugerahi kesejahteraan.

In Balinese:   Pasisi Bali puniki becik pisan, yéning nénten wénten sampah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning pamréntah ngicénin perhatian miwah dukungan ring kakalih industri puniki, maka dampaknyané prasida ngasilang kontribusi sané ageng ring perekonomian.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sinalih tunggil kramane kapiosalan tekening ipun. “Ning, bangun ning.

In English:  

In Indonesian:   Ia menjual olahan daging manusia.

In Balinese:   Sinalih tunggil kramane kapiosalan tekening ipun. “Ning, bangun ning.

In English:  

In Indonesian:   Ia menjual olahan daging manusia.

In Balinese:   Parbekel Désa Seraya, I Wayan Dandri maosang yéning wénten sabeh ageng toya tukadé setata nglimbak ring margi punika mawinan méweh antuk para pengendara nglintangin.

In English:   Headman of Seraya Village, I Wayan Dandri, said that whenever there is heavy rain, the river always overflows on the road, making it difficult for motorists to pass through.

In Indonesian:   Perbekel Desa Seraya, I Wayan Dandri mengatakan bahwa setiap ada hujan deras air sungai selalu meluap di jalan tersebut sehingga sulit bagi pengendara melewatinya.

In Balinese:   Kaweruhan indik widhine sane sujati pacang prasida katerima yaning manah i manusa setata ning tur lascarya.

In English:   This is a symbol of accepting spiritual knowledge.

In Indonesian:   Pengetahuan rohani yang sejati hanya bisa diterima oleh manusia yang pikirannya jernih dan tulus.

In Balinese:   Krama Hindu Bali percaya yéning Barong Brutuk pinaka cihna panguasa ring Désa Trunyan, Ratu Sakti Pancering Jagat (lanang/ ring prasasti kasengguh Ratu Datonta) miwah Ida Ratu Ayu Pingit Dalem Dasar (istri).

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Krama Hindu Bali percaya yéning Barong Brutuk pinaka cihna panguasa ring Désa Trunyan, Ratu Sakti Pancering Jagat (lanang/ ring prasasti kasengguh Ratu Datonta) miwah Ida Ratu Ayu Pingit Dalem Dasar (istri).

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning iraga nénten nganggé basa Bali majanten kesujatian iraga dados jadma Bali ical.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pastika yéning wénten pemilihan umum warsa 2024 puniki galah sané becik pisan anggén iraga sareng sami milih pamimpin sané patut.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning para tamiu dura negara sane malancaran ka Bali sampun nganutin uger-uger utawi SOP punika, sami krama pacang tinut ngamargiang SOP punika santukan sampun polih conto sané patut.

In English:   If foreigners vacationing in Bali already know the regulations or SOP, all members of society will comply with implementing these SOP because they have received a good example.

In Indonesian:   Kalau orang asing yang berlibur di Bali sudah memetahui peraturan atau SOP tersebut, semua masyarakat akan patuh melaksanakan SOP tersebut karena sudah mendapat contoh yang baik.

In Balinese:   Nanging yéning alit-alit sané nénten madué jinah, nénten madué genah malajah, ipun patut nulungin reramannyané makarya, raris pikolih ujiannyané nénten becik, raris ipun ngranjing ring sekolah swasta sané prabéanyané tegeh.

In English:  

In Indonesian:   Sekian dari pemikiran yang saya sampaikan, Mari kita jadikan sebagai pemicu untuk melakukan perubahan positif.

In Balinese:   Jaman sakadi mangkin iraga sampun uningning pulo Bali jemet ngwangun wewangunan, contonyané wangun hotel.

In English:   Recently, we have assessed that Bali has focused on infrastructure development, one of which is hospitality.

In Indonesian:   Akhir-akhir ini kita menilai Bali fokus pada pembangunan infrastruktur, salah satunya perhotelan.

In Balinese:   Yèning sampun jagi nyangra rahina Nyepi umat Hindu ring Bali pastika sampun ngarya ogoh-ogoh

Nah sanè mangkin tiyang jagi nyitayang ogoh - ogoh Dasamuka Semeton sareng sami uningkè napi punika ogoh - ogoh Dasamuka

Ogoh- ogoh Dasamuka punika indik parilaksana ipun sang raksasa sanè mapesèngan Sang Rahwana.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning nénten kamargiang, akéh pakaryan sané pacang kagentosin olih teknologi sané pacang banget ngancem kawéntenan krama Bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Unteng danuné pastika marupa toya, yéning tanpa toya sinah nénten pangus kaaranin danu.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning pineh pinehang mawali agama punika boya ja bantang anggén iraga ngaraketang pasawitran.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pabinayan karipta olih Ida Sang Hyang Parama Kawi mangdané iraga prasida saling negepin, nénten pinaka dados binih antuk ngardi biota pantaraning maagama, riantukan sampun pastika yéning suang-suang agama madué ajahan saha nuntun panjakné mangda prasida saling asah, asih, asuh sajeroning ngamargiang kahuripan.

