Wana

From BASAbaliWiki
Revision as of 13:10, 14 December 2018 by Tabanan1 Moniarta (talk | contribs)
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)
wana
Root
-
Definitions
  • forest (Alus mider) en
  • hutan; tanah luas yang ditumbuhi pohon-pohon (biasanya tidak dipelihara orang); tumbuhan yang tumbuh di atas tanah yang luas (biasanya di wilayah pegunungan); yang tidak dipelihara orang; yang liar (tentang binatang dan sebagainya) (Alus mider) id
  • nama punakawan golongan kanan dalam pewayangan (nama lain dr Merdah) (Mider) id
Translation in English
forest
Translation in Indonesian
hutan
Synonyms
  • Alas (l)
  • Antonyms
    Related words
    Puzzles
    Origin
    Word audio
    Level of Speech Option
    Mider
    -
    Kasar
    alas
    Andap
    -
    Alus sor
    -
    Alus madya
    -
    Alus mider
    -
    Alus singgih
    -
    Dialects
    Bali Dataran
    -
    Bali Aga
    -
    Sentences Example
    Balinese
    Jembrana mawit saking kruna Jimbar Wana
    English
    -
    Indonesian
    Jembrana berasa dari kata Jimbar Wana
    Usage examples pulled from the Community Spaces
    Balinese
    Bali medue akeh pisan genah pariwisata sane sandang antuk kerauhin sekadi tanah lot, taman budaya garuda wisnu kencana, mandala suci menara wana lan akeh pisan tiosan.
    English
    -
    Indonesian
    Bali memiliki banyak sekali tempat pariwisata yang layak untuk dikunjungi seperti tanah lot, taman budaya garuda wisnu kencana, mandala suci menara wana dan masih banyak lagi.
    Literature Bali sebagai pulau destinasi wisata pilihan
    Balinese
    Malarapan antuk Wikithon Partisipasi Publik - Bale Banjar, titiang Sekardianti, Dipta mieah Angga saking STT Wana Kusuma sayaga nangiang gegiras krama Bali utamannyané para anak istri mangda prasida migunayang balé banjar pinaka genah anggén ngembasang, ngembahang miwah ngupapira sarin-sarin pikayunan becik.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Womens Spirit Anak Istri Meweh Nyebitang Galah
    Balinese
    Yening pasisi, gunung, wana, desa, tukad, taler kahyangan pura ring Bali sida resik, resike punika ngawinang lestari.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Government BALI BOYA JA GRYA LUU
    Balinese
    Kanti nenten uning dwipa ne sampun wana.
    English
    Issues of damage to mangrove forests, coral reefs and garbage still exist and seem to be being ignored.
    Indonesian
    Isu-isu kerusakan hutan mangrove, terumbu karang dan sampah masih ada dan seperti di abaikan.
    Literature Pariwisata Bali belum bisa melestarikan Lingkungan Bali
    Balinese
    Tukad-tukad sane membah saking wana muah danu punika akehan nuju genah lor, kadi Tukad Unda, Tukad Petanu, Tukad Ayung, Tukad Pulukan, Tukad Loloan miwah sane lianan.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Place Bali
    Balinese
    Sadurung mawasta bayunggede, duk riin genah puniki wantah padukuhan sane wenten ring tengahing wana, kramane wantah akidik pisan.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Place Bayung Gede
    Balinese
    Yening manahin malih, sayuakti sampun rikala mrana, wau eling mawali ring wana.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Covid Irit Ulian Gerit (I Made Bhakti Triasnantara)
    Balinese
    Bali polih paica maduwe alam sane becik tur akeh genah wisata, minakadi segara utawi pesisir segara, tukad, danu, gunung, miwah wana.
    English
    -
    Indonesian
    Kasus semacam ini mencuat, salah satunya di Karangasem, yakni pembangunan Detiga Neano Resort yang dibangun di Bukit Enjung Ngawit yang lokasinya berdekatan dengan kawasan suci pura Gumang.
