What is your hope for 2024 in one word? Post your comments here or propose a question.

Dharma

dharma

a(m
  • religious law, behavior mandated by one's status or birth or position en
Andap
dharma
Kasar
dharma
Alus sor
-
Alus mider
-
Alus madya
-
Alus singgih
-
Mider
-
Bali dataran dialect
-
Bali aga dialect
-

Usage Examples

Iraga patut malaksana madasar antuk dharma
No translation exists for this example.

⚙ Usage examples pulled from the Community Spaces


In Balinese:   Guru Wisesa ring Bali mautsaha nabdabin keajegan bahasa lan sastra baline puniki, lintang pacentokan mekadi: Utsawa Dharma Gita, Porseni, PKB, miwah sane lianan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dané taler naanin dados Kepala SPG Saraswati Gianyar, Kepala SMA Saraswati Gianyar, Anggota Madya Désa Pakraman Kabupatén Gianyar, Tim Penyeleksi Penerimaan Penghargaan Wija Kusuma Kabupatén Gianyar, Tim Penyuluh Bahasa Bali Kabupatén Gianyar, Tim Pembina Utama Dharma Gita Kabupatén Gianyar, lan Tim Pembina Nyastra Kabupatén Gianyar.

In English:   He graduated with a degree from ASTI and a Bachelor of Hindu Religion and worked as a teacher at PR Saraswati Gianyar.

In Indonesian:   Beliau juga sempat menjadi Kepala SPG Saraswati Gianyar, Kepala SMA Saraswati Gianyar, Anggota Madya Kabupaten Gianyar, Tim Penyeleksi Penerimaan Penghargaan Wija Kusuma Kabupaten Gianyar, Tim Penyuluh Bahasa Bali Kabupaten Gianyar, Tim Pembina Utama Dharma Gita Kabupatén Gianyar, dan Tim Pembina Nyastra Kabupatén Gianyar.

In Balinese:   Om Swastyastu

Dharma dyaksa panureksa sane kusumayang titiang, Para atiti sane wangiang titiang,

Punika taler para yowana sane tresnasihin titiang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Titiang Ni Kadek Feby Dhiyo Dharma Yanthi, titiang siswa saking SMK Negeri 2 Seririt.

In English:   Head of the Bali Agriculture and Food Security Service, I Wayan Sunada, explained that currently the largest farmer's land area in Bali is around 75 are/0.75 ha, it is very rare for farmers to have land above one hectare. "The weakness of farmers in Bali currently is that their land is limited, some are 25 hectares, the maximum is 75 hectares. "This is the result of land conversion that occurs every year." said Sunada to Bisnis, Wednesday (22/6/2022).

In Indonesian:   Seperti yang di katakan oleh Kepala Dinas Pertanian dan Ketahanan Pangan Bali, I Wayan Sunada, menjelaskan saat ini paling luas lahan petani di Bali berkisar di 75 are/0,75 ha, sangat jarang petani yang memiliki lahan di atas satu hektare. "Kelemahan petani di Bali saat ini lahannya sempit, ada yang punya 25 are, paling banyak 75 are.

In Balinese:   Titiang mitaenang, Arya wantah ngamargiang dharma kasatiaan paduka ring pianak titiang puniki, Panji Sakti II, inggih punika ngamargiang titah mangda nyerang.

In English:   The pupetter's family then making a well hole for him to take shelter in.

In Indonesian:   Amat heran pikiran I Bendesa melihat kejadian yang aneh dan ajaib itu.

In Balinese:   Manut ring manah tityang cara sane patut anggen ngemedalin semangat krama antuk mendorong isi-isi sipil ring platfrom BASAbali Wiki inggih punika ngaryanin kegiatan seminar utawi dharma wacana ring desa magde platfrom niki akeh sane uning .

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Malarapan antuk Wikithon Partisipasi Publik - Bale Banjar, titiang Dharma(nama peserta) sayaga nangiang gegiras krama Bali utamannyané para anak istri mangda prasida migunayang balé banjar pinaka genah anggén ngembasang, ngembahang miwah ngupapira sarin-sarin pikayunan becik.

@wikibasabali @luhayumanikmas

@echalaksmi

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kateguhan para krama Bali Hindu teken paplajahan - paplajah Dharma sane wenten ring Kitab Suci Weda, akeh cara sané jagi kalaksanayang antuk ngajegang tradisi adat lan seni budaya Bali sane kagugu ngemolihang dampak positif kaidupan mekrama, lan kedepang antar Bhuana Agung miwah Bhuana Alit kahaturin anggen Yajnã, krana yéning kalaksana dalem rupa meyajnã, krana yéning sampun kalaksanayang tanpa pamrih maka karestitiang sane kapolih ring genah Sang Pencipta.

In English:   With the steadfastness of the Balinese Hindu community on Dharma teachings from the Vedic Scriptures, many efforts have been made by the Balinese Hindu community to always preserve Balinese cultural traditions and arts which are believed to have a positive impact on social life, and balance between Bhuana Agung and Bhuana Alit in the form of Yajnã, because if it is done sincerely then God will bestow prosperity.

In Indonesian:   Dengan keteguhan masyarakat Bali Hindu akan ajaran - ajaran Dharma dari Kitab Suci Weda, banyak upaya yang dilakukan masyarakat Hindu Bali untuk selalu melestarikan tradisi adat dan seni budaya Bali yang diyakini akan berdampak positif kepada kehidupan bermasyarakat, dan keseimbangan antar Bhuana Agung dan Bhuana Alit dalam bentuk beryajnã, karena apabila dilakukan secara tulus maka Sang Pencipta akan menganugerahi kesejahteraan.