In English:   But united in Bhinneka Tunggal Ika.

In Indonesian:   Namun dipersatukan dalam Bhineka Tunggal Ika.

In Balinese:   Santukan titiang sareng kulawarga titiang ngrasayang gerit ring kawéntenan jinah utawi yéning ring bahasa Indonesia nika mawasta krisis ekonomi.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Akeh ring yowana punik merasa malu yèning nganggèn bahasa daerah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Napiké becik yéning para alit-alite ring panegara puniki prasida ngamolihang pendidikan sané nénten perlu khawatir indik prabéya, mangda pangweruhan sané kapolihang prasida dados sarana sané prasida nincapang kauripannyané.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dané seneng ring fotografi, malancaran ring désa, miwah seneng yéning karyannyané nyihnayang dané ring para janané saking makudangkudang undagan kauripan.

In English:   He enjoys photography, rural travel and loves that his work introduces him to people from all walks of life.

In Indonesian:   Dia menikmati fotografi, perjalanan pedesaan dan senang bahwa karyanya memperkenalkan dia kepada orang-orang dari semua lapisan masyarakat.

In Balinese:   Yéning maosang indik Corona utawi Covid-19 ring warsané puniki, nénten asing malih ritatkala kabaosang, makasami krama Baliné suba pada sayaga tekén sapangrauh gumatat-gumitit inucap.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yen suba kenehe ning, suci.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nah ané jani tusing nyandang sungsut ring kayun, tusing nyandang sangsaya tekenin keadaan, lawan covid-19 bareng-bareng nganggo keneh galang nunas ica ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, suba ada cahya dumilah dumogi guminé gelis mewali melah, pakerengin ngewacikin tangan, pepesan nganggo masker yéning pesu, pakerengin jaga jarak.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ritatkala krama agama Hindu ngelaksanayang pamuspan ring Pura setata tinut ring protokol keséhatan minakadi nganggén masker, sadurung ngeranjing ka pura mersihin tangan nganggén sabun utawi hand sanitizer, yéning malinggih nénten dados matampekan, ritatkala kacunduk sareng timpal utawi semeton wantah nyakupang kara kalih nénten dados masalaman.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Rikalaning wénten sané mabuat pisan, sané ngeranayang mangda medal saking paumahan patut ninutin protokol keséhatan minakadi nganggén masker, nénten dados nampek, nénten dados mapumpul, mersihin tangan nganggén sabun utawi nganggén hand sanitizer, yéning kacunduk sareng timpal utawi semeton nénten dados masalaman wantah nyakupang tangan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Keto masih kubune tonden misi WC, kanggoang nyanan mandus di semere, ada klebutan ning delodne, yehne masih dadi langsung inum." Keto kurenan tiange mamunyi disubane neked di tongose ento.

In English:   The advice of the village apparatus is correct and very good, I will live it, so that all the relatives, neighbors, and all other villagers can be safe and sound.

In Indonesian:   Untungnya pemilik kosan memberi keringanan membayar setengah harga.

In Balinese:   Yéning sampun uning indiké punika.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning selehin saking sisi sané becik.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tetujonné tuah ngingetang iraga apang waspada melah-melah malaksana makerti yasa di guminé sinah doh déning mala, bhayané.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Punggelan saking pupuh durma sané kaketus ri sajeroning Geguritan Dharma Sasana ring ajeng yéning ngamargiang swadharma pamimpin nénten dados ngamaling.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning selehin malih, geguritan punika madaging pupulan tata titi miwah utsaha kaangén nyegah makudang-kudang soroh panyungkan makadi malaria, TBC, tipus, diare, miwah disentri.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Piteket sané wénten ring punggelan pupuh punika, Ida mautsaha ngicénin pawarah-warah mangdané krama sami satata éling tekéning raga, antuk satata ngajeng-ajengan sané bersih taler séhat, prasida nerapang kabersihan antuk ngedasang palemahan utamannyané ring jero soang-soang, miwah sané lianan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Gunung Tapak pinaka gunung sané madué pucak pinih tegeh kaping pitu ring Bali, punika ngawinang anaké danganan nuju pucak gunungé puniki yéning kasandingan antuk Gunung Pohen sané magenah ring sisin kelod Gunung Tapak.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Parajanané nyiwi hanoman riantukan setata ngardi becik, Nanging pamerintah pacang kasumbung yéning nénten iwang ngawigunayang kekuatan ipun.

In English:   The people respect Hanoman because he always does good.

In Indonesian:   Masyarakat menghormati Hanoman karena selalu berbuat baik.

