In your opinion, what impacts will the massive construction of large malls have on the local Balinese community? Post your comments here or propose a question.

Ngaenang

ngaenang

\ehn*
  • make; cause (Andap) (Verb) en
  • membuat; menjadikan; menyebabkan; mengerjakan (Andap) (Verb) id
Andap
ngaenang
Kasar
-
Alus sor
-
Alus mider
ngaryanang
Alus madya
-
Alus singgih
ngardiang; ngawiang, ngawinang
Mider
-
Bali dataran dialect
-
Bali aga dialect

Usage Examples

Sambilanga madaar ia ngenehang apa ane makada musti nguangin nganggon plastik. Yadiastun ia masih mapineh plastik ento liu kawigunane, umpamine anggon wadah bablanjan lan anggon wadah canang ri kala Purnama ka sekolah. Buina nganggon plastik liu ngaenang gaene elahan. Tusing perlu repot, disubane suud nganggon lantas entungang dogen ka tong sampahe. Kanti nasine telah, ia masih enu ngenehang unduke ento.
[example 1]
While she was eating, she thought of reasons why she should use less plastic … even though she thought that plastic had many uses, for example, as a bag for carrying shopping and as a container for taking offerings to school when there is a full moon. Furthermore, using plastic makes work easier. No fuss … after you have used it, you just throw it in the trash. She thought about such things all the way through her meal.

⚙ Usage examples pulled from the Community Spaces


In Balinese:   Pangaptin tiang, ane jani penting pesan yen pamerintahe urati teken unduke ene, ngaenang aturan utawi ngemang sasobiahan teken keamanan masyarakat apang nyaga keamanan, yadiastun tuah kilangan helm nanging Bali apang state aman tusing aman baan warga asing, nanging aman masih baan masyarakat lokal.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dumogi setate mendukung usaha² kecil maupun menengah sane menunjang perekonomian bali, peraturan² sane ngaenang masyarakate keweh sampunang biin di perpanjangkan.

In English:  

In Indonesian:   Pertumbuhan pariwisata yang maju harus mendukung pertumbuhan ekonomi yang stabil di Bali.

In Balinese:   Akeh

wisatawan nusantara miwah duranegara rauh ke Bali jagi malila -cita.Yadiastun sekadi punika genah

mekarya ring Bali wenten akedik, punika ngaenang krama baline wenten sane ngoyong(nganggur).

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dumogi keberadaan Basa Bali Wiki ne ngidang ngaenang Generasi Z jaman jani sekadi mangkin nyak rungu teken basa iraga, apang ngidang menyama braya, apang tusing engsap keto gen mare jamane merubah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Keramahang lan keindahang pulau bali ngaenang pulau bali kaloktah ring duren negara.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dumogi hyang widihi gelis ngicalang virus COVID puniki,mangda gelis Bali pulih sekadi sane dumunan,sane ajeg tur ngaenang tradisi Bali malih kaloktah kedura negara

In English:   The longer the earth is getting more and more chaotic, those who used to have treasures now have nothing.

In Indonesian:   Semakin lama bumi semakin kacau, yang dulu mempunyai harta sekarang tidak mempunyai apa - apa.

In Balinese:   Faktor alam sane ngaenang abrasi pasihe utawi pasang surut yeh pasihe,angin duur pasihe,ombak pasih,lan arus pasih sane nyidaang ngerusak.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ape buin wenten istilahnyane gambar utawi video rikala ngange skincare punika ane ngae nyaktinin antuk kegunaan barang punika, nika mawinan sane sanget berbahaya ring media sosial wirehmerugikan lan ngelaksanaang parilaksana sane nenten manut nguluk-nguluk sesame jatma mangda polih keuntungan ring penjual manten nanging ngaenang sane numbas nenten sesuai saking gambar utawi kegunaan barang punika.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sane kaping tiga mangda pemerintah membangkitkan kesenian bali nike sane ngaenang wisatawan ring dura negara seneng kebali tiosan punika mangde kesenian bali nenten sayan rered lan objek wisata punika mangda tetep kejaga kebersihannyane olih pemerintah taler masyarakat lan pengembangan objek wisata olih pemerintah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sakewal liu pesan tingkah wisatawan teka ka bali ngaenang cemer.