In Balinese:   Guru Wisesa ring Bali mautsaha nabdabin keajegan bahasa lan sastra Baliné, lintang pacentokan mekadi: Utsawa Dharma Gita, Porseni, PKB miwah sané lianan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Guru Wisesa ring Bali mautsaha nabdabin keajegan bahasa lan sastra Baliné, lintang pacentokan mekadi: Utsawa Dharma Gita, Porseni, PKB miwah sané lianan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sekaa Teruna Teruni (STT) Widya Dharma Santi Banjar Bude Ireng, Batubulan Kangin warsa puniki makarya ogoh-ogoh sane mamurda Bawi Srenggi.

In English:   Sekaa Teruna Teruni (STT) Widya Dharma Santi Banjar Bude Ireng, Batubulan Kangin this year made ogoh-ogoh named Bawi Srenggi.

In Indonesian:   Cerita babi srenggi yang patut untuk pemimpin,jikalau kita jadi seirang pemimpin jangan rakus pada uang sama dengan cerita babi srenggi ini yang menginginkan seorang dewi sri menjadi istrinya.jangan pernah menjadi pemimpin seperti itu ,tidak punya uang untuk mencari seorang wanita jangan sampai mengambil uang milik kantor untuk bersenang-senang bersama wanita dan tidak boleh memaksa wanita untuk suka itulah mencerminkan seorang pemimpin yang tidak tahu malu di masyarakat semuanya,dan kalau uang itu diambil itu pemimpin dinamakan korupsi yang tidak memiliki rasa dan jalan yang jelek akan ditemuinya

In Balinese:   Kasokong olih:

Program Studi Sastra Bali, Fakultas Ilmu Budaya, Universitas Udayana Dharma Negara Alaya & Creative Hub

In English:  

In Indonesian:   Penata Suara:

Ni Km Ayu Sri Apriani, S.Tr.

In Balinese:   Kasokong olih: Program Studi Sastra Bali, Fakultas Ilmu Budaya, Universitas Udayana Dharma Negara Alaya Creative Hub

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kewanten Ida Sri Krishna micayang pitutur sane banget ngetisang pikahyun, maosang indike payudan punika wantah payudan dharma nglawan adharma.

In English:   But Sri Krishna convinced him to fight because it was a battle between right and evil.

In Indonesian:   Namun Sri Krishna meyakinkannya untuk bertempur sebab itu adalah peperangan antara kebenaran dan kejahatan.

In Balinese:   Ngiring aksamayang, dharma baktine patut lanturang.

In English:   There are some people with more priviledges, and there are some another special peoples.

In Indonesian:   Hanya ada yang berkelebihan, dan ada yang kekurangan.

In Balinese:   Unteng ajah-ajahan sane munggah ring Brati Sasana inggih punika ajah-ajahan Yama miwah Niyama Brata, Dasa Sila, Dasa Dharma, ajah-ajahan ngedohang raga saking parilaksana sane tan patut, ajah-ajahan indik parilaksana waspada, taler indik sasana kaparamartan nuju kalepasan.

In English:   The main points of the teachings in the Brati Sasana include the teachings of Yama and Niyama Brata, Dasa Sila, Dasa Dharma, teachings to abstain from despicable actions, teachings on alertness, and teachings on spiritual ethics to achieve liberation.

In Indonesian:   Teks Brati Sasana tergolong ke dalam lontar sasana, atau etika.

In Balinese:   Raris ring warsa 1049 M, Raja Anak Wungsu ngingsir monumen biang ida (Ratu Gunapriya Dharmapatni) ka Mpukwing Kutihanar (mangkin Pura Bukit Dharma Durga Kutri).

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yening wenten anak keni bencana patutne tulungin, krane ngalaksanayang dharma punika swadarma iraga idup di gumi.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Titiang eling ring lakon pawayangan tantri sane nyritayang indik Sang Aji Dharma, sake kacritayang olih Bapak I Wayan Wija.

In English:   Then I remembered a tantri puppet play which tells the story of the Aji Dharma, which was played by Mr.

In Indonesian:   Lalu saya teringat satu lakon pewayangan tantri yang menceritakan kisah sang Aji Dharma, yang dilakonkan oleh bapak I Wayan Wija.

In Balinese:   Duaning sane pinaka pamikukuh ring panegaran iragane inggih punika "bhina ika tunggal ika, tan hana dharma mangrwa" artosnyane yadiastun matios tiosan sake wanten kejatiyan nyane wantah tunggil.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Enggal mekeneh, enggal metindak, enggal megae, enggal ngewangun, enggal mekisid kemu mai, tur enggal sane lenan manut teken piteket Dharma.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   I Nyoman Aris guru ring SMK Seni Ukir Tangeb, petani miwah dados juri utawi pembina ring wimbakara utsawa dharma gita.

In English:   In addition, he is also a farmer and often serves as a judge as well as a coach in the Utsawa Dharma Gita competition.

In Indonesian:   Selain itu, beliau juga seorang petani dan sering menjadi juri sekaligus pembina dalam perlombaan utsawa dharma gita.