In Balinese:   Nglimbakang sikap toleransi agama, yéning soang-soang sané nganut agama prasida ngamargiang ajaran miwah upacara agama ipuné secara bébas miwah nénten wénten tekanan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Guminé jani suba marasa mabading cara dugas nénék moyang dadi seorang pelaut. ékonominé sulit, yéning suba pariwisata anjlok sinah ané lén nutug nyeréndeng.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Mirip tusing tau tekén padéwékan lakar kénkén kadén buin nibénin yéning tusing ngugu munyi.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning sakadi pamargi utawi pengalaman titiang risedek nganggén Hand Phone pinaka sarana ngalimurang manah miwah ngarereh informasi.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning ida dané jagi ngaksi pikaryan I Gusti Nyoman Lempad, raris rauh ring catuspata Kota Dénpasar.

In English:   Before Bruyns died in 1980 he gave the works which Spies had left with him to Dr.

In Indonesian:   Keduanya beruntung bisa mengabadikan Lempad jelang wafatnya.

In Balinese:   Cakepan-cakepan dané sané sampun kawedar luiré:

Kenangan demi Kenangan (1981) Puisi Seputar Dunia – Terjemahan (1984) Sajak-sajak Timur Jauh dalam Terjemahan (1985) Gumam Seputar Aprésiasi Sastra : Sejumlah Ésai dan Catatan (1985) Perbandingan Kata dan Istilah bahasa Malaysia-Indonésia (1987) Mengenal Sastra Bali Modérn (1991) Kamus Istilah Sastra Indonésia (1991) Wajah Tuhan: di Mata Penyair (1994) Cerita Rakyat dari Bali 2 (1997) Rerasan Sajeroning Désa (Pupulan Puisi Bali, 2000) Duh Ratnayu: Tembang Kawi Mendamba Cinta (2001) Tafsir Simbolik Cerita Bagus Diarsa (2002) Ning Brahman (Pupulan Puisi Bali, 2002) SungaiMu (2004) Somah (Pupulan Puisi Bali, 2008)

Niki wantah silih sinunggil puisi kakawiannyané sané mamurda “Patapan I Kedis” sané kamuat ring cakepan pupulan puisi Bali anyar dané sané mamurda “Somah (2008)”

In English:   He received a number of awards, including the Bali Sastra Sabha (1999), the Modern Balinese Literature Penatar Charter from the Karangasem Education Office (2002), the Rancage Literature Prize (2004 and 2009).

In Indonesian:   Selain itu, ia juga menerjemahkan sastra Indonesia dan Inggris ke dalam bahasa Bali.

In Balinese:   Iraga taler prasida ngwantu promosi ring media sosial.Yéning literasi ring Bali sayan nincap, pendidikan ring Bali taler sayan nincap.

In English:   Bali can be a good example in terms of literacy and education.

In Indonesian:   Bali dapat menjadi contoh yang baik dari segi literasi dan pendidikan.

In Balinese:   Yéning pangartian puniki kaambil, raris "toleransi" miwah "perdamaian" wantah sané becik miwah kaaptiang olih parajanané.

In English:   The term tolerance refers to the meaning of mutual understanding, mutual understanding and opening up to each other within the framework of brotherhood.

In Indonesian:   Istilah toleransi menunjukkan pada arti saling memahami, saling mengerti, dan saling membuka diri dalam bingkai persaudaraan.

In Balinese:   Titiang ngaptiang mangdane pemimpin sane kapilih ring warsa 2024 urati ring jagat Bali antuk makarya awig-awig indik wisatawan dura negara sane melancaran ring Bali, miwah ngenénin sanksi sané katrima yéning melanggar.

In English:  

In Indonesian:   Om santih santih santih Om

In Balinese:   Nanging, wénten makudang-kudang pihak sané ngadol carik punika anggén molihang bati antuk nénten mapikayun indik akibat sané pacang mamargi yéning carik terus kadol anggén kawangun manados resort/villa, pastika punika pacang ngicénin dampak ring palemahan, mawinan ngirangin akéh carik punika prasida ngawinang makudang-kudang akibat antuk inggih punika; 1.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning sampun raket adonannyané raris kakukus ring panyangkaan sané malakar antuk tanah liat saha kapunpunin ring jalikané nyantos rateng.

In English:   It is made in a special pan with the form of the cakes.

In Indonesian:  

In Balinese:   Ampurayang tiang yéning wénten kaiwangan kruna sané kawedar tiang puput antuk paramashanti.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ring sajeroning kauripan, yéning anaké kasasar olih panglalah sané kuat saking sifat duniawi marupa singasanan, kasugihan miwah surga jagaté raris Kanda Pat / Catur Sanak pacang ngeranayang anaké dados Kanda Pat Bhuta.

In English:   If a person is affected by greed, then he will be affected by the nature of knda pat bhuta.

In Indonesian:   Jika seperti itu siapa yang mau percaya lagi dengan pemerintah?