In English:   However, the many activities and tourists who come to Bali cause a lot of waste to be generated in Bali.

In Indonesian:   Namun, banyaknya aktivitas serta wisatawan yang datang ke bali menyebabkan banyaknya sampah yang di hasilkan di bali.

In Balinese:   Gunung batur sane ade di bangli, Teken gunung agung sane ade di karangasem, ngaenang bali puniki asri lan indah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pariwisatane sane becik Ngaenang wisatawanne demen melali ke bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Di jaman jani makejang care perlu teknologi

Makejang pasti perlu teknologi care HP lan komputer Hidup iragane care kuang lengkap tanpa teknologi Tapi ade desa di Bali sane tonden maan ngerasayang teknologi Sepatutnyane mekejang ngidang maju karena teknologi Teknologi punika bisa kaanggen antuk ngesejahteraang masyarakat Apa buin jani suba ade internet Sane bisa ngemudahin gegaen iraga Iraga perlu dukungan apang timpal iraga ring desa-desa sane tonden maan teknologi apang bisa ngerasayang teknologi Adene teknologi di Bali lakar ngaenang Bali makin dikagumi

In English:  

In Indonesian:   Di jaman sekarang semuanya seperti perlu teknologi Semua pasti perlu teknologi seperti HP dan komputer Hidup kita seperti kurang lengkap tanpa teknologi Tapi ada desa di Bali yang belum daat merasakan teknologi Seharusnya semua bisa maju karena teknologi Teknologi sendiri bisa digunakan untuk menyejahterakan masyarakat Apa lagi sekarang sudah ada internet Yang bisa memudahkan pekerjaan kita Kita perlu dukungan agar teman kita di desa yang belum mendalat teknologi agar dapat merasakan teknologi

Adanya teknologi di Bali akan membuat Bali semakin dikagumi

In Balinese:   Liu sampah mekacakan ngaenang iraga para wisatawan merasa kuang nyaman, apalagi sampah punika sampun meboo,sane ngaenang iraga ten nyaman.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Liu sampah mekacakan ngaenang iraga para wisatawan merasa kuang nyaman, apalagi sampah punika sampun meboo,sane ngaenang iraga ten nyaman.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sampunang narik keris punika, mawinan prasida ngaenang i raga jejeh

In English:   Don't pull the dagger, because it can make your resolve retreat

In Indonesian:   Jangan menarik mata keris itu, karena bisa membuat tekadmu mundur

In Balinese:   Bali tongos sane linggah lan becik pisan keasrian lan keindahannyane ngaenang liu anake rauh jagi malancaran ka bali, nanging saking liu anake rauh kA Bali ngaenang tongos pariwisata ring Bali menyi lan kumuh Krana para tamu snae rauh ka Bali nenten merhatiang aturan berpariwistaa ring Bali, titiang miled mangda pemerintah menindak tegas mangda pariwisata ring Bali nenten menyi lan kumuh.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ring bali masi anake ramah-ramah pisan ane ngaenang bule ne demen dibali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ring apisan tiang nyingakin berita ring tipi, indik hasil sabeh gede sane ngguyur wewidangan Kabupaten Karangasem ngaenang yeh tukad ring Desa Seraya, Kecamatan lan Kabupaten Karangasem meluap.

In English:   One day I saw the news on TV, about the consequences of the heavy rains that flushed the Karangasem Regency area, causing river water in Seraya Village, Karangasem District and Regency to overflow.

In Indonesian:   .

In Balinese:   Krana sampah ane liu, mebo jelek, ane ngaenang tiang ten betah ajak timpal tiange.

In English:   Because there is a lot of garbage, it smells bad, which makes us not feel comfortable there.

In Indonesian:   Karena sampah yang banyak, berbau busuk, yang membuat kita tidak betah disana.

In Balinese:   I Nyoman jater matakon, “Blenjo, to apa dogenan garap Nyai jumah uli semengan?”

Masaut I Blenjo, “Ento gegaen icange makepedan uli semengan icang ngalih bunga nglantas icang ngae gegempolan anggon icang mayasin tendas kebone, ne mara sih icang maan ngencegang jit.” Masaut jani I Nyoman Jater, “To awake nunden ngaenang basa gede, tidik payas gede gaenang tendas celenge?”

Masaut I Blenjo, “Nah, amen keto icang ya pelih salah dingehan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kawentenan bule ring Bali puniki sampun pastika ngwetuang kahanan sane becik utawi iwang, silih sinunggilnyane antuk kawentenan bule ring Bali sida ngrauhin rezeki miwah ngaenang pariwisata ne ring Bali mangda becik.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Subak punika wenten akeh Budaya Bali sane marupa upakara-upakara sane ngaenang wisatawanne rauh ring Bali disamping pemandangan carik ane luih.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ento masi ane ngranayang banjir, ulian sampahe ngaenang got e mampet to ne ngranayang yeh e meluab ke jalanne, jeg liu got e misi sampah plastik.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pemerintah masi dados ngaenang komunitas angge penyatu para pedagang lokal sane dadi kesatuan toko online gede.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Seolah-seolah pemerintah ngaenang irage lara gatinan.

In English:   Never thought what did the government mean issuing such a program?

In Indonesian:   Ambil contoh dari sektor pariwisata.

In Balinese:   Sekat ade corona tiang jek sesai bangun semengan, sing taen nengil jumah, ulian corona ne tiang ngerasa aget sajan sesai maan maplesiran milehan, kemu mai maan apabuin tiang misi maan pipis liu, mebading sajan ajak anak lenan ane sabilang wai ngeluh krana corona ngaenang perekonomian ne tuun.

In English:  

In Indonesian:   Semenjak pandemi corono ada saya selalu bangun pada pagi hari, tidak pernah diam di rumah, karena corona ada saya merasa beruntung karena dapat berkeliling, kesana kemariapalagi saya dapat mendapatkan uang yang banyak, sangat terbalik dengan orang lainya yang selalu mengatakan an mengeluh karena corona sangat berdampak pada perekonomian.

In Balinese:   Corona ngaenang makejang anake pade keweh mekarya lan wenten sane ten mekarya.

In English:  

In Indonesian:   Karena dampak dari virus corona ini, menyebabkan banyak orang yg kehilangan pekerjaannya.

In Balinese:   Yen orahang sakti, jeg mula saja sakti viruse ene, bisa ngaenang gumine krisis buka kene.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dadi tundung bapa adin kolane, dija jani alih kola adin kolane …anak kola …anak … anak kola ane mayus magae, ngudiang adin kolane tundung bapa?” Ningeh munyin I Cupake keto dadi engsek memen bapane, merasa teken dewek pelih. “Jani kola lakar ngalih adin kolane, lakar abang kola takilan!” Masepan-sepan memene ngaenang I Cupak takilan.

In English:  

In Indonesian:   adik saya kemana?" Kemudian ayahnya berkata, "Adikmu sudah ayah pukuli dan sudah ayah usir dari rumah.

In Balinese:   Mangkin kualitas lahan pertanian ring Bali sayan surut olih alih fungsi lahan ring bidang pariwisata sane prasida ngaenang degradasi lahan pertanian umat Bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Covid-19 punika nelahang akeh manusa lan ngaenang acara-acara ring rahinan kemerdekaan punika diwatesin.

In English:   Thus making events on independence day limited and even the flag-raising ceremony was only attended by the president and his colleagues.

In Indonesian:   Sehingga membuat acara-acara pada hari kemerdekaan dibatasi bahkan upacara penaikan bendera pun hanya dihadiri oleh presiden dan rekan-rekannya.

In Balinese:   Yadiastun tuah dunia maya, nanging nyidaang ngaenang sebet, setres, tur gedeg.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yadiastun tusing ngelah kapasitas dadi pemimpin, apa kaden ane ngaenang pongah juari maju nyaleg.