In Balinese:   Nenten perlu gengsi yening iraga mausaha kecil – kecilan sane pinih penting prasida ngasilan mata pencaharian sane medasar dharma, taler dukungan pemerintah sanget pinih penting antuk kemajuan wirausaha mandiri generasi muda Bali mangda pariwisata Bali nyansan lestari lan berkelanjutan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Silih tunggilné makadi surat edaran ané viral inggih punika surat ané kapesuang olih Parisadha Hindu Dharma Kabupaten Gianyar ngeninin indik apanga krama Gianyar makejang apang tetep ngoyong di jumah soang-soang di rahina Whraspati tanggal 26 Maret 2020 ané nemonin Rahina Ngembak Geni.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Galungan mapiteges rahina kajayan dharma saking adharma.

In English:   For example the 3, 5,7 day weeks regulate much of the ritual activity surrounding farming, markets, and yes magic.

In Indonesian:   Galungan bermakna hari kemenangan tehadap sifat-sifat jahat.

In Balinese:   Hari raya Galungan dirayakan oleh umat Hindu Bali setiap 210 hari sekali, dengan menggunakan perhitungan kalender Bali yaitu pada hari Budha Kliwon Dungulan (Rabu Kliwon wuku Dungulan) sebagai hari kemenangan Dharma (kebenaran) melawan Adharma (kejahatan

In English:   Galungan is celebrated by Balinese Hindus once every 210 days, using the Balinese calendar, namely on Buddhist day Kliwon Dungulan (Wednesday Kliwon wuku Dungulan) as the day of the victory of Dharma (truth) against Adharma (evil).

In Indonesian:   Hari raya Galungan dirayakan oleh umat Hindu Bali setiap 210 hari sekali, dengan menggunakan perhitungan kalender Bali yaitu pada hari Budha Kliwon Dungulan (Rabu Kliwon wuku Dungulan) sebagai hari kemenangan Dharma (kebenaran) melawan Adharma (kejahatan

In Balinese:   Novél mabasa Indonésia mamurda Bintang Den Bukit (2015) Makudang-kudang juara lan penghargaan taler sampun kapolihang luiré: Juara I Lomba Penulisan Puisi Kartini se-Nusa Tenggara, Juara Lomba Bintang Radio Se-Bali, Jenis Seriosa lan Keroncong (Juara II warsa 1956; Juara II warsa 1957, Juara I warsa 1958, Juara II warsa 1959, warsa 1960, lan warsa 1974), Juara I Lomba Penulisan Naskah Drama Mabasa Bali sané kalaksanayang olih Listibya Bali warsa 1986, Juara I Lomba Menulis Lagu Bali Anak-anak (warsa 1987; warsa 1988, lan warsa 1994), Juara I Menulis Lagu Pop Bali jenis déwasa warsa 1989, Juara II Menulis Lagu Pop Bali jenis remaja warsa 1994, penghargaan Wijaya Kusuma saking Bupati Buléléng warsa 1981, penghargaan Dharma Kusuma saking Gubernur Bali warsa 1989, Hadiah Sastra Rancagé saking Yayasan Rancagé Indonésia, lan penghargaan Widya Pataka saking Gubernur Bali antuk pupulan satua cutet Dasa Tali Dogén.

In English:  

In Indonesian:   Ada juga Novel berbahasa Indonesia berjudul Bintang Den Bukit (2015) berbagai juara dan penghargaan juga pernah didapatkan seperti: Juara I Lomba Penulisan Puisi Kartini se-Nusa Tenggara, Juara Lomba Bintang Radio Se-Bali, Jenis Seriosa dan Keroncong (Juara II tahun 1956; Juara II tahun 1957, Juara I tahun 1958, Juara II tahun 1959, tahun 1960, lan tahun 1974), Juara I Lomba Penulisan Naskah Drama Berbahasa Bali yang dilaksanakan oleh Listibya Bali tahun 1986, Juara I Lomba Menulis Lagu Bali Anak-Anak (tahun 1987; tahun 1988, dan tahun 1994), Juara I Menulis Lagu Pop Bali jenis déwasa tahun 1989, Juara II Menulis Lagu Pop Bali jenis remaja tahun 1994, penghargaan Wijaya Kusuma dari Bupati Buléléng tahun 1981, penghargaan Dharma Kusuma dari Gubernur Bali tahun 1989, Hadiah Sastra Rancagé dari Yayasan Rancagé Indonésia, dan penghargaan Widya Pataka dari Gubernur Bali dengan kumpulan cerita pendek “Dasa Tali Dogén”.

In Balinese:   "Wénten malih ulah kawastanan stéya, masih cacakan sisip, ulahing sajadma, tan wénten patut tulad , mangdén doh ring kahyun sami, ulah punika, yén mrihang manah suci." (Geguritan Dharma Sasana, Pupuh IX Durma : 5)

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Punggelan saking pupuh durma sané kaketus ri sajeroning Geguritan Dharma Sasana ring ajeng yéning ngamargiang swadharma pamimpin nénten dados ngamaling.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ida Bagus Rai dados jadma Bali kapertama sané polih gelar dokter, Ida taler kadadosang rektor kapertama ring Institut Hindu Dharma Negeri (Dénpasar) sané mangkin dados Univérsitas Hindu Negeri I Gusti Bagus Sugriwa (Dénpasar).

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Manggiantari, Dharma Yoga, & Rani Ari

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yening makeh wenten bancana ring bhuwana agung, prasida kapastikayang i manusia sampun lempas saking sasana dharma.

In English:   He attributed that beauty to the beauty of a woman.