In Balinese:   yéning toya pampa sampun mengalir utawi sabeh rauh kramané pacang gelis nyalanang toya ka bak panyimpenan anggén toya arahina-rahina.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Asisten Pidana Khusus (Aspidsus) Kejati Bali, Agus Eko Purnomo, nlatarang yéning pawewehan pikobet negara puniki kaungkapin antuk panyelidikan sané nglantur.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning nénten kauratiang, punika ngawinang akéh pisan pikobet ring kahuripan, utaminnyané ring sampah plastik.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Puniki wantah pikobet sané mabuat pisan sané patut kauratiang olih pamerintah, santukan yéning nénten kauratiang, pastika pacang ngwetuang pikobet sané ageng pisan ring krama Bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sangkaning ning pikenehnyane nundunang kaDharman, Arjuna ngelawan raksasa nika sane nenten uning nika Dewa Siwa.

In English:   Arjuna was heavily attacked using the many weapons in each giant's hand.

In Indonesian:   Arjuna pun diserang habis-habisan menggunakan senjata yang banyak di setiap tangan raksasa.

In Balinese:   Yéning sampun panumaya, nénten pisan prasida katulak.

In English:   Like the Dwarapala statue and the reliefs of Karang Boma as a reminder to anyone who enters the temple, etc., it is hoped that we can introspect our shelves, quiet the mind, and explore the nature of this temporary life.

In Indonesian:   Seperti halnya patung Dwarapala dan relief Karang Boma sebagai pengingat kepada siapa pun orang yang memasuki pura dsb, diharapkan bisa introspeksi diri, mengheningkan pikiran, dan menelusuri lagi hakikat kehidupan yang sementara ini.

In Balinese:   Maosang indik pamargin warsa, manahang titiang becik yéning maosang indik unteng kala (galah) sané nénten wantah magentos ri sajeroning wilangan kemanten.

In English:   This expression is common in places or societies that uphold capitalism.

In Indonesian:   Ungkapan tersebut lumrah dijumpai di tempat atau masyarakat yang menjunjung kapitalisme.

In Balinese:   Mangdané prasida mastikayang yéning orti sané kawedar punika marupa kampanye gelap utawi nénten.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Wénten taler sané patut urati yéning iwang ngwacén berita sané nyihnayang indik pemilihan umum. 1.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pinih riin ngiring iraga ngaturang suksma ning manah, majeng ring Ida Sang Hyang widi wasa.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning kahubungang sareng Pluralisme Hindu prasida kasengguh pabinayan pemahaman utawi cara pandang Hindu ring praktik ajaran Agama Hindu punika.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning terus sakadi puniki, minab ring makudang-kudang warsa sané jagi rauh parajanané pacang nunas ijin saking investor ri tatkala jagi ngranjing ka genah pesisir antuk melasti, genah béji antuk nunas pelacur miwah sané tiosan.

In English:  

In Indonesian:   Namun di sisi lain juga harus memenuhi kebutuhan ekonominya.

In Balinese:   Yéning tanah punika nénten mapaiketan sareng tradisi miwah budaya, punika nénten dados pikobet.

In English:  

In Indonesian:   Bahkan, tak jarang ekonomi yang berlandaskan tradisi dan budaya justru mematikan tradisi dan budaya itu sendiri.

In Balinese:   Yéning, majeng ring pamimpin Bali selanturnyané, iraga ngaptiang puniki sayan becik malih, tiosan ring punika, pamréntah prasida nyiagayang kantong-kantong parkir sayan akéh malih punika prasida ngwantu ngatasi pikobet macet sané wénten ring Bali puniki.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning iraga wantah ngaryanin acara utawi kegiatan Bulan Bahasa Bali sané madaging lomba aksara, lomba pidarta basa Bali utawi sané lianan, iraga pasti milih anak sané prasida nglaksanayang punika, anak sané nénten prasida pastika pacang kaicalang, nénten wénten gunanipun.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Manut dané, kawéntenan Bali pinaka genah malancaran prasida runtuh yéning masalah sampah nénten kaaturang becik.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yéning palemahan ring Bali bersih sinah pacang ngawinang wisatawan dura negara sayan seneng malancaran ka Bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sampun janten semeton sami uning, yéning samian krama ring Indonésia mapikayun kadi punika, panegara puniki pacang kabekin antuk sampah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ning Brahman (Pupulan Puisi Bali, 2002)

In English:  

In Indonesian:   Ngengsap tuuhe kadehdeh tua

In Balinese:   Padahal sube sobyahange ngoyong jumah ning de bengkung. "Kuwale i raga nak ngalih seger ne" ento beneh masih munyinne.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ipun kawastanin Lawar Putih yéning nénten nganggén getih buron.

In English:  

In Indonesian:  
  1. Fred Eiseman