Dang

From BASAbaliWiki


d*
dang
Root
-
Definitions
  • the interval between dang and the next lower note down the scale is one-half tone en
  • to be honored or recognized en
  • to receive accolades en
  • music: fifth note of the Balinese pentatonic musical scale, symbolized by cekcek, an inverted check mark en
  • in the pelog scale the interval between dang and the next higher note is two whole tones en
Translation in English
music; honored
Translation in Indonesian
Synonyms
Antonyms
Related words
Puzzles
Origin
Linked pages
Word audio
Level of Speech Option
Mider
-
Kasar
-
Andap
dang
Alus sor
-
Alus madya
-
Alus mider
-
Alus singgih
-
Dialects
Bali Dataran
-
Bali Aga
-
Sentences Example
Balinese
Ring ketékan soroh pura ring Bali, wénten sané kabaos Dang Kahyangan, inggih punika pura sané kawangun pinaka pangayatan utawi genah ngrestiti para pamucuk Hinduné, minakadi Rsi Markandya, Danghyang Dwijendra, miwah Danghyang Asthapaka.
English
-
Indonesian
-
Usage examples pulled from the Community Spaces
Balinese
dang punika pikayunan sang atma luwih, Ritatkala medal saking guwung nyané, Saking dumun sampun sang atma katekepin, Wawu mangkin prasida malesat [1.5].
English
This lake is not imaginary.
Indonesian
Setelah meninggalkan saudaranya, roh atau atma ini menuju Pura Dalem untuk menghadap Dewi Durga.
Lontar Aji Palayon
[[Word example text ban::Lédang punika pikayunan sang atma luwih, Ritatkala medal saking guwung nyané, Saking dumun sampun sang atma katekepin, Wawu mangkin prasida malesat [1.5].| ]]
Balinese
Babad Brahmana Catur nuturang indik palampah Ida Dang Hyang Nirartha, pandita Hindu saking masa Majapahit pinih ungkur (1489 Masehi).
English
The Babad Brahmana Catur tells about the journey of Dang Hyang Nirartha, a Hindu priest from the late Majapahit era (1489 A.D.).
Indonesian
Sebagai seorang pemuka agama Hindu, Dang Hyang Nirartha mengemban misi mempertahankan ajaran suci itu agar tidak punah.
Lontar Babad Brahmana Catur
Balinese
Pinaka pamucuk pandita Hindune, Dang Hyang Nirartha ngambel swadharma pacang ngraksa ajah-ajahan suci punika mangda tan punah.
English
The Babad Brahmana Catur tells about the journey of Dang Hyang Nirartha, a Hindu priest from the late Majapahit era (1489 A.D.).
Indonesian
Sebagai seorang pemuka agama Hindu, Dang Hyang Nirartha mengemban misi mempertahankan ajaran suci itu agar tidak punah.
Lontar Babad Brahmana Catur
Balinese
Murid Idane tetelu ento kapintonin buat kapagehan muah pasubaktinne marep ring Ida Dang Guru.
English
-
Indonesian
-
Folktale Begawan Domia
Balinese
Mapikolih abedik, tusing pesan ada ane katur ring dang guru.
English
-
Indonesian
-
Folktale Begawan Domia
Balinese
Canting Mas puniki kapercaya katedunang olih Dyah Swabhawa, okan Ida Dang Hyang Nirartha.
English
To do nyasa practice using these holy characters is very difficult.
Indonesian
Lontar Canting Mas adalah salah satu lontar kawisesan.
Lontar Canting Mas
Balinese
Lempiran-lempiran kapertama (1a nyantos 38b) minab karipta duk masan Dalem Waturenggong, utawi nenten suwe saampun Dang Hyang Nirartha lebar duaning daweg nika budaya kapangawian ring Bali sedek nedeng ring masan jayane.
English
However, the following pages appear to have been written by Dang Hyang Nirartha's descendants several centuries later.