In Indonesian:   Kakawin tersebut konon ditulis di sepanjang pantai Bali selatan, tatkala beliau melihat pemandangan pantai dan pohon-pohon pudak (pandanus) yang berbau harum.

In Balinese:   Galungan anggen titi pengancan ngiket srada lan baktiInggih Ida dane sinamian sane mangkin rahina sane becik puniki, titiang jagimabebaosan indik dharma wacana sane mapiteges "Galungan, anggen titi pengancan ngiketsrada lan bakti".

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Manut ring manah tityang cara sane patut anggen ngemedalin semangat krama antuk mendorong isi-isi sipil ring platfrom BASAbali Wiki inggih punika ngaryanin kegiatan seminar utawi dharma wacana ring desa magde platfrom niki akeh sane uning .

In English:   In my opinion, the way to increase community participation in promoting civic issues through the BASAbali wiki platform is to conduct seminars or outreach to villages so that this platform is widely known by the public.

In Indonesian:   Menurut pendapat saya cara yang dapat dilakukan agar meningkatkan partisipasi masyarakat dalam mendorong isu-isu sipil melalui platfrom BASAbali wiki adalah melakukan seminar atau sosialisasi ke desa agar platfrom ini banyak diketahui oleh masyarakat.

In Balinese:   Sakewala ingetang i raga wanen patut madasar ulian beneh utawi dharma.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ring warsa 2006 dane polih taler sareng sekaa musik rohani Hindu “Nyanyian Dharma” sane kapucukin olih Dewa Budjana.

In English:   In 1991 published her first album entitled The Lost Palace with arranger Raidy Noor.

In Indonesian:   Ia kembali meluncurkan album solo bertajuk Svara Semesta.

In Balinese:   2018 : Indonesia Box Office Movie Award pinaka Pemeran Pendukung Wanita Terbaik ri sajeroning Film Pengabdi Setan.

2017 : Year in search 2017 - Google 2017 : Festival Film Tempo — Aktris Pendukung Pilihan - Film Pengabdi Setan. 2017 : Saraswati Award - Rishikesh Uttarakhand India 2015 : Duta Perdamaian oleh Komunitas Gema Perdamaian. 2012 : Album Svara Semesta kaunggahang ring nominasi 5 besar Design Grafis terbaik versi Anugrah Musik Indonesia - AMI 2012 : Kajudi maka "Ibu Budaya" olih Komunitas Spiritual Puri Agung Dharma Giri Utama. 2011: Album Svara Semesta dinominasikan ngranjing 20 Album Terbaik 2009: 10 Wanita Tercantik di Bali oleh para pendengar Hard Rock Radio FM Bali 2008: Nominasi Pemeran Utama Wanita Terbaik, Festival Film Indonesia. 2008: Nominasi Tokyo International Film Festival - Film Under The Tree 2005: Bali’s Environment Ambassador (Duta Lingkungan Hidup Bali) 1983: The Ayu Sisters jayanti 3 ring kategori nasional pada Indonesian Radio & Television Star Contest 1983: The Ayu Sisters kajudi dados penampilan terbaik kategori nasional ring Indonesian Radio & Television Star Contest 1983: The Ayu Sisters maka adi jayanti tingkat provinsi, Bali, ring acara Indonesian Radio & Television Star Contest 1987: Top 7 ring All Indonesian Rock Festival

1972: Jayanti kapertama Children’s Pop Singer

In English:   Ayu Laksmi full name I Gusti Ayu Laksmiyani, born in Singaraja, Bali, November 25, 1967.

In Indonesian:   Ayu Laksmi juga dikenal sebagai salah satu lady rocker di blantika musik nasional di era tahun 1984-1993 dimana Ayu juga merupakan salah satu penyanyi asal Bali yang berhasil menembus industri musik nasional, ketika beberapa single dan soundtrack film yang dinyanyikannya, cukup akrab di telinga para pecinta musik Indonesia pada masa itu.

In Balinese:   Ida nentang penjajah dura negara hindia belanda saking karya-karya sastra nyane indik punika geguritan dharma sasana, niti raja sasana, nengah jimbaran, kidung loda, kekawin atlas miwah geguritan hredaya sastra.

In English:   His literature, such as Geguritan Dharma Sasana, Geguritan Niti Raja Sasana, Geguritan Nengah Jimbaran, Kidung Loda, Kakawin Atlas, and Geguritan Hredaya Sastra

In Indonesian:   Dia menentang penjajahan Belanda melalui karya sastranya, seperti Geguritan Dharma Sasana, Geguritan Niti Raja Sasana, Geguritan Nengah Jimbaran, Kidung Loda, Kakawin Atlas, dan Geguritan Hredaya Sastra

In Balinese:   Warsa 1973 dané dados guru honorér ring SMP Harapan, lan dané taler dados guru ring SMP TP 45 (sampun nénten wénten), SMPN 3, SMP Pemuda, SMP Dharma Bhakti, lan SMPN 2 Tabanan.

In English:   In 1973 he became an honorary teacher at Harapan Junior High School, and he also became a teacher at Junior High School TP 45 (no longer in existence), State Junior High School 3, Pemuda Junior High School, Dharma Bhakti Junior High School, Tabanan State Junior High School 2.

In Indonesian:   Tahun 1973 ia menjadi guru honorér di SMP Harapan, dan ia juga menjadi guru di SMP TP 45 (sudah tidak ada), SMPN 3, SMP Pemuda, SMP Dharma Bhakti, dan SMPN 2 Tabanan.

