UPGRADE IN PROCESS - PLEASE COME BACK MID JUNE

Search by property

From BASAbaliWiki

This page provides a simple browsing interface for finding entities described by a property and a named value. Other available search interfaces include the page property search, and the ask query builder.

Search by property

A list of all pages that have property "Description text ban" with value "https://docs.google.com/file/d/1PCnslmhJA8KPcFtPoMCm-9SCfnB4U-QE/edit?usp=docslist_api&filetype=msword". Since there have been only a few results, also nearby values are displayed.

Showing below up to 26 results starting with #1.

View (previous 50 | next 50) (20 | 50 | 100 | 250 | 500)


    

List of results

  • Flowers on google  + (Ring semenge Jani tiang ke sanggah jagi maRing semenge Jani tiang ke sanggah jagi maturan duaning wenten piodalan. Upacara piodalan inggih punika upakara tradisional umat Hindu di Bali sane kelaksananyang ring sanggah/merajan/pura. Jegeg bagus anake anake teka. Tengked di sanggah makejang anake neltel hp, cekrak cekrek mefoto ring baduraksa ne. Buin kejepne upakarane lakar mulai, nanging ada anak tolah tolih meliat Kori nagih ngidih bunga, ane kekenehang ape je ingetange yen lakar ke sanggah? tuah hp dogen ingetange nyekel ? Sing lek atine Semeton ?? ngabe hp elit nanging bunga ngidih. Iraga suba kaicenin keselamatan ring Ida Sanghyang Widhi Wasa, kewajiban iraga ngaturang puji syukur. Sebates ngaba Sekar, nyakupang lima tan sing beneh bane, yen hp (handphone) ngidayang ngakses tan kabates. Kal ngidaang iraga nyakupang lime nganggon gambar Sekar ane maan di mbah google ? de ja keto gati teeeh….! Ngiring lestariang kebudayaan iraga , de engsap teken kewajiban, jang malu hpne, fokus ngaturang rasa syukur lan ngidih pelih teken kesalahan. Yen ngidaang, para pemangku kahyangane ngae awig-awig, yen be ade awig-awig terapang awig-awige, kenken sepatutne iraga yening jagi maturan, ape gen abe, apang seka bedik tumbuh rasa saling memiliki, sane ngeninin indik budaya, adat lan awig sane ngeninin indik budaya, adat lan awig)
  • Pikobet Pengolahan Sampah Sane Sayan Rahat  + (Ring zaman globalisasi puniki, akeh sane bRing zaman globalisasi puniki, akeh sane berkembang. Eda ja ring bidang teknologi, ring bidang sosial budaya masih patuh ngalamin perkembangan sane becat. Nanging ring zaman globalisasi niki, akeh masih pikobet sane ngae gumi Baline usak. Dados generasi muda utawi ketah irage oraang yowana Bali, mangda nawang peran iraga dados yowana. Bali, sane ketah kasambat antuk Pulau Dewata miwah pulau seribu pura puniki, madue adat tur budaya sane adiluhung. Puniki mawinan Iraga dados yowana Bali maswadharma nganalisis pikobet ring jagat Bali, tur nguningayang pikayunan iraga terkait solusi sane dados tur becik kaangen ring masalah punika. Mangda prasida ngwangun Bali sane rahayu tur ajeg.</br></br>Titiang, Ni Putu Mercy Leonilda saking SMAN 1 SEMARAPURA jagi nguningayang pikayun tiang terkait pikobet tur solusi sane prasida titiang aturang mangda jagat Baline puniki setata ajeg tur lestari. </br></br>Klungkung, wantah silih sinunggil kabupaten sane wenten ring Bali. Tahun lalu (2023), kabupaten Klungkung kapimpin olih bapak Nyoman Suwirta (I Nyoman Suwirta, S.Pd,.M.M). Program Bapak Suwirta sane viral tur kadadiang conto becik ring jagat Klungkung, inggih punika program TOSS (Tempat Olah Sampah Setempat). Program puniki madue akeh pujian tur komentar positif ring masyakarat Klungkung, miwah ring luar Klungkung. Sakewale, akhir-akhir Niki program TOSS puniki ten mejalan sesuai harapan miwah ten efektif ngatasin pikobet sampah ring Klungkung. Yening berdasarkan sumber : https://podiumnews.com/view/24452/Klungkung-Kondisi-Masalah-Sampah-Serius#google_vignette. Bupati Klungkung, I Nyoman Jendrika mabaos pikobet sane utama ring Klungkung inggih punika wantah volume sampah sane akeh kanti 2 kali lipat, ring sebelumne sampah niki 16 ton, nanging jani sampun 32 ton awai. Ring sumber sane lianan, ngelanturang wantah pikobet masalah puniki krana akeh masyarakat sane ten uning ring kahanan tur fungsi kaasrian jagat (palemahan) iraga. Punika masih penyebab jagat Klungkung akeh sampah. </br></br>Sane mangkin, napi solusi sane dados Iraga (Yowana Bali/Generasi Muda Bali) laksanayang mangda prasida nyujur jagat Klungkung sane lestari tur bersih? Solusi sane prasida titiang uningayang wantah ngelaksanayang ajahan Tri Hita Karana. </br></br>Napi harus Tri Hita Karana? Napi Hubungannyane?</br></br>Tri Hita Karana wantah silih sinunggil ajahan Ring umat Hindu di Bali. Tri Hita Karana madue arti "Tiga Sane Ngeranayang Kerahayuan Jagat" Tri Hita Karana kepah dados 3 soroh, </br></br>1. Parahyangan : Parhyangan puniki wantah hubungan irage sareng Ida Sang Hyang Widhi Wasa pinaka penguasa jagate puniki. Titiang rasa, yening iraga mireng kruna "Parhyangan" puniki pasti mekeneh tentang sarana muspa tur ngaturang banten. Nanging, titiang sane jagi titiang bahas, ten je ento. Sakewala parhyangan puniki wantah prilaku iraga ring genah-genah suci sekadi pura. Sampun sepatutnyane iraga nyaga kebersihan pura ne ento antuk mereresik tur ngayah. Sampah-sampah punika, ten je dados kabuang ka tukad tur got, nanging patut iraga olah mangda dados hal sane lebih maguna. Puniki masih bentuk hubungan becik iraga ring Ida Sang Hyang Widhi.</br></br>2. Pawongan : Pawongan wantah hubungan irage sareng sasama jatma di Bali. Dados jatma Bali, sampun sepatutnyane irasa saling asah,asih, miwah asuh. Berdasarkan pikobet sampah punika, iraga sareng sami prasida ngemaknain ajahan Tri Hita karana antuk saling ngingetin sasama jatma wantah pentingnyane lingkungan sane asri tur bersih. Maksud titiang puniki, pengolahan sampah ring klungkung ten je harus kapimpin olih pejabat utawi Bupati, nanging dados iraga utsahayang milah utawi olah sampah ring umah masing-masing. Yening iraga prasida ngolah sampah ring umah masing-masing, pastika pikobet sampah sane numpuk ring klungkung, nyasan ilang.</br></br>3. Palemahan ; Palemahan wantah silih sinunggil rinng ajahan Tri Hita Karana sane paling pas sareng topik. Iraga dados jatma Bali, khususne agama Hindu pastika percaya, makejang jatma, beburon tur taneman ring jagate puniki wantah kacipta olih Ida Sang Hyang Widhi. Antuk punika, hubungan iraga sareng palemahan harus becik tur ajeg. Silih sinunggil cara nyaga palemaham iraga, inggih punika pengolahan sampah. Yening iraga rakyat klungkung sampun uning wenten program TOSS saking pemerintah, ngiring sareng-sareng milah sampah ring umah masing-masing. Mangda kinerja ring program TOSS punika prasida efektif tur ngawinang jagat klungkung asri.</br></br>Intinyane, ajahan ajahan leluhur ring Bali punika wantah ajahan sane patut kalaksanayang ring era globalisasi puniki, walaupun anggen cara sane modern. Jaman modern wantah jaman sane serba ada, tur sane serba aluh. Yening iraga dados yowana Bali, de je kanti iraga terlena sareng globalisasi ne ento. Iraga patut melek ajak berita-berita terbaru, tur setata ngelestariang budaya lat adat Bali sane pinaka contoh teladan ring utsaha nyujur Bali Asri lan Bersih.n ring utsaha nyujur Bali Asri lan Bersih.)
  • Bijaksana Ngangen Sosial Media  + (Sane mangkin hoax punika kewastanin watra Sane mangkin hoax punika kewastanin watra palsu sane sering munggah ring internet lan madue tetujon jagi nyebarang kepanikan itawi ketakutan masal. Kegiatan sane kelaksanayang olih oknum sane nenten bertanggung jawab. Utamannyane via email sane mengandung peringatan majeng ring klaim palsu. Nanging risampun teknologi berkembang utamanyane ring smartphone lan media sosial, hoax ring internet ngancan makeh lan dahat bahaya pisan. </br>Iraga mangde wikan utawi dueg ngange media sosial mangde nenten keni hoax utawi watra sane nenten patut mangde nenten dados korban fitnah. Para jatma sane ngangge media sosial mangde waspada teken watra palsu utawi hoax. Yening miyarsayang orti sane nenten patut mangde nenten nyebarang orti punika lan mangde kalaporang ring sarana sane sampun kesediang ring soang-soang media. </br>Media sosial punika sampun medaging fitur report status lan kesengguh informasi hoax hatespeech/harrasment/rude/threatening utawi kategorin sane lianan. yening akeh wenten aduan ring sane nganggen media sosial facebook status punika pacang kehapus. Yening ring google dados ngangge fitur feedback anggen ngelaporang situs saking pencarian yening punika watra palsu. Yening ring twitter taler madue fitur Report Tweet anggen ngelaporang twet negatif punika taler ring IG. Punika raris majeng ring para sane nganggen internet irage dados ngaduang komentar-komentar sane negatif ring Kementerian Komunikasi dan Informatika ring alamat e-mail.nikasi dan Informatika ring alamat e-mail.)
  • Lulusan Jalur Corona  + (Sane rasayang titiang dugas wenten corona Sane rasayang titiang dugas wenten corona niki inggih punika rasa penasaran, napi mawinan penasaran? Titiang penasaran duaning titiang ten uning napi nika corona, sareng sira nika sane madan corona?. Wuusan punika titiang ngecek di Google, ternyata corona nika wastan penyakit sane marupa virus. Nglantur samian ring media sosial ngebahas kenten, lan pikobet corona niki ampun mendunia, kadirasa Justin Bieber kalah terkenalnyane tekening i corona.</br></br>Kira - kira dugas bulan Maret sekolah titiange jagi ngalaksanayang UNBK lan mendadak UNBK dibatalkan nika ngaenang titiang mamedih duaniang titiang pocol naur ujian lan ngaenang titiang liang duaning titiang lulus tanpa UNBK, yen payu UNBK nika kalaksanayang, titiang pasti polih nilai 4, 5, bahkan bisa - bisa aji 2. Sekat nika titiang sareng lulusan mangkin ketah kabaos lulusan ring jalur corona.</br></br>Rikala pandemi corona nika, gegaen titiang wantah masepedaan lan menekang layangan di carike. Nika manten hiburan sane mresidang ngaenang titiang terhibur lan ngaenang titiang liang dugas pandemi corona niki kanti mangkin.</br></br>Dugas pandemi corona, titiang nyalanng hobin titiange sane dumun inggih punika malayangan. Uli semeng kanti nenten inget tekening galah. Titiang taen ngenehang "Yen seandaine ten wenten corona niki pasti titiang ten cara kakene. Duaning sadurungnyane titiang sampun makarya ring "dunia pariwisata" sakewanten nika wantah wenten di keneh titiange manten tur akeh perubahan ring dewek titiang sekat corona niki. Taler titiang tetep nunas ica ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa dumogi corona niki gelis magedi tur corona niki gelis wenten ubadne. Mangda corona seken- seken ilang saking gumi niki.</br></br>Wuusan kenten mangkin jagi wenten persiapan ka New Normal. Titiang ngarepang Astungkara pikobet corona niki gelis pragat. Pamekas ring sane mekarya ring widang pariwisata rumasuk titiang, mangda prasida makarya malih tur mrasidang kumpul- kumpul, makedekan macande sareng timpal-timpal titiange. Dumogi ring New Normal utawi Normal Baru nika wenten perubahan sane becik, titiang ngarepang mangda iraga sareng sami kompak lan saling ngingetin, duaning ring gumi niki iraga nenten mrasidang idup didian. Wantah kadi asapunika curhatan titiang, yen wenten raos titiang sane iwang, titiang nunas sinampura, duaning titiang wawu malajahas sinampura, duaning titiang wawu malajah)
  • Foto-Ulian Korona, Sisyane Mlajah On Line-Ni Nengah Vera Puspita Dewi  + (Sasukat virus koronane neked ring IndonesiSasukat virus koronane neked ring Indonesia mentri pendidikane ngumumang nganggen sewalapatra ring dinas pendidikan provinsi, tur katerusang ring dinas pendidikan Kabupaten kantos neked ring sekolah mangde mlajah on line. Para guru sami kadroponan makeneh, ken-ken carane jani mlajah on line nenten je sami sisyane ngelah HP. Para guru sami rapat, pamuputne sisya sane nenten madue HP kaabaang materi lan soal kaumahne. Sami sisyane ngorahang jenuh, nenten je sisyane manten jenuh tiang masi pateh, kangen sane kerasayang makedekan ring ruang guru, ngajahin murid ring kelas, ngajum sisyane sane dueg ring ajeng kelas anggen memotivasi sisyane sane mayus mlajah. Sane mangkin Guru mangda mrasidayang ngicalang jenuh sane karaseyang olih para sisya antuk paplajahan sane menarik. Sedina-dina tiang ngae materi sane menarik nganggen Quiziz, google classroom. Sisyane sane mayus melajah setata sebilang semeng sampun ngorahang “tiang mangkin ten sareng mlajah on line krana ten ngelah paket niki tiang nganggen hotspot HP bapan tiange”, nabdabin sisya sane mayus punika, mangda nganggen weteng sane lantang. Sebilang wai ring grup WA kelas nuturin sisyane mangda jemet melajah yadiastun melajah on line, setata nakenang napi kendalanyane rikala melajah on line. Ulian sawai-wai chat sareng sisyane kanti cara adi sane karasayang. Ulian sisyane sesai curhat tiang uning nenten je wenten anak cerik nakal, anak cerik belog, anak cerik nakal lan belog wenten sane ngrayananyng sekadi nenten je kaperhatiang olih reramannyane krane reramannyane mekarya uli semeng ngantos wengi. Mangkin sampun 4 bulan ngelaksanayang melajah on line utawi pembelajaran on line , ngantos pembagian raport online. Ring tahun Ajaran Baru puniki PPDB online, MPLS online, sane mangkin ngajahin murid sane nenten taen panggihin, panggih ring dunia maya manten. Sampun kanikaang new normal, genah wisata smpun kabuka nanging tetep nganutin protokol kesehatan, sakemaon sisyane tetep mlajah online. Dumogi je geringe puniki gelis metilar, Mangda prasida kacunduk sareng sisyane.r, Mangda prasida kacunduk sareng sisyane.)
  • Literature Berikan Pulsa Kepada Anak Sekolah Selama Pandemi COVID-19  + (Suksma aturang titiang antuk uleman nyarenSuksma aturang titiang antuk uleman nyarengin lomba puniki. Ring galahe puniki, titian jagi wenten sane pacang kasurat iriki ngeninin indik kebijakan pamerintah ritatkala pandemi COVID-19 puniki. Titiang wenten 3 usulan.Sane kapertama, niki indik pulsa anak masekolah tur kuliah. Tiang nunas mangda pamerintah fokus ring pendidikan duaning akeh mangkin alit-alite ten nyak malajah krana ten wenten anak ngawasin. Malajah online rasane jeg ten efektif manut tiang. Napi malih reramane sibuk ngrereh jinah anggen numbas pulsa. Titiang nunasmangda pamerintah ngicen wantuan pulsa internet ring alit-alite.Nah, pulsa puniki sampunang jeg pulsa manten, nanging pulsa khusus Zoom Meeting utawi Google Meeting mangda ten anggen main mobile legend.</br></br>Nomer kalih, niki penting. Pamerintah seharusne membagikan vitamin C dosis tinggi gratis majeng ring kramane. Niki penting pisan duaning vitamin C dosis tinggi nika meningkatkan imun tur nenten berbahaya bagi tubuh. Sira manten dados ngajeng vitamin C. Yen sami polih vitamin C, pastika imun meningkat. Rasa-rasane ten perlu malih PPKM diperpanjang.</br></br>Sane nomer tiga, tiang ngusul mangda sane wajib masker nika anak-anak lingsir, anak sane madue sungkan, tur anak-anak alit. Sane kari siteng rasane ten perlu ngangge masker. Niki nak usul kemanten nggih… duaning sane rentan keni virus nika nak lingsir.</br></br>Nika manten sane prasida aturin titiang. Om santih santih santih om.turin titiang. Om santih santih santih om.)