Indonesian
Namun lembar-lembar selanjutnya agaknya ditulis oleh keturunan Dang Hyang Nirartha beberapa abad setelahnya.
Lontar Dwijendra Tattwa
Balinese
Dwijendra Tattwa inggih punika lontar sane nyritayang indik palampah Ida Dang Hyang Nirartha ngawit saking Pasuruan (Jawi Kangin) nyantos pasamaptan ida ring Uluwatu, Bali.
English
Lontar Dwijendra Tattwa is one of the works of religious literature as well as a biography of Dang Hyang Nirartha, better known as Bhatara Sakti Wawu Rauh.
Indonesian
Dwijendra Tattwa adalah sebuah lontar yang mengisahkan perjalanan Dang Hyang Nirartha dari Pasuruan (Jawa Timur) hingga akhir riwayat beliau di Uluwatu, Bali.
Lontar Dwijendra Tattwa
Balinese
Lontar Dwijendra Tattwa inggih punika silih sinunggil pikaryan sastra religius miwah biografi Dang Hyang Nirartha, utawi Bhatara Sakti Wawu Rauh sakadi akehan anake uning.
English
Lontar Dwijendra Tattwa is one of the works of religious literature as well as a biography of Dang Hyang Nirartha, better known as Bhatara Sakti Wawu Rauh.
Indonesian
Dwijendra Tattwa adalah sebuah lontar yang mengisahkan perjalanan Dang Hyang Nirartha dari Pasuruan (Jawa Timur) hingga akhir riwayat beliau di Uluwatu, Bali.
Lontar Dwijendra Tattwa
Balinese
[4b] Sapangrauh ida (Dang Hyang Nirartha) ring tengah woteng nagane, kacingak olih ida telaga madaging unjung tigang warna.
English
Lontar Dwijendra Tattwa is one of the works of religious literature as well as a biography of Dang Hyang Nirartha, better known as Bhatara Sakti Wawu Rauh.
Indonesian
Dwijendra Tattwa adalah sebuah lontar yang mengisahkan perjalanan Dang Hyang Nirartha dari Pasuruan (Jawa Timur) hingga akhir riwayat beliau di Uluwatu, Bali.
Lontar Dwijendra Tattwa
[[Word example text ban::[4b] Sapangrauh ida (Dang Hyang Nirartha) ring tengah woteng nagane, kacingak olih ida telaga madaging unjung tigang warna.| ]]
Balinese
Pateh sakadi saih pelog 5 nada gamelan bali sane tiosan, sakadi gamelan Gong Gede, miwah Gong Palegongan antuk jajaran suarane minakadi : Ding, Dong, Deng, Dung, Dang.
English
Gong Kebyar with the most complete instrument is called the Gong Kebyar Barungan Jangkep (Barungan Ageng) which consists of 21 types of tools, each of which has its own name and specific function for its barungan, namely:
Indonesian
Sistem laras ngumbang – ngisep ; nada yang sama namun dengan frekuensi yang berbeda.
Music Gamelan Gong Kebyar
Balinese
Bab Kalih maosin indik Tri Purusa, utawi tiga paragan Batara Siwa sane dados dasar widhi tattwanida Dang Hyang Nirartha duk abad pertengahan.
English
Chapter II discusses the Tri Purusa, or three forms of Lord Shiva, which became the basis for the theological concept of Dang Hyang Nirartha in medieval times.
Indonesian
Geguritan ini amat erat kaitannya dengan naskah Bubuksah Gagakaking, yang menurut Budi Utama (2016) adalah suatu bentuk karya sastra kritik terhadap konflik kepercayaan yang terjadi di Bali sejak masa penaklukan oleh Majapahit di abad keempat belas.
Lontar Geguritan Sebun Bangkung
Balinese
Geguritan Sebun Bangkung karipta olih Dang Hyang Nirartha ring Desa Gading Wani (mangkin Desa Lalanglinggah ring wewengkon Selemadeg, Tabanan).