In Balinese:   Ida dados silih tunggil tokoh organisasi Parisada Hindu Dharma Indonésia miwah Paguyuban Ngesti Tunggal.

In English:   He is one of the figures of the Parisada Hindu Dharma Indonesia organization and Paguyuban Ngesti Tunggal.

In Indonesian:   Ia digantikan oleh Farid Zainuddin pada tahun 1998.

In Balinese:   Dané kapilih dados Ketua Harian Parisada Hindu Dharma Indonesia (PHDI) ring Mahasabha PHDI ka-7 sané kalaksanayang ring bulan Séptémber 1996.

In English:   He was then appointed by President BJ Habibie to become a member of the Supreme Advisory Council (DPA) on 13 June 1998 and became Deputy Chair of the People's Welfare Commission at DPA.

In Indonesian:   I Putu Sukreta Suranta lahir di Klungkung, 11 April 1938.

In Balinese:   Lan kakawian dané sané mabasa Indonésia kawedar ring Bali Post, Nusa Tenggara, Karya Bakti, Warta Bali, Nafiri, Warta Hindu Dharma, Minggu Pagi, Kedaulatan Rakyat, Mimbar Indonésia, Suara Nusa, Pikiran Rakyat, Suara Karya, Sinar Harapan, Berita Buana, Républika, Singgalang, Analisa, Cak, Kolong, miwah Romansa.

In English:   His essays in Indonesian have been published in the Bali Post, Nusa Tenggara, Karya Bakti, Bali News, Nafiri, Warta Hindu Dharma, Sunday Morning, Sovereignty of the People, Indonesian Pulpit, Suara Nusa, People's Thoughts, Suara Karya, Sinar Harapan, Buana News, Republika, Singgalang, Analysis, Cak, Kolong and Romana.

In Indonesian:   Karangan-karangannya yang berbahasa Indonesia dimuat pada Bali Post, Nusa Tenggara, Karya Bakti, Warta Bali, Nafiri, Warta Hindu Dharma, Minggu Pagi, Kedaulatan Rakyat, Mimbar Indonesia, Suara Nusa, Pikiran Rakyat, Suara Karya, Sinar Harapan, Berita Buana, Republika, Singgalang, Analisa, Cak, Kolong serta Romansa.

In Balinese:   Karya Sastra paneges rumasuk ring karya sastra sekadi Kakawin Dharma Shunya ( 1954 ), Kakawin Sutasoma ( 1956 ), Bharata Yudha ( 1958 ), Kakawin Ramayana ( 1960 ), Kakawin Arjuna Wiwaha ( 1961 ) dan Kakawin Ramatantra ( t.t ).

In English:   Meanwhile, IGB Sugriwa was also quite productive in translating texts related to traditional Balinese historiography across clans such as the Babad Pasek (1957), Babad Blahbatuh (1958), Dwijendra Tattwa (1967), Babad Pasek Kayu Selem (tt), and the Pande Inscription. (tt).

In Indonesian:   Sementara IGB Sugriwa juga cukup produktif menerjemahkan teks-teks yang berkaitan dengan historiografi tradisional Bali lintas marga seperti Babad Pasek (1957), Babad Blahbatuh (1958), Dwijendra Tattwa (1967), Babad Pasek Kayu Selem (tt), dan Prasasti Pande. (tt).

In Balinese:   Ring Hindu Dharma wenten "Tri Hita Karana", inggih punika pawongan sane meteges paiketan manusa sane harmonis sareng manusa lianan.

In English:   In Hindu Dharma there are “Tri Hita Karana”, namely people who represent harmonious human relations with other humans.

In Indonesian:   Dalam Hindu Dharma terdapat "Tri Hita Karana", yaitu orang-orang yang mewakili hubungan manusia yang harmonis dengan manusia lain.

In Balinese:   Inggih Ida dane sane wangiang titiang , wantah asapunika titiang prasida ngamargiang dharma wacana indik Kajeng Kliwon.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tiang pelajar kelas 3 SMP ring SMP Dharma Praja.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dengan pangayun sane parabakti sareng dharma, Bali pacang maaturnayang ring wewidangan sane setata mawasta, pacang mapragara pangaweruh pamargining sane ketah dados tantangan mendesak ring jagat pamargining sané.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dengan pangayun sane parabakti sareng dharma, Bali pacang maaturnayang ring wewidangan sane setata mawasta, pacang mapragara pangaweruh pamargining sane ketah dados tantangan mendesak ring jagat pamargining sané.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Punika mawinan, ipun nganggén slogan utawi visi puja karya Empu Tantular sané kasurat ring Swastikarana: 81: Bhinneka Tunggal Ika Tan Hana Dharma Mangrwa (sami matiosan nanging tetep asiki miwah nénten wénten dharma sané kaping kalih).

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Punika mawinan, ipun nganggén slogan utawi visi puja karya Empu Tantular sané kasurat ring Swastikarana: 81: Bhinneka Tunggal Ika Tan Hana Dharma Mangrwa (sami matiosan nanging tetep asiki miwah nénten wénten dharma sané kaping kalih).

