Property:Page text ban

From BASAbaliWiki
Showing 100 pages using this property.
"
NI KADEK NOPIA DWI ANTARI / SMKN 2 TABANAN Matur suksma aturang titiang majeng ring para pangenter acara miwah angga panureksa antuk galah sane kapica ring sikian titiang, sadurung titiang matur amatra lugrayang titiang ngaturang rasa angayu bagia mantuk ring Ida sang Hyang Widhi Wasa duaning sangkaning pasuecan Ida iraga sareng sami prasida ngamletin pacentokan bali berorasi. Sadurung matur ngiring sareng sami ngaturang puja pangastuti pangastungkara “Om Swastyastu” Ida dane sareng sami, ring galah sane mangkin lugrayang titiang ngaturang orasi sane memurda “Kalalian Pemerintah” Maosang indik pemilu, sayuakti akeh pisan sane patut kabaosang. Iraga sareng sami patut eling ring kawentenan iraga, " Sira iraga? " Indonesia! Negara iraga kasengguh Indonesia, ring sejarah kakeniyang duk warsa 1945 iraga negara sane merdeka, bendera barak putih makibar gagah lan sang garudanyane makeber tegeh nyungjung lalima sila pinaka pilar jagat, “Pancasila”. Sane mangkin pitaken titiang, Napike patut Indonesia kaucap merdeka? Sekadi napi kemerdekaannyane? Napike kemerdekaan indonesia punika sakadi kawentenan ring wewidangan iraga akehnyane jagat bali nenten mrasidayang ngajeng? Akeh alit - alit sane nenten mrasidayang masekolah ngrereh kaweruhan lan dados gegendong ring margi utawi mangemis? Kirangnyane genah pakaryan sane mawinan akeh warga nenten polih pakaryan lan dados pengangguran, malih meweh antuk kawentenan pangajin beras miwah sane tiosan ngancan ngamenekang. Sane mangkin indayang sareng sareng manahin, sampun neked dija pemerintah polih wewenang antuk kemerdekaan kramanyane? Indik pikobete punika yening baosang titiang sane mawinan inggih punika kapertama indik korupsi, korupsi inggih punika laksana sane nenten manut majeng ring uger uger jagate, korupsi punika sane mawinan krama ring jagat e sayan ngamewehan. Pikobet sane lianan pinih mabuat pisan ring kahanan jagat sane mangkin inggih punika kalalian olih pemerintah lan calon pemerintah inggih punika kirangnyane genah pakaryan sane mawinan jagate sayan katindas utawi tiwas. Manut kahanan punika mangkin kruna merdeka punika nenten dados pinaka wacana kemanten. Ngiring mangkin iraga sareng sami sareng- sareng ngentenin para pamucuk pemerintah turmaning para calon pamucuk pemerintah mangdane nenten lali ri sampune polih kedudukan ring pemerintahan. Ida dane sareng sami, asapunika sane prasida uningayang titiang indik pikobet sane patut kapuputang olih pemerintah lan calon pemerintah jagat baline sane jagi rauh limang warsa puniki, titiang nunas ping banget majeng ring pemerintah lan calon pemerintah sane jagi rauh mangda nguratiang kramanyane, prasida ngamel lan ngwaliang kasujatian kemerdekaan kramanyane. Ida dane sareng sami, yening wenten keiwangan titiang nlatarang indike puniki titiang nunas gung rena sinampura. Om Santih, Santih, Santih, Om  
" KEMACETAN YANG TERJADI DI BALI " OM SWASTIASTU Titiang ngajiang Pemerintah Bali miwah titiang tresnain timpal-timpal titiangé sané bagia. Ngiring iraga sareng sami ngaturang puja pangastuti ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, sane sampun ngicenin iraga Sang Hyang Kertawarane, mawinan iraga sareng sami prasida mapupul ring genah puniki. Sadurunge titiang ngaturang pidarta puniki, pinih riin titiang ngaturang suksmaning manah antuk galah lan galah sane kapaica ring titiang, antuk ngaturang pidarta pangapti majeng ring pamerintah Bali sane mamurda "KEMACETAN YANG TERJADI DI BALI". Jembatan macet sangkaning akéhnyané kendaraan motor nénten pateh sareng akéhnyané margi. Akéhnyané kendaraan bermotor miwah mobil sayan nincap nyabran rahina.Punika mawinan, mobil, transportasi umum miwah sepeda motor akéh ring margi, macet ring margi. Kram punika taler prasida ngirangin kawéntenan krama sané macet ring margi. Para buruh pacang telat rauh ring genah makarya miwah para sisia pacang telat rauh ring sekolah. Krana liu pesan anake ane majalan, liu pesan anake ane nongos di jalan, buina liu pesan anake ane tusing satinut teken awig-awig. Ring galahe sane becik puniki titiang nunas mangda semeton sami ngelidin kemacetan ring Bali. Yening iraga nenten prasida ngelidin kemacetan ring Bali, paling nenten iraga prasida ngirangin kemacetan ring Bali. Wénten kakalih pamargi utama sané prasida kamargiang anggén ngirangin kemacetan. Kapertama, nganggén angkutan umum nénten nganggén kendaraan pribadi, nganggén angkutan umum prasida ngirangin volume kendaraan ring margine. Pamuputipun, lalu lintas ring marginé pacang sayan rered. Kaping kalih, i raga patut malajah majalan yéning pamarginé nénten doh saking genah i raga. Cara puniki dangan, sakéwanten méweh pisan kamargiang. Nanging majalan punika becik pisan antuk kesehatan, tur majalan sampun prasida ngirangin macet ring Bali. Tiang percaya yéning ngalaksanayang kalih utsaha puniki, macet ring Bali prasida ngirangin. Nanging, Pemerintah Bali kaaptiang prasida nincapang kenyamanan miwah keamanan ring angkutan umum. Tiang percaya yéning angkutan umum punika aman tur nyaman, akéh panumpangnyané. Pamuputnyané, kawéntenan transportasi pribadi pacang sayan rered. Inggih wantah asapunika sane prasida aturang titiang, dumogi wenten pikenohipun. Ampurayangja yening wenten iwang baos miwah laksana. Aturang titiang suksmaning manah. OM,SHANTIH,SHANTIH,SHANTIH,OM  
Grasak-grusuk benyah gumine mangkin karusak olih pamimpin metopeng anyar nanging tengahnyane marupa raksasa serem lan angkuh, pamimpin sane momo angkara kacihnayang antuk ogoh-ogoh saking ST. Tunas Muda Sidakarya puniki, gumi ring ragannyane kaambil saking Sang Begawang Nala sekadi gumine wantah gelah padidian. Manusa-manusane patikaplug kalilit antuk besi mangan nyihnayang sengsara, pedih tur sebet. Ring watek ogoh-ogoh puniki dados pangeling majeng pemerintah pinaka pamimpin rakyat, patut nguratiang pamutus sane kabuat mangda nenten mentingang dewek padidi tur ngawinang rakyate sengsara. Dumogi para pamimpin eling yening pamutus sane becik pastika pacang kalaksanayang olih rakyate sami tur ngawinang gumine prasida mamargi becik malih. Suksma  +
OM SWASTYASTU Para panureksa sane wangiang titiang Asapunika taler para pamilet wimbakara “menulis teks orasi” sane dahat tresnasihin titiang, Bagia pisan manah titiang sangkaning pasuecan Ida Sang Hyang widhi Wasa, titiang kaicen galah ngamiletin wimbakara wikhiton puniki. Ring galah sane becik puniki titiang jagi ngaturan pikobet sane urgen pisan ring Bali, inggih punika pikobet leluu plastik. Ida dane sareng sami, Leluu plastik dados pikobet mangkin ring Bali. Leluu plastik punika wantah leluu sane baya pisan. Leluu plastik akeh mawit saking bekas makanan sajabaning plastik bening, sedotan, gelas plastik lan sane lianan. Leluu plastik punika nenten nyidang diuraikan minakadi leluu organik. Yening kaenjutan leluu plastik puniki ngranayang pencemaran udara lan ngametuang senyawa kimia dioksin/zat sane kaanggen herbisida (racun entik entikan). Saking pikobet puniki, titiang ngaptiang mangda para calon Pemimpin ring Bali sane pacang kapilih mangda stata nguratiang indik baya leluu plastik puniki. Titiang taler ngaptiang mangda calon Pemimpin Bali ngicenin solusi mangda leluu plastik puniki ngancan ngemedikan ring jagat Bali. Calon Pemimpin Bali patut ngicenin sosialisasi mangda para generasi muda nguningayang baya leluu plastik, lianan saking punika Pemimpin Bali dados ngaryanin bank leluu plastik ring desa soang soang. Ngiring iraga sareng sami prasida uning teken baya leluu plastik puniki. Iraga patut menetralisir lan nganggen prabotan sane nenten "sekali pakai", contonyane tumbler utawi botol minum, kotak makan, sedotan kertas lan sane lianan. Iraga dados generasi muda patut sadar teken pikobet leluu plastik puniki, nenten nganggen plastik berlebihan lan sareng sareng ngajaga jagat Baline mangda stata lestari. Wantah asapunika sane prasida aturang titiang. Titiang ngaptiang mangda napi sane aturang titiang ring rahinane mangkin dados uratian. Yening wenten iwang titiang nunas geng rna sinampura. OM SANTIH SANTIH SANTIH OM..  +
Om swastiastu semeton sami, ngiring iraga ngaturang pangayubagia ring ida sang hyang widhi wasa , santukan ida iraga sareng sami kapicayang kerahayuan kerahajengan sekadi mangkin, tiang jadi ngelanturan indik berita hoax. Niki tiang wenten informasi hoax utawi pengalaman tiang saking sms nomor ten kenal, nomornyane +6285298228584. Niki nomor sane ngehubungin tiang kene isin sms ne" saye di malaysia ingin pindahkan harta sya tuk bekal hidup di indonesia, bila cik orang jujur bsa mnjaga amanah untuk titip smtara, wh4ats app sy di +60175173668, nike isin sma ne "Betul ke awak dari malaysia saye pun dari malaysia juga"nike pesaut tiang e, malebosne kawalesan malih " betul betul betul , jadi cik gak mau harta jadi sya hubungi yang lain saja" lantas pesaut tiang e " ashiappp, besok mau nipu belajar dulu nanti kena tipu balik baru tau rasa, . Nike sane kapertama pengalaman tiang e, niki wenten malih pengalaman tiang e saking sms no ten kenal nomornyane +6282350656566, niki nomor sane ngubungin tiang, kene isin sms ne," hindari penipuan!!! Konsumen yth anda mendapat mobil mewah pajero sport dari program give away thn 2021 kode pin anda (ck805ku) INFO:081387897781 , niki pesaut tiang e" terima kasih bapak/ibu/ kakak yang saya cintai, dan terima kasih atas hadiahnya tapi saya gak bisa nyetir, terus kalau naik mobil suka muntah jadi mobilnya buat bapak/ibu/ kakak aja yaa. Inggih punika conto pengalaman tiang pedidi. Yening wenten berita selidiki dumun, teliti, manda nenten kene tipu utami hoax Inggih wantah asapunika titiang prasida matur, yening wenten iwang, titiang nunas agung rena sinampura, puputan tiang antuk parama shanti Om shanti shanti shanti om  +
Nyama yen nepukin kuluk gudig marasa biting/resem? di Bali ade kone ajian cambra berag, ento ajian pangleakan ane wayah, ngidang ngubah dewekne dadi kuluk berag awakne telah matatu misi berek di baongne. Ogoh- ogoh ene ngingetang irage apang tusing ngusik idup anak len nyiksa beburon khususne kuluk Bali. Pamerintah sapatutne pati rungu nyaga lan teges teken anak ane ngematiang,ngeracunin kuluk, basangne layah, gelem, lan siksa e. di tengah kuangne pamahaman, lan hukum teken laksana ane sing patut teken beburon. apang kuluk ento tusing punah lan nangiang hubungan harmonis manusa ajak palemahan, patuh teken konsep Tri Hita Karanane.  +
Embas ring Kota Denpasar sane dados ibu kota, pusat pemerintahan lan ekonomi Provinsi Bali, Titiang nyingakin yening luu punika pikobet sane mautama ring kota puniki. Nenten kasumangsayain malih yening satusan ton sampah kapikolihang ring Kota Denpasar nyabran rahina. Indike punika sinah baya pisan yening nenten kauratiang, duaning genah luu sinah pacang sayan nincapang. Nika mawinan akeh pikobet tiosan sane medal ring kota denpasar sangkaning luu puniki. Indik pikobet puniki nenten prasida kasukserahang ring pemerintah kemanten, nanging peran aktif Krama utawi warga kotane banget kaaptiang. Akéh pisan pamargi sané prasida kalaksanayang anggén nepasin pikobet luu puniki, silih sinunggilnyane inggih punika tumbuhnyane kesadaran saking soang-soang krama indik mabuat pisan pikobet luu puniki. Pinaka sisia, kantos ring bangku SMA titiang kantun kapidartayang olih guru mangda setata urati ring palemahan majalaran antuk parikrama P5 sane kamargiang ring sekolah. Majalaran saking parikrama puniki titiang mapikayun yening pikobet luu puniki prasida katepasin antuk budidaya Magot. "Budi Daya Maggot Anggen Nepasin Pikobet luu ring Kota Denpasar" Pemerintah Kota sampun ngewantu pikobet luu puniki antuk teknologi canggih, saking soang-soang wargi prasida ngwantu pemerintah indik pikobet luu puniki antuk budidaya magot santukan sangkaning budidaya magot puniki prasida jagi mangurai luu organik dados pupuk utawi ring Bali sering kasengguh nyanyad. Maggot punika mawit saking buyung utawi lalat Black Soldier Fly (BSF), budidayane wantah nganggen kandang saking papan/kayu sané wanten celah miwah katutup antuk kasa, genah alit anggén pencét jaja maggot miwah Rak anggén genah maggot tumbuh, ring proses pertumbuhan maggot, kagenahang ring genah sané keni sunar matanai. Limbah utawi luu organik sekadi kulit biu, sisan woh-wohan lan jukut-jukutan (jangan) ring pawaregan prasida kagenahang ring genah magot punika. Magot jagi mangurai limbah utawi luu organik dados nyanyad utawi pupuk. 1 Kg Maggot prasida ngurai 4 Kg Limbah utawi luu organik nyabran kalih rahina. Yening soang-soang wargi kota madue 1 kg magot sinah nenten pacang malih wenten luu organik ring kota Denpasar puniki. Sisanyane indik luu plastik ngiring sukserahang ring pemerintah sane sampun madue piranti sane canggih kaanggen daur ulang. Puniki Kawigunan Budi Daya Maggot : 1. Ngurangi volume luu ring TPA santukan luu organik kaanggén pakan maggot 2. Pupa maggot dados kaanggén pakan ingon-ingon sané madaging protein sané becik santukan maggot ngamah limbah organik sekadi jangan miwah woh-wohan 3. Maggot sané prasida ngicalang limbah pacang ngasilang Kasgot (Residu Maggot) sané prasida kadadosang pupuk organik Budidaya maggot puniki banget ngicénin keuntungan majeng lingkungan miwah sané miara maggot, saantukan sajabaning prasida nurun luu organik, pupuk miwah bekas maggot prasida kaanggén utawi kaadol antuk pangarga sané tegeh, prasida kabaos budidaya maggot pinih dangan miwah madué nilai fungsional taler kaadol Ngiring krama Bali utaminnyane ring Kota Denpasar, mangda setata peduli ring alam, sampunang kantos luu ngusak kota Denpasar puniki, tresnain genah druene antuk nyaga saking mangkin  
Nyama mare tiang mebalih berita di Bali sedeng kawangun rumah sakit ane paling gede di Asia tongosne di Bali madan Bali Internasional hospital. Manut berita ane pebalih tiang ngorahang lebih 2 yuta wargi Indonesia maubad ke dura negara apang maan fasilitas Kesehatan ane luung. Di Bali kaloktah baan pariwisatane ane nganyudang manah, uli pariwisata baline ane ngidang nangiang ekonomi masyarakat lan sadaging nyane, nanging Bali tusing ngidang ngandelang tuah abesik sektor pariwisata dogen. Nah uli pikobet ene pamerintah ngawangun pembaruan ane madan pariwisata Kesehatan. Nyama nawang sing uli berita ane pebalih tiang ento, tiang ngelah pangapti mangda ape ane sube karancang olih pamerintahe ene nyak teken ape ane aptiange teken pamerintahe. Nah jani iraga dadi krama Bali sube sepatutne nukung lan milu nyokong utsaha pamerintah ane luung ene mangda Bali tetep elit tur masih tetep fit.  +
Industri pariwisata Bali sane maju ngicenin dampak positif antuk perekonomian lan pertumbuhan ekonomi ring daerah Bali. Sakewanten, nike nenten ngejamin kaberhasilanyane ngatasin problema kemiskinan ring daerah Bali. Akeh krama Bali sane kari wenten ring garis kamiskinan. Utamanyane ring daerah pedesaan sane joh ring pusat kota. Nike mawinan, perlunyane wenten perhatian saking pemerintah tur krama Bali anggen ngatasin problema kemiskinan puniki lan ngelibatang sektor sektor mangda mecikang infrastruktur anggen nincapang kasejahteraan krama ring sewengkon Bali.  +
Om Swastyastu Rahajeng semeng, "Om Anobadrah Kretavo Wyantu Visvatah" dumogi pikayunan sane ening prasida rauh saking sakancan pangidering bhuana. Kapertama ngiring iraga sareng sami ngaturang sembah pangubakti majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, riantukan wit sangkaning paswecan Ida iraga sareng sami prasida mapupul ring galahe sane becik sekadi mangkin. Ring galahe sane becik puniki titiang jagi maosang akidik ngenenin indik kawentenan pariwisata lan wisatawanne ring Bali. Yening rereh kasujatiannyane pariwisata wantah sajeroning kawentenan sane ngulati karahayuan lan kalegaan manah ngenenin indik genah utawi obyek wisata. Iraga sareng sami sampun uning kawentenan pulo Bali wantah pulo seribu pura lan kaloktah ring dura negara ngenenin indik flora makamiwah faunannyane. Nanging lianan ring punika makasami wenten pikobet sane patut karerehang panepasnyane olih pamerintahe inggih punika ngenenin indik kawentenan wisatawan saking dura negara tatkalaning malancaran ring kawasan genah suci sane nenten nganutin tata parilaksana. Minakadinnyane wenten wisatawan sane kalaning ngambil foto nenten inget sareng kasucian pura, taler akeh wisatawan sane ugal-ugalan ngamargiang palinggihannyane kalaning keliling pulo Bali,akeh para turis mancanegara sane ngamargiang usaha sane mengkeb-mengkeb nenten nganutin peraturan pemerintah. Sane pinih parisel-selang titiang akeh wisatawane sane ngengkebang data dirinnyane minekadi KTP, Visa makamiwah paspornyane mangda prasida lami jenek iriki ring Bali antuk prabea sane dahat akidik. Punika makesami aturang titiang manut sekadi data pinih anyar, akeh wisatawan asing sane meneng ring Bali nganggen Visa holiday sayan nincap sekadi sane kaunggahang olih Kompas.id. Yening manahang titiang punika makasami wantah pikobet sane patut katepasin pamekasnyane olih para pamimpine sane terpilih kalaning pemilu warsa 2024, inggihan punika sajeroning perijinan wisatawan meneng ring Bali patut kauratiang mangda para wisatawan sane wenten ring Bali satat nguratiang keajegan Baline. Ageng pangaptin titiang majeng para calon pemimpin Baline mangda sayuwakti seken nindihin gumi Bali.  