English
This geguritan consists of 463 stanzas and is divided into 16 types of stanzas and 9 chapters.
Indonesian
Geguritan Sebun Bangkung ditulis oleh Dang Hyang Nirartha di Desa Gading Wani (kini Desa Lalanglinggah di daerah Selemadeg, Tabanan).
Lontar Geguritan Sebun Bangkung
Balinese
Saking karya reriptan puniki prasida katarka indike Dang Hyang Nirartha nenten ja ngajahang agama Hindu kemanten, nanging taler kirang langkung uning indik ajah-ajahan Islam.
English
The first chapter discusses the birth of the types of wreastra, swalalita and modre letters, and how these types of letters can be used to generate power in humans.
Indonesian
Bab pertama membahas mengenai lahirnya jenis-jenis aksara wreastra, swalalita dan modre, dan bagaimana jenis-jenis aksara ini bisa digunakan untuk membangkitkan kekuatan dalam diri manusia.
Lontar Geguritan Sebun Bangkung
Balinese
Buku punika nyritayang indik sapunapi Ida Dang Hyang Nirartha ritatkala ngawi kakawin punika ring salantang lampah ida ring pasisi Bali kelod nyantos Uluwatu.
English
According to Hanyang Nirartha, the balance of nature will affect the balance of humans.
Indonesian
Pujasastra berarti sebuah karya sastra yang bertujuan untuk memuji seseorang atau sesuatu.
Lontar Hanyang Nirartha
Balinese
Munggah ring kakawin puniki, Dang Hyang Nirartha ngagungang kawisesan Hyang Widhi sane mamurti ring sahananing kaluwihan bhuwanane minakadi pasisi, karang, sekar, lan angin sane tis.
English
One of the kakawin poems he wrote was Hanyang Nirartha, which he wrote on palm leaves.
Indonesian
Salah satu kakawin yang beliau tulis adalah Hanyang Nirartha, yang ditulisnya pada daun lontar.
Lontar Hanyang Nirartha
Balinese
Dang Hyang Nirartha ngripta akeh pisan kakawian ring basa Kawi.
English
Hanyang Nirartha is a “pujasastra”.
Indonesian
Hanyang Nirartha adalah sebuah pujasastra.
Lontar Hanyang Nirartha
Balinese
Dang Hyang Nirartha nenten kaloktah antuk kawikanan ida ring tattwagama kemanten.
English
According to Hanyang Nirartha, the balance of nature will affect the balance of humans.
Indonesian
Pujasastra berarti sebuah karya sastra yang bertujuan untuk memuji seseorang atau sesuatu.
Lontar Hanyang Nirartha
Balinese
Pamargin abot kahuripan Dang Guru utawi Sang Dyah kalawan para sisyanyane sane maparab Jagul Anom, Pucung, Ginanti, Kumambang, Sinom, miwah Wang Bang Sunaran.
English
It is undeniable that his love for Balinese culture is one of the reasons he is passionate about composing a literary work.
Indonesian
Pergulatan itu terjadi antara seorang guru spiritual (Sang Dyah) dengan para siswanya yang bernama Jagul Anom, Pucung, Ginanti, Ginada, Kumambang, Sinom, dan juga Wang Bang Sunaran.
Biography of Ida Bagus Wayan Widiasa Keniten
Balinese
Minebang panglingsir-panglingsir Desa Adat Pemogan, Daweg Bali kaperintah olih Raja Waturenggong rauh maharsi sane madharmayatra nuju Bali sane maparab Dang Hyang Dwijendra utawi Pedanda Sakti Wawu Rauh.
English
-
Indonesian
-
Literature Kapurwan Desa Adat Pemogan
Balinese
Ring Babad Brahmana nyritayang antuk pandita Hinduné, ida mapesengan Dang Hyang Nirartha sané ngambel swadharma pacang ngraksa ajah-ajahan suci, Babad nikinuturang indik palampah Ida Dang Hyang Nirartha, pandita Hindu saking jaman Majapahit.