  • Literature BASAbali Wiki Inovatif, Milenial Aktif  + (Swastiastu semeton! Sapunapi gatra? AstungSwastiastu semeton!</br>Sapunapi gatra? Astungkara setata becik nggih.</br>Tiang Gede Rediawan saking SMK Negeri Bali Mandara.</br>Yen keneh-kenehang, jaman jani liu gati pakeweh gumi ane kanti dadi isu publik ulian sai dadi tutur para kramane. Pinaka anak bajang, pastika atine bungsah ningehang unduk punika. Nah, Ulian ento, iraga pinaka anak bajang ane sai-sai kaorahang generasi milenial ane dadi penerus bangsa, patut gati jengah. Tegarang deweke, Sampunang nyeh mamunyi teken isu publik puniki apang iraga ngidaang nepasin pakeweh di gumine.</br></br>Jani wantah jaman digital, jaman ane sesai ngawigunayang panglimbak teknologi. Nah, tiang je jani ngorain, jani suba ade website maadan BASAbali Wiki ane dadi anggen tongos bebas mamunyi utawi ngawedarang penampen, ide, lan kritik indik mekejang pakeweh di gumi. Ring BASAbali Wiki, liu fitur-fitur ane ade pinaka tongos melajah basa Bali lan ngomongang isu publik. Nanging, tiang ade makudang-kudang parindikan ane patut kebenain tur kalimbakang olih BASAbali Wiki apang liu semetone, pamekasnyane milenial ane ngapikenohin BASAbali Wiki. </br></br>Ane kapertama, manut tiang yening lakar ngae akun di website BASAbali Wiki ruet gati, menawi ento ngawinang kramane ngekoh ngakses BBW. Ulian ento, tata cara ngae akun lan ngranjing ke Website BBW patut kebenain. </br></br>Tampilan visual ring website masi patut kalimbakang apang ngenah modern nanging enu macihna kearifan lokal. Misalne, latar websitene jangin foto-foto budaya Bali lan hidderne ngangen sasuratan aksara Bali. Selanturne, jangin animasi lan ilustrasi ring website. Contone jangin transisi sabilang iraga lakar mecik anggen pindah ke bagian ane len. Tetujone apang websitene ngenah interaktif. Beneh sing semeton?</br></br>Tiang tolih, ade kruna-kruna basa Bali ane sing ade. Ulian ento, imbuhin buin kruna basa Baline apang ngeliunang. Luungne, makejang kruna lan lengkara mabasa Bali jangin aksara Baline, ne masi apang ngidaang ngelestariang aksara Bali. Lianan ento, tiang dot gati yening ring BBW ade fitur care Google Translate, apang elah nerjemahang kruna utawi lengkara ring basa lianan ke basa Bali. </br></br>BASAbali Wiki patut nglimbakang wangun kontene. Ring jamane jani, liu wangun konten ane ngidaang kakaryanin, boya ja tuah sesuratan dogen. Misalne konten ane marupa video, animasi, komik, poster, infografis, miwah ane len. BBW masi ngidaang makarya podcast milenial, ane ngundang para milenal lan drika nuturang indik isu publik.</br></br>Tiang masi madue ide apang BASAbali Wiki ngelaksanayang program BALI MELAH (BASAbali Wiki Malancaran ke Sekolah). Dini, BBW sosialisasi ke sekolah-sekolah apang liu sekolah-sekolah ane ngawigunayang BBW pinaka sumber pepelajahan, sakewala liu sisya jaman jani ane nganggen BBW. Ditu ngidaang masi nuldulin sisyane apang nyak aktif ajak isu publik. Sekadi sai ngwacen artikel suba ade ditu, ngantos makarya artikel indik isu sane sai dadi tutur olih kramane. </br></br>BASAbali Wiki prasida makarya konten-konten indik "HOAX JAMAN JANI". Dini, BBW ngewedarang fakta indik hoax-hoax anyar ane rame tuturange kramane. Punika patuh ajak akun Instagram ane kegelahang olih pemerintah KOMINFO inggih punika @misslambehoax. </br></br>BASAbali Wiki patut ngae fitur care Group WhatsApp anggen tongos marembuk para mileniale. Ditu BBW ngidaang ngemaang galah para mileniale nutur jake nake len nganggen basa Bali lan nuturang indik isu publik. Kapah-kapah BBW ngidaang ngelaksanayang Widyaloka. BBW nambunang para mileniale ring asiki genah, ngidaang offline utawi online. Ditu mileniale ngidaang nutur langsung ngerembugang indik isu ane enu rame, lan saling ngemaang ide utawi penampen indik isu punika.</br></br>BASAbali Wiki pinaka platform anggen ngelestariang basa, aksara, lan budaya Bali, sepatutnyane nyayagang genah para milenial ane demen nyurat artikel. BBW ngidaang ngae Komunitas Jurnalis ane semetone para bajang milenial. Dini BBW prasida nuldulin mileniale punika apang sai-sai nyurat artikel mabasa Bali indik isu publik. Selanturne, ditu lantas BBW ngidaang ngemaang upah majeng mileniale ane sampun ngemedalang sasuratan ane melah tur becik. Nah, malarapan antuk puniki, bajang mileniale lakar jengah makarya, sangkaning mekeneh hobine punika prasida ngemaang pangupa jiwa. </br></br>Nggih, wantah punika sane prasida tiang aturang. Ampura yen ade ane sing patut ring manah. Suksma BASAbali Wiki sangkaning sube dadi platform tongos tiang mamunyi. Dumogi setata melah ring sajeroning ngukuhang basa Bali kanti ka pungkur wekas. Om Shanti Shanti Shanti Om.pungkur wekas. Om Shanti Shanti Shanti Om.)
  • ZERO PACKAGING Eco-Friendly Food Packaging at School  + (Titiang makanenem wantah sisya saking BaliTitiang makanenem wantah sisya saking Bali, Indonesia miwah Philadelphia, USA. Titiang madue pikobet ring sekolah, inggih punika luu plastik. Titiang manggihin indik pikobet puniki medal santukan wadah ajengan sane malakar aji plastik. Punika ngawinang, titiang sareng nenem mutusang jagi ngaryanang "ZERO PACKAGING", pinaka sarana nguningayang indik pikobet luu ring sekolah, utamannyane wadah mungkus ajeng-ajengan.</br></br>Utsaha kapertama sane laksanayang titiang makanenem inggih punika ngaryanang petisi sane katujuang majeng sekolah miwah pemerintah daerah, mangda nulak pengiriman miwah penerimaan ajeng-ajengan sane mawadah antuk plastik ring sekolah. Utsaha selanturnyane inggih punika nutsahayang sekolah nenten ngangge plastik, nyumekenang kantin sekolah mangda masalin dados wadah ajengan masrana antuk organik. </br></br>Tetujon sane jagi kaaptiang saking proyek puniki wantah ngawinang sekolah sane resik miwah rimbun malarapan antuk nulak kawentenan wadah ajengan sane malakar aji plastik, miwah masalin ka wadah ajengan sane malakar aji entik-entikan utawi sane kawastanin ramah lingkugan. Ragane taler dados nyokong proyek puniki malarapan antuk nyarengin instagram titiage ring @0packaging taler nandatanganin petisi puniki </br>https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSf3kUWXckqUO2peb2Ew-Kc6oOEGOdES0niBBreNBoqxCqX16g/viewform?usp=sharingdES0niBBreNBoqxCqX16g/viewform?usp=sharing)
  • BASA BALI PAMIKUKUH BUDAYA BALI  +
  • Literature Komitmen Pemimpin Negara  + (https://drive.google.com/file/d/1dCEinVdGPYZtyhn0pHNmT3zTYLbTsb6t/view?usp=drivesdk)
  • "Gonjang Ganjing Hoax"  + (“Om Swastyastu” Dumogi iraga stata Ngemol“Om Swastyastu”</br></br>Dumogi iraga stata Ngemolihang Kerahayuan. </br></br> Ring Galahe sane becik Puniki tiang sekadi Pamilet, jagi ngaturang Carita, Pengalaman lan Penampen tiang Unduk Lampah Anak Luh Nepasin Disiinformasi.</br></br>“Apa mawinan ragane nyidang kena disinformasi? Apa ke ada carane nawang yening informasi ne ento tusing patut? Lantas apa ane nyidang anggon nepasin disinformasine ento?”</br></br></br> Ring Jaman Modern Puniki, Media social sane kautama berperan penting kaangen ngedarin berita-berita utawi informasi. Kautama ring Kalangan Remaja utawi Para Truna/Truni lan para Yowanane sane bergantung Tekening Sumber Media Sosial, inggih punika Handphone lan televisi(TV). Sapa sira sih sane ten Uning Tekening ne Maadan Handphone? Televisi(TV)? Sapa sira sih Sane demen Bersosial Media lan Update Sabian Rahina?</br>Nggih, Masyarakat Sami pasti ten luput tekening Sosial Media. Sekadi Mangkin, Ring Pandemi Puniki Akeh Pesan Masyarakat sane Bergantung tekening Handphone lan Media social. Sane Mekarya, Alit-alite sane melajah Ring Jumah, lan Sane lianan. Sekadi punika Semeton sareng sami pasti uning tekening Disinformasi utawi Hoax. </br></br> Napi nike Disinformasi? Yap, Disinformasi punika sane kaadanin Hoax. Hoax Utawi Disinformasi inggih punika berita sane bohong utawi ten patut lan Palsu, memutar balikkan Fakta, sane beredar ring media social. Sane mawinan iraga nyidang kena Hoax inggih punika iraga Aluh utawi Gampang percaya tekening berita-berita sane beredar, tanpa iraga uning tekening sapa sira sane ngedaran lan iraga ten Teliti antuk berita-berita sane kaedaran punika. Berita Hoax punika madaging basa lan bebaosan sane ngae iraga Panik utawi Cemas lan medaging Peringatan ngedarin berita-berita sane ten bernarasumber lan ten pasti berita nike patut napi ten patut antuk diedarkan.</br></br>Sekadi Pengalaman tiang menghadapi Berita Disinformasi puniki, Ten je wenten tiang madue pengalaman termakan berita Hoax, kerana tiang Teliti lan bijak antuk berita-berita sane wenten keedaran ring Media social. Akeh berita-berita ring media social sane ten patut beredar luas. Wenten sane percaya, lan ten percaya. Akeh berita-berita Hoax sane Merugikan Lan meresahkan Masyarakat Khususnya Maraknya Kasus Giveaway Online sane berujung Penipuan. </br></br>Sekadi Anak luh, Iraga sareng sami patut uning utawi nawang Napi ane nyidang kaangen nepasin disiinformasi. Penampen tiang unduk Berita Disiinformasi utawi Hoax niki Inggih punika, Lan iraga sareng sami Bijak Ngewacen lan Mirengang berita-berita sane keedaran Ring Media social. Iraga Anak Luh sane demen Nyebarin utawi ngedaran berita-berita utawi bebaosan ne Iraga ten uning Berita punika patut napi ten patut. Sekadi punika, Lan iraga melajah antuk “Meneliti Berita Sebelum Mengedarkan Berita” .Kenali Fakta ring berita-berita sane keedaran punika. Iraga Anak Luh Kautama Seorang Ibu sane demen utawi seneng berselancar ring Sosial Media. sebagai Pendidik Utama ring Keluarga, patut iraga sareng sami ngicenin Peplajahan ring Alit-alite Napi nike Bersosial Media sane patut. </br></br>Selanturnyane Ring Keedaran Disinformasi utawi Hoax punika, sepatutne iraga melaporkan yening wenten kasus-kasus Hoax utawi Disiinformasi sane beredar. Ring dije Iraga patut melaporkan kasus Punika? </br></br> Ring Media Sosial Facebook, wenten sane meadan fitur Report(Lapor) Status Lan Kategorikan informasi hoax sebagai hatespeech/harrasment/rude/threatening utawi Kategori sane lianan.</br></br> Ring Google, wenten fitur feedback melaporkan situs sane mengandung kabar utawi berita palsu.</br></br> Ring Twitter lan Instagram, wenten fitur Report Tweet melaporkan berita twit sane negative/ten patut.</br></br> Pengguna Internet/Sosial media sane lianan dados mengadukan konten negative utawi Hoax Ring Kementerian Komunikasi Lan Informatika Ring e-mail aduankonten@mail.kominfo.go.id.</br></br>Wantah Asapunika mungguing atur titiang. Dumogi Iraga sareng sami Becik Ngwacen, Mirengang lan Mengedarkan Berita Disinformasi utawi Hoax Puniki. Ngiring sareng sami Budayakan Teliti lan Kenali Fakta Berita-berita sane keedaran ring Media social. Yening Iraga Uning lan Sadar Memahami berita Hoax nike Penting, Ten wenten malih Kasus Hoax beredar Ring Media social Kedepannya. Matur Suksma Antuk Ida dane sareng sami sane sampun Ngwacen Karangan Niki. Manawita wenten Kirang Lankung antuk tiang matur, lugrayang tiang Nunas Geng rena Pangampura.</br></br>“Om Santih Santih Santih Om” Pangampura. “Om Santih Santih Santih Om”)
  • I Gusti Ayu Laksmiyani  + (Ayu Laksmi mapesengan jangkep I Gusti Ayu Ayu Laksmi mapesengan jangkep I Gusti Ayu Laksmiyani, embas ring Singaraja, Bali, 25 November 1967. Dane wantah penyanyi, pangawi gendingan, penari, pemain film lan teater. Naenin kaloktah maka Lady Rocker ring pangawit warsa 1990. Ring warsa 2011, kalih dasa warsa duk embas albumnyane kapertama, dane malih ngamedalang album anyarnyane, Svara Semesta. Sane mangkin Ayu Laksmi malih magubugan ring makudang-kudang festival musik sane kakuwubannyane lokal, nasional yadian internasional.<br/></br></br>Ayu duur ring kulawarga sane oneng ring seni, utaminyane seni musik. Sasukat sampun naenin ngentasin kalangan ritatkala mayusa 4 warsa, Ayu nyansan limbak nyarengin makudang-kudang festival seni, sane kuwubnyane lokal, nasional saha internasional.</br>Pesengan Ayu Laksmi nyansan kasub duk maka jayanti BRTV provinsi Bali warsa 1983 saking ketegori Trio sane kasarengin olih rakannyane Ayu Weda lan Ayu Partiwi sane mawasta “Ayu Sisters” raris ngamolihang jayanti III miwah sapisanan maka Trio sane “berpenampilan terbaik” acara BRTV tingkat Nasional.</br></br>Ayu Laksmi taler kauningin maka silih tunggil Lady Rocker ring balantika musik nasional rikala era warsa 1984-1993 Ayu sane mawit saking Bali prasida ngalimbak ring kuwub musik nasional, taler rikala makudang lagu lan Sountrack film sane kagendingang, dahat pepes kapiragi olih para pangoneng musik ring Indonesia duk punika.</br></br>Ring warsa 1989 Ayu sareng ring album kompilasi Indonesia’s Top 10 malarapan antuk single “Tak Selalu Gemilang” pakardin Didi AGP, Sound Track film Catatan Si Boy 2 antuk lagu “Hello Sobat” pakardin Harry Sabar. Ring warsa 1991 ngamedalang album kaperatama antuk murda “Istana Yang Hilang” sane maka arranger Raidy Noor. Nanging di sampune album punika embas pesengannyane raris kaon saking industri musik Indonesia. Ayu mawali budal ka Bali ring warsa 1992 jaga ngalanturang kuliah ring Fakultas Hukum Universitas Udayana, tur lulus maka Sarjana Hukum ring warsa 1993. </br></br>Ring warsa 1995-1997 Ayu Laksmi macepuk ring sekaa band sane sampun kasub ring Bali inggih punika Tropical Transit, sane kapucukin olih Riwin, silih tunggil krama sekaa Pahama, macepuk ring band puniki Ayu Laksmi muruk dados entertainer, dane taler magenjah ring makudang gagendingan makadi jazz, latin, miwah sane tiosan. Ayu Laksmi magending ring makudang genah, ngawit saking kafe, restaurant, hotel, ngantos kapal pesiar lan polih malayar ring segara Karibia.