Sira sane nenten uning indik semboyan bangsa Indonesia? I raga dados wargi Indonesia pastika uning ring semboyan bangsa Indonesia, inggih punika Bhinneka Tunggal Ika suksmannyane mabinayang nanging tetep asiki (berbeda-beda tetap satu jua) sakadi sane sampun katulis ring lambang dasar negara Garuda Pancasila. Sampun ketah ring Indonesia madue akeh pabinayan sakadi suku, ras, agama, etnis basa, miwah golongan nanging tetep nyiwi karaketan. Saking semboyan puniki titiang pinaka krama mayoritas madue panampen indik kerukunan umat beragama ring Indonesia, titiang ngambil objek saking wewidangab Pulo Bali tur wewidangan timpal-timpal titiang sane madue pabinayan agama sareng titiang, mawit saking semboyan bangsa Indonesia kerukunan umat beragama ring Indonesia sampun becik. Napi sane makawinan, yadiastun ring Bali akehan maagama Hindu, sakewanten geginan agama lianan tetep mamargi patut tur adung, makadi imbanyane kawentenan adzan sholat lima waktu sane kalaksanayang olih agama Islam tetep kamargiang ring masjid soang-soang sane magenah ring wewidangan Bali. Wenten malih genah anggen ngrastiti bakti pada malianan sakemaon dados madampingan. Madue akeh pabinayan agama pastika wenten manten pikobet, buina pabinayan agama madue kapracayaan sane mabinayan makrana pepes wenten manten biota utawi kabaos isu sara. Sakadi suksman Bhinneka Tunggal Ika, i raga dados wargi Indonesia sampun sapatutnyane nyaga tur nuntun pabinayan punika malarapan antuk saling asah, asih, miwah asuh. Punika sane prasida ngaptiang pabinayan dados pabesikan.  +
Para caleg sane wangiang titiang,tiang ring smk 1 tegallalang.Jagi ngebahas pikobet antuk baliho.Sane orti paling anyar niki,ring mata memandang "dija dija baliho",niki sampun dados pikobet ring masyarakat sinamian.Santukan mengganggu masyarakat banyak.Baliho nika termasuk APS utawi Alat Peraga Sosial ,becik n ten dados mepasang ring tongos"sane dilarang,conto ne nika cara ring sekolah,rumah sakit,ring lampu merah,nika ten dados mawinan sampun melanggar aturan.Napike solusi sane paling becik antuk pikobet punika?  +
Om swastiastu. Driki titiang pacang ngamedalang tetimbangan indik nglimbakang platform BasaBali Wiki ring krama Bali. Manut titiang, sareng platform BasaBali Wiki, elah titiang miwah makejang krama minakadi krama Bali antuk nuutin sakancan perkembangan isu-isu sane wenten ring Bali kautamayang ring krama Bali. Sajaba ento, platform niki taler nyediaang kompetisi Wikithon sane titiang miwah krama sane lianan dados milu berpartisipasi antuk ngamedalang tetimbangan indik kendala-kendala wiadin kegiatan sane musti kalaksanayang pamrentahan antuk kejagaditaan miwah kelancaran makejang krama Bali. Titiang demen ajak isu-isu sane wenten ring krama Bali mangkin contone nganggen basa asing sane lebian, dadine nyapuh basa ibu krama bali inggih punika basa Bali. Titiang adung pisan yen platform BasaBali Wiki niki dikembangkan sane ngalimbak minakadi kauningin lan kaanggen ring sekolah-sekolah malarapan guru-guru sane ngajahin para sisya. Minab beberapa sekolah sampun uning miwah nganggen platform niki, sakewala ring beberapa sekolah sane lianan durung uning platform niki. Dadosne niki patut kalaksanayang krana penganggen basa Bali miwah pengetahuan indik budaya Bali sampun ical krana macelep budaya asing miwah sesai nganggen basa asing. Lenan ento, para sisya miwah krama sane kayun milu berpartisipasi magiang karya-karyane. Isu lianan inggih punika tingkat pengangguran ring Bali. Akeh pengangguran ngawinang akeh tingkat ketiwasan ring Bali. Jadma sane keweh ngarereh pakaryan krana standar antuk dadi karyawan sane nenten polih. Dadosne patut perhatian khusus saking pamrentahan, dados ngawentenang pelatihan-pelatihan contone workshop antuk krama sane durung makarya. Ring BasaBali Wiki dados topik utama krana nguningang lan melatih jadmane indik daging ring platform niki ngawinang para jadma demen antuk mlajahin basa Bali lan budaya Bali. Contone inggih punika sesai mlajahin basa Bali dados munggah peluang gawe inggih punika sakadi guru les basa Bali. Dadosne, patut kalaksanayang pelatihan-pelatihan antuk melatih lan motivasi para jadma antuk mlajahin akehan indik basa Bali lan budaya Bali. Asapunika tetimbangan ring titiang. Matur Suksma Om Santih, Santih, Santih Om  
Indonesia marnayang agama wantah kaanggen sarana nabdabadang kauripan para jana ne, mangda sayan becik. Kacihna antuk Indonesia sane nyungkemin kawentenan Ida Sang Hyang Parama Kawi. Taler sampun munggah ring Pancasila sila pertama sane mawosang “Ketuhanan Yang Maha Esa”. Agama taler keparna salwiring ajahan indik kapatutan. Ring Indonesia wenten nenem agama, sane kasungkemin olih guru wisesa minakadi: Islam, Hindu, Budha, Kristen (Protestan) , Kristen (Katolik), miwah Konghucu. Nanging kasujatiannyane, pabinayan agama keanggen unteng pabiutan lan ngawinang nenten adung ring sajeroning krama. Lengkara ring duur punika, wantah kaambil saking Kakawin Sutasoma sane artosnyane, yadiastun bina nanging kasujatiane wantah asiki. Sane patut anggen suluh inggih punika sapunapi, mangda sida saling ajinin ring pabinayane punika. Santukan sangkaning pabinayan, iraga sida ngardi kauripan sane ngulangunin tur becik. Saking riin para lelingsir, iraga ring Bali, sampun ngicenin piteket, indik pamargi pabinayan ma-agama puniki. Punika kacihnayang antuk kawentenan Gegambelan utawi Gambelan. Gegambelan inggih punika pupulan alat musik tradisional Bali, sane katepak sinarengan. Gambelan mawit saking Kruna “Gambel” sane maartos gisi utawi gisang. Kawentenan Gambelane puniki, kawangun antuk makudang-kudang piranti minakadi, Gangsa, Terompong, Gong, Petuk, Suling, Cengceng, miwah sane tiosan. Tios ring punika yening selehin rupannyane, sami punika mabinayan. Nanging penabuh utawi sang sane nepak punika, uning ring tatujonnyane, wantah nyuarayang Tetabuhan mangda sida adung raris metu suara sane ngulangunin. Duaning asapunika, suksman gambelan puniki pateh ring kawentenan pabinayan agama ring Indonesia. Mabinayan ring ajahan agama nanging kawiaktiannyane wantah nuju tetujon sane asiki inggih punika kepatutan. Napi awinan gambelan mabinayan rupannyane nanging sida adung? Duaning ring megambel sida saling nagingin, sida saling ngajinin, lan saling ngicenin. Indayang kayunin yening Gangsa lan Gong katepak sinarengan lan saling pemalunin, sinah ngametuang suara sane nenten adung lan usak. Ajahan Tat twam Asi patut laksanayang. Inggih punika, ngajinin salwiring maurip ring jagate. Ngiring iraga saling gambel, mabinayan ngawinang becik, sampunang rered sangkaning mabinayan.  
Bali berorasi. "go green" iraga pinaka krama Bali sane becik patut nyaga palemahan mangda lestari antuk ngutang sampah ring genahnyane, makarya sistem tanem sampah mangda nenten ngusak palemahan. iriki iraga patut madue kesadaran sane utama indik mabuatnyane nyaga palemahan sane akeh pisan ngicenin pikobet ring kesehatan samian krama. mangda generasi iraga sane jagi rauh prasida ngrasayang dampak positif sane iraga laksanayang lan kalaksanayang go green puniki madue dampak becik majeng ring krama Bali taler becik majeng ring ketahanan.  +
“Om Swastyastu” Dumogi iraga stata Ngemolihang Kerahayuan. Ring Galahe sane becik Puniki tiang sekadi Pamilet, jagi ngaturang Carita, Pengalaman lan Penampen tiang Unduk Lampah Anak Luh Nepasin Disiinformasi. “Apa mawinan ragane nyidang kena disinformasi? Apa ke ada carane nawang yening informasi ne ento tusing patut? Lantas apa ane nyidang anggon nepasin disinformasine ento?” Ring Jaman Modern Puniki, Media social sane kautama berperan penting kaangen ngedarin berita-berita utawi informasi. Kautama ring Kalangan Remaja utawi Para Truna/Truni lan para Yowanane sane bergantung Tekening Sumber Media Sosial, inggih punika Handphone lan televisi(TV). Sapa sira sih sane ten Uning Tekening ne Maadan Handphone? Televisi(TV)? Sapa sira sih Sane demen Bersosial Media lan Update Sabian Rahina? Nggih, Masyarakat Sami pasti ten luput tekening Sosial Media. Sekadi Mangkin, Ring Pandemi Puniki Akeh Pesan Masyarakat sane Bergantung tekening Handphone lan Media social. Sane Mekarya, Alit-alite sane melajah Ring Jumah, lan Sane lianan. Sekadi punika Semeton sareng sami pasti uning tekening Disinformasi utawi Hoax. Napi nike Disinformasi? Yap, Disinformasi punika sane kaadanin Hoax. Hoax Utawi Disinformasi inggih punika berita sane bohong utawi ten patut lan Palsu, memutar balikkan Fakta, sane beredar ring media social. Sane mawinan iraga nyidang kena Hoax inggih punika iraga Aluh utawi Gampang percaya tekening berita-berita sane beredar, tanpa iraga uning tekening sapa sira sane ngedaran lan iraga ten Teliti antuk berita-berita sane kaedaran punika. Berita Hoax punika madaging basa lan bebaosan sane ngae iraga Panik utawi Cemas lan medaging Peringatan ngedarin berita-berita sane ten bernarasumber lan ten pasti berita nike patut napi ten patut antuk diedarkan. Sekadi Pengalaman tiang menghadapi Berita Disinformasi puniki, Ten je wenten tiang madue pengalaman termakan berita Hoax, kerana tiang Teliti lan bijak antuk berita-berita sane wenten keedaran ring Media social. Akeh berita-berita ring media social sane ten patut beredar luas. Wenten sane percaya, lan ten percaya. Akeh berita-berita Hoax sane Merugikan Lan meresahkan Masyarakat Khususnya Maraknya Kasus Giveaway Online sane berujung Penipuan. Sekadi Anak luh, Iraga sareng sami patut uning utawi nawang Napi ane nyidang kaangen nepasin disiinformasi. Penampen tiang unduk Berita Disiinformasi utawi Hoax niki Inggih punika, Lan iraga sareng sami Bijak Ngewacen lan Mirengang berita-berita sane keedaran Ring Media social. Iraga Anak Luh sane demen Nyebarin utawi ngedaran berita-berita utawi bebaosan ne Iraga ten uning Berita punika patut napi ten patut. Sekadi punika, Lan iraga melajah antuk “Meneliti Berita Sebelum Mengedarkan Berita” .Kenali Fakta ring berita-berita sane keedaran punika. Iraga Anak Luh Kautama Seorang Ibu sane demen utawi seneng berselancar ring Sosial Media. sebagai Pendidik Utama ring Keluarga, patut iraga sareng sami ngicenin Peplajahan ring Alit-alite Napi nike Bersosial Media sane patut. Selanturnyane Ring Keedaran Disinformasi utawi Hoax punika, sepatutne iraga melaporkan yening wenten kasus-kasus Hoax utawi Disiinformasi sane beredar. Ring dije Iraga patut melaporkan kasus Punika? Ring Media Sosial Facebook, wenten sane meadan fitur Report(Lapor) Status Lan Kategorikan informasi hoax sebagai hatespeech/harrasment/rude/threatening utawi Kategori sane lianan. Ring Google, wenten fitur feedback melaporkan situs sane mengandung kabar utawi berita palsu. Ring Twitter lan Instagram, wenten fitur Report Tweet melaporkan berita twit sane negative/ten patut. Pengguna Internet/Sosial media sane lianan dados mengadukan konten negative utawi Hoax Ring Kementerian Komunikasi Lan Informatika Ring e-mail aduankonten@mail.kominfo.go.id. Wantah Asapunika mungguing atur titiang. Dumogi Iraga sareng sami Becik Ngwacen, Mirengang lan Mengedarkan Berita Disinformasi utawi Hoax Puniki. Ngiring sareng sami Budayakan Teliti lan Kenali Fakta Berita-berita sane keedaran ring Media social. Yening Iraga Uning lan Sadar Memahami berita Hoax nike Penting, Ten wenten malih Kasus Hoax beredar Ring Media social Kedepannya. Matur Suksma Antuk Ida dane sareng sami sane sampun Ngwacen Karangan Niki. Manawita wenten Kirang Lankung antuk tiang matur, lugrayang tiang Nunas Geng rena Pangampura. “Om Santih Santih Santih Om”  
Jeg Metaksu!,keto anake ngeraosan yening nyingakin anak sane pangus maktayang seni budaya lan geginan sane becik lianan.Taksu inggih punika wantah aura magis sane terpancar saking raga sang sane seken jemet ,tulus,lan iklhas ngemargian seni budaya ,medagang ,utawi memimpin.Pateh sakadi implementasi ogoh-ogoh "HYANG AJI TAKSU",sane digambarkan sareng anak cerik makendangan, ring ungkur anak cerik nike wenten anak gede tegeh aeng tur kuat mawibawa sane melambangkan Taksu punika.Ring ungkur anak gede tegeh punika wenten anak jegeg ,alep ,tur ngelangunin, ring tangan ngambel sarana sane melambangkan ilmu pengetahuan. Yening imbawang sakadi pemerintahan,anak cerik ento kaimplementasian pemerintah lan kendangne nike sistem pemerintahan.Yening seken anak cerik ento jemet makendangan manut ring uger-uger tur tusing ngangwang kitane dogen,yakti Taksu punika lakar Ajeg ring Padewekan Ragane.Pateh sakadi Pemerintah,yening Pemerintah puniki becik ngamargian sistem pemerintahan manut ring awig-awig punika ,yakti Taksu ring Pemerintahan lakar Ajeg tur disegani masyarakat. Mangkin gumine nak ngancan wayah ngancan mase ngendah ,sepatutne Pemerintah ngancan Trepti ,lan iraga ajak mekejang dados semeton patut taat tekening awig-awig,APANG NYAK ADUNG APANG TAKSUNE MUNGGAH MELAH LAN LUUNG!  +
Pemimpin sané jagi rauh ring Bali patut digelis nanganin pikobet palemahan miwah pariwisata sané dados prioritas utama. Nusa puniki ngamolihang dampak negatif saking panglimbak pariwisata sané nénten kakontrol, sekadi karusakan lingkungan, kepadatan penduduk, miwah ketidakseimbangan ekonomi. Panglimbak sampah plastik miwah karusakan terumbu karang dados ancaman sané serius majeng ring kelestarian lingkungan. Lianan ring punika, pandemi COVID-19 sampun ngaonang industri pariwisata, sané dados tulang punggung ekonomi Bali. Sané pacang dados pamimpin patut ngarencanayang kebijakan sané pacang ngwaliang perekonomian, diversifikasi sumber pendapatan, miwah nguatang infrastruktur kesehatan. Ngaturang pikobet ring widang pakaryan miwah pendidikan taler mabuat pisan anggén ngukuhang kawéntenan parajana lokal. Rikala ngarepin pikobet puniki, para pamimpin patut mapaiketan sareng sami, minakadi krama lokal, bisnis, miwah pamréntah pusat. Kawentenan visi jangka panjang sane ngutamayang panglimbak berkelanjutan miwah pelestarian budaya Bali kabuatang mangda sida ngawetuang masa depan sane gemuh landuh majeng samian pihak. Salanturnyane, pikobet indik kawentenan tenaga kerja miwah distribusi pendapatan patut kauratiang. Sang sané pacang dados pamimpin patut ngarencanayang tata cara mangda prasida nincapang kawagedan krama sané makarya ring wewidangan ipuné, nyiagayang genah makarya, miwah nyiagayang mangda pikolih ekonomi punika prasida kasebar. Mangda prasida ngarepin pikobet puniki, kabuatang pamimpin sané madué pangapti miwah pamutus sané dahat mautama. Pemimpin Bali sané jagi rauh patut madué komitmen sané kukuh majeng ring pembangunan berkelanjutan, keadilan sosial, miwah pelestarian budaya. Wantah antuk pendekatan holistik miwah kolaboratif, Bali prasida nglimbak antuk berkelanjutan sinambi nglestariang keunikan miwah keindahan alam miwah budayanyane.  +
Sampun 77 warsa Indonesiane ngamolihang mahardika. Krama Baline masikian nagingin kamahardikane. Jalan Tol Jagat Kerthi, Kawasan Pusat Kebudayaan Bali, Pelabuhan Segitiga Emas kawangun anggen nitenin tata titi kahuripan kramane sakala-niskala pracihna Bali Era Baru. Madasar antuk susatya ring Pancasila maka sanjata ngaonang laksana mamunyah, mamotoh, lan dursila tiosan gumanti Sang Saka Merah Putih satata ajeg ngadeg mawibawa ring jagate. Sinarengan mautsaha nglimbakang prestasi, sukertaning pawongan, pariwisata, saha ngawerdhiang budaya ngardi Bali Padma Bhuana mikukuhin kamahardikan Indonesia Raya.  +
"Infrastruktur Jalan Miwah Penerangan Sane Rusak Ring Bali" Ring galahe sane becik puniki, titiang jagi nyaritayang indik mabuat pisan ngalimbakang infrastruktur jalan lan lampu ring pulau Bali sane becik puniki. Infrastruktur jalan sane becik inggih punika tulang punggung pertumbuhan ekonomi miwah karahayuan masyarakat. Antuk nincapnyané kawéntenan krama miwah pariwisata ring Bali, panglimbak margi sané efisien miwah aman dados parindikan sané mabuat. Iraga mautsaha ngrancang lan ngelaksanayang proyek jalan sane nenten je wantah ngalimbakang arus transportasi nanging taler nguratiang kesejahteraan lingkungan. Lianan ring punika, lampu jalan sané becik taler mabuat pisan anggén nincapang keamanan miwah kenyamanan wargi miwah wisatawan. Malarapan antuk pencahayaan sané becik, iraga prasida ngardi genah sané aman tur asri. Iraga maosang nenten ja wantah indik margi miwah lampu, nanging indik dasar kauripan sane becikan. Infrastruktur sane kukuh nyihnayang komitmen iraga majeng ring kesejahteraan bersama. Pamerintah patut urati pisan ring pikobet puniki, mangda sahananing pamargi sane kamargiang prasida rahayu, degdeg tur madaging pangajap-ajap Inggih wantah asapunika sane prasida aturang titiang, ampurayang atur titiang yening wenten kaiwangan. Puput atur titiang matur suksmaning manah.  +
Yening ada anak kaliput dening kama droaka sinah lakar kena panglimbak kahanan Kanda Pat Bhuta. Kanda Pat Bhuta ane sida ngicalang sakancan parisolah darma i manusa. Kawentenan Guru wisesa ring panglimbak kadi mangkin durung prasida ngelarang ajahan asta brata, duaning akehan sane kantun kaliput dening sad ripu sane ngawinang akeh para jana nenten prasida satinut. Akeh para jana sane rumasa nenten ngamangguhang sane mawasta becik. Kawentenan sakadi punika, sida pacang ngawinang para jana nenten ngugu napimalih satinut ring guru wisesa tur sida ngawinang kaon kawentenan para pamucuk guru wisesane. Yening sampun kadi asapunika, sira malih sane jagi satinut ring kawentenan para pamucuk guru wisesane?  +
Indonesia prasida nyujur kemerdekaan dwaning paiketan panglingsire masikian. Mangkin paiketan truna-truni ngancan ical dwaning kapalasang olih HP. Paindikan punika mepikenoh ring interaksi para yowana lan tan karasa nguangin rasa urati ring panegara. Dwaning kenten ngiring sareng-sareng pinaka generasi penerus wangsa ngawit ngwaliang budaya saling macapatan sane sampun pudar ring era milenial. Tangiang tradisi manyama braya, maplalian sareng-sareng, lan nglaksanayang aktivitas budaya minakadi majejaitan. Majalaran hal cenik sane kalaksanayang, pacang prasida mapuara ageng, ngwaliang rasa tresna ring panegara.  +