English
-
Indonesian
Pada babad Brahmana menceritakan tentang pendeta Hindu, Beliau bernama Dang Hyang Nirartha yang memegang swadharma akan menyebarkan ajaran-ajaran suci, Babad ini menceritakan tentang perjalanan Ida Hyang Nirartha, pendeta Hindu dari zaman Majapahit.
Literature Kapurwan Desa Gulingan
Balinese
Tetiga wiku punika, inggih punika Resi Wiswamitra, resi Kanwa, miwah Dang Hyang Naradha.
English
-
Indonesian
Pada saat dalam kandungan Abimanyu pun telah mendapatkan pendidikan prenatal dari ayahnya, Arjuna.
Literature Laksana Para Yowana miwah Rusaknyane Negara: Nlatarang Tetuek Utama Mosala Parwa
Balinese
Sakewanten, Ekalawya nenten kanggeanga olih Guru Drona dados sisiannyane santukan Ekalawya mawit saking wangsa Nisada utawi juru boros (Hana ta sang Ekalawya ngaranya, anak sang Hiranyadhanuh, ya tahyun mangajya ri Dang Hyang Drona, ndatan tinanggap nirapan Nisadaputra).
English
-
Indonesian
Pada kehidupan saat ini, pengaruh dari zaman kali dapat dirasakan oleh siapa pun.
Literature Mahardikaning Aguron-Guron ring Cerita Adiparwa
Balinese
upakare jagi dados kelaksanayang di jero utawi sanggah, ring lingkungan desa utawi kayangan tiga, lan ring lingkungan bali utawi dang kayangan.
English
-
Indonesian
-
Literature Menangani Sisa Sampah Upacara
Balinese
Jahé pinaka ubad sané ngaranayang kolongan anget mangda virus sané meneng ring kolongan padem lan jahé puniki cocok pisan anggén wédang.
English
-
Indonesian
-
Literature Utsaha ri kala Covid-19
Balinese
Santukan punika, Sang Dalem Angsana raris lédang nyangkepang Sang Angga Tirta sareng I Déwa Ayu Mas Maketel.
English
-
Indonesian
-
Literature WASTAN DESA TAMAN BALI KABUPATEN BANGLI MAWIT SAKING KATUTURAN RING BABAD BANGLI
Balinese
[BA] Kakawin Nitisastra katarka kasurat olih Dang Hyang Nirartha, yadyastun sira pangawi sane pastika nenten kauningin.
English
Kakawin Nitisastra contains proper manners to be human, characteristics of a pious and impious person, the obligations of a student, a person who is married, and an obligation for priests.
Indonesian
[ID] Kakawin Nitisastra diduga ditulis oleh Dang Hyang Nirartha, walaupun penulis sesungguhnya tidak pernah diketahui.
Lontar Nitisastra
[[Word example text ban::[BA] Kakawin Nitisastra katarka kasurat olih Dang Hyang Nirartha, yadyastun sira pangawi sane pastika nenten kauningin.| ]]
Balinese
Napi mawinan Kakawin Nitisastra katarka kasurat olih Dang Hyang Nirartha duaning kakawin puniki embas sinarengan sareng Kakawin Nirartha Prakerta.
English
Kakawin Nitisastra contains proper manners to be human, characteristics of a pious and impious person, the obligations of a student, a person who is married, and an obligation for priests.
Indonesian
[ID] Kakawin Nitisastra diduga ditulis oleh Dang Hyang Nirartha, walaupun penulis sesungguhnya tidak pernah diketahui.
Lontar Nitisastra
Balinese
Manut ring lontar Dwijendra Tattwa, inggih punika satua kapurwan Dang Hyang Nirartha.
English
-
Indonesian
-
Place Pura Batulepang
Balinese
Pura Erjeruk kawastanin pinaka Pura Dang Kahyangan santukan ring pura puniki wenten Menjangan Saluwang genah ngaturang bakti ring ida maraga suci Mpu Kuturan, miwah wenten Meru Tumpang Tiga genah ngaturang bakti ring Dang Hyang Nirartha.
English
-
Indonesian
-
Place Pura Erjeruk
Balinese
Kompyang Suteja ngandikayang indik pura puniki kawangun antuk pawarah saking Dang Hyang Dwijendra sawatara warsa 1549.
English
-
Indonesian
-
Place Puru Peti Tenget
Balinese
Carita kawentenan Pura Pulaki puniki nenten sida lemoas saking kapurwan pamargin Dang Hyang Nirartha saking Blambangan (Jawa Timur) nuju Dalem Gelgel (Bali).
English
-
Indonesian
-
Place Pura Pulaki
Balinese
Manut ring Lontar Dwijendra Tattwa, inggih punika carita purwa indik Dang Hyang Nirartha.
English
-
Indonesian
-
Place Pura Puncak Tedung
Balinese
Ring prasasti sane kamedalang duk sapamadeg Ratu Maruhani Sri Udayana Warmadewa puniki ngandikayang "mpungku di kasogatan ida dicanggini dang upadhyaya sudhar" sane mateges "pandita Budha sane wenten ring Canggini maparab Dang Upadhyaya Sudhar...." Ring prasasti Sawan C warsa 1098 caka taler munggah kruna "canggi".
English
-
Indonesian
-
Place Pura Puseh Canggi
Balinese
Ring prasasti sane kamedalang duk sapamadeg Ratu Maruhani Sri Udayana Warmadewa puniki ngandikayang "mpungku di kasogatan ida dicanggini dang upadhyaya sudhar" sane mateges "pandita Budha sane wenten ring Canggini maparab Dang Upadhyaya Sudhar...." Ring prasasti Sawan C warsa 1098 caka taler munggah kruna "canggi".
English
-
Indonesian
-
Place Pura Puseh Canggi
Balinese
Pura Rambut Siwi inggih punika silih tunggil pura Dang Kahyangan Jagat ring Kabupaten Jembrana.
English
-
Indonesian
-
Place Pura Rambut Siwi
Balinese
Sang prabu lédang pesan tur sayang tekéning I Rakrék Sakti.
English
-
Indonesian
-
Folktale Rakrek Sakti
Balinese
Punika rerincian sadhaka saking aguron-guron Siwa, utamannyane saking Dang Acarya Pandita sane agung, Sri Gurupata, Dang Upadhyaya, Pitamaha, Prapitamaha, Bhagawanta miwah sapunika kawentenannyane makasami.
English
Brati Sasana is a palm-leaf manuscript containing rules for a spiritual student.
Indonesian
Ada juga pembahasan mengenai syarat-syarat menjadi pendeta atau seorang acarya.
Lontar Siwa Sasana
Balinese
Nika mawinan sasana puniki kaajahang olih dang guru ring purwakala.
English
Stri Sasana contains rules of conduct as a wife.
Indonesian
Stri Sasana memuat aturan tingkah laku sebagai seorang istri.
Lontar Siwa Sasana
Balinese
Munggah taler irika, yening anake kasuciang utawi karesik dados sisya olih dang acarya mautama, ipun pacang ngamolihang kasucian tur lempas saking lara.
English
It is also stated that if a person is purified or accepted as a spiritual disciple by a qualified acarya, he will become pure and free from sorrow.
Indonesian
Dinyatakan juga bahwa apabila seseorang disucikan atau diterima sebagai siswa kerohanian oleh acarya yang berkualifikasi, maka ia akan menjadi suci dan bebas dari duka nestapa.
Lontar Siwa Sasana
Balinese
Lenan ento masih ada pengaruh uli Hindu ane teka ka Bali sekat jaman Mpu Kuturan kanti Dang Hyang Nirartha, ane ngeranaang ada makudang-kudang tafsiran.
English
-
Indonesian
Upacara jenis ini, sangat lazim dilakukan.
Lontar Soroh Upacara Ngaben
Balinese
Pura Tanah Lot puniki pinaka pahan saking Pura Dang Kahyangan.
English
Tanah Lot Temple is part of the Dang Kahyangan Temple.
Indonesian
Pura Tanah Lot ini merupakan bagian dari Pura Dang Kahyangan.
Literature TANAH LOT
Balinese
Pura Tanah Lot puniki wantah silih sinunggel Pura Dang Kahyangan.
English
Tanah Lot Temple is part of the Dang Kahyangan Temple.
Indonesian
Pura Tanah Lot ini merupakan bagian dari Pura Dang Kahyangan.
Literature Keindahan Tanah Lot
Balinese
Pura Tanah Lot puniki wantah silih sinunggel Pura Dang Kahyangan.
English
Tanah Lot Temple is part of the Dang Kahyangan Temple.
Indonesian
Pura Tanah Lot ini merupakan bagian dari Pura Dang Kahyangan.
Literature Pura Tanah Lot
Balinese
Pura Geger utawi sane madue wastan jangkep Pura Geger Dalem Pamutih inggih punika silih tunggil Pura Dang Kahyangan sane magenah ring Desa Adat Peminge, Kuta Selatan, Badung.
English
-
Indonesian
-
Place Tempat Melukat di Badung
Balinese
Kakawin Nitisastra kakaryanang olih Dang Hyang Nirartha ring satawarsa XVI Masehi.
English
In verse 2.12 of the scripture it has been warned:

hawya mamukti sang sujana kaṣṭa piṣita tilaren kaṣmalaning śarīra ripu wahya ri dalem aparek lwir nika kaṣṭa mangsa musika sregala wiyung ula

krimi kawat makadin ika pāpahara hilangaken
Indonesian
Kakawin Nitisastra ditulis oleh Dang Hyang Nirartha pada abad keenam belas Masehi.
Covid Virus corona munggah ring Nitisastra
Balinese
Manut saking napi sane kagugu olih para wargine, para wanara puniki inggih punika sanak-putun wanara sane dumun nujuin margi ri sedek Ida Dang Hyang Nirartha lunga ngintasin alas Merbuk (wana ring Bukit Jembrana-Buleleng).
English
In accordance with local belief, these monkeys are descended from monkeys who helped Dang Hyang Nirartha when he wandered in the Merbuk Forest (a forest in the hill of Jembrana-Buleleng).
Indonesian
Terlepas dari sisi sejarah dan spiritual, upacara Ini adalah salah satu bentuk jalinan keharmonisan antara manusia dengan alam.
Holiday or Ceremony Wanara Laba
Balinese
Pura puniki wantah silih sinunggil pura pinih purwa ring Bali, tur karestorasi daweg Dang Hyang Nirartha rauh irika duk warsa 1489.
English
Whenever this ceremony takes place, people offer various kinds of fruits and cakes to the monkeys.
Indonesian
Pura ini adalah salah satu pura tertua di Bali, dan direstorasi tatkala Dang Hyang Nirartha mengunjungi tempat itu pada tahun 1489.
Holiday or Ceremony Wanara Laba
Balinese
Dang Hyang Nirartha, utawi Dang Hyang Dwijendra, inggih punika silih sinunggil brahmana sane rauh ring Bali daweg masa panguntat karajegan Majapahite.
English
Whenever this ceremony takes place, people offer various kinds of fruits and cakes to the monkeys.
Indonesian
Pura ini adalah salah satu pura tertua di Bali, dan direstorasi tatkala Dang Hyang Nirartha mengunjungi tempat itu pada tahun 1489.
Holiday or Ceremony Wanara Laba