</br></br>Ring warsa 2002 malih Ayu ngeramenin pentas gendingan Indonesia madasar antuk stil anyar, nyapuhang kalih wangun musik cara kangin lan modern, daweg punika dane taler aktif ring makudang parikrama Bali For The World, acara puniki inggih punika parikrama ngupapira sangkaning keni ala bom Bali. Ring warsa 2006 dane polih taler sareng sekaa musik rohani Hindu “Nyanyian Dharma” sane kapucukin olih Dewa Budjana.</br></br>Ring panguntat warsa 2010 Ayu Laksmi mapamit saking makudang sekaa musik, raris ngamedalang album Svara Semesta. Masarengan ring pamedalan albumnyane, dane taler ngwangun lan ngamucukin sekaa musik sane kawastanin pateh ring murdan albumnyane, Svara Semesta. Nganutin pamargin galahe, group sane maduluran World Musik puniki ngalimbak manados sekaa seni, para yowana sane kreatif sane mawit saking: pangrawit, penari, teater, sane waged, sane mawit saking genah sane matiosan ring Indonesia. Sareng sekaane puniki Ayu Laksmi mawali malelana saking panggung-panggung festival seni budaya ring Indonesia taler ring dura negara. </br></br>Maprakanti sareng sutradara kaloktah Garin Nugroho ring film “Under the Tree” Ayu polih matategar dados pemain film, rikanjekan punika film kapertama sane kasarengin ngamolihang jayanti maka silih tunggil pemeran utama wanita terbaik FFI warsa 2008. Film “Under The Tree” ngranjing ring bacakan internasional film festival ring Tokyo.</br></br>Sane mangkin Ayu ngarasayang panglelanannyane saking panggung ka panggung ngamolihang paplajahan utama. Dane mawali ngamedalang album solo sane mamurda “Svara Semesta”. Ring albumne puniki madue rasa matiosan ring album saderengnyane. Ring album Svara semesta Ayu Laksmi nagingin antuk genre World Musik, taler madasar antuk unteng pawongan, palemahan lan parahyangan, sasuratan-sasuratan saking gendingan Ayu Laksmi ring album Svara Semesta kasurat ring limang basa inggih punika: Sanskrit, Kawi, Bali, Indonesia, Inggris. Ring albumnyane puniki Ayu sapisanan dados produser, pangawi lagu, taler ngeraga ngaryanin laras dasar gendingan ring pangawit ngawi gendingan. </br></br>Rikala ngarap albumnyane punika, Ayu maprakanti sareng Eko Wicaksono, musik director lan arranger wikan sane meneng ring Bali. inggihan makudang arranger sane sareng ngaremba gending-gendingannyane inggih punika Bujana. Ayu taler nyarengin arranger dura Bali, Peter Brambl lan Robert Webber. Taler kari akeh sane sareng nuku lan penyanyi sane sareng ngaremba ring albumnyane puniki. Ayu Laksmi taler ngaraketang sekaa sastrawan sane mawit saking Bali sekadi Cok Sawitri, Sugi Lanus, miwah sane siosan. Ring warsa sane pateh Ayu Laksmi ngawangun sekaa band sane kawastanin Svara Semesta, sane mangkin Svara Semests nenten ja wantah wastan album Ayu Laksmi manten, nanging sampun ngalimbak maka silih tunggil sekaa seni ring Bali, sane kawangun antuk: musik, tari, sastra, teater, photografi, videographer, film/video maker, lan spiritualis.</br></br>Ayu Laksmi setata mikelingin para seniman truna mangda setata mautsaha “10 persen bakat, 90 persen kerja keras” basa liannyane nenten akeh ngamerluang bakat, sane mabuat wantah “nenten surud mautsaha”, nenten obah lan pagehang utsahane. Saha nenten marma nyihnanyang sane matiosan. “be your self”</br></br>Ayu naenin dados pemain film Under the tree (2008), Ngurah Rai (2013), Soekarno (2014), The Seen and Unseen (2017), Pengadi Setan (2017). Album gendingannyane inggih punika Istana Yang Hilang (1991), Svara Semesta (2011), Svara Semesta 2 (2015).</br>Penghargaan sane naenin kapolihang Ayu Laksmi:</br></br>2018 : Indonesia Box Office Movie Award pinaka Pemeran Pendukung Wanita Terbaik ri sajeroning Film Pengabdi Setan.</br>2017 : Year in search 2017 - Google</br>2017 : Festival Film Tempo — Aktris Pendukung Pilihan - Film Pengabdi Setan.</br>2017 : Saraswati Award - Rishikesh Uttarakhand India</br>2015 : Duta Perdamaian oleh Komunitas Gema Perdamaian.</br>2012 : Album Svara Semesta kaunggahang ring nominasi 5 besar Design Grafis terbaik versi Anugrah Musik Indonesia - AMI</br>2012 : Kajudi maka "Ibu Budaya" olih Komunitas Spiritual Puri Agung Dharma Giri Utama.</br>2011: Album Svara Semesta dinominasikan ngranjing 20 Album Terbaik</br>2009: 10 Wanita Tercantik di Bali oleh para pendengar Hard Rock Radio FM Bali</br>2008: Nominasi Pemeran Utama Wanita Terbaik, Festival Film Indonesia.</br>2008: Nominasi Tokyo International Film Festival - Film Under The Tree</br>2005: Bali’s Environment Ambassador (Duta Lingkungan Hidup Bali)</br>1983: The Ayu Sisters jayanti 3 ring kategori nasional pada Indonesian Radio & Television Star Contest</br>1983: The Ayu Sisters kajudi dados penampilan terbaik kategori nasional ring Indonesian Radio & Television Star Contest</br>1983: The Ayu Sisters maka adi jayanti tingkat provinsi, Bali, ring acara Indonesian Radio & Television Star Contest</br>1987: Top 7 ring All Indonesian Rock Festival</br>1972: Jayanti kapertama Children’s Pop Singer Rock Festival 1972: Jayanti kapertama Children’s Pop Singer)
  • "Wiki Animation and Wiki Complete Dictionary as Forms of Maximizing BASABali Wiki in Dealing Education, Economic, and Cultural Issues"  + (Bahasa Bali inggih punika basa ibu sane weBahasa Bali inggih punika basa ibu sane wenten ring pulo Bali. Manut antuk panglimbakan jaman, kahanan basa Bali sayan rered. Sampun akeh wenten upaya mangda Basa Bali prasida lestari, imbanyane website BASAbali Wiki. Yening kauratiang, kawentenan BASAbali Wiki puniki becik pisan duaning prasida ngwantu palestarian Basa Bali, minakadi ngaryanin kamus, ngaryanin genah pasamuhan, lan ngaryanin media sosial Instagram sane dangan kaakses. Nanging wenten makudang-kudang fitur punika sane durung prasida nudut pikayun kaum milenial antuk kawentenan BASAbali Wiki sawireh kari akeh kaum milenial sane nenten uning kawentenan BASAbali Wiki. Apang kaum milenial uning napi nika BASAbali Wiki, patut kalaksanayang sosialisasi ring sekolah-sekolah apang kaum milenial prasida aluh melajahang Basa Bali.</br></br>Daweg titiang mirengin wimbakara Wikithon sane pinih anyar, tityang marasa liang sawireh prasida maosang napi manten sane patut katambahin ring website BASAbali Wiki. Manut ring survey sane kalaksanayang olih Program for International Student Asessment (PISA) duk warsa 2019, Indonesia wenten ring runtutan nomor 62 saking 70 negara manut ring klebet literasi. Manut ring data punika, iraga pacang uning yening warga panegara Indonesia madue akidik klebet literasi. Mangda kahanan Basa Bali stata ajeg lan lestari ring jaman sekadi mangkin, Basa Bali stata anut sareng panglimbakan teknologi. Laksana sane prasida kaambil ring parindikan puniki, sane kaptiang dumogi BASAbali Wiki prasida kadadosang genah seniman multimedia ngubah satua-satua mabasa Bali sane wenten ring BASAbali Wiki baan animasi. Iraga sami sampun biasa nyingak anak alit wawu lekad mabalih YouTube animasi sane nganggen Basa Inggris, punapi nenten ngaryanin YouTube animasi sane nganggen Basa Bali? Yening akeh wenten animasi sane nganggen Basa Bali lumbrah, punika silih sinunggil cara mangda anak alit sayan senang lan akeh uning ring kosa basa ibu sane kagelahang. Animasi punika prasida dados kemajuan sane becik pisan tur kasobyahan YouTube, televisi, muah sosial media sane lianan. Rerama sane ngicenin YouTube animasi punika nenten krasa sampun ngajahin okannyane malajah Basa Bali pinaka bentuk partisipasi ring isu budaya sane sering kadingehang taler kacingak. Yening animasi Basa Bali puniki prasida kakaryanin, animasi punika prasida katumbas olih stasiun televisi apang prasida katayangin ring televisi. BASAbali Wiki prasida polih dana lan prasida meningkatkan perekonomian seniman multimedia anyar sane berbakat.</br></br>Ring jaman sekadi mangkin sampun akeh pisan para yowana melenial ngaptiang kamus sane kaanggen nerjemahin saking basa Indonesia ke Basa Bali sekadi mangkini ngerereh sane prasida nerjemahin ring Basa Bali mangda sepisanan sekadi google translate nangin durung wenten. Sakadi tiang uratiang, sawitran tiang kirang semangat nyarengin lomba-lomba sane mapaiketan indik Basa Bali duaning jejeh malunan indik basa utamane ring sor singgih, enggalan orahange ruet kawentenan punika taler nenten lempas ring lingkungan keluarga lan masyarakat sane arang nganggen Basa Bali. Manut kawentenan punika, banget kaaptiang ring BASAbali Wiki punika prasida kadadosang solusi kapungkur wekas minakadi nyiagayang fitur sekadi google translate lianan ring kruna taler lengkara sane jangkep manda nudut pikayunan para yoana melenial sida dangan melajahang basa ibunyane.</br></br>Manut panampen sane sampun katlatarang, tiang nenten krasa sampun nyarengin isu-isu sipil sane wenten ring Bali minakadi pendidikan, perekonomian, lan budaya. Saking panampen puniki dumogi BASAbali Wiki prasida stata nglimbak ngancan becik.Wiki prasida stata nglimbak ngancan becik.)
  • -  + (Basa Ibu ring Generasi Z Basa Bali punikBasa Ibu ring Generasi Z</br></br> Basa Bali puniki kasengguh antuk Basa Ibu, Basa Ibu inggih punika basa sane kapertama ajahina sareng guru rupaka sekadi Meme lan Bapa. Basa Ibu punika, basa sane kaanggen antuk basa sai-sai ring umah, miwah ring lingkungan keluarga. Basa puniki paling aluh kaplajahin krana basa paling dasar lan kaucapang sesai-sai. Nanging, jamane sampun merubah, makejang bajang-bajange sibuk metiktokan, sibuk mecetingan ajak tunangane, sibuk mebalih Lee Minho, makejang jani bajang-bajange sibuk meplalian ajak hpne. Jaman jani, bajang-bajange tusing nyak lamun ajake menyama braya teken keluarga meme bapane. padahal menyama braya dadi anggo ngelestariang basa baline utawi basa ibu, lamun kene kel terusang budaya baline, payu suba ilang basa ibune. Iraga seharusne dadi generasi Z patut ngelestariang budaya budaya baline ane sube ade, contone basa ibu puniki, sing dadi ilang. Jani suba ada ane madan Wiki Basa Bali, ditu iraga bise melajah Basa Bali, apang ngidang nyalin basa dure negarane apang dadi basa bali patuh care google translite, lan apang tusing lek dadi nak Bali tapi sing ngidang mabasa Bali.</br></br> Dumogi keberadaan Basa Bali Wiki ne ngidang ngaenang Generasi Z jaman jani sekadi mangkin nyak rungu teken basa iraga, apang ngidang menyama braya, apang tusing engsap keto gen mare jamane merubah. Mai sareng-sareng ajegang Budaya Baline, melajah ring Basa Bali Wiki.udaya Baline, melajah ring Basa Bali Wiki.)
  • Perempuan dan informasi Covid-19  + (Berita bohong atau hoax tak lepas saking pBerita bohong atau hoax tak lepas saking perbincangan masyarakat indonesia. Bahkan media massa pun turut memberikan perhatian, karena tugas pun tuwun memberi perhatian , karena tugas media salah satunya adalah melurusnya berita yang nenten sesuai fakta. </br>Sepanjang 2020 miwah awal tahun 2021 ini, hoax seputar covid-19 banyak diulas oleh media. Berdasarkan data saking masyarakat anti fitnah indonesia ( Mafindo ), sejak juni 2020 terjadi kenaikan hoax terkaint covid-19.</br></br>Kaitanya sareng hoax soal covid-19, kementrian pemberdayaan luh menyatakan, peerempuan lebih banyak terpapar hoax selama pandemic covid-19. Berdasarkan data kemen PPPA, kasus hoax meningkat sebesar 17 persen. </br>Dalam webinar sareng tema “Kiat Menjadi Bijak Menghadapi Informasi Hoaxs Di Massa Pandemi Covid-19’’ sig 22 agustus 2020 yang dilangsir saking http://aptika.kominfo.go.id/.</br></br>Senada sareng kemen PPPA , ketua presidium mafindo, Septiaji Eko Nugroho, dalam webinar luh periksa fakta sig 23 desember 2020 mengatakan bahwa luh adalah pihak yang aktif yang menyebarkan hoax khususnay isu tentang kesehatan.</br></br>Khalayak aktif, berdasarkan hal tersebut polih disimpulakan bahwa luh dalam konteks covid-19 berperan penting dalam menyebarkan berita benar. Pemilihan informasi yang patut miwah nenten tentunya nenten mudah bagi setiap perempuan. Luh menjadi khalayak aktif. dalam melakukan pemilihan informasi hal ne berkaitan sareng literasi media.</br></br>Kaitannya sareng peran luh dalam menangkal hoax covid-19 penulis menempatkan perspektif khalayak aktif sebagai analisis. Data di lapangan menyatakan bahwa kaum luh lebih menggunakan emosinya dalam menanggapi pesan</br></br>Menanggapi secara bijak, melalui perspektif khalayak aktif kini, luh diharapkan mampu menanggapi pesan sareng bijak. luh perlu membacanya ipuan sareng seksama. setelah keto perlu melakukan analisis pesan sareng berbagai cara. Luh mayusa melakukan cek kebenaran salah satunya sareng mengakses situs Cekfakta.Com, Media Online Arus Utama, Google Newsinitiative miwah internews. Cara-cara tersebut adalah upaya sederhana yang mayusa dilakukan oleh kaum luh sebagai agen kebenaran.</br></br>Disisi lain, perspektif khalayak aktif mensyaratkan luh juga sebagai agen aktif dalam memproduksi pesan. Luh adalah agen utama dalam gerakan media di indonesia. luh diharapkan dalam menggali potensi dalam dirinya untuk terus memberdayakan diri. Sareng demikian, luh tak buin menjadi korban diskriminasi baik oleh media maupun masyarakat.iminasi baik oleh media maupun masyarakat.)