om swastyastu, mangkin tiang jagi berpendapat indik "Lampah anak luh nepasin disinformasi " Anak luh inggih punika faktor penting sane kaangen nepasin informasi sane iwang. Napi nike disinformasi ? lan napi mawinan iraga kena disinformasi ? Disinformasi utawi hoax inggih punika informasi sane iwang tur kabuat sengaja kaangen ngerugiang anak akeh. Yening iraga kirang informasi sane patut lan iraga percaya teken sane kacingak lan kapirengan saking sumber sane ten jelas, wenten pastika anak utawi oknum- oknum sane ten bertanggung jawab ngemang pasaur sane iwang anggen keuntungan pribadi utawi golongan nyane. Hoax biasane ngangge judul sane provokatif lan sensasional dagingnyane bisa gen kaambil saking berita media resmi sakewanten sampun kaubah ubah apang persepsi persepsi masyarakat sesuai teken kehendak sane ngaenan hoax. Sadurung nyebarin informasi pinehan dumun informasi punika, memprovokasi napi ten yening informasi punika durung keberitayang olih pers lan situs resmi kemungkinan informasi punika palsu. Puniki wenten saking pengalaman pribadi titiang antuk disinformasi isu isu wabah korona. Media sosial biasane kaanggen tongos anake nyebarin informasi iwang sane kasengaja. Informasi palsu punika kabuat untuk mempengaruhi opini publik. Apa buin wabah korona puniki menarik perhatian anak akeh. Disinformasi sane polihin titiang saking grup WhatsApp inggih punika : " pemberitaan bahwasannya nanti malam agar kita tidak keluar rumah, jika menjemur pakain segera diangkat karena mulai pukul 23.00 wib akan ada penyemprotan racun untuk virus corona dari malaysia dan singapore melalui udara...." Informasi sane iwang punika kasebar ring grup keluarga. Sekadi anak luh wajib bisa memilah sane encen informasi sane iwang utawi patut. Iraga sepatutne ngrereh pembuktian teken informasi punika ring situs situs sane sampun terverifikasi lan mriksayang informasi punika kauunggah napi ten ring situs resmi. Peran anak luh sane kapertama sampunang nyebaran informasi sane durung patut benehnyane, sane kaping kalih literasi punika penting pisan kaangen nepasin disinformasi sawireh anak luh lakar dados ibu sane tugas utamane mendidik pianak nyane. Anak luh biasane aluh termakan isu lan sesai nyebarin gosip. Sawireh punika diharapkan mangkin dueg duegan iraga memilah informasi. anak luh biasane jeli yening milih kualitas krana punika alangkah becikne hal punika mase berlaku teken informasi sane bakatang ring media sosial lan orti ke orti napike informasi punika sampun patut utawi iwang sadurung kasebaran. yening kacingak informasi hoax, iraga sepatutne melaporkan informasj punika ring sarana sane ketersedia ring media sosial. Ring media sosial facebook wenten fitur report status, twitter wenten fitur report tweet anggen ngelaporin tweet negatif, ring instagram pateh sekadi punika. Selanturnyane pengguna internet nyidayang ngaduang konten negatif punika ke kementerian komunikasi lan informatika. wantah asapunika atur titiang, ampurayang yening wenten sane ten manut ring arsa Om santih santih santih om referensi : wikipedia, kominfo  
"Kepengawanan lan Pusaka: Nyambutang Kekinian sareng Tradisi ring Bali" Sané prasida ngawarang sajanan para warga Bali sane ngamargiang upacara nenten mapupulang tata-cara pinilih rahina ngusaba. Panugrahan jagat panglipuran punika patut kapertama ngelaksanayang pangawit makta ané kahuripan ring jagate dewa-brana. Kanti rikala sang hyang Widhi nyadang ring loka puniki, patut peranten, pitra lantur ring ring jagat kapituru, pinaka seneng ngraksa nenten sangsrara nampi. Yadiastun, anake sane len sujati manut, warga Bali patut kakedas panca tata wargi sane sampun kaping pisan prasida maprani pinilih. Matula sekadi mamurda antuk pamikiran, mamurda lebur, mamurda ring jagat sane sampun kaping pisan suci. Apang, nuju pinaka-tata, sareng suba anut. Nganutin pamikiran sane prasida kaendakang ring sekadi tanah air kita puniki, prasida silih sinunggilang dados ajengan titiang sekadi anake ring Bali, nunas acara sane cecik panglurah, mireng anake mangda patut wantah sasampun ring pratima, patut nora lakar mabakti nenten wantah mawasta ring jagat sane cecik nganutin pararaton. Nyarengin pamikiran sane sejati, akudang kawidyan anut sane kasobyahang para pahlawan-pahlawan, mawasta ring jagat sane cecik, tur wantah nglaksanayang angaji ring makudang kawidyan anut sane kasobyahang para pahlawan-pahlawan, nganutin krama Bali sane antuk pedoman mawasta ring jagat sane cecik panglurah mawasta mangda, mara krama sane cecik mawasta. Nganggen sinar-tanah Bali sane sampun kaping pisan inggih suba kajangang, patut ring upacara pangawit, inggih punika panglipuran prasida ngaturang suci kaki-ditanah ring para pejuru ring kala puniki, ajengan para sulinggih, ajengan-ajengan sane pinih utama ngaptiang ring kramane nganutin sinar-tanah Bali sane sampun kaping pisan inggih suba. Sakewanten, inggih punika angga kasobyahan mawasta, sane jati wantah mangda asiki nyuputang tamuk, lan patut asiki ngubah pedagedan raga puniki mara pangayun ring sakancan suba kajangang kramane, patut asiki nganyutang aji-gelis puniki nganutin makta ané kahuripan. Matula pamargi sane sampun kaping pisan inggih suba, mangda puniki prasida nglaksanayang pangawit, kajangang manutang para prajuru sane sampun kasobyahang ring rahina kala puniki. Nyarengin panglipuran puniki, kajangang manutang ajengan ane sampun kaping pisan kasobyahang, mara nuju inggih punika, kajangang manutang para pejuru ring kala puniki. Ngalahin aji-gelis, kajangang manutang panglipuran puniki ngraksa panglipuran punika, kajangang manutang ajengan ane sampun kaping pisan kasobyahang, kajangang manutang para pejuru ring kala puniki. Matula pamargi sane sampun kaping pisan inggih suba, mangda puniki prasida nglaksanayang pangawit, kajangang manutang para prajuru sane sampun kasobyahang ring rahina kala puniki. Nyarengin panglipuran puniki, kajangang manutang ajengan ane sampun kaping pisan kasobyahang, mara nuju inggih punika, kajangang manutang para pejuru ring kala puniki. Ngalahin aji-gelis, kajangang manutang panglipuran puniki ngraksa panglipuran puniki, kajangang manutang ajengan ane sampun kaping pisan kasobyahang, kajangang manutang para pejuru ring kala puniki.  
Marupa aeng, magigi rangap, mawak ageng, tur mabayu gede nika gegambaran ogoh ogoh sang kumbakarna. Kumbakarna kauningin polih panugrahan saking batara brahma marupa sirep sane langgeng tur sapa sira nenten prasida ngawi kumbakarna matangi. Nanging tatkala panagaranyane katiben baya kumbakarna prasida matangi mabela pati yadiastun nenten wenten sane nundun. Sang angawarat ritatkala ngemargiang swadarma sumangdane setata eling ring kawentenan panegaranyane. nenten je wantah nekep kuping tur sirep nanging gebras ngerereh penepas pikobet pikobet ring jagate tur bani mabela pati sekadi sang kumbakarna.  +
Sekadi ring Bali, luu plastik punika dados pikobet ring masyarakat santukan nganggu ka asrian lingkungan utawi palemahan. Nanging, malarapan antuk karya kreatif, luu plastik punika dados kaangge piranti ngarya ogoh-ogoh, sane kakaryanin olih yowana Desa Tujung Kecamatan Tegallalang. Piteket sane kasobyahang melarapan antuk ogoh-ogoh puniki katuju ring pamerintah mangda pamerintah ngarya uger-uger ngeninin indik plastik tur luu plastik puniki sane masumber saking bungkus sanganan utawi minuman. Siosan punika, pamerintah taler mangda prasida nyiyagayang genah ngolah luu plastik mangda prasida kaolah tur nenten nganggu keasrian lingkungan.  +
Bali kaloktah antuk pariwisata bertajuk religi sane kental pesan. Sakewanten rikala pandemi Covid-19 puniki nyingse, sane sinamian aspek pendukung ekonomi masyarakat lian ring bidang pariwisata nandang prelina suri. Nenten wantah Indonesia, nanging miwah marupa nandang antuk mekejang negara ring dunia. Pinaka generasi penerus bangsa, iraga tusing wantah bani antuk mengkritik nanging iraga bani antuk berinovasi tatujon ngawi kolaborasi sane polih membangkitkan kiprah pariwisata Bali sakadi kayun masa. Ring jagat sane sampun megenapan digital. Karya iraga patut polih majalan seirama sareng pariwisata budaya yadiapin teknologi. Lantas katimbang punika, solusi sane patut polih ring ngewangun luir ipun website sane madan 'Mai Melali' sareng pemanfaatan VR (Virtual Reality) sane wotin tema revitalisasi pariwisata Bali sane bertajuk digital. VR puniki dikonsepkan antuk becik lian kahatur ring para wisatawan sane sampun merindukan bali saking terakhir cingak pulau dewata puniki. Sakewanten punika, ring pemanfataan VR puniki lakar anggo kidik destinasi wisata umpami sakadi Pantai Kuta, Sangeh Monkey Forest, Tegunungan Waterfall, yadiapin destinasi wisata religi inggih punika Tirta Empul. Sareng makta Bali luas, ring acepan ngenah kecap dot terhadap Pulau Dewata sane benjang lakar ngae kecap ngerasayang cingak Bali akehan bergejolak. Terpacu sareng sektor pariwisata sane bakat sakadi pinaka tiyuk memua dadua. Pinaka polih bati krana bali meduwe potensi sane gede, nanging polih bakat pocol krana ring dugas pandemi mangkin, makejang aspek idup dadi lemet. Sareng wenten Mai Melali, kaacepan mekejang penikmat destinasi pariwisata Bali bakat ngarasayang atmosfer sane pidan galah rasa nanging terpaksa makaad sejenak krana pandemi Covid-19 puniki. Sareng nulungin teknologi VR (Virtual Reality) karya iraga akehan aluh antuk berkolaborasi sareng globalisasi sane mangkin. Lantas ketimbang punika, meriki wangun pariwisata Bali sane bertajuk teknologi, tatujon membangkitkan utawi merevitalisasi pariwisata lan ekonomi penduduk Bali. Krana iraga sami wiakti, Bali Jagi Metangi.  
Harepang ring para pawiyatan Bali, krama, lan para pemangku adat. Ane suba nyaksiang prasida, inggih punika masalah kapemimpinan waras nenten mapastiti ring Bali. Kekasihé, punika karena krisis kepercayaan ring pamimpin waras dados mungkur ring nglaksanayang diumumkanne. Dewek punika, kamargiang krama Bali suba sampun ngalamanin timpal-timpal ring pamerintah waras malali, waras inginah ngalih tunggil panglimbak ring pariwisata, budaya, lan lingkungan. Titiang mateges, silih tunggil pemimpin Bali mamurda mara, mangda makarya ring pangawit waras utama. Nyidayang pemerintahan waras nglaksanayang tatujon waras sejaba-jabane, nganutin aturan-aturan waras pateh. Ngajeng-ajengin pamrentah waras mawali ané, makarya kaluwargané ring lingkungan sosial lan bantuan sosial dados tatujon waras musti ngenalinang. Pangawit waras kaanggen, tetepin suba nenten dados timpal waras lingsir. Nika ngupaminin para pemimpin Bali keni masehehanga ngiringang pararemaja kaanggen waras terang marupa utawi pangawit waras keni. Ring ajengan pamimpin waras keni punika, titiang mapineh maturang paica, waras utama patut kaajengang dados panglimbak pariwisata, ngalaksanayang parajanane ring pamarentahan waras anggen makeh sakadi majeng ring dhatu lan lingkungan. Nika, yening punika dados makarya waras sami, ring permasalahan punika ngatenin indik ring pemimpin Bali kaaptiang tityang dados silih tunggil para wewidangan waras prasida ngamolihang solusi waras becik ring masa depan Bali.  +
Murkaning Hyang Ibu Pertiwi punika suaran tema ogoh-ogoh saking desa Yehembang Jembrana. Sane nyaritayang punapi rasa sebet lan gedeg pertiwi pinaka Hyang Ibu Pertiwi indik ulah manuse sane demen ngutang sampah ngawagin lan sane demen nguugin alas. Pemerintah mangda nyaksiang taler nambanin murkan Hyang Ibu Pertiwi antuk ngamedalang peraturan hukum sane sidhi, natasin parisoah manusa corah ring jagate. Mangkin ngiring iraga sareng sami utamanyane raga pinaka generasi penerus bangsa, indik sareng-sareng ngibarang semangat ngalestariang alam mangda jagat iraga setata asri lan lestari.  +
Om Swastiyastu.. Sane wangiang titiang tim BASAbali Wiki,lan para panureksa sinamian.bagia pisan manah titiang ring rahinane mangkin sangkaning pasuecan Ida Sang Hyang Widhi Wasa,titiang kaicen galah nyarengin lomba puniki.ring galah sane becik puniki,titiang jagi matur nganinin indik “Masalah Ngelestariang Seni & Budaya Bali”. Seni budaya Bali sampun makembang becat gati wireh prasida wenten sane saking alit sampun kapicayaning seni, baik seni musik tradisional Bali, seni Tari, utawi seni lukis Bali. Napi malih ring jagat sekadi mangkin, kesenian Bali punika sane jakti ngranayang Bali terkenal ring dura negara mawit kacingak ring Internet, taler sane ngranayang tamu dura negara punika melancaran ka jagat Baline. Akeh contoh sane prasida kecingak ring parindikan sekadi mangkin, minakadi tradisi budaya Baline sane kalalian, minakadi alit-alit sane nenten resep ring anggah ungguhing basa bali napi malih ring nyurat aksara bali. Contoh ring ungkur punika prasida ngranayang budaya Bali ne sayan-sayan surup utawi ilang. Mangda nenten sekadi punika,pengaptin titiang majeng ring calon pemimpin Bali sane kapilih ring pemilu 2024,mangda prasida nyalanin program - program sane dados nglestariang Budaya Bali mangda nenten surut lan setata ajeg tur lestari. Inggih wantah asapunika sane dados baktayang titiang dumogi napi sane kabaktayang mapikenoh majeng ring ida dane sareng sami. Akeh tityang matur, tur akeh iwang tityang, yening sekadi punika titiang nunas geng rena sinampura ring wenten karaos titiang sane nenten manut ring manah. Sineb titiang antuk Parama Shanti. “Om Shanti Shanti Shanti Om”  +
Dirgahayu Republik Indonesia sane kaping -77 (pitung dasa pitu) sing kerasa republik Indonesia sube mayusa 77 (pitung dasa pitu ) Indonesia sampun ketah maduwe beragam budaya, ras, suku, taler agama. Nike mawinan beragam cara irage yening lakar ngisi kemerdekaan uli hal ane paling sederhana masang bendera merah putih ane ngae ciri kemerdekaan. Yening di bidang budaya pasti ngadaang acara festival budaya, ade masih ane ngisi kemerdekaan di bidang olahraga care contoh ne lomba voli lan lomba lari. ade masih lomba-lomba ane unik cara panjat pinang, Tarik tambang, lari karung, miwah bek sajan kegiatan yening lakar ngisi kemerdekaan. Ento ngae ciri irage state nincapang tur inget teken semangat irage yening ngisi kemerdekaan. pulih lebih cepat bangkit lebih kuat.  +
Om Swastiastu, manut pikayun titiang sane patut kamargiang olih pemerintah mangda prasida nangiang pariwisata Baline mangkin kantos kapungkur wekas inggih punika sane kapertama patut kamargiang penerapan protokol kesehatan ring soang-siang genah inggih punika ring objek wisata, hotel utawi penginapan, Restauran miwah genah maboga sane lianan. Indik punika matetujon anggen numbuhang kesadaran soang-soang diri para wisatawan antuk penerapan protokol kesehatan sane becik kan patut. Sane Kaping kalih Pamerintah wiadin pangempon genah wisata punika patut nyediaang fasilitas umum minakadi genah parkir sane becik tur linggah, toilet lan sane lianan miwah prasida ngediaang sarana lan prasarana minakadi ngangge Penauran jinah non tunai miwah sane lianan, tetujonnyane mangda para wisatawan rumasa nyaman kan terpenuhi sekancan kaperluannyane rikala malancaran mawisata ke Bali. Pamerintah wiadin para pelaku industri pariwisata Bali patut sareng-sareng saling wanti ngewantu ngenalang pariwisata Bali taler nyalanang kerjasama sareng pelaku industri pariwisata ring luar Bali. Irage dados masyarakat Bali patut mecikang kayun soang-soang diri mangda state prasida nyaga kalestarian jagat ring pagubugan soang-soang wiadin ring masyarakat sane ruang lingkupnyane masyarakat Indonesia utaminnyane ring Bali. Samian Upaya inucap patut kalaksanayang mangda prasida tumbuh kan bangkit mewali pariwisata Bali sane berkualitas kan kagugu taler kaloktah kantos ke Dura Negara. Om Santih Santih Santih Om  +
OM SWASTIASTU, Para angga panureksa sane wangiang titiang, Tim Bali Wiki sareng sami sane kusumayang titiang, punika taler para semeton sami sane tresna sihin titiang. Angayu bagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, santukan mangkin titiang kaicen galah ngaturang sarin-sarin manah titiang ring lomba puniki. Ring galahe sane becik sekadi mangkin, lugrayang titiang ngaturang pikobet sane patut kauratiang olih ida dane sareng sami miwah sane pinih utama majeng ring para pamimpin Bali ring galahe sane jagi rauh puniki. Orasi sane kakaryanin tiang puniki mamurda “Ngicen Gegendong Jinah Langsung, Ngawinang Ipun Malas Makarya". Napike semeton sampun naenin manggihin anak lunga ka genah umum utawi ring margi-margi ageng tur langsung nunas jinah ring anake sane rauh mrika? Iraga dados nyambat ipun Gegendong, nanging punapi semeton uning? Ipun tan nyak makarya, duaning punika ipun ngidih pitih ring sakancan anake sane kapanggih. Napi malih, sami kaajahin nglaksanayang indike punika. Iraga dados anak sane wicaksana, iraga patut ngalimbakang indike puniki. Yéning kaicénin galah, ngemanggihin paripolah gegendong sané nénten becik manados profesi. Tetujon tiange, anake sane kawastanin anak tiwas sane ngagendong, pamuputipun dados anak tiwas sane ngutang galah lan kuasannyane anggen numbas jinah, antuk ngagendong boya matumbasan. Titiang ngambil kutipan berita sane majudul "Pengemis Paksa Minta Uang Rp 5 Ribu Pernah Diamankan Tapi Kambuh Lagi" ring berita puniki katlatarang indik anake puniki ngaenang warga resah krana nganampekin antuk nunas jinah langsung Rp 5 Ribu. Ipun boya wantah ngrereh genah sane pastika kewanten, nanging ipun taler ngrereh genah sane linggah buat ngrereh buron sane pacang pademang ipun. Parindikan sakadi puniki sane ngeranayang prasida ngerusak kauripan Baliné. Sane sering dados tatujon utama saking topik pikobet titiang puniki inggih punika sapunapi pamargi sane pinih becik mangda ipun polih jinah nenten majalaran antuk nunas nanging majalaran antuk ngalaksanayang pakaryan ipune. Punika mawinan, titiang ngaptiang para pamimpin Bali ring galah sané jagi rauh prasida muputang pikobet puniki mangda Provinsi Bali dados genah sané nyaman, becik, miwah nénten polih panampén negatif saking krama dura negara mangda nénten malih anak tuna lan gegendong sané ngumbara ring margi. Inggih Asapunika sane prasida aturang titiang, mugi-mugi napi sane aturang titiang puniki prasida dados uratian tur dasar program kerja sane pacang kautamayang olih calon pemimpin sane jagi kapilih ring 2024. Yening wenten atur titiang ring arsa sane nenten manut titiang nunas pengampura. Puputan titiang antuk Parama Santih, OM SANTIH, SANTIH, SANTIH OM  
Parasemeton sane tresnain tiang, pemilihan umum inggih punika galah ritatkala iraga dados jadma padruen madue kuasa jagi ngwangun masa depan iragane. Bali, tanah air iraga sane sayangang, ngarepin makudang pikobet sane ngabutuhang uratian saking pamimpin sane jagi rauh. Rikala iraga pacang milih pamimpin sane anyar, iraga patut nguratiang pikobet sane banget merluang pikobet sane mabuat pisan. Saking makudang-kudang pikobet sané wénten, makudang-kudang pikobet sané patut kauratiang olih sang sané jagi dados pamimpin Bali inggih punika: Kapertama, lingkungan miwah kelestarian. Bali, antuk keindahan alamnyané, ngadep tekanan ageng saking panglimbak sané gelis. Konservasi lingkungan miwah perlindungan sumber daya alam mabuat pisan anggén nambakin karusakan selanturnyané ring nusa puniki. Sang sané pacang dados pamimpin patut madué visi sané cetha antuk ngalestariang kaindahan alam Bali sinambi ngatur pertumbuhan sané lestari. Kaping kalih, infrastruktur sane becik. Yadiastun Bali sampun dados destinasi wisata sané kasub, sakéwanten kantun kaperluang infrastruktur sané becik anggén nyokong pertumbuhan ekonomi miwah aktivitas sadina-dina kramané. Pamimpin sané becik patut ngutamayang ngwangun infrastruktur sané becik sakéwanten nénten ngorbanang palemahan. Kaping tiga, kawentenan sosial. Wenten pikobet sane patut katelebang ring Bali. Peningkatan akses pendidikan, perhatian ring kesehatan masyarakat, miwah peningkatan peluang kerja miwah upah sane becik patut dados fokus utama majeng para pemimpin sane jagi rauh. Kabecikan sosial sane pateh patut kadadosang dasar sane kukuh ring panglimbak jagat Bali. Kaping pat, transparansi miwah akuntabilitas ring pamréntahan. Punika mawinan mabuat pisan yéning pamimpin prasida ngwangun pamréntahan sané transparan miwah bertanggung jawab. Krama patut madué rasa percaya majeng ring pamimpin ipuné tur rumasa kaicénin suara ri tatkala ngambil pamutus. Parasemeton, pemilihan puniki boya ja milih pamimpin kémanten, nanging milih pamimpin sané madué visi sané cetha, komitmen sané kukuh, miwah kawikanan anggén nanganin pikobet-pikobet sané mabuat. Ngiringja iraga milih pamimpin sane prasida nuntun Bali nuju masa depan sane becikan, sane adil lan lestari antuk iraga sareng sami. Ngaturang suksma.  
OM SWASTYASTU Para panureksa sane wangiang titiang Asapunika taler para pamilet wimbakara “menulis teks orasi” sane dahat tresnasihin titiang, Bagia pisan manah titiang sangkaning pasuecan Ida Sang Hyang widhi Wasa, titiang kaicen galah ngamiletin wimbakara wikhiton puniki. Ring galah sane becik puniki titiang jagi ngaturan pikobet sane urgen pisan ring Bali, inggih punika pikobet leluu plastik. Ida dane sareng sami, Leluu plastik dados pikobet mangkin ring Bali. Leluu plastik punika wantah leluu sane baya pisan. Leluu plastik akeh mawit saking bekas makanan sajabaning plastik bening, sedotan, gelas plastik lan sane lianan. Leluu plastik punika nenten nyidang diuraikan minakadi leluu organik. Yening kaenjutan leluu plastik puniki ngranayang pencemaran udara lan ngametuang senyawa kimia dioksin/zat sane kaanggen herbisida (racun entik entikan). Saking pikobet puniki, titiang ngaptiang mangda para calon Pemimpin ring Bali sane pacang kapilih mangda stata nguratiang indik baya leluu plastik puniki. Titiang taler ngaptiang mangda calon Pemimpin Bali ngicenin solusi mangda leluu plastik puniki ngancan ngemedikan ring jagat Bali. Calon Pemimpin Bali patut ngicenin sosialisasi mangda para generasi muda nguningayang baya leluu plastik, lianan saking punika Pemimpin Bali dados ngaryanin bank leluu plastik ring desa soang soang. Ngiring iraga sareng sami prasida uning teken baya leluu plastik puniki. Iraga patut menetralisir lan nganggen prabotan sane nenten "sekali pakai", contonyane tumbler utawi botol minum, kotak makan, sedotan kertas lan sane lianan. Iraga dados generasi muda patut sadar teken pikobet leluu plastik puniki, nenten nganggen plastik berlebihan lan sareng sareng ngajaga jagat Baline mangda stata lestari. Wantah asapunika sane prasida aturang titiang. Titiang ngaptiang mangda napi sane aturang titiang ring rahinane mangkin dados uratian. Yening wenten iwang titiang nunas geng rna sinampura. OM SANTIH SANTIH SANTIH OM..  +
Om Swastyastu Inggah menawi ida dane sareng sami sampun uning indik kewentenan jagat Bali puniki Jagat Bali magenah ring panegara Indonesia. Jagat Bali kewangun antuk kutus (8) kabupaten miwah kota asiki. Pekaryan sane kemargiang olih para jana ring Bali luwir ipun Petani, undagi, pendega. pengangon. perbankan, tur sane lianan. Tiosan ring punika wenter bidlang sane silih sinunggil presida ngerajegan pembungunan ring Bali inggih punika Pariwisata. Indik kewentenan pariwisata ring Bali sampun kasub ke dura negara Punika mawinan akeh wisatawan sakeng Amerika, Eropa,Afrika, Asia miwah Australia sane melancaran ke jagat Bali puniki. Wisata sane kasub kasenengin olih para wisatawan domestil miwah dura negara nggih punika wisata alam miwah tradisi-tradisi sane kemargiang ring Bali, Inggiar tradisi Bali sane kasenengin olih para wisatawane sekadi Ngaben. Melasti miwah sane tiosan. Ping kalih ndik wisata alam sane kasenengin sckndi Rafting, Tracking. cyrcling miwal nyingakin kewenienan alam sane kantun asri sckadi ning kintamani, batur. oluwati, alas kedaton, air Icrjun nungnung, air terjun gitgit, miwah sane lianan. Inggih ida dane sane wangiang titiang. duaning kadi asapunika buat kewentenan alam ring Bali sane sampun presida ngewangun pariwisatn. patutne iraga setata ngelestariang kewentenan alam punika. Inggian pemargi sane presida kaanggen jalaran ngelestariang.alam punika akeh. Silib sinunggil sekadi program sane sampun kamedalang olih guru wisesa inggih punika "Program Clean and Green " Knua Clean and Gren nng basal indonesia madue art Bersih. dan Hiiay, Suksman Program Clean and Green punika ngutsahayang mangdane iagat Bali setata. bersih miwah alamnvane asri Yening.alam sampun asti pastilka sampun byuta sane kasengguh pemanasan global nenten pacang nibenin jagat bali, tur angin sane kairup nenten  +
Om Swastyastu, salam suksma ring sami para calon pemimpin Bali. Ipidan ining punika, tiang wantah wargi Bali sane nenten ngicenang ring widang sosial, pariwisata, lan pariwara. Yaning dados pemimpin, pacang matatujon sareng kewajiban pinaka utama punika nglaksanayang pangweruh sane mapastika mawasta ring Bali. Mangkin, setata dados masampurna yaning nenten dados ngarepin masyarakat Bali ring makudang-kudang katetilan sosial sane sampun kasurat ring Bali Post. Piranti sane mategesang, malakar antuk pamargi sane cetha, dados utama nenten mulih dados sumber sami wargi Bali. Ining pang istri, mawinan nenten dados ngalihin ajeng-ajengan sakadi budaya lan seni ring awak Bali. Sareng pariwisata, punika mamurda ring Bali, yaning dados sadurung pamargi sane cetha, mawinan wenten pamargi majeng ring lingkungan sane kasaratayang. Duaning punika, dados sasolahan pang istri sane ngalahang sarwa, pamargi sane cetha, lan nutupan pamargining sarwa mangda dados Baliningsun sane utama. Ring mangsa covid-19 punika, perlu dados kaweruhan sane raket ambilang malakar antuk pamargining pang istri sane nenten ngalihin palemahan Bali. Prasida nyarengin palemahan ring kategori sane sampun malakar, tur kewanten dados dasar utama pemulihan sane cetha. Wantah sapunika sane prasida katur, kirang langkung titiang nunas ampura tur puputang titiang antuk parama santhi. Om Santhi Santhi Santhi Om.  +
Om Swastyastu Sane wangiang titian angga panureksa makesami, sane wangiang titian Tim Basa Bali taler para titi sareng sami sane tresnain titian. Rasa angayubagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, dumaning sangkaning asung kerta wara nugrahan Ida, titian prasida mesadu ajeng majeng ring Ida Dane sareng sami. Para panitia Tim Basa Bali taler para titi sareng sami, ring rahina iki kita sampun nyaksiang pangelumbungan sane pastika mawasta ring jagate, samian jani sampah. Sampah puniki maosang ring anake lanang, istri, anak lanak, tur manusa sane seluruhnya. Rauh-ruah sampah ngwacenin ring bumi kita ngantos nika sampun kasarengin marupa "krana dumunan" sane dados beban lanang makakalih i manusa. Pertama-tama, kita patut kasayang tilar ring pangelumbungan sampah puniki. Awig-awig sane sampun kasurat ring warsa 1975 wantah atur-aturan sane ngrarisang, nyurat, tur ngagem-pes tatabasa Bali puniki sampun pesengan amargi kawentenan ejaan Bali Latin. Pangelumbungan sampah puniki tusing setata dados panglimbak kreteg, nanging dados runtutan tali nyama sane sedaya kita. Inggih punika, sampah punika mawasta, lan ento buin krama patut dados warga suci sane nenten teka langsung majalan buangan cihna punika teken semengan, taler nenten masawasta nyidang natah semengan samian. Pangelumbungan sampah sane tios puniki suba ngrasayang ring pertanian, ngubeng-ngubengin sawah lan subak, tur ngubeng-ngubengin ajengan suci ngametuang alit-alit. Panglimbak sampah puniki ngancan langkung meningkat, dados pangawian sane suba pacang ngelubakin jagate krama Bali. Sakewanten, kita tetep patut mawiguna sareng pikobetan sane kapungkurang punika. Kami patut dados paripolah sane nangkil pangusti pangelumbungan sampah puniki ring setata. Lantas, kita patut ngaturang pangaksami ka krama Bali sane ngajeng-ajeng ring sawetara, taler dados peran makakalih punika dados panengen ring wargi, pamilet, lan setata sane nenten kasarengin. Inggih punika rasa ketakutan punika akeh sane kapangiang keni ka jagate ring pamuput pariwisata, pangrejeg kesejahteraan, tur pamoksan ring jagate. Sinarengan kita patut ngajeng-ajeng sareng-gumi, ngalahang-rahayu, lan nyring sami ring pangelumbungan sampah puniki. Matur suksma, mugi tusing dados runtutan sampah ring jagate krama Bali. Om Santih, Santih, Santih, Om. Suksma.  
Om Suastiastu Assalamualaikum Namo budaya Rahayu "Pencemaran Lingkungan" Ring aab sakadi mangkin, ring Bali sering wenten makudang-kudang pikobet silih tunggilnyane indik wewidangan sane cemer antuk limbah luu. Kutipan utawi data saking detik.com sane nyihnayang ring wewidangan kota Denpasar. Wenten panglalah sane ngawinang wewidangane cemer. Yéning iraga nénten urati ring palemahanné sinah pacang ngwetuang pikobet santukan pacang wénten banjir, toya tukad pacang cemer, miwah pamargin toyane ring tanah nenten prasida becik. Punika mawinan iraga patut urati ring palemahanne napi malih sampah punika prasida ngwetuang pikobet majeng ring jadma miwah sarwa sane maurip, sakadi toya dados cemer lan prasida ngusak palemahan. Iraga ngaptiang calon pemimpin Bali, prasida ngamolihang para janane mangda prasida nguratiang tur ngicenin pamargi sane pinih becik anruk kawentenan luu mangda prasida dados barang sane lewih mabuat miwah prasida kaanggén saha kaadol. Ngiring semeton Bali!, saking calon pemimpin Bali iraga prasida ngamolihang Bali sane bersih lan bebas saking pikobet luu. Iraga pinaka krama Bali patut sayan urati ring palemahan utaminnyané ring kawenten luu ring wewidangan iraga ring Bali. Om Santi, Santi, Santi om Wassalamu'alaikum Suksma  +
Om Swastiastu: Sane wangiang titiang: angga panureksa makesami, sane wangiang titiang tim BASAbali Wiki, punika taler para atiti sareng sami sane tresnasihin titiang. Rasa angayubagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning sangkaning asung kerta wara nugrahan Ida, titiang prasida mesadu majeng ring ida dane sareng sami. Manut ring kawéntenan jagat Bali sané mangkin, nénten prasida katepis yéning silih tunggil pikobet sané pinih mabuat sané ngamerluang uratian langsung saking sang sané pacang dados pamimpin inggih punika pikobet indik kawéntenan pawangunan sané nénten becik. Yadiastun pulau puniki kasub pinaka genah pariwisata, kantun akeh wewidangan ring Bali sane durung ngrasayang kawigunan sane pateh. Pamimpin sané anyar patut ngutamayang nincapang ekonomi ring wewidangan sané kasengker, ngicénin pamargi sané adil anggén nincapang ekonomi, miwah muputang pabinayan sosial sané wénten. Selanturnyane inggih punika pikobet indik pendidikan. Yadiastun Bali maduwé prestasi ring sektor pariwisata, kantun wénten ketimpangan ring akses miwah kualitas pendidikan. Sang sane pacang dados pamucuk patut ngutamayang utsaha ring widang pendidikan mangda prasida mastikayang sabilang alit ring Bali prasida ngamolihang paplajahan sane becik, sane prasida ngawinang para yowana sane jagi rauh prasida ngamolihang paplajahan sane pinih becik. Pungkuran, iraga nenten dados lempas saking dampak pandemi global sane sampun ngereh jagate, taler Bali. Pamimpin sané anyar patut nglimbakang strategi pemulihan sané komprehensif, mastikayang kaamanan krama, nyokong sektor pariwisata sané kritis, miwah ngrancang tata cara mangda prasida ngarepin kahanan sané pateh ring masa sané jagi rauh. Malarapan antuk purun ngarepin pikobet puniki, calon pamimpin Bali sané kapilih ring Pemilu 2024 niki madué galah anggén nyiptayang masa depan sané becikan majeng ring para krama sané tresnain iraga makasami. Inggih wantah asapunika prasida aturang titiang yening wenten iwang titiang matur majeng ring ida dane sareng sami, titiang nunas geng rena sinampura. Sineb titiang antuk Paramashanti. Om Shanti Shanti Shanti Om.  
Sujatiné dados pamimpin ring parlemen punika méweh pisan, santukan patut nyaga para budak miwah setata ngukuhang janji-janji politik salami kampanye. Mangkin sampun galah majeng ring para calon partai politik mangda prasida ngamolihang suara. Indiké punika kacihnayang olih para peziarah sané nganggén spanduk ring sisin marginé miwah catus pata, sané matetujon mangda samian krama prasida nyingakin déwék ipuné dados PEMILU. Ida taler pacang nimbangang indike punika makasami madasar antuk tetimbangan miwah misi, yening ida kajudi olih kramané. Yening cingakin sujatine tuah wenten wakil rakyat sane ngelaksanayang program lan memenuhi janji politikne lan wenten taler sane lali teken janjine sekadi kacang sane lali teken kulitne. Pinaka bukti titiang ring Bali Utara rumasa dados korban janji politik, janji ngwangun bandara mangda ekonomi Bali stabil nanging nyantos mangkin makasami punika wantah wacana sane ngumbara salami masa kampanye. Nah ento ané rasayang tiang padidi, minab wakil rakyat ngelah pikayunan liyanan minab bandara durung kawujudang kanti jani, tuah saja dadi wakil rakyat keweh pesan sajeroning ngambil kaputusan krana liu pikayunan lan pakaryan sané patut kamargiang. Sajeroning pasangkepan tiange sareng parapamimpin pasamuane, tiang ngaturang piuning ring dane sareng sami, indik Orti Rahayu sane sampun pidartayang tiang ring parabangsa sane boya Yahudi. Sakewanten, yening wenten kaiwangan, titiang nunas geng rena sinampura. Yéning dados pamimpin pinaka wakil rakyat sujatiné méweh pisan, santukan pinaka wakil rakyat patut setata nyaga rakyat miwah patut éling ring janji-janji politiknyané ri kala kampanye. Mangkin sampun masan pemilihan umum miwah kampanye. Puniki kacihnayang antuk akéhnyané para caleg sané ngenahang baliho marep ka trotoar miwah catus kematian.  +
“Om Swastyastu”. Suksma aturang titiang antuk galah sane kapaica ring sikian titiang. Para angga panureksa sami sane wangiang titiang, Tim BASAbali Wiki sane kusumayang titiang, Asapunika taler para atiti sareng sami sane tresnasihin titiang. Sadurung titiang matur pinih riin lugrayang titiang ngaturang rasa angayubagia majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa antuk pasuécan Ida ring rahinané mangkin, titiang kaicén galah ngaturang sarin-sarin manah titiang, ring lomba Wikithon puniki. Wenten akeh pikobet sane nyadelin nincapang kualitas pendidikan nasional. Silih tunggilnyané inggih punika sistem pendidikan ring wewidangan sane kantun endep, sane sering pisan manggihin akeh alit-alite sane nenten polih pendidikan. Yéning pikobet puniki nénten gelis kapuputang, sinah pacang sayan ngreredang sistem pendidikan ring Indonésia. Aspék sané ngawinang genah pelosok madué tingkat pendidikan sané endek, riantara punika nénten wénten fasilitas sané jangkep anggén nyokong proses pembelajaran, kakirangan tenaga pendidik taler dados faktor sané ngawinang endek pendidikan ring genah pelosok. Asapunika prasida aturang titiang ring galahe sane becik puniki mogi-mogi pemerintah nénten wantah ngicénin anggaran anggén ngamecikang pikobet, sakéwanten taler mangda urati yéning anggaran punika sampun kasebar antuk merata ngantos ka pelosok daerah miwah ngawasin kawigunan dana punika mangda samian sekolah sané wénten ring Indonésia madué fasilitas sané jangkep anggén nincapang mutu Pendidikan Indonésia. Suksma antuk uratiannyane, prade wenten sane nenten manut ring arsa, titiang nunas geng rena pangampura. Puputang titiang antuk paramasantih. “Om Santih, Santih, Santih Om”.  +
Indonesia inggih punika negara kepulauan sane akeh madue kebudayaan,tradisi,suku,ras, lan agama, keberagaman punika ngawinang bangsa Indonesia tumbuh dados siki kesatuan. Sekadi semboyan "Bhineka Tunggal Ika" (Berbeda-beda Tetapi Tetap Satu Juga).Ring HUT RI ke-77 sane mengusung tema "Pulih Lebih Cepat, Bangkit Lebih Kuat" puniki nyaritayang indik perjuangan rakyat Indonesia rikala nangenin indik makudang-kudang polemik. Silih sinunggil pandemi covid-19 sane ngawinang perekonomian indonesia anjlok. Ring HUT RI puniki dumogi Indonesia prasida tumbuh dados negara makmur, dari segi pembangunan ekonomi miwah kesejahteraan sosial. Dirgahayu NKRI ke-77 “Pulih lebih cepat,Bangkit Lebih Kuat” Untuk Indonesia Maju  +
Majeng ring para pamilet, Pemilu 2024 pinaka tonggak penting majeng ring Bali sajeroning nentuang pamargi masa depannyane. Ring tengahing persaingan punika, wénten pikobet sané ngawinang Bali nénten prasida ngamolihang poténsi sané pinih becik: Krisis Sumber Daya Alam miwah Lingkungan. Pinaka calon pemimpin Bali, iraga nenten dados ngubadin pikobet puniki. Krisis palemahan sampun ngrusak lahan pertanian, ngirangin kualitas toya, taler ngancem kelestarian ekosistem sané ngawinang Bali dados genah sané becik anggén iraga sareng sami. Sang sané pacang dados pamimpin patut madué komitmen sané kuat majeng ring kelestarian lingkungan. In Balinese: Kabuatang utsaha sane dahat mautama anggen nyaga sumber daya alam sane mabuat pisan ring kahuripan Baline. Mangda prasida ngamargiang punika, pamimpin patut prasida ngawigunayang kolaborasi pantaraning pamréntah, parajanané, miwah swasta anggén nyusun kebijakan sané lestari miwah mastikayang implementasinyané sané efektif. Tiang percaya indik nincapang kahanan palemahan inggih punika dasar utama antuk panglimbak sané lestari ring Bali. Ngiring sareng-sareng ngaptiang mangdané pamimpin sané maduwé visi miwah keberanian nyanggra pikobet puniki antuk parilaksana sané sujati, boya ja antuk janji-janji politik kémanten. Ngaturang suksma.  +
Di masan pandemine puniki iraga tuntute kreatif apang ngidang bertahan. Buket bungane puniki indik ipun conto utsaha kreatif sane ngidang kaanggen nulungin pemerintah nincapang perekonomian krama Baline di masan pandemi covide puniki. Buket bungane puniki biasane kakirim antuk hadiah wanti warsa, hadiah wisuda lan biase kabaang antuk semeton miwah tunangan.  +
Ogoh-ogoh tedung agung kaangkat saking cerita "tedung" sane mengayomi bumi sakadi kapemimpinan. Pemimpin utawi pemerintah sane mengayomi masyarakatnyane lan tiang-tiang ring tedung kaibaratang rakyatnyane. Dados pemerintah negara mangda madue sikap kapemimpinan sakadi tedung sane kaceritayang, yening pemarintah nenten madue sikap kapemimpinan , sampun kapastiang negara padem boya idup masih boya. Nenten ja pemerintah dogen sane mangda madue sikap kapemimpinan nanging masyarakatnyane mangda bisa nerapang, apang sami pada aman tur harmonis.  +
Om swastiastu, sane wangiang titiang para angga panureksa Tim Basa Bali Wiki. Sapunika taler para semeton sareng sami sane tresna asihin titiang. Sadurung ngelanturang orasi, pinih ajeng ngiring ngaturang rasa angayubagia ring Ida Sanghyang Widhi Wasa, duaning sangkaning pasuecan Ida, titiang ngiring Ida Dane sareng sami prasida mapupul ring acara Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi. Ring galah sane becik puniki, lugrayang titiang ngaturang orasi sane mamurda “Tingkat Pengangguran ring Bali Sane Nyansan Ngreredang” Bali wantah genah sane sugih antuk makudang-kudang budaya lan tradisi. Akeh turis turise sane rauh ka Bali jagi malancaran lan nyingakin keasrian Bali punika. Sakewanten, ekonomi ring Bali nyansan ngreredang. Punika sané ngawinang akehnyane pengangguran ring Bali. Kawentenan pengangguran ring Bali sane nyansan ngreredang ngawinang para janane nenten madue kawentenan ekonomi sane becik anggen ngrereh pangupa jiwa. Punika mawinan, silih sinunggil sane ngawinang parajanane tiwas. Akeh krama Bali sane dados pengangguran sangkaning nenten wenten lowongan kerja sane cocok miwah kirangnyane wawasan rikala ngrereh pakaryan. Pangaptin titiang majeng ring calon manggala Bali sane kapilih ring pemilu 2024, mangdane Mangda pamerintah Bali prasida ngicalang pengangguran ring Bali miwah prasida ngwantu parajanane sane nenten makarya mangda polih pakaryan mangda ipun prasida ngemenuhin kebutuhan ekonominyane. Ainggih wantah asapunika prasida aturang titiang, yening wenten kaiwangan titiang ring teks puniki, titiang nunas sinampura majeng ring Ida Dane sareng sami. Puputang titiang antuk Paramashanti Om shanti shanti shanti om  +
"UTSAHA NATASIN PIKOBET LUU RING KABUPATEN KLUNGKUNG" Titiang pinaka Krama Klungkung, sampun sai mirengang akehnyane pikobet indik kawentenan luu punika ring sejebag wawidangan Kabupaten Klungkung. Indike punika sinah pacang ngawinang Krama Klungkung kaganggu lan mangda wenten kabligbagang, miwah ngarereh sapunapi indik pemargi sane patut indik pikobet luu punika. Ring Paparuman Paripurna sane untengyane indik LKPJ Bupati Klungkung 2023 miwah sane kaserengin olih PJ Bupati klungkung I Nyoman Jendrika. Maosang indik “program sane sampun prasida kemargiang, taler wenten akeh kekirangan ring sajeroning penyelenggaraan pemerintah lan pembangunan daerah, umpami indik pengelolaan luu sane durung tatas” punika sane kabaosang Jendrika. Napi sane ketelatarang iwawu kantun akeh wenten pikobet sajeroning indik akeh luu sane kapolihang, santukan Pemerintah Daerah Klungkung dereng prasida nepasin pikobete punika. Nanging indik pikobet sane mabuat pisan ngenein overload nyane TPA Sente. Taler kirangyane dukungan krama indik pangelolaan luu utawi sampah ring sumbernyane. Kabupaten klungkung silih sinunggil Kabupaten sane wenten ring wawidangan Provinsi Bali, sane kari mengupayakan Pembangunan sane becik ring warsa 2024, nanging kekirangan sane wenten mangkin inggih punika ngenenin indik kawentenan luu. Luu utawi sampah inggih punika sisan – sisan produk sane nenten prasida keanggen malih. Naging kari wenten sane prasida kadaur ulang dados barang sane mawiguna. Tiosan punika kesadaran Krama klungkung indik mabuatnyane ngelola luu utwi sampah puniki arang pisan. Pikobete punika sayan nincap saking kawentenan Covid - 19 inggih punika indik nenten rengee utawi nenten wenten kesadaran saking Krama sane wenten ring soang-soang Paumahan, Jero, inggian Puri sane wenten ring soang – soang Desa indik milihin luu punika. Malih yening cingakin indik kawentenan pikobet luu ring TOSS Center Klungkung ngakehang nyantos wenten penutupan TPA Sente. Manut Titiang pikobet punika pacang madue baya pisan, luu punika sepatutnyane tanggung jawab Iraga sareng sami. Tur sampun sepatutnyane iraga runggu lan sadar indik pikobet sampah sane pacang madue dampak kaon majeng manusa lan palemahan yening nenten kakelola becik. Kabupaten klungkung sampun ngamargiang peraturan Daerah No. 07 Warsa 2024 indik pengelolaan sampah, nanging kesadaran Krama kantun kirang pisan. Wenten makudang – kudang solusi sane pacang prasida kalaksanayang indik luu utawi sampah sane wenten ring wawidangan Kabupaten Klungkung inggih punika: 1. Manut Titiang Kesadaran wantah kunci sane mautama ring sajeroning kawentenan pikobet luu puniki minakadi mangda wenten sosialisasi majeng krama sane wenten ring soang – soang Desa indik baya luu punika, mangda madue papineh miwah prasida ngawentenang Parikrama gotong royong nyabran awuku, tur mangda wenten genah – genah sampah nganutin soroh – soroh sampah mangda prasida kapilah, tur wenten nyane TPS (Tempat pembuangan sampah) ring soang-soang Desa. 2. Infrastruktur Pengolahan Luu utawi Sampah mangda katincapang antuk akehnyane wenten genah-genah TPS sane kakelola becik olih Petugas, miwah genah daur ulang. 3. Nincapang Organisasi Non Pemerintahan (LSM) Sane nanganin indik luu utawi sampah. 4. Penggunaan Produk Ramah Lingkungan taler tincapang tur ngawentenang sosialisasi indik ngirangin penganggean plastik sekali pakai, miwah mangda nganggen produk sane prasida kadaur ulang, mangda prasida ngirangin akeh luu sane kahasilang olih masyarakat. 5. Nyiptayang Inovasi Teknologi ring sajeroning pemilahan luu utawi sampah, dados energi minakadi biogas utawi listrik sampah lan pemerintah prasida mengidentifikasi sapunapi keberhasilan, miwah kelemahan, mangda prasida ngarancang upaya sane anyar tur efektif. Inggih dadosnyane, Titiang miwah Iraga Sareng Sami madue pengapti antuk pembangunan Kabupaten Klungkung ring Warsa 2024 puniki prasida nincap, ngiring Iraga Sareng Sami mangda Kabupaten Klungkung nyansan peduli indik wewangunan Daerah lan Bangsa mangda setata maju.  
"Om Swastyastu” Majeng ring pangenter acara, suksma antuk galah sampun kapica ring sikian titiang. Para angga panureksa sane dahat kusumayang titiang, ida dane sareng sami sane wangiang titiang, punika taler ring para pamilet lomba meorasi sane tresna sihin titiang. Murda karya titiang inggih punika" Urati ring Luu Plastik Mangda Palemahan Asri". Dahat angayubagia manah titiang duaning sangkaning asung kerta wara nugrahan Ida Sang Hyang Widhi Wasa, ida dane sareng sami prasida mapupul ring galahe sane becik sakadi mangkin. Jagate sane mangkin akeh wenten pikobet antuk luu plastik sane mawinan baya ageng ring gumine. Ida Dane sareng sami luu plastik punika wantah baya ageng, yening iraga nenten urati ring palemahane,sinah pacang prasida ngawetuang bancana ka pungkur wekas. Raris sapasirasane patut urati? Boya ja tios wantah iraga sareng sami, ketog semprong, para sisiane, parayowanane, para panglingsire, sapa sira ja sane jenek ring Bali patut urati ring kawentenan luu plastike punika. Niki wantah sesanan iraga sareng sami, pamekas para yowanane maka pamucuk. Elingang, geginan para yowanane punika boya ja mahias kemanten, raris selfi ring genahe sane asri. Sami kapin kanten asri ida dane, sakewanten luune ring ungkur ten wenten sane ngerunguang. Nika mawinan bencana sekadi longsor,blabar,polusi miwah sane lianan. Mangda pelemahan state asri iraga patut ten ketog semprong ring palemahanne .Mangda iraga ten keni baya iraga patut ngutang luu ke tempat sampah ,ten dados ngutang luu ring palemahan sekadi tukad,jalan,got miwah sane lianan.Ngiring iraga ten ngutang luu ngawag-ngawag mangda palemahan tetep asri tur lestari! Iraga patut saling gotong royong sareng pemerintah,miwah masyarakat sami mangda pelemahan nyane bersih lan bebas ring luu plastik. Inggih asapunika orasi basa Bali saking titiang puputang antuk Parama Santhi "Om Santhi,Santhi, Santhi Om"  +
Ida dane sareng sami sane wangiang titiang. Sadurung titiang ngaturang matur, lugrayang iraga ngaturang rasa angayubagia majeng ring Ida Sang Hayang Widhi Wasa , santukan sangkaning asung kerta waranugraha ida, iraga miwah ida dane sareng sami prasida mapupul iriki, malarapan antuk panganjali umat Om swastyastu ida dane sareng sami, mapaiketan ring bantang wirasa kadi asapuniki, mungguing orasi sane jagi atur uningayang iraga mamurda “Warga Negara Asing Ngawinang Manah Ajerih Ring Krama Bali”. Ida dane sareng sami ring galahé puniki, wisatawan dura negara utawi “bule” sané wénten ring Bali, dados soroh soroh sané kauratiang olih kramané santukan ngigel tur ngawinang para kramané jerih. Nénten ja becik, WNA sané kapanggihin nglaksanayang makudang-kudang piwal ring Bali wantah nglawan rikala aparat kepolisian nureksain. Nénten wantah asiki sane piwal nanging akéh piwal sané kamargiang olih WNA sakadi: 1. Piwal sajroning Lalu Lintas Sane Nincap Data statistik nguningayang panincapan dramatis ring kapiwalan lalu lintas sané kamargiang olih makudang-kudang WNA. Kawéntenan sané nénten anut ring awig-awig miwah kaamanan ring margine nénten ja ngancem para kramané kémanten sakéwanten taler ngawinang baya ring WNA. Peningkatan puniki nyihnayang indik nénten nganutin sané ngawinang pikobet, sané ngamerluang tindakan penegak hukum sané sayan patut miwah kampanye kesadaran sané sayan akéh. 2. Pikobet indik imigrasi sané nyakitin Kawéntenan krama sané nénten kalugra magingsir miwah nénten satinut ring pidabdab imigrasi ngawinang méweh pisan ring sistem imigrasi. Panglalah ekonomi miwah sosial saking parilaksana puniki sampun mabukti pisan, antuk kawéntenan sumber daya sané patut kaanggén rikala ngungkulin wicara puniki. Kawéntenan kontrol sané sayan nincap miwah tindakan penegak imigrasi sané sayan nincap mabuat pisan anggén mastikayang pamarginé sané becik miwah nyaga integritas sistem imigrasi. 3. Ngadegang Bisnis Tanpa Izin Sane Ngawinang Meweh Wénten makudang-kudang WNA sané ngwangun usaha sané nénten madué ijin punika ngawinang pikobet ring perekonomian lokal, sané ngawinang persaingan bisnis sané nénten anut. Pikobet puniki nénten ja indik ekonomi kémanten, sakéwanten taler indik hak-hak miwah keadilan ring widang bisnis. Evaluasi sané dahat nglimbak indik dampak ekonomi miwah sosial saking praktik-praktik puniki kaperluang mangda prasida nentuang solusi sané prasida nanganin pikobet puniki tanpa nyakitin pihak-pihak sané satinut ring prarem. 4. Nénten Nganutin Awig-awig ring Lingkungan Kawéntenan WNA sané nénten nganutin uger-uger palemahan ngamolihang pikobet sané abot pisan ring kelestarian ekologis ring Bali. Kasus-kasus punika ngranjing ring pembuangan sampah sané nénten anut, ngrusak entik-entikan lokal, miwah nglanggar prinsip-prinsip keberlanjutan. Evaluasi sané komprehensif indik dampak jangka panjang saking wewidangan sane usak puniki patut kamargiang mangda prasida ngresepang implikasi ring ekosistem miwah kawéntenan krama lokal  
Utsaha yowanane nagingin ritatkala Panegara Indonesia sampun mahardika. Punika marupa utsaha sane mabuat pisan. Minakadi: 1. Ngewangun prestasi ring sekancan wewidangan, silih sinunggil olahraga. Mangdane prasida ngewangiang panegara Indonesia ka dura negara. 2. Nyaga lan nganggen infrastruktur sane kewangun olih Guru Wisesa mangda mawiguna. 3. Ngelaksanayang parilaksana olas asih, sagilik saguluk, salunglung sabayantaka, yadiastun mabinayan suku, adat, budaya muah agama. 4. Pamekas iraga para yowana ring Bali mangdane ngerajegang seni budaya Bali antuk nincapang kreasi balih-balihan sane prasida nudut kayun pariwisata.  +
Mahardika Jagat Indonesiane, Rasa sutindih ring jagat Indonesiane sayan- sayan nincap maka cihna pralambang " Garuda Pancasila " sane prasida nyikiang Kayun tur rasa wirang lan sutindih yadiastun mabinayan suku, adat, budaya miwah sane lianan sakemaon prasida ngerumaketang, nyikiang pikayunan warga Indonesiane. Wewangunane sampun sayan-sayan nincap sekadi, wewangunan ring Margi, jalan tol, wewangunan ring wewidangan pendidikan, Teknologi, Pariwisata, Pertanian miwah sane lianan. Dumogi tinerus wangsa Indonesiane "JAYA".  +
Bahasa Bali inggih punika basa ibu sane wenten ring pulo Bali. Manut antuk panglimbakan jaman, kahanan basa Bali sayan rered. Sampun akeh wenten upaya mangda Basa Bali prasida lestari, imbanyane website BASAbali Wiki. Yening kauratiang, kawentenan BASAbali Wiki puniki becik pisan duaning prasida ngwantu palestarian Basa Bali, minakadi ngaryanin kamus, ngaryanin genah pasamuhan, lan ngaryanin media sosial Instagram sane dangan kaakses. Nanging wenten makudang-kudang fitur punika sane durung prasida nudut pikayun kaum milenial antuk kawentenan BASAbali Wiki sawireh kari akeh kaum milenial sane nenten uning kawentenan BASAbali Wiki. Apang kaum milenial uning napi nika BASAbali Wiki, patut kalaksanayang sosialisasi ring sekolah-sekolah apang kaum milenial prasida aluh melajahang Basa Bali. Daweg titiang mirengin wimbakara Wikithon sane pinih anyar, tityang marasa liang sawireh prasida maosang napi manten sane patut katambahin ring website BASAbali Wiki. Manut ring survey sane kalaksanayang olih Program for International Student Asessment (PISA) duk warsa 2019, Indonesia wenten ring runtutan nomor 62 saking 70 negara manut ring klebet literasi. Manut ring data punika, iraga pacang uning yening warga panegara Indonesia madue akidik klebet literasi. Mangda kahanan Basa Bali stata ajeg lan lestari ring jaman sekadi mangkin, Basa Bali stata anut sareng panglimbakan teknologi. Laksana sane prasida kaambil ring parindikan puniki, sane kaptiang dumogi BASAbali Wiki prasida kadadosang genah seniman multimedia ngubah satua-satua mabasa Bali sane wenten ring BASAbali Wiki baan animasi. Iraga sami sampun biasa nyingak anak alit wawu lekad mabalih YouTube animasi sane nganggen Basa Inggris, punapi nenten ngaryanin YouTube animasi sane nganggen Basa Bali? Yening akeh wenten animasi sane nganggen Basa Bali lumbrah, punika silih sinunggil cara mangda anak alit sayan senang lan akeh uning ring kosa basa ibu sane kagelahang. Animasi punika prasida dados kemajuan sane becik pisan tur kasobyahan YouTube, televisi, muah sosial media sane lianan. Rerama sane ngicenin YouTube animasi punika nenten krasa sampun ngajahin okannyane malajah Basa Bali pinaka bentuk partisipasi ring isu budaya sane sering kadingehang taler kacingak. Yening animasi Basa Bali puniki prasida kakaryanin, animasi punika prasida katumbas olih stasiun televisi apang prasida katayangin ring televisi. BASAbali Wiki prasida polih dana lan prasida meningkatkan perekonomian seniman multimedia anyar sane berbakat. Ring jaman sekadi mangkin sampun akeh pisan para yowana melenial ngaptiang kamus sane kaanggen nerjemahin saking basa Indonesia ke Basa Bali sekadi mangkini ngerereh sane prasida nerjemahin ring Basa Bali mangda sepisanan sekadi google translate nangin durung wenten. Sakadi tiang uratiang, sawitran tiang kirang semangat nyarengin lomba-lomba sane mapaiketan indik Basa Bali duaning jejeh malunan indik basa utamane ring sor singgih, enggalan orahange ruet kawentenan punika taler nenten lempas ring lingkungan keluarga lan masyarakat sane arang nganggen Basa Bali. Manut kawentenan punika, banget kaaptiang ring BASAbali Wiki punika prasida kadadosang solusi kapungkur wekas minakadi nyiagayang fitur sekadi google translate lianan ring kruna taler lengkara sane jangkep manda nudut pikayunan para yoana melenial sida dangan melajahang basa ibunyane. Manut panampen sane sampun katlatarang, tiang nenten krasa sampun nyarengin isu-isu sipil sane wenten ring Bali minakadi pendidikan, perekonomian, lan budaya. Saking panampen puniki dumogi BASAbali Wiki prasida stata nglimbak ngancan becik.  