In English:  

In Indonesian:   Walaupun tidak memiliki kapasitas menjadi pemimpin, entah apa yang membuatnya tidak tahu malu mencalonkan diri menjadi caleg.

In Balinese:   Yen orahang sakti, jeg mula saja sakti viruse ene, bisa ngaenang gumine krisis buka kene.

In English:  

In Indonesian:   Tidak hanya masyarakat yang resah akan virus ini, para dokter pun juga sama resah untuk menangani pasien yang terpapar.

In Balinese:   Virus Corona ento virus ane ngaenang anak keweh meangkihan yen suba kena.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Setonden ne new normal makejang nongos dijumah, ento ane ngaenang bedik kramane ane positif virus covid-19, yen jani masan new normal liune ane positif tusing ngidang baan tiang metek.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Makebus-kebusan tiang dicarike peluhe paketeltel, majemuh sambil ngarit ne anak ade gunane meningkatkan daya tahan tubuh lan sistem imun apang awak iraga ngidang melawan infeksi, to ngaenang virus corona jejeh teken iraga.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ane jani, pipis anggo meliang panake susu suba tusing katugtugang buin, nyidaang ngaenang bubuh baas dogen suba aget.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nanging ring Margi jagi ngerereh genah Beji punika kantun rusak nikee makrana ngaenang meweh wargane sane jagi ngelungsur toyaa ring Beji ne.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nike masih ngaenang polusi udara kebus.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pianakne, I Kendul ane anteng nongosin, ngemang mamahan, ngurut, lan ngaenang boreh.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nanging karna labilitas kuasa dalem nyemak keputusan sanget ngaenang masyarakat inguh.

In English:   But because of the lability of power in deciding a policy, it is very confusing for the community.

In Indonesian:   Tapi karena labilitas kekuasaan dalam memutuskan sebuah kebijakan sangat membingungkan masyarakt.

In Balinese:   Parhyangan Parhyangan inggih punika hubungan sane ngaenang kerukunan manusa lan Ida Sang Hyang Widhi Wasa.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Adi bisa ngaenang gumi bali ne lacur buka kekene ?

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Titiang ngarepang mangde Guru Wisesa saking Bali bekerja sama sareng lembaga lan master teacher sane sampun wikan ring bidang Bahasa miwah Aksara Bali anggen ngaenang bahan utawi sumber ajar sane lengkap miwah berkualitas.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Krama baline liunan megae di Sektor Pariwisata, ngaenang kramane sing ngidang mekarya dimasan pandemi.

In English:   A large sector of Bali's economy depends on tourism which, due to the pandemic, suffered dramatically, causing many Balinese people to lose their jobs.

In Indonesian:   Bali yang sebagian penduduknya bergantung pada sektor pariwsata, mengakibatkan rakyatnya kehilangan pekerjaan di masa pandemi ini.

In Balinese:   Dhananjaya ring Banjar Dangin Peken sanget pesan nemenang keneh sawireh malakar aji limbah anorganik, punapi ngaenang nemenang keneh?

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Suba kanti ping telu I Semut nepukin I Nyawan ngulungang madu ngaenang pesu dayan corah I Semut. “Ih luas acepok dogen suba liu pesan I Nyawan nyidang makatang madu.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Suba kanti ping telu I Semut nepukin I Nyawan ngulungang madu ngaenang pesu dayan corah I Semut. “Ih luas acepok dogen suba liu pesan I Nyawan nyidang makatang madu.

In English:  

In Indonesian:   Di mana rumah Lebah sekaran, ya ?” Semut berbicara di dalam hati sambil mengikuti jejak tetesan madu di tanah.

In Balinese:   Mara ia tatas nawang, pusakane ento tuah pusaka ane nyidaang ngaenang para bendega tur anake ngelah pangupajiwa ngalih soroh be tur udang, sinah bakal maan udang gede-gede tur mokoh-mokoh.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yening wenten anak sane meibadah ten sepatutne rage usil karna ento ngaenang sikap toleransi ring Bali ilang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   kondisinyane ngaenang iraga khawatir.