  • Literature Tangis Ibu Pertiwi  + (Cutetan niki katoreh ulian tangis ibu. IbuCutetan niki katoreh ulian tangis ibu. Ibu sayan leleh nginutin pikenuh jagate. Makejang satata nuntut lebih saking ibu, "Sakittt...sakitt pisan" sane kaucap ring hatin ibu. Gumine jani sakadi blabar gede sane sayaga ngrabeda. Jagate inguh ulian virus. CORONA, keto virus ne kawastanin. Sadina-dina akeh anak sane mastatus positif corona utawi covid-19, akeh anak sane kuangan penghasilan krane kidik anake sane makuli ring sisi, akeh anak sane kuangan pangan antuk raga lan kluargane, lan kantun akeh anak-anak SD, SMP, lan SMA sane nenten polih ngerasayang masa-masa samawartana ring sekolaan, akeh umat sane nenten prasida polih masa-masa bagia ngalaksanayang hari raya soang-soang. </br>Makudang-kudang lara nampek ring jagat puniki. Ulian corona majuta-juta jiwa padem ulah pati, ulian corona pamerintah puntag pantig ngamedalang perarem, ulian corona para tenaga medis satata sayaga dados garda terdepan antuk ngalawan virus lan sayaga ngaturang bakti antuk ngarawat pasien-pasien sane sampun terjangkit olih virus, ulian corona para narapidana bebas lantarang jejeh panyebaran virus sane kantun majadi-jadi, ulian corona objek-objek pariwisata ne matutup, ulian corona anake megae jumah, ulian corona hari raya kalaksana jumah, ulian corona sistem pendidikan Indonesia marombak total, ulian corona.... murid-muride malajah online jumah. Tiang besik ring majuta-juta sisya sane ngarasayang daring kelas maya ring jumah. Ring tengah pandemik niki Menteri Pendidikan Indonesia Bapak Nadiem Mahkarim sampun mausaha keras apang sistem paplajahan sane kalaksayang jumah nyidang malaksana becik. Salah satu ne wenten siaran ring tv TVRI sane nayangang video-video paplajahan antuk sisya SD, SMP, miwah SMA. Wenten malih aplikasi-aplikasi belajar sane sayaga nimpalin, wenten Quipper, Google Classroom, Ruang guru, Schoology, Edmodo, miwah aplikasi belajar lianan. </br>Besik, duang minggu jumah rasane liang pesan dados macunduk ngajak kluarga, apabuin tiang anak asrama sane nenten sadina-dina polih waktu ngajak kluarga. Ring jumah titiang dados berkreasi lan tenang yening berinovasi. Ring jumah titiang satata polih masa antuk nyalanang hobby masak lan megending dikamar mandi, ring jumah titiang maseh polih masa antuk mragatang projek drama angkatan. Masa-masa jumah mule satata ngelangunin, apabuin sabilang semeng satata ade godoh biu lan teh jahe ne menanti, mule satata ngetisin keneh sami. Nanging jani....suba abulan majalan, malajah tetep kalaksanayang lewat online, mupul tugas lewat online, komunikasi lewat online, mesen makanan lewat online, termasuk maplayanan lewat online. Komunikasi sane uli media sosial jani sarase ngai inguh. Bahkan ring wanti warsa tiang sane ke nem belas tahun pun, kalaksanayang ring jumah. Bulan-bulan sakonden pandemik corona, titiang sampun ngayunang antuk mawanti warsa ring sakolahan, nanging nika wantah je sawates pikayunan sane tan malaksanayang. Kadang-kadang masa-masa ring sakolahan mabesit ring kayun, pakedek-pakenyum sareng timpal-timpal mengiang ring karna, ening ring perpustakaan sawai-wai kantun mabekas ring hati, riuh suasana ring kelas ten prasida lempas mabayang-bayang, jaje-jaje sane wenten ring koperasi mule satata ngai kangen, apabuin gorengan, es krim, lan donat sane satata kabayang. </br>Sebet ngenehang gumi ne jani madecik pati. Dilema virus corona ten prasida ninggalin ibu, sayup-sayup rancu ngepulang keneh ibu. Tangis ibu sarase bencana ring jagat Baline. “Ampura ibu, ampura krana ibu harus ngerasayang pikobet niki, ampura yening panak-panak ibu tan prasida polih nyaga ibu”. Makudang-kudang seselan ring insan-insan jagate ten prasida nyidayang ngamolihang kepercayaan ibu. Ring era 4.0 niki, yowana sane ngisi peran paling penting antuk nyaga ibu pertiwi. Iraga mresidayang ngawantu pamerintah minakadi tetep ngoyong jumah. Ring tengah media sosial ne mangkin, #dirumahaja satata dadi tranding topik ring makesamian kalangan. Ngoyong jumah ten mearti iraga nenggil lan mematung, nanging rikala jumah niki iraga patut ngamalang hal-hal positif ditengah pandemik covid-19. Matepat teken perarem pamerintah, iraga patut satata nyaga kebersihan diri lan lingkungan, ngalaksanayang istilahne social distancing utawi jaga jarak, lan satata sedia masker antuk mencegah penyebaran virus ring lingkungan. Akedik kepedulian iraga, lakar sanget mearti antuk kenyum ibu pertiwi.ar sanget mearti antuk kenyum ibu pertiwi.)
  • Literature Ling Ibu Pertiwi  + (Cutetan niki katoreh ulian tangis ibu. IbuCutetan niki katoreh ulian tangis ibu. Ibu sayan leleh nginutin pikenuh jagate. Makejang satata nuntut lebih saking ibu, "Sakittt...sakitt pisan" sane kaucap ring hatin ibu. Gumine jani sakadi blabar gede sane sayaga ngrabeda. Jagate inguh ulian virus. CORONA, keto virus ne kawastanin. Sadina-dina akeh anak sane mastatus positif corona utawi covid-19, akeh anak sane kuangan penghasilan krane kidik anake sane makuli ring sisi, akeh anak sane kuangan pangan antuk raga lan kluargane, lan kantun akeh anak-anak SD, SMP, lan SMA sane nenten polih ngerasayang masa-masa samawartana ring sekolaan, akeh umat sane nenten prasida polih masa-masa bagia ngalaksanayang hari raya soang-soang. </br>Makudang-kudang lara nampek ring jagat puniki. Ulian corona majuta-juta jiwa padem ulah pati, ulian corona pamerintah puntag pantig ngamedalang perarem, ulian corona para tenaga medis satata sayaga dados garda terdepan antuk ngalawan virus lan sayaga ngaturang bakti antuk ngarawat pasien-pasien sane sampun terjangkit olih virus, ulian corona para narapidana bebas lantarang jejeh panyebaran virus sane kantun majadi-jadi, ulian corona objek-objek pariwisata ne matutup, ulian corona anake megae jumah, ulian corona hari raya kalaksana jumah, ulian corona sistem pendidikan Indonesia marombak total, ulian corona.... murid-muride malajah online jumah. Tiang besik ring majuta-juta sisya sane ngarasayang daring kelas maya ring jumah. Ring tengah pandemik niki Menteri Pendidikan Indonesia Bapak Nadiem Mahkarim sampun mausaha keras apang sistem paplajahan sane kalaksayang jumah nyidang malaksana becik. Salah satu ne wenten siaran ring tv TVRI sane nayangang video-video paplajahan antuk sisya SD, SMP, miwah SMA. Wenten malih aplikasi-aplikasi belajar sane sayaga nimpalin, wenten Quipper, Google Classroom, Ruang guru, Schoology, Edmodo, miwah aplikasi belajar lianan. </br>Besik, duang minggu jumah rasane liang pesan dados macunduk ngajak kluarga, apabuin tiang anak asrama sane nenten sadina-dina polih waktu ngajak kluarga. Ring jumah titiang dados berkreasi lan tenang yening berinovasi. Ring jumah titiang satata polih masa antuk nyalanang hobby masak lan megending dikamar mandi, ring jumah titiang maseh polih masa antuk mragatang projek drama angkatan. Masa-masa jumah mule satata ngelangunin, apabuin sabilang semeng satata ade godoh biu lan teh jahe ne menanti, mule satata ngetisin keneh sami. Nanging jani....suba abulan majalan, malajah tetep kalaksanayang lewat online, mupul tugas lewat online, komunikasi lewat online, mesen makanan lewat online, termasuk maplayanan lewat online. Komunikasi sane uli media sosial jani sarase ngai inguh. Bahkan ring wanti warsa tiang sane ke nem belas tahun pun, kalaksanayang ring jumah. Bulan-bulan sakonden pandemik corona, titiang sampun ngayunang antuk mawanti warsa ring sakolahan, nanging nika wantah je sawates pikayunan sane tan malaksanayang. Kadang-kadang masa-masa ring sakolahan mabesit ring kayun, pakedek-pakenyum sareng timpal-timpal mengiang ring karna, ening ring perpustakaan sawai-wai kantun mabekas ring hati, riuh suasana ring kelas ten prasida lempas mabayang-bayang, jaje-jaje sane wenten ring koperasi mule satata ngai kangen, apabuin gorengan, es krim, lan donat sane satata kabayang. </br>Sebet ngenehang gumi ne jani madecik pati. Dilema virus corona ten prasida ninggalin ibu, sayup-sayup rancu ngepulang keneh ibu. Tangis ibu sarase bencana ring jagat Baline. “Ampura ibu, ampura krana ibu harus ngerasayang pikobet niki, ampura yening panak-panak ibu tan prasida polih nyaga ibu”. Makudang-kudang seselan ring insan-insan jagate ten prasida nyidayang ngamolihang kepercayaan ibu. Ring era 4.0 niki, yowana sane ngisi peran paling penting antuk nyaga ibu pertiwi. Iraga mresidayang ngawantu pamerintah minakadi tetep ngoyong jumah. Ring tengah media sosial ne mangkin, #dirumahaja satata dadi tranding topik ring makesamian kalangan. Ngoyong jumah ten mearti iraga nenggil lan mematung, nanging rikala jumah niki iraga patut ngamalang hal-hal positif ditengah pandemik covid-19. Matepat teken perarem pamerintah, iraga patut satata nyaga kebersihan diri lan lingkungan, ngalaksanayang istilahne social distancing utawi jaga jarak, lan satata sedia masker antuk mencegah penyebaran virus ring lingkungan. Akedik kepedulian iraga, lakar sanget mearti antuk kenyum ibu pertiwi.ar sanget mearti antuk kenyum ibu pertiwi.)
  • Clogged Drains  + (Dibi sanje pragat ujan bales kanti kebanjiDibi sanje pragat ujan bales kanti kebanjiran umah tiange. Iseng tiang mukak media sosial jeg meilehan masi lewat berita banjire di Badung. Dini ditu jalane bek aji yeh, ape je ngranayang banjire ene?. Ngalih tiang penyebab banjire di google, boye je krane mule takdir nanging krane got e sampet. Ento masi ane ngranayang banjir, ulian sampahe ngaenang got e mampet to ne ngranayang yeh e meluab ke jalanne, jeg liu got e misi sampah plastik. Pejalan yeh e metutup engkenang masi yehe liwat, pelih masyarakate ento ane nu ngutang sampah di got lan di tukade. Mai jani bareng bareng iraga peduli ajak lingkungan sekitar iragene, apang tusing iraga dirugikan krane pelih irage pedidi ane nu ngutang sampah di got lan ditukade. Dot tiang nepukin lingkungan Bali ne setata terjaga kebersihanne.ungan Bali ne setata terjaga kebersihanne.)
  • Disinformasi  + (Disinformasi Disinformasi inggih punika Disinformasi Disinformasi inggih punika orti utawi informasi sane nentek yakti tur maya, kewentenan ipun kaanggen ngolok-ngolok ngawinang kaon anak sane lianan. Duk jaman ring ungkur, disinformasi puniki rered kaanggen ring sajeroning krama utawi masyarakat, minakadi ring Puputan Romawi. Ring aab jagate mangkin akeh taler wenten disinformasi ring medsos utawi media sosial marupa orti sane madi-madi, disinformasi wenten sane kakaryanin sekadi orti sane legal utawi resmi, tetujonnyane mangda sapasira sane ngwacen orti punika polih informasi sane iwang nglantur ngranayang kaon. Yening uratiang disinformasi akeh wangunnyane minakadi orti, dokumen utawi file, taler poto ngadi-ngadi sane prasida ngranayang krama utawi sametone sami kapetengan. Disinformasi puniki ngranayang akeh pikobet sane nenten munggah ring arsa minakadi pencemaran nama baik utawi nyemerang linggih, pesengan anak sane lianan. Orti ring krama utawi masyarakat inggih punika sarana sane encal tur becik kaanggen ngelanturang kawentenan disinformasi ipun. Kawentenan disinformasi nenten ja tios tatujonne kaanggen misuhin sapasira sane maduwe linggih tur kuasa. Iraga manados krama sane nenten ja uning taler prasida keni antuk informasi sane nenten yakti punika. Patutnyanne iraga sareng sami uning sapunapi tata cara nguningang indik disinformasi punika. Sapunapi informasi sane yakti, sapunapi sane mogbogin, utawi nenten yakti tur ngaonin. Disinformasi punika encal yening sampun wenten kawentennyanne ring medsos, akeh semeton sami sane polih info tur men-share informasi punika nenten uning yening nika disinformasi utawi orti sane maya. Tata cara iraga antuk sapunapi nguningang informasi punika yakti napi nenten inggih punika mawit antuk ngrereh saking dija sumber utawi sira sane ngawi orti, informasi punika. Ngrereh orti sane tiosan nanging kantun maiketan dados kaanggen verifikasi saking dija orti, informasi punika mawit tur yakti kawentenan ipun. Disinformasi punika mantuk ring misinformasi sane kawentenyanne maya utawi orti sane kakaryanin ngadi-ngadi nenten manut ring napi ka sane patut. Konteks sane iwang taler mantuk ring disinformasi, orti sane yakti katelatarang antuk konteks sane iwang. Misinformasi tur disinformasi punika ring krama sami rered kaapti pateh wangunnyane, nanging sujatine misinformasi tur disinformasi punika matiosan kawentenyanne. Yening kadabdabang, misinformasi punika pateh sekadi informasi sane katelatarang iwang, nanging sang sane nelatarang informasi punika ngandika informasi punika patut. Informasi punika kawedar antuk arsa sane becik tur tan wenten pikenoh ipun jagi ngaonin anak sane lianan antuk informasi sane kawedar punika. Nanging indik disinformasi, sang sane ngawedar punika uning yening orti, informasinyanne nenten yakti utawi mogbogin. Yadiastun sekadi punika, sang sane ngawedar kukuh ngawedar antuk tetujon jagi ngolok-ngolok, tur wenten kantun ngaonin anak lianan. Daging orti sane ngaonin punika prasida ngandika sapasira sane mireng utawi ngwacen maderbe sudut pandang, pamineh sane malianan manut orti sane kaicen punika. Daging puniki patut marupa kompilasi ngenenin poto sane kadagingin murda sensasional utawi maya-maya, indik punika akeh kasaksiang ritatkala wenten maiketan ring politik, propaganda, tur teori konspirasi. Daging ipun sane memanipulasi sang sane ngwacen rered kaanggen antuk misuhin, misunain anak lianan, wangun lembaga sane tiosan, taler palinggihan utawi parinama organisasi utawi sekaa sane maiketan. Sekadi imba utawi conto, wenten pikobet ring Ratna Sarumpaet sane negarang ragan ipune kajagur taler dianiyaya, yadiapin sujatine ragane tan wenten sane nyiatin sekadi punika. Indik sekadi punika kabligbagang ritatkala musim politik. Niki sekadi conto saking orti, informasi sane maya nanging kawedar sawireh tetujonnyane kaanggen antuk mogbogin tur ngaonin anak sane lianan. Sang sane ngawedar disinformasi ring kasus sane tiosan taler nguningang yening arsa sane mungah daweg punika kantun emosional. Yening uratiang malih, sang sane ngawedar punika sampun maiketan antuk daging orti, informasi sane iwang punika ngelantur kawedar nenten je ngrereh sumber utawi kapatutan saking orti sane kaicen punika. Panglalah ekonomi taler kaanggen pikayun antuk nabdabang kawentenan disinformasi punika. Disinformasi sane rered memargi taler kaanggen olih oknum antuk ngamargiang tetujon sane jagi kaapti. Sang sane ngawedar informasi punika taler rered mapikayun yening ipun ngawedar orti sane maya punika duaning wawu ngwacen murda orti kemanten, punika mawinan sang sane ngaweda ten uning ngeninin daging saking orti punika. Yening manut ring hukum, sapasira sane ngawedar orti maya utawi disinformasi sampun kasurat ring Undang-Undang. Inggih punika sampun kasurat ring Undang-Undang No.1 Tahun 1946 ngenenin Peraturan Hukum Pidana Pasal 14 ayat 1 sane dagingnyanne; "barang siapa, dengan menyiarkan berita atau pemberitahuan bohong, dengan sengaja menerbitkan keonaran, dikalangan rakyat, dihukum dengan hukuman, penjara setinggi-tingginya sepuluh tahun. Undang-Undang taler ngawedar indik disinformasi sane sampun kasurat ring Undang-Undang No. 19 Tahun 2016 mantuk Informasi Dan Transaksi Elektronik Pasal 45A Ayat 2 sane dagingnyanne; "setiap orang yang dengan sengaja dan tanpa hak menyebarkan informasi yang ditujukan untuk menimbulkan rasa kebencian dan permusuhan individu dan/atau kelompok masyarakat tertentu berdasarkan atas suku, agama, ras dan antar golongan (SARA) sebagaimana dimaksud dalam pasal 29 ayat (2) dipidana dengan paling lama 6 (enam) tahun dan/atau denda paling banyak Rp.1.000.000.000,00 (satu miliar rupiah). Rp.1.000.000.000,00 (satu miliar rupiah).)
  • Gaji Nenten Manut UMR  + (Gaji Nenten Manut UMR Para angga panureksGaji Nenten Manut UMR</br></br>Para angga panureksa sane wangiang titiang Tim BASAbali Wiki sane kusumayang titiang Para sameton sareng sami sane tresna sihin titiang</br></br>Pinih ajeng, lugrayang titiang ngaturang panganjali umat, om swastyastu.</br></br>Angayubagia pisan manah titiang rahinane mangkin, sangkaning pasuecan Ida Hyang Widhi Wasa, titiang kaicen galah ngaturang sarin-sarin manah titiange ring lomba Wikithon puniki. Suksma aturang titiang majeng para angga panureksa miwah tim BASAbali Wiki sane sampun ngwacen tulisan titiange.</br></br> Mungwing unteng daging manah titiang sane jagi kaatur wantah pariindikan gajih guru honorer utawi pangabdi sane kirang ring UMR daerah.Ring aab jagate sakadi mangkin guru sane kabaos "pembangun insan cendekia" yening nasibnyane nenten kauratiang napike prasida jagi mendidik,membina,miwah ngewangun alit-alit Indonesia mangda sida cerdas berkarakter?Santukan gajih sane kamolihang kirang saking Upah Minimum Regional daerah,indarang pikayunin yening guru utawi pendidik sane durung PNS galah utawi waktu ngajahin para muride pateh kadi guru Pegawai Negeri Sipil sane sampun polih sertifikasi,napike guru honorer punika jagi madue pikayun mapirian?</br></br> Santukan makuweh sida kawacen,kapireng ring koran,majalah,google, facebook, Instagram tur ring layar kaca utawi televisi akeh oknum guru honorer sane nunas uratian pemerintah pariindikan nafkah utawi gajihnyane.Sakadi para guru sane wenten ring daerah terpencil sakadi Darmaji,Tianyar,Sidatapa,Tanah Usul,Nusa Penida miwah sane lianan.</br></br> Rikanjekan galahe mangkin lugrayang titiang iwimuda mapinunas ring angganing pamerintah sane jagi ngemban amanat rakyat yen bilih kaangkat titiang nunas indarang mucukang riin nasib guru honorer utawi pangabdi mangda sida digelis kaangkat dados Pegawai Negeri Sipil utawi Pegawai Pemerintah dengan Perjanjian Kerja mangda prasida samalih gajih ring pangabdinyane.</br></br> Wantah asapunika daging manah titiang sane tunasang titiang ilikita ring para pamiarsa miwah darsika sane banget kusumayang titiang mogi prasida jagi kaparanin,tur sida dadosang program kerja sane pacang kautamayang olih calon pemimpin sane pacang kautamayang olih calon pemimpin sane jagi kapilih ring warsa 2024.</br> </br> Kaping untat lugrayang titiang ngaturang Parama santih Om Santih,Santih,Santih Om. Parama santih Om Santih,Santih,Santih Om.)
  • Seminar Web  + (Gering COVID-19 ngeranayang iraga nawang iGering COVID-19 ngeranayang iraga nawang indik bek gegaenan ane nyidang kalaksanayang nganggo fasilitas dalam jaringan utawi online. Pacentokan sekadi sangkep, ngae laporan, penyuluhan, nganti seminar jani makejang online. Seminar Web utawi Webinar dadi “tren” di media sosial, nganggo Instagram lan piranti lunak Zoom, Webex, Google Meet, miwah YouTube. Liu sisi positif Webinar, contone bedikan ngonyang bea, nyidang kasarengin olih peserta uling sakancan propinsi lan negara, tur nyidang maan pembicara uling dija-dija. Liu mase pembicara ane ipidan asananga keweh nekaang tur mael, jani nyidaang bagi-bagi ilmu gratis. Yadiastun tusing nepuk langsung, Webinar maang kesempatan iraga tetep maan ilmu di tengah-tengah pandemi cara jani.</br>Mogi-mogi buin pidan yening gering COVID-19 suba ilang uli gumi, bagi-bagi ilmu sakadi Webinar tetep majalan lan iraga nyidaang maan manfaat uling pacentokanne ene.daang maan manfaat uling pacentokanne ene.)
  • Literature Saling Asah Asih Asuh  + (Gumine jani tusing suud-suud ada prakara, Gumine jani tusing suud-suud ada prakara, ane paling liu ento prakara manusa teken manusa. Manusane jani pati kaplug, tusing ada ane nyak kalah, makejang marasa ane paling beneh. Silih tunggil prakara ane jani ento, perang negara Ukraina teken Rusia. Makejang pasti suba nawang prakarane, suba liu pesan ada beritane di tipine ada masih di google tur media sosial ane lenan. Yen tolih uli www.cnbcindonesia.com, ada 5 yuta lebih anak Ukraina ane ngungsi, 90% anak ane ngungsi soroh anak luh miwah anak cerik-cerik. Liu pesan ada kramane ane uli Ukraina pesu uli negarane lakar ngungsi ka negara ane lenan. Ada makudang-kudang negara ane lakar nerima para pengungsi uli Ukraina, inggih punika Polandia 2.694.090 pengungsi, Hongaria 440.387 pengungsi, Moldova 417.650 pengungsi, Slowakia 326.244 pengungsi, Rumania 716.797 pengungsi, Rusia 471.014 pengungsi, Belarusia 22.428 pengungsi tur negara-negara ane ada di Eropa. Perang Ukraina teken Rusia ento ada 3 awananne, silih tunggil krana pemimpin Ukraina ane marencana magabung ajak NATO, ane jujukanga oli Amerika Serikat. </br>Yadiapin Ukraina konden ada ane ngungsi ka Indonesia, kewala nyanan bisa dogen ada anak Ukraina ane ngungsi ka Indonesia. Di Indonesia liu ada ane cumpu tur ada masih ane tusing cumpu yen Indonesia dadiang tongos ngungsi olih Ukraina. Liu ada papineh kramane, makejang anak ngelah papinehne padidi, ia dadi nyambatang papinehne. Yening papineh tiang, tiang cumpu yen Indonesia dadiang tongos ngungsi olih Ukraina. Krana papineh tiang, suba sapatutne iraga saling asah, saling asih, tur saling asuh teken anak lenan. Indonesia negara ane liu ngelah budaya, siling tunggil budaya saling tulung. Budayane patut iraga laksanayang, iraga bisa laksanayang budaya saling tulung ka anak Ukraina ane ngungsi ka Indonesia. Saling asah, saling asih, tur saling asuh ane kalaksayang ke anak Ukraina inggih punika :</br>(1) Iraga saling asah, artine iraga tusing dadi mabinaya anak, iraga ajak mekejang patuh. Iraga patuh manusa ane pasti ngelah pelih, ane pasti perlu manusa ane lenan, tusing bisa idup padidian. Iraga ajak anak Ukraina ento patuh, iraga harus saling tulung. Tusing dadi mara iraga malenan negara iraga tusing nyak nulungin. </br>(2) Iraga saling asih, artine iraga dadi manusa sapatutne saling kasihin manusa teken manusa. Iraga tusing dadi saling mamusuh, yen ajak makejang mamusuh pasti iraga tusing bisa idup dame. Saling kasihin ento tusing teken kulawarga dogen, anak lenan masih patut kasihin contone anak uli Ukraina. </br>(3) Salih asuh, artine iraga dadi manusa suba sapatutne nulungin anak ane kene sangsaya. Anak Ukraina suba pasti jejeh yen nongos di negarane, ane tusing suud-suud munyin senjatane saling sautin. Krana ento iraga patut nulungin, iraga bisa ngamaang tongos ane kedas tur tongos ane sapatutne dadi anggon sewai-wai. Iraga bisa nulungin para pengungsi baan ngamaang busana ane enu dadi saluk, ajeng-ajengan, obat-obatan tur ane lenan. Yen iraga enu bisa nulungin anak, mai iraga ajak makejang nulungin bareng-bareng. Liu ada cara iraga apang bisa nulungin anak, yen mula iraga ngelah keneh becik nulungin anak, pasti iraga maan karma ane becik masih. </br>Tusing nulungin anak dogen, iraga masih patut waspada yening lakar nulungin anak. Yening ada anak Ukraina ane ngungsi di Indonesia, bisa dogen ada prakara krana pegawe anak Ukraina. Nah ento jani ane patut kramane pradang, patut ade petugas keamanan ane terus majaga di tongos pengungsiane. Yadiapin iraga nulungin anak, iraga patut masih majaga-jaga apang tusing ada prakara.asih majaga-jaga apang tusing ada prakara.)
  • Hp-ne Dueg, Iraga Kena Belog-belog  + (Hp-Ne Dueg, Iraga Kena Belog-Belog PerkemHp-Ne Dueg, Iraga Kena Belog-Belog</br></br>Perkembangan teknologi informasine saja madan enggal. Jaman jani, liu pesan alat-alat canggih di gumine. Contohne smartphone wiadin ponsel pintar. Kadi rasa makejang anake ngelah handphone (hp) ane dueg nenenan. Dot nelpun, nganggo hp. Dot mabalih, nganggo hp. Dot mamaca berita, masi nganggo hp. Keto masi nutur sambil ngisi hp, madaar ngisi hp, kanti masare masi kadampingin hp. Ulian ento, bisa awainan ngurik hp. Tur murid-muride di masan ‘gring agung’ Covid-19, malajah daring masi nganggo hp.</br>Tatujon nganggo hp mulane tuah ane melah-melah. Sakadi hp-ne ento, apang manusane masi ngangsan dueg. Liu pesan paplajahan ane ngidang kaplajahin. Informasi ane marupa tulisan, gambar, miwah video jug mabrarakan. Mapan canggih, informasine masi enggal pesan kasebar. Tusing care ipidan, beritane di Jakarta ngapuanang kanti aminggu mare neked di Bali. Ane jani, beritane di luar negeri bisa langsung tawang ulian di internet.</br></br>Nah, ane patut kawaspadain tuah informasi ane mogbog utawi hoaks. Yaning tusing pedas, bisa kena uluk-uluk. Informasi hoaks nenenan biasane masebar di media sosial. Bisa di SMS, whatsapp, facebook, youtube, tur ane lenan. Ane tusing saja, bisa cara saja. Ane saja, bisa cara bogbog. Informasine ane cenik bisa ngedenang. Sasenggake, ulede bisa dadi naga. Mulane tutur abesik, makelo-kelo bisa dadi telu.</br></br>Informasi hoaks tusing buwungan bisa ngae wargane jejeh lan takut. Ada masi ane ngaranang mauyutan ulian isine marupa ‘adu domba’. Iraga dadi anak luh, patut masi bareng nulak informasi hoaks. Hari Perempuan Sedunia, 8 Maret 2021 </br>ane suba liwat jalan anggon momentum. Sawireh, luh-luh cara janine tusing kalah teken anak muani nganggo teknologi. Ento mawinan, iraga masi perlu waspada teken informasi ane soleh-soleh. Eda pesan iraga enggal ngugu. Apa buin milu nyebarang. Contohne pesan singkat berantai. Biasane misi ajakan apang milu nyebar. Ada masi ane ngaba-ngaba pasengan Ida Bhatara. Yaning tusing milu nyebar, kone lakar kena pastu. Ento mawinan iraga perlu pasajan mamilah lan mamilih informasi ane beneh.</br></br>Yaning baca di https://m.merdeka.com/trending/hoax-adalah-berita-bohong-kenali-ciri-ciri-jenis-dan -cara-mengatasinya-kln.html?page=3 ada ciri-ciri berita hoaks totonan.</br>1. Nganggo email wiadin media sosial apang enggal kasebar.</br>2. Isine tuah pesan, informasi utawi berita ane makada pembaca jejeh.</br>3. Misi himbauan apang pembaca milu nyebar. Dadine, informasi hoaks totonan ngangsan enggal kasebar di masyarakat.</br>4. Tusing ada identitas pengirim informasine.</br></br>Nah, cara ane aluh ngabinayang berita hoaks lan asli masi ada.</br>1. Iraga patut nalektekang judul informasine. Berita hoaks biasane nganggo judul sensasional tur provokatif.</br>2. Iwasin alamat situsne. Berita hoaks biasane tusing uli situs resmi utawi uli domain blog ane kasengsaya keaslianne.</br>3. Cek fakta beritane ento, bandingang teken sumber uli institusi resmi cara kepolisian, KPK, tur ane lenan. Patut masi waspada yaning beritane ento mulane uli tokoh politik, penggiat politik lan pengamat politik.</br>4. Cek keaslian fotone. Jaman jani ngubah foto lan video aluh pesan.</br>5. Iraga patut aktif nyarengin grup-grup diskusi penanggulangan berita hoaks.</br></br>Lenan teken ento, ada masi jenis-jenis berita hoaks ane patut kawaspadain.</br>1. Hoaks virus di tengah komputer utawi hp pintar irage.</br>2. Hoaks kirim pesan berantai.</br>3. Hoaks urban legend ane ngarahang pembaca apang tusing malali, matumbasan lan nyalanang kegiatan ane mistis.</br>4. Hoaks maan hadiah gratis.</br>5. Hoaks pencemaran nama.</br>6. Hoaks cerita anak idup tuara. Biasane misi nomor rekening tur ngajak pembaca mapunia, nanging sujatine pipisne tusing sumbanganga.</br></br>Eda bingung. Berita ane hoaks ento bisa kalaporang, carane :</br>1. Yaning media sosial facebook, dadi nganggo fitur Report Status lan kategoriang informasi hoaks marupa hatespeech/harrasment/rude/threatening lan kategori lenan ane cocok.</br>2. Di Google, dadi nganggo fitur feedback ngalaporang situs uli hasil pencarian yaning misi kabar palsu.</br>3. Twitter ngelah fitur Report Tweet anggo ngalaporang twit ane tusing patut, keto masi di instagram.</br>4. Pengguna internet masi dadi ngalaporang konten negatif utawi hoaks ke Kementerian Komunikasi dan Informatika nganggo e-mail, kirim ke aduankonten@mail.kominfo.go.id. </br></br>Jalan jani iraga dueg-dueg mamilah lan mamilih informasi. Keto masi, suwud nyebarang informasi ane soleh-soleh. Apang tusing nyanan hp-ne dogen dueg, iraga ane nganggo kena belog-belog. Lek atine.a ane nganggo kena belog-belog. Lek atine.)
  • Iseng Bali Sane Kuna  + (ISENG BALI SANE KUNA Pandemi Covid-19 saneISENG BALI SANE KUNA</br>Pandemi Covid-19 sane mekelo puniki ngae pemerintah ngebatesin kunjungan ring para turis lokal lan asing, indik puniki sane ngae Bali sepi kunjungan. Situasi puniki mawinan saking meningkat kasus positif covid-19 ring Indonesia malih perizinan sane dianggep ngeberatin para pengunjung.</br>Ngomongan indik pariwisata Bali inggih punika iraga fokus ring sektor budaya lan alam sane ngae nilai jual utama. Ningalin problema lan situasi puniki, iraga ngarepan Pemerintah ngemanfaatin situasi puniki ring pemeliharaan alam lan memperkuat nilai budaya. Malih nyane patut nyemak langkah ring pembatasan pembangunan insfrastruktur sane ten perlu lan ten becik ten polih dampak narik minat turis asing. Iraga ring Bali dikenal di gumi Internasional ring negara iraga pedidi, mawihan ring unik nyane budaya lan asri nyane alam puniki.</br>Titiang sempet molihan informasi ring sekitar nyane, ring pemandu wisata mawihan rinhg turis sane sampun netep ring Bali. Titiang polih nakenan ring turis punika napi biasanyane turis asing demenin lan ngae nyaman ring Bali, jawaban nyane sami patuh intinyane budaya lan alam sane asri. Malih nike ten lilian bangunan modern lan segi teknologi sane maju. Seberapa jawaban sane tiang polih ring para narasumber punika, yakni sami iseng ring gumi Bali sane usan, sami iseng budaya lan alam tradisional Bali mawinan uli pertama ke Bali.</br>Harapan titiang sane generasi milenial ring durung ngasanin napi nike “Bali sane kuna”, sane nawang ring rerama, gambaran google miwah youtube. Mogi pemerintah bisa memprioritaskan lan ngewangun program sane mampu membentuk Bali tradisional sane keisengin punika. Mawinan sane alih ring wisatawan punika nenten teknologi miwah infrastruktur gede nanging Bali sane asri lan lingkungan nyane ramah.Bali sane asri lan lingkungan nyane ramah.)
  • Kawentenan Aplikasi BALISARIKA Kaanggen Nglestariang Basa, Sastra, lan Aksara Bali  + (Inggih matur suksma antuk galah sane sampuInggih matur suksma antuk galah sane sampun kapica ring sikian tityang, sadurung nglantur ngiring sareng sareng ngrastiti bhakti ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa malarapan antuk Panganjali Umat, Om Swastyastu. </br></br> Majeng ring angga panureksa sane dahat kusumayang tityang, majeng ring pamirsa sami sane wangiang tityang, taler majeng ring pamilet Wimbakara Orasi Wikithon sane tresna sihin tityang. Ring galahe sane becik puniki lugrayang tityang ngaturang rasa angayubagia majeng ring Sang Hyang Widhi Wasa duaning sangkaning asung kerta wara nugaraha Ida, mawinan tityang ping kalih ida dane sareng sami prasida kapaica karahayuan lan prasida ngamiletin Wimbakara Orasi Wikithon puniki.</br>Wastan tityang Ni Putu Ema Kurniawati saking SMA Negeri 1 Ubud jagi maktayang orasi sane mamurda, Kawentenan Aplikasi BALISARIKA Kaanggen Nglestariang Basa Sastra lan Aksara Bali.</br></br> Bali sakadi sane sampun kauningin ring aab jagat era globalisasi sane mangkin sampun pasti nganggen sane mawasta teknologi. Teknologi sane wenten sampun akeh lan jangkep kaanggen ring kahuripan kramane makasami. Nanging ring jagat Bali sane mangkin, akeh krama Bali sane sampun lali ring kebudayaan aslinyane. Maka conto, wenten alit-alit mangkin sane lebih seneng makarya goyang TikTok kabanding alit-alit sane seneng mlajah ngigel Bali. Yening parilaksana sakadi puniki terus terusan kalaksanayang lakar ngardi budaya Bali iraga sayan ilang. Alit-alit sane mangkin khususnyane para sisya ring intansi sekolah akeh sane ngeluh sakadi, "basa bali keweh" , "sing ngerti basa bali" miwah keluhan sane lianan sane poinnyane inggih punika nenten bisa lancar mabasa bali. Pikobet puniki sampun makudang kudang warsa nenten guan nepukin titik terang sane patut. Malih malih yening wenten ulangan basa bali hampir atenga lebih ring jumlah sisya sane ngamiletin ulangan sami remidi. Sisya makasami nenten seneng malajah basa bali nanging malah seneng malajah bahasa Inggris. Napi mawinan sekadi asapunika?</br>Nggih, sawireh yening sisya sami malajah bahasa Inggris lan nenten uning napi suksmannyane ring bahasa Indonesia, dados langsung search Google Translate anggen ngrereh arti bahasa Indonesianyane. Di lain sisi punika, yening sisya sami malajah basa bali lan nenten uning suksmannyane ring bahasa Indonesia nenten ngidang ngalih napi sawireh basa Bali kidik madue translate sane mule seken luung. </br>Niki mawinan sisya sami akeh sane nenten seneng malajah basa bali sawireh nenten uning ring arti sujatine ring bahasa Indonesia. </br>Ring galahe mangkin utamanipun era globalisasi sane sampun akeh wenten IPTEK, tityang ngaturang akidik saran majeng ring Bapak Pemerintah mangdane ngawi aplikasi sane di tengahne madaging translate Bahasa Indonesia ka Basa Bali Alus, Andap, Kasar, translate aksara Bali lan informasi sane ngenenin indik Kasusastraan miwah Paribasa Bali. Aplikasi puniki mawasta BALISARIKA (basa BALI, akSAra, paRIbasa miwah KAsusastraan). Mangdane kauningin tityang ngawi konsep puniki tuah terinspirasi saking aplikasi Wikithon Basa Bali sane sampun wenten ring Website. Maka kalih konsep puniki yening kagabung dadosnyane asiki aplikasi sane jangkep tur luwih kaanggen ngaluhang malajahin basa bali. Aplikasi sane dados kaprogram apanga ring tengahnyane madaging game sane seru, teka-teki utawi wacana sane madaging gambar apanga alit-alit lan sisya sami tertarik lan seneng ring aplikasi BALISARIKA puniki. Tityang nunas mangdane ring warsa riwekasan, Pemerintah prasida malih gencar ngaryanin konsep utawi solusi anggen pikobet krama bali utamanipun alit-alit sane nenten seneng malajah basa bali mangda kebudayaan Bali nenten sayan ilang.</br></br> Inggih wantah asapunika sane prasida aturang tityang ring galahe sane becik puniki. Suksma banget aturang tityang duaning Ida dane sampun miarsayang karya orasi puniki ring awal kantos puput. Yening wenten pikenohnyane utawi wenten atur-aturang tityang sane nenten manut ring manah Ida dane sareng sami tityang nunas geng rena pangampura. Puputang tityang antuk Parama Santih, Om Santih Santih Santih Om.Parama Santih, Om Santih Santih Santih Om.)
  • Sampunang gansaran tindak kuangan daya.  + (Jaman kaliyuga, jaman teknologi, jaman modJaman kaliyuga, jaman teknologi, jaman modern. Liu kasambat gumine jani. Jamane jani suba sayan maju ento ngranayang liu ane suba maubah digumine. Kemajuane ento ada liu sorohne. Ada kemajuan teknologi, kemajuan informasi, miwah liu masi ane lenan. Kemajuan informasine ento umpamane jani suba aluh ngalih informasi yen saihang ajak imaluan. Jani jamane suba praktis, tinggal celek-celek dogen alihin di google, utawi facebook suba pasti lakar enggal maan informasi ane anyar. Apa buin yen cara janine ada ane ngoraang "perempuan jaman now" ane satata update teken informasi. Disubane maan informasi ditu lantas katuturang utawi kakirim sareng semetone ane lenan. Yen anake luh, yen sing maan nutur utawi ngegosip meh sing luung kenehne. Unduke ento tusing ja melah dogen ane lakar tepukin, sakewala ada masi ane jelek ane lakar tepukin. Informasine ane dingeha utawi tepukine konden karuan beneh pelihne suba katuturang kemu mai.</br></br> Jani liu anake ane enggal ngidaang ngalih informasi sakewala liu masi ane tusing demen ngalih informasi ane seken-seken beneh. Liu anake ane tusing demen maca kanti suud informasine ane bakatanga. Mara atugel bacane, utawi mara maca judulne suba kabagiang miwah ka komen. Ada masi ane mara maan informasi ane orahange enu kone dogen suba katuturang kema mai. Ulian tusing demen maca, ningehang, miwah ngaliin informasi ane seken beneh, ditu liu anake ane maan informasi ane pelih. Informasine ane pelih ento mara tawanga pelih disubane seken maca lan ngaliin sumber ane lenan. Ada masi ane nyekenang apa ane orahanga teken anake sane katuturang. Ditu pedas tawanga informasine ane katuturang ento pelih. </br></br> Di jamane jani liunan sube anake saian maan informasi ane pelih ento anak luh, kenapa?. Krana anake luh ngelah karakter encol ngugu teken hal-hal ane sedeng katuturang. Sing je keto dogen, sekonden informasine ento neked di masyarakat luas, liu ada pihak-pihak ane demen nguangin tur ngalebihin isin informasine ento. Gaene iraga dadi masyarakat apang paling,takut, meh bisa-bisa kanti mati. Sakonden iraga ngugu informasine ento sekenang malu teken ane nyebarang, dija bakat, ada bukti apa tusing, miwah ane lenan. Amen iraga tusing ngidaang nyelasang utawi ragu-ragu, informasine ento konden patut iraga gugu apa buin tuturang kemu mai.</br></br> Iraga dadi masyarakat biase khususne dadi anak luh. Sing dadi bedik-bedik langsung ngugu, bedik- bedik ngaba gosip kemu mai. Yen iraga dadi anak luh ngelah solah cara keto ken-ken lakara nasib panak cucune buin pidan. Apa buin iraga anak luh ane tusing lakar dadi kurnan dogen nanging lakar ngalekadang pratisentanane dueg-dueg ane perluange teken negara Indonesiane apanga bise maju.</br></br> Informasine ane bakat harus ngelah bukti ane pasti. Bukti informasine ane bakat to dadi alih di situs-situs resmi gelah pemerintah. Contone ngalih informasi ane patuh di situs resmi lantas bandingang isine. Uli ditu iraga ngidaang ngalih kesimpulan cen informasi ane beneh. Tur dadi masih takonang teken pihak-pihak ane seken nawang.</br></br> Mai bareng-bareng gae gumine apanga dadi melah ulian pajalan iraga. Iraga ane ada jani dini, lakar nuntun pratisentanane ane lakar teka. Yen sing iraga, nyén buin. Lan jani suba laksanaang, uli ane paling cenik sinah manian bisa kanti ane paling gedene ane tusing taen kakenehang. Yen suba maan informasi, sekenang maca, alih infone ane seken, yen suba saja beneh mara bagiang. Apang tusing dadi nak luh demen nuturang pisaga dogen, patut masi maang informasi ane beneh apang tusing ada disinformasi. Keto masi apang tusing gangsaran tindak kuang daya. Pamuputne bisa-bisa nemu sengkala yen maang imformasi ane pelih.mu sengkala yen maang imformasi ane pelih.)
  • Literature Teknologi maju, Bahasa Bali maju  + (Kamajuan teknologi ten dados kaengsapan coKamajuan teknologi ten dados kaengsapan contohne HP/Hand Phone. Ring HP puniki ade sisi negative lan sisi positif ne. Sisi negataif ne bek budaya luar sane katiru olih alit alit e jani, contohne nganggen bahasa Indonesia gaul. Karena ento ngeranayang alit alit e nek ane ten nawang lan nganggen bahasa Bali. Sisi positif ne, ring HP dados anggen antuk malajah bahasa Bali, contohne malajah bhasa Bali ring you tube utawi google. Lastas harapan tiang inggih punika sekadi Bahasa Bali kanggen ring sehari hari nanging nenten iwang anggen. Lantas ring jaman ane jani mangkin malajah ma bahasa bali lantas katurunin ka anak cucu mangda bahasa bali lestari. Astungkara Bahasa Bali ten kaganti antuk bahasa luar lan kalastarian. Bahasa Bali dados kasebarin ka karma sami ring Bali utawi luar Bali.n ka karma sami ring Bali utawi luar Bali.)
  • Kantun wenten jaringan Internet Sane kaon ring Nusa Penida  + (Kantun wenten jaringan Internet Sane kaon Kantun wenten jaringan Internet Sane kaon ring Nusa Penida </br></br>Om Swastyastu, Salam Gema Santhi </br>Sane wangiang titiang para angga panureksa, calon pejabat utawi pemimpin ring Bali, sapunika taler semeton Bali sareng sami sane tresna sihin titiang.</br>Pinih ajeng ngiring ngaturang rasa angayu bagia ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning sangkaning pesuecan Ida, titiang ngiring Ida dane sareng sami prasida mapupul I riki sajeroning acara Wikithan Partisipasi Publik Bali Berorasi. Ring galahe mangkin, lugrayang titiang ngaturang orasi sane mamurda Kantun wenten jaringan Internet Sane kaon ring Nusa Penida. </br>Para semeton Bali makesami, maosang indik pariwisata Nusa Penida Sampun kaloktah kantos ka dura negara, bilih-bilih Nusa Penida punika kasengguh taluh emas ne Bali. Parindikan Puniki nenten kesarengin antuk kemajuan Internet sakewanten wewengkon ring nusa sane durung polih akses jaringan Internet sane Stabil utama nnyane ring pelosok Nusa Penida ring wewengkon Desa Batumadeg, Tanglad, Batukandik lan Klumpu. Awinan Jaringan Internet sane kaon makeh para tamiyu utawi turis paling ritatkala ngakses Google Maps. taler para yowana sane saking irika mangdane tedun ke beten mangda polih signal. Pengaptin titiange pinaka sisya sane ngawigunayang Internet ring sajeroning paplajahan mangdane pemimpin sane kapilih ring warsa 2024 sane jagi rauh mangda prasida nguratiang Parindikan Jaringan Internet tur mangda prasida katincapang malih. Mangda danganan warga Nusa ngakses Internet.</br>Wantah asapunika wacana orasi sane prasida aturan titiang, kirang langkung titiang nunas pengampura. Puputan titiang antuk Paramasanthi. </br>Om Santhi, Santhi, Santhi Omaramasanthi. Om Santhi, Santhi, Santhi Om)
  • Literature Wiki Basa Bali, Oasis Pelestarian dan Ruang Partisipasi Publik dalam Mempelajari Bahasa Bali  + (Kawentenan sarana Basa Bali Wiki sampun prKawentenan sarana Basa Bali Wiki sampun prasida nglantangan angkihan utsaha ngajegang tur ngukuhang kalanggengan Basa Bali sane nedeng kena aus panglimbak aab jagate. Yening nenten wenten sane urati pastika saka bedik Basa Bali puniki pacang ical. Ri sampune sarana Basa Bali Wiki puniki medal, mangkin wantah kapisaratin majeng ring krama mangda prasida sareng-sinareng ngawi utsaha ngajegang basa Bali tileh maurip.</br></br>Wiki Basa Bali sampun kabaosang sakadi Oasis (genah sane prasida ngetisin bara) majeng para krama sane sampun wikan nganggen basa Bali tur majeng ring krama sane wau malajah nelebin Basa Bali sajeroning mabebaosan ring jagat sujati utawi jagat maya. Basa Bali Wiki madue fitur kamus (Dictionary) sane prasida kanggen manggihin salin basa utamanyane Basa Bali sane patut, taler manggihin kosakata anyar sane durung mangguh sadurungnyane.</br></br>Fitur sakadi Ruang Komunitas (Genah Pasamuan), Permainan kata (Paplalianan kruna), Wikithon, miwah sane tiosan prasida nutdut kayun para yowana tur krama ri tatkala mlajahin Basa Bali. Fitur-fitur punika sampun manut tekening manah para yowana sane seneng teken parindikan sane praktis. Napi malih saking kawentenan Wikithon sane sesai makarya Lomba-lomba sane maperis yutaan rupiah, pastika para krama pacang seneng mlajahin Basa Bali tur mepadu mangda prasida ngamolihang jayanti. Sarana Basa Bali wiki taler nyadiayang Kamus 3 Bahasa inggih punika Basa Bali, Basa Indonesia, miwah Basa Inggris. Kamus puniki prasida kawacen ring website Basa Bali Wiki sane pastika prasida nulungin para kramane yening madue pikobet ri kala mlajahin Basa Bali. </br></br>Basa Bali sampun sue nenten prasida adung teken panglimbak jagat 2.0 utamanyane ring panglimbak kosakata anyar sane nenten prasida kawewehin ring kamus basa Bali. Mangkin, Basa Bali Wiki sampun mautsaha manggihang kosakata anyar basa Bali sane ngambil saking kosakata basa asing sane durung mangguh ring kamus. Sajeroning website Wiki Basa Bali, kosakata Basa Bali punika sampun prasida kapanggihin. Sakadi kruna "uah" anggen ngentosin kruna "edit", kruna "wit" kanggen ngentosin "source", taler "suratan" anggen ngentosin "artikel". Para pangawi Basa Bali wiki setata mabligbagan sajeroning utsaha ri tatkala manggihin kosakata sane patut anggen ngentosin kruna/kosakata basa asing. </br></br>Antuk makasami wit sane wenten irika, dangan pesan mangkin manggihin gatra indik Basa Bali ring Wiki Basa Bali, sane ngawinang pakayun ngangge tur ngajegang basa Bali sayan jimbar ring jagat maya.ng basa Bali sayan jimbar ring jagat maya.)
  • Sebet Metimpal Aget  + (Menawi sampun limang sasih kirang langkungMenawi sampun limang sasih kirang langkung nyane, Pandemi Covid-19 puniki karasayang ring panegara Indonesia. Iraga soang-soang sampun ngamargiang makudang-kudang utsaha, gumanti prasida makelid saking panglalah virus puniki. Utsaha punika, minakadi: nganggen masker ri sajroning medal saking jero/paumahan soang-soang; Wenten taler sane nganggen masker maimbuh face shield; Olahraga sane teratur lan ngajeng sakancan ajeng-ajengan sane prasida nincapang imunitas angga soang-soang; rutin ngawasuh tangan nganggen sabun, ngantos medal meme ring media sosial sane kasurat “cuci tangan mulu, tapi kagak disuruh makan”; lan utsaha-utsaha sane tiosan gumanti prasida nguredang panglalah virus covid-19. Cutet nyane iraga sareng sami, sampun mautsaha lan pateh ngaptiang gumanti pandemi puniki prasida gelis matilar.</br></br>Asapunika taler, iraga soang-soang madrebe pikobet sane mabina-binayan ring anake sane tiosan. Inggih sasuratan puniki wantah daging pikayunan titiang newek. Unek-unek sane rasayang titiang ri sajeroning masan pandemi. Ring Yogyakarta titiang ngalintangin masan pandemi puniki. Pedidi!, doh saking rerama lan kaluwarga titiange. </br></br>Wastan titiang Dek Uya. Titiang puniki mahasisya sane polih galah ngalanturang masekolah ring silih tunggil perguruan tinggi ring Yogyakarta. Sampun tigang warsa lamin nyane titiang magenah ring Yogyakarta. Titiang nongos ring panepi Kali Code, silih tunggil tukad sane kasub ring Yogyakarta, limbak santukan utsaha dane Romo Mangunwijaya. </br></br>Salami tigang warsa titiang nongos ring kota pelajar puniki, sampun akeh suka duka sane rasayang titiang. Pandemi Covid-19 silih tunggil pikobet sane taler rasayang titiang iriki ring Yogyakarta, Indayang ja sareng rasayang, kengken mirib rasane ngalintangin masan pandemi ring gumin anak? Kengken mirib nuturang rasa inguh titiang dipet pradene inget teken rerama lan kaluwarga? Sawalik nyane, kengken mirib nyapnyap reraman titiange, ngenehang titiang driki padidian di gumin anak ring masan pandemi? Sebet, jejeh, maimbuh inguh paling. Ento ane rasayang titiang daweg pandemi virus covid-19 nglalahin ring sakancan wawidangan panegara Indonesia, rauhing D.I.Y. Yogyakarta. Ortine indik virus Covid-19 sayan lami sayan limbak, tur ngancan jejeh yening piarsayang. </br></br>Bina ring jagat medsos sane ramya antuk orti-orti indik pandemi, jagat Yogyakartane pramangkin suwung mangmung. Sebet titiang manggihin tukang becak sane nenten polih penumpang nyang asiki; Sebet titiang manggihin loper korann sane nenten wenten sane numbasin; dagang jamu beras kencur taler suwung; akeh malih yening tuturang titiang. Bina ring dagang empon-empon, sakadi: jae, kunyit, sere, temulawak, msl, jeg lais maseluk anake matumbasan. Sekat gumine keni pandemi, sakancan soroh empon-empon buka garangin anake numbas. Titiang taler sareng maseluk numbas empon-empon ring pasar. Sekat wenten mrana Covid-19, wau titiang tatas uning binane ja teken isen. Duhh, belog titiange kaliwat!</br> Med, inguh, punika sane rasayang titiang ri sajeroning pandemi Covid-19. Tusing nyidang kija-kija. Akeh rurunge sane ka-lockdown, maportal, tusing nyidang montore liwat. Saha kajaga olih para wargine. Tusing nyidaang titiang pesu sakita keneh buka biasane. Napi malih montor titiange kari ngangge plat polisi Bali, DK, biih jeg curenge! </br> Sepi taler karasayang! Tusing nyidang kacunduk sareng timpal-timpal, sane biasa panggihin ring kampus, utawi nongkrong bareng ring warung kopi. Sasukat pandemi Covid-19, nenten wenten timpale sane kayun iring titiang matemu. Makejang jerih, masekeb ring genah soang-soang. Ada mirib masih ané majangkut ngajak gagelan nyane. Duhhhh, nyen ane tusing nau buka kaketo, titiang taler dot! Sakewala lacur titiang durung madrebe gagelan, nyen lakar ajak majangkut? Legu, buyung? Kanggoang sepine jangkutin, sambilang ningeh embahan toya tukad Codene. Sayub-sayub tembang campur sari Didi Kempot piragi titiang saking doh. …Wis ambyar, lara sing tak rasake, kowe ninggal aku neng kene…Neng opo kowe tego nyikso aku neng kene…...Duhh, dewa ratu tembange punika mawinan sayan ambyar manah titiange. Inggih, ambyar sane rasane rasayang titiang ri sajeroning pandemi Covid-19 puniki. </br> “Sebet Matimpal Aget” asapunika anake nuturang. Punika mawinan para lingsire ngelingang gumanti nenten kaliwat girang yening manggihin suka, tungalik nyane nenten kaliwat sebet yening dukane kapanggih. Kaden wenten kasurat ring gaguritan Tamtam, …catur bekel titiang pasti/suka,duka,lara,pati/nika wantah titiang tikul/….. </br>Inggih titiang mawasta Dek Uya, boya I Tamtam. Yukti sakadi baos geguritanne punika kawentenan urip manusane. Yadiastun pandemi puniki ngawinan inguh tan kadi, akeh taler aget sane rasayang titiang. Silih tunggil nyane ri sajeroning paridabdab titiang bimbingan tesis. Yening masan normal, titiang kacunduk langsung sareng supervisor titiang ring kampus. Meweh pisan dane ruruh titiang, santukan dané kalintang sibuk. Sering taler dane matilar ka dura negara, Belanda, lan sapangrauh dane nenten keni antuk. Duh, wantah sabar bekelin titiang. </br>Bina ring masan covid sakadi mangkin. Proses bimbingan kamargiang majalaran antuk e-mail. Pamargi sakadi puniki yukti-yukti ngawinan dangan para mahasisya. Nenten repot malih mahasisyane rauh ka kampus, taler nenten perlu malih ngeprint. Indayang ja kenehang, akuda prabeyane telas anggen ngeprint tesis? Tondén biin coretan supervisor titiange, nenten keni antuk titiang ngawacen. Sakadi tulisan dokter! </br>Yadiastun danganan malih akidik, proses bimbingan via e-mail boya ja nguredang kasuksman utawi bobot bimbingan. Akeh masukan supervisor titiang sane mabuat ri sajroning bimbingan by e-mail. Sakewanten masukan-masukan punika, nenten prasida sami dagingin titiang. Santukan abot pisan titiang ngarereh literature. Nguda keto? Kaden liu ada perpustakaan di Jogja? Inggih wantah patut sakadi punika, sakewanten santukan pandemi Covid-19 puniki, makasami perpustakan ring Jogja matutup. </br> “Tetap stay di Jogja mas Kadek, sebentar lagi tesismu bisa saya acc untuk diujikan”, Asapunika orti saking supervisor titiang. Duh lega manah titiang! Orti puniki prasida nguredang rasa inguh titiang ulian pandemi. Kenten taler prasida ngicalang rasa nyapnyap rerama lan kaluwarga titiang ring Bali. Ortine punika saha nincapang imun tubuh titiang lan reraman titiangé.</br>Inggih, yadiastun wenten Pandémi Covid-19 titiang prasida muputang tesis. Sidang tesis titiang kamargiang daring antuk media google meet. Yadiastun online, pamargin sidang yukti-yukti ngawinan tegang. Makasami panguji ngamedalang sarang-saran sane kalintang mabuat. Akeh paradigma baru sane prasida panggihin titiang saking saran-saran/masukan dewan penguji. Tesis titiange nenten ja prasida puput, yening nenten sangkaning olas asing, pitulung, lan dukungan reraman titiang, kaluwarga titiang, supervisor titiang, lan orang-orang istimewa tiosan sane nenten prasida baosang driki. Dumadak ja tesis titiange wenten kawigunan nyane lan prasida kalimbakang malih! Malih siki, titiang boya ja tamat sangkaning covid/lulusan covid. Brangti manah titiang yening wenten anak maosang sakadi asapunika. Mekeneh nyagur bungutne!</br></br>Sebet dong taler wenten. Covid-19 ngawinan nenten wenten timpal-timpal titiange sane prasida ngarauhin sidang titiang. Wantah pangarastiti saking grup wa. Timpal titiange manawi uning ring rasa sebet sane rasayang titiang. Punika mawinan timpal-timpal titiang ngirim hadiah sidang via jasa kurir, marupa: buah kurma, baju kaos, buku, lan kenang-kenangan sane tiosan.. Suksma timpal-timpal antuk hadiah nyane! </br>Titiang taler inguh sujati nyane sane mangkin. Kalawat-lawat antuk titiang napi ambil pakaryanne ri sampun puput kuliah puniki. Napi kantun wenten lowongan pakaryan ring masan gerit sakadi puniki? Aget titiang madrebe rerama, sane ngedeang bayun titiange. Dane mituturin titiang,gumanti indik punika nenten be keliwatan kenehang. Akeh sane prasida kakaryanin, sampunang “patah semangat tetap berkarya, lan eda engsap ngrastiti ring Hyang Widhi lan lelangit” asapunika pabesen reraman titiang makakalih. </br></br>Titiang taler masuluh ring tukang becak, tukang sayur, dagang angkringan, dagang krupuk, loper koran, pengamen, penjaja susu murni keliling, lan sane tiosan. Yadiastun abot sane rasayang dane, dane makasami tetep mautsaha. Gusti mboten sare, mirib nika sangu urip sane gemel dane, ngalintangin kauripanné puniki! Toh nguda, titiang ane aget polih masekolah, ngelah keneh buku kakene?! “Duh, nduk setonden masiat, nirdon asané dadi cucu veteran!” kenten titiang ngedekin padewekan.</br>………………………………….</br>Sane mangkin Yogyakarta sampun sayan-sayan ramya. Ring masan new normal puniki, sampun akeh montor pasliwer ring margine.. Rurung-rurung tusing buin kajaga, suba wadih mirib ngitungan ane kaketo. Sakancan toko suba pada mabuka. Pedagang kaki lima ring Malioboro taler akeh sane sampun ngawit ngagahang lapak nyane. Dagang soto, dagang cap-cay, dagang bakmi, dagang ronde, langganan titiange taler sampun ngawit medagang. Cafe-cafe genah muda-mudine nongkrong taler pada mabuka. Perpustakaan sami taler mabuka, antuk paridabdab sane nganutin standard pencegahan Covid-19. </br></br>Maimbuh sepeda gayung, pit, duh pasliwer ring margine. Cenik-kelih tua-bajang, makejang pada demen masepedanan. Tusing dagang krupuk/ dagang cilok/pemulung dogen jani masepedanan. Mapunduh, marerod sapedane ring margin. Toko-toko sepeda masih ramya, ojoh anak sane arsa matumbasan! Punika ngawinan pangargan sapedane sane mangkin jeg dewa ratuu!</br></br>Titiang taler sareng keni aab masepedanan punika. Pit utawi sepeda jengki bapak kos wantah sane adokang titiang. Alon-alon titiang mamargi saking kos, ngalintangin Tugu Jogja, Malioboro, Pasar Bringharjo, Istana Presiden, Titik Nol, Sonobudoyo, Alun-Alun Lor, Masjid Kauman, Kraton, Taman Sari, Siti Hinggil, Alun-Alun Kidul, Plengkung Nirbaya Gading, Benteng Wetan, Kota Baru, ngantos mawali malih ka genah kos titiang. Wantah sepeda jwngki anggen titiang nguluh margine, mamargi sareng sepeda-sepeda keren tiosan. Minab kadene titiang tukang krupuk/dagang cilok!</br></br>Asapunika taler mangkin ring masa new normal puniki, titiang prasida kacunduk malih sareng timpal-timpal titiange. Makedekan saha nuturang aget/sebet ane karasayang soang-soang, maimbuh ghibah! Inggih asapunika wantah daging pikayunan titiang. Napi sane rasayang titiang, janten mabinayan sareng napi sane kasarayang anake sane tiosan. Punika mawinan, curhat punika mabuat pisan anggen ngamedalang unek-unek pikayunan. Nah, sayembara sakadi kamargiang olih BASAbali WIKI puniki taler mabuat, anggen ngamedalang daging pikayunan. Menawi sane mangkin sasuratan sakadi puniki wantah dados papeson unek-unek. Sakewanten pungkuran, sasuratan sakadi puniki prasida dados memori historis. </br></br>Iraga sami pastika pateh ngaptiang dumadak pandemi puniki prasida gelis matilar saking Ibu Pertiwi. Dumogi pandemi puniki prasida anggen sasuluh, sane ngawinan iraga eling malih ring kasujatianne dados manusa jati. Iraga wantah damuh sane nenten wenten arti nyane ring ajeng Ida Sang Hyang Parama Kawi. Sampunang sumbung, congkak, pangkah, ngulurin indria, tur ngusak-asik karasmian Ibu Pertiwi. Selalu ada hikmah, di balik bencana!</br>Yogyakarta, 09 Juli 2020di balik bencana! Yogyakarta, 09 Juli 2020)
  • Literature Milenial Semangat Mengutarakan Kritik, Supaya Tidak Seperti Kripik  + (Nguncarang Kritik Mangda Nenten Care KripiNguncarang Kritik Mangda Nenten Care Kripik</br>Malarapan Antuk BASAbali Wiki Sane Pinih Becik</br>Swastiastu semeton!</br>Sapunapi gatra? Astungkara setata becik nggih.</br>Yen keneh-kenehang, jaman jani liu gati pakeweh gumi ane kanti dadi isu publik ulian sai dadi tutur para kramane. Pinaka anak bajang, pastika atine bungsah ningehang unduk punika. Nah, Ulian ento, iraga pinaka anak bajang ane sai-sai kaorahang generasi milenial ane dadi penerus bangsa, patut gati jengah. Tegarang deweke, Sampunang nyeh mamunyi teken isu publik puniki apang iraga ngidaang nepasin pakeweh di gumine.</br></br>Jani wantah jaman digital, jaman ane sesai ngawigunayang panglimbak teknologi. Nah, tiang je jani ngorain, jani suba ade website maadan BASAbali Wiki ane dadi anggen tongos bebas mamunyi utawi ngawedarang penampen, ide, lan kritik indik mekejang pakeweh di gumi. Ring BASAbali Wiki, liu fitur-fitur ane ade pinaka tongos melajah basa Bali lan ngomongang isu publik. Nanging, tiang ade makudang-kudang parindikan ane patut kebenain tur kalimbakang olih BASAbali Wiki apang liu semetone, pamekasnyane milenial ane ngapikenohin BASAbali Wiki. </br></br>Ane kapertama, manut tiang yening lakar ngae akun di website BASAbali Wiki ruet gati, menawi ento ngawinang kramane ngekoh ngakses BBW. Ulian ento, tata cara ngae akun lan ngranjing ke Website BBW patut kebenain. </br></br>Tampilan visual ring website masi patut kalimbakang apang ngenah modern nanging enu macihna kearifan lokal. Misalne, latar websitene jangin foto-foto budaya Bali lan hidderne ngangen sasuratan aksara Bali. Selanturne, jangin animasi lan ilustrasi ring website. Contone jangin transisi sabilang iraga lakar mecik anggen pindah ke bagian ane len. Tetujone apang websitene ngenah interaktif. Beneh sing semeton?</br></br>Tiang tolih, ade kruna-kruna basa Bali ane sing ade. Ulian ento, imbuhin buin kruna basa Baline apang ngeliunang. Luungne, makejang kruna lan lengkara mabasa Bali jangin aksara Baline, ne masi apang ngidaang ngelestariang aksara Bali. Lianan ento, tiang dot gati yening ring BBW ade fitur care Google Translate, apang elah nerjemahang kruna utawi lengkara ring basa lianan ke basa Bali. </br></br>BASAbali Wiki patut nglimbakang wangun kontene. Ring jamane jani, liu wangun konten ane ngidaang kakaryanin, boya ja tuah sesuratan dogen. Misalne konten ane marupa video, animasi, komik, poster, infografis, miwah ane len. BBW masi ngidaang makarya podcast milenial, ane ngundang para milenal lan drika nuturang indik isu publik.</br></br>Tiang masi madue ide apang BASAbali Wiki ngelaksanayang program BALI MELAH (BASAbali Wiki Malancaran ke Sekolah). Dini, BBW sosialisasi ke sekolah-sekolah apang liu sekolah-sekolah ane ngawigunayang BBW pinaka sumber pepelajahan, sakewala liu sisya jaman jani ane nganggen BBW. Ditu ngidaang masi nuldulin sisyane apang nyak aktif ajak isu publik. Sekadi sai ngwacen artikel suba ade ditu, ngantos makarya artikel indik isu sane sai dadi tutur olih kramane. </br></br>BASAbali Wiki prasida makarya konten-konten indik "HOAX JAMAN JANI". Dini, BBW ngewedarang fakta indik hoax-hoax anyar ane rame tuturange kramane. Punika patuh ajak akun Instagram ane kegelahang olih pemerintah KOMINFO inggih punika @misslambehoax. </br></br>BASAbali Wiki patut ngae fitur care Group WhatsApp anggen tongos marembuk para mileniale. Ditu BBW ngidaang ngemaang galah para mileniale nutur jake nake len nganggen basa Bali lan nuturang indik isu publik. Kapah-kapah BBW ngidaang ngelaksanayang Widyaloka. BBW nambunang para mileniale ring asiki genah, ngidaang offline utawi online. Ditu mileniale ngidaang nutur langsung ngerembugang indik isu ane enu rame, lan saling ngemaang ide utawi penampen indik isu punika.</br></br>BASAbali Wiki pinaka platform anggen ngelestariang basa, aksara, lan budaya Bali, sepatutnyane nyayagang genah para milenial ane demen nyurat artikel. BBW ngidaang ngae Komunitas Jurnalis ane semetone para bajang milenial. Dini BBW prasida nuldulin mileniale punika apang sai-sai nyurat artikel mabasa Bali indik isu publik. Selanturne, ditu lantas BBW ngidaang ngemaang upah majeng mileniale ane sampun ngemedalang sasuratan ane melah tur becik. Nah, malarapan antuk puniki, bajang mileniale lakar jengah makarya, sangkaning mekeneh hobine punika prasida ngemaang pangupa jiwa. </br></br>Nggih, wantah punika sane prasida tiang aturang. Ampura yen ade ane sing patut ring manah. Suksma BASAbali Wiki sangkaning sube dadi platform tongos tiang mamunyi. Dumogi setata melah ring sajeroning ngukuhang basa Bali kanti ka pungkur wekas. Om Shanti Shanti Shanti Om.pungkur wekas. Om Shanti Shanti Shanti Om.)