Dinane jani tiang ade kegiatan di kampus, uli semengan sube makebek apang jam 6 semengan sube neked di kampus. Disubane teked markir motor tur ngejang helm. Dugas ngejang helm tiang sube tangar wireh dingeh tiang wewidangan ene tusing aman. Nanging takonang tiang timpale ye ngorang tusing kenken pasti aman. Dimulihne kesiab tiang, wireh helm e sube sing ade di tongos motore, Kaden nak timpale nyilih helm e dong helm tiange ilang plaibang maling, lacur nasib tiange. Di Bali sube sing asing yen ngabe helm luung pesu pasti jeg ilang biar sube beneh ngejang jeg ade gen anak-anak kuangan gae mirib maling helm. Masyarakat bali masih sube resah teken unduke ene, nanging tusing ade jalan keluar utawi tindakan tegas uli pihak berwajib. Ane kilangan tuah bise mapangenan yen helm ne ilang. Pangaptin tiang, ane jani penting pesan yen pamerintahe urati teken unduke ene, ngaenang aturan utawi ngemang sasobiahan teken keamanan masyarakat apang nyaga keamanan, yadiastun tuah kilangan helm nanging Bali apang state aman tusing aman baan warga asing, nanging aman masih baan masyarakat lokal.  +
Poster niki Nyritaiang antuk nyalanin sima dresta anyar  +
Anak tua ipidan ngorang yen ade linuh nak mule sasihne, yen hujan bales misi blabar nak mule sasihne, kebus bara gumine nak mule sasihne mule saje keto yen anak tua ipidan ngorahang. Manut ring sastra mule saje, conto nyane, linuh tusing ngidang ban nebag ipidan lakar ade dije tongosne ento sing ngidang ban ngorahang, yen manut lontar palelindon ngorahang yening prakampa kal luung lan jelekne linuh maiketan ajak yoga dewa. Yening ilmuan ne ngorang mule saje linuh sing ngidang nebag tusing nyak patuh care ujan ajak kebuse. Taen sing iraga makeneh yen keketo gumine ulian suba wayah ? nyen ane nganggo gumi ento ? tuah iraga dadi manusa, jani iraga tuah ngidang nyaga tur ngelestariang gumine apang tetep ajeg care konsep tri hita karanane “hubungan manusia dengan alam” palemahan miwah pawongan.  +
#
Sampun selami a warsa puniki jagate keni gering agung Covid19. Mawit data saking instagram @kawalcovid19.id, kirang langkung wenten satus tali pasien sane kantun polih perawatan riantukan positif keni Covid19. Pemerintah taler sampun ngmargiang program vaksinasi majeng ring masyarakat. Sakewanten kawentenan pemargin program vaksinasi puniki akeh wenten disinformasi utawi hoax ngeninin indik Covid19 punika, imbanyane hoax ngeninin vaksin Covid19 sane madaging chip pelacak. Mawosang indik gatrane punika, kaketus saking website resmi pemerintah https://covid19.go.id, Dedy Permadi pinaka Juru Bicara Kementerian Kominfo negesang informasine punika hoax, taler sampun kapradatayang malih olih Erick Thohir pinaka Menteri BUMN indik barcode sane wenten ring bungkus vaksin punika kanggen ring distribusi miwah ten ja wenten chip sane nempel ring jadma sane ngmolihang suntikan vaksin Covid19. Ngawit saking disinformasi utawi hoax punika, iraga sapatutne sampunang bes aluh nampinin orti sane durung pasti sumberne. Napi malih ring jamane mangkin teknologi informasi sampun maju, gatra utawi orti punika gelis majalaran ring ambara laya. Iraga utamanyane para istri patut nyelehin sapunapi carane nampinin orti mangda nenten aluh keni hoax. Para istri madue peran ageng ring sajeroning kuluwarga pinaka lingkungan sane paling nampek ring parajanane santukan para istri punika pacang dados ibu sane pinaka puser utawi pusat informasi majeng ring alit-alite napi malih ring sajeroning gering Covid19 sekadi mangkin. Duaning asapunika ngiring sareng-sareng nyelehin cara-cara nepasin disinformasi utawi hoax punika: 1. Pastikang gatra sane kapolihang nika mawit saking sumber sane resmi taler sampunang percaya majeng ring asiki sumber manten. Sampunang ngwedar utawi sharing gatra sane durung pasti sumberne sekadi gatra ring broadcast chat grup WhatsApp miwah sane lianan. 2. Wacen daging gatrane punika mangdane mangda polih informasi sane pinaka unteng gatrane punika. 3. Yening polih gatra upamine ngeninin indik kesehatan ring pandemi sekadi mangkin, iraga dados mligbagang gatra sane kapolihang punika majeng ring para ahli. Imbanyane ring aplikasi layanan kesehatan digital sekadi ring website https://www.halodoc.com/ taler dados takenang ring tenaga kesehatan utawi dokter kuluwarga soang-soang. 4. Akehang ngwacen indik informasi kesehatan sane ngeninin indik Covid19. Informasi-informasi indik gering Covid19 prasida karerehin ring webste resmi https://covid19.go.id mangda nenten ja keni disinformasi utawi hoax sekadi sane akeh wenten ring ambara laya. Asapunika tata cara sane prasida kemargiang manga nenten keni disinformasi utawi hoax sajeroning gering agung Covid19 sekadi mangkin. Lianan ring punika, sampunang lali ngmargiang protokol kesehatan mangda iraga sareng sami stata kenak lan rahayu.  
Gerakan menanam majalaran antuk ngebagiang paket benih gratis.  +
(
Pikobet Margine Sane Alit Ngawinang Macet Ring Nusa Penida Om Swastyastu Merdeka sane wangiang titiang para angga panureksa.Sapunika taler,para semeton yowana sareng sami sane tresna sihin titiang. Pinih ajeng ngiring ngaturang rasa angayu bagia ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa,duaning sangkaning pasuecan ida,titang ngiring idadane sareng sami prasida mapupul i riki sajeroning acara Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi.Ring galahe mangkin,lugrayang titang ngaturang pidarta utawi orasi sane mamurda Pikobet Margine Sane Alit Ngawinang Macet Ring Nusa Penida. Nusa Penida inggih punika silih sinunggil genah wisata sane sampun kaloktah ngantos kadura Negara, nanging parindikan punika nenten kasarengin antuk akses margi sane becik.Ring wewidangan nusa penida akses margi kalintang cupek lan usak sane ngawinang macet.Akeh mobil lan montore antre ring sisin jalanne yening wenten silih sinunggil mobilne meneng ring sisin margine,rikala jagi meimpasan.Kemacetan sayan makeh rikala mobil-mobil sane muat wisatawan medal sakeng pelabuhan.Biasane kemacetan punika kepanggihin ritatkala semeng lan sanja,inggih punika ritatkala wisatawane rauh lan mantuk utawi budal.Saking pikobet punika,pangaptin titiang majeng ring para pemimpin bali sane pacang kapilih ring warsa 2024 mangda nguratiang indik Pikobet Margine Sane Alit Ngawinang Macet Ring Nusa Penida mangdane nenten ngwutuang pikobet ring sajeroning pariwisata sane sampun mamargi becik ring Nusa Penida. Inggih wantah asapunika orasi titiang sane prasida katurang,kirang langkung titiang pangampura.Puputan titiang antuk parama santh. Om Santhi Santhi Santhi Om  +
-
- +
Nyen ane medaya gumine lakar dadi buka kene? Gering agung tekane tusing ade ne nawang, ngae anake pada pati kaplug bertahan hidup ulian liu anake kehilangan geginan. Perekonomian masyarakate mekejang merosot, nganti minus buin sada utange metumpuk. Ane jani tuah ngenehang apa ngidang ngamulihang perekonomiane. Nolih peluang ane ada, apa ane ngidang nekang pipis, eto pastika jemak anggo geginnane. Silih sinunggilnyane Bertani hidroponik. Ulian gering agunge ene, liu anake harus ngoyong jumah, anggon ngisi waktu luang iraga bisa ngae ane madan hidroponik. Tusing perlu tongos ane linggah, ane penting bisa ngolah alat alat ane ada. Hasil uli hidroponik ento, bisa dadi lahan bisnis ane menjanjikan, apa buin bisa memasarkan di dunia digital pastika bisa nembur pasar internasional.  +
- +
Basa Ibu ring Generasi Z Basa Bali puniki kasengguh antuk Basa Ibu, Basa Ibu inggih punika basa sane kapertama ajahina sareng guru rupaka sekadi Meme lan Bapa. Basa Ibu punika, basa sane kaanggen antuk basa sai-sai ring umah, miwah ring lingkungan keluarga. Basa puniki paling aluh kaplajahin krana basa paling dasar lan kaucapang sesai-sai. Nanging, jamane sampun merubah, makejang bajang-bajange sibuk metiktokan, sibuk mecetingan ajak tunangane, sibuk mebalih Lee Minho, makejang jani bajang-bajange sibuk meplalian ajak hpne. Jaman jani, bajang-bajange tusing nyak lamun ajake menyama braya teken keluarga meme bapane. padahal menyama braya dadi anggo ngelestariang basa baline utawi basa ibu, lamun kene kel terusang budaya baline, payu suba ilang basa ibune. Iraga seharusne dadi generasi Z patut ngelestariang budaya budaya baline ane sube ade, contone basa ibu puniki, sing dadi ilang. Jani suba ada ane madan Wiki Basa Bali, ditu iraga bise melajah Basa Bali, apang ngidang nyalin basa dure negarane apang dadi basa bali patuh care google translite, lan apang tusing lek dadi nak Bali tapi sing ngidang mabasa Bali. Dumogi keberadaan Basa Bali Wiki ne ngidang ngaenang Generasi Z jaman jani sekadi mangkin nyak rungu teken basa iraga, apang ngidang menyama braya, apang tusing engsap keto gen mare jamane merubah. Mai sareng-sareng ajegang Budaya Baline, melajah ring Basa Bali Wiki.  +
- +
Akéh nglimbak basa "Gaul" ring wewidangan krama Bali utaminnyané ring para janané. Basa-basa punika akéhan kalimbakang olih para janané. Panglimbak basa "Gaul" ring wewidangan para janané akéhan punika kawedarang ring media sosial. Kawéntenan basa "Gaul" puniki ring para janané ngawinang basa Bali sané nganutin anggah-ungguhing basa sané patut punika sayan karasayang kuno. Napi malih reramannyané ring jro soang-soang nénten sanget ngicénin ajah-ajahan pianaknyané basa Bali sané nganutin anggah-ungguhing basa Bali sané patut. Para janané mangkin akéhan seneng nginutin sané "Tren" ring media sosial. Silih tunggil basa "Gaul" sané sering kaanggén ri tatkala mabebaosan olih para janané utaminnyané ring kota inggih punika basa "Ké" utawi kruna "Ké". Umpami ring basa sakadi puniki "Ké nyaan ajak nyén kemu?" yéning ring basa Indonesia "Kamu nanti sama siapa kesana?", basa sané siosan umpami "Awas ké sing kemu nah!" yéning ring basa Indonesia "Awas kamu tidak kesana ya!", yéning manahang titiang napi pateh artosnyané tekéning cecimpedan sakadi puniki "Apa ké kerék-kerék ngejohang?" suksmannyané inggih punika anak nyampat. Pitakéné mangkin napi "Ké" punika ring basa Bali wénten artosnyané? Napiké basa "Ké" punika prasida kaartosang "Kamu"? Napi artos "Ké" punika wénten ring kamus basa Bali? Manut sané resepang titiang basa "Ké" punika wantah partikel penegas ring basa Bali. Basa Bali madué makudang-kudang partikel penegas umpami ké, ja, sih, ya, miwah sané lianan. Partikel penegas punika katah kaanggén negesang arti sané katah kapanggihin ring basita paribasa Bali. Sakadi "Apa ké kerék-kerék ngejohang?", "Apa sih aliha peteng-peteng mai", "Apa ja kenehanga, kéto aliha", "Apa ya intipe ibi sanja?", miwah sané lianan. "Ké" puniki yéning manahang titiang nénten maderbé artos, nanging wantah pinaka partikel penegas. Sapunapi yéning basa "Ké" sané katah kaanggén mabebaosan ring basa Bali olih para janané prasida kaartosang "Kamu"? Titiang negarangin nyelehin ring kamus online Basa Bali Wiki, irika basa "Ké" nénten kacumawisang, sané wénten wantah apaké, awaké miwah sané lianan. Puniki sané manahang titiang mabuat pisan wénten platform basa Bali wiki, sayan dangan ngrereh artos kruna utawi basa. Utaminnyané basa-basa sané kaanggén ri tatkala mabebaosan nganggén basa Bali. Titiang mamanah iriki kawéntenan platform basa Bali Wiki mabuat pisan pinaka genah ngajegang basa, aksara miwah sastra Bali, mangda para janané nénten iwang ri tatkala ngartosang basa utawi kruna sané kaanggén mabebaosan ring basa Bali. Dumugi basa Bali sayan nincap ring tengahing panglimbak basa sané sayan kompleks. Platform basa Bali Wiki kaaptiang pisan mangda sayan nincapang basa Bali mangda basa Bali prasida "Gaul" nénten malih karasayang kuno ri tatkala nganggén basa Bali sané nginutin anggah-ungguh basa Bali sané patut.  
- +
Agama Hindu Inggih punika agama Sane Ageng pinih katiga ring Indonesia. Masyarakat Agama Hindu akeh pisan Sane magenah ring Bali. Pulau puniki kasobyahan Antuk budaya, tradisi, miwah pemandangan sane luwih lan asri.Pulau Bali kaloktah ring dura negara sangkaning pariwisatanyane sane ngulangunin manah lan kewagedan menyama braya. Saking Sisilianan Pulau Bali Nenten ja wenten semeton Hindu kemanten sane magenah iriki. Nanging wenten masih agama lianan, Inggih punika agama Islam ,agama Kristen, Sareng agama Buddha,miwah sane lianan. Masyarakat sane akeh wenten ring Bali Inggih punika semeton Hindu. Yadiastun Kenten agama sane lianan nenten asing ring galanganyane.Kewala kenten krama Bali nenten ja engsap manyama braya, satata inget asah asih asuh.Pakilitan antara ring agama Hindu Sareng agama sane lianan ring Bali puniki Boya je unduk sane anyar. Ritatkala antara agama sane lianan punika sampun suwe manyama braya miwah ngamigilang Pakilitan sane sampun becik pisan.Agama Agama sane lianan puniki sampun stata nyinggihang parilaksana sane becik.Nika ngeranayang agama agama sane lianan sareng agama Hindu setata adung.Wantah kadi asapunika kaloktah kultur agama agama ring Bali sane pinenget pisan. Sampunang saling daya ngiring menyama braya. Ngiring sareng-sareng raketang malih rasa nyama braya druene.manyama braya dados kalakuin ring mangkin,sakadi nulungin anak lianan.Rasa manyama braya bisa saling rahayu kepanggih keto je kone orahine teken anak anak tua ne pidan.Tata titi punika pinaka dados dasar antuk makrama, tur manyama braya ring wewidangan desa sane kagenahin.Ngliwatin rasa menyama braya, saling asah, asih lan asuh sareng semeton lianan, rarisang mamargi taler ngiring tincapang rasa solidaritas sami.Iraga patut masih taler ngajakin para semetone mangda setata nincapang rasa manyama braya, jengah makarya, lan setata nganutin pakibeh jagate, pamekasnyane teknologi sane sayan nglimbak.  +
- +
*Bali e Ne Jani* Dugase titiang malali ka Denpasar sareng reraman tittiange, di mulihne titiang singgah ka umah bibik titiange. Di makere ngalih umah bibik titiange ento di perumahan tongosne, liu sajan luu sane matumpuk-tumpuk cara gunung di samping perumahanne ento, boya ja tongos anggen ngentungen luu, di sampingne liu ada anake madagang. Ditu memen titiange ngeraos “ sing ye, sakit duur ne ngadek bon luune ento?”. Sing je di Denpasar dogen di tongos- tongos lianan nu mase cara keto. Pangaptin titiange mangda Bali puniki dados Bali sane asri, ten wenten biin luu sane matumpuk- tumpuk. Mangda sakadi punika iraga sareng sami pamekas krama Bali sampun sapatutnyane ngupapira wewidangan jagat Baline antuk ngentungan luu ring genh sane sampun kasiagayang. Suba keto taler ada adane “daur ulang” barange sane suba kaanggen dadi buin kaolah dados barang sane lianan. Tongos luu ada telung macam, ada ane mewarna barak anggon botol-botol, sterofom, lan kaca, ada mase ane warna kuning tongos anggen ngentungan plastik, kertas, tisu, lan sane lianan. Sane kaping untat wenten sane mewarna gadang tongos ne luu cara don, kayu, sisa ajeng-ajengan, lan sane lianan. Yening iraga suba ngalaksanayang ento pastiaka Baline pacang asri kantos kawekas.   +
- +
Palemahan jagat Baline sampun kaloktah kalintang asri tur ngulangunin. Yadyastun wawidangan jagat Bali boya ja jimbar pisan, yening saihang ring palemahan panegara tiosan. Kawentenane punika mawinan para wisatawan lokal lan manca negarane rumasa kadutdut kayun dane, rauh jagi malila cita. Boya ja wantah malila cita, wenten taler wisatawan sane ngwangun bisnis miwah makrama ring jagat Bali. Sakadi kawentenan ring obyek wisata Panelokan, Kintamani, akeh tamiu dura negarane numbas genah (tanah) tur makarya Coffe Shop. Ring Kintamani, akeh krama sane ngadol tanah gunakaya majeng ring para tamiu dura negara ri antuk prasida kaadol antuk pangarga mael tur polih jinah akeh. Indike puniki sandang patut kapikayunin tur polih uratian I raga sareng sami. Yening indike puniki kabanggiang, tanah sane kaadol sayan nincap, kabenjang pungkur jagat Baline pastika jagi kaebekin lan kakwesayang antuk wong duranegara, mawastu krama Baline sayan-sayan meweh kahuripan ipun. Kawentenane sakadi puniki mangda nenten nglantur, krama Baline mangda digelis eling ring panangkan pikobete sane jagi nibenin ka pungkur wekas. Angganing Pemerintahe mangda prasida ngaryanang uger-uger, sane dagingnyane ngwatesin krama Bali maadolan tanh, bili-bilih ri kala jagi ngadol tanah majeng wong duranegara. Mangda krama Bali nenten ngantos NGADOL TANAH BALI. Indike puniki patut kauratiang pisan olih angganing pemerintah lan krama Bali sareng sami.  +
- +
PENGARUH WISATAWAN ASING RING BUDAYA LOKAL BALI Ring jaman modern lan Sarwa aktif puniki. Pastika banget mengaruhin sapunapi peradaban manusane sekadi mangkin lan sane pacang rauh. Sekadi sane kalaksana ring pulau Bali. Akeh parajana saking duranegara sane rauh ring Bali manut tetujon sane metiosan. Iriki iraga uning indik para turise rauh ring Bali jagi berwisata utawi meilen ilen ring Bali. Nanging ia ganjih melaksana indik sane ngranayang ia merasa liyang tur ento manut ring budaya para wisatawane. Nanging budaya punika dados pikobet ring budaya lokal di pulau Bali. Manut sakecap warga Bali para turis punika demen melaksana sane nenten patut,Sane ngawinang warga nenten becik ring manah tur kausik.Parilaksana turis ketah kawentenannyane mawinan mabuk sane kapengaruh olih alkohol sane sinalih tunggil budaya dura negara,lan para Jana asinge nenten uning indik budaya punika matiosan ring budaya lokal lan tradisi pulau Bali niki sane dados pikobet sane mawinan icalnyane budaya lokal di pulau bali. Imba sane nenten meweh inggih punika rata rata yening katakenang indik Bali ipun pacang nyawis minakadi "orang asing,turis lan bule". Sane nyihnayang bahwa bali punika sampun nenten identik malih antuk kebudayaannyane nanging kebudayaan rauh ring luar sane kepraktekang ring Bali.Imba, tata cara mabusana,tata bahasa,parisolah. Harapan tiyang ring bali sane mangkin inggih punika ngembangang budaya duen iraga tur nyihnayang budayan iraga ring turis, ide sane duen titiyang mangda sida ngawujudang harapan titiyang inggih punika antuk mabusana lan nganggen tata bahasa inggih punika bahasa bali tur nyihnayang budaya ring alit alit remaja mangda budaya Bali sida berkembang lan mangda sida indentik indik budayannyane. Solusi sane patut kaanggen indik pikobet pengaruh wisatawan asing ring budaya Bali inggih punika indik cara mangda sinalih tunggil jadma harus madue kasadaran lan rasa tresne ring budaya lokal, upapira tur ngembangang lan Budaya pulau bali. Tur nambah wawasan mangda sida berpikir kritis. Iraga dados suka ring budaya asing nanging iraga tetep harus ngelestariang budayan iraga sareng sami, iraga masih harus nyihnayang budaya Bali ring wisatawan asing tur ngicen ajak ajah Budayan iraga ring alit alit remaja mangda Ipun uning Kaasrian budaya lokal duen ipun.  