    Government Jaga Wewidangan Suci Pura ring Bali Boya Ja Asal Ngalih Komisi
    Balinese
    Mpu Yogiswara pangawi Kakawin Ramayana mrasa seneng ri tatkala nyurat kaluihan sekar tunjung ring telaga sane madaging toya ening punika: tunjung putih pwa ya ta tunjung abang sedeng rum/ kumbangnya ghurnita masabda umung sadarppa/ len manda maruta mirirya sugandha mambo/ Sang Rama Laksmana rikang ksana tusta de nya// “Sekar Tunjung Petk miwah Abang sedek kembang/ kumbangnyana pagrieng masuara/ taler angin sane ngesir ngura ambu mrik sumirik/ Sri Rama miwah Sang Laksmana ri tatkala punika seneng kabuatang// Kalengengan ring taman sane wenten ring wana punika, antuk telaga miwah sekar taler bramarannyane, manados sesuratan sane panjang ring kriya sastra kunane puniki.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Folktale Kembang miwah Kumbang
    Balinese
    Ida sareng sami madue amongan nyokong karahajengan krama Baline antuk ngraksa nemnem artha sane pinih utama sane kabaos sad kertih, inggih punika Girikṛti (gunung), Wanakṛti (wana), Sagarakṛti (segara), Ranukṛti (danu), Swikṛti (sawah), miwah Jagakṛti (tanah).
    English
    Their divine friends who accompany them reside at the square, cemetery, and rice fields.
    Indonesian
    Rekan-rekan mereka yang menemani mereka tinggal di alun-alun(perempatan), kuburan, dan sawah.
    Lontar Kuttara Kanda Dewa Purana Bangsul
    Balinese
    [BA] Wenten makudang-kudang upacara yadnya sane mapailetan ring nem soroh kertih ring jagate, minakadi upacara Wana Kertih sane matetujon nglestariang alas sane kamargiang akudang sasih sane sampun lintang ring Batukaru.
    English
    Unfortunately, the implementation of the Labuh Gentuh ceremony is often not accompanied by education for the community, especially to stop cutting the forest and trees irresponsibly.
    Indonesian
    Sayang sekali, pelaksanaan upacara Labuh Gentuh sering tidak disertai pendidikan bagi masyarakat agar tidak menggunduli hutan dan menebang pohon sembarangan.
    Holiday or Ceremony Labuh Gentuh
    [[Word example text ban::[BA] Wenten makudang-kudang upacara yadnya sane mapailetan ring nem soroh kertih ring jagate, minakadi upacara Wana Kertih sane matetujon nglestariang alas sane kamargiang akudang sasih sane sampun lintang ring Batukaru.| ]]
    Balinese
    Desa Pohsanten inggih punika sinalih tunggil desa ring Kecamatan Mendoyo,Kabupaten Jembrana sane wenten ring sajeroning margi saking denpasar rauh gilimanuk.Punika wantah margi ageng sane dados margi utama.Genahnyane becik pisan sane kaapit antuk makudang –kudang desa,Ring sisi kelod Desa Mendoyo Dangin Tukad,Sisi kaler Inggih punika wana/alas Panegara antuk ceburan toyo Yeh Mesehe,Ring sisi Kangin inggih punika tukad desa pergung lan ring sisi kauh Desa Mendoyo Dauh Tukad.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Kapurwan Desa Pohsanten
    Balinese
    Mpu Yogiswara pangawi Kakawin Ramayana mrasa seneng ri tatkala nyurat kaluihan sekar tunjung ring telaga sane madaging toya ening punika: tunjung putih pwa ya ta tunjung abang sedeng rum/ kumbangnya ghurnita masabda umung sadarppa/ len manda maruta mirirya sugandha mambo/ Sang Rama Laksmana rikang ksana tusta de nya// “Sekar Tunjung Petk miwah Abang sedek kembang/ kumbangnyana pagrieng masuara/ taler angin sane ngesir ngura ambu mrik sumirik/ Sri Rama miwah Sang Laksmana ri tatkala punika seneng kabuatang// Kalengengan ring taman sane wenten ring wana punika, antuk telaga miwah sekar taler bramarannyane, manados sesuratan sane panjang ring kriya sastra kunane puniki.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Kembang miwah Kumbang
    Balinese
    Wana utawi alase punika wantah genah makejang kahuripan sane nenten pisan dados kalaliang.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Keutamaan Hutan Sebagai Awal Mula Kehidupan Bali
    Balinese
    Paketan asri wana sareng palemahan dados genah wit toyane puniki prasida ngicenin iraga kahuripan ring seisin jagate.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Keutamaan Hutan Sebagai Awal Mula Kehidupan Bali
    Balinese
    Sat Kerthi nike wenten nenem soroh inggih punika Atma Kerthi, Segara Kerthi, Danu Kerthi, Wana Kerthi, Jana Kerthi, Jagat Kerthi.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature MELESTARIKAN SASTRA BALI
    Balinese
    Sakadi sane sampun munggah ring Kakawin Nitisastra, singhā raksakaning halas halas ikāngrakṣakeng hari nityaśa/ singhā mwang wana tan patūt paḍa wirodhāngdoh tikang keśari/ rug brāṣṭa ng wana denikang jana tinor wrěkṣanya śirņāpadang/ singhānghöt ri jurang nikiang těgal ayūn sāmpun dinon durbala (singa punika sang sane ngraksa alas, sakewanten ipun taler karaksa olih alas, yening alas punika jagi karusak olih i manusa, makasami tarune kaenteb, singane raris mengkeb ring jurang, ring tengahing uma kakepung ngraris kamatiang).
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature Ngiket Tali Tresna Pantaraning Manusa Kalawan Sarwa Buron: Nyuksmayang Rahina Tumpek Kandang ri Sajeroning Pandemi Covid-19
    Balinese
    Puncak Bon pinaka genah ngaturang sembah Pangubakti Krama Hindu baline,,ritatkala jagi nangkil nuju Pucak luhur,,ring sisin Margi kantun Wenten wana sane asri pisan ngantos ring luhur,,AKEH pisan kramane sane rauh merika,Wenten sane ngaturang sembah Pangubakti Wenten taler sane mendaki.
    English
    Bon Peak, is a place of worship which is located at the top of the Bon right at its peak.
    Indonesian
    Judul : Puncak Bon
    Literature Puncak Bon
    Balinese
    Manut Gubernur Bali Wayan Koster, PKB XLIII 2021 puniki ngametuang téma “Purna Jiwa: Prananing Wana Kerthi”.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Literature PÉSTA KASENIAN BALI XLIII DILAKUKAN SEMI DARING
    Balinese
    Sadurung maboros, para wargine ngawit ngaturang bakti ring pura, nunas ica ring Ida Batara sane nyeneng ring wana mangda prasida ngicen kidang aukud pacang kadadosang yadnya.
    English
    Tigawasa Village is indeed a unique Bali Aga village on the slopes of North Bali Hill.
    Indonesian
    Perburuan kijang ini hanya dilakukan setahun sekali saat upacara di Pura Desa.
    Holiday or Ceremony maboros Kidang di Tigawasa
    Balinese
    Wargi Desa Tigawasa sutresna pisan kapining wana desa tur parasparan jagat irika.
    English
    Tigawasa Village is indeed a unique Bali Aga village on the slopes of North Bali Hill.
    Indonesian
    Perburuan kijang ini hanya dilakukan setahun sekali saat upacara di Pura Desa.
    Holiday or Ceremony maboros Kidang di Tigawasa
    Balinese
    Lianan saking kaunikan wana desane sane tenget tur suci (cingakin entri “Nedunang kayehan Sanghyang”), desa puniki taler madue malih asiki tradisi sane malianan, inggih punika maboros kidang.
    English
    They never allow hunting and logging for any purpose other than religious rituals.
    Indonesian
    Mereka adalah ahli berburu dan ahli pemasang perangkap.
    Holiday or Ceremony maboros Kidang di Tigawasa
    Balinese
    Kalestarian aci-acian utawi upacara-upacara puniki nenten prasida lempas saking kalestarian palemahan, tanah, toya, wana miwah pertanian.
    English
    In Sekardadi, this tradition is carried out in conjunction with the Macaru Tibanan Splinting Ceremony.
    Indonesian
    Lestarinya ritual-ritual ini tergantung pada lestarinya alam, tanah, air, hutan dan pertanian, sehingga ada sinergi dan saling taut antara alam dan bagaimana masyarakat memanfaatkan sumber daya alam.