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Malarapan antuk Wikithon Partisipasi Publik - Bale Banjar, titiang Nia saking STT Dharma Susila sayaga nangiang gegiras krama Bali utamannyané para anak istri mangda prasida migunayang balé banjar pinaka genah anggén ngembasang, ngembahang miwah ngupapira sarin-sarin pikayunan becik.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   ngadayang pabaktian raina Galungan punika, lianan ring ngadayang pabaktian ring Ida Sang Hyang Widhiwasa, ring para leluhur minakadi para pitara-pitari, para dewatan iragane maka sami, pamekas ngadayang patingetan raina kamolihan dharma kalawan adharma.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pamangku sapatutnyane ngresepin Tattwadewa, Dewa Tattwa, Kusumadewa, Raja purana, miwah Purana Dewa Dharma kahyangan.

In English:   Lontar Kusumadewa is a lontar containing Gegelaran Pamangku, or a procession carried out by a pamangku (priest) in a piodalan ceremony at a temple.

In Indonesian:   Lontar Kusumadewa adalah lontar yang memuat Gegelaran Pamangku, atau prosesi yang dilakukan seorang pamangku dalam sebuah upacara piodalan di pura.

In Balinese:   Manut ring manah tityang cara sane patut anggen ngemedalin semangat krama antuk mendorong isi-isi sipil ring platfrom BasaBali Wiki inggih punika ngaryanin kegiatan seminar utawi dharma wacana ring desa magde platfrom niki akeh sane uning .

In English:   • In my opinion, the BasaBali Wiki platform has a very positive impact on society in paying attention to civil issues in the environment.

In Indonesian:  

In Balinese:   Catur purusa artha kakepah dados 4, inggih punika: dharma, artha, kama, miwah moksa.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dharma inggih punika kebajikan utawi parilaksana sané patut.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Silih tunggilné makadi surat edaran ané viral inggih punika surat ané kapesuang olih Parisadha Hindu Dharma Kabupaten Gianyar ngeninin indik apanga krama Gianyar makejang apang tetep ngoyong di jumah soang-soang di rahina Whraspati tanggal 26 Maret 2020 ané nemonin Rahina Ngembak Geni.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kriya sastra sane kakaryanin, inggih punika Geguritan Nengah Jimbaran, Geguritan Niti Raja Sasana, Geguritan Dharma Sasana, Geguritan Hrdaya Sastra, miwah Geguritan Purwa Sanghara.

In English:  

In Indonesian:   Karya-karya sastra yang demikian hebatnya, tidak mungkin dapat diwujudkan tanpa pembacaan karya sastra hebat lainnya dengan jumlah yang tentunya tidak sedikit.

In Balinese:   Abhimanyu, okan Sang Arjuna miwah Subadra ritatkala kantun anom kajahin olih Sang Krisna, punika mawinan ajah-ajahan utama sane kadasarin antuk dharma sida kapolihang olih Abhimanyu.

In English:  

In Indonesian:   Salah satunya, yaitu sikap untuk menghargai dan menghormati orang yang lebih tua, terlebih lagi orang suci.

In Balinese:   Taler sering kabaos, Tri Hita Karana punika marupa serana nyujur karahayuan urip, sanatana dharma, wastu sida moksartam jagat hita, malarapan bhakti ring Ida Hyang Widhi.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sektor pariwisata sane berkelanjutan sareng ngastiti dharma sosial lan lingkungan, ngawit promosi produk wisata sane ramah lingkungan, ngawitin ngalaksanayang pembangunan ekonomi lokal, lan ngamandegang warisan alam lan budaya sane kadi Bali, punika rumasuk contoh apang Bali dadi becik lan ajeg.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Utsawa dharma wacana, 5.

In English:  

In Indonesian:   Tentunya dengan membiasakan budaya Bali sesuai dengan perkembangan zaman, akan dapat mengurangi pemudaran budaya Bali.

In Balinese:   Ibi sanje tiang lan timpal-timpal bareng mebalih acara Dharma Santhi Penyepian sane megenah ring Gedung Kesenian Ir.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Para jayanti punika, inggih punika Dharma (saking Badung), Krismantara (saking Denpasar), Weda (saking Singaraja), Dharma (saking Badung), Ayumi (saking Denpasar), miwah Jayanta (saking Singaraja).

In English:  

In Indonesian:   Wikithon yang dilaksanakan tahun 2020 ini dibagi menjadi dua kategori.

In Balinese:   Contohnyane, nganggen basa Bali ring sekolah lan ring jumah, ngelaksanayang lomba dharma wacana, macepat.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Mangda masyarakat nenten iwang nyalanang dharma bakti ngwantu nyama-nyama disabilitas, pemerintah patut ngwedar ajah-ajah indik disabilitas.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ida makayunan pacang ngamargiang dharma mangdane jagate rahayu taler masyarakate nenten kirang pangan kinum.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sakewanten, ring anggan ida Sang Arjuna wantah pikayunan pacang ngaturang bakti ring sang maraga dharma, inggih punika rakanidane, Sang Dharmawangsa.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   SMAN 8 DENPASAR melatih para siswa ne sedina-dina sawireh wenten PORSENIJAR 2023 sane kelaksanayang pinanggal 10-15 April 2023, wenten makudang-kudang cabang lomba sane kesarengin olih para siswa SMAN 8 ritatkala PORSENIJAR 2023 minakadi ring cabang kesenian inggih punika tari Bali, rindik pasangan, nyurat aksara Bali, melukis, mekekawin, mekendang berpasangan, gender wayang, miwah dharma wacana.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kawentenane punika naler kabaosang Sang Rama majeng ring Sang Wibisana yening pangawite mangdane prasida mimpin padewekan antuk dharma.Wusan punika, yening sampun janten ngamargiang dharma miwah ajah-ajahan agama, raris para panyeroan miwah mentri taler nulad (awakta rumuhun warah ring hayu, telas ta mapageh magom agama, teke rikang amatya mantra tumut).