  • Giveaway 10jt di Instagram Hoax  + (Om Swastyastu semeton sami. rahinane mangkOm Swastyastu semeton sami.</br>rahinane mangkin tiyang jagi membagikan pengalaman tiyang tentang kasus giveaway hoax/bodong.</br>Rahina Anggara, 6 April 2021. tiyang maan DM (Pesan) dari akun sane mawasta "baim_wong_show" isin pesan ne ngoraang tiyang berhasil memenangkan Giveaway hadiahne marupa uang tunai 10Jt Rupiah uli keluarga Baim Wong, lantas tiyang oraine ngisinin link Google form sebagai syarat penarikan hadiah nyane dengan keterangan :</br>1. Nama pengguna Rekening BCA</br>2. NO Rek BCA</br>3. Pin Rek BCA</br>Nanging uli isi link punika tiyang mulai curiga kerane persyaratane misi ngasukang PiN tiyang curiga bahwa itu adalah oknum penipuan bank. lantas tiyang nelusurin akun ne to setelah tiang buka ternyata akunne palsu tusing akun asli Baim Wong kerane yen akun asli Baim Wong misi centang biru, lan di postingan nyane tusing ade potingan tentang giveaway punika, lan tiang sendiri masih tusing taen ngemilunin giveaway lewat akunne ento. </br>setelah tiang tanyakan lebih jauh tentang giveaway punika chat utawi pesan tiang hanya di tuntut untuk mengisi link tersebut lantas orahine ngantiang konfirmasi lebih lanjut untuk penarikan hadiah nyane. </br>nanging tiang ane sube merase bahwa ento giveaway bohong "HOAX" tiang tusing ladenin lan akunne langsung ke blok.</br>nahh semton dari pengalaman tiyang punika mari belajar de langsung percaye teken hadiah semacam giveaway sane sumberne tusing jelas apalagi persyaratane misi ngemaang pin rekening, kerane ento tuah modus penipuan utawi pembobolan bank.</br>lebih bijak dan teliti dalam mencerna informasi de langsung tergiur teken hadiahne,PADA alih malu kejelasan informasine, jaman jani berita HOAX di media sosial semakin merajalela. </br>jadilah orang yang pintar menggunakan media sosial. </br>nggih wantah asapunika sane jagi tiang bagikan pengalaman tiang semga bermanfaat SUKSMA. pengalaman tiang semga bermanfaat SUKSMA.)
  • BASAbali in Teenagers Era  + (Om Swastyastu, Wastan titiang Komang RosyaOm Swastyastu, Wastan titiang Komang Rosyana Hartining Putri, tityang ngeranjing saking Universitas I Gusti Bagus Sugriwa Denpaar, saking jurusan Pendidikan Bahasa Inggris.</br>Mangkin titiang lakar ngucapang pendapat mengenai BASAbali Wiki sane patut anggen melajah bahasa Bali ring alit alit di Bali atau bajang truna khususnyane saking Bali. </br>Ring sejeroning irage nawang ring zaman mangkin, gumine mangkin ten ade alit alit e bajang trune nganggen bahasa Bali. Iraga yen nganggo bahasa bali jek katrok orang e, sg modern. Nanging sane patut nike harus melestarikan budaya Bali. Nganggen bahasa Bali ring sekolah, jumah, melali, dije gen iraga harus nganggo bahasa Bali pang anake nawang iraga to nak Bali tulen, apin sing bise bahasa alus yang penting tileh melestarikan bahasa Bali.</br>Ngelestariang bahasa Bali, iraga ngidang mengikuti lomba ring BASAbali Wiki. Sane ngicenin iraga berpendapat, merembuk nganggen bahasa Bali alus, bahasa bali di jumah, bahasa Bali sor. Iniki sanget patut tur jagu laksanayang terus menurus apang alit alit ring Bali ten engsap ajak budaya pedidi. Pang sing bedik bedik bahasa Indonesia aku kamu aku kamu, peh gaya sajan alit alit mangkin, padahal jumahne ngajeng pindang seru metunu. </br>Nah, mangkin ngiring ajegin budaya Bali. Iraga patut nganggen bahasa Bali lan patut ngelestariang napi san gelahin iraga. Ten dados lek ten dados gengsi, jani suba ada ne madan BASAbali Wiki, yen pelih nganggo bahasa Bali langsung buka google alih BASAbali Wiki di jamin langsung iraga ngidang, ngidang berbahasa Bali. </br>Tetujonan tiang bareng iriki berpendapat, apang nawang bise ten tiang bahasa Bali sane baik dan benar. Ternyata jek patuh care sampi mebalih gong "BENGONG SING NAWANG APE" . Jani titiang sampun nawang napi becikne nganggen BASAbali Wiki, apang sg nak Bali ten bise Bahasa Bali, njep kedekne ajak dongkang e. Suksma atur tityang dumogi rahayu sareng sami.</br>Om Santi, Santi, Santi Omayu sareng sami. Om Santi, Santi, Santi Om)
  • The influence of the G20 presidency on the social life of the Balinese people  + (Om swastyastu Gumine mangkin sedeng tusingOm swastyastu</br>Gumine mangkin sedeng tusing luung, keto masih Indonesia, apa buin gumi Baline. Iraga mekejang tuah anak belog, tusing ngelah gelar, tusing ngelah kekuasaan. Kewala iraga nawang napi masalah sane sampun wenten ring gumi Baline punika. Yen kal tuturang, nyeh atine, yen sing tuturang terus gen jejeh atine. Apa buin iraga dadi nak belog, sing bise memunyi care anake sane ngelah gelar, pasti munyi iraga kel sing gugune ajak anak liannan. Tiang dot pesan ngorang mekejang masalah puniki ngajak pemerintah e, apa bise gelis seger gumi puniki. Sakewala napi men dadi arepang teken deweke sane tiwas niki. Mekejang cara sampun alihin tiang, liwat google, youtube, miwah sane lianan, kanti tiang makatang sane mewasta BASAbali Wiki, silih sinunggil platfrorm sane ngemaang jaminan keamanan lan dados tongos ngemaang penampen unduk isu-isu publik. Napi nika isu public? Isu public tusing ja lian,wantah pakeweh gumi sane setata dadi ortaan kramane ring gumi. Ada sane dingehe teken pemerintahne tur kaalihang panepas. Nanging ade masih pakeweh sane tuah dadi orta paturu kramane. Yen tolih cara jani, isu public sane sedeng gencarne dadi orta krama Baline punika tuah isu “penutupan margi krana wenten acara G20”. Penutupan jalan puniki dados orta krama Baline, napi mawinan punika? Krana ulian penutupan margi puniki, akeh krama sane nenten mrasidayang ngranjing utawi makarya, santukan wenten peraturan ganjil genap. Sakewala ,wenten dampak positif sane krasayang olih Baline puniki, minakadi Bali lakar terus terkenal ke mancanegara krana acara G20 puniki. Lantas napi kaitan isu puniki teken platform BASAbali Wiki punika? BASAbali Wiki punika wantah platform sane mendorong krama Bali antuk ngukuhin miwah ngelestariang bahasa, budaya, lingkungan, politik miwah sane lianan, ento masih apang kramane nyak ngemang pendapat utawi ngemang solusi. Kanti ked jani sampun akeh anake sane sampun ngakses BASAbali Wiki punika, ring irika iraga dados nganggen fitur kamus 3 bahasa, Inggris, Indonesia, miwah Bali, games lan tongos pesamuhan, lan wikithom. Uli fitur punika, iraga ngidang ngemaang kontribusi apang nyidayang ngelestariang jagat bali puniki . Semeton sareng sami dados ngemaang penampen indik isu-isu sane sedeng gencar ring gumine. Semeton sareng sami dados masih ngemiluin lomba utawi games sane kaadaang olih wikithon punika, bisa masih nekaang hadiah ring platfrom punika. Ulian BASAbali Wiki niki iraga sareng sami prasida nawang napi isu sane sedeng gencar ring Baline puniki, tur uli ruang komunitas sane wenten ring BASAbali Wiki iraga sareng sami prasida ngasilin karya-karya. Tiang nunas matur suksma majeng ring BASAbali Wiki punika krana sampun prasida hadir ring tengah-tengah iraga, ulian nika iraga uning napi sane viral ring gumine. Klungkung Semarapura, kirang langkung tiang nunas geng rena pengampura. Puputang titiang antuk parama shanti.</br>Om Shanti, Shanti, Shanti Om.rama shanti. Om Shanti, Shanti, Shanti Om.)
  • Ngwangun malih titi pengancan kewagedan  + (Perpustakaan sesai kebaos pinaka titi pengPerpustakaan sesai kebaos pinaka titi pengancan angge nuju kewagedan ring jagate, pinaka genah irage presida ngemanggihin pepelajahan, cita, karsa lan anggen mesliahan. Nanging kawentenan perpustakaan ring jagat Denpasar, kantun makueh pikobet sane numalangin akses kramane majeng aset intelektual sane becik puniki. Majalarin pangalaman lan satwan majeng krama irika, irage sareng sami nampenin mulane sayuwakti mabuat pisan anggen gegambelan ngadepin tantangan kewekas lan ngwangun malih dasar perpustakaan anggen genah melajah sane inklusif lan efektif.</br></br>Silih sinunggil pikobet sane wenten ring perpustakaan Kota Denpasar inggih punika jadwal utawi galah ring perpustakaan nenten ajeg utawi nenten konsisten. Makeh perpustakaan sane kabukak ring galah rahina mekarya, mewastu sukil mantuk krama sane meduwe pekaryan lan para sisya sane maduwe galah kosek pacang lunga ke perpustakaan. Semalih wenten perpustakaan sane tutup ring galah penelas wuku rikala makuweh krama medruwe galah anggen melajah lan ngwacen pustaka sane wenten. Kewentanan pikobet puniki mekrana prustasi lan ngirangin manah krama jagi lunga ke perpustakaan.</br></br>Siosan ring punika, penyanggra/petugas sane kirang responsif / kirang runggu lan komunikasi nenten efektif naler dados pikobet. Akeh krama sane rauh ngerasayang petugas perpustakaan kirang someh lan nenten siap jagi nyanggra lan ngwantu. Indik punik naenan kealamin antuk Sekar krama irike, dane nuturin silih sinunggil parikrama sane aluh mekadi nunas password wifi utawi tata cara naftar dados anggota anyar ring perpustakaan nentenje polih tanggapan sane becik. Indik puniki dados pengalaman sane kirang becik lan ngirangin manah lan motivasi jagi lunga ke perpustakaan malih.</br></br>Siosan ring punika, informasi indik jadwal mebukak lan penyanggran perpustakaan naler dados pikobet. Akeh perpustakaan durung mecikan informasinyane ring platform online mekadi Google Maps, mewastu sukil mantuk krama jagi uning ritatkala napi mebukak lan metutup. Indik puniki mekrana paling lan nenten pastika, bilih-bilih mantuk krama sane saking doh atawi sane nenten meduwe akses internet.</br></br>Anggen ngatasin pikobet puniki kapatut ngrincikan pemargi sane konkret saking pemerintah lan lembaga sane mapakilitan sareng pikobet puniki. Kapertama perpustakaan patut ngelimbakan jadwal mebukak, mekadi mebukak ring penelas wuku lan galah wengi mangde ngancan akeh sane polih galah lunga. Niki jagi ngicen galah sane akeh majeng krama sane madrebe jadwal padet jagi lungga lan ngakses pustaka ring perpustakaan.</br></br>Siosan ring punika, mangde kawentenan pelatihan penyanggra / petugas indik tata cara nyanggra tamiu lan kominikasi sane efektif. Petugas kapatut kabekelin ketrampilan sane kabuatang anggen ngwentu, sane someh lan responsif sareng tamiu. Indik puniki jagi ngwantu nyiptayang kewentenan perpustakaan ngancan becik lan pinaka umpan/baneh krama mangde lulut lan dot jagi lunga ke perpustakaan.</br></br>Sane naler mabuat, perpustakaan kapatut nincapang ngelimbakan informasi majeng layanan/penyanggran lan jadwal mebukak. Niki mresidang kelaksanayang saking mekudang-kudang sarana komunikasi mekadi media sosial lan web perpustakaan. Antuk ngicenin informasi sane pastika lan aluh kaakses, mawastu perpustakaan presida ngwangun kepercayaan krama lan nincapan partisipasinyane.</br></br>Antuk pemargi puniki, perpustakaan ring Kota Denpasar presida dados peran sane ngancan efektif ri sajeroning ngicenin akses mantuk kewagedan/pengetahuan lan nyokong peplajahan sekantun maurip ring jagate. Antuk mecikan sitem lan layanannyane, perpustakaan madados genah melajah sane inklusif lan inspiratif, ngwantu ngwangun parikrama kariwekas sane ngancan becik manjeng pratisentanane sami.ngancan becik manjeng pratisentanane sami.)
  • Literature Program Belajar Literasi Di Sekolah  + (Program Belajar Literasi Ring Sekolah TitProgram Belajar Literasi Ring Sekolah</br></br>Titiang pinaka sisya ring SMA N 2 Abiansemal. Sakadi ring sekolah titiang wenten program belajar inggih punika literasi sane kamargiang sabilang rahina. Titiang setata nyarengin literasi punika. Kalintang suwe literasi puniki ngancan dados geginan sabilang rahina sisya-sisyane ring sekolah. Titiang sareng timpal-timpal ritatkala ngalaksanayang literasi, wenten makudang-kudang tatacaranyane, minakadi literasi digital miwah literasi online. Wenten makudang-kudang sisya sane ngrereh ring Google sakadi ngwacen artikel, satua, novel, cerpen, miwah sane lianan. Nanging tatkala literasi puniki kalaksanayang, kari akeh kapanggihin keiwangan sane kalaksanayang olih sisya. Sakadi sisyane sane nenten ngwacen samian daging wacakane, ipun wantah nyurat ringkesan utawi pacutetannyane kemanten. Sane mangkin ring Bali literasi puniki sampun wajib kamargiang ring sekolah-sekolah sane kaanggen nincapang kawruhan para sisyane antuk ngwacen sabilang rahina. Taler kaanggen nincapang parilaksana sisya mangda setata maparilaksana sane becik ritatkala nyarengin literasi puniki. Guru sane ngajahin ring Bali taler prasida trepti ngalaksanayang tugasnyane rikala ngajahin lan nyarengin sisyane nglaksanayang literasi puniki. Tetujone nenten lian wantah mangda para sisya lan gurune sami prasida nglaksanyang tugasnyane soang-soang manut aturan sane wenten.yane soang-soang manut aturan sane wenten.)