    Holiday or Ceremony Majurag Tipat
    Balinese
    Ring wewidangan wana bojog ring Sangeh Wenten pura sane mawasta Pura Bukit Sari.
    English
    in the monkey forest area in Sangeh there is a temple called Pura Bukit Sari.The existence of the holy place indicates that this place is sacred.
    Indonesian
    di kawasan hutan monyet di Sangeh ini terdapat sebuah pura bernama Pura Bukit Sari.Keberadaan tempat suci tersebut menandakan tempat ini disakralkan.
    Literature Hutan monyet
    Balinese
    Para wargine madue pagugon, Puakan wantah genah kapertama Ida Rsi Markandeya ngrabas wana pacang kadadosang sawah lan tegalan.
    English
    In the past, in these sacred forests there were baths for holy people.
    Indonesian
    Masyarakat percaya bahwa Puakan adalah tempat kali pertamanya Rsi Markandeya membuka hutan untuk lahan pertanian.
    Holiday or Ceremony Nedunang Kayehan Sanghyang ring Tigawasa
    Balinese
    Dumunan, irika ring wana tenget punika wenten genah masiram para sulinggih utawi sang sane suci.
    English
    In the past, in these sacred forests there were baths for holy people.
    Indonesian
    Masyarakat percaya bahwa Puakan adalah tempat kali pertamanya Rsi Markandeya membuka hutan untuk lahan pertanian.
    Holiday or Ceremony Nedunang Kayehan Sanghyang ring Tigawasa
    Balinese
    Upacara sabha ring wewidangan wana Tigawasa sane tenget puniki inggih punika conto pailetan agama lan palemahan.
    English
    Nedunang Kayehan Sanghyang is actually one of the core processions of the Sabha ceremony.
    Indonesian
    Nedunang Kayehan Sanghyang sesungguhnya hanya salah satu prosesi inti dari upacara Sabha.
    Holiday or Ceremony Nedunang Kayehan Sanghyang ring Tigawasa
    Balinese
    Alit-alit sane mayusa 5 nyantos 10 warsa makta papah jaka pinaka lambang wana, lianan punika para yowanane sane mayusa 10 nyantos 17 warsa makta kulkul.
    English
    On the day of Ngedeblag, several sacred barongs in the village are paraded around the village.
    Indonesian
    Suara-suara keras akan menimbulkan vibrasi di udara, yang akan menghalau makhluk-makhluk mikroskopis termasuk para ‘hantu’ yang mengganggu masyarakat.
    Holiday or Ceremony Ngedeblag ring Kemenuh
    Balinese
    Ngawit sekolah TK Wana Kumara Banjar Bun, Denpasar, Ayus sampun seneng malajah ngigel.
    English
    -
    Indonesian
    Sejak sekolah di TK Wana Kumara Banjar Bun, Denpasar, Ayus sudah senang belajar menari.
    Biography of Ni Putu Ayu Suaningsih Ayus
    Balinese
    Pura Batukaru puniki pinaka pangraksa kalestarian elemen wana ring Bali.
    English
    This mountain is the highest peak of the ancient Lesung-Sanghyang Pohen volcanic group in the southwestern Beratan caldera.
    Indonesian
    Gunung ini adalah puncak tertinggi dari gugus gunungapi purba Lesung-Sanghyang Pohen di kaldera Beratan bagian barat daya.
    Holiday or Ceremony Pangurip Gumi ring Pura Luhur Batukaru
    Balinese
    Nangun Sat Kerthi Loka Bali madué tetujon sané mapaiketan sareng nglimbakang pariwisata bali, sané madaging 6 sumber utama inggih punika, atma kerthi, segara kerthi, danu kerthi, wana kerthi, jana kerthi, jagat kerthi sané madué artos anggén kesejahteraan kauripan manusa ring soang-soang kepahannyané.
    English
    Nangun sat kerthi loka bali itself has goals related to advancing Bali tourism, where there are 6 main sources, namely, atma kerthi, segara kerthi, danu kerthi, wana kerthi, jana kerthi, jagat kerthi which means for the welfare of human life in each part.
    Indonesian
    Nangun sat kerthi loka bali sendiri memiliki tujuan yang berhubungan dengan memajukan pariwisata bali, dimana terdapat 6 sumber utama yaitu, atma kerthi, segara kerthi, danu kerthi, wana kerthi, jana kerthi, jagat kerthi yang memiliki arti untuk kesejahteraan hidup manusia di setiap bagiannya.
    Government Pemberantasan Korupsi Demi Kelancaran Program Nangun Sat Kerthi Loka Bali
    Balinese
    Ento mekejang ulian virus corona

    Né ngaé hidupé sangsara Ulian corona hidup serasa kuangagn Ulian corona hidup serasa pedidi Yén selehin serasa hidup di tengaahin wana Tusing ada ajak makengan Mekejang serba didian

    Kadi biyuné tasak di kampilé !
    English
    -
    Indonesian
    -
    Covid Sangsasara Ulian Corona ( I Gede Mardi Yasa )
    Balinese
    Ento mekejang ulian virus corona

    Né ngaé hidupé sangsara Ulian corona hidup serasa kuangagn Ulian corona hidup serasa pedidi Yén selehin serasa hidup di tengaahin wana Tusing ada ajak makengan Mekejang serba didian

    Kadi biyuné tasak di kampilé !
    English
    -
    Indonesian
    -
    Covid Sangsasara Ulian Corona
    Balinese
    Sakewanten, genahnyane ilid santukan doh ka tengah wana konservasi.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Place Pura Sakenan
    Balinese
    Tegal mateges wana utawi alas, Tugu mateges Candi.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Place Pura Tugu
    Balinese
    Titiang lempe, nenten prasida ngasorang gusti pinaka raja ring tengahing wana sane sampun kasub kaweng mawisesa,” keto Ketut Nyamprut nyautin.
    English
    -
    Indonesian
    Lelaki tua itu berkaki dua, bertangan dua, jalannya tegak. “Pastilah manusia,” pikir harimau.
    Folktale Sang Mong Nangtang Manusa
    Balinese
    Sedek dina anu, Ida Anak Agung nitahang Sidatapa lunga ka pasraman Ida Bhagawan Tamba Petra ring tengah wana giri.
    English
    -
    Indonesian
    Karena itulah Sri Tanjung memiliki paras yang luar biasa cantik jelita.
    Folktale Sri Tanjung
    Balinese
    Sinalih tunggil turis asing (Gary Benchegib) ngunggahang ring akun Instagramnyane mapaiketan kecunduk sareng gunung luu tegehnyane 50 meter sane makehan olih luu plastik kewentenannyane ring tengahing wana.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Government Taksu Bali Nista Riantukan Parindikan Luu Mekabehan
    Balinese
    Para atiti sane dahat kusumayang titiang

    Taler semeton sinamian sane tresnasihin titiang

    Angayu bagia atur titiang sekadi mangkin sangkaning pasuecan lang Asung Kertha Wara Nugraha Ida Sang Hyang Widhi Wasa prasida titiang ngiring ida dane sareng sami ngemangguhang kerahayuan lan kerahajengan.Ring genah lan galahe sane becik puniki lugrayang titiang ngaturang orasi basa bali sane mamurda utsaha ngelestariang wana kerthi ring jagat bali.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Government Wana Kerthi
    Balinese
    Wana sane gundul puniki satmaka ngranayang bencana utamane banjir lan tanah longsor yen sampun musim hujan rauh.
    English
    -
    Indonesian
    -
    Government Wana Kerthi
    Balinese
    Manut saking napi sane kagugu olih para wargine, para wanara puniki inggih punika sanak-putun wanara sane dumun nujuin margi ri sedek Ida Dang Hyang Nirartha lunga ngintasin alas Merbuk (wana ring Bukit Jembrana-Buleleng).
    English
    In accordance with local belief, these monkeys are descended from monkeys who helped Dang Hyang Nirartha when he wandered in the Merbuk Forest (a forest in the hill of Jembrana-Buleleng).
    Indonesian
    Terlepas dari sisi sejarah dan spiritual, upacara Ini adalah salah satu bentuk jalinan keharmonisan antara manusia dengan alam.
    Holiday or Ceremony Wanara Laba