In English:  

In Indonesian:   Hal ini pun dinasehatkan Rama kepada Wibisana bahwa diri pribadi hendaknya dinasihati terlebih dahulu dengan inti kebenaran.

In Balinese:   Kriya sastra sane sampun kasurat, inggih punika Geguritan Loda, Niti Raja Sasana, Hredaya Sastra, Dharma Sasana, Nengah Jimbaran, dan Purwa Sanghara (Agastia, 2006: 7).

In English:  

In Indonesian:   Sementara itu, pada geguritan yang terpanjang dan terbesar yang beliau tulis, yaitu Geguritan Purwa Sanghara menggunakan bahasa Bali dengan jenis tembang ala Surakarta (nanging tembang cara Surakarta/ basa Bali pangikete).

In Balinese:   Asapunika pamimpin sane madasar antuk sastra prasida nuntun kramane antuk pamargi sane patut utawi dharma.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Keto masih dadi pemimpin apang tusing mesiib tare boneka tuah ningeh munyi ane makuasa, lan ngalih pemimpin ane ngelah manah suci tulus lakar ngayahin kramane, maparilaksana becik alus, alep, negepin ajahan Dharma, setata inget ngastitiang kramane, ngelah masih pemikiran milenial.

In English:   You can call them Satya Wacana (keeping promise).

In Indonesian:   Begitu juga menjadi pemimpin agar tidak seperti boneka yang hanya mendengarkan suara yang berkuasa, dan mencari pemimpin yang baik memiliki pemikiran yang suci tulus untuk mengabdi kepada masyarakat, berprilaku yang baik, kalem, menegakkan ajaran dharma, selalu ingat mendoakan masyarakatnya, memiliki pemikiran yang milenial.

In Balinese:   Babaosan indik panglimbak kawentenan sastra Bali Anyar salanturnyane, pacang nganutin panampen I Nyoman Dharma Putra ring buku “Tonggak Awal Sastra Bali Modern” (2010).

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Minakadi ring Bali sane kadadosang juri, inggih punika I Nyoman Tusty Edy (1998-2000) miwah I Nyoman Dharma Putra (2001-nyantos mangkin).

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tioasan Yayasan Sabha Sastra Bali taler wenten yayasan tiosan sane nerbitag karya-karya sastra Bali modern, minakadi yaysan Dharma Budhaya Gianyar nerbitang cerpen Togog pakardin Nyoman Manda (1975) miwah Ketemu Ring Tampak Siring pakardin Made Sanggra.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   I Nyoman Dharma Putra ngamedalang buku sane mamurda “Tonggak Baru Sastra Bali Modern”.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yening manut padewekan titiang nenten prasida memargi, santukan mangkin akeh para manggala sane nenten adil utawi andap aneh, nenten ngilonin dharma taler nenten urati ring krama, tur setata nyumbungan raga antuk meparilaksana nganutin pikayunannyane sane nenten medasar hukum.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pemimpin punika murdaning jagat sane utama ri kala ngamargiang dharma negara tur ngamong krama.

In English:   Leaders are influential figures in running the wheels of government and leading their people.

In Indonesian:   Pemimpin adalah bagian inti yang berpengaruh dalam menjalankan roda pemerintahan dan menjaga rakyatnya.

In Balinese:   Kekawian idane inggih punika Nitiraja sasana, Dharma Sasana, Hredaya Sastra, Purwa Sanghara, miwah sane tiosan sane maosang indik niti ring sastra-sastra agama.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sane pinih utama, Niti Raja Sasana madaging indik ajah-ajah Dharma Yuddha.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tigang wimba inucap manawi sida kaanggen lawat nelebin daging Dharma Yuddhane.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Jadma sane mautsaha ngamargiang dharma rahayu, sampunang keni panglalah miwah kaiket antuk kali yuga.

In English:  

In Indonesian:   Namun ia yang berperahukan kesusilaan budi akan dapat menyebranginya dengan selamat.

In Balinese:   Banawa sane prasida nglintangin wantah kasusilaning budi miwah laksana sane nganutin dharma.

In English:  

In Indonesian:   Pengarang memakai istilah, “…katah ilang drajating budi, tuna ring panerima…” Untuk menghadapi atau menyeberangi zaman ini memang hanya ada satu jalan, “reh kocap tan saking sastra, tan mantra tatan mas manik, sida manulak snaghara, kewala sane asiki, ksusilaning budi, punika kangken perahu, kukuh kaliwat-liwat, tuara keweh tempuh angin, sida mentas saking sanghara sagara”, karena tidak sastra, tidak mantra, tidak pula emas permata, dapat menolak sanghara, namun hanya yang satu, yaitu kasusilaan budi.

In Balinese:   Sakadi sane wenten ring kriya sastra Geguritan Kawiswara, wenten kocap jadma sane mapesengan kawiswara miwah makakalih sametonnyane kabaosang jadma sane weruh ring sekancan kaweruhan, taler setata bakti ring Widhi antuk dasar ngamargiang dharma.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   dharmané tincapang bagia kapanggih, suka duka lara pati mangda

kadasarin antuk dharma, diastun rwabhinéda tetep mamargi mangdané malaksana laksananing manusa sané madue kebaos tri pramana, tur akéh ajah-ajahan anggén nincapang parilaksana lan ngiring mautsaha ngicalang merana puniki, makarya, malajah

lan mabhakti uling jumah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yening iraga dados manusa sane malajahan dharma, nenten ja semeton dura negara, minakadi mapisaga, uning tur nenten uning pastika iraga pacang ngicen wantuan sesidan sidane.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   NYAGE LAN NGELESTARIAN BUDAYA BALI Ibi sanje tiang lan timpal-timpal bareng mebalih acara Dharma Santhi Penyepian sane megenah ring Gedung Kesenian Ir.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pemahbah: Matur suksma majeng ring pengenter acara,antuk galah sane kapaice antuk titiang,angga para tim juri sane wangiang titiang,utawi Bapak/Ibu guru miwah sane lianan sane Tresna asihin titiang.Lugrayang titiang ngaturang puja Pangastuti pangayubagia mantuk ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa,riantuk sangkaning asung kertas warna Nugraha Ida,titiang miwah Ida Dane sareng sami,presida mepadu wedana Gumanti ngemiletin dharma wacana puniki,ring galahe sane becik puniki titiang jagi ngaturang dharma wacana sane mamurda "MASUK LIUNAN PIKOBET".

In English:   -

In Indonesian:   -

In Balinese:   Tetujon parikrama puniki wantah pinaka rasa bagia antuk kawentenan dharma sane prasida ngasorang adharma.

In English:   The purpose of this activity is to celebrate the victory day of dharma against adharma with great joy.

In Indonesian:   Tujuan kegiatan ini yaitu untuk merayakan hari kemenangan dharma melawan adharma dengan penuh suka cita.

In Balinese:   Yening suba wiweka tusing kadasarin baan rasa, wastu pekel ane lakar nguasa angga sarira, ngelaksanayang solah twara patut apang sida mituutin keneh padidi Tusing rungu teken karmane apa buin Bani ngadanin dharma anggon ngengkebin Solah ne Corah.

In English:  

In Indonesian:   Jika sudah cerdik tidak dilandasi dengan nurani, sudah pasti licik yang akan menguasai diri sendiri, melakukan hal yang salah supaya bisa mencapai kepuasan diri tidak berfikir dengan karma yang akan didapat, berani mengatasnamakan dharma untuk menutupi kejahatan.

In Balinese:   Dharma Bakti sampun ngelaksanayang pemanfaatan bale banjar sebagai ruang kreativitas antuk anak istri sekadi latihan ngigel.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dharma Bakti sayaga nangiang gegiras krama Bali utamannyané para anak istri mangda prasida migunayang balé banjar pinaka genah anggén ngembasang, ngembahang miwah ngupapira sarin-sarin pikayunan becik.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Agama Hindune ring sajebag jagat taler kabawos Agama Tirtha duaning satata nganggen toya ritatkala ngalaksanayang dharma agama.

In English:   The Hindu Religion all over the world is also known as religion of water (tirtha) because the Hindus always use water in their religious duties.

In Indonesian:   [ID] melasti berarti upacara penyucian yang biasanya dilakukan di laut, danau atau sungai yang besar.

In Balinese:   Akeh ngamargiang 'Dharma' bandingang ring 'Adharma'.

In English:   Wherever and whatever effort you put in, you will die in the end.

In Indonesian:   tahta?

In Balinese:   Bhakti sane sampun kalianan, mangkin waktosnyane anggen pacang nyarengin Bali sane matumbas lan mapalampahang ring pariwisata niki, dados makarya ring dharma lan bakti.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Malarapan antuk Wikithon Partisipasi Publik - Bale Banjar, titiang Ni Putu Yunika Apriliani saking STT Santhi Dharma sayaga nangiang gegiras krama Bali utamannyané para anak istri mangda prasida migunayang balé banjar pinaka genah anggén ngembasang, ngembahang miwah ngupapira sarin-sarin pikayunan becik.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Malarapan antuk Wikithon Partisipasi Publik - Balé Banjar, titiang Komang Dhea Anggelita Rosa saking Yowana Dharma Satya Yehanakan sayaga nangiang gegiras krama Bali utamannyané para anak istri mangda prasida migunayang balé banjar pinaka genah anggén ngembasang, ngembahang miwah ngupapira sarin-sarin pikayunan becik.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nilai sane wenten ring moderasi beragama puniki inggih punika nuldulin kayun iraga sareng sami mangda maagama sane moderat, nenten fanatik majeng ring sraddha-bhakti umat maagama siosan, ngargain pabinayan kayun, nyobiahang dharma, miwah nulungin anak siosan.

In English:   In carrying out their duties students must cultivate the mentality social behavior and ways of behaving in everyday life.

In Indonesian:   Dalam melaksanakan tugasnya, mahasiswa harus menumbuhkan mentalitas sosial dan cara berperilaku dalam kehidupan sehari-hari.

In Balinese:   Mangde irage sareng Sami Mereng karya sareng sareng antuk Bali lestari, Bhineka tunggal ika mangda pacang sampun kaelingang, manut kesadaran lan kedisiplinan utawi wawasan sane jernih, Dharma utawi sejati puniki wantah nglaksanayang, ngawinang sari ring kawentenan sane sehat lan ngentosin tur ngarahayangi jagat sakala.

In English:  

In Indonesian: