In your opinion, what impacts will the massive construction of large malls have on the local Balinese community? Post your comments here or propose a question.

Tong

tong

et*o
  • not (Andap) (Adverb) en
  • tidak (Andap) (Adverb) id
Andap
tong; sing
Kasar
-
Alus sor
-
Alus mider
nenten
Alus madya
ten
Alus singgih
-
Mider
-
Bali dataran dialect
-
Bali aga dialect
-

Usage Examples

Yen tong ngelah karang carik, karang awake tandurin.
If you don't have paddy fields, you plant land on yourself.

⚙ Usage examples pulled from the Community Spaces


In Balinese:   Tong ngelah karang sawah, karang awake tandurin

In English:   -

In Indonesian:   Jangan sampai menanam hal yang salah juga ya dalam diri itu, misal bibit kebencian, kesombongan, iri dengki dan bibit-bibit buruk lainnya.

In Balinese:   Heran gati tiang ajak anak-anak wayahe jani, adi ngutang luwu di tong sampah sg ngelah keneh, jeleme ape adane nto?..

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Contonyane sareng ngebersihin lingkungan, ngentungan lulu ring tong sampah, nyiramin taneman.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pemimpin ane keaptiang bangsa di taun 2024 ento tuah pemimpin ane laksananne nyak patuh care apa ane kaorahang, tur janji-jani ane taen kabaang ke kramane tusing je care "tong kosong nyaring bunyinya"

In English:  

In Indonesian:   Pemimpin Harapan Bangsa di tahun 2024 adalah pemimpin yang tindakannya sesuai dengan ucapan dan janji-janji yang pernah diberikan kepada masyarakat, tidak seperti "tong kosong nyaring bunyinya"

In Balinese:   Nah asapunika iraga patut nyeranain tong sampah ring setiap Desa (setiap pintu masuk umah) sehingga ten wenten sampah sane mekacakan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Seduke tong dadi tungkulang

In English:  

In Indonesian:   Ngengsap tuuhe kadehdeh tua

In Balinese:   Iraga ane tusing taen ngentungang leluune ke tong sampah, iraga mase meton tanah ane sepatutne nyusup yehne.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tiang pedalem teken alam sana sesai jadi korban, (banjir) irage sesai ningeh kata banjir di sebabin ne teken lulu ne numpuk di got iraga patut runggu teken alam pang ten iraga jak onyang kene dampak ne hal ne ngidang rage lakuiin pang teken seng ade banjir ngutang lulu di tong sampah pang ten iraga kene dampak ne parah

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dija-dija ade lulu ulian bedik ade tong sampah ditu.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   irage patut paham enken je carane menanggulangi luwu nike, contohnyane ring desa tiange, akeh pisan wenten luhu, sakewale masyarakat driki nenten ririh milah sane cen organik sane cen ne non organik, nah di desa tyg masi ten wenten petugas sane ngambil luhu sane sampun kapupulang ring tong sampah lan di toko miwah warung state nganggen tas plastik.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ane nambah ngae heran, kije deen ajak gendingane jeg lagu K-pop deen, sabilang wai gendingne sarangeo sarangeo dogenan, tong… taen je inget teken gending bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Jalan ane di desa nu liu mase sane usak konden mebenain, luu mekacakan, got dadingae tong sampah, got mase dadiange sepiteng, bon banyu di got mase aduh miik ne kanti dot ngutah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Diastun sampun wenten tongos tong sampah nanging anake liu ane ngutang luu sembarangan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Duaning asapunika sane arepang titiang mangde pemerintah prasida nyediaang genah luu (tong sampah) sane lebih teken asiki ring genah-genah umum lan genah wisata sane siosan, utamannyane ring pantai-pantai.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   ngabe ke tong sampah, ento aluh sajan, pengaruh baik sane gede. ‘’Rage harus ngutang sampah lan tempatnya.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Utsaha sane patut iraga kelaksanayang ring sejeroning urati majeng palemahan, nenten buang luhu berserakan, lan patut kejangin tong sampah utawi tong bajil ring palemahan sane patut kedagingin mangdane sida jatma punika irika ngetungang luhu.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Anake jeg sing mikir ape inget ngentungang luu dije je ngoyong padahal be siapange tong sampah anggon ngutang luu.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Iraga pinaka masyarakat patut becik ngangge sampah plastik ring kahuripan soang-soang, minakadi ngirangin penggunaan plastik ring kemasan pangan lan makta tas pribadi rikala mamargi majalan lan ngenahang tong sampah ring genah-genah sakadi kantor, pura, genah umum, pasar miwah sane lianan, utawi ngebuang sampah ring genah sane sampun kaaturang sakadi tong sampah.

In English:  

In Indonesian:   Kita sebagai masyarakat harus pandai dalam penggunaan sampah plastik di kehidupan sehari-hari, seperti mengurangi pemakaian plastik dalam membungkus makanan dan membawa tas pribadi saat akan berbelanja serta menyediakan tempat sampah di berbagai tempat seperti perkantoran, pura, tempat umum, pasar dll, atau membuang sampah pada tempatnya yang sudah di sediakan seperti TPA.

In Balinese:   Tiang berharap antuk ka depanne sube di siapkan tong sampah di pesisi jalan raya Kintamani pang masyarakat ane tangkil ke Kintamani bisa ngentungang lulu pada tempatne lan sing ngentungang lulu sembarangan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Contoh prasarana sane keperluan ingih punika sekadi tong sampah sane sediakan ring margi , truk- truk sane mengangkut sampah- sampah sebilang keabe ke TPA mangda ngelidin bancana sane nenten uning irage pidan ke rauhin.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Punika taler pemedek yening durung ngemolihang utawi nyingakin tong sampah sampunang sampah punika ka kutang sembaranganNapi malih mangkin sampun zaman moderen.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Liu sajan tiyang nepukin anak ane melali di pasihe ento, lan liu masetiyang nepukin dagang magenepan .pasihe ento luung sajan sakewale liu anake ane suud mablanja ento lulune kacakin ne tusing nyak kutange di tong sampah sane sampun sediange teken pemerintahe.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pengunjunge masi jani ngeliunang ane ngutang luu sing di tong sampah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Misi sambilanga nuduk luun canang ane busan tusing jemake jak anake suud muspa laut kakutang ring tong sampahe.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ring Bali Wenten Nike Tukad sane tercemar teken sampah,ulian Liu anak sane ngutang sampah di Tukad Ten di tong sampah sane Nike titiang nunas Apang Ten Tukad di Bali tercemar.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tiang dibi melali ke taman

Pemandangane asri Tapi tiang nyingakin Luwu Tiang dot kedepane Apang sediange tong sampah

Apang Ten ngenah daki

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tyang nunas bin mani ne pasih ne ade ane ngedasin apang bersih, tyang nunas manusa masih apang sadar ngutang luu di tong luu ne, apang tusing mebrarakan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Padahal ditu be sediaenne tong sampah tapi nu gen ngutangne ngawag.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Diastun sampun wenten tongos tong sampah nanging anake liu ane ngutang luu sembarangan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Diastun sampun wenten tongos tong sampah nanging anake liu ane ngutang luu sembarangan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yadiastun sampun kasiagayang genah mis-misan, akeh tamiune sane kari kirang pratyaksa ring kawentenan mis-misan punika, durung tertib mangda ngenahang mis-misan ring genah tong sampah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Liu gati luu ane mekacakan, tong sampah sane mebrarakan karane luu, ulah anake sane ngawag ngutang luu.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Disubane makelesang, enggalang kutang masker medis wiadin masker non medis ane sekali pakai ento ka tong sampah tertutup.

In English:  

In Indonesian:   Bersihkan tangan setelah menyentuh atau membuang masker – gunakan cairan antiseptik berbahan dasar alkohol atau, jika tangan terlihat kotor, cuci tangan dengan air bersih mengalir dan sabun.

In Balinese:   Diastun sampun wenten tongos tong sampah nanging anake liu ane ngutang luu sembarangan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nah ane jani penting pemerintah nyediaang lebih tong sampah di paek-paek pasih karna bedik tolih tiang wenten tongos mis di pasih, sareng tiang harap apang wenten tukang bersih-bersih pantai apang kedas tepuk pasih ne, apebuin pantai tongos wisata ne rame pengunjung nyak uli bali atau uling luar negeri, apang asri tetep pasih sane di bali care pidan, anak sane melali ke pasih patut masih sadar masih gih punang ngutang mis sembarangan pang nyaman napi anak len melali ke pasih.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yen rerehang ring daging piteket Ida Padanda Made Sidemen, sane ketusang titian saking ngelah kakawin ida ne sane mamurda “sampalah laku”, sane dagingnyane “…….tong ngelah karang , karang awake tandurin”.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Antuk punika harapan tiang wenten himbauan ring para pemedek antuk ngutang luu di tong sampah e.

In English:  

In Indonesian:   Dengan begitu saya berharap ada himbauan kepada pemedek untuk membuang sampah pada tempatnya.