In English:   This condition worries us.

In Indonesian:   Kondisi tersebut membuat kita khawatir.

In Balinese:   Negara unggul sane ngaenang manah irage sareng sami bagia inggih punika negara Indonesia.

In English:   The superior country that can make us all feel happy is the country of Indonesia.

In Indonesian:   Negara unggul yang bisa membuat perasaan Kita semua bahagia yaitu negara Indonesia.

In Balinese:   Wenten malih pamargi sane lianan sane prasida ngaenang bypass saking pasisi Soka ngliwatin Denpasar.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Disinformasi inggih punika penyampaian informasi sane nenten beneh (dengan sengaja) anggen ngaenang paling anak lianan.

In English:  

In Indonesian:   Peran serta masyarakat sangat diperlukan untuk mendukung terciptanya situasi kondusif, tidak terkecuali peran perempuan.

In Balinese:   Wantah beragam keunikan krama, adat istiadat sane kental lan objek wisata sareng struktur alam sane wenten, karwan ngaenang Bali dados surga dunia.

In English:   With a variety of unique communities, customs that are still very thick and supported by various tourist objects with existing natural structures, of course making Bali a world paradise.

In Indonesian:   Dengan beragam keunikan masyarakat, adat istiadat yang masih sangat kental dan didukung dengan berbagai objek wisata dengan struktur alam yang ada, tentu membuat Bali menjadi surga dunia.

In Balinese:   Krana sampah ane liu, mebo jelek, ane ngaenang tiang ten betah ajak timpal tiange.

In English:   Because there is a lot of garbage, it smells bad, which makes us not feel comfortable there.

In Indonesian:   Karena sampah yang banyak, berbau busuk, yang membuat kita tidak betah disana.

In Balinese:   Somah icange suba ngaenang cai gegodoh, pisang rai, lan kolek.” Liang pesan kenehne I Lutung sawireh maan undangan pesta.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Platform Basabali wiki niki, ring akun media sosial instagramnyane masih sampun akeh ngraosang indik napi peran sipil ring isu – isu sane ngaenang warga Bali terdampak.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Besik bekel I manusa ngaenang bagia, bekel sane buin tetelu ngaenang sengsara.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ngiring gass semeton ngalih kuud pokokne jeg mantep, ngaenang cangkem megejeran layah ngigel lan basang begah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nini Wegig niki bisa mase berubah dados anak lue jegeg sane ngaenang anak muani (lelaki hidung belang) demen maekin.

In English:  

In Indonesian:   Ngiwa ini berarti ke kiri, yang dijadikan landasan ilmu negatif.

In Balinese:   Kedise ento ane ngaenang I Dadong kupingne empeng.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Leluhur icange ngaenang Sang Rama Dewa kreteg apang nyidang megat pasih lan teked di Puri Alengka.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Luas joh maimbuh panes nyentak ngaenang ipun enggal kenyel.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Guru lakar ngaenang Desa Caune gerubug.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Panglalah virus corona nenten ja sakadi panglalah tabia macenger lalahne, nanging seka bedik ia nglalahin, ento ane ngaenang pemerintah jengah ngorahin makejang ngoyong jumah!!!!!

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ring jaman corona sekadi mangkin makejang anak takut makejang anak dadi parno otomatis imun tubuh dados menurun ane ngaenang bayune ngedrop tur gelem.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Masan pandemi puniki ngaenang masyarakat Bali nenten mresidayang mekarya karena pariwisata akeh sane tutup.

In English:  

In Indonesian:   Masa pandemi ini membuat masyarakat Bali tidak bisa bekerja karena pariwisata banyak yang tutup.