- +
Basa Bali Vs Basa Asing Bali inggih punika pulo sane sugih budaya, makudang-kudang objek wisata sane wenten ring Bali ngawinang para wisatawan dura negara sane rauh ka Bali. Nenten ja wantah punika, budaya Bali taler ngawinang para wisatawan dura negara meled uning ring budaya Bali, mawinan akeh wisatawan dura negara sane rauh ka Bali sane ngawinang pariwisata Bali sayan nincap. Indiké puniki wantah panglimbak sané ageng ring widang pariwisata sané wénten ring Bali, mawinan akéh krama ring Bali sané seneng tur ngawitin nglimbakang objek wisata sané wénten ring Bali. Punika mawinan akeh krama Bali sane seneng malajah basa asing, lan mawinan akeh krama Bali sane ngawerdiang basa asing ketimbang basa bali. sekolah-sekolah prasida ngawayang para sisia mangda nganggen basa Bali, mangda budaya iraga nenten ical, budaya iraga inggih punika warisan saking leluhur iraga, lan iraga pinaka anak bangsa prasida nglestariang budaya puniki, ngenahang budaya iraga ring wisatawan dura negara, lan ngajahin semeton-semeton iraga indik budaya Bali sane wenten.  +
- +
“BALINE MANGKIN” BALI punika silih tunggil provinsi sane wenten ring Indonesia, BALI kasub santukan pariwisatanyane . Maolrebe khanan buana sane becik, genah sane becik , genah sane becik tur krama sane ajer-ajer keasrian kadruang oleh bali ngardi msatmane akeh jagi meneng ring bali .punika mawinan panglimbak bisnis ring baga pariwisata nyangsan nincap tur nglimbak sekadi akeh nyane wenten villa,hotel,restoran,resot,club,miwah bisnis sane tiosan .bisnis pariwisata ring bali prasida nincapang perekonomian Bali ,nanging nyasan ngelimbak pariwisatane ring bali akeh taler wenten pikobet sekadi pikobet indik lulu/mis ring Bali Manunt mongobyah.com lulu/mis ring bali manut nyobaran warsa sangkaning pariwisata ring bali , kasub ring sektor pariwisata nyane sane pinih becik tur sane ngawinang Bali kalokta rauh ring mancanegara ring kahana gumi bali sane asri tur ngangobin taler madrebe pikobet sane pinih mabuat ring baga lingkungan inggih punika mapaiketan ring pengolahan lulu/mis. Manut ring data sane kapolihang ring mediaindonesia.com Bali ngasilang kirang langkung 4000(petang tali), utawi 1,5 juta (siu tengah) juta ton luhu/mis nybran warsa. Ring pawilangan /akehnyane luhu/mis punika, akehan luhu/ mis sane nenten kapratenin kakelola(52%) katimbang sane kapratenin(48%). Ring pikobet ring ajeng ,sarat manah mangda makasami eling ngawit saking pamerintah miwah masyarakat indik pengolahan luhu/mis . silih tunggil pengolahan sampah luhu/mis sane prasida kamargiang ngawit ring lingkup sane pnih rupit inggih punika inggih punika kuluwarga. Silih tunggil nyane ngmargiang 3R(reduce,reuse,recyle),ngirangin lelumis,miwah lelu mis organik/anorganik , makarya produk same ramah lingkungan miwah prasida ngentosin kawigunan lelu/ mis sekadi makarya/ ngange tas blanja , saking plastic kagentosin ngangonkertas, ngange piranti -piranti sane kaange apisanan. Yening prasida ngemargiang pamargi sane punikakaaptiang mangda Bali tetp ajeg tur asri  +
- +
“ICAL NE BUDAYA BALI” Budaya inggih punika gagasan,kebiasaan lan perilaku sosial sekelompok masyarakat sane di wariskan uli generasi ke generasi. Lan sebuah kebiasaan ento bisa ilang/malah sengaja kali na seiring berubah sosial sane terjadi Di Bali,lan daerah lenan pada umum ne,budaya,gotong royong lan bareng-bareng suba mulai luntur seiring ne perilaku masyarakat sane cenderung teken individualistik. Perilaku individualistik ento masih milu ngelah andil dalam menggerus permainan tradisional anak-anak. Pidan,ada megoak-goakan,engkeb-engkeban,gangsing lan permainan mekelompok len ne. Cerik-cerik e jani lebih demen didian e main game online sambilange ngumpat lawan main ane sane nyen kaden ajak a,nganggon bahasa-bahasa kasar. Cara pertama sane bise melakukan anggon melestarikan permainan tradisional pedewekan titiang inggih punika ajak iye mengenal ajk generasi muda.Irage bise mengenalkan uli cara kegiatan-kegiatan di lingkungkan sekolah lan jalan irage ne ngoyong. Sane len,apang cerik”e dmeen lan tertarik,cara baikne irage mengenalkan permainan tradisional dgn cara sane lebih menarik. Semisalne inggih punika dengan Ngadaang lomba tentang permainan tradisional  +
- +
REDUP BUDAYA BALI MANGKIN Bali puniki pulau sane asri, krama Bali taler kasub antuk sikap sane terbuka majeng ring para pendatang. Bali taler madue jiwa toleransi sane ageng, nenten wenten sane dados jejeh Bali madue akeh kaunggulan, nanging sane nenten kasumeken olih krama Bali inggih punika kirangne pangresepan para yowana indik budaya Bali. Ring zaman care jani liu generasi muda sane engsap ajak budaya bali,contohne tari bali taler krama sane ngoyong di bali kadang tusing uning asapunapi carane menari bali(ngigel),punika makasami dwaning kurangne kesadaran lan penerapan budaya uling diri sendiri.Kadang irage nolih anak ane tusing ngoyong dibali ngidaang menari bali.Generasi truna-truni sane sibuk ring pakaryannyane,ipun seneng pisan uning ring budaya sane moderen,nanging ipun lali mungguing tanah airnyane taler madue budaya sane unik.Silih sinunggil inggih punika tari Bali puniki, Bali madué puluhan tarian miwah sané lianan. Iraga prasida ngwangun malih pangresepan para yowana indik budaya tari Bali antuk ngamargiang kelas khusus indik budaya Bali sekadi kelas les tari Bali ring desa-desa utaminnyane ring wewidangan Bali sane kirang madue pangresepan budaya. Budaya inggih punika keunikan pulau, yening nenten wenten budaya, keunikan pulau nenten jangkep. Duaning punika ngiring iraga nglestariang budaya Bali lan miara sareng-sareng yening nenten iraga sane nglestariang, sira sane pacang nglestariang?Durus mari kita pertahankan budaya bali bersama-sama.  +
- +
Ring zamane sane mangkin wenten akudang-kudang fenomena sane ngawinang wastan bali cemer. Silih sinunggil pikobet utawi kasus sane wenten inggih punika tamiu sane nenten ngajiang genah suci agama hindu (PURA). BUKTINYANE wenten foto tamiu manca negara sane melinggih ring ajeng pelinggih. Parilaksana wisatawan inucap sampun ngawinang genah punika leteh tur nenten ngajiang tatakrama desa punika. Sesampune punika irage pinaka krama bali merase inguh utawi resah teken parisolah tamiu/wisatawan sakadi punika. Sane arepang titiang dados krama bali apang wisatawan prasida ngelaksanayang prosedur sane sampun memargi pateh teken SPO,lan tetep nyaga adat budaya iraga ring bali. Lan majeng ring pemerintah dumogi prasida ngaryanin awig-awig apang prasida nyejegang tamiu manca negara sane liburan utawi melali ke bali prasida ngaminutin tatekrama sane wenten ring genahe punika. Mangda nincapang pekemitan ring genah suci sane wenten ring bali. Ngicen sanksi majeng ring wisatawan /tamiu sane ngelanggar dados pidana utawi DIDEPORTASI saking bali. Iraga pinaka krama bali mepengepti utawi ngaptiang mangdane kesakralan pura punita tetep kejage. Indike puniki mangda KAURATIANG mangdane nenten malih ngaduk-ngaduk keasrian iraga pinaka krama bali.  +
- +
Rambut pinake prantaning. sane dahat pisan oleh parenak istrine. Rambut sane becik miwah sane kejaga pacang ngawinang nincap nyane kecantikan rambut e to pedidi. Zaman pidan para istri identik ajak bok lantang lan selem terutamane para istri di bali. Rambut lantang sane dados identik para istri ring Bali. Napi malih sane kesongah pragina, lan rambut selem to pedidi ngejangin sane becik rambut e. Jani langah istri ne ring bali sane nu ngelah rambut lantangh lan selem. Rambut istrine ring bali jani malah lebih liu sane kewarnain tur wenten sane istri ngetep bok nyane sekadi anak muani. faktor puniki rauh saking luar utawi saking media sosial, ngetep rambut dane lan ngerwanai rambut cihne silih sinunggil pengaruh gede uli sosial media. Akeh yowana sane nuutin tradisi zaman sekadi mangkin ia lebih memilih kalin karakteristik sane dados anak istri Bali, lan memilih untuk gayab hidup sekadi mangkin. Yening sekadi nike nenten dados kepanjangan riantukan bise ngilangan identitas Bali. Masyarakat nan harus sadar engken pentingne rambut lantang anggon para istri apang sing mudah terpengaruh oleh zaman atau sosial media apang bali tetap terkenal dengan ciri khas rambut lantang lan selem alami, hal nike sane patut diperhatikan atau dadiange panutan.  +
- +
Rambut pinake prantaning. sane dahat pisan oleh parenak istrine. Rambut sane becik miwah sane kejaga pacang ngawinang nincap nyane kecantikan rambut e to pedidi. Zaman pidan para istri identik ajak bok lantang lan selem terutamane para istri di bali. Rambut lantang sane dados identik para istri ring Bali. Napi malih sane kesongah pragina, lan rambut selem to pedidi ngejangin sane becik rambut e. Jani langah istri ne ring bali sane nu ngelah rambut lantangh lan selem. Rambut istrine ring bali jani malah lebih liu sane kewarnain tur wenten sane istri ngetep bok nyane sekadi anak muani. faktor puniki rauh saking luar utawi saking media sosial, ngetep rambut dane lan ngerwanai rambut cihne silih sinunggil pengaruh gede uli sosial media. Akeh yowana sane nuutin tradisi zaman sekadi mangkin ia lebih memilih kalin karakteristik sane dados anak istri Bali, lan memilih untuk gayab hidup sekadi mangkin. Yening sekadi nike nenten dados kepanjangan riantukan bise ngilangan identitas Bali. Masyarakat nan harus sadar engken pentingne rambut lantang anggon para istri apang sing mudah terpengaruh oleh zaman atau sosial media apang bali tetap terkenal dengan ciri khas rambut lantang lan selem alami, hal nike sane patut diperhatikan atau dadiange panutan.  +
- +
Pendidikan pinaka sarana nincapang kauripan manusane. Bilih-bilih ring aab jagat canggih sakadi mangkin. Sapasira sane nenten urati ring Pendidikan pastika pacang manggihin pikobet ri kala ngarepin aab jagat sakadi mangkin. Pendidikan pinaka sarana ngrereh pangupajiwa, anggen nglanturang lan nincapang kauripan. Punika mawinan pemerintahe setata nitenin mangda parajanane nenten wenten sane putus sekolah. Sakewanten, iriki ring jagat Bali sane sampun kaloktah pulau sane sampun maju ring widang pariwisata, kapanggih aken kantun wenten parajana sane nenten mrasidayang masekolah. Utamannyane parajana sane magenah ring wawidangan palemahan sane kabaos 3T(terpencil, tertinggal, terdepan), sakadi sane wenten ring wawidangan Kintamani. Sepatutnyane, ring aab jagat maju sakadi mangkin, Yening indike puniki nenten kauratiang mapuara SDM Bali ka pungkur wekas sayan-sayan rered. Yening SDM sampun rered mapuara wawangunan nenten prasida pacang nincap kawentenannyane. Indike punika pinaka wiwilan jagat Bali ka pungkur wekas taler sayan-sayan rered kawentenanyane. Nampenin indike punika titiang ngaptiang pisan mangda angganing pemerintah lan pihak swasta prasida nguratiang lan ngicenin wantuan ring parajanane sane wenten irika, sakadi wantuan sarana-prasarana, pelatihan, lan permodalan, lamakane prasida nglanturang Pendidikan, sajeroning nincapang kauripan dane soang-soang, mangda prasida dados jadma sane mawiguna.  +
- +
Bali inggih punike pulau sane sugih ring budaya, silih sinunggil nyane wantah nganggen busana adat ke pure. Busana adat ke pure inggih punike busana sane sampun keaangen saking dumun. Busana adat kepura medue ciri khas sane mangkin ngawit menipis sangkaning panglibak zaman. Indike puniki ngawinang bali sayan ngutang ciri khas nyane. Saantukan masa sane mangkin sampun ngelimbak ngawinang akeh kramane sane mangkin nganggen kebaya lengan bawak miwah kamen jadi, Niki sane ngawinang busana ring pure sayan kaon. Pengabtian titiang inggih punike, irage pinake krama Bali patut tresna ring budaya lan ciri khas irage. Lan ring soang soang wewidangan madue awig-awig sane ngelarang nganggen kebaya miwah kemenyan sane nenten patut manut ciri khas irage preside sayan ngelimbak.  +
- +
Bali pinaka pulau sane alit silih sinunggil saking wewidangan jagat panegara Indonesia sane ring tengahnyane Wenten seni lan budaya adat Bali, seni lan budaya kadruenang olih soang soang desa adat sane Wenten ring Bali, Nike mawinan seni lan budaya baline banget pisan ngranayang wisata baline nyangsan nglimbak tur maju pisan ngantos mangkin, sakiwale seni budaya baline Jani sampun keni pengaruh budaya asing utawi budaya saking dura negara Nike pinaka ngorahang budaya baline nyangsan punah, Nike keciriang olih akeh wewangunan hotel hotel sane tegeh tegeh lan wewangunan vila vila sane tegeh ring wewidangan jagat baline. Santukan asapunika guru Wisesa ring Bali lan Krama baline mangda Sida nglimbakang wisata wisata ring desa desa sane kedasari antuk seni lan budaya adat baline. Bali nenten prasida kapisahang saking seni lan budaya sane kentel pisan, nenten heran yening akeh acara acara baline kapentasang ring Bali taler ngantos kedura negara. Jagat/pulau baline mangda Jakti Jakti kejaga olih make sami Krama baline mangda seninlan budaya adat baline Sida nglimbak tur kukuh pinaka silih sinunggil bayuning wisata baline.  +
- +
Bali punika pulau alit sane magenah ring jagat Indonesia. Pulau Bali utawi pulau dewata, sampun terkenal ring Indonesia miwah ke duranegara mawinan keasrian lan keunikan budaya Baline. Akeh wisatawan nusantara miwah duranegara rauh ke Bali jagi malila -cita.Yadiastun sekadi punika genah mekarya ring Bali wenten akedik, punika ngaenang krama baline wenten sane ngoyong(nganggur). Kurangnyane genah mekarya ngaenang anak sane sampun lulus SMA/SMK lan lulusan Sarjana punika keweh polih karya. Mawinan punika, akeh krama bali sane sampun lulus dados ngoyong utawi pengangguran lan wenten sane mekarya ke duranegara antuk prasida ngemenuhin hidupnyane sewai - wai. Yadiastun anake sane mekarya ke duranegara upah jinahe akehan, wenten tantangan sane patut kelaksanayang. Tantangan punika lumayan keweh lan akeh,mawinan irage lakar joh ajak rerama(keluarga), ajak timpal, derika mekaryane nak lebih kejem,tur rage patut kuat fiisk lan mental, patut jaga raga ring duranegara, lan irage ten dados engsap teken leluhur sareng keluarga. Mawinan Punika, ngiring sareng sami Ngwangun Genah Mekarya sane linggahan tur sane becik. Genah puniki mangda dados memajukan Bali lan terjaga keasriannyane. Dumogi ten wenten anake mekarya sane ten becik, mawinan ten wenten genah mekarya.  +
- +
Ada wisatawan memposting video lautan sampah di nusa penida bali postingane ento dadi viral .Luune di bali dadi sorotan media internasional,apa buin bali suba kaloktah pinaka objek wisata dunia ulian luune mesasah ngawinan para wisatawan ne merasa tusing nyaman melali kebali . Luu plastik ane ada di pasihe mula uli pidan dadi sorotan , yadiatun pemerintahe suba mautsaha mersihang luu ane ada ngelangi di pasihe .patut ada komitmen ane sujati ajak mekejang rikala lakar ngupepira pasih apange setata resik ,asri tur ngelangunin . Yadiastun pemerintah provinsi bali sampun nyobyahang uger -uger tusing dadi ngangon yas plastik sekali pakai .Pinaka krama bali patut sareng ngromba program pemerintahe mangde prasida mapikolih becik.Soang -soang krama baline patut uning mengelola sampah sakeng puri soang -soang mangde luune nenten anyut kapasisi pasihe .Yening pasihe sampun resik ,asri tur ngulanginin,pastika wisatawane ngeliunang dogen teka ke bali .  +
- +
Bali ngelah daya tarik sane melen teken pulau sane wenten ring Indonesia. Ento mawinan tegehne spritualitas ring budaya baline sane liuang agam hindhu, ento kabuktiang uling liune wisatawan rauh kebali sane metujon anggen penyembuhan miwah pembersihan diri/ melukat ,meditasi yoga lan proses nepukin jati diri. Bali kaloktah krana krame baline state negehang tradisi sane sampun wenten uling nenek moyang irage lan ritual agama hindu sane ngidang ngeyatuang ciri khas paling melenang. Keramahang lan keindahang pulau bali ngaenang pulau bali kaloktah ring duren negara. Pulau Baline keanggen wilayah sane relatif aman ring Indonesia krane presentase anake ngelaksanayang corah akidik secara nasional . Ngiring sareng - sareng jaga keamanan pulau baline , de kanti jadma sane corah nguug gumi baline.  +
- +
RAYAKAN KELULUSAN TANPA CORAT CORET KEWACE Arek arek mileniall care mangkin pasti dot pisan ngikutin zaman,setiap kelulusan pasti acara sane dinanti nanti nike corat coret kewace ,groang groeng ring jalan lan mengganggu lalu lintas. uning napi dampakne? Dampakne menimbulkan kecelakaan sane ten diinginkan lan ring tempat corat coret kewace,pasti akeh pisan leluu sane ngutang ngawagin tanpa pertanggung jawaban.sebenarne dados ngikutin zaman care mangkin tapi akeh pisan caranne merayakan kelulusan seperti sane sampun dihimbau olih polres Jembrana, yakni menyumbangkan kewace ring anak anak yatim,merencanakan titre yatra utawi melancaran ke Bedugul uwati ketempat sane lianan. Dadoslah contoh sane becik antuk arek arek sane lianan,lan rayakan kelulus dengan hal positif sampunan alay lan sampunan gengsii.  +
- +
Uling tiang cenik kanti kelih, sebilang tiang melali ke pasih setate kewentenan leluu sane mekacakan. Uli ane madan leluu don, leluu plastik tur leluu ane mewadah kampil gede ane sing tawang ape kaden isin, kanti kayu-kayu gede mase ade ditu. Yen keneh-kenehan leluu kanti ade di sisin pasih, pasti ulian tingkah msyarakat sane demen ngutang leluu ke tukad tur anyud kanti ke sisin pasihe. Selen ken ento tingkah pare wisata sane melali ke pasih setate meli dedaaran sane nganggon plastik lan sesuud ngajeng ne wadah plastik ento kekutang ngawagin dijo keneh ne. Ritatkala kayeh di pasih nepukin leluu ane kambang nyen ke pasti sing Demin nyingakinne. Pasih ane dadi tongos melali, ngilangan kenyel, liburan ngajak keluarge jani dadi tongos ngutang leluu. Pemandangan pasih ane mestine kedas lan yeh ne ane ening jani mesalin jelek Ulian leluu. Sawireh jani enu ado leluu di pasih wiadin di tongos-tongos ane lianan, ngiring irage bareng-bareng ngelaksanayang kerja bakti miwah gotong royong ngedasin leluu. Ngiring irage jak mekejang sadar lingkungan mangde kepanggih lingkungan sane Bali, bersih, aman, lestari Indah.  +
- +
Dugas tiang negaiin sepede motor, saget uli kuri wenten anak cenik ngebut ngabe sepede motor. Anak cenik ento jeg nyalip saget. Aduh, mekesiab bayun tiang. Mare tiang nyingakin anak nike, ternyata anak cenik nike kari SD. Keinget tiang pidan dugas SD kari meatehin ke sekolah teken rerame tiang, jani jaman sampun berubah, sami anak cenik kari SD sampun makte sepeda motor pedidi kesekolah teken kepelalianne. Seharusne anak SD durung dados makte sepede motor, kerana anak-anak nike durung ngerti teken peraturan berlalu lintas , wau nawang ngegas gen.  +
- +
Akeh ne kecelakaan sane sampun wenten ring kecamatan mendoyo sampun akeh wenten sane padem. Manut ring manah titiang pare angge petugas kepolisian sepatut ne nguratiang sane ngelinggihin sepeda motor ring margi agung, mangde side ngirangin sane makte sepeda motor sane ugal ugalan ring margi muastu kantos kecelakaan. Mangdeside nincapang nguratiang ring margi agung manut titiang sekadi silih sinunggil petugas dane patut di lakukan para petugas, riantuk punika dadosne tanggung jawab dane mangde nguratiang keselamatan lan ketertiban ring margi agung. Silih sinunggil uratian sane polih kelaksanayang patugas polisi inggian punika antuk ngelaksanayang penjagaan rutin ring jalur sane sering wenten kecelakaan lan nincapang penguratian ring warga krama lan ngicen pituah pituah majeng ring warga mangde setate nganggen helm. Ten lali naler lan ngicenin sosialisasi majeng sekoalh sekolah mangde ngenikain siswa siswa sami mangde setate nganggen kejangkepan sadurung makte motor, mangde ipun tenkeni saking kecelakaan lalu lintas.  +
- +
Suba bek uli irage anak remaja sane Suba jadi meme lan bapa. Jani jaman ne Suba serba digital, apa buin ada HP, Yen tusing beneh nganggen Jeg bisa usak Manusa punika. tiang heran kanken ye mani, nyidagang napi ten ngidupin keluarga ne punika, apa buin ane kasus belingan entah ento murid SMP miwah SMA nanging masalah ne tusing di belingan dogen. Arek-arek Sane sampun terjerumus konten pornografi ring media sosil bisa ngranaang efek buruk, cara usak ne fungsi otak, sulit konsentrasi miwah sane lianan. Nah ento bisa nuunang kualitas sumber daya manusia iraga ring Indonesia puniki. Uli kasus-kasus punika, cara kasus belingan, kasus marakne konten pornografi, ento madan solah sane ngusak masa depan. Jani harapan tiang buka onyo arek-arek, tusing arek arek dogen nanging peran orang tua sami ngerti napi dampak sane bisa ngusak masa depan anak uli gaen corah punika, apang sareng sami sinamian ngerereh kesuksesan.  +
- +
Tong ngelah karang sawah, karang awake tandurin  +
- +
ABDI NEGARA Napi sih nike abdi negara? Hal sane kapertame Wenten di pikiran akeh orang pasti polisi utawi tentara,gelar sane indah pasti wenten perjuangan sane mati matian harus lewatin.tugas lan pengabdianne ten semudah sane irage cingakin, contohnyane bapak polisi setiap hari mejage ring margi,wenten mejaga ring lampu merah,tugu utawi margi ring sekolah,bahkan Wenten sane kepanesan nanging pak polisi sabar.wenten himbauwan tunden nganggen helm,nganggen celane panjang,nganggen jaket ngangen sandal selop utawi sepatu nike gunanen Apang irage aman ring margi. Lan bapak tentara tugasne berat Yen Wenten tugas harus siap pindah lokasi pindahan sane sampun ditentukan,siap berperang,siap ngalahin kelurga lan rela mantuk cuman makte nama komanten.ngiring irage mangkin bantu kidik kidik pak polisi utawi TNI cara mematuhi peraturan sampun ngae bapak polisi utawi TNI merase terhormat.  +
- +
sebilang wai tiang mapunduh ngajak nyame. yening pesu nepuk nyame, yening maturan nepuk nyame setate nepukin nyame. yening nepuk nyame ane melah tusing engken bagus ajak megesah lan tusing demen ngomonga diduri. nanging yen mepunduh ngajak nyame ane demen ngomonga jelek jelek lan ngelah rase iri ento ane tusing bagus. sebilang wai omongan, yening ngelah barang baru ia merase iri lan sing demen, nanging pas ia meli barang baru sombongne kati kelangit langit. yen pikir pikir mule ade nyame ane kete ape tiang gen ngelah nyame ane kete. len ngelah nyame pasti ade ane jelek lan melah, jelekne pasti ade nyame ade ngelah rasa iri lan sing demen nanging len tusing ngelah nyame nyen ane nulungin len susah. ento ngeranayang onye pasti ngelah nyame jelek melahne nyame harus terime.  +
- +
Silih sinunggil tradisi sane wenten ring kabupaten Jembrana kewentenan makepung. Tradisi puniki nyinahyang pucuk keegaran ring angga petani kaum sida nyuksemayang olih olihan panen ageng dane, kelaksanayang makepung sesampune panen, ring carik sane kering atenge kelaksanayang ring bulan april, mei, otawi juni. Kekayunin, kelaksanayang adu cikar puniki sampun medal ring warsa 1920-an, tradisi puniki ngawitin saking desa buluk, desa banyubiru, lan desa kaliakah, ngelimbakang dados atraksi pakepungan, sane nenten kemanah atraksi puniki mangkin dados tradisi turun-temurun. Kewentenan piranti piranti tradisi makepung, kostum sane keanggen pare joki wantah nganggen separe angge, ngangge kain tipis, tekes duur sane mewarna batik, celana panjang gelap sebagas lutut, lan sempak kolong ( pedang ciri khas jembrana) sane kaselet ring wangkong. Kebo kebo punika sane pacang masentok ring atraksi makepung kepayasin antuk gelung sane mewaste rumbing, sekadi Gelung ring tenggek kebo punika. Ring cikar, pedati niki ke ukir lan ke cat antuk warna warni sane menyolok. Nenten ke pare semeton wenten kayun jagi ngerauhin mececingak kejagat jembrana indik nguratiang tradisi mekepung?, Napi keantosang malih ngiring gelis rauh ke jembrana mangde nyaksiang tradisi inucap.  +
- +
Pulau Bali Pulau Bali inggih punika silih sinunggih pulau sane sanget liu wenten keindahan alam lan budaya. Mulai ring pasih,sungai,danau,gunung,hutan,tradisi,budaya,lan kesusastraan.Sami keindahan nika kawangun Bali tenar ring bisnis pariwisata.lan pulau Bali inggih punika tongos tiang dilahirkan lan dibesarkan. Harapan tiang antuk Bali inggih punika Mangda sami tetep ngajegan bahasa bali,aksara,sastra Bali lan ngejage lingkungan Apang tetep asri.  +
- +
Dinane mangkin tyg heran pesan. Nyingakin Jeg liu sajan anake ane tusing memahami teknologi. Ade ne ngupload celana mini, ade ne ngupload mesinglet kanti ngenah belahan ne. Disubane ade ne menghujat ye memedih. Nyen sebeneh ne ane pelih? Yen suba objek ne menantang matane jeg sing mekite mekijepan. Kuang pesan pengertian bajang-bajang ajak truna-truna jaman jani tentang teknologi. Jeg asal cekrek upload dogen. Melahang melajahin teknologi. Apang tawang cen ne luung cen ne pelih. Ne luung dadi lanturang. Ane jele patutne kutang. Apang tusing care buka anak e ngorahang mekamben di sunduk. Jeg meseselan siduri.  +
- +
Pulo Bali Wantah Atenga Jiwan Titiange Bali inggih punika nusa sané becik pisan antuk garis pantai sané panjangnyané kirang langkung 633,35 km. Pulo sané wénten ring negara Indonésia sané kasub antuk kaéndahan alamnyané, kaéndahan manusa sané wénten ring tengahnyané, taler kaéndahan tradisi budaya miwah kauripan ring jagat Bali. Ring Pulo Bali kabekin antuk rasa saling asah asih lan saling hormat. Salami tiang meneng ring Bali sané asri puniki, wénten akéh pisan pabinayan ras, agama, budaya miwah tradisi. Indiké puniki nénten ja biasa, santukan ring Pulo Bali puniki becik pisan saking dura miwah tengah. Kaéndahannyané prasida ngawinang para janané sané nénten uning napi-napi indik Pulo Bali, punika mawinan rikala ipun rauh ring Bali, ipun langsung tresna ring pulau Bali miwah dagingnyane. Wénten makudang-kudang paindikan sané becik sané wénten ring Pulo Bali, pura sané suci miwah asri, pariwisata sané suksés, kaéndahan alam sané nénten kalah becik saking nusa tiosan. Pangajap-ajap titiang majeng Bali ring masa depan miwah mangkin inggih punika mangda para pendatang miwah para krama adat prasida miara pulau Bali antuk rasa tresna asih miwah ikhlas mangda jagat Bali sayan rahayu, becik, miwah aman. Ngelestariang sifat sane becik saking manusa sane tumbuh lan meneng ring pulau Bali. Kruna sane pinih mabuat sane prasida aturang titiang majeng ring kabecikan ring Pulo Bali inggih punika ”yening para janane sane meneng lan meneng ring Bali becik, sinah kaindahan lan kekuatan Pulau Bali tetep lestari”. Puniki sane kabaos Bali wantah atenga saking jiwan titiange.  +
- +
Ring HP miwah TV sane mangkin pasliwer kacingak siaran sane nyiarang indik karya agung ring Pura Besakih. Pura Besakih sane mangkin sampun becik pisan, parkirnyane matingkat tur masusun, madaging genah masanekan sane becik, miwah sane lianan. Yening sadurung punika iraga sami nyingakin anak sane ngadol jaja bali, sate babi, sakemaon mangkin iraga taler prasida nyingakin korean food, inuman sane viral inggih punika inuman boba, miwah ajengan miwan inuman sane lianan. Mih… Angob pisan titiang ring panglimbak punika, duaning ring aab jagat sane sampun modern puniki, Bali prasida ngaryanin wewidangan sane becik pisan. Kacingak modern nanging nenten ngicalang suasana miwah palemahan Pura Besakih sane asri tur mataksu. Punika krana teknologi sane sampun ketah canggih ring aab jaman modern puniki. Akeh sane madue pikayunan yening teknologi punika prasida nglunturang nilai-nilai budaya sane sampun becik ring Bali puniki. Nanging, saking panglimbak aab jagat saking jaman ka jaman, teknologi punika prasida ngawinang Bali sayan becik, nyaman, miwah kaloktah kadura negara. Punika nyihnayang krama Bali prasida nganggen teknologi punika ka arah sane becik. Sampun sapatutnyane kawentenan teknologi puniki kawigunayang ring wewidangan sane becik. Sane prasida kakaryanin utawi kalaksanayang inggih punika iraga sane migunayang teknologi mangda becik, nenten ja iraga sane kaolah olih teknologi. Bali kapungkur wekas pastika akeh perubahan krana teknologi. Sane patut kautsahayang inggih punika mangda satata ngutamayang nilai budaya miwah kearifan lokal Bali ring panglimbak teknologinyane.  +
- +
Bali inggih punika genah wisata sane kasub. Punika mawinan Bali madue makudang-kudang objek wisata alam sane becik tur mabinayan. Akeh wisatawan dura Negara sane rauh ring Bali tur kantun akeh manggihin sampah plastik sane kasebar ring genah wisata sekali ring pasisi, bukit miwah wisata sane tiosan. Akeh sane ngaptiang makarya pariwisata sane becik sekali ngajegang kebersihan antuk ngucapin tongos sampah taler tetep ngatur keamanan pariwisata mangda nenten wenten sane kaaptiang. Kaaptiang peran generasi muda mangda ngelestariang budaya mangda budaya bali nenten luntur. Tiyosan punika para yowana taler patut ngalimbakang budaya antuk ngawigunayang teknologi sane wenten antuk magiang konten budaya bali ring akun media sosial. Indike punika ngawinang budaya bali nenten ja wantah sayan nglimbak ring masyarakat Indonesia nanging taler ring sajebag jagat.  +
- +
Mangkin jagate kabaos ngeranjing era globalisasi, akeh jatma baline sampun sekadi ngekoh melajahin bahasa lan aksara baline puniki, dwaning kapineh bahasa lan aksara baline, wantah gegamelan anak lingsir ke manten. Guru Wisesa ring Bali mautsaha nabdabin keajegan bahasa lan sastra baline puniki, lintang pacentokan mekadi: Utsawa Dharma Gita, Porseni, PKB, miwah sane lianan. yadiastun budaya asing sampun nangsek ngeranjing ring jagat Baline, sakewanten ngiring semeton Bali sareng sami tetep sengeh lan waspada antuk pangrabdan budaya asing puniki. budaya asing sampun mabuat pisan pacang nagkepin budaya iraga mangda sayan surud. mabukting ring makudang-kudang media masa pinaka piranti ipun, nyobyahan budayanyane mangda gelis katiru olih masyarakat iraga ring bali. ngiring digelis iraga pamekas para yoana bali, utamin ipun para sisya lan mahasiswa patut pinih arep ngeremba, midabdabin lan melajahin bahasa lan aksara bali puniki, bahasa lan aksara bali sane adi luhung puniki. Para yowana minakadai sisya lan mahasiswa patut pinih arep nginggilang bahasa lan aksara bali puniki. sapunika taler para nayaka praja ring bali mangda sampunang iwang ring kawentenan puniki. ngiring anggen bahasa lan aksara bali puniki sadina-dina, yen durung resep takenang ring sang sane wikan lan waged, ring sajeroning tata titi mebahasa bali.  +
- +
Ne jani, sebilang tiang nonton berita di tv wiadin di hp ne, ngelemeng pesan ade berita yen sing banjir pasti tanah longsor, tur kanti ado korban jiwa. Jak mekejang pasti bo nawang apo ne ngranayang banjir lan tanah longsor ento, len teke ujan ane bales gati teken gempa gumi, kewentenan pelaksane ngebah kayu di alase secare ilegal ane ngeranayang alase gundul. Len ken ento ane paling ngelemeng inggih punike ngutange leluu ngawagin. Irage jak makejang sube nawang yadin kewentenang banjir lan tanah longsor polih ngerugiang irage jak mekejang, care umah-umah ane mememan yeh ane menyi. Ritatkala kewentenan tanah longsor sanget ngancem keselamatan irage yen tanah longsor ento ado di sekitar umah warge. Irage makejang sube nawang yening banjir lan tanah longsor ento sanget ngurugiang. Ento bise kelaksane Ulian irage pedidi. Yening irage dados masyarakat ngelah kesadaran pasti ne makejang sing kal ado. Wireh asapunike, irage bareng-bareng nyumunin ngelaksanayang perilaku ane gampang , ane bise megune anggon mencegah ado banjir lan tanah longsor. Care ngutang sampah di tongos ne lan nanemin ulang alase ane gundul. Mule kegiatan puniki sederhana sakewale dampaknyane gede gati lan bermanfaat anggen irage sareng sami, anggen nyegah bencana alam care banjir lan tanah longsor apang ten buin terjadi.  +
- +
duang tiban covid 19 mecelep diindonesia neked ke bali. ento ngeranayang perekonomian bali tusing care ipidan. pariwisata dibali mereren, bandara metutup, sekolah sekolah masen tutup kanti liu anake ane tusing megae. sesubane duang tiban perekonomian dibali sube mulai majalan care ipidan, sekolah sekolahne sube kembali normal lan bandara suba dibuka. nanging perekonomian bali konden normal. enu liu pengangguran karne covid 19. ane pidan megae ne dihotel janine bise demen mejudi, pidanne megae di toko janine tusing megae. liu masen hotel hotel teken villa dibali ane tusing meanggon.covid 19 ngae perekonomian baline tusing care pidan.  +
- +
TOYA CEMER Dibi sanje tiang polih ngelewatin kreteg,nanging ring kreteg punika akeh pisan leluune,Wenten luu pempes,plastik lan sane lianan. Ngude kone masyarakate ngutang leluu ngawag? ten pedalem toya kretegne? seharusne masyarakat sane lianan harus sadar teken kebersihan toya. Benjang disubane yeh mati pasti irage ngerereh yeh ring kreteg utawi pangkung anggen manting, masyarakate harus sadar uling mangkin tentang pengolahan luu sane wenten ring desa soang soang, napi gunanane pengolahan sampah? Apang irage uning tate cara ngutang leluu sane patut.ngutang luu ring kreteg dados berdampak akeh pisan beburon sane wenten ring kreteg lakar mati lan kretegne ten becik cingakin Ngiring sareng sareng lestariang Toya ring desa soang soang.  +
- +
Bali ngerupayang silih sinunggil provinsi sane wenten ring Indonesia, pulau bali utawi pulau dewata sampun akeh keuningin antuk krama ring duro negare riantukan destinasi pariwisata ring pulau bali banget kekayunin antuk kerauhin. Bali medue akeh pisan genah pariwisata sane sandang antuk kerauhin sekadi tanah lot, taman budaya garuda wisnu kencana, mandala suci menara wana lan akeh pisan tiosan. Riantukan akeh nyane genah destinasi wisata sinah sampun krama krama tamiu sane wenten ring dure pacang nudut kayun rauh melancaran ring pulau bali, riantukan ring pulau bali wenten barang barang sane keunggulan becik ring pengarge aji sane murah pisan. Tios ring punike akeh barang sane berkualitas becik antuk harga sane murah akeh taler genah genah destinasi wisata sane akehan nenten kepungut prabeye ritatkale ngeranjing ke genah punika contoh nyane sekadi pantai pantai sane wenten ring pulau bali. Ring pulau bali naler wenten sinunggil pura agung inggian punika pura Besakih, pura agung besakih ke karyanin ring warna 1284 antuk ida Rsi Markandeya sane merupayang silih sinunggil pemuka agama hindu wiwit sakit india. majeng ring idadane sane pacang liburan ke pulau bali ngantosang napi malih ngiring gelis rauh ke pulau bali.  +
- +
Uling pidan kanti kejani, di sekolah setate ngajahin tata krama ka murid-murid nyane. Sing je di sekolah dogen, di jumah nyane kete masih, pare rerame pasti ngajahin tata krama ka cerik-cerik nyane. Sakewale jani separe liunan cerik-cerik apabuin cerik jaman jani kapah ane madan ngelaksanayang tata krama. Tiang percaye jak makejang pasti ngelemeng nepukin cerik-cerik ane ketemu utawi mepapasan ngajak ne maden rerame ring jalan utawi ngajak guru makejang ring sekolah, pasti makejang sing mecapatan, jek nyerengseng pejalanne, de kalingan mecapatan, metolihan gen sing, jek sube care nak pade-pade sing kenal, padahal guru ento ane ngajahin ring kelasne. Kete masih ketemu ngajak rerame ring jalan utawi tongos lenan, jek sube care sing kenal, jatin kenal. Sing perlu gati nganggen basa bali utawi basa alus, nganggen basa Indonesia nak dadi, yen nganggen basa irage ne sewai-wai nak dadi, ten masalah.. Matemu ngajak ibu guru, ngorahang pagi bu, siang bu. Matemu ngajak bapak guru, ngorahang pagi pak, siang pak. Kete masih yening irage sareng sami matemu ngajak rerame ring tongos lenan, de je gati mecapatan, mekenyaman gen kangge. Dekalingan ngajak rerame, ngajak timpal gen kapah mecapatan, ten perlu gati mecapatan kanti magesah, mekenyem teken meangguta gen sube kangge gati.  +
- +
yen suba paak nyepine suba liu truna truni ane ngarap ogoh-ogohh anggon arak pas rainan pengerupuk. dugas pandemi ade kebijakan pemerintah ane tusing ngemaang ogoh-ogoh diarak pas pengerupukan. kebijakan ento ngae truna truni dibali merase kecewa karna ogoh-ogoh ento tradisi dibali yening tusing ade ogoh-ogoh takut tradisi ento ilang. karna pandemi ogoh-ogoh tusing dadi arak pas pengerupakan. suba ade duang tiban ogoh-ogoh ento tusing baang diarak tujuanne apang ajak konyang tusing terpapar virus corona. ogoh -ogoh ento tradisi bali yening tusing ade ogoh ogoh ade ane kuang. jani ne suba baang ngarak ogoh-ogoh ajak konyang bagia. tradisi ogoh-ogoh ento tusing dadi ilang nanging apang ajak konyang selamet onye harus ningehang lan ngelaksanayang kebijakanne pemerintah. tradisi ogoh-ogoh tusing kal ilang karna pandemi karna harus tetep lestariang.  +