In Balinese:   Di daerah kampung tyang e ade kejadian tanah longsor ngaenang jalane usak

Warga baline dadi inguh teken jalan ne usak sg ngdang lewat Anake keweh ngalih akses jalan ne luung

Warga bali ne mekesyab jalane usak

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   selain ento, Bali masih madue citra rasa kuliner tradisional sane mantap lan ngaenang ngiler.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dumogi setate mendukung usaha² kecil maupun menengah sane menunjang perekonomian bali, peraturan² sane ngaenang masyarakate keweh sampunang biin di perpanjangkan,taler banyak ty cinggak mangkin bantuan bantuan sane pesu saking pemerintah nike ten tepat sasaran dumogi pemerintah sayage turun tangan nyingakin masyarakat sane seken nenten ngelah utwi tiwas mangde nenten bantuan nyane nike salah sasaran ulung ne

In English:  

In Indonesian:   Semoga juga mendukung usaha kecil dan menengah yang menunjang perekonomian Bali, serta peraturan yang menguntungkan masyarakat diperpanjang.

In Balinese:   Nah ane jani apang tusing isu-isu ane ngorahang anak luh bali tusing beneh, lan gaenang pemikiran anak uli luar Bali tusing kekèto, care jani mule liu meli tomat di beten mare tamat langsung nganten anak SMA buina ade masih anak SMP sube nganten ulian beling malu, ane kekene sube pasti berèsiko ulian konden siap beling sube nganten ane lakar ngaenang panakne kene stanting, yen sube stanting kehidupan ne ka wekas pasti sube tusing luung.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yen pikir-pikir ade ne menehang komen ento ade masing ngorang sing beneh, isu ane kekene ngaenang perspektif anak uli luar Bali ngaden liunang anak luh di Bali ngelah gaya hidup ane bebas tusing ngelah aturan uli kulawargane.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kenkenang tusing banjir, anak iraga pedidi ane ngaenang gumi Baline kaketo.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Gumi panes niki ngaenang tiang inguh malajah, nyemak gae, lan pesu.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Corona ento mula virus sane ngaenang gumi ne tengkejut krana virus ne enggal menyebar.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yening mekejang kuluk baline tembaka, kam bise telah kuluk baline, sane bise ngaenang kuluk bali langka.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Bali kasobyahang olih pemerintah pusat wastan nyane kasebut pulau seribu pura utawi pura Dewata.Pura sane Wenten ring jagat Bali ne iriki sampun kagenahang ring sosmed utawi sosial media menawi ,yening ritatkala ning,para yowana duaning rauh ring Bali ,napi sane kealihin?Nike seni budaya,estitika ring jagat baline.Impian tiang , dumogi jagat baline sane Kadi luhung Niki ,state kenak Rahayu LAN seni LAN budaya baline Apang nenteng punah ring pegenahan zaman sane ngangsan modern puniki.Duaning rauh ngangsan akeh umah Hindu Bali sane nenten presida ngranjingin pura utawi tetongosan sane Joh,kranane tusing ngelah biaya,nanging Nika sane ngranayang

Manusane mekohan luas tusing Ade jalan /kesesatan,LAN kesenian Bali sekadi conto tarian ,gambelan , nyanyian sekadi darma Gita ,LAN kidung kidung sane lianan, Impian titiang majeng Bali Inggih punika sajebag Bali Bali , majeng sane patut irange lestariang mangda Gumi LAN jagat baline sane Kadi luhung mangda kaloktah keduranegare ,ngedadiang jagat Baline sane ngajahin LAN meneruskan keajegan LAN meneruskan ajahan saking leluhur.Lan Bali akeh Toya sane Wenten ring soang soang masyarakat,menawi ,Wenten Toyane sane cemer ulian ubad-ubadan pertanian,sane ngranayang masyarakat iriki terkena penyakit kadining ngaenang masyarakate ,sane ngrereh Gering sane nenten patut.Bali taler akeh leluu ,Kadi luu organik LAN non organik,Kadi plastik sane ngranayang wabah ,Kadi banjir,LAN ngranayang iraga keweh ngatasain masalah sampah,LAN Dados pencemaran lingkungan,sane ngranayang masyarakat e ,akidik Maan oksigen utawi udara sane bersih,LAN ebuk sane ngranayang flu LAN Gering dekah!

.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dibi sanje tiang melali ajak tunang tiang ke Karangasem ngelewatin jalan gede sane Liu Ade motor mobil LAN truck gede sane mesuang asap ngae tiang batuk,,Dadosne harapan tiang teken pemerintah Bali lan masyarakat makesami ngurangin kawigunan kendaraan sane Anggo bensin krane ngaenang udara kotor LAN berdebu Luungan bedikin anggon motor antuk cara minakadi pesu mejalan yening tempatne paek LAN liunan Anggo kendaraan sane sube sediaine teken pemerintah

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Asap motor ngaenang udara Bali kotor

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nanging punika tan ngaenang ragan tiange jerih lakar nyalanin kauripan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ane ngaenang para yowana Jani sing bisa nganggen basa Bali, krana di jumah sing ngangge bahasa Bali lan pergaulan di media sosial ane onyo ngangge basa Indonesia, bise mase pergaulan ngajak timpal ane sing bisa ngangge basa Bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Iraga sane seneng ngajeng olahan babi patut urati antuk kebersihan utawi kesehatan ternak khususne babi, mangda nenten ngaenang iraga keni penyakit krana bakteri sane wenten ring olahan babi sane kaajeng.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Budaya lan tradisi sane kari kejaga antuk masyarakat baline ngaenang pare turis ling luar miwah lokal tertarik antuk meplesiran ke tanah baline Nike.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sebet yen tuturang nyingakin Bali sane jani ulian akeh pisan leluu, pemekasne leluu plastik.Daerah pariwisata sane dadi daya tarik wisatawan melali ke Bali sampun akeh pisan luu, sane ngaenang pariwisata di Bali sayan-sayan rered, krane ulah manusa manusa sane nenten bertanggung jawab.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Titiyang berharap mangda Bali setate ngelestariang budaya Bali sane ngaenang Bali dados pariwisata Dunia lan kaloktah kantos luar negara.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Banjir ngaenang pengendara motor terhambat krana banjir punika ngaenang kendaraan ipun padem.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   ujan ane terus terusan ngaenang blabar krane yeh ujan ane terus menek, apang banjir tusing terus terusan, krame baline harus ngelah kesadaran diri care ngutang lulu di tongosne, nanem punyan apang yeh ujan ne aluh terserap, lan jemet ngebersihang got upami saluran yeh sane di jumah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nanging liu anak sane ngawag ngentung luu ngaenang jagad Baline menyi salah satune di got.

In English:  

In Indonesian:   Akan tetapi banyaknya orang yang membuang sampah sembarang membuat lingkungan kotor salah satunya di got sehingga got menjadi tercemar.

In Balinese:   Ia tusing nyak malajah majajaitan tur matanding canang, krana suba ada ane ngaenang tur suba liu ada ane ngadep.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Puniki ampun ngaenang basa Bali punika patut kaajahin saking alit, kedadosang basa Ibu iraga ring Bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yen dadi orahang silih tunggil ane ngaenang bule-ne liu ngae inguh ati krana konsep pariwisata pamerintah di Bali ane jani ené kaadanin Mass Tourism, jeg intine pamerintah ngalih pang liu gen bulene teka ka Bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tyang nunas teken pemerintah presida ngaenang got di jalane apang saget ade blabar yeh e membah tan ka pialang, lan tongos mumulang lan ngutang luhu kasediaang sepatutnyane, ring desa tyang ten wenten pengelolaan luhu.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ujan deres punika ngaenang gesit ring Bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ento nyiriang iraga sing sopan lan ngaenang busana adat Bali ne sing maaji.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yen Ketang sampah plastik ane mekudus di Bali, dados di atasi secara aluh ajk Tusing ngaenang jelemane rugi sareng mahluk hidup e mekejang.

In English:  

In Indonesian:   Sampah plastik saat ini sudah mencemari banyak daerah di Bali.

In Balinese:   Sané suba iraga tawang ajak makejang, jani ada virus ané kaadanin virus covid-19 ané nyidang ngaenang iraga ajak makejang gelem.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ento suba ane ngaenang iraga patut nyaga jarak uli anak lenan, krana iraga tusing nawang anake ento suba kena mranane atau tusing.

In English:  

In Indonesian: