UPGRADE IN PROCESS - PLEASE COME BACK AT THE END OF MAY

Search by property

From BASAbaliWiki

This page provides a simple browsing interface for finding entities described by a property and a named value. Other available search interfaces include the page property search, and the ask query builder.

Search by property

A list of all pages that have property "Biography text ban" with value "Achmad Obe Marzuki embas ring Jakarta, 30 Juli 1975. Dané meneng ring Ba". Since there have been only a few results, also nearby values are displayed.

Showing below up to 250 results starting with #1.

View (previous 500 | next 500) (20 | 50 | 100 | 250 | 500)


    

List of results

  • Pencurian ring pulau bali  + (Ring media sosial sampun Liu wenten beritaRing media sosial sampun Liu wenten berita kriminalitas pencurian di bali</br>Ulian berita punika liu masyarakat baline kepikiran</br></br>Inggih titiang sampaikan ring masalah punika tiang mengusulkan ring para ansip sekitar mangda mececingak ring lingkungan masyarakat bali, apang tusing angka pencurian meningkatli, apang tusing angka pencurian meningkat)
  • PIODALAN SARASWATI  + (Ring pamargin rahina suci ring Bali, piodaRing pamargin rahina suci ring Bali, piodalan saraswati sinalih tunggil sane kaanggen pinake Dewi pencipta Ilmu Pengetahuan wantah Sang Hyang Haji Saraswati, sane kasimbulan antuk Dewi Cantik.. Saraswati kemargiang nemoning rahina Saniscara keliwon wuku Watugunung. Ritatkaal irika para siswa sareng sami sumuyuk ngaturang bakti melarapan antuk Canang suci lan wangi mangda Ida Betara suweca nedunang kaweruhan tur nuntun para siswa sami prasida ngmargiang anggah ungguh seperindikan Brahmacari sane kelaksanayang ring sekolah lan mangda ngicenin irage ilmu pengetahuan sane akeh gunane ring irage sinamian.huan sane akeh gunane ring irage sinamian.)
  • Pikobet Kelestariang Budaya Bali  + (Ring perkembangan pesat lan tantangan saneRing perkembangan pesat lan tantangan sane dihadapi olih pulau bali, wenten makudang-kudang pikobet sane kautamayang sane patut katanganin olih para calon pemimpin Bali. Pikobet-pikobet punika nglahlahin kauripan para yowana Bali lan muatang uratian sane banget. </br></br> Pikobet sane patut karerehan panepas olih calon pemimpin Bali minakadi kelestarian budaya lan identitas Bali. Ring era globalisasi budaya lan tradisi Bali ngarepin pakeweh sane nenten dangan. Para calon pemimpin Bali patut mastikayang yening budaya Baline setata kajaga tur kewangiang, sambilang nyobiahang kabinayan miwah pabligbagan pantaraning budaya. Ring ngarepin pikobet-pikobet puniki, para calon pemimpin Bali patut maprakanti sareng krama, sektor swasta, lan pihak sane lianan antuk ngemolihang mangda polih panepas sane sida setata kaanggen. </br></br> Melarapan antuk indika punika sida nincapang infrastruktur lan ngraksa kelestarian budaya, para calon pemimpin Bali sida ngucukang kauripan sane sayan becik lan ngupapira kalanguan miwah makasami sane unik ring pulau Bali antuk masa sane jagi rauh.ring pulau Bali antuk masa sane jagi rauh.)
  • Wewangunan villa ngelimbah  + (Makeh wewangunan villa ring sawewengkon caMakeh wewangunan villa ring sawewengkon carik sane ngawetuang pikobet,mekawinan para petanine ngancan meweh metetanduran ,"asiki tate genah nyane nenten becik utawi sbrawut sumangdene ngepetin glinjingan dados nyane toya kahalangin mengalir ngeranayang banjir kaping kalih : sampah sane kawetuang wewangunan inucap marupa limbah mabo nenten becik ring pernafasan ,nika nyutetang para petanine jeg ngadol duwen nyane napi malih kadaut antuk pengarga sane mael.yanning kaselehin mekadi panyobahan guru wisesa wicara niki wantah sangkaning jublah penduduk sane ngancan ngakehang dadosnyane siki siki ne pemargi wantah membuka lahan baru nenten malih wenten sekadi lahan hijau sekadi sane kakanten dumun,kadi pidartan kepala dinas pertanian nyobyahan mekirang nyane lahan ring kabupaten gianyar kawentenan nyane nibening nguwub ring sawewengkon kacamatan. nika kawilangin kantos warsa2021 alih fungsi lahan ngelangkungin 145ha.</br>Anyoloh titiang mangdane pembebasan lahan mangdane sayuakti kerincik olih sang guru wisesa sane cen kaanggen lahan kering Utami pemukiman lan sane cen Keanggen lahan basah utawi persawahan mangda wilayah wilayah kakanten kari asri, taler ring pare petani mangda dangan ritatkale jagi ngolah sawah nyane asikini toyane mangda lancar kaping kalih ritatkale nge masukan mesin minekadi traktor lan mesin pemotong padi mangda Tan kehalang olih wewangunan wewangunan perumahan utawi villa sane ngempetin pamundukan utawi margi sane menuju ke carik sane suang suangargi sane menuju ke carik sane suang suang)
  • Ngelawan Gelombang: Tantangan Banjir ring Kabupaten Badung  + (Ring propinsi Bali, sekadi ring makudang-kRing propinsi Bali, sekadi ring makudang-kudang genah tropis tiosan, banjir punika dados pikobet sané serius sané sering pisan ngreredang kahuripan kramané. Silih tunggil Kabupatén Badung taler keni pikobet sekadi punika, raris wénten makudang-kudang pamargi sané prasida kamargiang. Kapertama, ngwangun sistem drainase sane becik dados pamargi sane mabuat pisan rikala wenten banjir. Drainase sane becik prasida ngawantu nglimbakang toyan sabeh miwah nambakin toya ring margi miwah genah-genah. Pembersihan miwah pemeliharaan rutin taler kaperluang mangda sistem drainase setata becik.</br></br>Salanturnyané, nandur vegetasi miwah rehabilitasi tanah prasida dados solusi jangka panjang anggén nincapang daya serap tanah. Antuk nincapang vegetasi sekadi taru miwah semak, toya sabeh pacang sayan dangan kaserep olih tanah miwah ngirangin baya erosi. Parikrama pailetan miwah restorasi tanah sané rusak prasida ngwantu ngamecikang ekosistem miwah ngirangin baya banjir ring masa sané pacang rauh. Sajaba punika, tata ruang sané becik taler dados pamargi sané utama rikala jagi nambakin banjir. Pamréntah lokal patut mastikayang yéning pawangunan punika kamargiang madasar antuk uratian ring palemahan miwah kawéntenan banjir. Peta genah sané dangan keni banjir miwah kontrol pawangunan ring genah punika prasida ngirangin kawéntenan banjir.</br></br>Nglimbakang kawagedan parajanane taler mabuat pisan anggen nanganin pikobet banjir. Melarapan antuk pendidikan miwah kampanye, parajanane prasida kabaosang indik mabuatnyane nyaga palemahan miwah parilaksana sane becik, sekadi nenten ngawetuang sampah lan nyaga vegetasi. Sayan akéh para janané sané nguratiang indik palemahan, sayan kidik pikobet indik banjir. Napi malih, teknologi prasida dados piranti sane becik rikala ngarepin banjir. Sistem peringatan dini sané mapaiketan sareng pemantauan cuaca prasida ngicénin informasi sané gelis miwah akurat indik potensi banjir, punika ngawinang evakuasi dini miwah tindakan mitigasi tiosan. </br></br>Sajaba punika, ngawigunayang teknologi ring manajemen drainase miwah pengendalian banjir prasida nincapang efisiensi miwah efektivitas utsaha-utsaha punika. Sajeroning kombinasi saking makudang-kudang solusi punika, kaaptiang prasida ngirangin résiko banjir ring Kabupatén Badung. Patutnyane pemerintah, parajanane, miwah samian pihak sane mautsaha mautsaha sareng-sareng ngalaksanayang solusi-solusi punika mangda prasida ngawetuang palemahan sane aman tur lestari majeng ring samian krama.aman tur lestari majeng ring samian krama.)
  • Wisatawan ring Bali  + (Ring rahina sane becik niki titiang lakar ngebaosang orasi sane indik " Wisatawan ring Bali")
  • Pemimpin Bali Tangani Masalah  + (Ring sajeroning milih pamimpin ring Bali, Ring sajeroning milih pamimpin ring Bali, pitakén indik pikobet sané pinih mabuat punika mabuat pisan. Kapertama, pikobet palemahan miwah karahayuan jagaté mangda dados unteng pikobet sané pinih utama. Bali ngarepin pikobet indik karusakan palemahan, rumasuk sampah plastik, karusakan alas, miwah degradasi alam sané prasida ngawinang pikobet ring pariwisata sané dados dasar perekonomian ring nusa punika. Parapamimpin sané jagi rauh patut ngamedalang kebijakan proaktif majeng pelestarian palemahan miwah nyokong praktik ramah lingkungan. Kaping kalih, sektor pariwisata sané mabuat pisan ring Bali patut kamargiang antuk wicaksana. Pandemi COVID-19 sampun ngawetuang dampak sane signifikan ring industri, ngabutuhang pamimpin sane prasida ngarepin pikobet pemulihan ekonomi. Strategi inovatif kaperluang mangda prasida nglimbakang sumber pendapatan, nglimbakang pariwisata berkelanjutan, miwah nincapang kasadiaan rikala wénten pikobet. Pinih untat, pikobet indik ketidaksetaraan sosial miwah ekonomi taler patut kauratiang. Yadiastun Bali kasub pinaka genah pariwisata sané becik, kantun wénten ketimpangan sané ageng ring parajanané. Sang sané pacang dados pamimpin patut nglimbakang kebijakan inklusif mangda asil saking ekonomi miwah panglimbak sosial prasida kapolihang olih samian krama Bali, nénten wantah akidik krama.an krama Bali, nénten wantah akidik krama.)
  • Harga sembako naik, tidak ada tanda-tanda akan turun lagi!  + (Ring tahun puniki, harga sembako dados nyeRing tahun puniki, harga sembako dados nyeluk tur mawinan kahanan tanah gagal ring musim puniki sane ngorahin harga ring sisi utawi dados mawinan harga pupuk sane nyeluk.</br></br>Yadiastun dados punika rahina tanah sane nyeluk lan nyarengin harga pupuk sane nyeluk, wantah ida ne nepukin pemerintah daerah dados ngewatesang ring cepat ngewatesang punyanan sembako sane ngorahin punika. Mawinan punika nyameg, pamerintah dados ngsubsidikan pupuk lan ngajakin petani lan para wargi dados ngamargiang tanah sedikit ring pangalih hidroponik.</br></br>Pamerintah dados ngwatesang program bertani hidroponik punyanan ring petanine ring Karangasem lan wenten nyantos ring Indoneisa, dados ngorahin kasugihan sembako sane dados nyeluk punika.</br></br>Bertani ring metode hidroponik punyanan dados dados ngicenin becik tur dados ngicenin tanah sane dados ngorahin, nanging dados ngicenin konsistensi ring pangalih alat-alat sane kaicen. Alat sane kaiicen dados nenten pacang anyar, dados pacang nenten pacang kaanggen ring alat-alat sane kaicen dados paralon sane sampun kacunduk lan dados ember utawi bekas kaleng cat.</br></br>Sakewanten, ida ne nepukin program punyanan dados ngewatesang ring nyeluknya harga sembako. Lan dados ngicenin program punyanan dados ngicenin ngedasar angka kemiskinan ring Karangasem lan pangaweruh sane metaken.ng Karangasem lan pangaweruh sane metaken.)
  • Edukasi Lan Penerapan Mawirausaha  + (Ring tepengan Covid-19 ring jagat Bali sanRing tepengan Covid-19 ring jagat Bali sane kntun mngkin, akeh sumber perekonomian Bali sane keni dampak, silih sinunggil sektor pariwisata. Ngantos mangkin pariwisata Bali durung prasida normal santukan gering Covid-19 durung metilar.</br>Pariwisata Bali sampun kaloktah kedura negara mawinan seni lan budayane, tanpa sector pariwisata perekonomian masyarakat bali nyansan nyusut. Akeh masyarakat bali sampun nenten madue pekaryan mawinan dampak Covid-19 nenten surut ring jagat Bali. Malarapan antuk punika ngiring iraga sareng sami elingang sedina-dina ngangge masker mangda covid-19 gelis metilar ring jagat Bali.</br>Ring awal tahun 2022 sane mangkin, pariwisata Bali mewali pacang pulih nika mawinan kebiasaan masyarakat Bali ngangge masker sampun madue dampak positif. Sane mangkin kasus pandemi ring jagat Bali sampun melandai mawinan mabukti parawisata Bali sampun kabukak antuk wisatawan domestik. Wisatawan mancanegara sane rauh ke Bali durung sanget akeh mawinan durung wenten izin sareng pamerintah, wenten malih varian virus baru sane rauh ring jagate sane ngeranayang pemerintah memperketat pintu masuk wisatawan mancanegara rauh ke bali umumnyane ring Indonesia.</br>Perekonomian masyarakat Bali nyansan mewali pulih santukan akeh jadma bali sane keni PHK sampun mekarya utawi mewirausaha. Wemten sane mewali mekarya ring kapal pesiar utawi sane tiosan.</br>Iraga sareng sami pastika perlu mekarya mangda prasida ngisinin keperluan keluarga, antuk punika ngiring iraga sareng sami melajah mewirausaha mandiri contoh ipun medagang utawi ring bidang jasa. Titiang sekadi anak Karangasem sedurung covid saking mangkin tetep maawirausaha ring perkebunan salak santukan mngkin harga salak ring bali durung presida mewali sane sekadi wawu lintang. Taler iraga tetep ngrastiti bhakti majeng Ida Sang Hyang Widhi mangda pariwisata ring jagat Bali nyansan gelis mewali. </br>Akeh sane mangkin generasi muda Bali khususnyane sane wawu lulus SMA/SMK nenten polih pekaryan, nika mawinan pengangguaran sing Bali nyansan akeh, antuk punika ngiring iraga generasi muda Bali melajah mewirausaha. Nenten perlu gengsi yening iraga mausaha kecil – kecilan sane pinih penting prasida ngasilan mata pencaharian sane medasar dharma, taler dukungan pemerintah sanget pinih penting antuk kemajuan wirausaha mandiri generasi muda Bali mangda pariwisata Bali nyansan lestari lan berkelanjutan.</br>Ngiring iraga sareng sami sampunang gengsi yening iraga memulai mewirusaha mandiri, yening sampun sekadi asapunika perekonomian masyarakat Bali pacang ajeg lan lestari antuk wawasan berwiacang ajeg lan lestari antuk wawasan berwi)
  • BLACK CAMPAIGN  + (Ring warsa sané jagi rauh, Indonésia pacanRing warsa sané jagi rauh, Indonésia pacang ngelaksanayang pemilihan umum (Pemilu) sané kakawitin saking Pemilu legislatif raris kalanturang antuk pemilihan Présidén miwah Wakil Présidén. Panglimbak teknologi informasi miwah komunikasi dados silih sinunggil sané prasida nyokong miwah nglahlahin pamargin Pemilu ring warsa-warsa selanturnyané. Akeh calon pemimpin sane sampun ngawigunayang TV, media sosial, miwah handphone pinaka komponen utama miwah strategi kampanye calon pemimpin antuk ngamolihang pikayunan kramane. Para pamilet pacang ngawigunayang makudang-kudang tata cara mangda kampanye ipun prasida ngamolihang suara sané akéh. Silih tunggil kampanye sané prasida kaanggén rikala pemilihan 2024 inggih punika black campaign.</br></br>Black campaign mawit saking basa Inggris sané mateges 'kampanye hitam". Kampanye hitam ketahnyané nyihnayang parilaksana sané matetujon antuk ngaonang silih tunggil pihak ring pemilihan umum. Kampanye hitam inggih punika taktik politik sané kaanggén olih saingan utawi sekaa tertentu anggén ngusak citra miwah réputasi musuh politik ipun. Nyinggung calon utawi partai sané ngelawan antuk nyebar informasi sané iwang, fitnah, utawi ngambil tindakan manipulasi tiosan anggén ngusak kepercayaan publik majeng ring musuh politik inggih punika tatujon saking black campaign. Lianan ring ngawedarang bebaosan sané nénten patut indik musuh politik, kampanye puniki taler prasida kamargiang antuk ngawigunayang pikobet indik agama, ras, utawi soroh anggén nyokong pikobet miwah nyokong pabinayan sosial.</br></br>Mangdané prasida mastikayang yéning orti sané kawedar punika marupa kampanye gelap utawi nénten. Patut kauningin ciri-ciri black campaign mangda nénten dados berita hoax:</br>1. Suratan puniki nenten patut.</br>2. Ngarah ka SARA.</br>3. Sampun sinah indike punika tan pacang sida mamargi.</br>4. Warta punika nénten ja adil.</br>5. Ring tengahing tarune.</br></br>Gatra sane nenten becik puniki sering pisan munggah ring media sosial, minakadi Twitter, Facebook, Instagram, utawi Whatsapp. Indiké punika ketah pisan kapanggihin ring para jana. Silih sinunggil conto saking black campaign puniki inggih punika serangan Jokowi pinaka Calon Presiden ring warsa 2014. Jokowi nerima black campaign saking tabloid obor rakyat sané nampilang murda "Capres Boneka" kadukung antuk gambar karikatur Jokowi sané sedek ngambung tangan Megawati Soekarnoputri. Daweg punika, indik tabloid sané ngawinang pikobet ring parajanané punika digelis kapolihang ring polisi miwah makudang-kudang saksi taler kapangandikayang ngranjing, rumasuk Dewan Pers.</br></br>Dampak black campaign sane karasayang olih masyarakat inggih punika</br>1. Punika ngawinang panampén sané matiosan ring soang-soang pihak sané prasida ngawinang pabinayan.</br>2. Kaciptan opini negatif miwah kawéntenan pengelompokan sané mapaiketan sareng kramané sané marasa opini punika patut miwah nénten patut.</br>3. Ring sajeroning bebaosan punika, wenten makudang-kudang bebaosan sane iwang.</br></br>Nyingkahang berita black campaign sujatinyané nénten prasida, mawinan pamiarsa nénten prasida ngontrol anak sané nampek mangda nénten ngirimang pesan indik black campaign punika. Nanging para pangwacen taler prasida ngicalang pikobet punika antuk nyingkahang murda utawi daging sané ngawinang pikobet punika. Wénten taler sané patut urati yéning iwang ngwacén berita sané nyihnayang indik pemilihan umum.</br>1. Nguratiang pariindikan sané kawedar ring média.</br>2. Indayang cingakin sira sang sane nyurat artikel punika.</br>3. Ngamargiang verifikasi ring pihak sané mapaiketan.</br>4. Nénten nyambatang berita hoax ring sapasira jua.</br></br>Pinaka jadma sané becik, iraga patut sayan waspada ring berita utaminnyané ri tatkala nuju pemilihan umum.</br>#ngiringdadospemilihsanebijakilihan umum. #ngiringdadospemilihsanebijak)
  • Kampanye Hitam Menyesatkan Calon Pemimpin  + (Ring warsa sané jagi rauh, Indonésia pacanRing warsa sané jagi rauh, Indonésia pacang ngelaksanayang pemilihan umum (Pemilu) sané kakawitin saking Pemilu legislatif raris kalanturang antuk pemilihan Présidén miwah Wakil Présidén. Panglimbak teknologi informasi miwah komunikasi dados silih sinunggil sané prasida nyokong miwah nglahlahin pamargin Pemilu ring warsa-warsa selanturnyané. Akeh calon pemimpin sane sampun ngawigunayang TV, media sosial, miwah handphone pinaka komponen utama miwah strategi kampanye calon pemimpin antuk ngamolihang pikayunan kramane. Para pamilet pacang ngawigunayang makudang-kudang tata cara mangda kampanye ipun prasida ngamolihang suara sané akéh. Silih tunggil kampanye sané prasida kaanggén rikala pemilihan 2024 inggih punika black campaign.</br></br>Black campaign mawit saking basa Inggris sané mateges 'kampanye hitam". Kampanye hitam ketahnyané nyihnayang parilaksana sané matetujon antuk ngaonang silih tunggil pihak ring pemilihan umum. Kampanye hitam inggih punika taktik politik sané kaanggén olih saingan utawi sekaa tertentu anggén ngusak citra miwah réputasi musuh politik ipun. Nyinggung calon utawi partai sané ngelawan antuk nyebar informasi sané iwang, fitnah, utawi ngambil tindakan manipulasi tiosan anggén ngusak kepercayaan publik majeng ring musuh politik inggih punika tatujon saking black campaign. Lianan ring ngawedarang bebaosan sané nénten patut indik musuh politik, kampanye puniki taler prasida kamargiang antuk ngawigunayang pikobet indik agama, ras, utawi soroh anggén nyokong pikobet miwah nyokong pabinayan sosial.</br></br>Mangdané prasida mastikayang yéning orti sané kawedar punika marupa kampanye gelap utawi nénten. Patut kauningin ciri-ciri black campaign mangda nénten dados berita hoax:</br>1. Suratan puniki nenten patut.</br>2. Ngarah ka SARA.</br>3. Sampun sinah indike punika tan pacang sida mamargi.</br>4. Warta punika nénten ja adil.</br>5. Ring tengahing tarune.</br></br>Gatra sane nenten becik puniki sering pisan munggah ring media sosial, minakadi Twitter, Facebook, Instagram, utawi Whatsapp. Indiké punika ketah pisan kapanggihin ring para jana. Silih sinunggil conto saking black campaign puniki inggih punika serangan Jokowi pinaka Calon Presiden ring warsa 2014. Jokowi nerima black campaign saking tabloid obor rakyat sané nampilang murda "Capres Boneka" kadukung antuk gambar karikatur Jokowi sané sedek ngambung tangan Megawati Soekarnoputri. Daweg punika, indik tabloid sané ngawinang pikobet ring parajanané punika digelis kapolihang ring polisi miwah makudang-kudang saksi taler kapangandikayang ngranjing, rumasuk Dewan Pers.</br></br>Dampak black campaign sane karasayang olih masyarakat inggih punika</br>1. Punika ngawinang panampén sané matiosan ring soang-soang pihak sané prasida ngawinang pabinayan.</br>2. Kaciptan opini negatif miwah kawéntenan pengelompokan sané mapaiketan sareng kramané sané marasa opini punika patut miwah nénten patut.</br>3. Ring sajeroning bebaosan punika, wenten makudang-kudang bebaosan sane iwang.</br></br>Nyingkahang berita black campaign sujatinyané nénten prasida, mawinan pamiarsa nénten prasida ngontrol anak sané nampek mangda nénten ngirimang pesan indik black campaign punika. Nanging para pangwacen taler prasida ngicalang pikobet punika antuk nyingkahang murda utawi daging sané ngawinang pikobet punika. Wénten taler sané patut urati yéning iwang ngwacén berita sané nyihnayang indik pemilihan umum.</br>1. Nguratiang pariindikan sané kawedar ring média.</br>2. Indayang cingakin sira sang sane nyurat artikel punika.</br>3. Ngamargiang verifikasi ring pihak sané mapaiketan.</br>4. Nénten nyambatang berita hoax ring sapasira jua.</br></br>Pinaka jadma sané becik, iraga patut sayan waspada ring berita utaminnyané ri tatkala nuju pemilihan umum.</br>#ngiringdadospemilihsanebijakilihan umum. #ngiringdadospemilihsanebijak)
  • Peraturan Lalu Lintas Nenten Sekadi Peraturan Tresna Sane Dados Langgar  + (Ring wewidangan pakubon titiange setata seRing wewidangan pakubon titiange setata sering wenten paundukan kecelakaan lalu lintas. Manut pikenoh titiang, kecelakaan lalu lintas punika kadasarin olih kalengaan jadma sane nenten pisan urati majeng kawentenan peraturan berlalu lintas. Bilih-bilih para jana lan yoana sane pinaka generasi muda , meparisolah tan manut sesana, mayus nganggen helm, menerobos lampu merah, kebut-kebutan ngelebiin kecepatan tinggi, lan plalianan Hp rikala negakin motor di jalane. Paundukan punika pastika ngawetuang sengkala ring margi agung. Napi malih ring margine sane madaging bias, utawi kerikil makanten belig, mekrana ulung. Pasliweran montore sane saling palimpadin ngeranayang kasengkalen. Minakadi rem montor sane blonk, lampu sane padem, ban sane kempis, ban sane gundul, lan kajangkepan surat-surat motor sane nenten jangkep ngawinang kecelakaan lalu lintas.</br></br>Napi malih aab sekadi mangkin para jana lan yoana utawi bajang truna sane durung mayusa pitulas warsa sampun dados negakin montor ka sekolah. Biasane jadma sane mayusa sadurung pitulas warsa, kantun maswadharma ngaruruh peplajahan, nue pikayun meled, ten ngidang ngeret indria,duaning kantun labil ring papineh, masekolah punika kantun ngarereh sajeroning ngetut paplajahan. Mawinan jadma sane dereng mayusa pitulas warsa gelis pisan keni iusan lingkungan. Napi malih ritatkala mapagubugan sewai-wai ring masyarakat. Punika mawinan bajang truna para jana lan yoana ring masyarakat maparisolah briak-briuk siung tan uning pacang pinadosne. Yening sampun nyarengin briak-briuk tanpa guna punika, pastika rasa eling majeng peraturan lalu lintas sampun kalempasin.</br></br>Napi malih kirang uratian i rerama majeng pianakne, duaning kebanda antuk repote kalintang. I Rerama ngicenin pianak ipun makta motor kasekolah,tan uning antuk pinadosne. Metu rasa bangga i rerama manggihin pianak ipun sampun prasida makta montor. Siosan punika i rerama nue pakeweh tan prasida ngatehin ka sekolah mawinan metu ngicenin pianak ipun makta montor pararagan ka sekolah punika ngranayang i pianak merasa polih kabebasan. Kawentenan punika i pianak nyarengin parisolah sane nenten manut utawi "milu-milu tuwung". Contonyane tren-trend sane viral sekadi memodifikasi sepeda motor, nyenikang ban motor lan ngemargiaang trek-trekan sane ngawinang kecelakan lalu lintas kasengkalen ring margine. Boya je kesengkalen sane nibenin, taler ngerugiang i rerama sekadi nunas jinah sane keanggen boya-boya.</br></br>Duaning asapunika pakibeh kawentenan para jana lan yowana ring masyarakat, arang pisan nguratiang peraturan lalu lintas ring margine. Patut wenten tuntunan pemargi sane patut uratiang sekadi:</br></br>1.Ngawentenang sosialisasi majeng sekolah lan masyarakat.</br></br>Sosialisasi puniki kawentenang majeng pihak aparat kepolisian majeng masyarakat utamannyane majeng para jana lan yowana, sane kantun melajah ring sekolah. Sosialisasi puniki nyobiahang tuntunan tata cara berlalu lintas sane patut lan becik nganutin peraturan berlalu lintas ring sekolah, lan sawewengkon desa pakraman. Mangda ngicenin tuntunan sane mawiguna nganutin awig awig berlalulintas sane patut lan becik mangda para jana lan yoana resep mikayunin.</br></br>2.Mastikayang kawentenan margine lan kawentenan montor becik pekantenne.</br></br>Pinaka cihna guru rupaka sane becik, mangda sidha nuturin i pianak. Ngicenin darsana kauripan,mangda kanggen bekel ngantos ri kawekas sekadi, pitutur Mauraban di aspale Tusing Semanis ngalapin Rasa Tresna, wantah pitutur sederana, nanging nue suksma pikenoh mauttama.Rikala makta montor sapatutnyane nenten gagesonan saling palimpadin mastikayang milih margi sane becik mangda yukti-yukti kawentenan becik nenten wenten kaambengin napi-napi. Montore mangda ngecek pinih riin, kejangkepin sekancan surat-surat sane mapaiketan ring montore minakadi SIM, STNK, miwah sane siosan.</br></br>3.Kawentenan aparat kepolisian mangda ngaryanin program ngemargiang razia rikala wengi.</br></br>Razia puniki kemargiang mangda pastika nenten wenten para jana lan yowana sane makta motor dereng antos yusa maparisolah ugal-ugalan, kebut-kebutan, lan saling palimpadin. Aparat kepolisian sapatutne mangda tegas lan gercep gelis ngicenin pemargi sane patut mapaiketan tata cara berlalu lintas ring margine.</br></br>4.I rerama patut nguratiang nyelehin i pianak. </br></br>Duaning i rerama sane uning indik kawentenan pidabdab pianak ipun,boye je sareng mautsaha melog-melog aparat lalu lintas,sekadi ngemalingin umur i pianak mangda nenten asal-asalan makta motor . mawiguna mapaiketan perkembangan pianak ipun mangda i pianak tatas uning indik kauttaman kerahayuan berkendara. Siosan ring punika i rerama setata ngelingang pianak ipun mangda nguratiang kajangkepan berkendara sekadi swadharma nganggen helm lan nyangkepin surat-surat berkendara.elm lan nyangkepin surat-surat berkendara.)
  • Pikobet Pengolahan Sampah Sane Sayan Rahat  + (Ring zaman globalisasi puniki, akeh sane bRing zaman globalisasi puniki, akeh sane berkembang. Eda ja ring bidang teknologi, ring bidang sosial budaya masih patuh ngalamin perkembangan sane becat. Nanging ring zaman globalisasi niki, akeh masih pikobet sane ngae gumi Baline usak. Dados generasi muda utawi ketah irage oraang yowana Bali, mangda nawang peran iraga dados yowana. Bali, sane ketah kasambat antuk Pulau Dewata miwah pulau seribu pura puniki, madue adat tur budaya sane adiluhung. Puniki mawinan Iraga dados yowana Bali maswadharma nganalisis pikobet ring jagat Bali, tur nguningayang pikayunan iraga terkait solusi sane dados tur becik kaangen ring masalah punika. Mangda prasida ngwangun Bali sane rahayu tur ajeg.</br></br>Titiang, Ni Putu Mercy Leonilda saking SMAN 1 SEMARAPURA jagi nguningayang pikayun tiang terkait pikobet tur solusi sane prasida titiang aturang mangda jagat Baline puniki setata ajeg tur lestari. </br></br>Klungkung, wantah silih sinunggil kabupaten sane wenten ring Bali. Tahun lalu (2023), kabupaten Klungkung kapimpin olih bapak Nyoman Suwirta (I Nyoman Suwirta, S.Pd,.M.M). Program Bapak Suwirta sane viral tur kadadiang conto becik ring jagat Klungkung, inggih punika program TOSS (Tempat Olah Sampah Setempat). Program puniki madue akeh pujian tur komentar positif ring masyakarat Klungkung, miwah ring luar Klungkung. Sakewale, akhir-akhir Niki program TOSS puniki ten mejalan sesuai harapan miwah ten efektif ngatasin pikobet sampah ring Klungkung. Yening berdasarkan sumber : https://podiumnews.com/view/24452/Klungkung-Kondisi-Masalah-Sampah-Serius#google_vignette. Bupati Klungkung, I Nyoman Jendrika mabaos pikobet sane utama ring Klungkung inggih punika wantah volume sampah sane akeh kanti 2 kali lipat, ring sebelumne sampah niki 16 ton, nanging jani sampun 32 ton awai. Ring sumber sane lianan, ngelanturang wantah pikobet masalah puniki krana akeh masyarakat sane ten uning ring kahanan tur fungsi kaasrian jagat (palemahan) iraga. Punika masih penyebab jagat Klungkung akeh sampah. </br></br>Sane mangkin, napi solusi sane dados Iraga (Yowana Bali/Generasi Muda Bali) laksanayang mangda prasida nyujur jagat Klungkung sane lestari tur bersih? Solusi sane prasida titiang uningayang wantah ngelaksanayang ajahan Tri Hita Karana. </br></br>Napi harus Tri Hita Karana? Napi Hubungannyane?</br></br>Tri Hita Karana wantah silih sinunggil ajahan Ring umat Hindu di Bali. Tri Hita Karana madue arti "Tiga Sane Ngeranayang Kerahayuan Jagat" Tri Hita Karana kepah dados 3 soroh, </br></br>1. Parahyangan : Parhyangan puniki wantah hubungan irage sareng Ida Sang Hyang Widhi Wasa pinaka penguasa jagate puniki. Titiang rasa, yening iraga mireng kruna "Parhyangan" puniki pasti mekeneh tentang sarana muspa tur ngaturang banten. Nanging, titiang sane jagi titiang bahas, ten je ento. Sakewala parhyangan puniki wantah prilaku iraga ring genah-genah suci sekadi pura. Sampun sepatutnyane iraga nyaga kebersihan pura ne ento antuk mereresik tur ngayah. Sampah-sampah punika, ten je dados kabuang ka tukad tur got, nanging patut iraga olah mangda dados hal sane lebih maguna. Puniki masih bentuk hubungan becik iraga ring Ida Sang Hyang Widhi.</br></br>2. Pawongan : Pawongan wantah hubungan irage sareng sasama jatma di Bali. Dados jatma Bali, sampun sepatutnyane irasa saling asah,asih, miwah asuh. Berdasarkan pikobet sampah punika, iraga sareng sami prasida ngemaknain ajahan Tri Hita karana antuk saling ngingetin sasama jatma wantah pentingnyane lingkungan sane asri tur bersih. Maksud titiang puniki, pengolahan sampah ring klungkung ten je harus kapimpin olih pejabat utawi Bupati, nanging dados iraga utsahayang milah utawi olah sampah ring umah masing-masing. Yening iraga prasida ngolah sampah ring umah masing-masing, pastika pikobet sampah sane numpuk ring klungkung, nyasan ilang.</br></br>3. Palemahan ; Palemahan wantah silih sinunggil rinng ajahan Tri Hita Karana sane paling pas sareng topik. Iraga dados jatma Bali, khususne agama Hindu pastika percaya, makejang jatma, beburon tur taneman ring jagate puniki wantah kacipta olih Ida Sang Hyang Widhi. Antuk punika, hubungan iraga sareng palemahan harus becik tur ajeg. Silih sinunggil cara nyaga palemaham iraga, inggih punika pengolahan sampah. Yening iraga rakyat klungkung sampun uning wenten program TOSS saking pemerintah, ngiring sareng-sareng milah sampah ring umah masing-masing. Mangda kinerja ring program TOSS punika prasida efektif tur ngawinang jagat klungkung asri.</br></br>Intinyane, ajahan ajahan leluhur ring Bali punika wantah ajahan sane patut kalaksanayang ring era globalisasi puniki, walaupun anggen cara sane modern. Jaman modern wantah jaman sane serba ada, tur sane serba aluh. Yening iraga dados yowana Bali, de je kanti iraga terlena sareng globalisasi ne ento. Iraga patut melek ajak berita-berita terbaru, tur setata ngelestariang budaya lat adat Bali sane pinaka contoh teladan ring utsaha nyujur Bali Asri lan Bersih.n ring utsaha nyujur Bali Asri lan Bersih.)
  • Pencemaran lingkungan  + (Ring aab sakadi mangkin, ring Bali sering Ring aab sakadi mangkin, ring Bali sering wenten makudang-kudang pikobet silih tunggilnyane indik wewidangan sane cemer antuk limbah luu. Kutipan utawi data saking detik.com sane nyihnayang ring wewidangan kota Denpasar. Wenten panglalah sane ngawinang wewidangane cemer. Y ning iraga n nten urati ring palemahann sinah pacang ngwetuang pikobet santukan pacang w nten banjir, toya tukad</br></br> pacang cemer, miwah pamargin toyane ring tanah nenten prasida becik. Punika mawinan iraga patut urati ring palemahanne napi malih sampah punika prasida ngwetuang pikobet majeng ring jadma miwah sarwa sane maurip, sakadi toya dados cemer lan prasida ngusak palemahan. Iraga ngaptiang calon pemimpin Bali, prasida ngamolihang para janane mangda prasida nguratiang tur ngicenin pamargi sane pinih becik anruk kawentenan luu mangda prasida dados barang sane lewih mabuat miwah prasida kaangg n saha kaadol. Ngiring semeton Bali , saking calon pemimpin Bali iraga prasida ngamolihang Bali sane bersih lan bebas saking pikobet luu. Iraga pinaka krama Bali patut sayan urati ring palemahan utaminnyan ring kawenten luu ring wewidangan iraga ring Bali.enten luu ring wewidangan iraga ring Bali.)
  • Robert Kiyosaki  + (Robert Kiyosaki wantah yakti anak sane madRobert Kiyosaki wantah yakti anak sane madue akeh pisan kabisan. Ipun dados wirausahawan, investor, narawakya motivasi, pangripta miwah taler aktivis kaweruhan financial. Ipun kasub antuk bukunipun sane mamurda “Rich Dad Poor Dad”.</br></br>Bukune punika dados bestsellet internasional. Ring buku punika ipun maosin indik panyaih kalih ‘bapan’ ipun: sane asiki wantah bapa rupakan ipune sane dumun tiwas, sane malih asiki wantah bapa panulaman (imajinasi) sane sugih. Bapan ipun sane tiwas puniki ngambel pendidikan sane tegeh, nanging nenten akeh madue jinah. Sakewanten, bapa panulaman ipune nika wantah tamatan SMA nanging dados wong pinih sugih ring Hawaii. Robert Kiyosaki sampun akeh pisan masuk TV, minakadi ring acara Public Broadcasting Service (PBS), KOCE, California, WLIW New York miwah New Jersey, taler ring acara penggalangan dana ipune. taler ring acara penggalangan dana ipune.)
  • SAMPAH DI PULAU BALI  + (SAMPAH "Sampah ring Bali taler dados SAMPAH</br></br> "Sampah ring Bali taler dados genah sane nenten jaan madasar tur nenten wantah sane pinih kalaksanayang. Sampah puniki dados wewidangan sareng pamucuk kreteg ring pangider jagat. Ring tata basa Bali, sampah kalanturang sareng 'kutuh', sane nyantosang wastanen sareng paicalang, utamannyané sane ngreriang ring alit-alitan."</br></br> "Para pandita lan pemangku ring Bali tan punika maosang pedukutan antuk 'sampah' ring aji lan mawiguna ring pangider jagat. Parilaksanan puniki makta ring tata cara sehari-hari, tatkala nyuciang, maosang ring rahina suci, miwah ngaturang canang. Sampah sane kalanturang dados pamargi sane matamian jagat."</br></br> "Sampah taler dados punyanan sane kalanturang dados mawinan saking pangideran sane mapikeh kramane ring jagate. Nika mawinané, iraga patut mawastanin prasida maperanin jagate miwah nangka sarwa mahatmian kramane sareng jagate. Iraga krama Bali patut ngiringan pangawikan 'Tri Hita Karana' tur ngaraniaang paribasa 'Niskala-Nistha' ring ngaraniaang pangideran sampah sareng nyaking mawasta jagate ring purunian."eng nyaking mawasta jagate ring purunian.")
  • SANGKANING WERUH AJI GINEGEN  + (SANGKANING WERUH AJI GINEGEN Suksma aturaSANGKANING WERUH AJI GINEGEN</br></br>Suksma aturang tityang antuk galah sane katiba ring pasikian tityang.</br>Sadereng tityang nguningayang atur pinih riin tityang ngaturang pangastungkara,</br></br> “Om Swastyastu”</br></br>Singgih Ida dane para angga panureksa sane wangiang tityang,</br>Ratu Ida dane para calon DPD Provinsi Bali sane kusumayang tityang,</br>Punika naler pamilet wimbakara pidarta sareng sami pamekas para yowana lan sisya sane banget tresna asihin tityang.</br>Maka purwaning atur ngiring sareng sami ngaturang sembah pangabakti majeng ring Ida Hyang Widhi Wasa, santukan wantah sangkaning pasuecan Ida, tityang taler Ida dane sami prasida mapupul iriki saha mamangguh karahayuan, karahajengan ring rahina sane becik puniki.</br></br>Mawuwuh malih kasusadyan manah tityang santukan polih galah ngamiletin pacentokan pidarta mabasa Bali sane ngambil unteng : “Pemilu 2024 : Pikobet Napi Sane Patut Katepasin Olih Para Calon Angamong Rat ring Bali?”</br>Ratu Ida dane sane kusumayang tityang, melarapan antuk unteng ring ajeng, sane kapaica olih manggala prawantaka Yayasan Basa Bali Wiki tityang mautsaha ngamedalang murda pidarta “SANGKANING WERUH AJI GINEGEN”. Murda wakya puniki tityang anggit saking pelambang sastra Ramayana, piteket Sang Rama ring arin Idane Dewa Bharata rikalaka pituduh jagi ngadeg ratu ring Ayodya Pura.</br></br>Kemanah tityang, nepek pisan piteket Ida Sang Rama ring arin Ida. Yan tepekang ring kawentenan kahuripane mangkin, pamekas ring wangsa druwene, utami ipun para yowana kabaos banget kirang pisan ngamolihang ajah-ajahan sane becik. Kari akeh alit-alit saking kaluarga kirang madue harta brana utawi tiwas nenten prasida ngranjing jantos 9 tiban miwah nglanturang ajah-ajahan jantos 12 tiban. Sakadi sane sampun kaunggahang ring UUD 1945 paos 31 sane masuara “Setiap Warga Negara Berhak Mendapatkan Pendidikan” dadosnyane kemanah tityang maka sami para yowana wangsa Indonesia pemakasnyane yowana Bali patut polih ajah-ajahan sane becik. </br></br>Ratu Ida dane sane mustikayang tityang, saking pikobet punika tityang banget nunasang ring Ida Dane para angga calon angamong rat ring Bali utaminyane para calon DPD Provinsi Bali mangda prasida urati ring pikobet punika. Santukan saking ngaruruh ajah-jahan utawi pendidikan prasida pacang nepasin sane kabaos tuna harta brana uatwi tiwas. </br></br>Ngiring-ngiring sikiang kayune, mangda para yowana Baline prasida ngamolihang ajah-ajahan utawi pendidikan sane mautama.</br>Yening nenten iraga, sira malih?</br></br>Santukan saking pendidikan punika prasida pacang nyokong linggih utawi status sosial kaluarganyane.</br>Pangaptinyane para yowana mangda pelapan tur temes malajahin sastra majalaran antuk ngruruh ajah-ajahan kadi murda pidarta ring ajeng “Sang Rama tuges pisan ngandikain arine”. Sangkaning weruh aji ginegen sane maartos : “Kawitan anake uning mawiwit sangkaning ngeguanin sastra utawi Sang Hyang Aji”. Saking uning dados jatma sane wikan tur wicaksana, jantos prasida dados agung sane luih wicaksana. Ngulikin sastra punika mangda kakawitin saking alit. </br></br>Raris sapu napi antuk nepasin indike puniki?</br></br>Sane pinih utami banget tityang ngaptiang saking angamong rat prasida ngemedalang utawi ngawentenang pendidikan gratis 12 tiban majeng alit-alit saking kaluarga sane kelaraan utawi nenten madue artha brana.</br>Samaliha asapunika taler, guru wisesa inggihan ring Kabupaten, Provinsi, rauh ring Pusat mangda urati ngawangun sekolah-sekolah sane becik semaliha ngamargiang pendidikan kejar paket C ring wewidangan sane pedalaman. </br>Ratu Ida dane sane mustikayang tityang,</br></br>Yening cutetang tityang, kapertama, para angga angamong rat mangda urati indik kewentenan pendidikan aab kadi mangkin. Dumogi maka sami para alit-alite ngamolihang ajah-ajahan sane mabuat tur mautama. Mangdane prasida ngwangun generasi emas Indonesia sakadi pangaptin wangsa druene. </br></br>Singgih Ratu Ida Dane sarengsami sane kusumayang tityang, sakadi asapunika sane prasida katur saking tityang sang kantun banget wimuda, mogi tan kasengguh“Ngajahin Bebek Ngalangi, Kuping Ngaliwatin Tanduk”, miwah dalih sane tiosan. Samaliha napi luir sane tityang tlatarang mogi wenten pikenohnyane. Pamekas majeng ring para sawitran tityang, para anom-anom sami. Prabda wenten bebaosan tityang sane ngawetuang salit arsa tan anut ring arsa Ida dane sareng sami tityang nunas ageng sinampura, sakadi sastra mausang “TAN HANA WANG SA SWETA ANULUS”, pamekas sakadi tityang sinah makatah kaiwangan lan kakirangannyane, antuk punika ledang ugi Ida dane ngaksamayang. Inggih suksma.</br></br>Om Santih Santih Santih OmInggih suksma. Om Santih Santih Santih Om)
  • Sayan Akidik Lahan Carik ring Bali, Sane Ngawinang Sistem Subak Rered, Pariwisata Maju.  + (SAYAN AKIDIK LAHAN CARIK RING BALI, SANE NSAYAN AKIDIK LAHAN CARIK RING BALI, SANE NGAWINANG SISTEM SUBAK RERED, PARIWISATA MAJU</br></br>Om Swastyastu, Sane wangiang titiang para angga panureksa. Sapunika taler, ida dane sareng sami sane tresna sihin titiang.</br>Pinih ajeng ngiring ngaturang rasa angayu bagia ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning sangkaning pasuecan ida, titian ngiring ida dane sareng sami prasida mapupul I riki sajeroning acara Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi. Ring galahe mangkin, lugrayang titian ngaturang orasi sane memurda ‘Sayan Akidik Lahan Carik ring Bali, Sane Ngawinang Sistem Subak Rered, Pariwisata Maju</br>Inggih, ida dane sareng sami, Subak punika sistem ngedum toya ring krama Bali sane mawiguna antuk magi toya sane sajeroning mengairi uma ring Bali, sane medasar Tri Hita Karana antuk krama Bali. Subak punika sampun keakui olih UNESCO antuk tetamian budaya dunia, niki ngawinang carik ring bali subur krana wentennyane sistem subak puniki, sane ngawinang carik-carik ring Bali dados tongos pariwisata sane kademen ring Bali. </br>Ring rahina mangkin, bali kaloktah antuk pariwisata sane asri, niki ngawingang Pulau Bali kajuluk “Pulau Surga”. Nanging dampak saking pariwisata ring bali sane sayan kasub ring kadura negare, niki ngawingang akeh lahan subak punika kaganti antuk infrastruktur pariwisata lan kekonferensi antuk kompleks paumahan. Apa buin, ring rahina sani mangkin Bali keiacalang antuk kamarau sana sue, ngawinang para petanine nenten molihang panen. Sakadi ring Penebel, Tabanan, pare petanine nenten molihang panen nyantos 107 hektare. Lan lahan subak punika dados gentos aran, dados tanah kosong. Raris tanah punika kagentosin dados genah wisata lan kompleks paumahan. Pastika indike puniki prasida kauratiang, santukan sayan kedik aling pare janane antuk tradisi, krama, lan budaya Bali, santukan panglalah ageng teknologi sane sayan maju mangkin. Majeng ring pemimpin Bali sane terpilih ring warsa 2024 titiang ngaptiang mangda nenten sami carik-carik kaadol dados sektor pariwisata, krana krama Bali madue subak pinaka tetamian leluhur sane patut lestariang. </br>Ngiring ida dane sareng sami, ngawit urati lan nglestariang tradisi lan budaya bali</br>Kirang langkung titiang nunas ampura tur kapuputang titiang antuk parama santhi. </br>Om Santhi Santhi Santhi Om.arama santhi. Om Santhi Santhi Santhi Om.)
  • Strategi Membangkitkan Perekonomian Di Bali  + (STRATEGI NINCAPANG PEREKONOMIAN RING BALI STRATEGI NINCAPANG PEREKONOMIAN RING BALI</br>Hallo… semeton sareng sami titiang Nyoman Suandewi, timpal-timpal tiange biasa ngaukin tiang Dewi. Tiang wantah sisia kelas 12 SMA ring kabupaten Buleleng. Tusing karasa sampun atiban tengah pandemi covid-19 nguyak panegara puniki. Titiang sane sampun kelas 12 merasa inguh rikala tamat masekolah benjang pacang kija, sawireh pariwisata di Bali durung pulih. Miriban tusing je tiang manten sane kabuat bingung, timpal-timpal miwah semeton di jumah mirib pateh sekadi tiang. Nanging titiang dados sisia mautsaha mangda tetep produktif ring tengah pandemi kadi mangkin, antuk punika titiang ngamiletin wimbakara wikithon partisipasi publik 4 puniki.</br></br>Ngantos mangkin pandemi Covid-19 ngawinang grubug agung ring panegara puniki, makasamian sektor keni dampak nyane, sekadi sektor pariwisata di bali sane sayan makelo sayan sepi. Akeh pelaku usaha ring sektor pariwisata lan UMKM sane nenten madue pekaryan sawireh pemerintah sampun ngawedarang PSBB sane keanggen menekan penyebaran virus Covid-19. Antuk punika mangkin masyarakat sareng pemerintah Bali sampun mautsaha mangda perekonomian bali prasida matangi sekadi jati mula. Yening manut antuk opini titiang, tata cara sane kaanggen nincapang perekonomian ring Bali manda gelis matangi inggih punika antuk ngemarging poin-poin ring sor:</br>Majalaran antuk pengendalian gering agung Covid-19 ring Bali, antuk percepatan program vaksinisasi covid-19, pinaka tameng sane kaanggen menekan penularan virus Covid-19 ring Bali.</br>Memperketat prokes ring pulau dewata antuk ngelibatang mekesami elemen masyarakat miwah para wisman sane pacang rauh ke Bali. Makasamian masyarakat mangda disiplin prokes antuk ngewaliang kepercayaan dunia majeng pulau Bali mejalaran antuk peningkatan fasilitas kesehatan sawireh healt tourism sane becik punika prasida pacang nincapang minat wisatawan mancanegara mangda rauh ke Bali. </br>Pengoptimalan mekesamian bidang sane prasida ngewantu sektor pariwisata pinaka jantung perekonomian Bali. Bidang punika minakadi pengoptimalan protokol kesehatan ring makasamian genah wisata ring Bali mangda setata terjamin kebersihan miwah kelayakan nyane, kawentenan penyedia sarana miwah prasarana prokes sane memadai, ngewangun ruang karantina mandiri, Thermal Detector utawi Rapid Test, menjamin keselamatan lan keamanan wisatawan, lan ngemargiang pelatihan SDM mangda terampil lan madue skill kerja sane becik. Poin niki matatujon mangda para wisatawan sane berkunjung ke Bali merasa aman lan nyaman sawireh Bali sampun tertib dari segi prokes, sarana prasarana sane sampun memadai, keamanan sane terjamin, miwah pelayanan sane memuaskan. Antuk utsaha puniki sinah prasida ngawinang pariwisata Bali madue poin + ring para wisatawan sane pacang berlibur. </br>Ngewangun kerjasama ring SDM Pariwisata sareng Pelaku Ekonomi Kreatif mangda prasida menunjang pembangunan perekonomian ring Bali, majalaran antuk diskusi terkait strategi miwah sasaran sekadi ngamanfaatang transaksi berbasis online sane kaanggen ngwangun bisnis online ring tengahing pandemi sawireh antuk memaksimalkan potensi UMKM ring sektor ekonomi kreatif pinaka sinalih tunggil strategi mangda pariwisata di Bali gelis metangi.</br>Ngawedarang diskusi majeng ring pelaku-pelaku UMKM ring makesamian sektor sekadi ring Sektor Pertanian, Pemberdayaan Digital Berbasis Desa Adat, Sentra UKM Kain Endek lan Songket, UKM Bidang Ekonomi Kreatif miwah sane lianan sumangdane makasamian pelaku usaha punika madue strategi, pegangan lan tatujon sane pateh inggih punika ngewantu pemulihan perekonomian ring Bali. </br>Ngwangun citra positif majeng ring sektor pariwisata di Bali. Sekadi conto: Nincapang sektor pariwisata di Bali mangda madue poin + sareng pariwisata lianan sane ngawinang para wisatawan mancanegara lan domestik seneng malancaran ke bali. Antuk nincapang dari segi pelayanan, tarif harga murah, kelengkapan fasilitas, miwah sane lianan.</br>Antuk ngemargiang Essential Bussines Travel Corridor (TCA) sane sampun kawedarang olih pemerintah Indonesia inggih punika kesepakatan utawi kerjasama lalu lintas antar negara antuk keperluan Bisnis Essensial, Diplomatik, lan Dinas. </br>Lianan ring punika iraga dados masyarakat Bali mangda setata mendukung kebijakan pemerintah sekadi taat ring prokes minakadi mencuci tangan, menjaga jarak, lan memakai masker, sawireh wantah cara punika sane prasida kaanggen strategi mangda gering agung puniki gelis memargi. Lianan antuk punika iraga dados masyarakat Bali sampun sepatut ne iraga sareng-sareng bergerak ngewantu pemulihan perekonomian bali sekadi jati mula, mejalaran antuk ngemargiang ide-ide kreatif lan strategi kaanggen nincapang perekonomian ring Bali.kaanggen nincapang perekonomian ring Bali.)
  • SUTINDIH NINDIHIN NEGARA INDONESIA NUJU INDONESIA MAJU MIWAH GEMAH RIPAH LOH JINAWI  + (SUTINDIH NINDIHIN NEGARA INDONESIA NUJU INSUTINDIH NINDIHIN NEGARA INDONESIA NUJU INDONESIA MAJU MIWAH GEMAH RIPAH LOH JINAWI</br></br>Om Swastiastu, </br>Assallamualaikum </br>Salam Sejahtera, </br>Salom Namo Budaya </br>Salam Kebajikan</br> </br>Angayubagia aturuningang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning malarapan sih asung kerta wara nugrahan Ida Sang Hyang Widhi, mawinan titiang pingkalih ida-dané sida mangguh karahajengan, sida mapadu wedana rahinané mangkin. Gargita dahat manah titiang, riantuk kaicénin galah matur amatra, nganinin indik “SUTINDIH NINDIHIN NEGARA INDONESIA NUJU INDONESIA MAJU MIWAH GEMAH RIPAH LOH JINAWI”. </br> Inggih Ida-dane sane wangiang titiang, nenten karasa galahe sampun nepek ring pangutat warsa 2023. Kirang langkung malih 44 raia iraga nyanggra warsa anyar 2024. Nepek ring warsa Anyar 2024 sasih Februari iraga pacang nyanggra pesta demokrasi sane kamargiang olih KPU. Ring galahe punika iraga sareng sami jagi mamilih alon DPR, DPRD provinsi, DPRD kabupaten/kota naler Presiden miwah Wakil Presiden. Manut punika iraga sadang pesan maparidabdab nyelehin visi tur misi para angga calon legislatife miwah calon anggota yudikatif mangda yukti uning ring program pamargi sane jagi kalaksanayang. Yening iraga sampun uning ring program kerjane mabuat becik antuk panegara lan krama Indonesiane sami janten calon punika sandang pesan kapilih, napi malih ring kawentenane sampun naenin ngamel makudang-kudang kadudukan ring legislatife miwah yudikatif tur yukti kawentenanne irika sampun becik. Inggih idadane sareng sami,pemilihan pemilu warsa jagi rauh puniki pateh kalaksanayang sakadi dumun, langsung, umum, bebas,rahasia, jujur lan adil. Iraga dados krama ring panegara Indonesia sapatutnyane mamilih angga calon anggota legislatife lan paslon yudikatif sane yukti-yukti nindihin Panegara Indonesiane mangda kapungkur wekasan janten Panegara iraga sida nuju Indonesia maju miwah gemah ripah loh jinawi. </br> Inggih Ida-dane sareng sami, prasida cutetang titiang daging atur titiang. Wantah ring sajeroning pemilihan calon anggota legislatife lan paslon yudikatif sane mabinayan, sujati iraga nue tatujon wantah asiki mangda panegara Indonesiane sida maju tur gemah ripah loh jinawi, kadi semboyan Bhineka Tunggal Ika, yan diastun mabinayan tetep wantah iraga tunggal. </br>Salam Demokrasi, Merdeka...</br></br>Inggih Ida-dane sareng sami, kadi punika prasida aturang titiang, manawita wenten nenten manut ring kayun titiang nunas Gung sinampura. Mogi-mogi naler napi sane aturang titiang prasida dados titi pangacan ring sajeroning pamilihan jagi rauh puniki. Pangutat atur, titiang puputang atu antuk matur suksma lan parama shantih.</br></br>Om Shanti, Shanti, Shanti Omama shantih. Om Shanti, Shanti, Shanti Om)
  • Kesadaran ring Gumi Bali  + (Sadurung tiang ngllantur antuk Teks Orasi Sadurung tiang ngllantur antuk Teks Orasi basa bali mamurda Kesadaran Ring Gumi Bali.</br>tiang ngaturan panganjali umat, </br></br>Om Swastyastu.</br></br>Tiang marasa, ida dane mangkin jek ten wenten sane madue kesadaran indik pentingnyane ngutang sampah utawi luu ring genahnyane. Sampah punika sujatine prasida kadaur ulang. </br></br>Yen dadi alih patutne, jani zaman sampun canggih. Sampunang baanga zaman gen canggih, papineh ida dane jek masih harus canggih.Nanging yen ngelah papineh dogen ten mrasidayang mikenehin sane becik jek sama dengan pocol. </br></br>Antuk punika jalan mangkin tincapang kesadaran ida dane ngawit indik sane sadarana, contone ngutang luu di tongosne utawi sampunang ngutang luu ngawag-ngawag, apa buin di tukade, ento pacang ngaenang blabar tur gumine cemer.</br></br>Inggih wantah kadi asapunika titiang matur, kirang langkung tiang nunas ampura. Suksma.</br></br>Om Shanti Shanti Shanti Ommpura. Suksma. Om Shanti Shanti Shanti Om)
  • TUSING NYAMAN ULIAN LUU  + (Sadurung titiang ngawedarang pidarta punikSadurung titiang ngawedarang pidarta puniki, ngiring mangkin titiang ngaturang panganjali umat "Om Swastiastu".</br></br>Suksma titiang atur majeng ring ida Sang Hyang Widhi Wasa antuk paidan ida, iraga sareng sami makumpul ring iriki. </br></br>Suksma ring para angga panukreksa sane wangiang titiang, Tim BASAbali Wiki sane suksmaning titiang, miwah para semeton sareng sami sane tresna sihin titiang. </br></br>Ring rahinane mangkin, titiang jagi maosang indik pikobet sane pinih mabuat ring Bali sane patut kauratiang olih para pamimpin Bali mangda prasida nglimbakang ekonomi ring Bali. Pikobet punika indik luu.</br></br>Pemimpin Bali sane jagi rauh patut urati ring sampah puniki. Iraga sareng sami uning, Bali inggih punika genah wisata sane akeh karauhin olih para wisatawan krana keindahannyane. Nanging, sapunapi para wisatawan pacang nyaman yening akeh luu sane kasebar ring dija-dija?</br></br>Bon'e sane ten jaen yen adek'e teken masyarakat sekitar, lan krana ene ngai nyen ane lewat ring tongos e ento merase tusing nyaman ulian adane luu. Iraga gen kadang tusing nyaman, kalingan wisatawan sane berkunjung. Tusing ento dogen, luu masi ngeranaang lingkungan di sekitar sing jaen tingalin. Sakadi conto ring baduur, wénten makudang-kudang margi ring Bali sané kantun akeh luunyané. Ngawit saking luu plastik, ajeng-ajengan, miwah sané lianan.</br></br>Pamimpin Bali patut urati ring kawéntenan ekonomi Bali. Punika mawinan titiang ngaptiang mangdané pamimpin Bali madué solusi saking pikobet luu puniki mangda para wisatawan seneng malancaran ring Bali.</br></br>Inggih wantah asapunika pidarta sane prasida atur titiang, titiang nunas pengampura antuk sepengiwang titiang matur, mogi mogi ida dane ngemaklumin, taler titiang ngaturang suksma antuk uratian ida dane sareng sami. Titiang puputang antuk parama santai "om santhi santhi santhi om"parama santai "om santhi santhi santhi om")
  • Kriminalitas sane magenah ring bali  + (Sadurung titiang ngawitin pidarta puniki, Sadurung titiang ngawitin pidarta puniki, lugrayang titiang ngaturang puja pangastungkara malarapan antuk parinama "Om Swastyastu" </br>Wastan tiang Ni Kadek Vina Ambara Dewi miwah wastan timpal tiang Ni Luh Gede Reva Mustika Andari saking SMA Negeri 1 Kerambitan.</br>Iriki iraga pacang ngaturang pidarta antuk tema: "Apa masalah paling mendesak yang harus ditangani oleh calon pemimpin di bali" lan topik: "kriminalitas sane magenah ring bali."</br></br>Bali pinaka silih sinunggil wewidangan paling trepti seyebag jahat Indonesia, makrana 0,2% para jana ring Bali neenin dados mangda para tingkah sane tan patut warsa duangtali salikur.</br>Akuweg pemangsa parilaksana sane patut ring pulau dewata pinaka paling andap secara nasional.</br>Sajeroning akuweh pemangsa parisolah tan patut paling Singgih kepanggihin ring NTB akwoeh nyame 0,98% saking para janane sami.</br></br>Iraga ngaptiang mangda pamerintah prasida ngalimbakang kawitan kerja mangda prasida nyumponin kreativitas kramane.</br>Miwah, prasida nincapang kawijakan becik ring daerah sane magenah ring Bali.</br>Mangda nenten ada parilaksana sane nenten patut lan nenten kaaptiang iraga soang soang.ut lan nenten kaaptiang iraga soang soang.)
  • palemahan patut kapiara mangda tetap lestari  + (Sadurung titiang ngelanturang atur pinih kSadurung titiang ngelanturang atur pinih kapartama ngiring iraga sareng sami nunas ica majeng Ida Sang Hyang Widhi Wasa maduluran antuk ngaturang pangastungkara panganjali umat</br></br>OM SWASTIASTU</br> Ida dane sareng sami sane kusumayang titiang jagi ngelanturang indik mabuatanyane miara palemahan iraga. Palemahan iraga puniki wantah paican Ida Sang Hyang Widi Wasa sane patut ngajiang kawentena ipune miwah tanggung jawab ngelestariang ipun mangda kasenengin olih generasi selanturnyane.</br> Luu inggih punika pikobet sane ageng sane ngancam palemahan iraga. Luu sane nenten kaaturang becik krana prasida ngwetuang pikobet ring palemahan, sekadi polusi toya miwah udara miwah ngusak ekosistem.</br> Iraga prasida nglaksanayang paindikan-paindikan sane dangan sakadi ngicalang luu, numbas produk sane ramah lingkungan. Iraga taler patut nunas pamrintah miwah serius anggen nincapang palemahan.</br>Sampunang lali indik palemahan punika dados padruwen iraga sareng sami. Duaning punika, ngiring sareng-sareng makarya mangda palemahan iraga tetep sehat lan lestari antuk masa depan iraga miwah generasi sane pacang rauh. Suksma antuk uratiang ida dane sareng sami.</br>OM SHANTI, SHANTI, SHANTI OM sareng sami. OM SHANTI, SHANTI, SHANTI OM)
  • Nenten Nyiagayang Efesiensi Pengolahan Lahan ring Bali  + (Sadurung titiang ngelanturang atur amatra,Sadurung titiang ngelanturang atur amatra, lugrahyang titiang ngiringang ida danen titiang ngeluhurang </br>genah linggih Ida Sang Hyang Widhi Wasa melarapan antuk nguncarang panganjali umat “Om Swastyastu”. Ring galah sane becik puniki titiang jagi ngelanturayang indik orasi sane mamurda "Nenten Nyiagayang Efesiensi Pengolahan Lahan ring Bali"</br></br>Bali sampun kaloktah antuk keindahan alam sané bersih lan asri, ngawit saking carik, gunung, tukad, segara ngantos pasisi. Bali taler kaloktah antuk budaya miwah tradisi sané kantun ajeg kantos mangkin. Sakéwanten ring galahe puniki kaluihan alam Bali sayan sayan rered. Carike ngawit kagentosin antuk paumahan, genah sané dumun entik-entikan mangkin sampun dados beton, sakéwanten nyansan kidik Bali nyansan ilang kaluihannyané. Tanah sane nenten akeh punika pastika pacang ngwetuang pikobet ring generasi sane jagi rauh. Nenten ja sangkaning pariwisata kemanten, tanah warisan leluhurne ngawit karusak tur kagentosin antuk wangunan-wangunan sane ngusak keasrian bali.</br></br>Patutnyane pemerintah sayan gencar rikala nyiapang perencanaan tata ruang Bali ring masa depan mangda tanah ring Bali nenten kawigunayang sembarangan, Pamerintah taler patut netepang kebijakan miwah awig-awig indik tata ruang propinsi Bali sareng ngalibatang parajanane ring sajeroning punika tur pastika urati ring panglalah ketataruangan Bali ring aspek ekonomi, sosial, miwah palemahan parajanané. Sampun ketah kauningin olih kramane sami indik tanah ring Bali sampun kagentosin saking pertanian dados industri. Nanging nyantos. Nanging malih amunapike suenipun? Sapunapi jagi panados sentana-santanan iragane ring benjang pungkur, rikala tanahe puniki nenten kantun? Napike Bali sane dumun kasengguh swarga ring jagate sangkaning kaluihan alamnyane dados swarga polusi?.</br></br>Santukan mangkin Bali keni baya karusak antuk kawéntenan palemahannyané sangkaning pawangunan infrastruktur sané gelis pisan. Pangrencana tata ruang sané becik, sané nyarengin partisipasi krama, miwah uratian ring widang ekonomi, sosial, miwah palemahan, mabuat pisan anggén nglestariang kawéntenan pulau punika. Yadiastun wénten dukungan antuk transformasi lahan dados industri, kelestarian jangka panjang miwah masa depan generasi sané jagi rauh kantun dados uratian utama.sané jagi rauh kantun dados uratian utama.)
  • Lapangan Kerja yang Menipis  + (Sadurung titiang ngelanturang atur lugrayaSadurung titiang ngelanturang atur lugrayang titiang ngaturang pangayubagia ring ida dane sareng sami.</br> "Om swastiastu" MERDEKA!!! sane wangiang titiang para angga penureksa, sapunika taler, para sameton yowana sareng sami sane tresna asihin titiang. </br> Pinih ajeng ngiring ngaturang rasa angayu bagia ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning sangkaning pasuecan ida, titiang ngiring ida dane sareng sami prasida mapupul i riki sajeroning acara Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi, suksma antuk galah sane kapaica ring titiang, titiang saking SMK N 2 SERIRIT, lugrahang titiang ngenahang angga, titiang mawasta Putu Wesi Sastriani, ring galahe mangkin, lugrayang titiang ngaturang pidarta utawi orasi sane mamurda Lapangan Kerja ring Bali. </br></br> Para sameton yowana sareng sami, Lapangan Kerja dados pikobet mangkin ring Bali. Napi malih ri sampune wenten serangan virus covid-19, sane ngawinang lapangan kerja menipisang, tur ngawetuang akeh buruh ring D.O duaning pikobet punika lianan punika kawali taler akeh lapangan kerja sane merluang surat ijazah paling cenik SMK, ritatkala wargi Bali akeh sane milih putus sekolah ring SMP santukan minab kawetesan biaya utawi sane lianan. Lianan punika sane ngawetuang akeh rakyat nganggur taler santukan upah UMR sane kantun kateges rendah, ritatkala kebutuhan pokok masyarakat sayan nincap. Majeng ring calon pamimpin sane kapilih warsa 2024 sane jagi rauh, iraga ngaptiang majeng ring para calon pamimpin mangda sayan urati ring lapangan kerja majeng masyarakat sane nenten madue ijazah SMK utawi keterampilan lan kemampuan tertentu. Bapak/ibu calon pamimpin mogi prasida nanganin pikobet puniki. </br></br> Inggih wantah asapunika sane prasida aturang titiang, yening wenten kirangnyane nunas ampura, santukan punika wantah parisolah tiange ring dane. Wantah asapunika sane prasida aturang titiang, titiang ngutang dewek santukan yening ngelanturang dane nenten eling, ring atur panyuksma, tur puputang titiang antuk parama santhi, "om santhi, santhi, santhi om"ama santhi, "om santhi, santhi, santhi om")
  • Pamerintah Bali patut nyantenang uger-uger majeng ring para wisatawan  + (Sadurung titiang ngelanturang atur, ngirinSadurung titiang ngelanturang atur, ngiring iraga sareng sami ngaturang puji suksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane sampun ledang ngamanggehang tur ngrahayuang iraga sareng sami puniki.Ring galahe sane becik puniki, titiang jagi ngunggahang pikobet sane pinih mabuat sane patut kauratiang olih para jana Baline.</br>Mangkin pariwisata ring Bali sampun kakawitin miwah krama dura negara sampun akéh sané malancaran ka Bali.Punika mawinan pamerintah Bali patut nyantenang uger-uger majeng ring para wisatawan sané ngrauhin. Minakadi ri tatkala malancaran ka pura, wisatawan dura negara minab nénten ngresep yéning ring Bali wénten genah-genah suci sané nénten dados kauratiang. Minakadi wénten oknum sané meneng ring Pelinggih, ri tatkala wénten pikobet indik menstruasi, dané mautsaha ngranjing ka pura.Ring sajeroning parindikan punika, soang-soang Pura patut katureksain miwah akéhnyané tata cara ring makudang-kudang basa.</br>Awig-awig puniki patut katincapang mangda prasida ngarepin kawentenan wisatawan dura negara sane rauh tanpa pemandu.Pinaka imba, panuntun utawi pemandu patut maduwé sertifikasi. Dadosné, nénten ja wantah uning basa dura negara sakéwanten uning kearifan lokal ring Bali. Duaning asapunika, prasida antuk titiang nlehtehang ring palungguh iratu mungguing genah puniki suci tur tan dados kagebug.Pamerintah kaaptiang ngicénin uratian sané agengan ring guide utawi pengurus pura mangda prasida ngamargiang pakaryannyané mangda awig-awig pura prasida kamargiang sakadi patut.awig pura prasida kamargiang sakadi patut.)
  • BALAP LIAR - Indah Karunia Dewi Suryadi  + (Sadurung titiang nglanturang atur, pinih aSadurung titiang nglanturang atur, pinih ajeng ngaturang parama suksmaning manah majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, majalaran antuk nguncarang panganjali umat.</br>Om Swastyastu</br>Ring genah lan galahe sane becik puniki, lugrayang titiang matur amarta sane mamurda "Balap Liar"</br></br>Ring jaman jani, inggih punika era globalisasi liu hal ane masilur. Salah satunyane balap liar. Balap liar biasane nganggen sepeda motor utawi mobil. Balap liar sujatine ten asing bagi rage kautamayang para truna truna ne. Balap liar biasane ade ring jam 11 peteng kanti ngelemahang. Balap liar inggih punika kegiatan ngaduang kecepatan kendaraan ane laksanayang ring lintasan umum, artine kegiatan niki ten digelar ring lintasan resmi, silih sinunggil ring jalan raya. Liu penyebab balap liar niki terus berekembang kanti jani. Misalne, gengsi, hobi, demen jak tantangan utawi truna truna ne nglampiasang pedih utawi gedeg basange karna alasan tertentu, conto ne uyut jak tunangan utawi masalah ane lenan.</br></br>Tiang berharap wenten solusi uli pemerintah misalne para polisine ngelaksanayang patroli ring tongos sane sai dadiange tongos balap liar tan ade sosialisasi, edukasi, lan ditindakan preventif. Yening balap liar deoine gen, balap liar ne makin menjadi-jadi lan liu masih ada korban ne. Ngiring semeton sareng sami, jaga & sayangin para pinaka jumah. Pang tusing terjadi hal jelek. Kirang langtung tiang nunas ampura tur puputang titiang antuk parama santi. Om Santi Santi Santi Om.g antuk parama santi. Om Santi Santi Santi Om.)
  • Penyebab Masalah sosial ne sesai wenten ring masyarakat  + (Sadurung titiang nglnturang atur pinih kapSadurung titiang nglnturang atur pinih kapartama ngiring irage sareng sami nunas Ica majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa wawaha tuhan yang maha esa titiang ngturang pangstungkara ngucapang pangan jali umat</br></br>Om Swastiyastu </br>Ida Dane sareng sami,titiang lakar maartian 'Dampak Ulian Pengangguran,pengangguran inggih punika sane dados ngae suatu masalah utama .Sane tetep dadi permasalahan di Pemerintahan lan Negarane.Wenten akeh pengangguran ring masyarakat krna kirang kawuruhan LAN kewentenan lapangan kerja lan kirang uratiang saking pemerintah,Wenten taler sane ngawinang,minakadi kirangnyane kawegenan ring sang sane ngrereh pakaryanan.Akehnyane sumber daya manusia sane nenten madue kawagedan dados silih tunggil sane ngawinang sayan mincapnyane angka Pengangguran.</br></br>Ring sajeroning nyangkepin pikobet pengangguran pemerintahan patut gelis mautsaha ring sajeroning nyangkepin pikobet pengangguran.Pikobet pengangguran punika nentenja Dangan pemerintah patut nyarengan kwigunan pendidikan ring sajeroning ngirang tingkat ring pengangguran.Pendidikan mabuat pisan ring sajeroning ngrayanang sumber daya manusia sane becik.Sayanakeh sumber daya manusia sane komputer prasida ngirangin angka Pengangguran.</br></br> Ida Dane Sareng Sami Sane Wangiang titiang ,sakadi asupunika titiang prasida matur -atur yening Wenten iwang ring atur nenten Munggah ring arsa.titiang ngluncur untuk Parama Santi</br></br> Om Santi Santi Santi Omuk Parama Santi Om Santi Santi Santi Om)
  • Utsaha Nitenin Pangarga Bahan Pokok Sane Sayan Nincap  + (Sahananing ajeng-ajengan sane katumbas, saSahananing ajeng-ajengan sane katumbas, samian nincap. Harga beras, kedele, bawang, kesuna, ulam ayam, tabia, adeng miwah sané lianan.Kawéntenan pangargan bahan baku sané terus nincap ngawinang para kramané sané kantun alit keni pikobet.</br>Panglimbak puniki nénten ja wantah ngenenin indik ekonomi kémanten sakéwanten taler ngawinang rasa nénten pasti miwah pikobet ring akéh kulawarga. Manut pikobet puniki, kabuatang kawéntenan kesadaran sareng sami mangda prasida ngrereh solusi sané prasida ngirangin pikobet ekonomi miwah nincapang kesejahteraan sareng sami.</br>Pamerintah kaaptiang prasida ngwantu nincapang prabéya bahan pokok, minakadi ngicénin subsidi majeng krama sané nénten madué prabéya, nincapang produksi pangan lokal, ngawasin distribusi, miwah mastikayang pangan ring panegara prasida nyangkepin pinunas nasional. Pamerintah patut urati ring petani lokal duaning para petani pinaka panunjang pangan ring Indonésia.ni pinaka panunjang pangan ring Indonésia.)
  • Utsaha Ngadepin Parilaksana Wisatawan Sane Sayan Corah  + (Sajeroning panglimbak pariwisata ring BaliSajeroning panglimbak pariwisata ring Bali, iraga nenten dados lempas ring parilaksana wisatawan sane nenten anut ring budaya miwah etika krama Bali. Pinaka tuan rumah, iraga sareng sami patut mikayunang saha ngajak para wisatawanne mangda maparilaksana sane becik ring Bali.</br></br> Kapertama, Bali pinaka pulo sané madué budaya miwah kasukertan sané ageng. Punika mawinan, mabuat pisan yéning wisatawan ngajiang tradisi miwah budaya Bali. Sampun sering pisan wenten orti indik paripolah wisatawan sane nenten manut rikala ngrauhin pura-pura miwah genah-genah suci lianan. Sekadi wisatawan sane ngunggahang foto-foto ring media sosial ri tatkala ipun nenten mabusana tur mapose ngempelin wit kayu putih suci ring Bali.</br></br> Sane mangkin iraga madue tugas berat. Sapunapi carane ngajak para wisatawan punika mangda sareng ngajiang tur nglestariang genah-genah suci. Iraga pinaka krama Bali bersinergi sareng DPD mangda mautsaha ngaryanang pariwisata sane luwih lan lestari. DPD mirengang aspirasi masyarakat tur sareng berkolaborasi mangda sida nincapang tatujon puniki. Malarapan antuk ngicen sanksi majeng ring para wisatawan sane sampun nyacad tur nyemerin adat lan budaya Bali. Ngajegang kaluihan lan kalanturan Bali dados tugas krama Bali sami.lanturan Bali dados tugas krama Bali sami.)
  • Projek pariwisata  + (Sakadi para wargi Bali sane patut ngentasiSakadi para wargi Bali sane patut ngentasinan, Pemilu 2024 becik kakarsayangang ngelaksanayang pamilihane sane mawasta pangapti. Lantur dados malih, utamane para calon pemimpin, mamurda masalah sane paling mendesak. Ngraksa pariwisata sane kantun lunas tur ngelaksanayang proyek infrastuktur sane kewanten, panglinggis dumunan puniki perlu prasida kakaryanang mapinunjung. Ring pamiletan niki, mara nyenggihang calon pemimpin sane ngamurda program konkrit sane mapinunjung kaanggen wargi Bali. Suksma.e mapinunjung kaanggen wargi Bali. Suksma.)
  • NGWANGUN PARIWISATA  + (Sakadi sampun kauningan kepariwisataan rinSakadi sampun kauningan kepariwisataan ring Bali sampun mawiwit saking riin daweg pemerintahan Welanda. Duk warsa 1935, ring Denpasar kawangun Bali hotel, sane kantun rajeg kantos mangki. Punika cihna tetamian kepariwisataan ring Bali. Punika awinan Bali punika dadis tatujon wisata sane sampun kaloktah ring dura negara. Akeh jejuluk sane kapicayang sakadi : “Pulau Seribu Pura”, “Pulau Dewata”, muah sane siosan. Sane prasida nginggilan Bali punika tanwenten seos ring kautaman kebudayaan Baline sane rumaket ring agama Hindu, tur katampa antuk kaasrian gumi Bali punika</br></br>Sakadi kauningan para wisatawan punika rauh ka Bali gumanti maliang-liang, nglila ulangun, malancaran nyegara gunung, nonton unen-unenan muah ilen-ilan, matumbasan barang-barang kesenian anggen ipun temon-temon. Ipun taler meled uning tur nyingak asliaban indik tatakrama upakara saking embas kantos seda, ngamargiang panca yadnya manut agama Hindu.</br></br>Sejeroning malancaran nglanglang ulangan janten makueh sane buatang ipun mangda pamargine wiakti nglangunin dewek ipun. Indike punika pastika akeh pikenoh lan puaran ipun, wentwn sane becik taler wenten sane kaon. Puara sane becik inggih punika ngruak genah makarya sane prasida ngirangin pangangguran, ngwentenang genah makaryamautsahanincapang kawikanan, nincapang pikolih marupa artha, ngwerdiang tur madabdaban sahana seni lan budaya Bali. Puaran sane kaon, akeh para jana banjar utaminipun para daha truna maparisolah sane tan manut ring budaya utawi jati ragan wangsa, pangarganbarang dados mael, makeh pisan tanah carik lan pabianan magentos dados sarana wisata, sane ngawinang wedesa ued magingsir saking genah ipun.ng wedesa ued magingsir saking genah ipun.)
  • Ngiring Sareng-Sareng Ngewantu Pemerintah Mangda Nangiang Pariwisata Bali Ring Era Pandemi  + (Sakadi sampun kauningin kepariwisataan rinSakadi sampun kauningin kepariwisataan ring Bali sampun mawiwit saking riin daweg pemerintahan Welanda. Duk warsa 1935, ring Denpasar kawangun Bali hotel, sane kantun rajeg kantos mangkin. Punika cihna tetamian kepariwisataan ring Bali. Punika awinan Bali punika dados tatujon wisata sane sampun kaloktah ring dura negara. Akeh jejuluk sane kapicayang sakadi : "Pulau Seribu Pura", "Pulau Dewata", " Pulau Surga muah sane siosan. Sane prasida nginggilan Bali punika tanwenten sios ring kautamaan kebudayaan Baline sane rumaket ring agama Hindu, tur katampa antuk kaasrian gumi Bali punika. Para wisatawan punika rauh ka Bali gumanti maliang-liang, nglila ulangun, malancaran nyegara gunung, nonton unen-unenan muah ilen-ilen, matumbasan barang-barang kesenian anggen ipun temon-temon. Ipun taler meled uning tur nyingak asliaban indik tatakrama upakara saking embas kantos seda. Sakewanten pemerintah mangkin ngemedalang larangan - larangan minakadi nenten dados Melasti, ngemargiang pengerupukan sane kadi sampun- sampun.Upacara adat sane medaging ilen-ilen sampun Ten kadadosang santukan mangkin wenten gerubug sane kawastanin covid -19. Padahal Nike sane rerehe olih turis- turis mancanegara, siosan ring punika masyarakat ring Bali meled pesan mangde kadi sane sampun-sampun mangda turis'e Malih ngelancong rame rauh ka Bali. Krana nike sane nguripang perekonomiane ring Bali. Ngiring sareng-sareng mematuhi prokes covid-19 saluiring wajikin tangane , nganggen masker, miwah jaga jarak, mangda gerubug covid-19 gelis ical. Siosan ring punika akeh pesan luu kepanggihin ring objek wisata ring Bali. Contohnyane ring pantai Sanur lan pantai Kuta. Nika sane ngawinang ritatkala musim sabeh ngawinang belabar. Ngiring sareng-sareng elingang kayune mangda ngutang luu ring tempatnyane sane sampun pemerintah sediaang. Lan ngiring sareng sareng ngewantu pemerintah Mangda nangiang pariwisata Baline mangda perekonomian ring Bali mewali normal.ngda perekonomian ring Bali mewali normal.)
  • Mendukung Pemerintah Meningkatkan Sektor Pariwisata  + (Saking Tren Pariwisata 2021, sane katerbitSaking Tren Pariwisata 2021, sane katerbitang olih Kamenparekraf. Yening kahitung, saking warsa 2020 wisatwan mancanegare sane rauh ke Indonesia wantah 4.052 juta. Akeh wisatawane punika kasengguh nyurudang kabandingang sadurung pandemi. Sawireh kabandingang ring akeh wisatawan punika wantah 25% manten saking akeh wisatawan sane rauh ke Indonesia ring warsa 2019. </br></br>Punika mawinan mapenglalah ring pendapatan negara saking sektor pariwisata. Dwaning sektor pariwisatane sepi ngawinan madampak langsung ring pedagang-pedagang sane biasannyane molihang untung saking anak sane matumbasan ring sektor pariwisatanyane. Liananne punika, pandemi Covid-19 taler madampak ka lapangan pekerjaan ring sektor pariwisata. Manut data BPS 2020, wewengkon 409 tali tenaga kerja ring sektor pariwisata kelangan pegae sangkaning pandemi Covid-19.</br></br>Makudang-kudang utsaha kalaksanayang mangdane prasida nyelametang pariwisata Indonesia sekadi, ngemargiang vaksin, ngidupang sektor pertanian, lan nyiagayang tenaga kesehatan anggen panglimbak covid. Ngemargiang vaksin punika ngabihin program pemerintah mangde kramane prasida molihang panulak virus covid-19 sane ngewantuang krama ring bali nincapang sektor pariwisata ring Bali.ali nincapang sektor pariwisata ring Bali.)
  • Masalah Budaya lan Pariwisata Bali  + (Saking pertama, napi penanganan sane patutSaking pertama, napi penanganan sane patut jika pariwisata ring Bali madue peneurunan minat wisaawan saking ring manca negara. Saking nomor kalih, perubahan budaya Bali ring teknologi era mangkin , para pemimpin Bali patut ngemargiang program napi penanganan sane becik jika perubahan budaya Bali krana teknologi ring era mangkin. Ketiga, napi penanganan sane patut lan becik untuk program pelestarian budaya Bali.cik untuk program pelestarian budaya Bali.)
  • Cat Wheeler  + (Saking situs Cat: "Titiang kapertama lunSaking situs Cat:</br></br> "Titiang kapertama lunga ka Bali ring yusa 18 warsa ring warsa 1969. Pikayunan punika nenten naenin ical sasuen makudang-kudang dasawarsa, nanging titiang nenten naanin nyantosang warsa 2000 antuk masandekan ring genah titiangé mangkin.</br></br>Urip ring Ubud lewih multidimensi saking malancaran dados turis. Sasampun dasa tiban ring Singapura sané nénten madué toya, tiang durung sayaga ngarepin bikul ring duur uma miwah reptil ring tembok kamar. Titiang patut malajah ngamiletin aturan-aturan saking birokrasi imigrasi Bizantium sané setata mauwah ring Indonésia. Basa anyar puniki madue makudang-kudang pikobet sane menarik. Krama Bali, utaminnyané kulawarga sané jagi dados kulawarga titiangé, wantah jalaran nglimbakang budaya sané dahat ngliput ring sikian titiangé.</br></br>Tan sue sasampun tiang rauh iriki, tiang nawarin nyurat ring surat kabar sané nganggén basa Inggris kémanten, Bali Advertiser. Indike punika ngawinang tiang prasida ngamolihang akeh informasi, punika ngawinang tiang dados anak sane pinih becik ring Pulo Bali, tur nakenang tiang sareng sami napi sane ngawinang ipun rauh ka Bali. Sajeroning langkungan saking 18 warsa, tiang sampun ngamedalang cakepan kalih bulan apisan".n ngamedalang cakepan kalih bulan apisan".)
  • Sabilangan Pulo Bali: Pangandamang Lingkungan di Tengah Tantangan  + (Salam hang ring para hadirin, Dinajan kureSalam hang ring para hadirin,</br>Dinajan kurenan, satua sane makakalih nyinebutin ring sabilangan puniki nenten liwat ring tantangan apang sane kaloktah dados pamucuk sane lumrah ring Pulo Bali, yadiastun madaging serat malajah ring pamucuk sane kakarsayang lan witasawan sane lumrahan.</br>Witasawan utawi wargasane sane lumrahan mawinan pamintonan ane dados pamukur dampak negatif ring alit-alit puniki. Wewidangan sane wenten ring kaja sami puniki kantos pesan lan nemutin plastik, wanara sane kapendem makasami, lan krama ring desane miwah padem sane len terus rawuh ring iklim ekonomi sane taler</br>Keni, pangaweruh ring pamintonan pariwisata mamargi pamong sareng pahargyanin niki kantun prasida kaangenang ring upacara pelestarian lingkungan lan cara pangraksa sane sube. Ring sajebag, kita taler kewanten nyalanang pangweruh sane utama para witasawan utawi wargi ring Pulo Bali. Ring unteng utawi luir, kita wicaksana sareng sampunang prasida nutupin makasami nenten dados pengukir pamucuk ida miwah para putran putrani.</br>Mangda tetep nengah ngangehang widhi, ngiringan pasuryan, warsa miwah bumi.</br>Suksema.ingan pasuryan, warsa miwah bumi. Suksema.)
  • Sabilangan Pulo Bali: Pangandaran Lingkungan di Tengah Tantangan  + (Salam hang ring para hadirin, Dinajan kureSalam hang ring para hadirin,</br>Dinajan kurenan, satua sane makakalih nyinebutin ring sabilangan puniki nenten liwat ring tantangan apang sane kaloktah dados pamucuk sane lumrah ring Pulo Bali, yadiastun madaging serat malajah ring pamucuk sane kakarsayang lan witasawan sane lumrahan.</br>Witasawan utawi wargasane sane lumrahan mawinan pamintonan ane dados pamukur dampak negatif ring alit-alit puniki. Wewidangan sane wenten ring kaja sami puniki kantos pesan lan nemutin plastik, wanara sane kapendem makasami, lan krama ring desane miwah padem sane len terus rawuh ring iklim ekonomi sane taler</br>Keni, pangaweruh ring pamintonan pariwisata mamargi pamong sareng pahargyanin niki kantun prasida kaangenang ring upacara pelestarian lingkungan lan cara pangraksa sane sube. Ring sajebag, kita taler kewanten nyalanang pangweruh sane utama para witasawan utawi wargi ring Pulo Bali. Ring unteng utawi luir, kita wicaksana sareng sampunang prasida nutupin makasami nenten dados pengukir pamucuk ida miwah para putran putrani.</br>Mangda tetep nengah ngangehang widhi, ngiringan pasuryan, warsa miwah bumi.</br>Suksema.ingan pasuryan, warsa miwah bumi. Suksema.)
  • Bali Resik, Tunain Plastik!  + (Sameton Bali sane wangiang titiang. Napi kSameton Bali sane wangiang titiang. Napi ke sameton kari eling daweg TPA Suunge urab api dawege puniki? Napi ke kantun eling ring bon andusne tur luune punika? Ngiring sameton, jeg puputang pikobet plastike puniki! Majeng Sang Angawerat, titiang nunas mangdane sumeken ring pikobet luu puniki! Yening sampun cumpu nunain nganggen luu plastik, jeg ngiring margiang. </br></br>Sapunapi antuk, mangdane luu plastik nguredang ring sajebag genah, rauh ring sagara. Ngiring sumekenang ngamargiang peraturan druene! Majeng angga DPD, mangdane sayaga nyingakin pamargi ngolah luu ring sajebag TPA. Ring soang-soang genah matumbasan mangdane trepti ring aturan nunain plastik sekali pakai. </br></br>Cutetne, silih tunggil utsaha nangiang gunakaya utawi kauripan ring Bali, nenten ja tios antuk urati ring palemahan Baline. Yening sampun urati ring palemahan, palemahan punika sane pacang ngicen iraga guna sakaya. Ngiring tunain luu plastike. Astungkara Bali resik!unain luu plastike. Astungkara Bali resik!)
  • Parikrama Bulan Bahasa Bali 2022  + (Sameton Krama Bali! Punapi gatra? Sakadi Sameton Krama Bali! Punapi gatra?</br></br>Sakadi toya sané milir, nénten karasa galah gelis mamargi, warsa anyar 2022 sampun kakawitin. Dumugi Ida Dané stata ngamolihang karahayuan ring dija ja magenah. </br></br>Kirang langkung sampun kalih warsa panglahlah gering agung Covid-19 nibenin jagaté. Makéh pisan pikobet sané kapanggih ri sajeroning wewidangan ring kauripan. Nénten surud-surud utsaha sané kamargiang mangda prasida nepasin lara. Sakéwanten …</br></br>Rikala gering agung ngawinang ‘kapetengan’, sastra sané nyunarin galang, basa sané dados minyak, membah milir sakadi toya sané stata ngicén guna widya majeng sapa sira sané muatang. Malarapan antuk punika, Pemerintah Provinsi Bali, kaangganin olih Dinas Kebudayaan Provinsi Bali pacang ngremba parikrama Bulan Bahasa Bali 2022, sane kamargiang tanggal 1-28 Pebruari 2022. </br></br>Bulan Bahasa Bali ka ping 4 Warsa 2022 puniki mamurda Danu Kerthi: Gitaning Toya Ening - Toya Pinaka Wit Guna Widya. Teges ipun, Bulan Bahasa Bali nyihnayang indik pamargin guna widya sané membah nénten surug-surud nyihnayang kadharman, kerta raharja, miwah kautaman jagat. Parikrama puniki pacang kamargiang ‘Hibrid’. Parinama ‘Hibrib’ puniki mateges pacang kamargiang luring miwah daring ring ambaralaya. Wénten makudang-kudang acara sakadi widyatula (seminar), kriyaloka (workshop), festival, sesolahan (pergelaran), réka aksara (pameran) miwah wimbakara (lomba) sané maperis yutaan rupiah! </br></br>Sameton krama Bali, ngiring sayagayang tur sanggra parikrama Bulan Bahasa Bali 2022 puniki! Info jangkep indik dudonan acara miwah wimbakara Bulan Bahasa Bali 2022 pacang kasobiahang ring média sosial Instagram (IG), Facebook (FB), utawi ring tautan lynk.id/bulanbahasabali</br></br>Suksma.</br></br>IG : @bulanbahasabali2022</br>FB : Bulan Bahasa Bali 2022</br></br>#DanuKerthi</br>#GitaningToyaEning</br>#BulanBahasaBali2022hi #GitaningToyaEning #BulanBahasaBali2022)
  • Peta Desa Wisata Provinsi Bali  + (Sameton uning indik Desa Wisata? Sampun uning dija manten punika? Wenten makeh Desa Wisata ring Bali. Sanjangkepne klik link sane sampun kacumawisang ring sor.)
  • Pikobet lonjakan sampah plastik rikala hari suci di bali.  + (Sampah plastik mule dadi masalah nomor satSampah plastik mule dadi masalah nomor satu di pulau bali jani, uling di lingkungan masyarakat, kanti ked di pura purane tetep patuh permasalahan ne di sampah plastik. Ape buin pas hari suci alah Purnama Kedasa niki, bek pemdek sane tangkil ke pura batur lan pura besakih sane ngabe sampah plastik anggone wadah sarana pamuspan. Niki penyebab pertama adi bisa di pura kanti bek sampah plastikne? Padahal pura sepatutne tempat suci bersih.. ape buin jani musim hujan, pemedek pasti bek sane meli mantel plastik sane biasane ade di jaban pura, yen sube suud anggona, kije jange? Sube pasti ke tempat sampah. Nah solusi sane nyidang jemak irage sebenarne lumayan bek, tapi cobak iraga mulai uling ne paling elah. Cobak yen pemerintahan nyidang ngarahang pemedek sane tangkil/nangkil ke pura apang sing bes bek ngabe sarana sane mebahan dasar plastik, contohne wadah bunga/mantel plastik sane meadep ring jaban pura. Solusi ane luuangan bin bedik, sediang tempat sampah sane sube mepisah organik ajak non-organikne, inget masi himbau ke pemedek apang ngentungan sampah sesuai jak tongosne, entah to nganggo tulisan/lisan.</br></br>Nggih mejalan bin bedik ke lingkungan masyarakat.. jemak sube contohne di peken tradisional, sing kuangan sampah plastik ditu. Yen iraga nyemak contoh ajak pasar modern (Alfamart, Indomart, dll), ditu sube sing nerima sampah plastik berupa tas biin, jani sube harus nganggo tas kain apang nyidang nganggo terus terusan. Yen irage tetapkan di peken tradisional pasti keweh.. uling segi biaya pasti maelan nganggo tas kain. Tapi cobak iraga ngelah sistem daur ulang sampah kertas, iraga nyidang ngai tas aji kertas sane mudahang. Mule ketahanan tas kertas sing bes luung, tapi setidakne nyidang mengurangi permasalahan sampah plastik nike di wilayah peken sane aktif.. Sing keto, iraga nyidang nyobak ngai produksi tas serba guna sane tersedia di peken peken aktif contohne di peken badung. Masyarakat perlu meli tas to acepok gen, kale nyidang nganggo terus terusan. To mare ling segi pembeli gen, ling segi penjual masi sing kuangan mesuang sampah plastik. Contohne pdeagang buah sane setiap hari pasti ade sampah plastik sane pesu. Nah yen iraga ngorinang pedagang to apang sing medagang kan sing nyidang.. solusine rage ngai setoran sampah plastik khusus pedagang. Uling ditu iraga nyidang maan dana anggo produksi tas sane ramah lingkungan.</br></br>Nggih kesimpulane, sebenarne bek ade solusi, tapi irage keweh netapang karena kondisi sane sing pas. Yen iraga netepang uli jani harusne nyidang, tapi mebalik biin ke kesadaran masyarakat sane idup di bali niki. Nggih amonto gen saran tityng, Suksma.ki. Nggih amonto gen saran tityng, Suksma.)
  • TOLAK SAMPAH PLASTIK RING JEMBRANA: TINDAKAN IRAGA ANGGEN GUMI LAN SEGER BARENG-BARENG.  + (Sampah plastik sané mentik ring Jembrana dSampah plastik sané mentik ring Jembrana dados ancaman sané serius majeng lingkungan, kesehatan masyarakat, miwah kelestarian ekosistem. Limbah plastik sané nénten kaatur becik prasida ngusak tanah, toya, miwah udara, ngusak ekosistem, miwah nincapang résiko kesehatan saking polutan sané mayanin.</br>Iraga patut ngambil pemargi sane becik anggen nanganin pikobet puniki. Kapertama, pamréntah lokal miwah instansi sané mapaiketan patut nincapang sistem pengelolaan sampah sané efektif miwah berkelanjutan, rumasuk panglimbak infrastruktur pengolahan sampah miwah kampanye ngirangin kawigunan plastik sekali pakai.</br>Tiosan punika, pendidikan majeng ring parajanane indik mabuatnyane ngicalang sampah sane becik, ngepah sampah organik miwah non-organik, taler ngirangin kawigunan plastik sekali pakai taler mabuat pisan. Program insentif prasida kawigunayang anggen nyokong partisipasi aktif parajanane ring pengelolaan sampah.</br>Paguyuban pantaraning pamerintah, dunia usaha, miwah komunitas lokal taler kaperluang mangda prasida ngaryanin solusi sané holistik miwah lestari. Panglimbak kebijakan progresif miwah implementasi program-program aksi sané prasida kaukur miwah kalacak rutin taler dados kunci rikala nanganin sampah ring Jembrana.</br>Malarapan antuk utsaha sareng sami miwah komitmen saking samian pihak sane nyarengin, Jembrana prasida dados conto sane sukses sajeroning nyaga kelestarian lingkungan, kesehatan masyarakat, miwah kelestarian ekosistem alam majeng ring generasi sane jagi rauh. alam majeng ring generasi sane jagi rauh.)
  • TOLAK SAMPAH PLASTIK RING JEMBRANA: TINDAKAN IRAGA ANGGEN GUMI LAN SEGER SARENG SAMI.  + (Sampah plastik sané mentik ring Jembrana dSampah plastik sané mentik ring Jembrana dados ancaman sané serius majeng lingkungan, kesehatan masyarakat, miwah kelestarian ekosistem. Limbah plastik sané nénten kaatur becik prasida ngusak tanah, toya, miwah udara, ngusak ekosistem, miwah nincapang résiko kesehatan saking polutan sané mayanin.</br>Iraga patut ngambil pemargi sane becik anggen nanganin pikobet puniki. Kapertama, pamréntah lokal miwah instansi sané mapaiketan patut nincapang sistem pengelolaan sampah sané efektif miwah berkelanjutan, rumasuk panglimbak infrastruktur pengolahan sampah miwah kampanye ngirangin kawigunan plastik sekali pakai.</br>Tiosan punika, pendidikan majeng ring parajanane indik mabuatnyane ngicalang sampah sane becik, ngepah sampah organik miwah non-organik, taler ngirangin kawigunan plastik sekali pakai taler mabuat pisan. Program insentif prasida kawigunayang anggen nyokong partisipasi aktif parajanane ring pengelolaan sampah.</br>Paguyuban pantaraning pamerintah, dunia usaha, miwah komunitas lokal taler kaperluang mangda prasida ngaryanin solusi sané holistik miwah lestari. Panglimbak kebijakan progresif miwah implementasi program-program aksi sané prasida kaukur miwah kalacak rutin taler dados kunci rikala nanganin sampah ring Jembrana.</br>Malarapan antuk utsaha sareng sami miwah komitmen saking samian pihak sane nyarengin, Jembrana prasida dados conto sane sukses sajeroning nyaga kelestarian lingkungan, kesehatan masyarakat, miwah kelestarian ekosistem alam majeng ring generasi sane jagi rauh. alam majeng ring generasi sane jagi rauh.)
  • Solusi penanggulangan penumpukan sampah di Sekolah  + (Sampah punika bagian sane endep saking setSampah punika bagian sane endep saking setiap aktivitas ngalih. Yené sampunika wenten ring pabrik, pasar, griya, lan malih ring sekolah. Sampah punika bahan sisa utawi bahan habis pakai sane dados nentén kagunaan. Nika, para janma akeh sane ngarana makutus ngalih.</br></br>Sampah sane kadadosin bisa dados sampah organik lan sampah anorganik. Sampah organik inggih punika sampah sane bisa diturunin nganggen bantuan mikroorganisme. Sampah organik bisa dados sisa makanan, sisa sayuran, utawi daun-daunan sane kaendap. Ring pamaaran, sampah anorganik inggih punika sampah sane nentén bisa diturunin lan yadi dados bisa diturunin butuhne waktu sane saking lama, bisa puluhan utawi malih ratusan warsa madue. Sampah anorganik punika bisa dados sampah plastik kemasan makanan lan minuman, Styrofoam, pecahan kaca, lan lianan.</br></br>Kawentenan sampah organik punika kaeduk sane kadebetang dados permasalahan. Malih, sane jadi permasalahan inggih punika kawentenan sampah anorganik. Sampah anorganik butuh perhatian sane serius, wantah yadi dadiangang mapendam pinihane jani sampah anorganik sané kawentenan samianga percemaran ring lingkungan. Lingkungan sane kacemarang ngaweruhang kualitas pamedekan.</br></br>Lingkungan sekolah inggih punika warsa manusa natahang, ngumpul ngamolih nganggen titiang nganggen ipun melajah ilmu. Warsa punika, pastika sane ngaweruhang sampah, dados sampah organik utawi sampah anorganik. Sampah organik sane bisa kadebetang ring sekolah dados sisa makanan lan minuman, daun-daun kering sane kaendap saking pohon-pohon ring kelod sekolah, tusinge rumput sane kakasihin antuk membersihin lingkungan sekolah. Sementara sampah anorganik sane bisa kadados dados sampah plastik kemasan makanan lan minuman, kotak makanan lan kemasan mie sane kaanggen Styrofoam, kotak minuman susu, sedotan, lan sendok plastik, taler pecahan kaca.</br></br>Kawentenan sampah ring sekolah pastika butuh perhatian sane serius, wantah dados dadiangang mapendam sane kacemarang kualitas lingkungan. Wewatesan sane tusing cukup dados nyihuhin sareng tusing dados nyuutin wewatesan sane pinih luwih mrajan, yadi dados dadiangang mapendam sane kaendap.</br></br>Nyuhuh sampah nganggen cara ngalih dados bukanlah wewatesan sane sejati. Malih, sane jadi permasalahan sane lianan inggih punika sane ngalih ngalangkapanga pemanasan global sane kaendap saking asap sane kaanggen dados wewatesan sane nyihuhin CO lan CO2.</br></br>Yadi punika upaya sane bisa dadiangang nganggen sareng dados dadiangang mapendam permasalahan sampah ring sekolah, inggih punika:</br></br>1. Sampah organik sane dados sisa makanan lan dedaunan bisa dadiangang kadebetang dados kompos sane kasarapang nganggen pemupukan tanaman sane wenten ring sekolah.</br>2. Sampah anorganik sane dados kemasan makanan bisa dadiangang bahan nganggen nglaksanayang ekobrik sane nantiné bisa dadiangang ruruhin dados mejane utawi tempat duduk.</br>3. Sampah anorganik sane dados kotak makanan lan kemasan mie sane kaanggen Styrofoam bisa dadiangang bantal nganggen cara mbentuk dados ukuran cilik lan ngabungkusne nganggen kain.</br></br>4. Sampah anorganik sane dados pecahan kaca bisa dadiangang ditanggulangin nganggen cara nimbunne dadiangang bahan campuran coran.</br></br>SMKN 3 Denpasar ngalihang wewatesan zero waste sane kaendap dadiangang wewatesan ngangge ngalungguh sampah plastik saking SMKN 3 Denpasar nganggen cara ngalih ngalungguh sampah sane kaendap diasah olih siswa perkelas nganggen turnus sane tiap-tiap rahina.</br></br>Sekolah taler ngalihang ngajakin siswa dadiangang melajah tempat nasi sane kaendap makan pagi sane sane kadadosin sane ngangge Tumbler sane bisa dadiangang nganggen sareng-sareng nganggen wewatesan ngurangang sampah plastik ring sekolah lan nyata taler mrajan ngurangang jumlah sampah plastik sane kadadosin ring sekolah.ampah plastik sane kadadosin ring sekolah.)
  • Sampah ring Bali  + (Sampah ring Bali Sampah ring Bali sampun Sampah ring Bali</br></br>Sampah ring Bali sampun akeh pisan tur nenten becik antuk iraga sareng sami. Yadiastun sampun akeh pikobet sane metu, nanging tiang malih nyekenang indik pikobet puniki patut kauratiang tur kauratiang.</br></br>Manut penelitian liputan6.com, Gunung Sampah Ilegal sane tegehnyane 50 meter katemuin ring Bali, nyantos media Australia nyorohang tongos sampah ilegal ring Bali Utara, 5 Juli 2023. Indiké punika ngawetuang rasa éling ring Bali sané kasub pinaka destinasi wisata populer ring dura negara duaning keindahan alamnyané. </br></br>Media Australia taler maosang indik pikobet sampah sane kawedar antuk rencana ngenenin indik pajak wisatawan dura negara sane rauh ka Bali. Ring awal Juli 2023, Gubernur Bali Wayan Koster maosang para wisatawan pacang kaperluang naur Rp150 ribu ngawit warsa 2024. Dana sane kapikolihang pacang kaanggen ring palemahan, budaya, miwah ngwangun prasarana sane becikan. </br></br>Indiké puniki banget pisan ngaruhin ring wewidangan sané nampek saking puing-puing sampah santukan ngreredang polusi udara, yéning puing-puing punika kageseng taler pacang ngawinang polisi udara sané banget kaon taler taler ngaruhin ring pariwisata sané wénten ring bali. </br></br>Punika mawinan titiang nunas ngiring sareng-sareng ngicalang sampah ring genahnyane lan ngatur sampah antuk inovatif mangda nenten akeh sampah lan nenten ngrusak kenyamanan bersama yening iraga nenten ngelola punika becik, taler pabuat pariwisata bali sane sayan maju.er pabuat pariwisata bali sane sayan maju.)
  • Pariwisata pinaka Destinasi ngewetuang Lapangan Pekerjaan  + (Sampun sepatutne majeng Pemerintah Daerah Sampun sepatutne majeng Pemerintah Daerah Bali mangdane sida ngwangun utawi nguentuk panagrancana (masterplan) pembangunan Bali sane komprehensif. Masterplan industri ring sentur pariwisata sane komprehensif mateges sida ngwangun sakancan bisnis daerah sane inovatif mangda prasida nyokeng pikolih Daerah saking pariwisata tur sida ngewetuang lapangan pekerjaan, sane akeh, stabil tur mandiri. </br>Makudang wentuk sane dahat mabuat majeng Bali lan akeh daerah ring Indonesia pinaka education tourism, utawi wisata Pendidikan Panglimbakan inggian industri tourism pendidikan puniki dadoa kemargiang antuk makanti utawi kolaborasi sane kuat inggian Pemerintah lan Lembaga terkait. Naler wenten retreat wellness tourism utawi Pariwisata Kesehatan sane dahat mabuat pinaka daya tarik majeng wisatawan asing mangdane silih tunggil wilayah. Kawentenan kahuripan sosial budaya Krama Bali sane modern nanging kantun rumaket mapaiketan ring tradisi lan budaya sane dahat mabuat pinaka industri anyar sane madue nilai ekonomi dadosnyane Bali nenten malih ketergantungan ring industri hotel utawi jasa wisata pinaka aset utama perekonomian Daerah.ata pinaka aset utama perekonomian Daerah.)
  • Pariwisata pinaka Destinasi Ngewetuang Lapangan Pekerjaan  + (Sampun sepatutne majeng Pemerintah Daerah Sampun sepatutne majeng Pemerintah Daerah Bali mangdane sida ngwangun utawi nguentuk panagrancana (masterplan) pembangunan Bali sane komprehensif. Masterplan industri ring sentur pariwisata sane komprehensif mateges sida ngwangun sakancan bisnis daerah sane inovatif mangda prasida nyokeng pikolih Daerah saking pariwisata tur sida ngewetuang lapangan pekerjaan, sane akeh, stabil tur mandiri. </br>Makudang wentuk sane dahat mabuat majeng Bali lan akeh daerah ring Indonesia pinaka education tourism, utawi wisata Pendidikan Panglimbakan inggian industri tourism pendidikan puniki dadoa kemargiang antuk makanti utawi kolaborasi sane kuat inggian Pemerintah lan Lembaga terkait. Naler wenten retreat wellness tourism utawi Pariwisata Kesehatan sane dahat mabuat pinaka daya tarik majeng wisatawan asing mangdane silih tunggil wilayah. Kawentenan kahuripan sosial budaya Krama Bali sane modern nanging kantun rumaket mapaiketan ring tradisi lan budaya sane dahat mabuat pinaka industri anyar sane madue nilai ekonomi dadosnyane Bali nenten malih ketergantungan ring industri hotel utawi jasa wisata pinaka aset utama perekonomian Daerah.ata pinaka aset utama perekonomian Daerah.)
  • KAKIRANGAN KUALITAS SDM LOKAL  + (Sane dahat wangiang titiang para angga panSane dahat wangiang titiang para angga panureksa. Sapunika taler, para sameton yowana sareng sami sane tresna sihin titiang.</br></br>Pinih ajeng, lugrayang titiang ngaturang panganjali umat, Om Swastiastu</br></br>Sadurung titiang maatur-atur, ngiring sareng sami ngastiti bhakti majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, malaparan antuk pasuecan Ida, titiang ngiring ida dane sareng sami prasida mapupul i riki sajeroning acara Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi. Ring galahe sane becik sekadi mangkin titiang pacang ngaturang pidarta utawi orasi sane mamurda “Kakirangan Kualitas SDM Lokal”</br></br>Mangkin, kualitas miwah kemampuan SDM lokal Bali, ring widang skill miwah kemampuan miwah wawasan kepariwisataan kantun kirang. Sujatine, sumber daya manusia pariwisata Bali, utamanyane krama Bali durung madue keahlian sane manut ring standar permintaan wisatawan. Ring industri pariwisata akehan, krama Bali wantah meneng ring posisi-posisi pinaka front liner, sane madue pakaryan sane abot, nanging molihang penghasilan sane akidik ketimbang posisi-posisi ring tingkat manajer sane lumrahnyane kagelar olih krama saking dura Bali miwah dura negara. Mangda prasida masadok ring para wisatawan, kabuatang sumber daya manusia sané kompeten, berkualitas, profesional, miwah standar internasional. Punika mawinan, anggén ngungkulin pikobet ring widang panglimbak SDM pariwisata lokal Bali, pamerintah prasida ngamargiang antuk nincapang pelatihan-pelatihan, penyuluhan kepariwisataan, miwah ngelaksanayang Sertifikasi Kompetensi ring widang Pariwisata. Tiosan punika, panglimbak pariwisata ring Bali patut prasida ngicénin genah makarya sané berkualitas majeng krama irika. Pawangunan sane becik minakadi hotel, restoran, miwah sane lianan patut kalimbakang tur kajaga olih parajanane irika. </br></br>Saking pikobet puniki, titiang nunas ring para pamimpin Bali sane pacang kapilih ring warsa 2024 mangda urati indik kualitas SDM lokal ring Bali, mangda SDM pariwisata lokal Bali prasida masaing sareng SDM luar. Asapunika prasida titiang matur, kirang langkung titiang nglintangin geng rena sinampura, puput titiang antuk parama santhi, Om Santhi, Santhi, Santhi Om.rama santhi, Om Santhi, Santhi, Santhi Om.)
  • Kesiapan Ngebangkitang Pariwisata ring Bali  + (Sane mangkin bali sampun nyiapang langkahSane mangkin bali sampun nyiapang langkah sane ngidaang ngebangkitang pariwisata ne ring bali, sane becik lan berkualitas ring ajeng. Lan nyiapang bantuan melalui ekonomi masyarakat</br>Ring bali utawi ring destinasi wisata sane siosan patut kasiapang strategi sane ageng pascapandemi mangda prasida bangkit. Mangdane irage sami prasida siaga yening pariwisata sampun ka buka.</br></br>Sekadi sane irage cingakin pariwisata era baru inggih</br> punika pariwisata sane </br>kedas, seger, trepti.</br></br>Yening jagi kewentenang sesolahan sane marupa kecak, mangde wenten sekadi sane kinucap protokol kesehatan. </br>Mangda ngidang pariwisatane sane mangkin lebih maju lan kreatif.</br>Sampun wenten tetige genah ring Bali sane sampun kemanggehang dados zona Hijau bebas COVID-19 inggih punika Ubud ( Kabupaten Gianyar), Nusa dua ( Kabupaten Badung ),lan Sanur ( Kota Denpasar ).</br>Pengukuhan Zona Hijau punika mangdane sida aman lan nyaman majeng ring para wisatawan sane rauh melanjaran ring genah punika.</br>Pungkuran mangdane para tamiu saking luar utawi lokal sane dados melanjaran ring genah punika sane sampun mevaksinasi lan sampun ngemargiang tes PCR sedurung memargi lan ring mantuke, sareng sane jagi berwisata ring Zona Hijau (Ubud,Nusa dua,lan Sanur).ring Zona Hijau (Ubud,Nusa dua,lan Sanur).)
  • BALI kemBALI BANGKIT  + (Sane mangkin iraga uning yening pariwisataSane mangkin iraga uning yening pariwisata Baline sedeng keweh sesukat kawentenan covid-19. Akeh hotel miwah tongos wisata sane tutup santukan wenten awig-awig saking pemerintahe guna mencegah penularan virus covid-19 punika. Anggen ngebangkitin pariwisata apanh tetep majalan cara ipidan, pamrintahe patut masuang makudang-kudang upaya.</br>Menurut titiang, langkah sane patut kalaksanayang olih pamrintahe guna ngebangkitang pariwisata Baline mangkin inggih punika:</br>1. Nenten nutup tongos wisata ring Bali anggen masyarakat umum nanging tetep nyalanang protokol kesehatan yening lakar macelep ka tongos wisatane miwah patut ngedengang bukti vaksin</br>2. Wenten subsidi tes swab/rapid antigen gratis ring pemerintah anggen masyarakat sane jagi rauh utawi melali ka Bali</br>3. Bani ngemaang promo ka masyarakat sane lakar melali ka tongos wisatane apang ngidang memancing daya tarik wisatawane berkunjung tur cara puniki ngidang ngelancarang pemasukan tongos wisatane punika.ancarang pemasukan tongos wisatane punika.)
  • Harapan  + (Sane mangkin sampun jagi nyanggra warsa 20Sane mangkin sampun jagi nyanggra warsa 2024. Makeh sampun wenten pembangunan ring jagat Baline. </br>Sajebag bali sampun ngancang ngerasanin sane mewasta perkembangan pembangunan. </br>Nanging kantun wenten makudang-kudang kekirangan ring pembangunan sane sampun kalaksanayang. Sane pinih pertama punika, indik pengolahan sampah masyarakat. Santikan sane mangkin penduduk ring gumi Bali sampun ngancan makeh sane ngeranayang sampah masyarakat taler ngancan medugdug. TPA sane wenten ring Bali nenten cukup anggen ngolah sampah sane rauh sabilang rahina. Sampah sane ngancan medugdug pastika ngawinang lingkungan dados nenten becik ring kesehatan masyarakat. </br>Pikobet puniki sane patut dados sorotan majeng ring sapa sira sane kasudi dados wakil rakyat, mangda prasida pikobet puniki nemu pamargi utawi jalan keluarbet puniki nemu pamargi utawi jalan keluar)
  • Para Pamimpin,Para Yowanane lan Narkoba  + (Sane mangkin titiang jagi nyritayang indikSane mangkin titiang jagi nyritayang indik pikobet sane patut kauratiang olih para pamimpin iraga, inggih punika pamimpin sane mabuat pisan majeng ring para yowana. Rare-rare mangkin dangan pisan kaprovokasi olih sapasira ja punika becik saking anak sane nenten kauningin. Rare-rare puniki pacang kaaturin sakadi ngadol narkoba sane kawedar ring ipun indik ngadol narkoba punika akeh ngamolihang jinah bandingang makarya becik. Ipun nenten uning indik anake sane nuntun ipun inggih punika anak sane meled nyingakin ipun rusak miwah madue masa depan sane peteng. Rare-rare puniki iri ring pikolih sane pacang kapolihang. Nanging ipun nenten nyingakin masa depan ipun pacang rusak sangkaning parilaksana ipun sane dangan kaprovokasi olih anak sane nenten ipun.</br></br> Nénten ja wantah ngawinang para yowanane meled uning ring rasa narkoba punika sangkaning meled ring raga utawi kapaksa antuk anak sané nuntun ipun ngadol narkoba punika. Wenten taler sané kadulurin antuk pikayunan olih para yowanane, yéning nginem narkoba punika pikayunan iraga pacang dados. Para yowanane mangkin pacang iri ring kawéntenan narkoba punika. Santukan iraga nénten uning pikobet napi-napi sané karasayang olih yowanane mangkin.</br></br> Mangkin patut nyihnayang pituduh lan nuntun margi sané patut majeng ring para yowana mangkin. Nénten ja yowana kémanten nanging para rerama patut taler nuntun alit-alite mangda becik mangda nénten wénten sané nénten becik. Yéning yowana sané sampun keni pikobet punika patut para pamimpin mangkin ngicénin tamba sané becik pisan mangda ipun prasida seger malih saking pikobet punika. Ipun patut keni pamidanda sangkaning iwang ipuné mangda nénten malih kamargiang. Sampunang iraga ngutang alit-alite sane kantun alit mangda sampunang ipun ngulurin indria sane tan becik.unang ipun ngulurin indria sane tan becik.)
  • Mengubah Target Pasar Wisatawan  + (Sane mangkin, Bali manggihin pikobet agengSane mangkin, Bali manggihin pikobet ageng indik ngwaliang malih sektor pariwisata sakadi jati mula, sasampunne keni dampak gering agung Covid-19. Pinaka silih tunggil wewidangan sane dados sumber PAD pinih ageng saking sektor pariwisata, ekonomi Baline runtuh santukan pendapatan sane nguredang. Duaning punika, angga stakeholder, ngawit saking swasta, pemerintah, taler krama sami patut ngrereh solusi indik pikobet puniki.</br></br>Yening nganggen analisis target pasar, Bali kabaos ngandelang wisatawan saking duranegara. Indike puniki prasida kacingakin antuk penawaran utawi supply sane kacumawisang olih Bali, ajin ipun, taler panyanggra sane spesial majeng ring tamiu duranegara. Punika taler ring akomodasi miwah atraksi sane kacumawisang majeng ring tamiu standar duranegara. Indike puniki ngawinang prabea utawi spending of money sane ageng majeng ring toris sane pacang malancaran ka Bali. Sakewanten ring galahe mangkin, meweh antuk wisatawan duranegara rauh ka Bali santukan kahanan jagat gering sakadi mangkin. Wenten pembatasan ring penerbangan duranegara, kebijakan karantina ring Jakarta miwah panglimbak kasus Covid-19 sane durung prasida kajantenang.</br></br>Duaning asapunika, sektor pariwisatane mangkin prasida ngandelang wisatawan domestik pinaka target pasar. Indike puniki raris muatang kebijakan-kebijakan sane manut ring segmentasi wisatawan lokal. Raris, kebijakan puniki taler muatang sokongan saking angga swasta miwah krama makasami mangdane nenten lali ring pasar domestik, duaning prabea sane kadruenang wisatawan domestik nenten akeh sakadi saking duranegara. Indik prabea puniki taler prasida ngicen tetimbang ri kala wisatawan punika jagi malancaran malih ka Bali benjang pungkur. </br></br>Punika mawinan, pemerintah mangdane ngrincikang kebijakan spesifik sane prasida nincapang pangrauh wisatawan domestik ka Bali. Indike puniki matetujon mangda nincapang pikayunan malancaran krama lokal (domestik) ka Bali. Taler nincapang daya saing wisata Bali sareng 5 genah wisata prioritas tiosan sane dados fokus pemerintah pusat sakadi Danu Toba, Mandalika, Borobudur, Labuan Bajo, miwah Linkupang. Panglimbak pasar domestik anggen nangiang pariwisata Bali pacang dados stimulus ekonomi sane becik ring masan gering agung Covid-19, sane durung janten malih pidan pacang wusan.ne durung janten malih pidan pacang wusan.)
  • Nangiang Pariwisata Baline Mangkin Kantos Kapungkur Wekas  + (Sane patut kamargiang olih pamerintah mangSane patut kamargiang olih pamerintah mangda prasida nangiang pariwisata baline mangkin kantos ka pungkur wekas inggih punika:</br>1. Ngagenahang genah karantina sane anyar antuk tamiu sane jagi karantina ritatkala maplesiran ke Bali.Mangda para tamiu sayan aman tur nyaman ritatkala mekarantina lan mangda nenten sayan akeh sane keni pinungkan covid-19 ring Bali.</br>2. Ngelestariang genah wisata ring Bali mangda tamiu sayan seneng maplesiran ring genahe punika.Contonyane mamulain entik-entikan sekar utawi sane lianan mangda genah wisata sayan asri tur ngaryanin genah spot-spot foto sane becik.</br>3. Mromosiang genah wisata bali ring Media Sosial antuk ngerauhang selebgram-selebgram Bali,mangda wisata ring bali sayan kasub,lan ngapratita budaya miwah kesenian Bali.Contonyane mentasang tari-tarian ring genah wisata punika,mangda tamiu sayan seneng jagi meplesiran ring genah punika.</br>4. Ngawi Bali sane pateh sekadi wastannyane,inggih punika:</br>B = Bersih</br>A = Aman</br>L = Lestari</br>I = Indah B = Bersih A = Aman L = Lestari I = Indah)
  • jalanan yang berlubang  + (Sane wangiang titiang bapak sekolah,  lan Sane wangiang titiang bapak sekolah,  lan sane wangiang titiang staf staf dewan guru, lan para siswa siswi sane tresna asihin titiang. </br></br>" Om Swastyastu " sadurung titiang nguningayang antukan iraga sareng sami nunas wara nugraha ring Ida Sang Hyang Widhi, atas wara nugraha ida iraga sareng sami bise mepulpul ring acara punika. ring kesempatan niki titiang lakar ngewacen " jalanan berlubang" </br></br>Zaman jani liu sajan iraga nepukin jalan- jalan sane usak, becik jalan ane bolong lan tiosan. jalanan sane bolong nike ngai para pengguna jalane was was nganti sesai ngeranayang kecelakaan. Iraga patut negakin motor adeng adeng lan akibat jalan usak punika ngeranayang iraga tusing nyaman ngaba motor dijalanan ne. </br></br>Titiang  ring arep iriki lakar ngajak ida dane sareng sami antuk peduli sareng lingkungan sekitar iragene,  titiang malih ngajak para pemerintah sareng sami antuk menin jalan jalan sane berlubang irika Mangdane iraga sareng sami becik pamargine ring margi, dadosnyane titiang nunas ring pemerintah apanga menin jalanan sane berlubang punika. </br>Inggih ida dané sané kusumayang titiang wantah kadi asapunika sane prasida katurang tityang ngenénin indik jalanan sane usak. Manawi ring sajeroning napi sané baosang titiang i wawu wénten iwang antuk titiang matur, titiang nunas pangampura. Puputang titiang antuk Parama Santih. Om Santih Santih Santih Om.Parama Santih. Om Santih Santih Santih Om.)
  • Urati Ring Luu Plastik  + (Sane wangiang titiang para angga panureksaSane wangiang titiang para angga panureksa asampunika taler para semeton yowana sareng Sami sane tresna asihin titiang, pinih ajeng lugrayang titiang ngaturang pangayubagia majeng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa santunan asung kerta wara nugrahan ida titiang sareng ida ne Sami mangkin prasida polih makunyit di alas ring acara Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi sedereng titiang ngawitang orasi ne sane mangkin ngiring ulengan pikayun melarapan antuk Pengastungkara Panganjali Umat OM SWASTYASTU </br></br>Mungguin orasi sane pacang aturang titiang inggih punika mamurda Urati Ring Luu Plastik.Yan masang indik kaasrian jagat Bali ne sayuakti sampun kasub saking riin sakewanten mangkin doh matiosan. Akeh pikobet sane nimbenin jagate indayang ja uratiang gening sabehe bales rauh ke dese dese toyane munggah, blabar ageng boya ja wantah ring kota ke manten nanging sampun nyluksuk ring desa. Sampah plastik punika mekacakan anyud ngebek rauh ka pasisi ngantos ulame ring segara padem nede luu plastik nike mekrana wenten masyarakat sane ngutang luu sembarangan sane nenten patut di tiru.</br></br>Pikobet punika sampun sepatutne polih uratian saking pamerintah miwah masyarakat. Para calon pemimpin mangda prasida nguratiang pikobet punika. yening mresidayang mangda kasusun dados program pemerintah indik pengelolaan luu sane wenten ring jagat Bali.</br></br>Inggih ida dane sareng Sami sane wangiang titiang yening cutetang titiang atur titiang iwawu sekadi asampuniki luu plastik maka baya ageng sane patut uratiang. Pemargi sane prasida margiang inggih punika antuk meresik serahina, ngirangin ngangge sampah plastik, nenten ngutang luu saking arep. Boya ja wantah ring Bali kemanten sakewanten sapa sira ja iriki ring jagat Bali madue sesane nguratiang indik keresikan jagat Bali ne</br></br>Inggih wantah akadi asampunika titiang prasida matur ring galahe sane becik puniki manawita wenten atur titiang sane nenten patut ring arsa titiang nunas geng rena sinampura atur puputang titiang antuk Paramasanthi</br>Om Santhi, Santhi, Santhi Om Paramasanthi Om Santhi, Santhi, Santhi Om)
  • MASALAH YANG MENDESAK MENGENAI PEMILU  + (Sane wangiang titiang: angga panureksa makSane wangiang titiang: angga panureksa makesami, sane wangiang titiang Tim BASAbali Wiki, punika taler para atiti sareng sami sane tresnasihin titiang Rasa angayu bagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, duaning sangkaning asung kerta wara nugrahan Ida, titiang prasida mesadu ajeng majeng ring Ida Dane sareng sami.</br> Bali inggih punika provinsi sane sugih pisan mawit saking budaya tradisi,makanan, genah wisata muah sane lianan. Nike sane ngawinan para turis-turis saking dura negara rauh meriki ke Bali. Turis-turis, sane rauh punika ipun, nenten uning antuk kawentenan awig-awig. ring Bali. Conto sane pinih kongkret bule sane sane nenten nganggen busana munggah ring genah suci sane megenah ring sinalih tunggil pura ring Bali, wus kenten kasus bule ugal-ugalan makta sepeda motor ring jalan raya.</br> Pengaptin titiange majeng ring calon menggala Bali sane kapilih ring Remilu 2024 niki. Sumangdane memperketat aturan majeng ring wisatawan asing sane. rauh ke Bali. Utamanyane aturan majeng bule sane mewisata ke genah-genah suci lan aturan berkendara ring margi agung.</br> Ainggih, wantah asapunika prasida aturang titiang, yening wenteng iwang titiang matur majeng ring Ida Dane sareng sami, titiang numas geng rena sinampura. Sineb titiang antuk Paramashanti</br>Om Shanti Shanti Shanti Omuk Paramashanti Om Shanti Shanti Shanti Om)
  • “Apa Masalah Paling Mendesak Ditangani. Oleh Para Calon Pemimpin Bali?"  + (Sane wangiang titiang: angga panureksa makSane wangiang titiang: angga panureksa makesami, sanewangiang titiang Tim BASAbali Wiki, punika taler para atitisareng sami sane tresnasihin titiang Rasa angayu bagiaaturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, duaning sangkaning asung kerta wara nugrahan Ida, titiangprasida mesadu ajeng majeng ring Ida Dane sareng sami.</br> Bali inggih punika provinsi sane sugih pisan mawitsaking budaya tradisi,makanan, genah wisata muah sanelianan. Nike sane ngawinan para turis-turis saking dura negara rauh meriki ke Bali. Turis-turis, sane rauh punika ipun, nentenuning antuk kawentenan awig-awig. ring Bali. Conto sanepinih kongkret bule sane sane nenten nganggen busana munggah ring genah suci sane megenah ring sinalih tunggilpura ring Bali, wus kenten kasus bule ugal-ugalan maktasepeda motor ring jalan raya.</br> Pengaptin titiange majeng ring calon menggala Bali sanekapilih ring Remilu 2024 niki. Sumangdane memperketat aturan majeng ring wisatawan asing sane. rauh ke Bali. Utamanyane aturan majeng bule sane mewisata ke genah-genah suci lan aturan berkendara ring margi agung.</br> Ainggih, wantah asapunika prasida aturang titiang, yeningwenteng iwang titiang matur majeng ring Ida Dane sarengsami, titiang numas geng rena sinampura. Sineb titiang antukParamashanti</br>Om Shanti Shanti Shanti OmtukParamashanti Om Shanti Shanti Shanti Om)
  • Putu Krisna Pratama  + (Sareng-sareng nyiatin polusi: Ngardi pemargi becik ring palemahan mangda prasida kanggen ngantos riwekasan)
  • Ngwangun Imanusa Sane Utama Antuk Sastraok  + (Sastra Pinaka suluh sane galang apadang riSastra Pinaka suluh sane galang apadang ring jagate. Maosang indik aab jagat sakadi mangkin sane ketah kabaos Kali Yuga utawi Kali Sanghara. Minakadi akeh para janane maparilaksana lempas ring uger-uger sastra agama, sakadi mamaling, mamarikosa, marebat sareng semeton, miwah wicara sane tiosan. Jatma sakadi punika majanten sampun luput ring sane kabaos antuk budhi pekerti, raris pikayun sane sumbung miwah nyapakadiaku. Imanusa prasidha nelebang daging sastra agama mangda prasidha weruh utawi uning ring napi sane kabaos becik turmaning napi sane kabaos tan becik. Sang sane sampun nelebang sastra aji ring sajeroning angga sarira rumasat kadi kawentenan kajangkepin antuk suar sane mabuat pisan anggen memargi sajeroning latri. Risampunne imanusa kajangkepin antuk sastra aji teleb ipun pacang prasida uning ring ketatwan dados imanusa sungkem ring sastra agama.n dados imanusa sungkem ring sastra agama.)
  • Lingkungan ring bali  + (Saya minta maaf, tetapi saya tidak memilikSaya minta maaf, tetapi saya tidak memiliki akses ke teks orasi Bahasa Bali yang panjang secara utuh di sini. Namun, saya bisa mencoba membuat cuplikan orasi dengan 3 paragraf, meskipun ini hanya simulasi:</br></br>"Para wargi sane patut kaweruhan. Mangda pariwisata ring desa puniki mapinunas, patut nenten dados kaajenganang desa miwah krama ring desa, sane musti ngiringin aturan sane kapalnayang. Perlu tambahe, nenten dados ngamot tradisi lan budaya punika, paling ring raraga krama ring desa. Raraga sane sampun nganggenke, akeh ring ipun sujatinnyane becik."</br></br>"Sane sampun maanggen mardawa punika, patut ngamot, mawiguna, lan maturan. Lantas, para pemuda lan pemepeka prasida ngamot potensi desa puniki ring rahina-harina. Prasida ngemargiang kriya ring desa, ngamot keterampilan lan pengetahuan miwah tur ngamot pariwisata sane patut ngetisin desa puniki. Mawastu prasida ngemargiang peran para pemuda lan pemepeka ngamot perbekel punika."</br></br>"Kruna, patut kasujatang ngamot keterampilan-pengetahuan nganutin aturan sing kapalnayang, nenten dados ngalibatang desa lan ngalangin prasida ring Bali niki. Parindik punika patut ngedang ring wargi miwah para pemerintah sane makarya ring desa. Sadurung nenten dados pamaranan, prasida ngemargiang prasida sane patut miwah nenten dados ngalangin desa ring Bali."ah nenten dados ngalangin desa ring Bali.")
  • Menangani Masalah-Masalah Utama dengan Bijaksana  + (Sebagai calon pemimpin Bali, puniki titianSebagai calon pemimpin Bali, puniki titiang nyalanang masalah mendesak sane wantah dados perhatian segera. Prasida ngelahang ring pamrentah sane sampun titiang dados prioritas utama. Para toya, ambalang semu, lan polusi laut sampun ngelahang tuah ring Bali.</br></br>Nika ring dados, ketimpalan sosial prasida patut kalungguhan olih program-program inklusif. Pendidikan sane ngalantur, akses layanan kesehatan sane pangrabuh, lan oportunis pekerjaan sane pinih luwih patut dados fokus ring ngemayang kesejahteraan wargi Bali.</br></br>Ring dados, perlunya pemulihan pariwisata sane rahayu. Reramaang tibayang turis, titiang patut ngajaga kawisesan sane dados carik, budaya lokal, lingkungan, lan kesejahteraan wargi ring setata. Yening dados padu, kajengayang titiang patut membangun Bali sane rahayu lan inklusif ring para anak cedik. rahayu lan inklusif ring para anak cedik.)
  • Ajeng Pariwisata Bali  + (Sedek pandemi Covid-19 melanda ring jagat Sedek pandemi Covid-19 melanda ring jagat lan ngawinang sektor pariwisata ring bali terpuruk saking Maret 2020. Samian Pariwisata ring bali padem santukan nenten wenten turis sane rauh ka Bali krana takut kena virusnyane. Nika mawinang perekonomian ring Bali ngancan nuunan.</br></br>Anggen ngewangun Pariwisata Bali rikala mangkin, sepatutnyane kalaksanayang antuk ngadayang event - event ring sektor pariwisata sane menarik, minakadi pameran sane madaging barang-barang sane meciri khas bali lan ngadayang pesta seni utawi igel-igelan sane mamuat budaya-budaya Bali, sane prasida menarik uratian wisatawan lan wisatawan ne makayunan rauh ka Bali. Kesempatan puniki pacang prasida keraih yening prasida ngicen jaminan ring para wisatawan ne indik kondisi aman saking resiko terjangkit Virus Covid-19 ritatkala kewentenan ring Bali. Nike mawinan implementasi protokol kesehatan lan program vaksinasi serentak ring samian sektor musti kafokusan sareng sinamian.</br></br>Nganggen mekudang - kudang usaha sane kalaksanayang olih samian pihak minakadi pemerintah, pelaku industri pariwisata lan masyarakat kesaratan mangda rasa percaya indik pariwisata bali prasida tumbuh lan pariwisata pacang malih bangkit.umbuh lan pariwisata pacang malih bangkit.)
  • Ni Putu Desni Maheswari Putri  + (Sedin dina ring sanghyang ambuHujan gede sSedin dina ring sanghyang ambuHujan gede sane ngguyur wewidangan Kabupatine Karangasem, Bali, nenten wantah sampun. ngaenang banjir ring makudang-kudang genah, nanging masih bencana tanah longsor ring daerah Sanghyang Ambu ring Rabu (6/2/2019) kirang langkung galah 18.55 Wita. Bencana longsor mamargi risampuning bagian liur Bukit ring areal puniki ambles ring tengah makudang meter, ring dija material longsorane langsung nutup sebagian badan margi gede sane nyambung Amlapura lan Denpasar. gede sane nyambung Amlapura lan Denpasar.)
  • masalah apa yang palinh mendesak untuk diselesaikan oleh calon pimpinan bali?  + (Sedurung titiang ngelanturang atur ngiringSedurung titiang ngelanturang atur ngiring pinih ajeng iraga sareng sami nunas ica majeng ring ida sang Hyang Widhi, duaning sangkaning paswecan Ida presida raris iraga mesadu ajeng ring galahe tur genahe sane becik puniki.</br></br>Om Swastyastu,Om Awighnam Astu Nama Sidham,</br></br>Pendidikan wantah pisarat ngawetuang kautaman bangsa. Majalaran antuk pendidikan, iraga prasida mikolihang kasukertan miwah ngametuang kauripan sane pinih becik ring pungkur wekas. Antuk punika, iraga mangda stata mapauruk miwah ngruruh kaweruhan.</br></br>Sampunang wusan mapauruk, santukan kaweruhane punika nenten wenten watesnyane. Ngiring iraga sareng2 nincapang pendidikan ring Indonesia. Iraga mangda nyantenang mangda makasami alit2 Indonesia ngamolihang piranti miwah pamargi sane pinih becik.</br></br> Yening pendidikan sampun mawastu becik, iraga prasida ngametuang indonesia sane maju, adil, miwah kerta raharja. Wantah kadi asapunika sambrama wacana saking tityang. Mogi mawiguna.</br></br>Puniki menawi tan wenten iwang atur titiang, titiang ngulungsur gung rena pangampura, ngiring sineb antuk ucaran Parama Shantih.</br></br> </br></br> Om Santih Santih Santih Om Shantih. Om Santih Santih Santih Om)
  • Pendidikan Bangsa  + (Sedurung titiang ngelanturang atur ngiringSedurung titiang ngelanturang atur ngiring pinih ajeng iraga sareng sami nunas ica majeng ring ida sang Hyang Widhi, duaning sangkaning paswecan Ida presida raris iraga mesadu ajeng ring galahe tur genahe sane becik puniki.</br>Om Swastyastu,</br></br>Om Awighnam Astu Nama Sidham,</br> Pendidikan wantah pisarat ngawetuang kautaman bangsa. Majalaran antuk pendidikan, iraga prasida mikolihang kasukertan miwah ngametuang kauripan sane pinih becik ring pungkur wekas. Antuk punika, iraga mangda stata mapauruk miwah ngruruh kaweruhan. </br>Sampunang wusan mapauruk, santukan kaweruhane punika nenten wenten watesnyane. Ngiring iraga sareng2 nincapang pendidikan ring Indonesia. Iraga mangda nyantenang mangda makasami alit2 Indonesia ngamolihang piranti miwah pamargi sane pinih becik. </br>Yening pendidikan sampun mawastu becik, iraga prasida ngametuang indonesia sane maju, adil, miwah kerta raharja. Wantah kadi asapunika sambrama wacana saking tityang. Mogi mawiguna.</br>Puniki menawi tan wenten iwang atur titiang, titiang ngulungsur gung rena pangampura, ngiring sineb antuk ucaran Parama Shantih.</br></br>Om Santih Santih Santih Omarama Shantih. Om Santih Santih Santih Om)
  • Pendidikan  + (Sedurung titiang ngelanturang atur ngiringSedurung titiang ngelanturang atur ngiring pinih ajeng iraga sareng sami nunas ica majeng ring ida sang Hyang Widhi, duaning sangkaning paswecan Ida presida raris iraga mesadu ajeng ring galahe tur genahe sane becik puniki.</br>Om Swastyastu,</br></br>Om Awighnam Astu Nama Sidham,</br> Pendidikan wantah pisarat ngawetuang kautaman bangsa. Majalaran antuk pendidikan, iraga prasida mikolihang kasukertan miwah ngametuang kauripan sane pinih becik ring pungkur wekas. Antuk punika, iraga mangda stata mapauruk miwah ngruruh kaweruhan. </br> Sampunang wusan mapauruk, santukan kaweruhane punika nenten wenten watesnyane. Ngiring iraga sareng2 nincapang pendidikan ring Indonesia. Iraga mangda nyantenang mangda makasami alit2 Indonesia ngamolihang piranti miwah pamargi sane pinih becik. </br> Yening pendidikan sampun mawastu becik, iraga prasida ngametuang indonesia sane maju, adil, miwah kerta raharja. Wantah kadi asapunika sambrama wacana saking tityang. Mogi mawiguna.</br> Puniki menawi tan wenten iwang atur titiang, titiang ngulungsur gung rena pangampura, ngiring sineb antuk ucaran Parama Shantih.</br></br>Om Santih Santih Santih Omarama Shantih. Om Santih Santih Santih Om)
  • Pendidikan ring Bali  + (Sedurung titiang ngelanturang atur ngiringSedurung titiang ngelanturang atur ngiring pinih ajeng iraga sareng sami nunas ica majeng ring ida sang Hyang Widhi, duaning sangkaning paswecan Ida presida raris iraga mesadu ajeng ring galahe tur genahe sane becik puniki.</br>Om Swastyastu,</br></br>Om Awighnam Astu Nama Sidham,</br> Pendidikan wantah pisarat ngawetuang kautaman bangsa. Majalaran antuk pendidikan, iraga prasida mikolihang kasukertan miwah ngametuang kauripan sane pinih becik ring pungkur wekas. Antuk punika, iraga mangda stata mapauruk miwah ngruruh kaweruhan. </br> Sampunang wusan mapauruk, santukan kaweruhane punika nenten wenten watesnyane. Ngiring iraga sareng2 nincapang pendidikan ring Indonesia. Iraga mangda nyantenang mangda makasami alit2 Indonesia ngamolihang piranti miwah pamargi sane pinih becik. </br> Yening pendidikan sampun mawastu becik, iraga prasida ngametuang indonesia sane maju, adil, miwah kerta raharja. Wantah kadi asapunika sambrama wacana saking tityang. Mogi mawiguna.</br>Puniki menawi tan wenten iwang atur titiang, titiang ngulungsur gung rena pangampura, ngiring sineb antuk ucaran Parama Shantih.</br></br>Om Santih Santih Santih Omarama Shantih. Om Santih Santih Santih Om)
  • Pendidikan indonesia  + (Sedurung titiang ngelanturang atur ngiringSedurung titiang ngelanturang atur ngiring pinih ajeng iraga sareng sami nunas ica majeng ring ida sang Hyang Widhi, duaning sangkaning paswecan Ida presida raris iraga mesadu ajeng ring galahe tur genahe sane becik puniki.</br>Om Swastyastu,</br>Om Awighnam Astu Nama Sidham,</br> </br>Pendidikan wantah pisarat ngawetuang kautaman bangsa. Majalaran antuk pendidikan, iraga prasida mikolihang kasukertan miwah ngametuang kauripan sane pinih becik ring pungkur wekas. Antuk punika, iraga mangda stata mapauruk miwah ngruruh kaweruhan.</br>Sampunang wusan mapauruk, santukan kaweruhane punika nenten wenten watesnyane. Ngiring iraga sareng2 nincapang pendidikan ring Indonesia. Iraga mangda nyantenang mangda makasami alit2 Indonesia ngamolihang piranti miwah pamargi sane pinih becik.</br>Yening pendidikan sampun mawastu becik, iraga prasida ngametuang indonesia sane maju, adil, miwah kerta raharja. Wantah kadi asapunika sambrama wacana saking tityang. Mogi mawiguna.</br>Puniki menawi tan wenten iwang atur titiang, titiang ngulungsur gung rena pangampura, ngiring sineb antuk ucaran Parama Shantih.</br> </br>Om Santih Santih Santih Omrama Shantih. Om Santih Santih Santih Om)
  • Langkah sane Patut Pemerintah Uratiang ring Pariwisata Bali  + (Sekadi sane sampun keuningin ngantos mangSekadi sane sampun keuningin ngantos mangkin pulau Bali kantun keangken pinaka "Pulau Seni Budaya, Pulau Dewata, Pulau Seribu Pura , miwah pulau Sorga utawi The Last Paradise.</br>Mawinan asapunika budaya Baline patut kaupapira mangda prasida ajeg, kukuh miwah lestari. Yening budaya Bali sampun rered utawi runtuh pastika pariwisata baline sareng pacang sayan ngerered tur padem, nah punika mawinan iraga puniki pinaka masyarakat lan generasi penerus Bali ngiring ajegang lan lestariang budaya lan bahasa Baline mangde nenten ical utawi padem. </br>Lan mantuka majeng ring Pamerintah langkah kreatif napi sane keperluang antuk pembangkitan pariwisata Baline?</br>Menurut tityang yening antuk genah-genah pariwisata, punika sampun akeh wenten ring soang -soang kabupaten tur samian kreatif-kreatif pisan garyanin genah punika mangde kasenengin olih wisatawanyane , sane kirang puniki ngeninin indik pemandu wisatawan. Pemandu wisatawan punika janten ngemolihang peranan penting pisan , napi mawinan kadi punika?</br> minakadi parilaksana wisatawan utawi touris sane sampun lintang, punika wenten touris sane melinggih ring pelinggih sane wenten ring Pura Agung Besakih , ritatkala nika nenten ke iraga pinaka kerama bali jengah nolih taksu Bali sane sampun ke jalanang benyah kerana parilaksana touris punika napi malih foto punika viral ring media sosial . Akeh masyarakat baline mepitaken-taken indik unduk punika "sapesirekeh pamandu touris punika??, Adi bange keketo?, Ken-ken pemandu pariwisatane to?,jengah nepuk taksu ne jek-jek e " ,miwah komentar sane lianan sami masyarakat Bali heran nyingakin punika. Nahh sane mangkin pemerintah Bali mangde prasida waspada lan sareng-sareng melajah antuk keiwangan mangdane nenten kawawanin malih , lan nika mawinan pemerintah mangkin mangde memilih utawi mendidik pemandu wisatawanyane mangde uning terutamanyane ring taksu Bali , uning sane patut lan sane nenten patut. Yening pemandu sampun uning makesami pastika touris utawi wisatawan nenten pacang ngelaksanayang parilaksana sane nenten manut, </br>lan tityang percaye nenten makesami pikeneh utawi pikayun wisatawan'e pacang ngusak-ngasik Bali, akehan touris utawi wisatawan ke Bali pacang malajah tur sane meled uning sekadi napi taksu ,budaya lan tradisi Bali . Punika mawinan pemandu wisatawan mangda prasida uning napi sane pacang kebaosang majeng ring wisatawan, tur prasida mautsaha mangda wisatawan uning Bali punika sekadi napi , tur napi sane nenten patut kelaksanayang tur patut kelaksanayang ritatkala ring genah suci miwah sane lianan .atkala ring genah suci miwah sane lianan .)
  • Kapiambeng ring sejeroning pariwisata  + (Sekadi sane terjadi ring Pante kuta WentenSekadi sane terjadi ring Pante kuta Wenten beberapa sane meadolan memakse wisatawan antuk melinggih utawi numbas ajengan lan minuman olih ia. Sane membuat wisatawan nenten nyaman wantah terkesan memakse lan Apang beberapa wisatawan nyak ngangge jasa ia lan numbas ajengan LAN minuman ia. Lan beberapa wisatawan Wenten sane ngomong ring Twitter utawi Instragram Wenten sane beberapa media sosial sane lianan indik hal ini.Diolas dibenahin petaken punika Wenten sane beberapa wisatawan jejeh antuk berwisata ring iriki lan menggangap ring mekejang genah tongos wisata akan Wenten sane meadolan sekadi puniki.</br>patut ngelimbatang pariwisata anyar sane prasida mapikolih untung sane makueh ring sajeroning genah wisata patut resik minakadi jempeng lan sane pisanatut resik minakadi jempeng lan sane pisan)
  • Buka Sesenggake Tong Kosong Nyaring Bunyinya, Liu Munyi Nanging Ape Sing Ade  + (Seken ye ade pemimpin nyak care munyine duSeken ye ade pemimpin nyak care munyine dugas kar ngalih suara ken masyarakat e???</br>Niki sampun sane panados Pakeweh sane patut ketepasin ring para calon pemimpin tahun 2024 duaning sapunapi? Akeh mangkin calon pemimpin dilakar ngidih suara gen pang ngidaang ye terpilih dadi calon pemimpin liu munyine pang ngidaang ngae masyarakat e percaya mejanji kene keto pang ngidaang gen terpilih dadi pemimpin. Sujatine ape sing ade, buka sesenggake care perumpamaan bahasa Indonesia ne sekadi tong kosong nyaring bunyinya. </br></br>Munyin calon pemimpin e liu sakewanten buktine ape sing ade. Dini ditu ngidih suara ring masyarakat tur mejanji pang ngidaang masyarakat e sami rahayu, nanging disubane sampun mepilih malah sing sujati care ape ne orahange dugas kar ngalih suara. </br></br>Nggih punika mawinan sapunapi mangda calon pemimpin ring tahun 2024 mangda seken buka tuture teken parilakasana. Mangda prasida dados pemimpin sane sujati tur sujana.ida dados pemimpin sane sujati tur sujana.)
  • Turis Ajum  + (Semeton sane tresnain tiang, pemilihan umuSemeton sane tresnain tiang, pemilihan umum puniki wantah galah sane becik antuk iraga milih pamimpin sane anyar. Pamimpin nika patut prasida meragatang pikobet sane wenten ring jagad Baline.</br>Ring makudang-kudang pikobet sané wénten, silih sinunggil pikobet sane patut kauratiang inggih punika indik turis ajum sane nenten ngalaksanayang tata tertib ring Bali. Contone, akeh turis asing sane negakin motor yadian nenten taen melajah negakin motor apabuin nenten ngangge helm lan ngangge baju sane nenten melah. Yening kadepang ngidang uwug kalestarian jagad Baline.</br>Ngiring iraga milih pamimpin sane prasida nuntun jagad Bali nuju masa depan sane becik.tun jagad Bali nuju masa depan sane becik.)
  • Melestarikan Seni Dan Budaya Bali  + (Seni lan Budaya Bali sampun makembang pecaSeni lan Budaya Bali sampun makembang pecat gati wireh preside wenten sane saking alit kapaicayang seni, baik seni musik tradisional Bali, seni tari Bali, utawi seni lukis Bali. Napi malih ring jagat sekadi mangkin kesenian Bali punika sane jakti ngranayang Bali terkenal ring Dura Negara. Taler sane ngranayang tamu Dura Negara melancaran ke Jagat Baline. Akeh contoh, sane prasida kacingak ring patindikan sekadi mangkin, minakadi tradisi budaya Baline sane kelalian, minakadi alit alit sane nenten resep ring anggah ungguhin Basa Bali napi malih ring nyurat aksara Bali. Ring ungkur punika prasida ngranayang budaya Baline sayan sayan surup utawi ilang. Mangda nenten sekadi punika ngiring sareng sami ngelestariang budaya lan seni Baline mangde tetap lan metaksu tur lestari.line mangde tetap lan metaksu tur lestari.)
  • SENI RUPA RING BALI  + (Seni rupa inggih punika salah satu seni saSeni rupa inggih punika salah satu seni sane patut kalestarian. Nanging ring sekolah titiang ten ade ekstra seni rupa. Iraga ngerase seni rupa Bali ne sube nagih hilang di wilayah Bali.</br></br> Irage sane demen seni rupa khususnya ngegambar sukeh melajah kecuali uling internet. Iraga ring Bali, khususnya Kerambitan harus melajahin lan ngelestarian seni rupa. Kerane seni rupa inggih punika seni sane ade ring Bali selain tari lan tabuh.</br></br> Puniki orasi irage indik seni rupa sane ring Bali sane nagih punah. Pengidih rage mangda pemerintah lan iraga sareng sami ngelestarian seni rupa. Inggih punika orasi Irage mangda ngelestarian seni rupa mangda lestari sareng seni sane lenan.upa mangda lestari sareng seni sane lenan.)
  • Dewi Dian Reich  + (Seniman miwah pangawi. Dewi Dian inggih puSeniman miwah pangawi. Dewi Dian inggih punika pendiri Sawidji Gallery & Co.</br>Dewi Dian Reich embas ring Australia saking rerama campuran Indonésia miwah Éropa. Dewi madue rasa tresna sane dahat mautama majeng ring alam, seni, sejarah, miwah tradisi warisan Indonesia. Ia nyambatang Bali pinaka jumahne sasue 20 tiban.</br>Dian inggih punika lulusan saking Australian National Art School in Fine Arts ring jurusan Fotografi miwah disiplin seni lukis antuk penekanan ring sejarah miwah teori seni. Melajah maguru ring Digital Media, Linguistik miwah Studi Asia.</br>Dian ngutamayang panglimbak Galeri miwah Studio Sawidji sané kantun mamargi. Pangentos ekonomi sane kawetuang olih pandemi Covid ring Bali dados katalisnyane. Sampun wénten kaperluan antuk nyelehin malih kahanan sané nglahlahin integritas seni rupa ring Bali. Sané nénten naenin medal saking budaya druéné. Sawidji minab sampun nyelehin indiké punika. Sakewanten, iraga wantah mautsaha jagi nyanggra talenta, paguyuban, miwah palemahan sane iraga dados bagiannyane. miwah palemahan sane iraga dados bagiannyane.)
  • Kekirangan Sane Ngawinang Sengkala  + (Senyuman sane setata ngamedalang pangajap-Senyuman sane setata ngamedalang pangajap-ajap, lan rahinane mangkin, iraga sareng sami mapupul antuk semangat jagi nyuksmayang Bali sane sayan becik. Pamilihan 2024 sampun nyihnayang genah majeng ring iraga sareng sami, genah iraga pacang nentuang arah miwah karakter pamimpin sane pacang nuntun pulau sane becik puniki. Sajabaning pangaksama, iraga prasida ngrasayang energi miwah semangat anggen ngamolihang pauwahan sane kaaptiang. Pitaken sane pinih utama sane patut kacawis inggih punika, "Napi pikobet sane pinih mabuat tur mabuat sane patut kapuputang olih sang sane jagi dados pamucuk ring Bali?" Ring rahinane mangkin, titiang jagi nyuksmayang indik pikobet sane sampun sue ngereh iraga: pikobet indik kakirangan.</br></br></br>Kasengsaran, sakadi bayangan peteng sane nyusup ring pantaraning kabecikan Bali, sampun dados meseh sane ngusak-asik panglimbak miwah kabecikan parajanane. Iraga nenten dados lempas ring pikayunan indik akeh semeton iragane sane kantun ring garis kemiskinan sane ngutang hak-hak dasarnyane. Pendidikan sane nenten mamargi, kesehatan sane nenten kauratiang, miwah pangaptin sane kapendem ring tengahing pikobet ekonomi sane nenten prasida kapuputang. Duaning punika, rikala iraga minehin masa sane jagi rauh, iraga tan dados lempas saking pikobet ngenenin indik kawentenan jagate puniki. </br></br>Pinaka pamilet sane wicaksana, iraga maduwe tanggung jawab milih pamimpin sane madue visi, nanging taler sane sampun mautsaha ngicalang pikobet. Iraga merluang pemimpin sane nenten wantah nyusun kebijakan makro, nanging taler turunyusun kebijakan makro, nanging taler turun)
  • Cameron Forbes  + (Silih sinunggil koresponden asing sané pinih kasub ring Australia.)
  • Anais Nin  + (Silih sinunggil pangawi erotika istri kapeSilih sinunggil pangawi erotika istri kapertama, Anaïs Nin minab pinih kasub krana buku hariannyané sané nganyudang manah, romansa bohemiannyané sareng pangawi Henry Miller, miwah hubungan inces sareng bapannyané sané kawedar olih psikolognyané. Dané taler akéh nyarengin ring dunia psikoanalisis, miwah seneng pisan ngintegrasiang miwah nyumponin angga saking proses nyurat. Punika mawinan, nénten ja tios yéning dané ngidepang nusa Bali sané becik punika pinaka genah sané tenang, genah manusané maurip ring harmoni sareng alam semesta....</br></br>Ring warsa 1955, Anaïs kapertama nganggén LSD ring bimbingan Aldous Huxley miwah nyuratang deskripsi sané becik pisan indik panampén miwah lanskap bawah sadarnyané sané ngranjing ring gambar candi Jawa, musik Bali, gerakan tari simbolis sadurung kapuputang antuk pamuputnyané, "Ah, titiang nénten prasida ngamolihang rahasia kauripan antuk BAOSAN". Dané ngawitin nyihnayang napi sané kaaptiang olih jiwannyané. majeng ring Anaïs, utopia inggih punika kawéntenan pikayunan sané ngawinang sang seniman polih ngakses jagat sané ngimpi. Minab punika sané ngawinang dané seneng ring ilmu kebatinan miwah seni Bali. Ring jurnalnyané sané kaping untat (volume 7 saking buku hariannyané) dané muputang antuk pamineh-pamineh saking pamarginnyané ka nusa puniki, jangkep antuk deskripsi magis indik kremasi suci, taman mewah, tarian candi, wayang kulit, bungalow sané malakar antuk bahan alami sané kaanggén hotél, musik sané nganyudang, miwah tata cara krama Bali sané canggih miwah alus.a cara krama Bali sané canggih miwah alus.)
  • Masalah Ketidaksetaraan Ekonomi  + (Silih sinunggil pikobet sané mabuat pisan Silih sinunggil pikobet sané mabuat pisan indik lingkungan inggih punika indik ekonomi sané nénten pateh. Conto nyane, wenten pabinayan sane ageng pisan ring sajeroning pikolih lan kasugihan soang-soang angga utawi kelompok ring masyarakat. Puniki nénten ja wantah masalah statistik kémanten. Manut titiang puniki taler madué dampak langsung ring kesejahteraan sosial miwah stabilitas masyarakat ring sekitarnyané. Kawéntenan ekonomi sané nénten pateh prasida nyokong pamargin pendidikan, kesehatan, miwah peluang ekonomi, punika ngawinang kawéntenan ekonomi sané nénten pateh sané prasida ngreredang panglimbak ekonomi.</br> Pikayunan titiangé, solusi punika mangda prasida nglimbakang ekonomi lokal miwah nglimbakang pakaryan. Ngamargiang program perlindungan sosial sané efektif, sekadi bantuan sosial miwah jaminan kesehatan. Lan antuk nincapang tingkat pendidikan, mawinan mangda polih pakaryan becik antuk nincapang pikolih.</br> Kritis anggén nincapang kapatutan ékonomi, iraga ngaptiang mangda sakancan pabinayan sané wénten ring genah iraga magenah prasida kapolihang olih parajanané sané becik taler prasida ngawinang parajanané maurip becik. Indike punika mapiteges, mungguing anake punika makasami pateh ring pantarannyane, tan wenten sane soran ring sane lianan. Ngukuhang kebijakan sané ngirangin ketimpangan, promosiang akses sané pateh ring pendidikan miwah peluang kerja.pateh ring pendidikan miwah peluang kerja.)
  • BALI MELALI: Nangiang Pariwisata Ring Bali  + (Sira sane nenten uning tekening Pulau BaliSira sane nenten uning tekening Pulau Bali? Pulau sane sampun kaloktah ke dura negara. Pariwisata ring Bali pinaka sumber perekonomian sane nguripin akehan wagmi Baline. Nanging sekadi mangkin, pariwisata Baline sumurup sasukat gering agung Covid-19 nibenin jagate. Sampun kalih warsa gering agung COVID-19 nibenin gumi sane iraga tresnain puniki. Makudang-kudang kebijakan sampun kamargiang. Sakewanten, pariwisata Bali durung prasida mewali sekadi jati mula. Iraga dados wagmi utamannyane dados yowana bali sampun sepatutne ngicenin tur nglaksanayang utsaha-utsaha kreatip sane prasida nangiang pariwisata ring bali. </br></br>Ring aab aor tanpa wates utawi aab globalisasi, samian sampun digital lan canggih. Penglimbakan teknologi sane sampun canggih puniki prasida iraga anggen pinaka piranti mangda nangiang pariwisata ring Bali. Silih tunggil utsaha kreatip sane prasida nangiang pariwisata ring Bali luir ipun aplikasi sane kawastanin BALI MELALI. Aplikasi puniki ngawigunayang teknologi marupa VR utawi Virtual Reality. Ring aplikasi BALI MELALI puniki nyinahang destinasi wisata sane wenten ring Bali. Yening nganggen teknologi VR niki , para toris utawi sira manten sane sampun ngunduh aplikasi BALI MELALI prasida nyingakin genah-genah pariwisata sane ragane kayunin. Nganggen VR puniki destinasi wisata ring Bali dados kacingakin antuk nyata (real) pisan, niki prasida numbuhang rasa rindu ke Bali tur ngawinang para wisatawan mangda kayun malih rauh ke Bali. </br></br>Ring aplikasi BALI MELALI nenten wantah nyinahang destinasi wisata sane sampun kaloktah manten, nanging patut pisan taler nyinahang genah-genah sane durung akeh kauningin. Ring Bali sujatinne akeh pisan destinasi wisata sane durung kaloktah. Yening wantah nyinahang genah sekadi Pantai Kuta, Pantai Pandawa manten, para wisatawan pastika sampun akeh sane uning. Nika mawinan ring aplikasi puniki dados pisan yening nyinahang genah sane durung kauningin olih akehan jadma. Nenten nika manten, ring aplikasi BALI MELALI nenten je nyinahang virtual utawi gambar manten, nanging dados kasarengin antuk suara-suara sane wenten ring genah punika. Imbanyane ring Candikuning Waterfall, yening iraga melali ke air terjun pastika wenten suara-suara minakadi suara gemericikan yeh, suara punyan-punyan sane ampehang angin, suara kedis-kedis miwah sane lianan. Kawentenan gambar lan suara ring aplikasi BALI MELALI puniki pastika prasida ngawinang para turise rindu tur melali ke Bali. Utsaha marupa aplikasi BALI MELALI dumogi prasida ngwantu pariwisata Bali mangda mewali sekadi jati mula. Dumogi pariwisata Bali gelis metangi.ula. Dumogi pariwisata Bali gelis metangi.)
  • GegaenDong  + (Sira sane uning napi nika gegendong? NapiSira sane uning napi nika gegendong?</br> Napike gegendong nika marupa geginan? Yening uratiang, mewehnyane ngerereh pikaryan ring aab jagate sekadi mangkin manados jalaran sane kaanggen taler prasida ngawinang “gaginan” dadi gegendong ngangsan wai mentik sekebedik, wenten sane lingsir lan nguda, cerik lan kelih, mapengango komel lan ada masi sane nganggo penganggo nyentrik. Nanging indik punika nenten ja silih tunggil jalaran sane ngawinang indik punika nincap kawentenannyane, krana wenten gegendong sane ngrasa seneng tur demen ngalaksanayang geginan punika mawinan dangan ngamolihang jinah ban natakang lima tur negak nyontol sekadi togog ring sisin margane. “Geginan” dadi gegendong nika akeh katemuin ring genah-genah sane ramia karauhin para jana sekadi ring marga, mall, peken, restaurant, objek wisata taler weten sane ngelindeng ka umah-umah krama ring desa. </br>Buleleng manados silih tunggih daerah paiwista ring Bali, taler daerah sane madue akeh genah makarya puniki durung prasida nambakin pikobet punika. Munggahnyane geginan dadi gegendong ring masyarakat, yening kaselehin malin nenten ja krana kirangnyane lapangan pekerjaan nangin krana rasa males, ngekoh tur lengit mautsaha. Indik niki kacingakin ring sili tunggil media sosial sane nyobiahang orti indik katemuin malih gegendong sane mayusa alit tur truna sane sampun polih keni razia penertiban olih Satpol PP sedurungne, nanging anak-anak truna niki tetep ngelaksanayang geginan puniki yadiastun sampun naenin polih pembinaan, berita niki mawit ring info singaraja news, sadurung berita niki timbul ring info singaraja news berita niki sampun taen ade ring nusa bali.com. </br>Parindikan punika nyihnayang wenten silih tunggil para jana sane lengit tur males makarya, sampun seneng ngerereh jinah sane elah wiadin aluh tanpa makarya sane patut sekadi anak sane tiosan. Yening cingakin ring orti-orti, gegendong nika prasida mupulang jinah nyantos satak tali rupiah sebilang wai, sira sane nenten seneng ngemoliang jinah akeh ulian gae elah? Nangin nika manados pola pekerjaan sane patut katureksain tur kebenahin, mangda nenten indik punika manados wabah ring para yowana lan para jana benjang pungkuran, krana gegendong punika nenten ja marupa geginan nanging kebiasaan sane patut kaicalang.</br>Mangda parindikan punika prasida katatasang, wenten makusang-kudang utsaha sane patut kalaksanayang. Sane pinih utama medasar ring papineh para jana, ajah-ajahan lan piteket guru rupaka. Nanging wenten malih utsaha sane prasida kalaksanayang sekadi ngicenin pawarah-warah majeng ring masyarakat indik skill miwah sane lianan, ngicenin pembinaan keterampilan mangda prasida ngamolihang tur nyayagayang lapangan pekerjaan mangda sida ngareredang tur ngicalang geginan dadi gegendong punika. Tiosan ring punika, indik gegondong sane alit, truna tur lingsir sane sampun ka pupulang ring razia penjaringan mangda prasida kagenahang ring panti manda polih pembinaan. Elingang gegendong dong gegaen.pembinaan. Elingang gegendong dong gegaen.)
  • Pemberantasan Korupsi Demi Kelancaran Program Nangun Sat Kerthi Loka Bali  + (Sira sané nénten uning Bali wantah silih tSira sané nénten uning Bali wantah silih tunggil wewidangan sané madué pendapatan pariwisata pinih ageng ring Indonésia? Ring warsa 2023 Bali ngawit ngrencanayang program pangwangunan sané mawasta Nangun Sat Kerthi Loka Bali sané mateges pinaka 6 pangwangunan utama kesejahteraan miwah kaliangan kauripan manusa. Nangun Sat Kerthi Loka Bali madué tetujon sané mapaiketan sareng nglimbakang pariwisata bali, sané madaging 6 sumber utama inggih punika, atma kerthi, segara kerthi, danu kerthi, wana kerthi, jana kerthi, jagat kerthi sané madué artos anggén kesejahteraan kauripan manusa ring soang-soang kepahannyané.</br></br>Nanging Pembangunan ring Bali nenten prasida mamargi becik yening kantun akeh oknun-oknum sane ngawigunayang dana pembangunan antuk kauntungan pribadi utawi prasida kabaos korupsi. Contonyané sakadi kasus korupsi dana pembangunan Pura Paibon Wargi ring Kabupatén Klungkung miwah kasus korupsi dana SPI ring Kampus Udayana. Puniki silih sinunggil sane ngawinang panglimbak ring Bali nenten prasida mamargi. Kantos para pihak sané patut nyelehin kasus korupsi nénten malih nguratiang indiké punika.</br></br>Punika mawinan pemerintah Provinsi Bali patut mautsaha nyawis pikobet punika. Mangda program Nangun Sat Kerthi Loka Bali mamargi becik tanpa wénten kasus korupsi ring pembangunan punika.ten kasus korupsi ring pembangunan punika.)
  • Soekarmen  + (Soekarmen embas ring Blitar, Jawa Timur, 3Soekarmen embas ring Blitar, Jawa Timur, 30 Méi 1925. Ida inggih punika Gubernur Bali sané naenin dados pamucuk ring Bali selami kalih periode masa jabatan, inggih punika pantaraning warsa 1967-1971 miwah 1971-1978. Ida kapilih dados gubernur ring tanggal 1 Nopémber 1967, tur kasayagayang olih SK Présidén Républik Indonésia No.203/1967 antuk ngentosin pejabat sadurungnyané, inggih punika I Gusti Putu Martha. Sadurungnyané, dané dados Komandan Korem 163/Wirasatya ring Denpasar antuk pangkat terakhir Brigadir Jenderal TNI. Soekarmen wantah silih tunggil Gubernur Bali sané non-Hindu miwah nénten saking etnis Bali. Ida seda ring Malang, Jawa Timur, 10 Séptémber 1988.ing Malang, Jawa Timur, 10 Séptémber 1988.)
  • Teknologi antuk kelestarian seni miwah budaya  + (Studi seni miwah budaya inggih punika asilStudi seni miwah budaya inggih punika asil saking karya miwah kreativitas sané madasar saking norma miwah parilaksana krama Bali sané nyarengin ngalestariang warisan budaya Bali malarapan kearifan seni miwah budaya. Seni miwah budaya, kaaptiang prasida kalimbakang malih antuk ngawigunayang teknologi mangda prasida ngalimbakang miwah ngalimbakang karya seni. Tiosan punika, ngeninin seni miwah budaya ring para yowana pinaka sarana ngicénin pangresep indik filosofi, nilai-nilai saking kawéntenan objek budaya. Tetujonnyane inggih punika mangda para yowanane prasida mlajahin indik seni lan budaya ring wewidangannyane pinaka sarana nincapang keberlanjutan budaya miwah pinaka sarana nglestariang budaya lokal, nglimbakang kegiatan sane madasar antuk kaweruhan miwah pinaka sarana nglestariang seni lan budaya. Puniki mabuat pisan mangda krama Bali, utaminnyané para yowana prasida molihang motivasi miwah pangresep sané becik, taler prasida nyarengin pamargin internalisasi nilai-nilai budaya punika ring kauripan soang-soang.i budaya punika ring kauripan soang-soang.)
  • Menanggapi Krisis Lingkungan, Pariwisata, dan Kesejahteraan Masyarakat  + (Sugeng rawuh para hadirin mangkin ring acaSugeng rawuh para hadirin mangkin ring acara istimewa puniki. Sampun matemu ring upacara puniki, daksina antuk titiang mangda prasida nulurang utawi nglaksanayang orasi ngantos tapel ngawangun ring. </br></br>Judul orasi puniki sampun kawacen ring pamargin "Menanggapi Krisis Lingkungan, Pariwisata, lan Kesejahteraan Masyarakat". Ring waktu sing cedane, krisis lingkungan dados pangulah utama sane sampun ngalaksanayang perekonomian, pariwisata, lan kehidupan masyarakat ring Bali. </br></br>Pineh punika, taler kasarengin antuk pariwisata sane nenten matilar saking krisis lingkungan, utawi nenten mabuk ngantos makeh. Makakalih puniki, para pemimpin dados silih tunggil faktor penting sane musti ngaturang perhatian utawi nangingin dumunan nyane. </br></br>Mangkin, akehan masyarakat Bali nenten dados sami ngalaksanayang kesejahteraan sane pateh. Pamargin puniki, krama Bali musti nyarengin nenten dados silih asih, utawi nenten dados nganggen dura pakerti sane sampun kabiasayang. </br></br>Duka puniki, titiang mawastaang taksu ngawigunayang Bali antuk tempat sane damang, elok, lan mawastaang puniki dados pusat pemerintahan sane mapikayunan, ngedukung, lan ngaturang inspirasi. </br></br>Mangda, mari ngamargiang ring tatasusila, ngaturang atiwastra, lan nyarengin tangan ngadegang Bali utawi yening dados pesan ngamargiang para calon pemimpin nyane. Sampun matemu ring acara puniki, titiang wantah malancaran dados puniki. Matur suksma.tah malancaran dados puniki. Matur suksma.)
  • Tetap Mewartakan Budaya Tri Hita Karana: Peran Penting Petani dalam Harmoni Lingkungan dan Spiritualitas  + (Sugeng rawuh ring pepatih ring sabla desa Sugeng rawuh ring pepatih ring sabla desa mangda ring ida sang gurus sarwa warga sane sampun mangulat, ring ida para krama ring desa, dan ring sami wargi sane mebayar pajeg ring sawah. Idane, kapaica nyabran sekadi wargi mawasta yowana ring banjar, sampun karipta dan bangetang padi ring sawah. Mangkin, kita patut tetep mapratiweka budaya tattwa Tri Hita Karana ring sekeha sami, sane kena petani, tur sane ngeranjing indik widhi wasa.</br></br>Ring petanin ring kaja becik sengsara, anake pacang dados sane janih, bunga tawang, tur mapaica ngeseng ring panggih, ngaryanang bebanten, tur nunas ica ngajeng jagat. Patut yening sami ngajeng banten ring lingkungan lewih utama, nenten dados kasarengin ring anake turangsaking budaya. Nyantos kala nika, petanin tuara dados sarwa para dewata ring jagate ring banten tawang sane akeh mawasta.</br></br>Mapratiwi makudang-kudang rerama, ida mangda sami matilaran, dados wargi sane natah patut nenten sirna ring ngaturang banten, nanging ngamolihang rerama kasarengin ring dudonan banten. Para pandita, sami reramaning jagat puniki patut nyantosang ngawentenang wargi sane turutsareng pratima Tri Hita Karana ring dudonan jagat puniki. Mangkin, mapratiwi pangapti sane sampun, mangda jagat puniki ngawetuang harmoni sane sami.jagat puniki ngawetuang harmoni sane sami.)
  • Kasraman Dados Pamucut Antuk Kawentenan Masa Depan Mangda Rahayu  + (Sugih undagi ring para panegara sane prasiSugih undagi ring para panegara sane prasida nyaksiang, ring wewidangan puniki tiang prasida ngicenin cara ngicenin pamargining kemiskinan ring Bali, sane dados pradesa pangaweruh pinih kahuripan antuk para pemimpin sane kasarengin ring paragané. </br> Pemimpin sane Inklusif puniki kautamayang ngicenin pamikayunan sane kadekal ring kalungguhan pamargining, kalanturang tatkala sane nenten sayaga undagi mangda pacang melaras ring wargané. Pradén tur nenten parahayu madué linggih tur kula pacang nyakinin pamargi sane mapupulang antuk. Pemimpin Bali pacang ngicenin pamargining ekonomi sane ngawinanang ring wewidangan pangembangan sane ngametut dados pumeluh antuk Bali. Pangaweruh puniki mamurda ring wawidangan pamargining ekonomi, sane pacang kabuktian olih pangelidikan pangemban ida sane mawi jagat pamargining sane ketah mapangapraga ring Bali. Parglanturan pndidikan sane setata mawasta puniki pamimpin sane maprakarsa pamargining Bali pacang ngicenin pamargi sane becik ring pendidikan sane senengin mawasta. Nyinahang undagi nyantosang wargané sadurung undagi ngicenin pamargining sane kedarmayan, nyinahang undagi pada iraga sareng kramane patut mapragara ring wewidangan pendidikan sane mawasta tur sane tetujon ring Bali. Pemberdayaan krama lokal inggih lunika pamimpin sane ngicenin pamargining Bali pacang nyinahang undagi ring wewidangan pemberdayaan krama lokal. Pradén iraga maaturnayang undagi ngamargi wargané, lan maaturnayang ring pariwisata sane kaemargiang nenten dados sampun suba. Pamimpin sane pacang undagi pambangunang undagi parglanturan sane setata mawasta ring wewidangan sane memargiang Bali ngalimbakang sampun.</br>Pangaweruh sareng parga sareng atmane</br>pamimpin Bali puniki pacang ngicenin pangaweruh sane parabakta sareng sane setata makaryan sareng wargané. Nenten dados wawangunan sane sami setata mamurda ring krama Baline sane mawasta sareng pacang nyujukang pamargining sane prasida ngapraga wargané sareng Bali.</br> Dengan pangayun sane parabakti sareng dharma, Bali pacang maaturnayang ring wewidangan sane setata mawasta, pacang mapragara pangaweruh pamargining sane ketah dados tantangan mendesak ring jagat pamargining sané. Matur suksma.ring jagat pamargining sané. Matur suksma.)
  • Kasraman dados pamucut antuk kawentenan masa depan mangda rahayu  + (Sugih undagi ring para panegara sane prasiSugih undagi ring para panegara sane prasida nyaksiang, ring wewidangan puniki tiang prasida ngicenin cara ngicenin pamargining kemiskinan ring Bali, sane dados pradesa pangaweruh pinih kahuripan antuk para pemimpin sane kasarengin ring paragané. </br> Pemimpin sane Inklusif puniki kautamayang ngicenin pamikayunan sane kadekal ring kalungguhan pamargining, kalanturang tatkala sane nenten sayaga undagi mangda pacang melaras ring wargané. Pradén tur nenten parahayu madué linggih tur kula pacang nyakinin pamargi sane mapupulang antuk. Pemimpin Bali pacang ngicenin pamargining ekonomi sane ngawinanang ring wewidangan pangembangan sane ngametut dados pumeluh antuk Bali. Pangaweruh puniki mamurda ring wawidangan pamargining ekonomi, sane pacang kabuktian olih pangelidikan pangemban ida sane mawi jagat pamargining sane ketah mapangapraga ring Bali. Parglanturan pndidikan sane setata mawasta puniki pamimpin sane maprakarsa pamargining Bali pacang ngicenin pamargi sane becik ring pendidikan sane senengin mawasta. Nyinahang undagi nyantosang wargané sadurung undagi ngicenin pamargining sane kedarmayan, nyinahang undagi pada iraga sareng kramane patut mapragara ring wewidangan pendidikan sane mawasta tur sane tetujon ring Bali. Pemberdayaan krama lokal inggih lunika pamimpin sane ngicenin pamargining Bali pacang nyinahang undagi ring wewidangan pemberdayaan krama lokal. Pradén iraga maaturnayang undagi ngamargi wargané, lan maaturnayang ring pariwisata sane kaemargiang nenten dados sampun suba. Pamimpin sane pacang undagi pambangunang undagi parglanturan sane setata mawasta ring wewidangan sane memargiang Bali ngalimbakang sampun.</br>Pangaweruh sareng parga sareng atmane</br>pamimpin Bali puniki pacang ngicenin pangaweruh sane parabakta sareng sane setata makaryan sareng wargané. Nenten dados wawangunan sane sami setata mamurda ring krama Baline sane mawasta sareng pacang nyujukang pamargining sane prasida ngapraga wargané sareng Bali.</br> Dengan pangayun sane parabakti sareng dharma, Bali pacang maaturnayang ring wewidangan sane setata mawasta, pacang mapragara pangaweruh pamargining sane ketah dados tantangan mendesak ring jagat pamargining sané. Matur suksma.ring jagat pamargining sané. Matur suksma.)
  • Sugihan bali  + (Sugihan bali Sugihin para undagi BaliSugihan bali</br></br></br> Sugihin para undagi Bali, ngaturang pangastuti majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, bhakti, bhatara-bhatari, sane prasida kakaryanin olih para calon pemimpin Bali sane padang.</br></br> Pacang nganutin tembang, tan kala jejahitan punika sampun ngeten mapupul kala. Sampun pisan para pemimpin Bali pacang ngancani, para nenten idup ring seleg sekepat sane setata pacang terus nglanturang.</br></br> Maka Sami, punapi sane pinih ageng utawi problem paling mendesak sane sampun kacampuhin mangda pacang kacampur. Yen keluargane jangkep, jejahitan puniki setate pacang ngelaksanayang oleh para pemimpin Bali sane sampun katumbas ring masyarakat. Para pemimpin Bali pacang kasujatian nganggen kawigunan sane ageng, kaselamiang ring alit-alit, miwah ngebakin krida ring para wargi.</br></br> Pacang pacang, bawakipun problem punika sane pada pinih utama kantun pateh. Yening wenten sameton sane pateh pacang kadadosang ngandika mawiguna, ipun pacang pada ngelaksanayang pangawigunaan sameton sane kasub.</br></br> Majeng ring pamargi ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, nenten makakalih prabu, para pemimpin Bali ngantosang sampun terang sane wenten, utawi pacang tur nyidayang sasampun mangda Bali pacang sampun ngamolihang paripolah sane setata wantah, amurwani, lan mapanget.</br></br> Pengaturan nenten makakalih lan mesedik gering sange pisan, nganti matemene setata pacang nganutin carita ngamolihang pangaweruh lan bhakti sane ngedasinang inggih punika.</br></br>Matur suksma. ngedasinang inggih punika. Matur suksma.)
  • "Pil KB yening engsap jek langsung jadi, Pilkada yen suba jadi jek langsung engsap"  + (Sujatiné dados pamimpin ring parlemen puniSujatiné dados pamimpin ring parlemen punika méweh pisan, santukan patut nyaga para budak miwah setata ngukuhang janji-janji politik salami kampanye. Mangkin sampun galah majeng ring para calon partai politik mangda prasida ngamolihang suara. Indiké punika kacihnayang olih para peziarah sané nganggén spanduk ring sisin marginé miwah catus pata, sané matetujon mangda samian krama prasida nyingakin déwék ipuné dados PEMILU. Ida taler pacang nimbangang indike punika makasami madasar antuk tetimbangan miwah misi, yening ida kajudi olih kramané. Yening cingakin sujatine tuah wenten wakil rakyat sane ngelaksanayang program lan memenuhi janji politikne lan wenten taler sane lali teken janjine sekadi kacang sane lali teken kulitne. Pinaka bukti titiang ring Bali Utara rumasa dados korban janji politik, janji ngwangun bandara mangda ekonomi Bali stabil nanging nyantos mangkin makasami punika wantah wacana sane ngumbara salami masa kampanye. Nah ento ané rasayang tiang padidi, minab wakil rakyat ngelah pikayunan liyanan minab bandara durung kawujudang kanti jani, tuah saja dadi wakil rakyat keweh pesan sajeroning ngambil kaputusan krana liu pikayunan lan pakaryan sané patut kamargiang. Sajeroning pasangkepan tiange sareng parapamimpin pasamuane, tiang ngaturang piuning ring dane sareng sami, indik Orti Rahayu sane sampun pidartayang tiang ring parabangsa sane boya Yahudi. Sakewanten, yening wenten kaiwangan, titiang nunas geng rena sinampura. Yéning dados pamimpin pinaka wakil rakyat sujatiné méweh pisan, santukan pinaka wakil rakyat patut setata nyaga rakyat miwah patut éling ring janji-janji politiknyané ri kala kampanye. Mangkin sampun masan pemilihan umum miwah kampanye. Puniki kacihnayang antuk akéhnyané para caleg sané ngenahang baliho marep ka trotoar miwah catus kematian.iho marep ka trotoar miwah catus kematian.)
  • Bahaya minuman keras  + (Suksema aturang titiang antuk galah sane kSuksema aturang titiang antuk galah sane kapaica ring titiang. Sadurung titiang ngelanturang atur ngiring pinih ajeng iraga sareng sami nunas ica majeng ring Ida Sang Hyang Widhi,duaning sangkaning paswecan Ida presida raris iraga mesadu ajeng ring galahe tur genahne sane becik puniki.</br>Om Swastyastu</br>Sane dahat wangiang titiang para panureksa pacentokan Basa Bali Wikithon berorasi sinareng sami. Angayubagia pisan titiang polih ngemiletin pacentokan mapidato puniki. Titiang uning ring padewekan belog, jugul apunggung, tur pangkah milu-milu tuung. Meled manah titang sareng ngrameang Wali Warsa sekolah.</br>Para semeton sinamian, pakrimikan para penglingsire, muah surat kabare mungguing kawentenan I raga, para truna trunine sampun keni pinungkan kemerosotan moral, wastanin titiang ngandap-ngesorang kasusilaan. Wiakti makeh pracihnan ipun, umpami: kaping siki, para gurune pakrengkeng pakrimik, ngandikayang hasil evaluasi para sisiane mangkin makeh sane ring sor patakon, tur kocap tan prasida urukang. Jengah manah titiang miragiang indike puniki. Praciri kaping kalih, makeh para trunane oneng mapunyah-punyahan, katagihan tuak arak, miwah miras sane tiosan. Yening sampun punyah, napi malih sampun keni narkoba, narkotik obat berbahaya punika.</br>Meweh sampun nambanin meweh sami, rerama, kluarga jantos banjare taler keni pakeweh. Yening sampun punyah, munyine ngawag, parisolah ngapak-apak, ngadug-adug. Pedih rasane ngatonang indike puniki. Praciri kaping tiga, para sisiane makeh katelimpung matungkas majaguran ring margi-margi sareng sami sisia ngawinang paiketan para sisiane belah buyar, ngicalang kagilikan masemeton sejeroning sisia. Yening nglimbak patungkas puniki prasida nguugang Negara Kesatuan I ragane. Pracihna kacatur, inggih punika parilaksana tan manut gama, bebas tanpawates sajeroning truna-truni, sane mapuara ngusakang paridabdab masekolah. Jejeh ngeri titiang ngrawatang di mata parisolah sakadi puniki.</br>Para semeton sinamian, titiang nunas pangampura, santukan titiang ngelanturang sane wastanin titiang ngandap-ngesorang kasusilan truna-trunine I wau, menawi I raga keni silih sinunggil ipun. Nangin dumadak para sisa iriki bebas saking catur mala punika. Ngiring mangkin midabdabin mangda pinungkan I wau tan nglahlah ngrangsuk ring padewekan. I raga para sisia patut eling ring swadarmaning sisia, inggih punika seleg malajah, sumungkem ring pituduh rerama, susrusa ring pawarah guru. Wantah ring mungpung truna pinih becika murukang Irage.</br>Kaping kalih dohin punika sane mawasta miras sane makrana punyah, miwah narkoba sane makrana ngreredang bayu miwah tuuh. Ketiga ngiring sareng sami eling ring raga. I raga masemeton sareng sami ring sajebag Negara Indonesia Impasin pisan punika sane makrana biuta sajeroning pagubugan para sisia. Makeh sane patut laksayang, sane ngawerdiang dewek, umpami macentok seni budaya, macentok mapadu olah raga, macentok sajeroning iptek muah sane lianan. Kacatur patut eling ring sesame sane manggeh kasusilan. Kelidan gegodane sane prasida ngusakang katelebane nguruh kaweruhan, pagehin ragane antuk budi pakerti sane becik, keret indriane tur poras-poras masuitra.</br>Inggih asapunika atur titiang ngindikang menakadi Ngrajegang Kasusilan , make kirang langkung lan manawi wenten tan manut ring arsa, sekadi unjuk lungsur, anggah ungguhin basa, titiang nunas geng rena sinampura. Pinaka pingintat atur titiang antuk parama shanti,</br></br>Om Santih Santih Santih Omarama shanti, Om Santih Santih Santih Om)
  • Pikobet sane wenten ring Bali  + (Suksema aturang titiang majeng ring pangenSuksema aturang titiang majeng ring pangenter acara antuk galah sane kapaice ring sikian titiang</br></br>Om swastiastu</br></br> Pinih Ajeng ngiring iraga ngaturang rasa angayu bagia ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa duaning saking pasuecan Ida iraga prasida mapupul iriki,ring galahe sane becik puniki titiang jagi maktayang orasi sane mamurda "lelu'u dados pikobet ring Bali"</br></br> Ida dane sareng sami</br>Sane mangkin lelu'u dados pikobet ring Bali,napi malih ungkuran punike ngenah-ngenah indik ngutang lelu'u. Wenten sane ring carik,ring tukad,miwah ring pasisi. Iriki iraga uning yening krama Baline meweh antuk toya sane bersih. Napike mawinan krama Baline meweh antuk toya sane bersih?,boye je sios punika krana krama Baline sane nenten rungu antuk keresikan sane mawinan toyane punika cemar.</br>Titiang nunas mangda pemimpin Bali sane pacang kaangkat miwah kapilih ring warsa 2024 punika mangde nguratiang indik baya lelu'u ring Bali. Mangde toya ring carik, ring tukad miwah ring pasisi punika nenten cemar malih.</br>Titiang nunas taler pemimpin Baline mangda ngaryanin peraturan sane prasida ngiket kramane mangda nenten ngawag ngutang lelu'u. Mangda genah toya nenten cemar.</br></br> Ida dane sareng sami</br>Yening wenten atur titiang sane nenten manut, titiang ngelungsur gung rna pangampura</br>Sineb titiang antuk parama santhi</br>Om Santhi Santhi Santhi Omk parama santhi Om Santhi Santhi Santhi Om)
  • Puputang Kemiskinan, Wikanang Bali  + (Suksema ring panganter acara antuk galah sSuksema ring panganter acara antuk galah sane kapaica ring sikian titiang.</br>Ide dane pare panureksa sene dahat wangiang titiang,tim basa Bali sane dahat kusumayang titiang lan semeton sareng sami sane tresna sihin titiang.</br>sedurung titiang ngewedarang pikeneh titiange,titiang jagi ngaturang panganjali umat "Om Swastiastu"</br>angayubagia majeng ring ida sang Hyang Widhi Wasa, nenten lali titiang ngeluluh rase pangayu bagia ring pasuecan ida sane sampun arsa ngicenin kerahayuan lan kerahajengan.</br>Ida dane sinamiang, ring galahe sane becik punika, titiang jagi ngewedarang pikeneh titiange memberantas kemiskinan untuk mencerdaskan Bali</br></br>Titiang jagi rakyat biase jagi ngewedarang pikeneh titiange,selaku pemimpin Bali patut ngewantu masyarakat sane miskin(sane tiwas).selaku pemimpin sane becik patut mapitulung tekening masyarakate sami</br>pemimpin bali patut ngewantu masyarakat sane tiwas tuare.</br>sawireh liu pisan masrayakat sane ten mampu, perlu wantuan ling pamerintah sami,yen tepuk titiang jek liu pisan masyarakat sane miskin . Napi mawinang keketo? bek pisan orang orang ten orang bali sene megae di Bali,ento mawinang masyarakate di bali miskin tuare sawireh kekuangan lowongan gae </br>ento mawinang pemimpin bali patut ngewantu masyarakate sane ten mampu.</br>ngewantu antuk cara sane kapartama nyediaang lowongan pekerjaan sane patut ,sane kaping kalih gegaen sane ade patut ngangge orang orang bali punike</br></br>wantah kadi asapunike titiang iriki ngewedarang pikeneh titiange ring rahinane mangkin. titiang ngaturang susma lan yening wanten iwang ring arsa ide dane sareng sami titiang nunas sinampura ,puputang titiang antuk parama santi</br>Om Santi Santi Santi Omantuk parama santi Om Santi Santi Santi Om)
  • pengganggen Aksara miwah Basa bali sane sayan-sayan ngreredang  + (Suksma antuk galah sane ampun kapice ring Suksma antuk galah sane ampun kapice ring Sikian titiang, pinih Ajeng lugrayang titiang ngatuarang pangan jali umat </br>OM SWASTYASTU</br>Sane kusumayang titiang, Tim Basa Bali Wiki, anggetin juri sane kaping Singgih, asapunike taler para panureksa sareng sami sane wangiang titiang.</br>Bagie pisan manah titiang duaning sampun prasida nyarengin "Orasi Basa Bali" puniki, indike puniki Tan prasida luput saking asung kerta wara nugrhan Ida Shang Hyang Widhi Wasa.</br></br>Ring galah sane becik puniki lugrayang titiang ngaturang pikobet sane Ageng nanging nenten akeh sane uning, sane patut pisan kauratiang olih para calon pemimpin Bali. Pikobet e punika nenten Lian saking "penganggen basa miwah aksara Bali sane sampun sayan-sayan ngreredang. Punika mawinan titiang ngaptiang mangde sapasira ja pemimpin Bali sane jagi kajudi mangdane prasida nincapang miwah prasida karyanin program sane pacang prasida nincapang kasadaran Krama Bali indik mabuatnyane nglestariang budaya Bali utaminnyane nganggen basa miwah aksara bali.</br>Nyingakin kawentenan Pulo Bali puniki sane sampun kaloktah ring Dura negara patut kawigunayang pinaka galah mangda irage prasida nyihnayang basa miwah aksara Bali ring Krama Dura negara.</br>ring jaman panglimbak sekadi mangkin para rerama akeh sane ngajahin pianak-pianaknyane nganggen basa gaul, sepatutne iraga pinaka rerama pastika prasida ngajahin pianak-pianaknyane mangda nganggen basa bali santukan basa bali pinaka basa ibu sane patut iraga lestariang kawéntenannyane. punika mawinan ageng pangaptin titiang majeng ring calon pamimpin mangda ngajahin miwah masosialisasiang indik mabuatnyane nganggen basa bali, nenten wantah ring kalangan sekolah kemanten nanging ring kalangan luar sekolah taler patut ngamolihang paplajahan-paplajahan indik mabuatnyane ngajegang basa miwah aksara bali, santukan punika pacang banget nyokong panglimbak buadaya bali ne puniki.</br></br>Ingih wantah asapunika sane prasida aturang titiang ring galahe sekadi mangkin dumogija napi sane nikaang titiang i wau prasida kauratiang antuk para pemimpin sane pacang rauh mangdane basa lan aksara Bali sayan- sayan akeh kramane sane nglestariang. Yening Wenten atur titiang sane nenten manut ring Arsa para Semeton titiang nunas geng Rena sinampura. panguntat atur titiang matur suksma tur puputang titiang antuk paramasanti</br>OM SANTI,SANTI,SANTI OM antuk paramasanti OM SANTI,SANTI,SANTI OM)
  • Wasana Kaon Kenakalan Yowana, Majeng ring Yowana Bali  + (Suksma antuk galah sane kapaica ring padewSuksma antuk galah sane kapaica ring padewekan titiang.</br>Para pamiarsa sane dahat wangiang titiang, pamekas para yowana sane tresna sihin titiang.</br>Lugrayang titiang ngaturang pangastungkara panganjali umat “Om Swastyastu”.</br>Titiang rumasa angayubagia majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, sangkaning asung kertha wara nugrahan Ida, iraga prasida mapupul iriki sajeroning ngamiletin parikrama “Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi” rahina mangkin sida ngamangguhang karahajengan. </br>Para Pamiarsa sane banget kusumayang titiang,</br>Titiang Ni Made Regita Dwi Cahyani, saking SMAN 1 Dawan, Klungkung. Jagi matur amatra sane mamurda “Wasana Kaon Kenakalan Yowana, Majeng ring Yowana Bali”.</br>Para pamiarsa sane wangiang titiang ring aab jagat sekadi mangkin akeh kakeniang pikobebet sane nibenin yowana Baline indik Pernikahan dini ngamargiang grahasta asrama kantun wimuda.</br>Akeh sane mobot sadurung kamargiang upacara pawiwahan , bilih bilih kantun wenten ring SD sampun mobot. Punika sangkaning wasanan saking pagubugan sane tan pawates utawi sering kabaos Pergaulan Bebas. Pamargi sekadi punika sane mahawinan jagi nemu kasengsaran, lempas ring tata sesana sane nenten patut.</br>Mangkin ring Bali akeh para yowanane sane memadat jantos ngawetuang sane kabaos pelecehan seksual utawi samara dudu. Tios ring punika wenten taler wicara sane kabaos “BULLYING” utawi parilaksana sane ngawinang rasa nenten seneng/sungkan kayun/sakit hati sangkaning babaosan. </br>Ring Indonesia, utaminyane ring Bali akeh wicara sekadi punika jantos kabaos depresi (Gangguan Mental) mamanah jagi ngamargiang ulah pati.</br>Iraga taler sering manggihin lan miragiang yowane sane kaejuk polisi sangkaning ngawe uruwara lan ngisep narkoba. Iriki keluarga mautama pisan sajeroning urati ring kawentenan okane mangda nenten keni pikobet sekadi punika. Napi maawinan sapunika?</br>Santukan akeh yowana utawi anak punika sane reramanipune sane sapian/cerai, rumasa sebet, gedeg, sedih metu kabiahparan sane ngawinang yowana punika ngrereh pamargi sane lempas ring sesana anggena ngamedalang rasa jengah ipun ring kawentenan nibenin padewekannyane.</br>Puniki sane dados medal pikobet sane ageng ring yowana pinaka generasi muda ring aab jagat sekadi mangkin. Bali sane sampun kaloktah ring budayannyane sane adiluhung kakasorang antuk parilaksanan yowana sane lempas ring tata susila/Kenakalan Remaja.</br>Akeh yowana sane nenten renga ring kawentenan pikobet kenakalan remaja, semaliha guru wisesa sampun ngrereh pamargi midabdabin indike puniki. </br>Titiang nunas majeng ring guru wisesa ring Bali mangda prasida ngamargiang panureksaan sane becik ring sekolah lan ring masyarakat/pakraman saha ngawentenang soaialisasi (nyobiahang) indik nenten cumpu ring parilaksana lempas ring tata susila, makarya uger-uger sane janten ring yowana sane sakadi punika. </br>Titiang, lan para yowana sane wenten ring Bali lan dura Bali pinaka generasi penerus siaga jagi makta Bali kawekasan ngingkupang raga sajeroning nawengin kenakalan yowana </br>Iraga sareng sami prasida ngamargiang sane mawasta TRI KAYA PARISUDA, inggih punika Manahcika = mapikayun sane becik lan patut, Wacika = mabaos sane becik lan patut, kayika = maparilaksana sane becik lan patut.</br>Ngiring iraga sareng sami pinaka yowana sane ngedohin pariindikan sane kaon saha uleng ring parindikan sane becik.</br>Inggih wantah asapunika prasida titiang matur, menawi wenten atur titiang sane nenten manut ring kayun lugrayang tititang nunas pangampura. </br>Pinaka wasananing atur puputang titiang antuk Parama Santih.</br>Om Santih Santih Santih Om Parama Santih. Om Santih Santih Santih Om)
  • Kenaikan Harga Sembako Dan Pangan Di Bali  + (Suksma antuk galah sane kapaica ring padewSuksma antuk galah sane kapaica ring padewekan titiang.Sadurung titiang ngelanturang atur,lugrayang titiang ngaturang Panganjali Umat "Om Swastyastu".</br>Inggih ida dane sareng sami sane wangiang titiang,para juri sane wangiang titiang,tim BasaBaliWiki miwah pamiarsa sane wangiang titiang.</br>Ring rahina sane mangkin,lugrayang titiang ngaturang orasi indik pikobet sane pinih mabuat sane patut kauratiang olih para calon pemimpin Bali,inggih punika "Panincapan Harga Sembako Lan Pangan Ring Bali".</br>Sembako miwah pangan,mangkin terus keni panincapan harga.Pikobet puniki,ngawinang krama Bali sanget sumangsaya.Sane lianan,ipun taler kaperluang nginem sembako miwah pangan nyabran rahina mangda prasida muponin pangupajiwa.Nincapang sembako miwah pangan,ngawinang para kramane sane mablanja sayan-sayan ngirangin prabeya sane kabuatang nyabran rahina.Punika mawinan,nenten ja wantah krama sane matumbasan kemanten sane pacang marasa sumangsaya,nanging krama sane ngadol taler pacang marasa kaon,santukan pikolih adolannyane pacang turun.Indike puniki,pacang ngwetuang pikobet sane ageng yening nenten kamargiang olih pamrentah.Punika mawinan,titiang ngaptiang mangdane pemimpin Bali sane jagi kajudi prasida nincapang kawentenan puniki.Santukan parindikan puniki,mapaiketan ring kabecikan miwah kahuripan parajanane.Ring masane mangkin,nenten sami anake polih pakaryan sane becik tur nenten sami anake ngamolihang jinah akeh.Punika mawinan,para jana sane madue akidik pikolih,pacang keni kasengsaraan (kelaparan).Yadiastun,kawentenannyane kirang pisan santukan kawentenan sembako miwah pangan sayan nincap.Punika mawinan pikobet,yening wenten pikobet sakadi puniki,nenten wenten sane nguratiang.Punika mawinan,titiang banget ngaptiang mangdane pemimpin Bali sane jagi kajudi sayan urati tur digelis nanganin pikobet sakadi puniki.Yening pikobet sakadi puniki prasida kapuputang olih pemimpin Bali sane jagi kajudi.Iraga prasida mastikayang krama Bali pacang ngwantu pamimpinnyane ring galah sane pacang rauh,santukan dane sampun peduli ring pikobet sane nibenin kramane.Punika mawinan,majeng ring sang sane jagi dados pamucuk ring Bali,kaaptiang prasida muputang pikobet puniki.</br>Inggih wantah asapunika sane prasida aturang titiang ring rahina sane mangkin.Dumogi,napi sane aturang titiang ring rahina puniki prasida ngawetuang calon pemimpin Bali warsa 2024 sayan urati ring pikobet-pikobet sane wenten ring masyarakat Bali.Ampura yening wenten kaiwangan kruna utawi bebaosan ritatkala titiang maorasi.Titiang matur suksma.Tur titiang muputang antuk Parama Santhi "Om Santhi Santhi Santhi Om"Parama Santhi "Om Santhi Santhi Santhi Om")
  • Ngelestariang Palemahan Melarapan Antuk Ngitenin Luu  + (Suksma antuk galah sane ketiba ring pedeweSuksma antuk galah sane ketiba ring pedewekan titiang. </br>Sedurung titiang matur matur,ngiring irage sareng Sami ngaturang suksema lan pengastiti bakti melarapan antuk panganjali umat OM SWASTYASTU </br>Angayubagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, Duaning asungkerta wara Nugraha Ida irage makesami prasida mepupul mesadu Ajeng ring acara "WIKHITON PARTISIPASI BALI BERORASI".</br>Ring galah sane becik punika titiang jagi maktayang orasi sane memurda "NGELESTARIANG PALEMAHAN MELARAPAN ANTUK NGITENIN LUWU "</br>Ratu Ida Dane sareng Sami </br>Indayang mangkin uratiang palemahan duene soang soang, ring umah Jero puri griya,ring Margi ring pura miwah genah sane tiosan. Manawi akeh kantun wenten Luwu mabrarakan ngardi palemahan nenten asri . Yening sampun nyempetin jlinjingan,buka mekardi Toyan sabehe meluab ke margine,ngantos ke paumahan, napi Malih yening sabehe Ageng. Ngiring mececingak Malih Luwu ring pasar,ring Pasih lan ring genah sane tiosan sapunapi kawentenane? </br></br>Iratu, Ida Dane sareng Sami indik Luwu wiadin sampah punika sobyahang titiang ring Ajeng sameton sareng Sami,tuanh ngentenin kemanten,mapan irage sareng Sami sampun uning sapunapi kawentenane. </br>Antuk Nike, Niki tunasang titiang ring semeton sareng Sami mangda sampah wiadin Luwu ring paumahane prasida katitenin mangdane palemahan wiadin lingkungan duene tetep asri lan lestari. Yening paumahan e sampun prasida asri Pastika lingkungan asri tur lestari</br></br>Ratu, Ida Dane sareng Sami Pamekasnyane aturang titiang ngiring sareng Sami uratiang ring sampah wiadin luwu punika mangdane palemahan prasida asri tur lestari Inggih ratu Ida Dane pamiarsa lan pamilet sinamian </br>Wantah asapunika titiang prasida matur ring Ajeng pamiarsa.dumogi napi sane aturang titiang wenten pikenoh ipun. Ampurayang indik basa basita paribasa sor singgih bahasan titiang nenten manut ring sajeroning manah.puputang titiang antuk Parama Santhi </br>Om Santhi Santhi Santhi Om Parama Santhi Om Santhi Santhi Santhi Om)
  • HUT RI KE 78 KEMERDEKAAN REPUBLIK INDONESIA  + (Suksma aturang titiang antuk galah sane kaSuksma aturang titiang antuk galah sane kapaica ring titiang. Sedurung titiang ngelanturang atur ngiring pinih ajeng iraga sareng sami nunas ica majeng ring ida sang Hyang Widhi Wasa, duaning sangkaning paswecan Ida, iraga presida raris mesadu ajeng ring galahe tur genahe sane becik puniki. </br>“Om Swastiastu” Sane dahat wangiang titiang para panureksa pacentokan Basa Bali Wikithon berorasi sinareng sami sane ten presida ojah titiang saka siki , Ring rahina mangkin 17 Agustus 2023 Kelaksanayang acara Peringatan Hut Kemerdekaan Republik Indonesia sane kaping 78 dumogi sangkaning acara peringatan puniki presida raris semangat patriotik pahlawan kemerdekaan katulad olih para warga ring sejebag jagat Indonesia pamekasne oleh para yowana. </br> Napi ke mawinan wenten pengaptin titiang kadi asapunika? Duaning acara peringatan puniki madwe kasuksman sane becik pisan inggih punika mawit acara peringatan puniki iraga presida pacang uning tur eling ring jasa para pahlawane punika. Raris yening sampun setata eling ring jasa para pahlawan, pastika sampun iraga nenten pacang ngusakin panegara puniki. Ida dane sareng sami taler dewek titiang patutnyane setata miara panegara indonesia sane sampun merdeka puniki antuk ngemargiang wewangunan. </br>Wewangunan punika nenten ja wantah ring fisik kemanten. Mental spiritual iraga patut taler kewangun mangda sida raris meparilaksana sane becik sane manut ring perundang-undangan lan Sila Pancasila ring Indonesia. Yening sampun iraga presida ngemargiang wewangunan punika, pastika sampun arwah para pejuang kemerdekaan ngemolihang napi sane sampun dados pengapti para pejuang punika.</br> Inggih ida dane sane wangiang titiang, asapunika presida antuk titiang nartayang indik kasuksman Acara peringatan HUT RI ke 78 puniki. Ngiring ngawit saking mangkin, iraga sareng sami setata miara keasrian panegara indonesia tur mawit saking wewidangan iraga soang-soang. Yen prade wenten atur titiang sane nenten mungguh ring pekahyunan, titiang nunas geng rna pangampura. Maka wasananing atur, sineb titiang antuk parama santih. </br>“Om Shanti Shanti Shanti Om.”ama santih. “Om Shanti Shanti Shanti Om.”)
  • TANAH CARIK NYANGSAN NGUREDANG  + (Suksma aturang titiang majeng ring ugrawakSuksma aturang titiang majeng ring ugrawakia antuk galah sane sampun kapaica ring padewekan titiang. Inggih ida dane sareng sami utamanipun majeng ring para panureksa lomba basa bali wiki sane dahat kasumayang titiang, para prawartaka basa bali wiki sane dahat wangiang titiang, asapunika taler para pamiarsa sane dahat tresna sihin titiang.</br>Sadurung titiang nglantur, ngiring sareng sareng ngastiti bakti majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa malarapan antuk ngaturang pangastungkare panganjali umat Om Swastyastu. Mogi-mogi sangkaning pasuecan Ida Sang Hyang Widhi Wasa, Ida dane ping kalih titiang prasida satata nemu karahayuan lan kaselametan. Ring galah sane becik puni, lugrayang titiang jagi ngaturang orasi sane mamurda tanah carik nyangsan nguredang. </br></br>Sampun kauningin, Bali utawi pulau dewata sane sampun kaloktah antuk keindahan alam lan budayannyane. Sakewanten, ring ungkur daya tarik wisatawan, wenten pikobet ageng sane ngancam kawentenann Pulau Bali. Sane dados pikobet inggih punika kawentenan carik sane sayan nguredang. Tanah carik punika wantah sumber kahuripan petani Bali, taler penjaga keseimbangan lingkungan miwah pangawet tradisi. Yening nenten wenten tanah carik, Bali pacang kelangan identitasnyane pinaka Pulau sane harmonis miwah gemuh landuh. Punika mawinan, titiang meled maosang indik tanah carik Bali sane sayan kidik, napi mawinan, napi pikobetnyane, napi manten sane prasida kalaksanayang miwah sane pinih utama napi sane patut katincapang oleh pemerintah Bali. </br></br>Manut data saking Badan Pusat Statistik Provinsi Bali, jimbar sawah ring Bali ring warsa 2012 inggih punika 80.095 hektar, miwah ring warsa 2019 tedun dados 70.995 hektar. Punika maartos, nyabran warsa, kirang langkung 1.000 hektar tanah sawah ical utawi kagentosin kawigunannyané. Wénten makudang-kudang faktor sané ngawinang kawéntenan tanah sawah ring Bali sayan rered, minakadi:</br>1. Panglimbak kramané sané ngawinang sayan akéh kaperluan paumahan, sarana miwah prasarana. </br>2. Pangwangunan sektor pariwisata sané ngamerluang tanah antuk hotel, villa, restoran, miwah objek wisata. </br>3. Spekulasi indik tanah ngawinang pangargan tanahé sayan tegeh, mawinan akéh petani sané nyidang ngadol tanah ipuné. 4.Pemuda sane nenten malih seneng ring pacentokan, santukan kasengguh nenten becik, nenten ajeg, miwah nenten modern, miwah kebijakan perlindungan lahan pertanian pangan berkelanjutan (PLP2B) sané durung efektif kaimplementasiang. Kawicakan puniki matetujon antuk nambakin kawéntenan lahan sawah sané kaiterin sané sayan nincap sinarengan antuk panglimbak ekonomi miwah pariwisata ring Bali.</br></br>Kawéntenan tanah sawah ring Bali sané nyansan ngreredang, pastika ngawinang pikobet ring para petani, para kramané, miwah palemahan. Makudang-kudang pikobet sane prasida karasayang inggih punika: </br>• Nglimbakang dependensi impor beras, santukan produksi padi lokal nénten jangkep antuk kaperluan konsumsi.</br>• Kerusakan lingkungan sané sayan nglimbak, santukan kawéntenan tanah sané nénten becik ngawinang kirangnyané toya ring permukaan, erosi tanah, banjir, longsor, miwah polusi. </br>• Kalah saking identitas budaya sané khas, santukan tanah sawah wantah pahan saking kearifan lokal sané ngatur paiketan pantaraning manusa, alam, miwah Ida Sang Hyang Widhi.</br></br>Mangda prasida ngarepin pikobet puniki, pamerintah patut ngambil makudang-kudang pamargi, minakadi:</br>1. Ngadorong pamerintah lokal mangda nyantenang Perda Rencana Tata Ruang miwah Tata Wilayah (RTRW) sané prasida nagingin LP2B miwah ngawasin pamarginnyané. </br>2. Ngicenin fasilitas miwah insentif majeng para petani sane ngamargiang LP2B, sekadi wantuan modal, teknologi, miwah pemasaran.</br>3. Ngelaksanayang sosialisasi miwah edukasi majeng parajanane indik mabuatnyane nyaga lahan pertanian miwah palemahan. 4. Nglimbakang model pertanian sané ramah lingkungan miwah lestari, sekadi; </br> a. pertanian organik, inggih punika sistem pertanian sané nénten nganggén pupuk kimia, pestisida, miwah bahan sintetis </br> tiosan, sakéwanten ngandelang bahan alami, sekadi pupuk kompos, pupuk kandang, miwah tetanduran penutup. Pertanian </br> organik prasida ngirangin polusi ring toya, tanah, miwah udara, taler prasida nincapang kesehatan entik-entikan, buron, </br> miwah manusa.</br> b. Agroforestri, inggih punika sistem pertanian sané ngapukang entik-entikan pertanian sareng entik-entikan alas, sekadi taru, </br> semak, miwah padang rumput. Agroforestri prasida nincapang produktivitas tanah, ngalestariang tanah miwah toya, </br> diversifikasi asil, miwah pikolih petani, taler ngirangin emisi gas rumah kaca.</br> c. Agrowisata, inggih punika sistem pertanian sané ngapukang aktivitas pertanian sareng aktivitas pariwisata, sekadi ngolah </br> kebon, manyi woh-wohan, ngerasang susu, miwah masandekan ring umah petani. Agrowisata prasida nincapang nilai </br> tambah produk pertanian, pelestarian budaya lokal, miwah pendidikan lingkungan, taler ngirangin dependensi ring sektor </br> pariwisata konvensional.</br></br>Ida dane sinareng sami, ngiring sareng-sareng mautsaha nyaga tanah sawah Bali. Ngiring iraga sareng-sareng mautsaha ngalestariang tanah sawah Bali. </br>Sawah Bali punika punyan iraga. </br>Tegal Bali punika tetegenan iraga. </br>Sawah ring Bali pinaka masa depan iraga.</br></br>Inggih wantah asapunika sane prasida atur titiang, manawi akeh kakirangan miwah kaiwangan titiang sajeroning matur i wawu, mawanti-wanti titiang nglungsur geng rena pengampura, sineb titiang antuk parama shanti,</br>Om Shanti, Shanti, Shanti, Om .ma shanti, Om Shanti, Shanti, Shanti, Om .)
  • 3 Pikobet Ring Pemilu 2024  + (Suksma aturang titiang majeng ring pangentSuksma aturang titiang majeng ring pangenter acara antuk galah sane sampun kapaica ring padewekan titiang. Inggih ida dane sareng sami utamanipun majeng ring para panureksa lomba basa bali wiki sane dahat kasummayang titiang, para wantaka basa bali wiki sane dahat wangiang titiang, asapunika taler para pamiarsa sane dahat tresna sihin titiang. Sadurung titiang nglanturang matur, ngiring sareng-sareng ngastiti bakti majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa malarapan antuk ngaturang pangastungkare pangayubagia "Om Swastyastu". Mogi-mogi sangkaning sih pasuecan Ida Sang Hyang Widhi Wasa, Ida dane ping kalih titiang prasida satata nemu karahayuan.</br>Ring galah sane becik puniki, lugrayang titiang jagi matur orasi sane dagingnyane "3 Pikobet Ring Pemilu 2024". Sakewanten, sangkaning katambetan titiang sane kalintang, ngriinin titiang nunas pangaksama majeng ring ida dane sareng sami.</br>Pemilu wantah piranti ngalaksanayang kedaulatan rakyat antuk milihin presiden lan wakil presiden, DPR miwah DPD, kenten taler anggen milihin pemimpin ring DPRD, sane kalaksanayang secara langsung, umum, bebas, rahasia, jujur, miwah adil. Sakadi sane kasurat ring Undang Undang Dasar nomor 7 tahun 2017 indik pemilihan umum, makasami krama baline jagi ngicen suarane nukung para calon pemimpin baline.</br>Calon pemimpin sane becik inggih punika pemimpin sane sanggup memimpin krama kramane nuju kesejahteraan kramane. Calon pemimpin mangda prasida mirengang pikobet sane wenten ring jagat baline, minakadi:</br>1) kapertama pertumbuhan UMKM sane menurun, UMKM ngambel peran sane pinih penting ring bali minakadi penciptaan lapangan kerja nyihnayang penyelamat proses pertumbuhan ekonomi.</br>2. kaping kalih pengendalian harga kebutuhan pokok, nincapang harga bahan pokok setate kawentenang ekspektasi pemucuk jagat sane nincapang wantah rantai pasokannyane, pasok pangan minakadi pertanian sane durung efisien. Yening tata niaga sampun keatur tur dikendalikan pinih becik nyihneyang harga lan bahan pokok setate stabil.</br>3) kaping tiga pembangunan infrastruktur umum, ring jagat bali kari kawentenang minakadi margi agung ring sawewang lan genah sane kawentenang margi sane durung becik keanggen memargi. </br>Riantukan akeh calon pemimpin sane lali ring tugas-tugas nyane, sane ngeraneyang akeh faktor-faktor sane lianan sane nenten becik santukan prasida ngamolihang bencana ring kula warganyane.</br>Pinih becik pemucuk jagat bali prasida muputang pikobet sane kawentenang ring warga mangda prasida masyarakat ngemolihang karahayuan.</br>Inggih asapunika prasida antuk titiang matur, manawi akeh kakirangan miwah kaiwangan titiang sajeroning matur i wawu, mawanti-wanti titiang nglungsur geng rena pengampura, untatin titiang antuk parama shanti, " Om Shanti, Shanti, Shanti, Om". shanti, " Om Shanti, Shanti, Shanti, Om".)
  • Marak,WNA Ngrusak Bali  + (Suksma aturang titiang majeng ring pengentSuksma aturang titiang majeng ring pengenter acara,antuk galah sane kapaica ring pasikian titiang.</br>Para angga panureksa sane kusumayang titiang</br>Tim Basa Bali Wikisane wangiang titiang</br>Punika taler semeton sareng sami sane trenesahin titiang</br>Sadurung titiang ngelanturang matur,lugrahayang titiang ngaturang pangangsutangkara panganjali umat "OM Swastyastu."</br>Rasa angayu bagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Prama Kawi,duaning sangkaning asung kertha wara nugraha Ida.Prasida titiang mepadu wadana sareng Ida dane sinamian tur ngemangguhang kerahajengan.</br></br>Sareng rauh WNA kaBali sanget marengin krama Bali.Pastika sane mekarya ring bidang pariwisata.WNA pepes sedekang ka tongos-tongos pariwisata sane wenten ring Bali sekadi Pura Besakih lan pasih pandawa.WNA ngincen dampak ekonomi ring Pulau Dewata,nenten mewali ngranayang undik.</br>Wenten akeh kasus sane wenten ring sosial media kocap WNA mangkin sane genah ring Bali nenten kayun nyungkemin awig-awig sane sampun kaicen ring pemerintah Bali.Sane ngeranayang akeh ipun byute-byute sane wenten ring Bali sane wenten kasus WNA saking korea selatan ngrusak Pura Raja ring Bali,akehnyane WNA nganggen motor ten patuh perarem lalu lintas sane ngeranayang wenten kecelakaan,para panandita krama Bali nguningayang akeh WNA ngambil lahan usaha warga lokal.</br>Akeh WNA rauh ring Bali mawinang Bali sampun kalotah alam lan seni budaya ring sejebag jagat Bali,kenyamanan ring Bali dados wisata sane becik,ten dados ngrusakang mawinang tingkah laku sane bengal.</br></br>Ida dane sareng sami yen cutetang titiang daging pidartan titiange,marak WNA sane ngawinang Bali,titiang nunas mangda para WNA sane nganutin ring Bali mangda prasida katepasin sane patut ring uger-uger sane sampun kasungkemin lan saget WNA sane becik rauh ring sajebag Bali.</br>Inggih Ida dane sareng sami wantah kadi asapunika titiang prasida matur ring galahe sane becik puniki,matur suksma antuk uratian Ida dane sareng sami,dumogi atur titiang wenten pikenohipun.Manawi wenten atur titiang sane nenten manut ring arsa titiang nunas geng rena pengapura.Maka wasaning atur,puputang titiang antuk Parama Santi."OM Santhi,Santhi,Santhi OM" Parama Santi."OM Santhi,Santhi,Santhi OM")
  • KEBERSIHAN LINGKUNGAN SEKOLAH  + (Suksma aturang titiang majeng ring pengeteSuksma aturang titiang majeng ring pengeter acara indik galah sane kapaica ring titiang ngaturang sambrama wacana mantuka ring ida dane sareng sami.</br></br>Sane wangiang titiang dewan juri lomba</br>Sane wangiang titiang para uleman sane sampun prasida rauh ring acara puniki</br>Bapak/ Ibu guru pendamping sane sampun ledang nganter para sisia rikala melomba puniki. Sapunika taler majeng ring para sisia sane sareng ngewiletin lomba sane dahat tresna asihin titiang, maka miwah ida dane sareng sami sane ten presida antuk titiang nektek siki-siki sane suksmayang titiang.</br>Sedurung titiang ngaturungang sambrama wacana, ngiring sareng-sareng ngaturang rasa angayubagia mantuka ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa duaning sangkaning paswecan Ida iraga presida mapulpul iriki ring acara lomba melarapan antuk nguncarang Pangastung kara:</br></br>Om Swastyastu</br>Inggih, menawi ida dane sareng sami sampun uning indik kewentenan jagat Bali puniki. Jagat Bali magenah ring panegara Indonesia. Jagat Bali kewangun antuk kutus (8) kabupaten miwah kota asiki. Pekaryan sane kemargiang olih para jana ring Bali luwir ipun Petani, undagi, bendega, pengangon, perbankan, tur sane lianan. Tiosan ring punika wenten bidang sane silih sinunggil presida ngerajegan pembangunan ring Bali inggih punika Pariwisata.</br></br>Indik kewentenan pariwisata ring Bali sampun kasub ke dura negara. Punika mawinan akeh wisatawan sakeng Amerika, Eropa,Afrika, Asia miwah Australia sane melancaran ke jagat Bali puniki. Wisata sane kasub kasenengin olih para wisatawan domestik miwah dura negara inggih punika wisata alam miwah tradisi-tradisi sane kemargiang ring Bali. Inggian tradisi Bali sane kasenengin olih para wisatawane sekadi Ngaben, Melasti miwah sane tiosan. Ping kalih indik wisata alam sane kasenengin sekadi Rafting, Tracking, cyrcling miwah nyingakin kewentenan alam sane kantun asri sekadi ring kintamani, batur, uluwatu, alas kedaton, air terjun nungnung, air terjun gitgit, miwah sane lianan.</br></br>Inggih ida dane sane wangiang titiang, duaning kadi asapunika buat kewentenan alam ring Bali sane sampun presida ngewangun pariwisata, patutne iraga setata ngelestariang kewentenan alam punika. Inggian pemargi sane presida kaanggen jalaran ngelestariang alam punika akeh. Silih sinunggil sekadi program sane sampun kamedalang olih guru wisesa inggih punika “Program Clean and Green”. Kruna Clean and Green ring basa indonesia madue arti Bersih dan Hijau. Suksman Program Clean and Green punika ngutsahayang mangdane jagat Bali setata bersih miwah alamnyane asri. Yening alam sampun asri pastika sampun byuta sane kasengguh pemanasan global nenten pacang nibenin jagat bali, tur angin sane kairup nenten keni polusi duaning kewentenan asep miwah gas sane berbahaya sampun kesaring olih taru-taru sane wenten. Sapunika taler yening alam lingkungan sampun bersih pastika pekantenannyane becik tur ngawinang iraga sehat rikala maurip pamekasne ring jagat Bali. Lianan ring punika, yening jagat Bali sampun bersih tur alamnyane asri pacang presida ngundang para wisatawan sayan ngakehang rauh melancaran ke Bali. Sakemaon ngantos mangkin lingkungan miwah alam ring Bali durung mecihna bersih tur asri. Titiang maosang kadi asapunika duaning sering sampun kecingak wenten anak sane kantun ngerusak alam sekadi nebang taru tanpa ijin miwah ngentosin carik dados wewangunan. Ring kebersihan lingkungan taler durung mecihna memargi duaning sekadi ring kota-kota kantun akeh luhu sane mauyang tur kewentenan tukad sane daki tur tercemar. Yening pariindike puniki nenten ketanganin pastika pacang ngawinang para wisatawan sane rauh ke Bali sayan ngidikang punika taler kesehatan masyarakat nenten terjamin.</br></br>Inggih ida dane sareng sami sane banget suksmayang titiang, mangdane byuta kadi punika nenten nibenin Bali iraga patut sungkem tur sareng-sareng ngemargiang Program Clean and Green punika mangkin iraga sekadi mebersih ring pekarangan, mebersih ring margi sane wenten ring ajeng genah iragane tur patutune nandur taru ring sisin margi miwah ngelestariang carik utawi penegalan. Sapunika taler yening dados sisia, iraga patut setata mebersih miwah ngelestariang tetamanan ring lingkungan sekolah. Yening iraga sampun ngelaksanayang punika mawit saking angga soang-soang pastika Program Clean and Green pacang presida kemargiang, ngentur raris kebersihan miwah kelestarian alam ring Bali pacang presida ketincapang.</br></br>Inggih ida dane sareng sami sane wangiang titiang, wantah asapunika presida antuk titiang ngaturang sambrama wacana puniki, yening prade wenten kirang langkung atur titiang sane nenten mungguh ring pekahyunan ida dane titiang nunas geng rna sinampura. Pinaka pamuput atur titiang ngaturang prama santih</br>Om Santih Santih Santih Omng prama santih Om Santih Santih Santih Om)
  • NGUYAH RING BALI SAYAN NGREREDANG  + (Suksma aturang titiang majeng ring pangentSuksma aturang titiang majeng ring pangenter acara antuk galah sane katiba ring padewekan titiang. Sadurung titiang nguningayang atur pinih riin titiang ngaturang pangastungkara: “Om Suastiastu”.</br>Para angga panureksa sane banget mustikayang titiang. </br>Para manggala prawartaka miwah tim BASAbali Wiki sane wangiang titiang.</br>Ida dane sareng sami pamekas para yowana sane banget tresna sihin titiang.</br>Maka pangriin majalaran pangastungkaran titiang I wau, lugrayang titiang ngaluhurang sembah bhakti majeng ring Ida Sang Hyang Parama Wisesa, duaning sangkaning asung kerta wara nugrahan Ida, prasida titiang ngiring Ida Dane sareng sami, maatur-atur kalih mawirasa samatra. Mungguing atur pidarta sane pacang aturang titiang nenten sios wantah mamurda:</br> “NGUYAH RING BALI SAYAN NGREREDANG."</br>Inggih Ida Dane para pamiarsa sane mustikayang titiang.</br>Rumasa gargita pisan manah titiang, duaning polih galah sareng nagingin pacentokan mapidarta basa Bali ring rahinane sane mangkin, lamakana prasida titiang sareng mapedana ngaturang unteng manah indik pidabdab i raga dados krama Bali mangda uning indik kawentenan silih sinunggil pokebet sane wenten ring Bali. </br>Diastun titiang sampun rumasa ring padewekan tuna makasami, tuna ring daging tatwa agama inggihan taler kirang ring basa basita, nanging pangkah taler niru-niru sang sampun wicaksana. Ledangan ngicenin pangampura prade sinah wenten kakirangan titiang, waluyane titiang I kunang-kunang anarung sasi pongah ngajahin I bebek ngalangi.</br> Inggih, Ida Dane sareng sami, napi mawinan titiang ngawedarang ring pariindikan asapunika? Saantukan ajerih manah titiang nyingakin para krama Baline pamekas para yowanane sane sayan nenten urati indik kawentenan nguyah. Maosang indik kawentenan nguyah ring Bali, sinah sampun nyansan ngreredang utawi prasida kabaosang nyansan nenten kauratiang olih yowana Bali. Kawentenan inucap prasida kasokong saking orti Semarapura, Balipost.com, pinanggal masehi 25 Juli warsa 2017 sane mamurda "Terancam Punah, Petani Garam Tanpa Regenerasi", ketelatarang nguyah ring wewidangan pesisir desa sayan ngreredang, krama sane nguyah nyansan ngidikang, taler nenten wenten sane pacang nerusang, punika dados pikobet dahat majeng ring pertanian uyah lokal tradisonal ring Bali. Silih tunggil sane ngawinang nyansan rerednyane krama Bali sane nguyah, yening cingak saking panglimbaknyane, saking makudang-kudang warsa, petani uyah wenten seket KK, nanging ring pamarginyane, akeh sane beralih profesi dados ke pakaryan sane tiosan sane nyanjiang pikolih sane becikan, tur prasida ngewantu ekonomi kulawarga. Sane mangkin wantah masisa pitulas KK, punika akehan mayusa sampun tua sane sampun sukil yening ngrereh pakaryan sane tiosan, taler para yowana madue penampen yening geginan dados petani uyah punika geginan sane nenten menarik utawi kuno, miwah bisnis ring sektor tambak garam utawi nguyah nenten ngametuang hasil sane becik. Kawigunaan teknologi durung nincap kaanggen ngewantu petani uyah ritatkala proses nguyah, punika prasida kabaosang kari ngangge cara tradisional, kapebuin para yowana mangkin identik sareng kemajuan teknologi. </br>Saking kawentenan data inucap sampun muktiang yening akidik krama Baline pamekas para yowanane mangkin sane nguratiang nguyah ring Bali taler sane pinaka pikobet utama inggih punika penampen para yowana indik geginan dados petani uyah, nenten prasida ngawinang idupe landuh, kerta raharja. Yening parindikan asapunika nglantur mamargi, sinah petani uyah lokal ring Bali pacang rered turin punah. </br></br> Salian punika, manut Data Badan Pusat Statistik (BPS), nyihnayang kawentenan tuunnyane akeh petani uyah sane ngasilang uyah lokal ring provinsi Bali periode warsa 2011 nyantos warsa 2016, inggih punika ring warsa 2011 3.339 ton, ring warsa 2015 asil uyah Bali punika 10.548 ton, nanging sayan tuun ring warsa 2016 dados 500 ton. Ring BPS punika taler katlatarang yening perkembangan luas lahan petani uyah ring warsa 2014 wantah 174 hektar, nglantur tuun pisan ring warsa 2016 dados 23 hektar. Kahanan puniki dados ius, makirangnyane yowana sane kayun dados petani uyah. Napi malih wenten artikel saking Scientific News Magazine Edisi Agustus/2017, kabaosang akeh produksi uyah sane nenten pasti santukan makudang-kudang sane ngrananyang inggih punika nguyah kari ngange cara tradisional sane ngawinang akeh produksi magantung ring matan ai, suhu udara lan angin., miwah luas lahan nguyah ring Bali sayan nyupitang. Nenten punika kemanten, ring artikel online https://bisnisindonesia.id, pinanggal masehi 8 Desember warsa 2021 sane mamurda "Daya Saing Garam Bali Masih Lemah", ketelatarang produk uyah desa Les Kabupaten Buleleng sane kalah saing sareng uyah Jawa, punika kacihnayang antuk uyah ring Denpasar akehan uyah saking Jawa sane madue aji sane mudahan tur kualitas sane mabinayan saking uyah Bali. Punika ngawinang uyah Bali kalah saing sareng uyah dura Bali. </br> Antuk kawentenang punika, kamuatang utsaha pemerintah mangda prasida nincapang kasukertan para petani uyah, mangda nenten malih makirangnyane petani uyah ring Bali. Napi malih Bali pacang ngrereh pemimpin Bali ring warsa 2024, dumogi calon pemimpin sane jagi rauh prasida nepasin pikobet nguyah ri Bali puniki mangda sayan nicap tur nglimbak. Silih tunggil utsaha sane patut kalaksanayang calon pemimpin Bali sane jagi rauh inggih punika ngewetuang kebijakan utawi awig-awig mapaiketan sareng regulasi pemasaran, lan perlindungan majeng ring petani uyah skala kecil. Yening pemimpin Bali nenten nguratiang kawentenan puniki, sinah nguyah ring Bali pacang ical. Taler pemimpin mangda ngicenin uratian saking permodalan, bantuan pemberdayaan marupa cara produksi, bantuan prasarana produksi sane kaicenin majeng ring petani uyah mangda uyah Bali nenten kalah saing sareng uyah luar Bali lan uyah import, yening pemerintah sampun nglaksanayang sosialisasi lan ngamargiang regulasi sane becik saha ngicen bantuan permodalan, sinah nguyah ring Bali nenten sayan rered tur petani uyah tradisioanl pastika sayan maju. </br>Inggih ida dane para pamiarsa, risampune titiang nartayang indik kawentenan nguyah ring Bali, pamekas ring kauripan para yowana sami, mangkin cutetang titiang babaose iwawu inggih punika:</br>1. Iraga sareng sami pinaka krama Bali mangda sayan eling miwah urati taler rumasa bangga dados petani uyah.</br>2. Pemerintah utaminnyane pemimpin Bali sane jagi rauh mangda prasida ngewetuang kebijakan utawi awig-awig mapaiketan sareng regulasi pemasaran, lan perlindungan majeng ring petani uyah skala kecil, taler mangda ngicenin uratian saking permodalan, bantuan pemberdayaan marupa cara produksi, bantuan prasarana produksi sane kaicenin majeng ring petani uyah mangda uyah Bali nenten kalah saing sareng uyah dura Bali lan uyah import. Cutetne, pemimpin Bali mangda prasida nglaksanayang sosialisasi lan ngamargiang regulasi sane becik saha ngicen bantuan permodalan ring petani uyah. </br>Inggih, ida dane para pamiarsa sane kusumayang titiang.</br>Wantah kadi asapunika pidartan titiang, dumogi wenten pikenoh ipun. Pet prade wenten atur titiang sane nenten munggah ring arsa, titiang nunas pangampura, punika majanten boya gumanti titiang makarya iwang, punika wantah sangkaning katambetan titiang. Duaning sastra taler maosang “tan hanna wwang sa swata annulus”.</br> “Om Santih, Santih, Santih Om”.annulus”. “Om Santih, Santih, Santih Om”.)
  • Kasus Bunuh Diri Ulian Penyakit Mental  + (Suksma aturang titiang majeng ring pangantSuksma aturang titiang majeng ring panganter acara antuk galah sane kapaica ring pasikian titiang. Para panureksa lan Para Tim BASAbali Wiki sane kusumayang titiang, lan Ida Dane sareng sami sane banget wangiang titiang. Sadurung acara punika kakawitin, titiang jagi ngaturang Panganjali umat mangkin " OM SWASTYASTU" </br></br>Kaping ajeng ngiring irag sareng sami ngaturang pangayubagia ring Ida Sang Hyang Wdhi Wasa antuk asung kerta wara nugraha Idane iraga sinarang sami mrasidayang masikin ring galah sane becik puniki. Ring dina puniki titiang jagi ngaturang pidarta sane mamurda " Kasus Bunuh Diri Ulian Penyakit Mental"</br></br>Ring zaman ne puniki, akeh pisan kejadian bunuh diri sane wenten ring Bali. Para sisya lan para yowana akeh korbannyane, kejadian punika sane wenten mawinan pikobet ring keluarga, ring linkungan sekolah, pikobet ekonomi lan pikobet sane lianan. Pikobet- pikobet puniki sane ngeranayang kasus bunuh diri ring Bali nyangsang negehang. </br></br>Angka kasus bunuh diri ring provinsi Bali dados sane wantah rangkap ketelu ring Indonesia, sawetara saking 1 Januari 2023 ngantos 20 Juli 2023. Ring catatan Polri, wenten 61 korban kasus bunuh diri ring Bali tahun 2023 niki.</br></br>Sane ngeranayang para sisya ngelaksanayang perilaksana bunuh diri nike kerana korban sesai ningeh omongan sane jele-jele utawi bullying. Bullying ring lingkungan sekolah akeh pisan mawinan, dampaknyane nidayang ngae mental korban tuun utawi usak, korban depresi, takut sareng omongan sane jele-jele punika, lantas si korban berpikiran sempit lan akhirnyane korban ngelaksanayang perilaksana sane nenten patut nike.</br></br>Pikobet sane lianan masi ngeranayang kejadian bunuh diri nike terjadi, pikobet ring keluarga wantah pikobet saking ekonomi sane sesai ngeranayang bunuh diri punika. Kirangne pengertian lan komunikasi sareng keluarga ngeranayang korban mrasa iye idup ajaka pedidiane, korban mrasa ten wenten sane ngertiin, keluarga sabe wenten pikobet (sesai uyut) ento masi ngeranayang korban (anak) mentalnyane tuun. </br></br>Lenan ento, pikobet saking ekonomi masi ngeranayang bunuh diri punika terjadi, iraga sareng sami idup di gumi niki pasti wenten ekonomi ne sane berkecukupan lan wenten sane ekonomi ne kirang mampu, korban punika mrasa iye ten wenten harta beranda, iye ngerase putus asa, apa ane iye tagih tere prasidayang tercapai.</br></br>Kasus bunuh diri punika dados dicegah antuk ngicenin panyuluhan bahayane bullying antul mental, iraga ten dados saling membully, saling uratiang lan saling dukung. Iraga harus stata selektif ring pergaulan, stata maakang raga ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa. Nanging sane pinih rihin unteng sane harus iraga laksanayang inggih punika yening iraga wenten pikobet iraga sepatutnyane nutur utawi cerita teken orang ne iraga percayain, utawi yening ten orang iraga nidayang nuturang pikobet iraga teken Ida Sang Hyang Widhi Wasa. Ten dados iraga mendem pikobet iraga terus menerus ajak pedidi.</br></br>Ngiring sinarang saling dukung ten wenten saling bullying, iraga sepatutnyane saling peka lan peduli ring keluarga, teman, anak lan sane miwah sane lianan, apang korban bunuh diri ring Bali kirang utawi ten wenten ring Bali punika. Asapunika pidarta sane prasida aturang titiang, nunas sinampura yening wenten atur titiang sane iwang tur ten manus rung arsa. Dumogi punapi sane aturang titiang ring galahe puniki wenten pikenonhnyane mangda becik. Pinih riin titiang ngaturang "SUKSMA". </br>"KLUNGKUNG SEMARAPURA* KIRANG LANGSUNG TITIANG NUNAS AMPURA", antuk panyinep titiang puput antuk Parama </br>Shanti, "OM SHANTI SHANTI SHANTI OM".ama Shanti, "OM SHANTI SHANTI SHANTI OM".)
  • NGRINCIKAN WEWIDANG RESIK LAN GADANG  + (Suksma aturang titiang majeng ring pengeteSuksma aturang titiang majeng ring pengeter acara indik galah sane kapaica ring titiang ngaturang sambrama wacana mantuka ring ida dane sareng sami.</br></br>Sane wangiang titiang dewan juri lomba</br></br>Sane wangiang titiang para uleman sane sampun prasida rauh ring acara puniki Bapak Ibu guru pendamping sane sampun ledang nganter para sisia rikala melomba puniki Sapunika taler majeng ring para sisia sane sareng ngewiletin lomba sane dahat tresna asihin titiang, maka miwah idu dane sareng sami sune ten presida untuk titiang nektek siki-siki iki sane suksmayang titiang</br></br>Sedurung titiang ngaturungang sambrama wacana, ngiring sareng-sareng ngaturang rasa angayubagia mantuka ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa duaning sangkaning paswecan Ida iraga</br></br>presida mapulpul iriki ring acara lomba melarapan antuk nguncarang Pangastung kara:</br></br>Om Swastyastu</br></br>Inggih, menawi ida dane sareng sami sampun uning indik kewentenan jagat Bali puniki Jagat Bali magenah ring panegara Indonesia. Jugat Bali kewangun untuk kutus (8) kabupaten miwah kota asiki. Pekaryan sane kemargiang olih para jana ring Bali luwir ipun Petani, undagi, hendega, pengangon, perbankan, tur sane lianan. Tiosan ring punika wenten bidang sane silih sinunggil presida ngerajegan pembangunan ring Bali inggih punika Pariwisata.</br></br>Indik kewentenan pariwisata ring Bali sampun kasub ke dura negara. Punika mawinan</br></br>akeh wisatawan sakeng Amerika. Eropa.Afrika, Asia miwah Australia sane melancaran ke jagat</br></br>Bali puniki. Wisata sune kasub kasenengin olih para wisatawan domestik miwah dura negara</br></br>inggih punika wisata alam miwah tradisi-tradisi sane kemargiang ring Bali. Inggian tradisi Bali</br></br>sane kasenengin olih para wisatawane sekadi Ngaben, Melasti miwah sane tiosan Ping kalih</br></br>indik wisata alam sane kasenengin sekadi Rafting. Tracking, cyreling miwah nyingakin kewentenan alum sane kantun asri sekadi ring kintamani, batur, uluwatu, alas kedaton, air terjun nungnung, air terjun gitgit, miwah sane lianan.</br></br>Inggih ida dane sane wangiang titiang, duaning kadi asapunika buat kewentenan alam ring Bali sane sampun presida ngewangun pariwisata, patutne iraga setata ngelestariang</br></br>kewentenan alam punika. Inggian pemargi sane presida kaunggen jalaran ngelestariang alam</br></br>punika akch. Silih sinunggil sekadi wewidang sanc sampun kamedalang olih guru wisesa inggih</br></br>punika "Wewidang Resik Lan Gadang". Kruna Resik Lan Gadang ring basa indonesia madue arti</br></br>Bersih dan Hijau. Suksman wewidang Resik Lan Gadang punika ngutsahayang mangdane jagat Bali</br></br>setata bersih miwah alamnyane asri. Yening alam sampun asri pastika sampun byuta sane</br></br>kasengguh pemanasan global nenten pacang nibenin jagat bali, tur angin sane kairup nenten kenipolusi duaning kewentenan asep miwah gas sane berbahaya sampun kesaring olih taru-taru sane wenten. Sapunika taler yening alam lingkungan sampun bersih pastika pekantenannyane becik tur ngawinang iraga sehat rikala maurip pamekasne ring jagat Bali. Lianan ring punika, yening jagat Bali sampun bersih tur alamnyane asri pacang presida ngundang para wisatawan sayan ngakchang rauh melancaran ke Bali. Sakemaon ngantos mangkin lingkungan miwah alam ring Bali durung mecihna bersih tur asri. Titiang maosang kadi asapunika duaning sering sampun kecingak wenten anak sane kantun ngerusak alam sekadi nebang taru tanpa ijin miwah ngentosin carik dados wewangunan. Ring kebersihan lingkungan taler durung mecihna memargi duaning sekadi ring kota-kota kantun akeh luhu sane mauyang tur kewentenan tukad sane daki tur tercemar. Yening parindike puniki nenten ketanganin pastika pacang ngawinang para wisatawan sane rauh ke Bali sayan ngidikang punika taler kesehatan masyarakat nenten terjamin.</br></br>Inggih ida dane sareng sami sane banget suksmayang titiang, mangdane byuta kadi punika nenten nibenin Bali iraga patut sungkem tur sareng-sareng ngemargiang Wewidang Resik Lan Gadang punika mawit saking iraga sekadi mebersih ring pekarangan, mebersih ring margi sane wenten ring ajeng genah iragane tur patutune nandur taru ring sisin margi miwah ngelestariang carik utawi penegalan. Sapunika taler yening dados sisia, iraga patat setata mebersih miwah ngelestariang tetamanan ring lingkungan sekolah. Yening iraga sampun ngelaksanayang punika mawit saking angga soang-soung pastika Wewidang Resik Lan Gadang pacang presida kemargiang, ngentur raris kebersihan miwah kelestarian alam ring Bali pacang presida ketincapang.</br></br>Inggih ida dane sareng sami sane wangiang titiang, wantah asapunika presida antuk</br></br>titiang ngaturang sambrama wacana puniki, yening prade wenten kirang langkung atur titiang</br></br>sane nenten mungguh ring pekahyunan ida dane titiang nunas geng na sinampuru. Pinaka</br></br>pamuput atur titiang ngaturang prama santih</br></br>Om Santih Santih Santih Omg prama santih Om Santih Santih Santih Om)
  • ICALANG BULLYING UTAWI PERUNDUNGAN RING SEKOLAH  + (Suksma aturang titiang majeng ring pengeteSuksma aturang titiang majeng ring pengeter acara antuk galah sane kapaica ring titiang.</br></br>Sedurung titiang ngelanturang atur ngiring pinih ajeng iraga sareng sami nunas ica majeng ring ida sang Hyang Widhi, duaning sangkaning paswecan Ida presida raris iraga mesadu ajeng ring galahe tur genahe sane becik puniki.Sedurung tiang melantur ngiring sareng sareng ngaturang panganjali pinake pemungkah atur titiang.</br></br>Om Swastiastu</br>Ring galahe sane becik puniki,titiang lakar ngeremugang masalah sane sanget serius ring sekolah irage,inggih punike bullying/perundungan.</br>Perundungan punike pemargi sane ten dados katrime ring kantune maurip sawai-wai,sekantune ring sekolah.Pemargi punike kasengguh parilaksane sane nenten becik lan madue dampak sane sue tur sane nenten becik ring kesehatan mental lan emosional korban.Ten Wenten alasan antuk jagi ngelaksanayang perundungan.Ritatkale perundungan kelaksanayang,irage ngentenang jagat e sane Ten becik lan ten ramah antuk korban.Nike taler sane mekade korban merase kajohin lan merase dewek ne ten wenten genah ring sekolah puniki.Antuk punike,ngiring sareng sami mekarye sareng sareng jagi muputang perundungan ring sekolah irage.</br></br>Ngiring sane mangkin saling ngajinin siki lan sareng tiosan lan ngaryanin sekolah puniki dados genah sane becik tur nyaman jagi anggen sareng-sareng.</br></br>Asapunike sane praside aturuningayang titiang,kirang langkung titiang nunas gangrenepengampure tur puputang titiang antuk parame santhi.</br></br>Om santhi santhi santhi omparame santhi. Om santhi santhi santhi om)
  • Pencegahan pungli di sekolah  + (Suksma aturang titiang mantuka ring ugrawakia sane sampun ledang mapaica galah. Pacang Wigunayang titiang matur ring Ida Dane sami)
  • Pikobet Overtourism Ring Bali Sayan Meresahkan  + (Suksma ring tim basa bali wiki antuk galahSuksma ring tim basa bali wiki antuk galah sane kapaica ring titiang, sadurung titiang ngawedarang orasi puniki, ngiring mangkin Titian ngaturang pangan jali umat " Om swastiyastu " suksma titiang atur majeng ring Ida sang hyang Widhi Wasa antuk paican Ida,Titiang prasida ngaturang teks orasi puniki. Suksma ring dewan juri lomba sane wangiang titiang, para pamiarsa sané sampun kayun ngwacén téks orasi puniki, suksma antuk Bapak utawi Ibu guru pendamping sane sampun ledang nganter para sisia rikala melomba puniki.Sapunika taler majeng ring para sisia sane sareng ngewiletin lomba sane dahat tresna asihin titiang.</br></br>Inggih rahinane mangkin, ring ajeng para pamiarsa sareng sami, titiang meled nyorohang pikobet sane madurgama lan ngabutuhang uratian saking bapak utawi ibu calon gubernur Bali warsa duang tali duang dasa patpat, inggih punika pikobet indik overtourism ring bali. Ring makudang-kudang warsa sané sampun lintang, iraga sampun nyaksiang indik panglimbak industri pariwisata bali sané nyansan nglimbak, pamuput nyane ngawinang pikobet ring palemahan miwah kahuripan krama Bali.</br></br>Overtourism, utawi pariwisata sané akéh, nénten ja wantah ngamolihang kawéntenan, sakéwanten taler ngamolihang pikobet sané abot ring destimasi wisata sané kaaptiang. Destimasi wisata sané rihin becik tur asri mangkin sampun dados genah komersial sané nénten prasida kaatur, sane ngawinang karusakan ring ekosistem, polusi sané nyansan nglimbak, miwah tekanan sosial sané nénten prasida katepasin. Panglimbak wisatawan sané nénten becik kakelola prasida ngerusak kelestarian lingkungan miwah ngerusak katentreman krama Bali.</br></br>Pamerintah, pinaka panunjang utama sajeroning ngalestariang lestari miwah kapatutan, patut digelis ngambil pamargi sané becik anggén nanganin dampak saking overtourism. Silih sinunggil utsaha sane prasida kamargiang inggih punika ngalaksanayang kebijakan sane ngatur tur ngontrol jumlah wisatawan ka genah sane katentuang. Antuk nitenin kawéntenan genah sané pinih ageng, iraga prasida nambakin kawéntenan genah sané rusak miwah mastikayang para tamiu prasida ngamolihang pengalaman wisata sané becik.</br></br>Tiosan punika, patut wénten mekanisme penilaian dampak lingkungan sané ketat ring soang-soang proyek pariwisata sane anyar. Kriteria puniki patut nyarengang aspek-aspek sekadi pelestarian keanekaragaman hayati, pengelolaan limbah, miwah perlindungan sumber daya air. Antuk ngamargiang evaluasi sané becik sadurung ngicénin ijin proyek anyar, pamréntah prasida ngicalang pikobet ring palemahan miwah krama irika.</br></br>Sané nénten kirang penting, pamréntah taler prasida naur pajeg lingkungan utawi pajeg khusus anggén ngewantu program konservasi. Antuk pamargi puniki, sumber daya sané kapolihang saking pariwisata prasida kawaliang ka widang pelestarian keindahan alam miwah budaya, taler ngwangun fasilitas miwah infrastruktur sané nyokong keberlanjutan pariwisata ring jagat bali punika. </br></br>Tiosan ring kebijakan regulasi, mabuat taler nyarengin parajana lokal ring pamutus pariwisata. Parindikan punika prasida ngamolihang kaweruhan sane pinih utama tur prasida nagingin pikayunan parajanane. Program pendidikan miwah partisipasi masyarakat prasida ngwantu nincapang kasadaran indik keberlanjutan miwah ngamolihang pamargi sareng-sareng mangda prasida ngalestariang destinasi wisata.</br></br>Rikala ngarepin pikobet overtourism, pamréntah taler prasida nglimbakang strategi pemasaran sané ngutamayang pariwisata berkelanjutan. Ngicenin gatra indik keindahan alam miwah budaya sané lestari, taler nyihnayang nilai-nilai tanggung jawab sosial, prasida narik wisatawan sané eling ring dampak pamarginnyané.awan sané eling ring dampak pamarginnyané.)
  • Bahaya Sampah Plastik  + (Suksmaning manah aturang titiang majeng riSuksmaning manah aturang titiang majeng ring panurekse,suksme antuk galah sane ketibe ring padewekan titiang,sadurung titiang ngaturang pidarta, pinih riin ngiring ngaturang suksmaning manah majeng ring Ida Shang yang Widi Wasa malarapan antuk puja pangan jali umat "Om Swastyastu" Sane mangkin titiang jagi ngaturang pidarta sane mamurda "Bahaya Sampah Plastik" </br></br>Para Semeton yowana sareng sami luu plastik dados pikobet napi Malih ungkuran puniki genah genah ngutang luu sampun makacakan nenten mresidayang ring TPA sawireh akeh TPA Sane Wenten ring Bali sampun bek kaisinin olih luu plastik ,akeh care sane sampun kanggen ngurangin Luu plastik ring bali sakewale luu ring Bali nenten je mresidayang ical </br>Napi sane ngawinang luu plastik ring bali nenten Ical??</br>Inggh panurekse sareng sami sane mawinang Luu plastik ring Bali nenten Ical inggh punika akeh masyarakat ring Bali nganggen plastik sekadi pembungkus makanan , pembungkus canang , tur sane lianan,TPA sampun nénten dados kaembusin ring tpa lokal santukan tpa lokal sampun kadagingin antuk sampah plastik. Punika mawinan parajanané ngentungang sampah sembarangan utawi ngobong sampah plastik punika sané ngawinang polusi udara, mangda nénten mamargi sakadi punika, parajanané mangda prasida ngolah sampah plastik manados makudang-kudang kerajinan, antuk ngawigunayang konsep 3R (reduce, reuse, recycle). (Reduce) inggih punika cara antuk ngirangin sampah. Umpamine, ngutang sampah ring tongosne. (Reuse) inggih punika ngawigunayang malih sampah sekadi makta kantong belanja utawi tas kain rikala mablanja, mangda ngirangin sampah plastik sane kaanggén. (Recycle) inggih punika daur ulang sampah, sekadi plastik miwah sane lianan. Saking napi sane kacingakin ring ajeng, iraga patut eling ring baya plastik. Ngiring iraga sareng-sareng nyaga jagaté mangda bebas saking sampah plastik!</br></br>Inggih asapunika titiang matur sematre,yening wenten atur titiang nenten manut ring Arsa,titiang ngrereh gengrene sinampura,titiang puputang antuk paramasanti "Om Santih Santih Santih Om"k paramasanti "Om Santih Santih Santih Om")
  • Nasib Sektor Pertanian Ring Bali  + (Swastyastu. Merdeka Sane wangiang titiang Swastyastu. Merdeka Sane wangiang titiang para angga panureksa. Sapunika</br> taler, para sameton yowana sareng sami sane tresne sihin titiang pinih ajeng ngiring ngaturang rasa angayu bagia ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning sangkaning pasuecan ida, titiang ngiring ida dane sareng sami prasida mapupul i riki sajeroning acara Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi . Ring galahe mangkin, lugrayang titiang ngaturang pidarta utawi orasi sane mamurda "Nasib Sektor Pertanian Ring Bali"</br>Para semeton yowana sareng sami ring Indonésia utaminnyané ring Bali pangarga ajengan sayan nincap. Dampa puniki sangkaning akidiknyané petani sané ngatur sektor pertanian ring Bali, para petani tradisional sayan akéh beralih ka sektor pariwisata, santukan sayan nguntungang antuk finansial. puniki ngawinang tedun produksi ajengan lokal miwah katergantungan ring ajengan impor.</br>Saking pikobet punike titiang ngaptiang para pemimpin Bali sane pancang kapilih ring Warsa 2024 mangde nguratiang nasib sektor pertanian ring Bali.Pangaptin titiang majeng ring pamerintah sane kapertama titiang ngaptiang pamerintah prasida ngicenin uratian sane ageng majeng ring sektor pertanian pertanian pinaka sektor sane mabuat pisan ring panegara puniki. kaping kalih titiang ngaptiang pamerintah prasida nyokong keberlanjutan ring sektor pertanian. keberlanjutan inggih punika kunci antuk nyaga keseimbangan antara kebutuhan manusa miwah perlindungan lingkungan. kaping tiga titiang ngaptiang pamerintah prasida ngicenin dukungan sane ageng majeng ring para petani sekadi akses modal teknologi miwah pasar, titiang taler ngaptiang pamerintah prasida ngicenin wantuan miwah insentif majeng petani sekadi wantuan modal miwah pelatihan. kaping untat titiang ngaptiang pamerintah prasida nyokong inovasi miwah penelitian ring sektor pertanian.iraga percaya yening iraga nguratiang lan ngicenin dukungan saking pamerintah sektor pertanian prasida berkembang secara berkelanjutan lan prasida ngicenin keuntungan majeng masyarakat. ngiring iraga sareng-sareng ngwangun sektor pertanian Bali sane makmur.</br>Kirang Langkung titiang nunas ampura tur Puputang titiang antuk Parama Santi </br>Om Santi Santi Santi Omntuk Parama Santi Om Santi Santi Santi Om)
  • Tantangan utawi Pikobet Sane harus Kehadepin sareng Calon pemimpin Bali  + (TANTANGAN UTAWI PIKOBET SANE HARUS KEHADEPTANTANGAN UTAWI PIKOBET SANE HARUS KEHADEPIN CALON PEMIMPIN BALI</br></br>Om swastyastu,Kepertame tityang ngaturang Suksma majeng ring Ida sang Prama Kawi,puniki tityang sareng ratu Ida Dane sareng sami presida mabligbagan antuk Pemilu Warsa duang tali duang dasa Pat sane sampun jagi rauh,Bali puniki Pulo Dewata,Bali terkenal ring dunia krane destinasi wisata Lan budayane.</br></br>Pikobet Sane jagi kehadepin calon pemimpin Bali sane ngemerluang Perhatian utawi nudut sane sumeken,contoh Sane dados Pikobet punike tingkah laku laksanan wisatawan utawu turis Sane rauh ke bali, Mengelola luu utawi sampah ring Bali, kesejahteraan masyarakat Bali,lan korupsi.</br></br>Punike calon pemimpin Bali mangde presida melaksana antuk jagi ngadepin Pikobet-pikobet punike,calon pemimpin Bali mangde presida melaksana sareng pihak-pihak Sane tiosan,lan pemimpim bali mangde tegas antuk ngambil kebijakan utawi laksanan Sane becik mangde Bali Tetep sejahtera,Ajeg,lan lestari.</br>Bali punike pulo Sane becik Sane terus mecahaye sareng keajaiban alam lan budaya.mecahaye sareng keajaiban alam lan budaya.)
  • Teba Sakti  + (TEBA SAKTI Limbah inggih punika silih tuTEBA SAKTI </br></br>Limbah inggih punika silih tunggil bahan saking sisa-sisa aktivitas sané kamargiang olih krama ring kahuripan sadina-dina. Yadiastun wenten makudang-kudang pamargi anggen ngicalang sampah, nanging sujatinipun iraga durung prasida nyaga kawéntenan sampah punika. Punika ngawinang sampah dados silih tunggil faktor sané ngawinang rusaknyané ekosistem ring jagaté. Ring Indonesia, manut data portonius.com, produksi sampah ring Denpasar prasida ngantos 850 ton per hari. saking sampah rumah tangga sekadi sisa makanan, sampah dapur, sisa sayuran, buah-buahan, miwah sané lianan. Wénten taler limbah saking perusahaan industri, pasar, miwah genah-genah umum. Aktivitas pembuangan sampah sané nénten kakontrol ring genah pembuangan akhir (TPA) ngawé méweh upaya panyortiran sampah olih pengelola TPA. Antuk ngungkulin pikobet sampah punika, titiang madué ide antuk ngaryanin inovasi TEBA SAKTI, napi punika TEBA SAKTI? Teba inggih punika sistem pembuangan sampah ring leluhur Bali ring jaman purwa. Teba inggih punika genah sané kosong ring sisin umah sané ketah kaanggén genah sampah sané kamedalang olih sang nuénang umah. Sane kaangen nibenin inggih punika TEBA SAKTI, teba sakti inggih punika lubang sane kagali ring pekarangan umah anggen ngutang sampah organik miwah sampah dapur. Biasane masyarakat tempo dulu akan menggali lubang kembali untuk pembuangan sampah, hal ini memiliki dampak positif pada tanah karena seperti yang kita ketahui bahwa sampah organik dapat membuahi tanah secara alami. Punika mawinan solusi TPA puniki nénten ja wantah prasida muputang pikobet sampah ring lingkungan utaminnyané ring paumahan, sakéwanten taler prasida ngicénin dampak sané becik ring tanah taler prasida dados genah ngisep toyanS sabeh.r prasida dados genah ngisep toyanS sabeh.)
  • Teks Orasi  + (TEKS ORASI Sugeng rawuh inggTEKS ORASI</br> Sugeng rawuh inggih punika para hadirin sane agung, para pemimpin sane mulih ring Bali, lan para wargi Bali sane kawenten. Kali ini, kita akan membahas tentang tantangan terbesar yang dihadapi oleh para pemimpin Bali.</br> Sebagai pemimpin, mereka memiliki tanggung jawab besar dalam memimpin dan mengelola Bali. Salah satu tantangan terbesar yang dihadapi oleh para pemimpin Bali adalah menjaga keseimbangan antara pembangunan dan pelestarian budaya serta alam Bali yang kaya akan keindahan.</br> Pertumbuhan pariwisata yang pesat di Bali telah memberikan manfaat ekonomi yang signifikan, namun juga menimbulkan dampak negatif seperti kerusakan lingkungan, kemacetan, dan perubahan sosial budaya. Oleh karena itu, pemimpin Bali perlu mengambil langkah-langkah yang bijaksana untuk menjaga kelestarian alam dan budaya Bali, sambil tetap memperhatikan pertumbuhan ekonomi yang berkelanjutan.</br> Selain itu, pemimpin Bali juga dihadapkan pada tantangan dalam mengatasi masalah kemiskinan dan kesenjangan sosial. Meskipun Bali dikenal sebagai destinasi wisata yang indah, masih banyak warga Bali yang hidup dalam kondisi ekonomi yang sulit. Pemimpin Bali perlu mengembangkan kebijakan yang berpihak pada rakyat, seperti peningkatan akses pendidikan, kesehatan, dan lapangan kerja.</br> Tantangan lainnya adalah menghadapi bencana alam yang sering melanda Bali, seperti gempa bumi dan erupsi gunung berapi. Pemimpin Bali harus memiliki rencana tanggap darurat yang efektif dan memastikan keselamatan warga Bali dalam menghadapi bencana tersebut.</br> Dalam menghadapi tantangan-tantangan ini, para pemimpin Bali perlu memiliki visi yang jelas, kepemimpinan yang kuat, dan kemampuan untuk berkolaborasi dengan berbagai pihak. Mereka juga perlu mendengarkan aspirasi dan kebutuhan masyarakat Bali, serta mengambil keputusan yang berdasarkan pada kepentingan bersama.</br> Dengan mengatasi tantangan-tantangan ini, para pemimpin Bali akan mampu menjaga keberlanjutan dan keharmonisan Bali sebagai destinasi wisata yang unik dan mempesona, serta memberikan kesejahteraan bagi seluruh masyarakat Bali. Terima kasih atas perhatiannya, semoga Bali tetap menjadi tempat yang indah dan damai bagi kita semua. Suksma.g indah dan damai bagi kita semua. Suksma.)
  • NYAGE KEBERSIHAN LAN NGELESTARIANG BUDAYA BALI MANGDA WISATAWAN PARIWISATA BALI NE METANGI LAN AKEH MELANCARAN KE BALI  + (TEMA { Pariwisata Bali Metangi} MURDTEMA</br>{ Pariwisata Bali Metangi}</br> </br> </br> </br>MURDA</br>NYAGE KEBERSIHAN LAN NGELESTARIANG BUDAYA BALI MANGDA WISATAWAN PARIWISATA BALI NE METANGI LAN AKEH MELANCARAN KE BALI</br> </br>Bali terkenal antuk Pulau seribu pura lan budaya sareng pariwisata sane akeh lan becik. Pulau Dewata Bali niki sampun terkenal ring kancah seluruh dunia. Nanging pikolih saking Pandemi Covid-19,sane wenten ring Negara Indonesia,salah satune nike wenten ring Bali,wnten sane keni,nike mekrane pariwisata Bali nyansan nuunang. Sekat wenten pandemi niki para pedagang sane madolan ring genah-genah pariwisata samian mengeluh krana sepi pengunjung sane melancaran ke genah pariwisata. Sane mangkin mangda pariwisata di Bali nike meningkat,pemerintah sarat mekarya program utawi lembaga sane khusus megenah ring daerah sane wenten genah pariwisatane. Tetujon mekarya program utawi lembaga sane khusus nike,mangda ring genah pariwisatane nike wenten sane mengelola lan ngembangang pariwisata punika. Yening irage mirengang kata Jagat Bali pasti ne sampun irage uning yening di bali nike akeh genah pariwisata sane becik lan budaya sane menarik yening ke tontonang ring genah pariwisata punike. Lembaga medue peranan penting antuk mengembangkan lan ngelestariang pariwisata miwah budaya baline,lianan ken pemerintah masyarakat bali mase medue peranan penting antuk ngelestariang budaya baline,nah yening nenten masyarakat bali ne sane ngelestariang budaya ne, sire jagi malih ngelestariang?</br>Menurut titiang salah satu contoh sane mersidayang membangkitkan pariwisata daya tarik wisatawan ke bali,irage utawi masyarakat bali sareng pemerintah lan para pregina baline ngadaang acara tari” an miwah kecak ring genah-genah pariwisata,nike mawinan bise ngundang para wisatawan lokal utawi luar negeri antuk melancaran malih ke bali.Lianan nike masyarakat lan pemerintah mase bise ngelestariang bali liwat ngarye kerajinan-kerajinan sane unik,kerajinan punika bise ke gae aji barang-barang sane bekas lan ten me anggen utawi kerajinan uli tiing miwah kau-kau (batok kelapa). Kerajinan-kerajinan sane sampun ke karyanin nike bise menghasilkan jinah sane akeh yening kerajinan nike becik unik lan menarik hati penumbas ne. Kerajinan sane ke karya masyarakat bali mase bise ke adol kanti ke luar negeri,nike bise mase ke anggen narik minat wisatawan apang nyak melancaran ke bali. Lianan kadi nike luu plastik sane akeh wenten ring bali sane utama ne ring tempat pariwisata nike bise ke anggen kerajinan mase. Yening luu plastik ring genah pariwisata nike nenten wenten ,pasti wisatawane demen melancaran ke bali krane genah ne becik,asri,lan bersih uli sampah plastik. Yening irage sampun ngidaang ngelaksanayang upaya punika astungkara para wisatawan malih meningkat antuk melancaran ke bali. malih meningkat antuk melancaran ke bali.)
  • Nyanggra pemilu 2024  + (TEMA ‘’NYANGGRA PEMILU 2024’’ ‘’Om SwastTEMA ‘’NYANGGRA PEMILU 2024’’ </br></br>‘’Om Swastiastu ‘’ </br> Kaping ajeng ring </br> Manggala Basa Bali Wiki Sane Mastikayang Titiang </br> Para Panureksa Sane Singgihang Titiang </br></br></br> Kapertama , ngiring ngaturang Suksma majeng ring ida sang hyang widhi wasa riantukan iraga makasami kaicen kauripan lan kerahayuan , nika mawinan iraga makasami presida mapupul magendu wirasa indik nyanggra pikamkam pemilu 2024 </br></br> Pemilet makasami sane wangiang tittiang memangkin iraga jagi nyanggra pemilu 2024 pemilu puniki tetujon ipun wantah jagi memilih sapasira sane jagi dados presiden sane jagi rauh, sane jagi ngawa bangsa iraga limag warsa sane jagi rauh nika krama jagi sane nganentuang . melataran pemilu indik memilih pemimpin jagat punika . nika mawinan titian nyobiahang ring sajeroning krama Indonesia mangda memilih pengawa jagat sane manut ring kayun . pilihan punika mangdane manut sekadi pikeneh iraga . nika mawinan pilih pengawa jagat sane jagi rauh sane prasida ngicen kasukertan krama Indonesia . </br></br> Para pemilet parikrama , ngiring iraga memilih pengawa jagat sane adil anggen kasukertan rakyat Indonesia . ngiring anggen hak pilih iraga sebecikyanne lan sampunang golput , ngiring sukseksin pemilu 2024 mangda ngamolihang pengawa jagat sane adil lan bijaksana </br></br></br> Wantah asapunika pidarta saking tittiang , yening wenten sane kirang lan keiwangan , titiang nunas agung pengampura . </br></br></br>‘’Om Shanti , Shanti , Shanti Om ‘’a . ‘’Om Shanti , Shanti , Shanti Om ‘’)
  • Segara Kertih  + (TEMA “SEGARA KERTIH” "Om Swastiastu" MajTEMA “SEGARA KERTIH”</br></br></br>"Om Swastiastu"</br>Majeng ring:</br>Manggala panitia basabali Wikiton sane mustikayang titiang,</br>Dane nara wakya bassa Bali wikithon sane Kusumayang titiang,</br>Para panureksa sane Singgihang Titiang.</br></br></br>Angayubagia aturuningang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning malarapan sih asung kerta wara nugrahan Ida Sang Hyang Widhi, mawinan titiang pingkalih ida-dané sida mangguh karahajengan, sida masadu mapadu wedana rahinané mangkin. Gargita dahat manah titiang, riantuk kaicénin galah matur amatra, nganinin indik murdan pidartan titiang “segara pinaka prananing kauripan Pariwisata ring Bali”.</br>Mogi asung kerta nugraha Ida Sang Hyang Widhi, prasidha nemu margi sané antar majeng ring sikian titiangé kaping kalih ida dané sinamian, mersidayang ngamangguhang karahayuan ring sajeroning utsaha. Ida dané sareng sami, sayuwakti sekadi mangkin, rumasa sami sampun uning ring kawéntenan kauripané pamekas iriki ring Bali sayan sukerta, sangkaning pidabdab tur utsaha manggala pamerintah, manggala adat lan idadané para guru sareng sami. Inggian punika sampun kasidan mapikolih. Mungguing bhoga, upabhoga, lan paribhoga sami sampun sapatuta. Sarana makadi margi, listrik genah malajah marupa sekolah, gedung kesenian, pasar, balé banjar, miwah pawéntenan pacentokan utawi lomba-lomba seni Budaya Bali tur sané lienan sampun wénten kadi babuatané. </br></br>Siosan punika, patut kauratiang mangkin, napiké pasisi sane marupa tetamian leluhur iraga puniki nenten patut polih uratian?. Indayang ida-dane ngemanahang soang-soang,ring dija yening kahanan pasisine becik,asri puniki prasida jagi nyokong kahanan pariwisata ring Bali.</br>Ida dane sinamian sane banget kusumayang titiang. Sakadi ketah kauningin, kantos mangkin jagat Baline kantun kaanggen pinaka daerah tatujon wisata Indonesia bagian tengah. Madasar indike punika sajeroning ngupapira kahanan segara puniki janten sampun becik pesan mangdane wisatawan sane rauh ka pasisi prasida kalangen ring sajeroning ngaksi kaasrian segarane. Yening kahanan segara sampun asri sinah wisata sane rauh pacang seneng,napimalih kantos prasida nudut wisatawan tiosan sangkaning foto-foto genah pasisi ring Bali sane asri. Tiosan segara pinaka prananing kauripan pariwisata ring Bali, segara puniki taler patut kalinguang manut Yayur weda XXV.17 “tan maataa pertivi tat vita dyauh”. Artosnyane langit pinaka bapa miwah pertiwi dados Ibu. Naler ring Akasa wenten Surya ring bumi wenten segara. Surya manyunarin segara nerus mumbul dados mega. Madasar antuk punika makasami jadma patut nyaga tur ngupapira segara pinaka prakerti sane utama. Napi malih kawentenan upacara melasti ring segara nyabran a warsa sinah kahanan sagara janten mangda becik. Upacara melasti puniki kategesang naler manut lontar Sang Hyang Aji Swamandala miwah lontar Sunarigama “Malasti ngarania ngiring prawatek Dewata Angayut aken laraning jagat, papa klesa, letuhing bwana ngamet sari amreta ring telenging segara.</br>Sane mangkin, sapunapi carane mangda segara punika tetep asri tur becik? Indayang Ida-dane ngemanahang! Manut titiang nenten ja tios, mawali nginggilang kauripan gotong royongmikukuhin wirasa sagilik saguluk salunglung sabayantaka gumanti prasida molihang kasukertan jagat Bali, pamekasne nyaga kasukertan segarane.</br></br>Inggih ida-dane sinamian sane mangkin cutetang titiang daging pidarta titiang puniki. Midabdabin kahanan segara ring kauripanne mangkin patut makasami lingu nyaga ngupapira segara, duaning segara pinaka prananing pariwisata Bali miwah prakerti sane utama nyujur jagat mangda jagate nenten kaon utawi leteh.</br>Sadurung titiang puputang pidarta puniki, idayang piragiang lan kayunin tembang puniki:</br> NGIRING SARENG-SARENG</br>JAGA LAN LESTARIANG</br>NGIRING SARENG-SARENG </br>NGRAJEGANG KEASRIAN SAGARA…</br> Inggih,asapunika titiang prasida maatur-atur ring galahé sané becik puniki. Matur suksma majeng ring uratian idadané, menawi wénten basa basitha nénten manut anggah-ungguhing basa Bali miwah tan kearsa ring manah soang-soang, lugrahang titiang nunas geng rena pangampura. Inggih puputang titiang antuk parama santih.</br></br>"Om Shantih Shantih Shantih Om"</br></br> Olih</br> I Made Juliadi Supadi Shantih Om" Olih I Made Juliadi Supadi)
  • Tikus-tikus Berdasi  + (TIKUS-TIKUS BERDASI Om swastyastu, pinih TIKUS-TIKUS BERDASI </br>Om swastyastu, pinih kapertama ngiring iraga sareng sami nunas icamajeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa.iraga prasida mapupul jagi ngebaosan nanginin indik “tikus-tikus berdasi”.</br></br>Indonesia inggih punika negara sane ageng, akeh sane ngawedarang gumi iraga puniki gumi surga. Sakéwanten, para jana sané korupsi, para ratuné sané nénten purun ngamargiang hukum, ngawinang para jana punika nénten malih ngamolihang kahuripan sané becik. </br>Duk bangsa-bangsa sane lianan terus maperang-perang ngwangun industri, pendidikan, infrastruktur negarane, iraga kantun pules ring gerogoti korupsi. Bumi pertiwi ngeling, nyingakin sarahina-rahina bangsa puniki satata ring landa kasus baru, lan samian akeh kasus korupsi. </br>Puniki nyihnayang indik kasumbung para pejabat ring negara puniki, ngambil jinah kramané mangda dados anak sugih. Parilaksana korupsi punika wantah kajahatan sané kalintang kaon, jinah kramané kaanggén kepentingan pribadi.</br> Korupsi jelas jelas pinaka virus ganas sané prasida ngaonang bangsa sané ageng puniki, punika mawinan patut iraga basmi.</br>Suksma antuk galah sane sampun ketuturan titiang, tiang nunas ampura nyening wenten tuturan tiang sane ten patut .Pengujung acara tiang tutur antuk parama shanti om shanti shanti shanti om. parama shanti om shanti shanti shanti om.)
  • TOTE BAG SING MEJALAN BALI TERANCAM  + (TOTE BAG SING MEJALAN,BALI TERANCAM Om SwTOTE BAG SING MEJALAN,BALI TERANCAM</br></br>Om Swastyastu</br>Rahajeng semeng,Ida Dane sareng sinami sane wangiang titiang,ring dinane mangkin titiang jagi nglanturang orasi “Tote Bag sing majalan, Bali terancam, ngiring ngaturang rasa pangayubagia riantukan Sangkaning kerta wara nugraha iraga prasida ngemolihen kerahayuan.</br>Pikobet sane viral mangkin leluu plastik ring TPA Suwung sane puun. Ipidan pemerintah ngejalanin program "Bali bebas plastik" mengurangi plastik sekali pukai nganggen “Tote Bag”rikala meblanje ring pasar,mini market,miwah sane tiosan,nanging punika wantah sekadi ngijepang peningalan tuah akejep, Nangin jani masyarakat miwah pemerintah Sampun engsap teken kebijakan ento. Jani akeh para pedagang ganggen plastik.</br>Sepatutne pemerintah tur masyarakat konsisten nerusang kebijakan "tote bag" punika mangda Bali nenten wenten sampan plastik.Wantah sapunika orasi,titiang nunas ampura yening wenten atur titiang sane nenten manut ring arsa.Jaja Uli Jaja Ngina,Mai Peduli Apang Bali Bahagia,</br>Om Santih Santih Santih Omg Bali Bahagia, Om Santih Santih Santih Om)
  • Lempas Saking Pikobet TPA Suwung Denpasar Badung Bali  + (TPA (Tempat pembuangan akhir) Suwung ring TPA (Tempat pembuangan akhir) Suwung ring Bali inggih punika silih tunggil genah pembuangan sampah sané pinih ageng ring Bali. Kawéntenan sistem pengolahan sampah ring TPA Suwung saata puniki ngamolihang pikobet sekadi medalnyané ambu sané nénten becik ring genah genahé punika miwah akibat saking penumpukan sampah sané terus nincap miwah ngamedalang gas metana sané ngawinang kebakaran. Ring rahina Kamis 12 Oktober 2023 TPA Suwung ring Bali puniki keni kebakaran.</br>Wénten andus makebur ring ambara sané ngawinang wénten pikobet polusi udara. Punika prasida ngawinang pikobet ring kesehatan manusa ngeberang. Krama sané magenah ring wewidangan TPA pacang keni pinungkan infeksi saluran pernapasan (ISPA)Indiké punika sangkaning ngisep bayu sané madaging asep sané mawit saking kebakaran sampah. Sapunapi carané nepasin pikobet punika? Pengelolaan sampah sane efektif inggih punika kunci utama anggen nambakin api sané pinih efisien.</br>Kebakaran limbah saking gas metana prasida dados pikobet sané serius, santukan Punika mawinan iraga patut ngelaksanayang pencegahan antuk ngawigunayang gas metana pinaka sumber energi miwah prasida kaanggén pembangkit listrik. Iraga patut taler ngajahin Dane nyaritayang indik baya saking gas metana sane medal saking tongos sampah.</br>Asap sané medal saking genangan sampah punika madaging bahan kimia sané mayanin Punika ngawinang wenten pikobet ring ambegan, ring kulit, miwah makudang-kudang panyungkan tiosan. Api sané Indiké punika taler ngawinang pikobet ring perekonomian para buruhé sané makarya ring genah-genah sampah .</br>Solusi patut katemuin antuk Ngicalang kebakaran sampah miwah ngatur limbah antuk pamargi sané luwih aman miwahajeg. Ngungkulang pikobet kebakaran merluang utsaha sareng sami nyaga palemahan, Iraga patut nyalanang swadharma mangda prasida langsung ngirim sampah ka TPA Mandung, Klating miwah Tamesi, taler optimalisasi genah pengolahan sampah reduce, reuse, miwah recycle (TPS3R), optimalisasi TPS3R sané wénten ring Kota Denpasar terus kamargiang. Punika mawinan para jana sane ngelola sampah prasida nyortir sampah punika sadurung kaambil ka genah sampah lan ngajak parajanane sareng-sareng ngirangin sampah antuk nyortir sampah, nganggén bahan organik miwah nénten nganggén plastik sekali pakai.Komitmen miwah nyaga kesehatan ri kala wénten kebakaran ageng sekadi ring TPA Suwung Denpasar Baliageng sekadi ring TPA Suwung Denpasar Bali)
  • Lempas Saking Pikobet TPA Suwung Denpasar Bali  + (TPA (Tempat pembuangan akhir) Suwung ring TPA (Tempat pembuangan akhir) Suwung ring Bali inggih punika silih tunggil genah pembuangan sampah sané pinih ageng ring Bali. Kawéntenan sistem pengolahan sampah ring TPA Suwung saata puniki ngamolihang pikobet sekadi medalnyané ambu sané nénten becik ring genah genahé punika miwah akibat saking penumpukan sampah sané terus nincap miwah ngamedalang gas metana sané ngawinang kebakaran. Ring rahina Kamis 12 Oktober 2023 TPA Suwung ring Bali puniki keni kebakaran.</br>Wénten andus makebur ring ambara sané ngawinang wénten pikobet polusi udara. Punika prasida ngawinang pikobet ring kesehatan manusa ngeberang. Krama sané magenah ring wewidangan TPA pacang keni pinungkan infeksi saluran pernapasan (ISPA)Indiké punika sangkaning ngisep bayu sané madaging asep sané mawit saking kebakaran sampah. Sapunapi carané nepasin pikobet punika? Pengelolaan sampah sane efektif inggih punika kunci utama anggen nambakin api sané pinih efisien.</br>Kebakaran limbah saking gas metana prasida dados pikobet sané serius, santukan Punika mawinan iraga patut ngelaksanayang pencegahan antuk ngawigunayang gas metana pinaka sumber energi miwah prasida kaanggén pembangkit listrik. Iraga patut taler ngajahin Dane nyaritayang indik baya saking gas metana sane medal saking tongos sampah.</br>Asap sané medal saking genangan sampah punika madaging bahan kimia sané mayanin Punika ngawinang wenten pikobet ring ambegan, ring kulit, miwah makudang-kudang panyungkan tiosan. Api sané Indiké punika taler ngawinang pikobet ring perekonomian para buruhé sané makarya ring genah-genah sampah .</br>Solusi patut katemuin antuk Ngicalang kebakaran sampah miwah ngatur limbah antuk pamargi sané luwih aman miwahajeg. Ngungkulang pikobet kebakaran merluang utsaha sareng sami nyaga palemahan, Iraga patut nyalanang swadharma mangda prasida langsung ngirim sampah ka TPA Mandung, Klating miwah Tamesi, taler optimalisasi genah pengolahan sampah reduce, reuse, miwah recycle (TPS3R), optimalisasi TPS3R sané wénten ring Kota Denpasar terus kamargiang. Punika mawinan para jana sane ngelola sampah prasida nyortir sampah punika sadurung kaambil ka genah sampah lan ngajak parajanane sareng-sareng ngirangin sampah antuk nyortir sampah, nganggén bahan organik miwah nénten nganggén plastik sekali pakai.Komitmen miwah nyaga kesehatan ri kala wénten kebakaran ageng sekadi ring TPA Suwung Denpasar Bali.geng sekadi ring TPA Suwung Denpasar Bali.)
  • Gunung Luu  + (Taen ja semeton nyingakin gunung ring tengTaen ja semeton nyingakin gunung ring tengahing kota? Nggih, sane mangkin gununge boya ja wenten ring desa kewanten, ring tengahing kota taler sampun wenten gunung sane tegeh pisan. Sakewanten tan wenten anake sane kayun rauh malancaran ka gununge ento, riantukan gunune ento mabo miik pisan, sakewanten wantah miik ring anake sane tan bisa ngendusin. Gununge punika maadan “Gunung Luu”. </br></br>Yening nenten becik sistem pengelolaanipun, gunung luune puniki pastika pacang nglimbak kawentenannyane miwah pacang nyemerin lingkungan sekitarnyane. Bilih-bilih wenten kabaos pacang kawangun gunung-gunung luu anyar sane lianan. Napi malih yening gunung luune puniki magenah ring daerah pariwisata, iraga maka krama Bali, napike tan marasa lek teken turis-turise? Bali sane kone kabaos suargan jagat, sampun kacemerin antuk luu.</br></br>Penelitian sane kalaksanayang olih I Ketut Muksin indik penanganan sampah ring TPA Suwung, sistem pengolahan sampah sane kamargiang ring TPA punika nganggen sistem open dumping. Inggih punika luu-luu sane masuk ka TPA Suwung, wantah kagenahang kewanten irika ring genah terbuka kantos terurai.n irika ring genah terbuka kantos terurai.)
  • Nuju Bali Layak Anak  + (Tampe sangkan pemilu 2024 pacang gelis kakTampe sangkan pemilu 2024 pacang gelis kakawitin ring tanggal 14 Februari 2024. sapesira ja sane jagi kapilih dados pemimpin, titiang ngaptiang prasida dados pemimpin sane becik lan bertanggung jawab. titiang nunas calon murdaning jagat baline prasida nanganin kasus kasus sane wenten ring Bali utaminnyane masalah majeng anak alit. akeh anak alit iraga kene pembulian,ngamen,ngemis, miwah akeh sane lianan. anak alit inggih punika penerus generasi bangsa iraga. sampunang ngeranayang anak alit iraga ngrasayang hal sane nenten patut ia rasayang. Ring catur guru maosang pemimpin utawi pamréntah inggih punika silih tunggil rerama utawi guru wisesa.</br></br> Nanging ring galahé puniki kantun akéh kasus anak alit iraga sane madolan, ngamen, taler ngemis ring sisin jalan lan lampu merah. sané ring yusa punika patut ngrasayang jagaté maplalian, sakéwanten jagaté kaicalang olih pait saking kauripan. puniki nenten ja pikobet sane alit, puniki pikobet sane serius. puniki pacang nyusup ring pikobet kemiskinan santukan ipun pacang nénten prasida masekolah miwah makarya antuk upah sané nénten becik. Sampunangja indike punika nibenin anak alit ipun. anak alit punike maduwe hak,salah satunyane hak perlindungan, hak pendidikan, hak maplalian, taler hak bersuara. </br> </br> Sapasira ja sané jagi dados calon pamimpin, tulung urati ring anak alit pak/bu, jaga anak alit iraga sampunang senyuman anak alit irage layu, sampunang jagat maplalian ipun kaambil. Tiang ngaptiang, sapasira ja sané jagi kapilih dados calon pemimpin ring masa sané jagi rauh prasida muputang pikobet puniki. puniki nénten tugas sapasira, puniki tugas iraga sareng sami. Titiang ngaptiang ring pamimpin sane jagi rauh, mangda prasida ngawetuang anak alit sareng sami bagia, ngicenin fasilitas utawi beasiswa majeng anak alit sane kirang mampu, mangda anak alit iraga prasida masekolah sane becik tur prasida ngamolihang cita-cita.mangda iraga prasida ngajuang provinsi bali dados provinsi sané layak anak.vinsi bali dados provinsi sané layak anak.)
  • Nepasin Narkoba di Buléléng  + (Taruna Goak inggih punika wastan yowana DéTaruna Goak inggih punika wastan yowana Dénbukit, bala yuda sané kapimpin olih Ida Ki Barak Panji Sakti. Taruna Goak kasub pinaka bala yuda sané mawisésa miwah suradira, nénten ajerih, madué karakter sané becik miwah kawangun antuk cara khusus mawinan prasida ngempur miwah ngaonang Blambangan (Jawa Timur) duk punika. Kaprawiran Taruna Goak kantun kasub kajanaloka kantos mangkin, pinaka pralambang kaluihan yowana Buléléng.</br>Sakéwanten, sapunapi kawéntenan para yowana Buléléng sané mangkin? Napiké ipun kantun luih sakadi Taruna Goak? Karakter yowana Buléléng sané mangkin sampun matungkalik sareng kahanan yowana Buléléng duké riin. Mangkin akeh pisan para yowana sane keni panglalah saking panglimbak jagat, minakadi pergaulan bébas kantos kasus penyalahgunaan Narkoba miwah obat-obatan sané nénten manut ring awig-awig lan prarem. </br>Ring panguntat bulan Désémber warsa 2023, BNN maosang indik Kabupatén Buléléng ngranjing ring Zona Mérah kasus penyalahgunaan Narkoba miwah sané pinih akéh medal inggih punika sabu-sabu. Kepala BNNK Buléléng taler maosang, selami 5 warsa sané sampun lintang wénten 397 diri krama sané sampun kapradnyanang sané mawit saking makudang-kudang kalangan minakadi siswa, mahasiswa, miwah sané lianan. Indiké puniki wantah pikobet sané agung tur patut katepasin sareng-sareng. </br>Makudang-kudang pikobet sané ngawinang penyalahgunaan Narkoba inggih punika; kapertama, rasa penasaran sané sayan nincap miwah rasa meled ngrasayang Narkoba, kaping kalih, panglalah miwah pasawitran sané kirang becik, kaping tiga, sangkaning depresi utawi strés sané kalintang, miwah akéh malih pikobet tiosan. </br>Mapaiketan sareng pikobet puniki, pastika wénten makudang-kudang pamargi sané prasida kaicénin tiosan ring upaya pamréntah sajeroning ngaryanin peraturan - peraturan sané mapaiketan. Pamargi punika minakadi kapertama, para yowana patut ngilangang rasa meled nyobakin saha mautsaha mikayunin pikolih kaon saking ngawigunayang Narkoba. Kaping kalih, mautsaha ngrereh aktivitas-aktivitas positif mangda prasida ngicalang iusan pergaulan bébas miwah penyalahgunaan Narkoba. Kaping tiga, dukungan saking kulawarga miwah anak sané nampek taler pacang mabuat pisan. Sané taler patut kauratiang mangda para yowana eling miara keséhatan méntal mangda prasida ngicalang dépresi utawi strés berat sané prasida ngawinang penyalahgunaan Narkoba.</br></br>Yéning pidabdab punika sampun kamargiang, para yowana jagi prasida lémpas saking penyalahgunaan narkoba, saha tumbuh dados yowana sané aktif, produktif, turmaning unggul sakadi kahanan Taruna Goak duké riin.ggul sakadi kahanan Taruna Goak duké riin.)
  • Utsaha Nangiang Pariwasata Bali Mangkin Kantos Kapungkur wekas  + (Tata cara Nangiang pariwisata Bali mangkinTata cara Nangiang pariwisata Bali mangkin kantos ka pungkur wekas. Sane patut kalaksanayang olih pemerintah inggih punika :</br>Pemerintah provinsi Bali patut membuka Penerbangan internasional, mangda prasida turis mancanegara rauh ka bali. Santukan Bali sampun sayaga jagi nyambut wisatawan mancanegara.</br>Meningkatkan pasar domestik, sekadi ekspor – impor barang utawi buah lokal sareng pasar luar negeri, mangdane perekonomian tetep sepadan.</br>Iraga sareng sami patut berbenah diri antuk sayaga pacang ngemargiang protokol kesehatan ring obyek wisata, hotel, miwah ring restaurant, mangdane tumbuh kapercayan ring kalangan wisatawane antuk pemargin protokol kesehatan ring Bali.</br>Pemerintah provinsi Bali musti menyaratang Bali hidup sehat sekadi clean & green, manut konsep "green is life"riantukan bersih lan hijau punika sumber kehidupan, hidup bersih terbebas olih sampah plastik. Miwah lahan penghijauan utawi pertanian musti seimbang,punika mawinan wisatawan asing pacang mapikayun nyingakin pemargin konsep inucap. </br>Pemerintah patut ngwedarang pelatihan utawi penyuluhan ring krama bali sane kirang Pendidikan sumangdanyane krama bali ne madue pangweruhan sane becik, minakadi etika sane becik. Penyuluhan punika sekadi penyuluhan karakter, pelatihan skill kerja. Mangdane prasida mesaing ring dunia kerja, pinaka ring dalam negeri miwah luar negeri.</br>Korupsi Sepatutnyane kapademang olih pemerintah krane korupsi punika ngawinang negara pocol. Manut ring aab Puniki, akeh jatma sane Korupsi, sekadi pandemi puniki pemerintah sampun akeh pisan ngemedalang dana (jinah) punika keanggen subsidi ring masyarakat makesamian, sakewanten punika nenten kesalurang olih pihak berwajib.</br>Pemerintah provinsi Bali, Patut nglaksanayang awig awig ring masyarakat mangda Prasida bertoleransi sareng wisatawan asing lan lokal sane Madunungan ring Bali, krane ring pondok tityang akeh Pisan masyarakat Mepisage sareng bule Nenten manut lan nenten Menghargai Kawentenan bule punika.Yening Sampun sekadi puniki iraga nenten prasida menahin raga sinah pariwisata Bali ne pacang punah.</br>Pemerintah provinsi Bali patut membatasi jumlah pekerja Asing krana ring Bali,akeh masyarakat sane nenten makarya krane nenten wenten lowongan Pekaryan,yening manut tityang sepatutnyane pemerintah provinsi Bali membuka lowongan Pekaryan untuk masyarakat lokal, mangdane masyarakat Bali sane nganggur, Prasida pacang mekarya manut ring bidang nyane soang-soangg mekarya manut ring bidang nyane soang-soang)
  • Dampak Teknologi terhadap Ketersediaan Lapangan Pekerjaan.  + (Teknologi sané gelis pisan ngawinang akéh Teknologi sané gelis pisan ngawinang akéh pisan panglimbak ring makudang-kudang widang kauripan, taler ring widang pakaryan. Pinaka panglimbak kawagedan manusané, iraga nénten prasida lempas saking panglalah teknologi ring pakaryan. Pamerintah maduwe pangius sane mabuat pisan sajeroning nyanggra pikobet puniki tur makarya pidabdab sane prasida nyumponin panglimbak teknologi saha nenten kantos ngirangin kawentenan pakaryan.</br></br> Pikobet sané banget mabuat ring galahé mangkin inggih punika panglimbak teknologi sané banget ngancem kawéntenan pakaryan ring parajanané. Yéning nénten kamargiang, akéh pakaryan sané pacang kagentosin olih teknologi sané pacang banget ngancem kawéntenan krama Bali. Kawentenan teknologi AI (Artificial Intelligence) inggih punika silih sinunggil tantangan sane ageng majeng ring sang sane jagi dados pamimpin Provinsi Bali ring masa depan. Sajabaning ngicénin kabecikan utaminnyané rikala ngicénin efisiensi ring dunia pariwisata ring Bali, teknologi puniki taler prasida ngicénin dampak sané kaon yéning kawigunayang nénten kamargiang antuk kawicaksanaan.</br></br> Mangda prasida ngarepin pikobet ring sektor pariwisata, pamerintah patut nincapang investasi ring pelatihan keterampilan miwah pendidikan teknologi. Puniki pacang ngawantu nyiagayang tenaga kerja mangda prasida ngarepin panglimbak puniki antuk efektifitas sane agengan. Sajabaning punika, ngwangun kabijakan sané nyokong inovasi miwah kewirausahaan prasida nyokong pertumbuhan sektor ekonomi anyar miwah nyiptayang peluang pakaryan anyar, tiosan ring punika pamréntah taler prasida nincapang kualitas layanan digital, sumber daya manusa, miwah ekosistem inovasi, taler ngintegrasiang penelitian miwah panglimbak antuk modernisasi industri miwah sektor produktif tiosan. Pamréntah taler prasida nureksain kebijakan sané nyokong transisi buruh saking sektor tradisional nuju sektor sané modern antuk program konversi keterampilan miwah dukungan finansial. Punika mawinan, utsaha puniki prasida ngwantu ngaoptimalang kawigunan teknologi sinambi ngirangin pikobet ring sektor pariwisata Bali.angin pikobet ring sektor pariwisata Bali.)
  • Memukul siswa  + (Teks Orasi Bahasa bali “Larangan Memukul STeks Orasi Bahasa bali</br>“Larangan Memukul Siswa”</br> Bapak Kepala sekolah lan guru sane wangiang titian, Ida dane sareng sami sane dahat suksamayang titian.</br>Sadurung titian ngelanturang atur, pinih riin tittiang ngaturang panganjali umat.</br>“Om Swastiastu”</br> Kaping ajeng ngiring sareng-sareng ngaturang puja pangastuti ring Ida Hyang Parama Kawi, Ida Sang Hyang Widhi Wasa saantukan ring keledangan lan wara nugrahan Ida, Ida dane prasida rauh ring galah lan genah sane becik punik.</br> Titiang iriki jagi nyaurin indik awig-awig indik nglempag siswa ring sekolah, sadurung punika lugrayang titian matur suksma majeng ring para pamilet sane sampun rauh. </br> Punika mawinan, ngalahang sisia punika dados Pro miwah Kontra ring lingkungan bermasyarakat, wénten sané setuju, wénten sane nénten setuju.</br> Sane cumpu, maosang yening nglampag sisia punika pinaka hukuman majeng ring anak sane iwang, punika mawinan para guru patut nglempag sisia punika mangda prasida ngicen dampak sane becik. Sane nenten cumpu maosang, nenten wenten guru sane ngawenangang anak alit utawi kekerasan majeng ring sisiane, santukan wenten undang-undang perlindungan anak.</br> Punika mawinan pamuputné, para guru nénten dados ngukum murid yadiastun murid punika nenten becik utawi iwang. Yéning iwang punika abot, murid patut polih hukuman sane manut sareng iwangnyané.</br> Suksma aturan titiang majeng ring para sisa miwah guru sane sampun nyarengin acara punika, yening wenten kaiwangan titian nunas geng rena sinampura, titian sampun puput antuk Paramasanti.</br>“Om Shanti, Shanti, Shanti, Om”ramasanti. “Om Shanti, Shanti, Shanti, Om”)
  • Sampah lan palemahan  + (Tema orasi ring galahe puniki inggih punikTema orasi ring galahe puniki inggih punika sampah utawi cara ngurangin sampah. Palemahan mabuat pisan ring iraga, santukan katahnyané nglalahin panglimbak kawagedan manusa. Yéning palemahan sané becik taler prasida becik, punika mawinan iraga patut nyaga palemahané mangda becik. Pikobet sané sering kapanggihin ring makudang- kudang genah inggih punika sampah, katahnyané ring genah soang-soang wénten sané ngutang sampah tan pakélingan sakéwanten punika prasida ngawinang pikobet ring krama sareng sami. Silih tunggil pamargi sané ketah kaanggén antuk nanganin indiké punika inggih punika antuk nyiagayang genah sampah ring makudang genah antuk fungsi sané matiosan wénten sané kaanggén nyimpen sampah organik wénten taler sané kaanggén nyimpen sampah anorganik. Sakewanten wenten taler sane kantun ngutang sampah, sapunapi pamerintahe mangda presida ngemargiang ketertiban lan nyaga palemahan?</br></br>Masalah selanturne inggih punika sampah sane wenten ring pasisi, pasisi dados salah satu objek wisata sane paling kasenengin lan sering kaunjung ring bali. ring makudang-kudang pasisi ring bali kantun ad sampah sane masebun sane ngusak pemandangan lan ngganggu anake ring sekitar. pateh sakadi tusuk sate berbahaya bagi anak alit krana prasida ka langgar nike dados ngaenang ipun cidra, Limbah plastik prasida ngerusak buron segara, ipun prasida kajepit miwah ipun prasida ngajeng plastik santukan ipun minehang punika dados ajengan. Raris sapunapi pamréntah ngarepin pikobet puniki, sapunapi ngirangin sampah sané wénten ring makudang-kudang pantai ring Bali?</br></br>Lianan ring punika wenten pikobet sane banget ngeranayang, inggih punika kantun akéh pisan kawigunan sampah olih parajanane kantos genah pembuangan sampah (TPA) bek. TPA sane penuh ngaenang bon sampah punika kabakta olih angin nuju ring desa sekitar TPA,pikobet kesehatan krama sane meneng ring wewidangan genah sampah. Dumogi pemerintah prasida ngicenin solusi ring pikobet puniki, sane prasida katerima olih kramane taler prasida ngicenin solusi langsung.ne taler prasida ngicenin solusi langsung.)
  • Tergerusnya Budaya Bali  + (Tergerusnya Budaya Bali Suksma aturang tTergerusnya Budaya Bali </br></br>Suksma aturang titiang mantuka ring ugrawakia sane sampun ledang mapaica galah. Sane utamayang titiang Manggala panureksa, sane wangiang titiang calon anggota DPD Lanang istri pamairsa sareng samu. Santukan pasuecan Ida sang hyang Widhi Wasa mapaica karahayuan lan kedirgayusan antuk punika tiang ngaturang pangastungkara panganjali umat</br></br>"Om Swastiastu"</br></br>Tan mari rasa angayu bagya mamah titiang riantukan kapaica galah matur risedek kawentenan lomba maorasi. Titiang pacang maktayang orasi "Yowana Bali sane nyangsan lali budaya Bali" murdaning titiang "Tergerusnya Budaya Bali"</br></br>Inggih Ida Dane sareng sami, budaya inggih punika kebiasaan, kegiatan, norma-norma, adat istiadat, kepribadian, ciri khas, jati diri. Sakewanten antuk globalisasi jarak nenten Malih dados penghalang budaya asing ngeranjing ring bali.</br></br>Inggih Ida Dane sareng sami, sane ngawinang Pulau Bali kasenengin oleh para janane Boyaja tios budaya. Sakewanten yening cingakin ring jagat sekadi mangkin yowana baline ngawit lali majeng ring budaya Bali. Boyaja ngelestariang budaya bali mangda ajeg, yowanane nyangsan lali tur nuutin budaya luar sane nenten patut. Punika Mawinan budaya sane sampun kapakelingin antuk leluhur sami mangkin ngawit kaganti antuk budaya luar.</br></br>Silih sinunggil basa Bali, ring jaman sekadi mangkin, akeh yowana baline nenten prasida mebahasa Bali.Irage sapatutne bangga dados generasi penerus Bali. Punika Mawinan iraga sepatutne ngelestariang budaya bali mangda satata ajeg lan lestari. </br></br>Inggih Kadiasapunika titiang prasida matur. Majeng ring panureksa, Ida Dane sareng sami. Ten salit titiang jaga nunas ajah utawi piteket, mangda prasida titiang nincapang nitinin Kahuripane.Banget titiang nunas Angung pengampura yening Wenten atur lan semu semitan tiang sane nenten manut ring kayun.</br>Maka wasananing atur titiang nguncarang parama canthi</br></br>"Om Canthi Canthi Canthi Om"arama canthi "Om Canthi Canthi Canthi Om")
  • Pengembangan Aksara lan Sastra  + (Tetujon paindikane inggih punika ngewaliyaTetujon paindikane inggih punika ngewaliyang semangat para truna-trunine mangdane ngangge basa bali sane becik. Ring zaman globalisasi sekadi mangkin, IPTEK lan ilmu pengetahuanne sami sampun sayan ngemajuang, nanging para truna-trunine mangkin sayan ninggalin budaya nulis surat lan truna-trunine lali ring tata cara ngewacen utawi mawicara sane becik. Santukan punika, ngiring iraga utamane para truna-trunine sareng sami ngange basa Bali utawi basa Indonesia sane becik lan manut ring awig-awing sane wenten.cik lan manut ring awig-awing sane wenten.)
  • Partisipasi untuk Meningkatkan Pariwisata Bali  + (Tetujon sane sandang kemargiang manut tetuTetujon sane sandang kemargiang manut tetujon sane mangkin lan rahine sane jagi rauh parindikan napi sane patut kapuponin sekadi nangiang pariwisatane ring bali, ritatkala pandemi utawi jagate ketiban baya agring agung. Marut pewarah-arah saking Guru Wisesa irage mangde nginutin program sekadi ke-vaksin pinake syarat sayage Ngewaliang pariwisata ring bali, ngwangun spirit lan manut tetujon irage sareng sami sane nginutin pariwisata baline mangde praside ngrajegang malih sektor pariwisata baline ritatkala pandemi C-19 mangda sayuakti Nitenin manut protokol kesehatan lan prasids ngeliang kapercayaan saking panegare. Wenten sane lianan mangda guru wisesa prasidha ngewaliang pariwisatane ring bali kaepang mekudang kudang undangan minsksdi sane ketah lan sane piarsa tiang wacen Sane kapertama mangde Nincapang domestik market, kaping kalih ngewentenang esensial bussines travel, mangda prasida penerbangan international beroprasi malih riantuk bali sampin sayaga nerima wisata internasional sampin sayaga nerima wisata internasional)
  • Partisipasi Untuk Meningkatkan Pariwisata Bali.  + (Tetujon sane sandang kemargiang manut tetuTetujon sane sandang kemargiang manut tetujon sane mangkin lan rahine sane jagi rauh parindikan napi sane patut kapuponin sekadi nangiang pariwisatane ring bali, ritatkala pandemi utawi jagate ketiban baya agring agung. Marut pewarah-arah saking Guru Wisesa irage mangde nginutin program sekadi ke-vaksin pinake syarat sayage Ngewaliang pariwisata ring bali, ngwangun spirit lan manut tetujon irage sareng sami sane nginutin pariwisata baline mangde praside ngrajegang malih sektor pariwisata baline ritatkala pandemi C-19 mangda sayuakti Nitenin manut protokol kesehatan lan prasids ngeliang kapercayaan saking panegare. Wenten sane lianan mangda guru wisesa prasidha ngewaliang pariwisatane ring bali kaepang mekudang kudang undangan minsksdi sane ketah lan sane piarsa tiang wacen Sane kapertama mangde Nincapang domestik market, kaping kalih ngewentenang esensial bussines travel, mangda prasida penerbangan international beroprasi malih riantuk bali sampin sayaga nerima wisata internasional sampin sayaga nerima wisata internasional)
  • Tetujon Antuk Nangiang Pariwisata Ring Bali  + (Tetujon sane sandang kemargiang manut tetuTetujon sane sandang kemargiang manut tetujon sane mangkin lan rahine sane jagi rauh parindikan napi sane patut kapuponin sekadi nangiang pariwisatane ring bali, ritatkala pandemi utawi jagate ketiban baya agring agung. Marut pewarah-arah saking Guru Wisesa irage mangde nginutin program sekadi ke-vaksin pinake syarat sayage Ngewaliang pariwisata ring bali, ngwangun spirit lan manut tetujon irage sareng sami sane nginutin pariwisata baline mangde praside ngrajegang malih sektor pariwisata baline ritatkala pandemi C-19 mangda sayuakti Nitenin manut protokol kesehatan lan prasids ngeliang kapercayaan saking panegare. Wenten sane lianan mangda guru wisesa prasidha ngewaliang pariwisatane ring bali kaepang mekudang kudang undangan minsksdi sane ketah lan sane piarsa tiang wacen Sane kapertama mangde Nincapang domestik market, kaping kalih ngewentenang esensial bussines travel, mangda prasida penerbangan international beroprasi malih riantuk bali sampin sayaga nerima wisata internasional.sampin sayaga nerima wisata internasional.)
  • Bangli Rumahku  + (Tiang Dewa ayu pratiwi anak ane ngoyong diTiang Dewa ayu pratiwi anak ane ngoyong di Bangli ,mangkin tiang kal nyeritaang kidik tentang Bangli.Bangli sinulih tunggil kabupaten sane terletak diprovinsi bali ,Bangli ngelah maskot ane madan bunga Pucuk bang,di bangli ade mase alun alun ane dadiange tongos melali , tongos konser,tongos pentas seni (Pensi) .Di alun alun bangli liu ade playanan anak cenik, tongosne linggah, di alun alun bangli ade mese café anggon tongos meblanja anake sane melali kemu.selain alun alun ade mese tongos mendaki ane di gunung batur (kintamani) ,liu anake ane luas mendaki kemu nyingakin pemandangan alam ane ade di bangli.Di bangli ade mese tongos melali di desa penglipuran ane demeninne ken tamu tamu luar negeri ,engken seng demen tamune melali ke penglipuran tongosne leh sajan ,kanti penglipuran maan julukan ke 3 sebagai desa terbersih di dunia .di bangli ade mase tongos ane ngelah tradisi unik ane ade di desa Trunyan ane ngelah tradisi mayat /jasad anak ane sube mati jange di beten punyan (taru) Menyan .unikne mayate ento tusing mengeluarkan bau busuk .sehingga tradisi ene dadi salah satu daya tarik istimewa ring kabupaten Bangli sane liu kunjungine ken wisatawan . selain ento di bangli liu mese ada tradisi tradisi unik care nganten masal di Desa Pengootan ,tradisi ngerebeg,perang pelapah biu di Pengootan dan nu liu tongos tongos di bangli ane ngelah tradisi tradisi unik lan tongos tongos melali ane liu wisatawanne kemu melali.os melali ane liu wisatawanne kemu melali.)
  • KOTAKU DENPASAR  + (Tiang Kadek Gita anak Bali sane ngoyong diTiang Kadek Gita anak Bali sane ngoyong di Denpasar, makejang geginan tiange gaenin tiang di Denpasar. Denpasar sinalih tunggil kabupaten/kota ane ada Bali, suba tusing ngoon yen liu anake merantau ke kota Denpasar, jani kota Denpasar liu tongosinne teken tamiu uli dura Bali, ento awinan jani kota Denpasare padat penduduk lan liu gati kramane ane tusing rungu teken keresikan kotane. Pikobet utama ane ada di kota Denpasar inggih punika pikobet indik keresikan utawi kebersihan kotane. Seluwir TPA liu misi tumpukan luu utawi mis ane isine luu rumah tangga ane ngranayang krama ane ngoyong di sawewengkon TPAne ento tusing nyaman. Tiang meled ngaturin solusi utawi madue pengapti nampenin indik pikobet ane ada di Bali. Yen alih benehne pikobet keresikan kotane ento dados katawengin saking kesadaran kramane antuk ngebiasaang raga ngolah luu ento dadi soroh ane maguna, luu organik rumah tangga dadi daur ulang dadiang kompos anggon ngrabuk entik-entikanne jumah lan luu plastike bisa dadi barang ane lebih maguna utawi adep ke rongsokanne apang bisa medaur ulang. Manggala kelian lan soang-soang banjar masi bisa ngae awig-awig baru di daerahne soang-soang, care ngae unjuk rasa gotong royong rutin tiap 6 bulan cepok apang di sekitar lingkungan ento tusing ada luu ane makacakan utamanipun di tukad utawi pembuangan ane lenan. Boya ja ento dogen pikobet kotane, jani keamanan di Bali masi patut kauratiang. Sekat gumi Baline padat penduduk, liu ada tindak kejahatan ane ngranayang Bali utamanipun di kota Denpasar sube tusing aman. Sepatutne pemerintah daerah Bali ngae sistem tata kelola baru di soang-soang banjar apang selektif ngemaang tamiu uli dura Bali ngoyong di Bali. Soang-soang banjar harus rutin ngecek kramane ane ada di lingkungan ento, setiap tamiu uli dura bali harus terus kepantau olih pihak keamanan lingkungan sekitare termasuk wisatawan uli dura bali apang tusing ngae pikobet di Bali. Nyabran peteng pihak keamanan lan polisi di Bali mangda rutin nglaksanayang patroli ring wewidangan soang-soang, krane jani pihak keamanan harus melajah uli pikobet ane suba liwat, liu ada kasus pengeroyokan lan kejahatan sane lianan ri kala peteng, ento awinan jani pihak keamanan harus lebih memperketat keamanan ring wewidangan soang-soang.etat keamanan ring wewidangan soang-soang.)
  • Desak Yoni  + (Titiang embas ring warsa 1972...utawi asapTitiang embas ring warsa 1972...utawi asapunika baos salah tunggil reraman timpal titiangé sané dados guru, santukan nénten wénten reraman titiangé sané éling ring rahina sané pastika titiang embas... ring désa alit ring Ubud sisi kalér nusa Bali, silih tunggil désa ring Bali. Nusa ring kepulauan Indonésia.</br>Daweg titiang kantun alit, titiang marasa nénten wénten pilihan tiosan, sajabaning matilar saking Bali mangda prasida ngluputang raga saking kasengsaran miwah tradisi. Tiang sering malancaran, marabian, ngembasang putra lanang, tur makarya ring Australia sinambi ngalanturang paplajahan ring perguruan tinggi miwah perguruan tinggi, pamuputnyané tiang ngamolihang gelar Master of International Business saking Newcastle University, New South Wales, Australia.</br>Tiang mawali ka Bali ring warsa 2012 sasampun nyantos duang dasa tiban magenah ring dura negara, maduluran pangajap-ajap prasida ngamolihang kahuripan sané becikan, ngwangun malih kulawarga, miwah ngamolihang pakaryan anggén krama Bali tiosan. Ri sampuné mawali ka Bali, tiang langsung ngrasayang pikobet sané karasayang olih anak istri Bali ring jagaté sané pateh pantaraning pariwisata modéren miwah kahuripan tradisional, ring genah kulawarga ngutsahayang mangda tetep wénten keseimbangan pantaraning swadharma adat tradisional miwah gegodan taman bermain pariwisata, narkoba, miwah séks.</br>Pangalaman sané nénten becik, kauripan sané madaging pikobet, pikobet, miwah kaliangan sané arang pisan kapanggih miwah nénten prasida katrima, ngawinang titiang nyurat cakepan puniki pinaka pahan saking pamargin titiangé ngrereh kauripan sané sujati. Sane mangkin, tiang sedek nyurat cakepan kaping kalih rikalaning tiang nglanturang pakaryan ring Bali.ning tiang nglanturang pakaryan ring Bali.)
  • Pelestarian Budaya Bali  + (Titiang jagi maosang indik mabuatnyane ngaTitiang jagi maosang indik mabuatnyane ngalestariang miwah nglestariang budaya Bali sane mautama. Bali, nusa sané iraga tresnasihin puniki, madué keunikan sané kacingak ring seni, adat istiadat, miwah tari tradisionalnyané.</br>Nanging iraga dados generasi muda patut ngemban tetegenan puniki. Sering pisan iraga nyingakin panglalah globalisasi sané ngingsirang nilai-nilai lokal iraga. Teknologi modern, yadiastun prasida ngicénin kawagedan ring kahuripan sadina-dina, nanging taler ngawinang pikobet ring kawéntenan budaya iraga.</br>Duaning punika ngiring iraga sareng-sareng ngukuhang kearifan lokal iraga. Ngiring iraga ngajahin generasi penerus indik keindahan basa Bali, indik cerita-cerita lawas sane madaging nilai-nilai moral, miwah indik seni tradisional sane pinaka ekspresi kekayaan budaya iraga.</br>Taler iraga patut urati ring palemahan. Bali kaloktah antuk kaluihan alamnyané, sakéwanten sayangné, iraga taler nyaksiang dampak negatif saking panglimbak pariwisata sané nénten kakontrol. Iraga patut malajah idup sareng alam, miara kelestarian alam, miwah nglimbakang pariwisata berkelanjutan.</br>Ring sajeroning ngarepin pikobet puniki, iraga patut nunggil dados asiki. Ngiring sareng-sareng nglestariang miwah ngalimbakang budaya Bali. Iraga pinaka pewaris masa depan, lan tugas iraga inggih punika ngajegang mangda ciri khas lan keunikan Bali tetep maurip lan berkembang.keunikan Bali tetep maurip lan berkembang.)
  • Bersama Melestarikan Budaya Bali  + (Titiang jagi maosang indik mabuatnyane ngaTitiang jagi maosang indik mabuatnyane ngalestariang miwah nglestariang budaya Bali sane mautama. Bali, nusa sané iraga tresnasihin puniki, madué keunikan sané kacingak ring seni, adat istiadat, miwah tari tradisionalnyané.</br>Nanging iraga dados generasi muda patut ngemban tetegenan puniki. Sering pisan iraga nyingakin panglalah globalisasi sané ngingsirang nilai-nilai lokal iraga. Teknologi modern, yadiastun prasida ngicénin kawagedan ring kahuripan sadina-dina, nanging taler ngawinang pikobet ring kawéntenan budaya iraga.</br>Duaning punika ngiring iraga sareng-sareng ngukuhang kearifan lokal iraga. Ngiring iraga ngajahin generasi penerus indik keindahan basa Bali, indik cerita-cerita lawas sane madaging nilai-nilai moral, miwah indik seni tradisional sane pinaka ekspresi kekayaan budaya iraga.</br>Taler iraga patut urati ring palemahan. Bali kaloktah antuk kaluihan alamnyané, sakéwanten sayangné, iraga taler nyaksiang dampak negatif saking panglimbak pariwisata sané nénten kakontrol. Iraga patut malajah idup sareng alam, miara kelestarian alam, miwah nglimbakang pariwisata berkelanjutan.</br>Ring sajeroning ngarepin pikobet puniki, iraga patut nunggil dados asiki. Ngiring sareng-sareng nglestariang miwah ngalimbakang budaya Bali. Iraga pinaka pewaris masa depan, lan tugas iraga inggih punika ngajegang mangda ciri khas lan keunikan Bali tetep maurip lan berkembang.keunikan Bali tetep maurip lan berkembang.)
  • Ngrajegin Tri Hita Karana  + (Titiang nunas uratian majeng ring idadane Titiang nunas uratian majeng ring idadane semeton sareng sami, parikrama Ngrajegin Tri Hita Karana sane mangkin jagi kakawitin.</br></br>OM SWASTIYASTU</br></br>Sane kusumayang titiang para panureksa saking wikithon miwah sareng para semeton sami sane tresna ashiin titiang. Sedurung titiang jagi ngaturang sembrama wacana, ngiring sareng-sareng ngaturang pangayubagia ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa duaning sangkaning paswecan Ida, iraga sareng sami sampun polih mapulpul ring acara sane mangkin.</br></br>Astungkara sangkaning pasuecan lan asung kertha Wara nugraha Ida. Ring galahe sane becik puniki, titiang jagi ngaturang orasi sane mamurda “Ngrajegin Tri Hita Karana.” Napi sane ngawinang pulau Bali stata lestari? Sane ngawinang Bali stata Lestari nenten saking budaya manten, nanging saking tata krama sane madasar saking ajahan Tri Hita Karana. Sane Mangkin masyarakat Bali sampun luput teken ajahan Tri Hita Karana. “Tri” mearti tiga, “Hita” mearti kebahagiaan, lan “Karana” mearti penyebab. Jadi Tri Hita Karana inggih punika “Tiga penyebab terciptanya kebahagiaan.”</br></br>Silih sinunggil sane kaanggen rikala ngawerdian Tri Hita Karana inggih punika wantah Perhayangan (Hubungan manusa sareng Ida Sang Hyang Widhi Wasa), Pawongan (Hubungan manusa sareng manusa), lan Palemahan (Hubungan manusa sareng alam). Penerapan Perhayangan Tri Hita Karana sekadi bakti sareng Ida Sang Hyang Widhi Wasa, ngayah ring pura, miwah sane lianan. Penerapan Pawongan Tri Hita Karana sekadi hubungan sane becik manusa sareng manusa. Penerapan Palemahan rikalaning nyaga kebersihan lingkungan sareng kelestarian lingkungan miwah sane lianan. Mangkin titiang ngiring ida dane sareng sami mangda stata Ngrajegin Tri Hita Karana ring lingkungan sekolah, lingkungan paumahan, utawi ring lingkungan masyarakat.</br></br>Inggih ida dane sareng sami sane tresnasihin titiang orasi sane mamurda “Ngajegin Panerapan Tri Hita Karana” sampun galah kaunggahan. Mogi-mogi wenten pikonipun wesananing atur, tiang ngelungsur geng rena pengampura. Matur suksma antuk uratian ida dane sameton sareng sami puputang tiang antuk parama santih</br></br>OM, SANTIH, SANTIH, SANTIH, OMama santih OM, SANTIH, SANTIH, SANTIH, OM)
  • Sembrama Wacana Manggala Dinas Pariwisata Provinsi Bali  + (Titiang pinaka manggala Dinas Pariwisata PTitiang pinaka manggala Dinas Pariwisata Provinsi Bali ngaturang rahajeng tur suksma, antuk lomba Wikithon Partisipasi Publik ka ping pat sane kamargiang olih BASAbali Wiki. Lomba puniki mabuat kamargiang ring galah gering agung pandemi covid 19 puniki. Napi sane ngawinang?</br> </br>Kapertama, malarapan antuk lomba puniki, pemerintah druene polih paweweh utawi saran saking masyarakat Bali ngeninin indik, utsaha-utsaha napi sane prasida kamargiang anggen mecikang jagat Baline? Durus, sameton generasi milenial, sarengin pemerintah druene. Icen pikayunan-pikayunan sane becik mangda prasida nangiang malih pariwisata Bali sakadi sane sampun lintang, tur sakasidan mangda nyansan nincap kantos ka pungkur wekas.</br> </br>Kaping kalih, yowana utawi generasi millenial nyansan kayun masuara tur urati ring kawentenan pikobet jagat miwah budaya Bali. Pemerintah Bali muatang pikayunan sameton sami, mangda pariwisata Bali gelis matangi! Yening sampun yowana utawi generasi millenial masikian sareng pemerintah malarapan antuk lomba wikithon puniki, pastika nangun sat kerthi loka Bali prasida labda karya kalimbakang.loka Bali prasida labda karya kalimbakang.)
  • Tjokorda Rai Sudharta  + (Tjokorda Rai Sudharta embas ring Ubud, GiaTjokorda Rai Sudharta embas ring Ubud, Gianyar, Bali. Dané ngamolihang Bachelor of Arts ring Banaras Hindu University (1957) miwah Master of Arts ring Panjab University (1961). Dané ngamolihang gelar doktor ring ilmu sastra ring Universitas Indonésia. Dané akéh nyurat buku indik panglimbak Agama Hindu miwah Budaya Bali. Buku-buku punika minakadi Upadesa (1967), Sarasamuscaya (1976), Slokantara (1982), Asta Brata Dalam Pembangunan (1998), Nasehat Sri Rama Hingga Masa Kini (1990), Manusia Hindu (1993), Bertemu Tuhan Dalam Diri (2005), Bhagawadgita dalam Bisma Parwa (2010), Antara Filsafat Yunani Plato dan Filsafat India Upanisad Bhagawadgita (2010).lsafat India Upanisad Bhagawadgita (2010).)
  • Tjokorda Raka Sukawati  + (Tjokorda Raka Sukawati (3 Mei 1931-11 NoveTjokorda Raka Sukawati (3 Mei 1931-11 November 2014) inggih punika silih tunggil insinyur saking Ubud, Bali sané nemuang teknologi konstruksi Sosrobahu. Konstruksi punika ngawinang pawangunan jalan tol nénten prasida ngreredang arus lalu lintas ri tatkala pawangunannyané.</br></br>Dané ngamolihang gelar insinyur bidang Teknik Sipil ring Institut Teknologi Bandung (ITB) ring warsa 1962. Dané sareng ngwangun Fakultas Teknik ring Universitas Udayana, Bali. Gelar doktor ring widang Teknik Sipil dané ngamolihang saking Fakultas Teknik Universitas Gajah Mada, Yogyakarta, 1996.</br></br>Dané makarya ring PT Hutama Karya sané bergerak ring widang jasa konstruksi miwah infrasruktur, sané marupa Badan Usaha Milik Negara (BUMN) ring sor Departemen Pekerjaan Umum. Teknologi Sosrobahu kapanggihin ri tatkala dané makarya proyék jalan layang pantaraning Cawang sareng Tanjung Priok, Jakarta, ring warsa 1988. Teknologi sané kapolihang kawigunayang ring makudang-kudang panegara.</br></br>Ring warsa 2021, buku biografinyané sané kasurat olih Nyoman Wijaya sané mamurda “Melangkah Tanpa Lelah” kamedalang olih Pustaka Larasan.a Lelah” kamedalang olih Pustaka Larasan.)
  • Utsaha sane patut kamargiang olih pamerintah mangda prasida nanganin kemacetan ring Bali  + (Trafik macet sampun dados pikobet ring BalTrafik macet sampun dados pikobet ring Bali. Pamerintah sayan mautsaha nyalanang pamargi lalu lintas, punika ngawinang 'efek samping' marupa macet. Kram sampun dados hal sane lumrah majeng ring para pengguna lalu lintas, utamanyane ring jam puncak inggih punika ring semeng ritatkala jagi makarya/sekolah sawatara jam 07.00 - 08.00 miwah sore sawatara jam 16.00 - 17.00. Kramane nenten ja wantah proyek, kemacetan ring Bali inggih punika pikobet sane majemuk. Kagiatan agama dados silih tunggil sané ngawinang. Bali sané banget masikian sareng adat miwah upacara agama taler sering pisan ngelaksanayang upacara agama. Nenten ketah, upacara ngambil atenga margi kanggén antuk pemedek (umat Hindu) ngaturang sembah. Sané mabuat ring kawéntenan macét puniki, inggih punika kawéntenan marginé sané sayan nglimbak.</br> Kamacetan punika nentenje abot pisan, napi malih yening sampun biasa. Solusine sederhana, iraga ngerasayang liangne, lan enggal iraga lakar neked ka tongos ane tujuang iraga. Nanging, Bali sane kasub tur kasub antuk daya tarik wisatawannyane, genah para turis saking sajebag jagat seneng ring Bali, napike pikobet-pikobet puniki sane kaicen olih iraga anggén nyanggra para turis? Masalah kemacetan ring Bali pacang gelis pisan kabakta ring média massa, sané makta dampak negatif majeng wisatawan sané jagi malancaran, taler prasida ngingsirang destinasi wisata ipuné ka kompetitor. Napi pikolihne? Bali pacang mawali sayan doh. </br> Pamerintah patut nyukserahang makudang-kudang program sane prasida ngirangin kemacetan ring bali, silih sinunggilnyane antuk ngenahang Bus umum, langsung ngenahang polisi-polisi lalu lintas (lalin) antuk ngatur ring jam-jam padet lalin, taler pawewehan margi. </br>Pamuputne, solusi punika wantah 'nyalanin' margi antuk volume kendaraan, napi malih nincapang utawi ngawewehin, nenten solusi jangka panjang. Pemerintah patut ngutsahayang utsaha-utsaha mangda prasida ngarepin macet ring Bali. Utaminnyane ring margi margi sané keni macet pinih parah sekadi ring widangan Kuta lan Ubud. Cara sané pinih becik anggén nepasin pikobet puniki inggih punika masosialisasiang antuk pamargi alternatif sané sampun sué. Utaminnyané ring média sosial sané akéh kawigunayang, punika ngawinang parajanané uning sadurungnyané miwah nénten kantos macet.g sadurungnyané miwah nénten kantos macet.)
  • Tuna Kriya Wewidangan Desa ring Indonesia  + (Tuna Kriya Wewidangan Desa ring Indonesia Tuna Kriya Wewidangan Desa ring Indonesia</br></br>Om Swastiastu,Assalamu'alaikum warahmatullahi wabarakatuh, shalom, nama buddha,lan salam kebajikan.</br>Matur suksma majeng ring panganter acara, santukan galahe sane becik puniki kapicayang ring pasikian titiange. Sane wangiang titiang bapak utawi ibuk sane presida rauh mangkin, taler para panureksa sane wangiang titiang. Sedurung titiang ngaturang orasi indik Tuna Kria ring wewidangan desa sane wenten ring indonesia.ngiring sareng sami ngaturang pangastungkara ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, saantukan antuk kerta Wara Nugrahan Ida, iraga sareng sami prasida kacunduk ring galahe sane becik mangkin.</br>Napi nika Tuna Kriya? Jati ida dane sareng sami sampun uning napi nika Tuna Kria. Nah Tuna Kria utawi tuna karya inggih punika istilah sane kaangen olih anake sane nenten ngelah gegaen. Manut BPS ( badan pusat Statistik) jumlah Tuna Kria ring indonesia mangkin wenten 7.86 yuta jadma. Jumlah Tuna Kria puniki tegeh pisan,ketimbang pidan sedurung pandemi wenten ring Indonesia.</br>Silih sinunggil sane ngawinang wenten Tuna Kriag punika ring Indonesia inggih punika dwaning akehan lapangan kerja sane akidik, sareng kawentenan akeh jadmane sane ngerereh gegaen. Lianang ring punika wenten taler pikobet sane ngawinang kawentenan Tuna Kria wenten ring Indonesia. </br>Luir upun :</br>kirangnyane informasi indik lowongan pekerjaan, sane ngaenang parakrama sane nongos ring desa nenten uning indik lowong gegaen santukan akses informasi sekadi internet, utawi media cetak kirang ring Desa.</br>kirangne pendidikan lan keterampilan masyarakat, sane ngaenang masyarakat punika keweh ngalih gegaen santukan syarat sane katagih nenten presida kasarengin.</br>Kapiambeng selanturnyane inggih punika perekonomian indonesia sane ngangsan rered. Daya beli para kramane ngangsan tuun, sane ngaenang perusahaan ngirangin produk lan wusan ngadol produknyane, napi malih ngantos keni PHK.</br>Wenten cara sane presida kalaksanayang sareng sami manda Tuna Kria ring indonesia presida tuun.</br>Luir ipun :</br>Nyarengin pendidikan lan pelatihan keterampilan sane wenten, manda syarat sane katagih presida kasarengin, miwah magda presida medapu sareng pelamar sane lianan.</br>Ngelintangan akses, teknologi ,informasi lan pasar ring Pedesaan. Sekadi pemasangan jaringan internet lan telekomunikasi ring wewidangan pedesaan manda masyarakat dangan antuk mebaosang sareng masyarakat sane lianan.</br>Ngaryaning sosialisasi lan mentoring majeng ring masyarakat desa sane nedeng nyalanang usahanyane. Dadosipun yening usahanyane labda, yening lakar ngemajuang usahanyane jati lakar ngalih kariawan, lindike puniki mapaiketan sareng kirangnyane Tuna Kria ring Indonesia.</br>Mangkin para Bapak/Ibu calon pemimpin, resepang mangkin!!!!!!Tuna kria niki sampunang nadosang para krama Indonesia kasengguh Negara Nista, nenten berkembang, yening Tuna kria niki nenten katanganin serius, sinah pacang ngawinang Negara indonesiane sayan-sayan rered kawentenanyane.</br>Inggih wantah asmpunika sane preside aturang tititang yening wenten baos sane nenten manut ring kayun ida dane sareng sami, titiang nunas pengampura ping banget. Dumogi sane durus angota DPD RI selanturnyane presida mragatang parindikan puniki. Titiang puputang antuk parama santhi. </br>Om Santhi santhi santhi om, Assalamu'alaikum warahmatullahi wabarakatuh, shalom, nama buddha,lan salam kebajikan., shalom, nama buddha,lan salam kebajikan.)
  • Kemacetan Ring Bali (Canggu)  + (Tunas titiang Dominik Satrio Sasmito WahyuTunas titiang Dominik Satrio Sasmito Wahyu Pujianto miwah Ahmad Raisyya Akbar, sakadi sane sampun kauningin ring wewidangan wewidangan wisata ring Bali utaminnyane ring Canggu wewidangan Badung sering pisan wenten kemacetan sane abot pisan.</br></br></br> Kawéntenan margi sané macet puniki ngawinang para kramané ring wewidangan lokal miwah pariwisata keni pikobet. Pikolih-pikolihnyané: </br>-Masyarakat setempat terganggu suara bising kendaraan kendaraan sane melintas </br>-Mobilitas masyarakat dados terkendala </br>-Pamargi pariwisata kaganggu krana kaganggu lan dados lantang sane ngaenang wisatawan malas antuk ngrauhin.</br></br></br>Tata cara penanganan penanganan yang dapat dilakukan: </br>-Ngamargiang paweweh margi ring makudang-kudang genah.</br>-Ngicalang genah parkir liar </br>-Ngadegang jalur alternatif sane lianan </br>-Ngadegang jalur alternatif khusus motor -Ngadegang jalur alternatif khusus motor)
  • KEMACETAN RING BALI(UBUD)  + (Tunas titiang Dominik satrio sasmito satriTunas titiang Dominik satrio sasmito satria putra, Sekadi sane sampun keuningan ring wewidangan wewidangan wisata ring bali utamiane ring ubud wewidangan Gianyar sering pisan wenten kemacetan sane abot pisan.</br></br></br>Kewentenan margi macet punike nawinan pare kramene ring wewidangan lokal miwah prawisata kini pikobet.pikolihannyane..</br></br>-masyarakat setempat tergangu suara bising kendaraan kendaraan sane melintas </br></br>-mobilitas masyarakat dados terkendala </br></br>-pemargi pariwisata kekangu krana kegangu lan dados lantang sane ngaenan wisatawan males ngantuk ngerauhin.</br></br></br>Tata cara penanganan yang dapat dilakukan :</br></br>-memargi paweweh margi ring makudang kudang genah</br></br>-ngicalang genah parkir liar </br></br>-ngadengan jalur alternatif sane liana </br></br>-ngadengan jalur alternatif kursus motor -ngadengan jalur alternatif kursus motor)
  • Tuntaskan kasus Korupsi Hentikan pengalihan isu  + (Tuntaskan kasus Korupsi Hentikan pengalihaTuntaskan kasus Korupsi Hentikan pengalihan isu</br></br>Om swastyastu </br></br>Tiang diriki sing kal ngai ulah , sing kal ngai uwug ketenangan nake sami , nangging tiang driki lakar nyadarang iragae nake sami ring ketidak pedulian irage ring sesama, tiang driki teke untuk aksi damai sebagai bentuk perlawanan melawan tindak korupsi di Negara Indonesia riki. </br>Tindakan korupsi nike wantah kejahatan sane sangat bejat, uang rakyat telahangne Anggonne kepentigan pribadi. Korupsi di Negarane sube merugikan rakyat lan Negara puluhan triliun lan sampek ratusan jute triliun. Korupsi jelas virus sane ganas sane mampu menumbangkan suatu bangsa besar niki, Nah karena nike patut irage sareng sami basmi ajak mekejang. Nangging nu kih anak sane peduli teken masalah ento?, Nu keh ade nak ne peduli teken nasib bangse niki?, nu kih ade ne peduli teken hak rakyat ane terampas?. Amen nu ade ne peduli , de nenggil , bangkit lan bersuaralah . Niki wantah negeri irage jak mekejang, bangse irage ,tanah irage, umah irage jak samian, lan irage ten dados ngendepang korupsi menindas irage rakyat sami . Pare penegak kekuasaan Negare Ne sube Jadi buta, buta olih penderitaan rakyat. Sube jadi bongol, bongol teken Tangisan anak-anak ane tusing ngidang masekolah, lan ye sube berubah Jadi piranha Sane mampu Nelahang pis rakyat</br>hanya dengan sekejap mata. </br> Tiang harap suara niki pirenge teken pihak berwenang,pang sing tuah ngemang janji manis manten. Ayen kasus niki manten anggenne karane tusing lakar bangkit negare ayen terus terusan kasus korupsi merajalela. </br></br>Om santih santih santih om merajalela. Om santih santih santih om)
  • Turis asing berlibur ke Bali  + (Turis asing berlibur ke Bali Om SwastyastTuris asing berlibur ke Bali</br></br>Om Swastyastu, Merdeka sane wangiang titian para angga panureksa, sapunika taler, para sameton yowana sareng sami sane tresna sihin titiang.</br></br>Suksma mangda rahajeng semeng, sami Sejahtera. Nenten madaging dados mara anugrah Ida Sang Hyang Widhi Wasa, nika anake sampun bisa matemu ring puniki, mara anugrah Kesehatan sane suci. Ring kesempatan puniki, titian wantah dados ngejukang sami utawi pinaka pamimpin dados mapikayun raris kertihin problema-problema sane Tengah malaksana ring Bali. </br></br>Bali sampun mawastu salah satu destinasi wisata sane paling prasida, dados pacang madue pura-pura ajeng lan pura-pura dadi sujati. Nenten keweh sami budaya lokalan miwah lingkungan, marupa ngalimbakang sampah, lan ngalihin pulau punika. Anak muda mangda dados pamimpin pacang matangiang solusi sane tepat tur dados palemah dados lebi tegas dados para wisatawan asing,. Panyuluhan pariwisata kanggen wargi lan wisatawan asing, pengedagan aturan, lan Kerjasama antuk wargi setata dados aturan sane unteng dados pamargi punika. Sampun dados perlu mawiguna atma iraga akan pentingnya ngemargiang lingkungan lan budaya Bali, tur dados kenyamanan sami mari raga satata ngemargiang Bali dados indah lan Lestari, dados anake muda pacang maksih saking keajaiban alam miwah keindahan budaya lokalan. Suksma.am miwah keindahan budaya lokalan. Suksma.)
  • Jaga Bali: tindak tegas bule tidak beretika  + (Turis utawi wisatawan pinake anake sane riTuris utawi wisatawan pinake anake sane ring luar negri rauh ke dalam negri sane makte tetujon ngerereh genah sane populer utawi luung anggena liburan contonyane kadi pantai, pegunungan, restoran, miwah genah wisata sane siosan.</br></br>Nangin sayangne turis sane raih ring bali nyansan ngawag utawi ngae masyarakat Baline resah, sawireh wenten turis sane nenten mentaati aturan-aturan ring Bali sekadi makta motor ugak-ugakan, ngeranjing ke pura dalam keadaan kotor utawi menstruasi, miwah liu pisan sane siosan, </br></br>Sangkaning Kasus-kasus punika, perlu ane madan tindakan tegas ling pemerintah antuk WNA sane rauh ring Bali, harapane pemerintah junjuk pengempon pura mangda dijaga lebih ketat yening wenten aturis sane rauh, ngemaang tugas ke aparat polisi mangda sayaga nyaga keamanan lalulintas yening wenten WNA sane ugal-ugalan lan patut ditindak tegas miwah diberikan sanksi,</br></br>Nangin yen dados kedepannya ten je aparat manten ne dados menindak tegas, nangin masyarakat bali masih dados kebaang wewenang nyaga utawi nindak tegas WNA sane meresahkan masyarakat Bali.tegas WNA sane meresahkan masyarakat Bali.)
  • URATI RING LUU NGULATI BALI ASRI  + (URATI LUU NGULATI BALI ASRI Om suastiastuURATI LUU NGULATI BALI ASRI</br></br>Om suastiastu,</br></br>Matur suksma antuk galah sane katiba ring pasikian titiang , Angga panureksa sane wangiang titiang , ida dane sareng sami sane kusumayang titiang , punika taler ring pamilet pacentokan “ ORASI BASA BALI “ sane banget tresnasihin titiang. Angayubagia atur titiang majeng ring ida sanghyang widhi wasa antuk asung kerta waranugraha ida , titiang sareng ida dane sareng sami jagi pacang kacunduk ring galahe sane becik puniki . Sadurung titiang nglantur, nunas galah titiang nyinahang angga , wastan titiang Ni Wayan Fitri saking SMA NEGERI 1 NUSA PENIDA . Ida dane sane wangiang titiang , ring galahe sane becik sakadi mangkin titiang pacang ngaturang orasi indik ” URATI LUU NGULATI BALI ASRI ”. </br></br>Bali pinaka pulau sane sampun kaloktah ring dura negara. Punika mawinan akeh para wisatawan mancanegara rauh ka Bali mangda prasida ngrasayang kaluwihan nyane. Makudang-kudang genah pariwisata sane wenten ring Bali silih sinunggilnyane ring kabupaten Klungkung sane mawasta Nusa Penida magenah ring sisi kelod sane kapalasang antuk selat segara. Kawentenan pulau Nusa Penida punika pinaka pulau sane manados tetujon utama genah mawisata punika mawinan Nusa Penida kaucap“ TELUR EMAS PULAU BALI “. </br></br>Panglimbak pariwisata Nusa Penidane sampun kaloktah ring mancanegara, punika sane mawinan akeh wisatawan rauh ka pulau puniki. Sajeroning panglimbak pariwisata ring Nusa Penida sane sampun karasayang becik olih krama pastika akeh pikobet sane kamedalang silih sinunggilnyane indik luu, inggian punika iraga pinaka krama Nusa Penida patut urati ring pikobet puniki.</br></br>Ida dane sane wangiang titiang , luu sane kapolihang olih panglimbak pariwisata punika sepatutnyane irage juangin utawi kutangin, napi ngawinan? Yening luu punika nenten ka kuangin, Nusa penida nenten patut kawastanin” TELUR EMAS PULAU BALI “ , antuk punika sepatutnyane pemerintah mapaica urati ring pikobet luu punika, antuk ngaryanin awig awig . Ngawentenan sosialisasi indik mabuat pisan urati ring pikobet luu mangda krama sami uning indik dampak baya luu taler pemerintah nyiagayang fasilitas sekadi genah sampah ring pusat.</br></br>Ida dane sane wangiang titiang, ngiring iraga sareng sami ngwangun Bali dados pulau sane bebas saking luu ,kedas , tur asri . Antuk punika ngiring tincapang rasa tresna tekening wewidang iraga . Sampunang nyantosang pemerintah malaksana , iraga pinaka krama Bali lan para yowana sane pacang dados generasi penerus Bali eling ring kebersihan jagat baline , antuk nenten ngutang luu ring genah sane sampun kecumawisan utawi genah sane sampun kasiagayang .</br></br>Ida dane sane wangiang titiang , wantah sekadi asapunika sane prasida atur titiang ring galahe puniki ,matur suksma antuk uratian ida dane sareng sami , yening wenten bebaosan titiang sane nenten manut ring arsa utawi kayun , titiang nunas pengampura , inggih puputan titiang antuk parama santhi </br></br>Om Santhi Santhi Santhi Om .rama santhi Om Santhi Santhi Santhi Om .)
  • Wana Kerthi  + (UTSAHA NGELESTARIANG WANA KERTHI RING JAGAUTSAHA NGELESTARIANG WANA KERTHI RING JAGAT BALI</br></br>Matur suksma ring pengenter acara, indik galah sane becik puniki kapica ring pasikian titiang.</br>Para atiti sane dahat kusumayang titiang</br>Taler semeton sinamian sane tresnasihin titiang</br>Angayu bagia atur titiang sekadi mangkin sangkaning pasuecan lang Asung Kertha Wara Nugraha Ida Sang Hyang Widhi Wasa prasida titiang ngiring ida dane sareng sami ngemangguhang kerahayuan lan kerahajengan.Ring genah lan galahe sane becik puniki lugrayang titiang ngaturang orasi basa bali sane mamurda utsaha ngelestariang wana kerthi ring jagat bali.</br>Indik napi sane jagi aturang titiang,dumogi prasida anggen umimba majeng ring semeton sinamian.Nanging sadurung titiang nglantur matur, ngiring sinareng sami ngastiti bakti majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, majalaran antuk nguncarang panganjali umat Om Swastyastu. </br>Ratu ida dane sareng sami sane banget wangiang titiang. Nyabran rahina , irage mirage orti ring televisi,majalah, koran taler ring media sosial sane lianan, indik penebangan liar utawi penebangan taru ring wana sane nenten anut ring tata titi pelestarian lingkungan hidup utamaning pelestarian wana punika.Tarune kapungkatang olih jatma duratmaka sane nenten sutindih tur rungu tekening kelestariang lingkungan.</br>Titiang newek merasa sebet mirage ortine punika. Riantukan parilaku asapunika nenten manut ring TRI HITA KARANA. Nguber bisnis kamanten nanging nenten ngitungan indik kelestarian wanane.</br>Sampun makudang-kudang batang sane sampun kapunggel, kudang kubik sane sampun telas,nika sane ngawinang tanahe dados kritis, riantukan wanane sampun ligir, yen kabaos sekadi mangkin hutan gundul. Wana sane gundul puniki satmaka ngranayang bencana utamane banjir lan tanah longsor yen sampun musim hujan rauh. Bencana punika pastika jaga rauh yening irage nenten saking mangkin nincapang uratian iraga sareng sami.</br>Ida dane semeton sareng sami sane kusumayang titiang . Titiang nangiang indike puniki ring ajeng semeton sareng sami, mangda saking mangkin irage sareng sami urati lan mautsaha asapunapi antuk wana utawi alas druene prasida tetep lestari.</br>Silih sinunggil irage sareng sami wusan maparilaku ngusak asik wiadin nguwug wanane utawi alase punika. Pinunas titiang sumang dane wana utawi alas nenten rusak tur punah.Ngiring sareng sareng lestariang wanane tur jaga saking jadma duratmaka sane nenten sutindih ring kelestarian lingkungan.</br>Idadane semeton sami sane banget tresnasihin titiang. Kadi asapunika titiang prasida matur-atur ring galahe sane becik puniki, mogi-mogi wenten pikenohipun. Ring wesaning atur banget titiang nglungsur geng rena pengampura pet wenten atur titiang sane nenten munggah ring arsa.</br>Matur suksma antuk ring uratian ida dane sinamian ,Pinaka penguntat sineb titiang antuk parama santih</br>Om Santih Santih Santih Omk parama santih Om Santih Santih Santih Om)
  • UTSAHA PARA YOWANA NGLESTARIANG BASA BALI RING ERA 4.0  + (UTSAHA PARA YOWANA NGLESTARIANG BASA BALI UTSAHA PARA YOWANA NGLESTARIANG BASA BALI RING ERA 4.0 </br></br>Pikobet sane metu ring wewidangan kota Denpasar inggih punika sayan kidiknyane kawigunayang basa Bali utamannyane basa Bali alus. Pinaka basa daerah, basa Bali manados identitas krama Bali miwah pralambang rasa bangga krama Bali. </br></br>Para yowana utawi generasi muda sane mangkin akeh sane nenten seneng nganggen basa Bali ritatkala mabebaosan. Napi mawinan asapunika? Silih tunggil sane ngawinang santukan para yowana saking alit sampun biasa nganggen basa Indonesia. Puniki wantah pikobet sane patut kauratiang. Yadiastun sampun wenten makudang utsaha sane kamargiang anggen ngrajegang basa Bali, sakewanten yening nenten saking manah eling yowanane, sinah pacang meweh pisah ngrajengang basa Bali. Raris, pidabdab napi sane patut kapikukuhin mangda basa Bali stata ajeg?</br></br>Yening kemanah antuk titiang nglestariang basa Bali antuk nincapang kesadaran indik visi misi provinsi Bali inggih punika Nangun Sat Kerti Loka Bali antuk silih tunggil visinyane inggih punika, nglestariang basa Bali miwah budaya Bali ring era revolusi 4.0. Silih tunggil utsaha antuk ngwerdiang visi punika nganggen media teknologi antuk nincapang kewagedan mabasa Bali ring era digitalisasi 4.0.dan mabasa Bali ring era digitalisasi 4.0.)
  • Secenik cenikne sampah, sampah tetep sampah  + (Uling ipidan kantos mangkin. Liu masalah uUling ipidan kantos mangkin. Liu masalah ulian luu. Pemerintah akeh ngaryanin program ngebedikin luu. Wenten poster sane sampun pasange ring tempat tempat sane rawan anake ngutang luu, nanging kantos jani tileh masi masyarakat ngutang luu sembarangan. Wenten masyarakat ngutang luu ring sungai, yening banjir, ehh.. Sang Hyang widhi nik pelihange, padahal nike krane ulah dewek pedidi. Ten romon cingakin lingkunganne?</br></br>Nanging tiang ninggalin wenten pikobet silih sinunggil masyarakat ngutang luu di sebrang jurang, krane wadah sampah sane sediange tekenning pemerintah setempat ten jemak-jemake olih tukang luune, dadine idane terpaksa ngutang luu ditempat lain inggih punike ring jurang. Lan wenten masih, waktu tiang ke konser lapangan akeh sane medagang, lan melanje, tiang nyingak wenten anak sane mebelanje, be telah es ne, gelas plastik wadah es ne ongkonange kutange ke tempat sampah, nanging tempat sampah ten wenten, konser sampun mulai, idane terpaksa ngutang luu sembarangan.</br>Yening kenten sire sane iwang? </br>pemerintah setempat atau masyarakat?</br></br>Solusi menurut tiang. Rage harus eling teken lingkungan, krane yening irage nyage lingkungan dengan ten ngutang luu sembarangan, lingkungan lakar nyage rage. Pemerintah setempat patut masih memprioritaskan masalah niki, krane yen trus kene, gumine lakar usak wenten pemanasan global cuaca ten karuan kebus dinginne, kaden kabut semeng semeng ternyata andus makar luu, gumi kebus ngorob krane kenten, pemerintah setempat patut ngaluhang masyarakat untuk ngutang luu, dengan nyediaang fasilitas sane becik untuk ngutang luu. Masyarakat pun ampunang siep kemaon, irage harus ngomong, yening bak sampah ten wenten disekitar irage praside rereh panitia utawi pemerintah setempat untuk maan penanganan. Elingang "Secenik cenikne luu, luu tetep luu"ngang "Secenik cenikne luu, luu tetep luu")
  • Ulian luu  + (Uling ipidan kantos mangkin. Liu masalah uUling ipidan kantos mangkin. Liu masalah ulian luu. Pemerintah akeh ngaryanin program ngebedikin luu. Wenten poster sane sampun pasange ring tempat tempat sane rawan anake ngutang luu, nanging kantos jani tileh masi masyarakat ngutang luu sembarangan. Wenten masyarakat ngutang luu ring sungai, yening banjir, ehh.. Sang Hyang widhi nik pelihange, padahal nike krane ulah dewek pedidi. Ten romon cingakin lingkunganne?</br></br>Nanging tiang ninggalin wenten pikobet silih sinunggil masyarakat ngutang luu di sebrang jurang, krane wadah sampah sane sediange tekenning pemerintah setempat ten jemak-jemake olih tukang luune, dadine idane terpaksa ngutang luu ditempat lain inggih punike ring jurang. Lan wenten masih, waktu tiang ke konser lapangan akeh sane medagang, lan melanje, tiang nyingak wenten anak sane mebelanje, be telah es ne, gelas plastik wadah es ne ongkonange kutange ke tempat sampah, nanging tempat sampah ten wenten, konser sampun mulai, idane terpaksa ngutang luu sembarangan.</br>Yening kenten sire sane iwang? </br>pemerintah setempat atau masyarakat?</br></br>Solusi menurut tiang. Rage harus eling teken lingkungan, krane yening irage nyage lingkungan dengan ten ngutang luu sembarangan, lingkungan lakar nyage rage. Pemerintah setempat patut masih memprioritaskan masalah niki, krane yen trus kene, gumine lakar usak wenten pemanasan global cuaca ten karuan kebus dinginne, kaden kabut semeng semeng ternyata andus makar luu, gumi kebus ngorob krane kenten, pemerintah setempat patut ngaluhang masyarakat untuk ngutang luu, dengan nyediaang fasilitas sane becik untuk ngutang luu. Masyarakat pun ampunang siep kemaon, irage harus ngomong, yening bak sampah ten wenten disekitar irage praside rereh panitia utawi pemerintah setempat untuk maan penanganan. Elingang "Secenik cenikne luu, luu tetep luu"ngang "Secenik cenikne luu, luu tetep luu")
  • Harga Bahan Pokok Sane Ngemenek-Ngemenekan  + (Uling tahun pidan nangked tahun jani hargaUling tahun pidan nangked tahun jani harga bahan pokok menek pisan saking data pemerintah. ring tahun mangkin harga bahan pokok menek pisan ling harga normal pidan, misalnyane harga bawang punika meharga limolas tali rupiah sakewala mangkin menek dadosnyane 35 ribu rupiah. Nah di tengah kasus meneknyane harga bahan pokok punika napi sane dados permasalahannyane?</br></br>Uling permasalahan punika sane dadi utamaipun inggih punika iklim sane enggal sajan meubah-ubah. Uling iklim panes sane dawe sajan lantas suud ento iklim ujan sane kapah pusan tuun. Niki sampun sane ngeranayang pertumbuhan sareng perkembangan tetumbuhan nenten konsisten utawi nenten maksimal.</br></br>Penyelesaian ring masalah ring ajeng pemerintah harus ngemaang dana lebih kal anggen pembelian pupuk sareng ngeman nuunan harga bahan pokok manawita ibuk-ibuk rumah tangga nenten mengeluh ring meneknyane bahan pokok punika.ngeluh ring meneknyane bahan pokok punika.)
  • paubahan pendidikan  + (Unteng wacana sane jagi baktayang titiang Unteng wacana sane jagi baktayang titiang inggih punike</br>1. Pikenoh ring pendidikan</br>2. Panglimbak sane becik lan wenten becik ring pendidikan</br>3. Pidabdab sane prasida kalaksanyang olih manggala pemerintah</br>4. Parilaksana sane preside ke laksanayang olih karamane sane preside ke laksanayang olih karamane)
  • Ngalimbakang budaya literasi ring angga para jana  + (Unteng:mabudaya kasarengin antuk literasi Unteng:mabudaya kasarengin antuk literasi</br></br>Pikobet sane wenten ring kabupaten titiang,sane sayan mautama ring wewidangan gianyar sane cingak titiang dahat makehnyane makudang-kudang budaya.sakewanten ring sajeroning budaya literasi sayan tuna lan punika taler kirangnyane sajeroning fasilitas utawi genah sane mawiguna mawinan sayan tuna manah para janane ring sajeroning budaya literasi.</br></br></br>Sakadi pangarsan titiang sane pinih ajeng inggih punika ngaryanin manah ring para jane ne sayan melet ring sajeroning aktivitas utawi kawagedan ngawacen,ngawacen napi ja saluere punika,ngangge makudang-kudang tata cara sakadi sane kalaksanayang ring wewidangan sekolah titiang,ring galah paplajahan sane kapertama guru pangajian nyobiahin ring para sisya mangda ngalaksanayang ngewacen lan nyurat ringkesan sesuratan punika ring buku lan nyobiahang taler ring para sisya sane tiosan.maduluran ngangge metode punika ngawinan ngawentenan melet manah para sisya mangda sayan ngewacen malih makudang-kudang literasi sane tiosan,taler sane tiosan ring punika sane prasida ngawinan lan ngeripta buku malampahan mangda ngameletin lan nuntun manah sang sane ngawacen sekadi ngawedarang makudang-kudang gambar sane dahat becik lan kruna kruna sane kreatif.makarya wimbakara atau perlombaan sane mapaiketan sareng budaya literasi ring kabupaten gianyar saha ngametuang melet manah para janane.yening manah sampun wenten sakewanten sarana lan prasarana nenten wenten,asa punapi tata cara para jana ne ngawedarang manah nyane?</br>Yening sampun sakadi asa puniki ageng peran guru wisesa sajeroning ngalimbakang budaya literasi utamanyane ring kabupaten gianyar.wenten taler kamanah antuk titiang ring guru wisesa mangda prasida ngalimbakang lan mangda sayan makeh fasilitas perpustakaan keliling,fasilitas sakadi puniki sampun taler kamargiang ring makudang-kudang negara sane tiosan,yening sampun asapunika para jana utamanyane generasi muda mresidayang nyelang buku sane kamanahan lan melet mangda sida ngewacenin lan ngalimbakang wimbakara tingkat nasional majeng ring para sisya sane madue prestasi berliterasipara sisya sane madue prestasi berliterasi)
  • Utasaha Ngirangang Kemacetan  + (Utasaha Ngirangang Kemacetan Kemacetan inUtasaha Ngirangang Kemacetan</br></br>Kemacetan inggih punika pikobet lalu lintas sané durung prasida katanganin pinih becik miwah maksimal. Yadiastun kemacetan sayan nincap, durung wenten solusi kanggen ngirangang pikobet puniki. Patut kauningin sané ngawinang kemacetan lalu lintas inggih punika arus sané nglintangin margi sampun ngliwatin kapasitas margi. kemacetan ring Bali akeh sane ngweteuang sinalih tunggilnyane kemacetan santukan penutupan jalan indik upacara, kemacetan santukan wenten ida sesuhunan lunga, kawentenan study tour ka Bali sane nganggen bus-bus sane ageng, miwah sane lianan.</br></br> Kemacetan puniki malih ngwetuang pikobet sane lianan minakadi lambatnyane pamargin ekonomi ring Bali miwah ngwetuang sopir stres santukan galahnyane telas ring margi. Yening ring segi lingkungan utawi pikobet sane metu ring palemahan, kemacetan punika pacang ngwetuang polusi udara saking asep knalpot kendaraan punika miwah polusi suara saking suaran-suaran klakson kendaraan.</br></br>Mangkin sapunapi caranyane mangda pikobet punika prasida kakirangin?</br>Iraga pinaka krama Bali yening jagi malelungan, mangda nganggen bus sane sampun kasayagayang olih pemerintah. Ngirangang numbas motor/mobil baru yening sane dumunan kantun becik kanggen. Mangda kauningin Indonesia utamanyane Bali ranking 2 konsumen motor di dunia. Pemerintah mangda bersinergi sareng krama sapunapi carane ngirangang pikobet puniki.sapunapi carane ngirangang pikobet puniki.)
  • Utsaha Ngirangin Kemacetan ring Bali  + (Utsaha Ngirangin Kemacetan ring Bali Om Utsaha Ngirangin Kemacetan ring Bali</br></br></br>Om Swastyastu.</br></br>Inggih Ida dane sareng sami sane banget singgihang titiang.</br></br>Suksma aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa riantukan mresidang titiang wusan orasi ring rahina sane becik puniki. </br></br>Inggih Ida dane sareng sami sane wangiang titiang.</br></br>Iraga sareng sami sampun uning indik Pulo Bali ketah kabaos Pulo Swurgan olih para wisatawan. Kaluihan sane wénten ring pulo puniki prasida ngawinang para wisatawan seneng nyingakin tur akeh sane rauh mariki. Duaning akeh para wisatawan sane rauh, punika dados jalaran nincapang perekonomian ring Bali mangda sayan nglimbak. Santukan sane mangkin sektor pariwisata pinaka ekonomi utama ring Bali. Sakewanten ring sajeroning panglimbak ekonomi ring widang pariwisata, punika taler ngawinang pikobet, minakadi macet ring margi.</br></br>Wenten sane maosang, "macet ring margi wantah dampak saking panglimbak pariwisata ring wewidangan punika". Titiang cumpu pisan sareng bebaosan punika. Akehnyane kendaraan ring margi pinaka cihna panglimbak ekonomi ring widang pariwisata, nanging kawentenan macet ring margi prasida ngamedalang pikobet ring manah wisatawan miwah krama irika. Kemacetan punika ngawinang para wisatawan nénten seneng taler yening pikobet punika nenten katungkasin sinah pacang ngrusak citra pariwisata ring Bali </br></br>Ida dane sareng sami sane singgihang titiang.</br></br>Tiosan ring kawéntenan pariwisata sane sayan nincap, faktor utama sane ngawinang macet inggih punika kawentenan krama sane sayan nincap miwah kawéntenan kendaraan sane nenten anut ring infrastruktur jalan sané wénten. Napi malih krama Bali sane mangkin sami sampun madue kendaraan pribadi soang-soang, wantah asiki jadma kemanten prasida madue kalih utawi tigang kendaraan. Punika sane mawinan akeh kendaraan ring Bali nenten seimbang sareng akeh parajanane. Manut data saking Badan Pusat Statistik (BPS) Bali warsa 2022 sane lintang, akeh kendaraan manut sorohnyane inggih punika 4.756.364 kendaraan, raris akeh krama ring Bali inggih punika 4,32 yuta diri.</br></br>Lianan ring punika, sane mangkin wenten oknum saking dura Bali sane nampak nganggen kendaraan sane nenten matanda "DK" taler wenten sane malsuang plat nomor kendaraan. Yening oknum sekadi punika nenten kauratiang, punika pacang ngawinang pikobet ring kawentenan kendaraan ring margi. Ring pikobet-pikobet sane sampun baosang titiang iwawu, napike Ida dane sareng sami mresidang ngawewehin piteket sane patut?</br></br>Inggih Ida dane sareng sami sane banget wangiang titiang.</br></br>Wenten piteket sane prasida aturang titiang iriki, inggian punika :</br></br>1. Transportasi umum patut kamargiang. Yadiastun parajanane sami durung nampi becik fasilitas transportasi umum ring Bali. Beciknyane pemerintah sayan mautsaha nincapang rasa percaya parajanane sami ring kawigunan transportasi umum. Rumasuk taler ring para wisatawan mangda nenten malih nyewa kendaraan.</br></br>2. Ngewatesin numbas kendaraan yening kendaraan sane dumunan kantun prasida kaanggen. Sampunang numbas kendaraan anyar sangkaning nuutin jaman, gengsi yening nenten madue sane anyar. Taler ngewatesin anak dura Bali nganggen kendaraan sajabaning plat “DK”. </br></br>Inggih Ida dane sareng sami.</br></br>Kawentenan macet puniki wantah sangkaning panglimbak pariwisata ring Pulo Bali. Akehnyane wisatawan sane rauh ngicenin dampak sane becik ring ekonomi Bali widang pariwisata. Sakewanten, yening dampak ring panglimbak pariwisata punika nenten kauratiang sinah pacang nemu pikobet sane lianan. Napi malih sane mangkin akehnyane kendaraan ring Bali nenten seimbang sareng akehnyane parajanane, punika mawinan pinih patutnyane wenten pangrencana indik pengelolaan tata ruang sane becik. </br></br>Sujatinyane ida dane sareng sami, sampun akeh utsaha sane kamargiang olih pamerintah antuk ngirangin kemacetan ring margi. Sakewanten santukan nenten wenten uratian saking parajanane, sane ngawinang utsaha punika nenten mamargi antar. Sane mangkin, yening iraga pinaka krama Bali makayun mangda macet ring margi prasida ical, ngiring sareng-sareng nguratiang utsaha-utsaha ngirangin kemacetan mangda prasida nuju Ajeg Bali. </br></br>Inggih Ida dane sareng sami sane singgahan titiang.</br></br>Wantah kadi asapunika sane prasida aturang titiang, mogi-mogi wenten pikenoh ipun. Yening wenten sane nenten manut ring arsan ida dane sareng sami banget titiang nglungsur agung rna pangampura. Puput aturan titiang parama santih.</br></br>Om Santih, Santih, Santih Om.ama santih. Om Santih, Santih, Santih Om.)
  • Utsaha Pemerintah Ngaonang Korupsi  + (Utsaha Pemerintah Ngaonang Korupsi SuksmaUtsaha Pemerintah Ngaonang Korupsi</br></br>Suksma aturang titiang majeng ring para angga panureksa miwah Tim Basabali Wikithon sane sampun ngwacen sasuratan titiang.</br></br>Sadurung titiang nglanturang atur ngiring pinih ajeng iraga sareng sami nunas ica majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa,duaning sangkaning paswecan Ida titiang prasida ngaturang sarin-sarin manah titiang ring lomba Wikithon puniki, maduluran antuk panganjali umat,</br></br>"Om Swastyastu"</br></br>Sane wangiang titiang para angga panureksa</br>Sane kusumayang titiang Tim Basa Bali Wikithon </br>Naler para sameton sami sane tresna sihin titiang</br></br>Inggih Ida dane sareng sami sakadi sane sampun kauningin, mangkin korupsi sampun nglimbak ring makasami wewidangan, ring pemerintahan taler ring swasta sane ngawigunayang peluang antuk ngambil keuntungan. Utsaha sane prasida nambakin korupsi saking riin patut katincapang mapangawit saking genah soang-soang. Boya ja wantah panglaksana sesampune korupsi punika kauningin, kemaon sapunapi antuk mangda korupsi punika prasida katambakin sadurung korupsi punika metu. Tiosan ring ngicenin panampen (hukuman) sane dahat mabuat ring sane maparilaksana korupsi punika. Ngicalan korupsi saking riing nenten wantah antuk mapidarta, nguncarang slogan, utawi ngaturang kasus korupsi ring pengadilan, nanging sang ngamel jagat patut ngicenin pratiwimba panglaksana sane kadasarin antuk kejujuran, manah tulus, miwah tanggung jawab nindihin jagat. Titiang ngaptiang mangdané pemerintah sané sampun kajudi saha kapakusara ngamargiang swadharmannyané prasida dados unteng ngicalang kawéntenan korupsi sané sayan nglimbak.</br></br>Inggih wantah asapunika prasida aturang titiang ring galah sakadi mangkin. Dumogi napi sane aturang titiang indik utsaha ngaonang korupsi ring bali prasida dados tetimbang olih calon pemimpin Bali sane jagi kapilih ring warsa 2024.</br></br>Makawasananing atur titiang ngaturang parama santih</br></br>"Om Santih,Santih,Santih Om"arama santih "Om Santih,Santih,Santih Om")
  • Nincapang Uyah Khas Kusamba  + (Uyah saking Kusamba Uyah sane pinih becik Uyah saking Kusamba Uyah sane pinih becik kasub rauh ka Dura negara. Uyah sane kakaryanin ring Kusamba, Kabupaten Klungkung, provinsi Bali. Uyah Kusamba nenten medaging zat zat kimia, punika kantun kebaosang duaning yening mekarya kantun ngangge care saking leluhur utawi saking alam. Nanging pidabdab puniki kasuwen-suwen jagi punah, nenten prasida Malih memargi. Krane pengadolan Uyah puniki nenten prasida nincapang Malih. Para petani garam punika prasida ngadol antuk pengarga andap pisan, upaminipun arontong ji Rp 1.200/kg, ritatkala musim sabeh wau prasida nincap dados Rp 3.000/kg. Pikobet sane lianan, Uyah Kusamba sane kekaryanin tradisional miwah ngemolihang hasil akidik. Pikayunan puniki ngeranayang irage mangda meresidayang nincapang hasil garam saking tetamian leluhur punika. </br></br>Selantur ipun napi sane prasida kemargiang mangda nincapang pikoleh garam punika?</br></br>Sane prasida kemargiang antuk nincapang pikoleh garam punika inggih punika nganggen alat sane kebaos sistem tunnel. Sekadi mangkin alat tunnel punika mawiguna pisan sekadi nincapang hasil garam, saking wantuan geoisolator lan tekep sane kebentuk sekadi lorong. Sistem tunnel puniki prasida ngemargiang/mekarya ritatkala musim sabeh. Sane lianan, sistem tunnel puniki prasida nincapang Uyah ngantos 100 kg/tunnel. Sane lianan, Wenten guna sekadi:</br></br>1. Mresidayang mekarya Uyah gelis pisan.</br>2. Petani mresidayang mekarya Uyah yadiastun ngantos peteng.</br>3. Mresidayang akidik ngemedalang tenaga LAN galah antuk mekarya Uyah punika.</br>4. Uyah sane ka produksi olih tunnel nenten mabinayan masiosan sekadi dumun nganggen palungan.</br></br>Nganutin pidabdab petani Uyah, alat tunnel punika prasida nincapang akeh Uyah sane ka polihang lan pengadolan ipun. Tiosan ring Uyah, Toya sane kapolih dados ke adol saking harga Rp 80.000 jerigen sane ukuran 35 liter. Toya garam punika prasida ka adol saking pengusaha tahu mangda gelis kentel utawi padet tahu ne punika. Patut kauningin duaning alat sane kaanggen olih petani Uyah Kusamba punika teknologi sane kapolih olih kementrian sosial lan ITS.ne kapolih olih kementrian sosial lan ITS.)
  • Sistem Tunnel Nincapang Uyah Khas Kusamba  + (Uyah saking Kusamba Uyah sane pinih becik Uyah saking Kusamba Uyah sane pinih becik kasub rauh ka Dura negara. Uyah sane kakaryanin ring Kusamba, Kabupaten Klungkung, provinsi Bali. Uyah Kusamba nenten medaging zat zat kimia, punika kantun kebaosang duaning yening mekarya kantun ngangge care saking leluhur utawi saking alam. Nanging pidabdab puniki kasuwen-suwen jagi punah, nenten prasida Malih memargi. Krane pengadolan Uyah puniki nenten prasida nincapang Malih. Para petani garam punika prasida ngadol antuk pengarga andap pisan, upaminipun arontong ji Rp 1.200/kg, ritatkala musim sabeh wau prasida nincap dados Rp 3.000/kg. Pikobet sane lianan, Uyah Kusamba sane kekaryanin tradisional miwah ngemolihang hasil akidik. Pikayunan puniki ngeranayang irage mangda meresidayang nincapang hasil garam saking tetamian leluhur punika. </br></br>Selantur ipun napi sane prasida kemargiang mangda nincapang pikoleh garam punika?</br></br>Sane prasida kemargiang antuk nincapang pikoleh garam punika inggih punika nganggen alat sane kebaos sistem tunnel. Sekadi mangkin alat tunnel punika mawiguna pisan sekadi nincapang hasil garam, saking wantuan geoisolator lan tekep sane kebentuk sekadi lorong. Sistem tunnel puniki prasida ngemargiang/mekarya ritatkala musim sabeh. Sane lianan, sistem tunnel puniki prasida nincapang Uyah ngantos 100 kg/tunnel. Sane lianan, Wenten guna sekadi:</br></br>1. Mresidayang mekarya Uyah gelis pisan.</br>2. Petani mresidayang mekarya Uyah yadiastun ngantos peteng.</br>3. Mresidayang akidik ngemedalang tenaga LAN galah antuk mekarya Uyah punika.</br>4. Uyah sane ka produksi olih tunnel nenten mabinayan masiosan sekadi dumun nganggen palungan.</br></br>Nganutin pidabdab petani Uyah, alat tunnel punika prasida nincapang akeh Uyah sane ka polihang lan pengadolan ipun. Tiosan ring Uyah, Toya sane kapolih dados ke adol saking harga Rp 80.000 jerigen sane ukuran 35 liter. Toya garam punika prasida ka adol saking pengusaha tahu mangda gelis kentel utawi padet tahu ne punika. Patut kauningin duaning alat sane kaanggen olih petani Uyah Kusamba punika teknologi sane kapolih olih kementrian sosial lan ITS.ne kapolih olih kementrian sosial lan ITS.)
  • Upaya Nincapang Kawentenan Uyah Khas Kusamba  + (Uyah saking Kusamba Uyah sane pinih becik Uyah saking Kusamba Uyah sane pinih becik kasub rauh ka Dura negara. Uyah sane kakaryanin ring Kusamba, Kabupaten Klungkung, provinsi Bali. Uyah Kusamba nenten medaging zat zat kimia, punika kantun kebaosang duaning yening mekarya kantun ngangge care saking leluhur utawi saking alam. Nanging pidabdab puniki kasuwen-suwen jagi punah, nenten prasida Malih memargi. Krane pengadolan Uyah puniki nenten prasida nincapang Malih. Para petani garam punika prasida ngadol antuk pengarga andap pisan, upaminipun arontong ji Rp 1.200/kg, ritatkala musim sabeh wau prasida nincap dados Rp 3.000/kg. Pikobet sane lianan, Uyah Kusamba sane kekaryanin tradisional miwah ngemolihang hasil akidik. Pikayunan puniki ngeranayang irage mangda meresidayang nincapang hasil garam saking tetamian leluhur punika. </br></br>Selantur ipun napi sane prasida kemargiang mangda nincapang pikoleh garam punika?</br></br>Sane prasida kemargiang antuk nincapang pikoleh garam punika inggih punika nganggen alat sane kebaos sistem tunnel. Sekadi mangkin alat tunnel punika mawiguna pisan sekadi nincapang hasil garam, saking wantuan geoisolator lan tekep sane kebentuk sekadi lorong. Sistem tunnel puniki prasida ngemargiang/mekarya ritatkala musim sabeh. Sane lianan, sistem tunnel puniki prasida nincapang Uyah ngantos 100 kg/tunnel. Sane lianan, Wenten guna sekadi:</br></br>1. Mresidayang mekarya Uyah gelis pisan.</br>2. Petani mresidayang mekarya Uyah yadiastun ngantos peteng.</br>3. Mresidayang akidik ngemedalang tenaga LAN galah antuk mekarya Uyah punika.</br>4. Uyah sane ka produksi olih tunnel nenten mabinayan masiosan sekadi dumun nganggen palungan.</br></br>Nganutin pidabdab petani Uyah, alat tunnel punika prasida nincapang akeh Uyah sane ka polihang lan pengadolan ipun. Tiosan ring Uyah, Toya sane kapolih dados ke adol saking harga Rp 80.000 jerigen sane ukuran 35 liter. Toya garam punika prasida ka adol saking pengusaha tahu mangda gelis kentel utawi padet tahu ne punika. Patut kauningin duaning alat sane kaanggen olih petani Uyah Kusamba punika teknologi sane kapolih olih kementrian sosial lan ITS.ne kapolih olih kementrian sosial lan ITS.)
  • VIRUS CORONA  + (VIRUS CORONA Om Swastyastu, kapertama majVIRUS CORONA</br> Om Swastyastu, kapertama majeng ring para panureksa sane dahat wangiang titian. Asapunika taler majeng ring para semeton yowana para pamilet wimbara Bali berosasi sane tresna asihin titian. Sadurung nglantur, pinih ajeng lugrayang titian ngaturang rasa angayubagia majeng ring Ida Sang Hyang Parama Kawi, sangkaning wara nugraha Ida, titian sareng ida dane mapupul masadu ajeng ring perikrama Wikithon Partisipasi Publik Bali Berosasi. Ring galahe sane becik puniki, titian pacing ngawedar orasi sane mamurda Virus Corona.</br>Virus Corona utawi covid-19 inggih punika virus sane berbahaya bagi keesehatan irage sareng sami, nike mawinan patut dabdabin Virus puniki ngaenang gejala utama marupa gangguan ring pernapasan. Penyebaran. Wabah puniki sangat berdampak bagi masyarakat Baline, terutama semeton Bali sane mekarya dados pariwisata. Penyebaran Virus Corona di Bali dimulai tahun 2019 – 2021. Ring Bali khususnyane di Badung sampun wenten kurang lebih 19.500 orang sane positif terjangkit. Inggih ida dane, pinaka jadma manusa ring jagate, sapunapi sepatutnyane irage maparilaksana mangda nenten keni biyane punika? Manut titiang kadi asapuniki :</br>1. Ida dane sareng sami mangda setata ngewasuh tangan, antk toya lan sabun.</br>2. Cangkem, inung, miwah penyingakan mangda katekepin antuk masker lan kacamata.</br>3. Kirangin medal saking paumahan, napimalih mapupul sareng anak akeh.</br>4. Ida dane mangda setata nyemprot paumahan druene ngangge Desinfektan.</br>5. Ida dane sareng sami mangde nenten lali ngastiti bhakti majeng ring Ida Sang Hyang Widhi.</br>Inggih ida dane sareng sami, asapunika sane prasida antuk aturin titiang. Yening wenten iwang ring arsa pamiarsa semeton sami, titian nunas pengampura. Titiang sineb antuk paramasanti Om Shanti Shanti Shanti Om. c paramasanti Om Shanti Shanti Shanti Om. c)
  • PELECEHAN ADAT BUDAYA BALI OLIH KRAMA LUAR BALI  + (Video indik tradisi Bali sane kasobyahang Video indik tradisi Bali sane kasobyahang ring media sosial sane kasobyahang ring nusa Bali Jawa tapa pakem sané patut, ngawinang duka netizen Bali. Tradisi Bali sakadi Tari Cendrawasih, taler sané suci sakadi Topeng Sidakarya pinaka panyengker karya sakadi kélangan Taksunya ri tatkala kapentasang oleh oknum nénten bertanggung jawab. Napi sane ngawinang indike punika prasida kasidan? Napi sane patut kamargiang olih Pemprov miwah krama Bali anggen nanganin pikobet puniki?</br></br>Kawéntenan adat, tradisi miwah budaya krama Hindu Bali sampun kasub ring dura negara. Kawéntenan budaya Bali sampun ngawinang para janané saking dura Bali rauh tur mlajahin budaya Bali. Nenten surud-surud, mangkin sayan akéh kapanggih sanggar seni ring dura Bali sané ngajahin seni tari, seni gamelan khas pulo Dewata. Kawéntenan média sosial sakadi Instagram, YouTube miwah TikTok taler prasida nyihnayang kasugihan tradisi Bali.</br></br>Kasenengin antuk manah seneng ngastariang tradisi Bali, nanging pamuputné dados penganiayaan ring tradisi Bali punika. Kawéntenan sané nénten becik pantaraning igelan sakral miwah non sakral ngawinang akéh igelan sané marupa pengiring upacara kagentosin antuk parikrama tapa pakem.</br></br>Masyarakat Hindu Bali miwah Majelis Desa Adat Bali patut sinergi mautsaha mangda parilaksana sekadi punika nenten mawali malih. Pemprov Bali sareng Dinas Kebudayaan Provinsi Bali patut digelis ngawentuk forum komunikasi budaya antar daerah antuk ngicenin edukasi majeng seniman-seniman ring luar Bali sane jagi maktayang seni budaya Bali, mangda ketidaksesuaian pakem sane ngantos ring pelecehan prasida kaicalang. ngantos ring pelecehan prasida kaicalang.)
  • GELAH PEDIDI TUSING ANGGONE  + (Viral acara HUT Kota Singaraja ane ka-420 Viral acara HUT Kota Singaraja ane ka-420 dugas Saniscara, tanggal 30 maret 2024, rame katuturan di media sosial. Apa ane ngaenang buka keto? Acara puncak di Lapangan Buana Patra Singaraja ngaenang liu penonton kecewa, krana penampilan seniman tradisonal kabatalang lan kagentosin penampilan band nasional. Napi malih Kesenian lokal Sekaa Gong Legendaris Eka Wakya Banjar Paketan, Sekaa Gong Legendaris Jaya Kusuma Desa Jagaraga, Tari Teruna Jaya lan Tari Glatik ane kaantosang pisan penampilane di panggung. Ento makada para penabuh, penari lan penonton liu ngunggahang rasa kecewa di facebook, instagram, tiktok tur media sosial tiosan. </br>Apa makade bisa keto? Uling panutur penabuh miwah penarine ane buung tampil, galah tampil tusing manut sareng rundown acara. Panitia ngubah susunan acara ring rahina nika dadine ten manut ring pangrencana. </br>Sasolahan mabarung Gong kebyar legendaris ane buung tampil makada sekaa lan penari ngaturang guru piduka ring redite, tanggal 31 Maret 2024 di Pura Pengaruman. Upacara niki pinaka nunas ampura ring niskala krana ring pementasan makta gong sane sakral. Dua gong inggih punika reong lan bunga gangsa sampun wenten ratusan tahun pinaka tetamian leluhur. Sekaa gong kebyar nika ane suba kasub krana dadi pelopor gong kebyar sane kapertama di Bali.</br>Manut tiang solusi anggen nepasin pikobet ane suba viral ento makadi:</br>1) Pemerintah Kabupaten Buleleng rikala nglaksanayang acara mangda karencananyang becik, panitia apang teliti lan bertanggung jawab. Penampilan kesenian lokal kapisahang sareng acara modern utawi kekinian.</br>2) Pemerintah Kabupaten Buleleng ngicen galah lan genah ring seniman lokal tradisional apang sida nyolahang sarwa kesenian imbane rikala Buleleng festival, HUT Kota Singaraja, festival kecamatan miwah acara lianan.</br>2) Dinas Kebudayaan Kabupaten apang mendata seniman-seniman lan tokoh-tokoh seni lokal ane ada di Buleleng, lanturang ngwentenang struktur organisasi. Ento matetujon apang seni tradisional terorganisir, seniman ane anyar sayan akeh lan budayane bisa ajeg lestari.sayan akeh lan budayane bisa ajeg lestari.)
  • W.O.J. Nieuwenkamp  + (W.O.J. Nieuwenkamp (27 Juli 1874 - 23 ApriW.O.J. Nieuwenkamp (27 Juli 1874 - 23 April 1950) inggih punika silih tunggil seniman saking Belanda sané naenin meneng ring Bali. Dané malajah seni ring Amsterdamse Kunstnijverheidsschool. Antara warsa 1917 ⁇ 1919 ida ngiterin Sumatra, Jawa, Bali, Lombok. Dané makarya akéh pisan karya seni, minakadi lukisan, etsa, litograf, desain sampul buku. Lianan punika, ida taler kasub pinaka arsitek, etnolog, penjelajah, pangawi, kolektor barang seni/antika. Ida inggih punika seniman Eropa kapertama sané malancaran ka Bali. Ida rauh ring Bali warsa 1906. Ida rauh malih malancaran ka Bali warsa 1917 ngantos 1919 miwah sané pinih untat warsa 1936/1937. Dané akéh nglukis indik kabecikan alam, sosial, miwah budaya Bali.kabecikan alam, sosial, miwah budaya Bali.)
  • Wayan Jengki Sunarta  + (WAYAN JENGKI SUNARTA, embas ring Denpasar,WAYAN JENGKI SUNARTA, embas ring Denpasar, Bali, tanggal 22 Juni 1975. Tamatan Antropologi Budaya, Fakultas Sastra, Universitas Udayana. Naenin kuliah Seni Lukis ring ISI Denpasar. Ngawit nyurat puisi duk warsa 1990-an. Ngeraris ngelantur nyurat prosa lirik, cerpen, feature, esai/artikel seni budaya, kritik/ulasan seni rupa, miwah novel.</br></br>Sesuratan-sesuratan sane kaunggahang sajeroning surat kabar lokal miwah nasional, minakadinipun Kompas, Koran Tempo, Media Indonesia, Republika, Suara Pembaruan, The Jakarta Post, Jawa Post, Pikiran Rakyat, Bali Post, Jurnal Kebudayaan Kalam, Jurnal Cerpen Indonesia, Majalah Sastra Horison, Majalah Gong, Majalah Visual Arts, Majalah Arti, Majalah Sarasvati. Buku pupulan cerpennyane sane sampun kamedalang inggih punika Cakra Punarbhawa (Gramedia, 2005), Purnama di Atas Pura (Grasindo, 2005), Perempuan yang Mengawini Keris (Jalasutra, 2011). Buku pupulan puisinyane sane sampun kamedalang inggh punika Pada Lingkar Putingmu (bukupop, 2005), Impian Usai (Kubu Sastra, 2007), Malam Cinta (bukupop, 2007), Pekarangan Tubuhku (Bejana Bandung, Juni 2010).angan Tubuhku (Bejana Bandung, Juni 2010).)
  • Jalan rusak di singapadu  + (Wanti warsa titiang ikomang egi purwadinatWanti warsa titiang ikomang egi purwadinata titiang saking samu singepaduu titiang masuk ring smk pgri 2 badung</br></br>Kabel ring jalan raya singepadu ten beraturan utawi mekacakan</br>Solusi: penataan kabel</br></br>Di singepadu masih wenten jalan usak utawi bolong"</br>Solusi:penataan jalan/mengaspal kembalig" Solusi:penataan jalan/mengaspal kembali)
  • Warga Dura Negara Sane Akeh Ring Bali  + (Warga Dura Negara Sane Akeh Ring Bali IdaWarga Dura Negara Sane Akeh Ring Bali</br></br>Ida dane sinamian sane tresna sihing titiang, </br>Para dewan juri lan Tim BASAbali Wiki sane kasumayang titiang,</br> </br> Pinih ajeng, lugrayang titiang ngaturang panganjali umat, “OM SWASTYASTU”</br></br> Angayubagia uningayang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, santukan asung kertha wara nugrahan Ida mawinan titiang prasida antuk ngaturang sarin-sarin manah titiange ring lomba Wikithon puniki. Titiang matur suksma majeng ring dewan juri miwah tim BASAbali Wiki sane sampun ngawacen orasi titiang.</br></br> Ring galah sane becik puniki, lugrayang titiang ngaturang pikobet sane perlu kauratiang ring Bali mangkin, inggih punika pikobet Krama Dura Negara sane akeh ring bali. Para semeton sane wangiang titiang, Pariwisata ring Bali dados sektor sane banget mapangaruh ring Bali, duaning sektor punika dados sumber pendapatan pinih ageng ring Bali. Mangkin Krama Dura Negara sane malancaran ka Bali Akehnyane ring daerah Bali Kelod manten, punika sangkaning akehnyane objek wisata kasub ring daerah Bali Kelod. Katahan Warga Dura Negara punika terfokus ring genah punika manten, sane ngawinang genah punika dados padet. Pikobet punika taler ngawinang panglimbak perekonomian pariwisata ring Bali lebih dominan ka pahan Bali kelod bandingan ring pahan Bali Kaja. Pariwisata majeng ring Pahan Bali Kaja puniki merluang uratian saking pamerintah mangda kalimbakang, mangda penyebaran Warga Dura Negara dados merata. </br></br> Penyebaran saking krama dura negara puniki perlu merata mangda prasida ngirangin beban polusi ring wewidangan tertentu, sane ngaenan wewidangan punika bes padet ngantos jalananne dados macet. Taler nenten samian krama dura negara pacang satinut ring uger-uger adat ring genah sane karauhin, minab nenten samian nanging wenten akidik. Indiké punika taler prasida ngirangin antuk ngawetuang alur panyebaran krama dura negara puniki merata mangda prasida aluh baan ngawasin. Olih karena punika, yening pamerintanyane prasida ngreredang penyebaran Warga Dura Negara puniki titiang percaya pakem adat sane wenten ring bali nika tetep terjaga lan ekonomi ring Bali taler pancang nincap.</br> </br>Asapunika sane prasida aturang titiang ring galahe mangkin. Mugi-mugi napi sane aturang titiang puniki prasida dados uratiang lan kalaksanayang olih calon pemimpin sane jagi kapilih ring 2024. </br></br> Inggih wantah asapunika taler orasi sane prasida aturang titiang, titiang nunas geng rena sinampura yening wenten atur titiang sane iwang utawi nenten manut ring arsa. Puputan titiang antuk parama santih OM SANTIH SANTIH SANTIH OMk parama santih OM SANTIH SANTIH SANTIH OM)
  • WNA Ilegal di Bali  + (Warga Negara asing ilegal inggih punika warga asing sane durung polih izin ngranjing ka Bali utawi Indonesia, wargane punika kereng pesan ngae masalah ring Bali. Tetujonyane ngranjing ka Bali Inggris punika megae ilegal ring Bali.)
  • Nuju Bali Sane Melah  + (Warsa 2022 sampun ngranjing saking JanuariWarsa 2022 sampun ngranjing saking Januari puniki. Galahne sampun pas antuk ngranjingin pariwisata Baline sane new normal. Bandara ring Bali sampun mabukak antuk penerbangan internasional. Iraga sareng sami uning indike puniki merluang galah antuk ngembaliang kahanan sane ipidan. Pinaka anak sane makarya ring sektor pariwisata, titiang wenten piteket sane patut kamargiang olih pamerintah Baline. Inggih punika, nglaksanayang promosi utawi iklan ring media sosial sane nglibatin makudang kalangan. Sakadi conto, promosi indik malali ka Bali olih artis, olih influencer, kantos pabisnis saking Indonesia miwah dura negara sane akeh anake nemenin ring sosial media.</br></br>Sakancan jagate sakadi mangkin, sami kramane ngelah gadget sane anggena masekolah, makarya katos nganggen media sosial, miwah sane lianan. Sakadi punika, pamerintah patut nglaksanayang promosi indik baga sane sawai-wai anggena olih kramane. Dumogi pajalan sane kaambil puniki prasida kajujuh olih kramane liu miwah prasida ngulihang klebet kramane indik jagat Bali sane kasub indik budaya miwah alam sane asri.e kasub indik budaya miwah alam sane asri.)
  • Jalan ane usak  + (Wasta:I Made Asa Dana No:10 Om suwaWasta:I Made Asa Dana</br> No:10</br></br> Om suwastiastu </br>Jani titiang lakar nyeriteyang antuk jalan rusak di kabupaten Tabanan lan Liu ade yeh ngandeng di jalan jalan ne usak ento. </br></br> Titiang nunas majeng ring pemerintah kabupaten Tabanan antuk berkordinasi antuk menin jalan ane usak ento ulian sokbreker motor tiange Enggal usak mangde panjak sane mengendarai motor lan mobil mangde Slamet kenak Rahayu ring Margi.</br></br> Amuniki orasi kelompok tiange yen Wenten tiang iwang titiang nunas sinampure tiang sineb antuk paramesanti om Santi Santi Santi om.antuk paramesanti om Santi Santi Santi om.)
  • I Gedé Gita Purnama Arsa Putra  + (Wastan sujatiné wantah I Gedé Gita PurnamaWastan sujatiné wantah I Gedé Gita Purnama Arsa Putra. Embas ring Dénpasar, 29 Oktober 1985. Warsa 2008 muputang sarjana ring program Bahasa lan Sastra Bali Universitas Udayana, raris ngalanturang pascasarjana ring Konsentrasi Wacana Sastra, Linguistik Universitas Udayana. Mangkin makarya dados dosén ring IHDN Dénpasar.</br>Oneng nyurat puisi, satua cutet miwah ésai ngawit saking SMP. Kakawiannyane kawedar ring Bali Orti (Bali Post), Bali Post, Médiaswari (Pos Bali). Gita Purnama dados pamipil ring cakepan pupulan puisi “Déndang Dénpasar Nyiur Sanur”, pupulan puisi “Dénpasar lan Donpasar”, lan pupulan puisi “Angripta Rum.” Cakepan sané sampun kamedalang inggih punika pupulan satua cutet sareng istrinnyané sané mamurda “Smara Réka” warsa 2014. Lianan ring punika dané taler dados silih sinunggil tim penulis Biografi I Wayan Bratha Seniman Bali Kelas Dunia. Ring warsa 2016 dané ngamolihang hadiah Sastra Rancagé antuk jasannyané ring panglimbak Sastra Bali Modéren.</br></br>Niki wantah silih sinunggil kakawian dané sané marupa satua cutet mamurda “Ngalih Sampi Galang Bulan” sané kaambil saking cakepan “Smara Réka.” sané kaambil saking cakepan “Smara Réka.”)
  • menahin jalan ring desa sangketan  + (Wastan tiange Ni Luh Susantiani,Annisa DesWastan tiange Ni Luh Susantiani,Annisa Destalia,Ni Luh Putu Diah Lusia Dewi. </br>titiang saking SMA NEGERI 1 KERAMBITAN. </br></br> Jalan ring desa penebel punika usak lan liu pesan bebatuan, niki bisa ngeranayang labuh ( kecelakaan), karna jalan punika.Sampun liu korban sane kaakibatan jalan punika.Wenten keluarga sane tusing nyidayang ngelokin rerame ne. </br> Lan tusing ngidang anake mentas ring jalan punika. Yening wenten odalan anake ditu tusing ngidang maturan,karna jalan punika usak Lan belig.Kepala desa punika sampun ngajuan pembenahan jalan ring desa sangketan, nanging ten wenten pembenahan ring desa punika. </br> Tiang nunas ring calon pemimpin bali menahin jalan punika, apang tusing ada buin anak labuh.Yening jalan punika sampun mebenahan, liu pesan manfaat antuk warga ring desa punika. Warga ring desa punika nyihdayang nyalanin aktivitas suwang suwang.ihdayang nyalanin aktivitas suwang suwang.)
  • Jalan sempidi macet  + (Wastan titiang ANAK AGUNG GEDE ADITYA PUTRWastan titiang ANAK AGUNG GEDE ADITYA PUTRA MUNCAN titiang saking SEMPIDI tiyang megenah masuk ring smk pgri 2 badung </br></br>Di sempidi Nike jalanan ne sane macet</br>Solisi : Karyanin jalan baru Apang lebih memudahkan arus lalulintas lebih lancar</br> </br>Di sempidi masih wenten jalan sane berlubang sane mengganggu aktivitas lalulintas </br>Solusi: ngaryanin aspal baru Apang tusing Wenten kecelakaan ulian jalan berlubangng Wenten kecelakaan ulian jalan berlubang)
  • Kemacetan Arus Lalu Lintas di Gunung Agung  + (Wastan titiang Antonius Kadek dwi andika MWastan titiang Antonius Kadek dwi andika Mahendra titiang saking cemagi tiyang megenah masuk ring smk pgri 2 badung </br></br> </br>Di gunung agung masih wenten arus lalu lintas sane padat arah menuju monang maning uling semangan ngatep peteng ten surut surut macet </br>Solusi:ngae jalur baru apang lebih memudahkan arus lalu lintas lebih lancarh memudahkan arus lalu lintas lebih lancar)
  • Kemacetan lalu lintas di denpasar  + (Wastan titiang I Gusti agung kadek Dwi ArdWastan titiang I Gusti agung kadek Dwi Ardika putra,titiang saking Denpasar utara</br>Tiang mengenah masuk ring SMK PGRI 2 bandung</br></br>Di denpasar masih wenten arus lalu lintas sane padat arah menuju cokrominito ke Ubung uling tengai utawi peteng macet </br>Solusi:ngae jalur baru apang lebih memudahkan arus lalu lintas lebih lancarh memudahkan arus lalu lintas lebih lancar)
  • Jalan di dalung macet  + (Wastan titiang I Gusti putu elza setiawan Wastan titiang I Gusti putu elza setiawan putra. titiang saking dalung tiyang megenah masuk ring smk pgri 2 badung </br></br>Di dalung  nika polih kabel pln jalanan sane ten becik cingakin wantah ten beraturan utawi di mekacakan </br>Solisi :menata kabel pln agar lebih rapi ,tidak acak acakan ,dan tidak membahayakan masyarakat</br></br>Di dalung  masih wenten arus lalu lintas sane padat arah menuju canggu uling semangan ngatep peteng ten surut surut macet </br>Solusi:ngae jalur baru apang lebih memudahkan arus lalu lintas lebih lancarh memudahkan arus lalu lintas lebih lancar)
  • Permasalahan di area lingkungan krobokan  + (Wastan titiang I Kadek Agus Yuda Pratama tWastan titiang I Kadek Agus Yuda Pratama titiang saking krobokan tiyang masuk sekolah ring smk pgri 2 badung </br></br> Di krobokan nika polih kabel pln jalanan sane ten becik cingakin wantah ten beraturan utawi mekacakan </br>Solusi :menata kabel pln agar lebih rapi ,tidak acak acakan ,dan tidak membahayakan masyarakat</br> </br> Di krobokan masih wenten arus lalu lintas sane padat arah menuju canggu uling semengan ngatep peteng ten surut surut macet </br>Solusi:ngae jalur baru apang lebih memudahkan arus lalu lintas lebih lancarh memudahkan arus lalu lintas lebih lancar)
  • Kemacetan di canggu  + (Wastan titiang I made panji santawan titiaWastan titiang I made panji santawan titiang saking cemagi tiyang megenah masuk ring smk pgri 2 badung </br></br> </br>Di cemagi masih wenten arus lalu lintas sane padat arah menuju canggu uling semangan ngatep peteng ten surut surut macet </br>Solusi:ngae jalur baru apang lebih memudahkan arus lalu lintas lebih lancarh memudahkan arus lalu lintas lebih lancar)
  • Pikobet Blabar Ring Wawidangan Seminyak  + (Wawidangan Seminyak wantah pinaka sinalih Wawidangan Seminyak wantah pinaka sinalih tunggil wawidangan pariwisata sane kasub lan akeh karauhin olih para tamiu lokal miwah manca negara ring wawidangan Badung. Nanging, sinarengan ring kawentenan pangelimbak pariwisata inicap, taler metu paindikan sane nenten becik ring kawentenan inucap saking warsa ke warsa marupa magentos nya kawentenan fungsi lahan sane pengawitnyane pinaka wawidangan carik, magentos dados piranti pariwisata sane marupa penginapan, bungalow miwah genah genah matumbasan modern sekadi swalayan sane dahat kabuatang olih para tamiu sane rauh ring wawidangan pariwisata sane wenten ring wawidangan Seminyak Badung.</br></br> Wenten pikobet siosan sane mapaiketang ring pikobet inucap sane akeh metu ring wawidangan seminyak inggihan punika, sane kawetuang olih pidabdab ngalimbaknyane pewangunan saking alih fungsi lahan pinaka carik dados penginapan, bungalow miwah genah matumbasan modern. Saking magentosnyane fungsi lahan inucap, ngawinang wenten wawidangan sane sering keni wicara blabar utawi wicara toya sane munggah ring wawidangan margi sane wenten ring wawidangan Seminyak, sane pamuputnyane ngawetuang wicara wicara lan nyandekang pakaryan pakaryan parajana sane wenten ring wawidangan inucap, rikala midabdabin pekaryan serahina rahina miwah kewentenan pidabdab pariwisata.</br></br>Ring pamuput sasih april 2024, akeh metu wicara blabar ring wawidangan Seminyak Kuta Badung, kawentenan puniki ngawinang pakaryan parajana nenten prasida mamargi secara becik, ngawinang krama makeh sane jenek ring paumahan ipun suang suang, nenten prasida makarya sekadi sepatutnyane, duaning kabanda antuk wicara blabar sane nibenin wawidangan Seminyak Badung. Saking wicara puniki, jagi metu pitaken, punapi sepatutnyane iraga ritatkala muputang pikobet inucap, mangdane kawentenan pariwisata ring Seminyak prasida mamargi antar. Yadiatun pemerintah sampun mautsaha nambakin kawentenan wicara blabar sane nibenin wawidangan Seminyak, sekadi ngamargiang pidabdab normalisasi saluran air, nanging pidabdab puniki nenten ngawetuang pikolih majeng parajana sane wenten ring wawidangan Seminyak Badung. </br></br>Pidabdab sane patut kamargiang wantah nenten marupa pidabdab sane kamargiang olih pemerintah kemanten, nanging patut taler kamargiag olih iraga pinaka generasi penerus bangsa. Duaning wicara sane metu sekadi puniki wantah mawit saking iraga pinaka manusa sane nenten prasida midabdabin raga ritatkala ngolah luwu sane wenten ring wawidangan iraga, sane setata ngentungang luwu ring tukad sane wenten ring wawidangan iraga. </br>Pidabdab sane patut kamargiang wantah marupa pidabdab sane urati ring wawidangan, sane setata nyaga lan setata ngamargiang edukasi indik pidabdab ngelola luwu lan fungsi lahan, sekadi paribasa nyinahang, ring dija iraga magenah, irika patut iraga setata nyaga kawentenan palemahannyane.ga setata nyaga kawentenan palemahannyane.)
  • Wayan Turun  + (Wayan Turun embas ring Banjar Kedaton, KesWayan Turun embas ring Banjar Kedaton, Kesiman, Denpasar, 17 Juli 1950. Dané muputang pendidikan formal ring SR I Kesiman, warsa 1966. Dané muputang SMEPN warsa 1969 ring Denpasar, miwah SSRI warsa 1971 ring kota sané pateh. Saking alit dané seneng ring seni. Rah seni mawit saking ibunnyane sané dados penari janger. Ida kasub pinaka undagi (arsitek wangunan tradisional Bali) sané mumpuni, taler piawai ngaryanin bade (menara jenazah). Ida malajah Asta Kosala Kosali (aturan dasar arsitektur tradisional Bali) saking Pekak Kenjing, Anak Agung Mel, miwah Ida Pedanda Oka. Tiosan punika, dané mlajahin filsafat indik seni miwah agama saking Ida Pedanda Kekeran, Ida Pedanda Made Sidemen, Ida Pedanda Bajing, Ida Rsi Agung Penatih miwah Ida Dalem Pemanyun. Riantukan kawéntenan dané ring sastra Bali miwah Jawa Kuna, dané ketah kasengguh nyurat prasasti, nyalin lontar. Dané taler nyurat karya sastra, sakadi kidung miwah kakawin. Antuk jasa ring widang seni miwah budaya, dané kapaica Piagam Upakara Budaya saking Walikota Denpasar warsa 1995.udaya saking Walikota Denpasar warsa 1995.)
  • Masalah yang mendesak yang harus ditangani calon pemimpin bali  + (Wenten akidik pikobet sane sering kehadepiWenten akidik pikobet sane sering kehadepin ring para punggawa ritatkala memargiang tugas wantah sekadi puniki:</br></br>1) Egois</br>Keegoisan anggota inggih punika sane sering kepanggihin antuk sang punggawa. Nenten akidik saking iraga manggihin akeh pikobet sane rauh saking keegoisan. </br></br>2) Perselisihan</br>Perselisihan saking anggota wantah punika wantah pikobet sane sering kepanggihin ring para punggawa. Perselisihan sane sering kepanggihin antuk kesalahpahaman. </br></br></br>3) Miskomunikasi</br>Nenten akidik saking iraga ritatkala mekarya naenin ngerasayang miskomunikasi sengaja utawi ten disengaja.miskomunikasi sengaja utawi ten disengaja.)
  • TEPASIN KORUPSI RING JAGAT BALI  + (Wenten makudang-kudang pikobet sane nibeniWenten makudang-kudang pikobet sane nibenin panegara utawi jagate puniki. Silih tunggil nyane pikobet korupsi. Pikobet puniki karasayang taler ring jagat Bali. Akeh wenten parilaksana kaon ri tatkala ngawigunayang dana desa utawi subdisi, miwah wantuan pemerintah.</br>Parilaksana kaon puniki kalaksanayang olih oknum-oknum sane nenten bertanggungjawab. Dadosnyane rakyat utawi krama sane melarat. Pejabate ngmokohang, naning utawi kramane meragang.</br>Punika awinan, banget pinunas tityang majeng ring pemimpin Bali sane kajudi ring warsa 2024, mangda nepasin pikobete puniki. Pemimpin Bali 2024 mangda nenten korupsi tur wanen ngelawan koruptor sane nyengsarayang rakyat utawi krama.tor sane nyengsarayang rakyat utawi krama.)
  • Pariwisata ring bali sane mangkin  + (Wénten makudang-kudang pikobet sané karasaWénten makudang-kudang pikobet sané karasayang olih krama Indonésia, utaminnyané krama Bali, mabuat pisan mangda prasida kapuputang olih pamimpin ring Bali. Pemimpin sané kasengguh prasida dados pamimpin pamréntahan sané kantun mamargi mangkin utawi pamréntahan sané pacang kapilih ring pemilihan 2024 sané jagi rauh. </br></br>Pikobet sané kapertama inggih punika pikobet palemahan miwah keberlanjutan sané patut kauratiang. Bali ngadepin pikobet indik karusakan palemahan, rumasuk sampah plastik, karusakan alas, miwah degradasi alam sané prasida ngawinang dampak ring pariwisata sané dados tulang punggung ekonomi ring nusa punika. Para pemimpin sané jagi rauh patut nyokong kebijakan sané proaktif anggén nglestariang palemahan miwah nyokong praktik ramah lingkungan. Kaping kalih, sektor pariwisata sané mabuat pisan ring Bali patut kauratiang. Pandemi COVID-19 sampun ngawetuang dampak sane signifikan ring industri puniki. Silih sinunggil dampak saking COVID-19 inggih punika kirangnyané wisatawan dura negara sané malancaran ka Bali mawinan ekonomi destinasi pariwisata ring Bali taler tedun. Puniki ngamerluang pamimpin sane prasida ngarepin pikobet ngwaliang ekonomi, ngamerluang strategi inovatif anggen ngalimbakang sumber pendapatan, nyokong pariwisata berkelanjutan, miwah nincapang kesiapan ngarepin pikobet. </br></br>Pinih untat, pikobet indik kapatehan sosial miwah ekonomi patut taler kauratiang. Yadiastun Bali kasub pinaka genah pariwisata sané becik, kantun wénten ketimpangan sané ageng ring parajanané. Sang sané pacang dados pamimpin patut nglimbakang kebijakan inklusif mangda kabecikan ekonomi miwah panglimbak sosial prasida karasayang olih samian krama Bali, nénten ja wantah akidik krama.krama Bali, nénten ja wantah akidik krama.)
  • Integritas Badung Ngadepin Sampah Sareng Blabar  + (Yening iraga maosang indik Kabupatén BadunYening iraga maosang indik Kabupatén Badung, pastika akéh sané prasida kawedar. Sakadi genah wisata sané kasub miwah tradisi sané wénten ring masyarakat Kabupatén Badung. Nanging pastika iraga kapah mepikayun indik napi manten pikobet sané wénten ring Kabupatén Badung. Maosang indik pikobet sane wenten ring Kabupatén Badung, wenten kalih pikobet sane prasida atur titiang, inggih punika:</br>1. Sampah</br>2. Banjir</br></br>Maosang indik sampah sané kamedalang olih masyarakat nyane ring Kabupatén Badung, manut detikbali, kirang langkung ring arahina wénten 139,6 ton sampah sané kamedalang, miwah akéhnyané prasida nincap ring makudang-kudang rahina. Puniki patut katindak, miwah solusi sané prasida aturang titiang inggih punika</br></br>Sane kapertama, mangdane pemerintah ngemargiang sosialisasi ring banjar-banjar utawi desa indik pengelolaan sampah organik, lan masyarakat prasida masinergi sajeroning ngelaksanayang. Conto:</br>1. Ngawigunayang limbah organik pinaka bahan dasar saking eko-enzim.</br>2. Ngawigunayang limbah organik pinaka bahan dasar makarya pupuk.</br>Yaning solusi punika prasida kamargiang, sinah sampah organik pacang sayan kidik, tur asilnyané prasida kaanggén malih ring palemahan. Conto nyane eko-enzim prasida kawigunayang anggen nambakin malih ekosistem toya tukad sane sampun keni polusi miwah pupuk prasida kawigunayang anggen nambakin tanah mangda prasida nincapang asil tetaneman.</br></br>Sane kaping kalih, pemerintah lan masyarakat mangda sareng-sareng ngelola miwah ngirangin sampah plastik. Solusi sane prasida titiang icen inggih punika:</br>1. Masyarakat ngirangin nganggen sampah plastik sane kanggen ping siki. Sakadi kantong plastik, puniki prasida kagentosin antuk kantong belanja sané ramah lingkungan.</br>2. Pamerintah makarya sareng kramané antuk ngolah sampah plastik. Conto nyane inggih punika antuk masosialisasiang ngawigunayang sampah plastik pinaka kerajinan tangan sane maguna ring kahuripan iraga.</br></br>Siosan punika banjir, riantukan ring kabupatén Badung akeh wénten banjir ring makudang-kudang genah. Umpamine ring margi Sangeh-Abiansemal. Sané ngawinang banjir puniki ketahnyané wénten sumbatan ring selokan. Solusi sane prasida titiang icen inggih punika:</br>1. Pamerintah ngamargiang program ngicalang sampah nyabran sasih. Indike puniki prasida kamargiang sinarengan antuk parajana tiosan.</br>2. Kakaryanin awig-awig indik keresikan leluu utawi sampah ring selokan. </br>Yening solusi punika prasida memargi, sinah palemahan nyane jagi resik. </br>Pamerintah lan parajanane patut saling pikukuhin mangda sida ngemangguhang pemargi sane becik. Mangda sahananing pikobet sane wenten prasida kaatasi.aning pikobet sane wenten prasida kaatasi.)
  • NGAWIGUNAYANG LUHU RIKALA WENTEN PUJAWALI RING PURA AGUNG BESAKIH  + (Yening iraga sareng sami nyingak lan manggYening iraga sareng sami nyingak lan manggihin kawetentenan luhu napi malih luhu punika kaantos matumpuk pastika sampun ngawetuang kayun sane kaon, napi malih luhu punika magenah ring natar pura. manut data saking detik bali rikala pujawali Ida Bhetara Turun kabeh ring Pura Besakih kapikolahang luhu meakeh 7,5 ton luhu nyabran rahina. Raris luhu ne puniki mangda prasida kawigunayang, punika taler ida dane sane nangkil ring ajeng ida nyabran warsa sayan sayan nicap. Raris rikala ida dane pedek tangkil makta prani, tur maning rikala para pamedek muspa pastika sampun nganggen sarana pamuspayan minakadi canang miwah sane lianan. antuk akeh nyane para pamedek yadiastun sampun ke sobyahang mangda sisan sisan pamuspayan nike kagenahang ring tong sampun kacumawisan. sakewanten kawentenan luhu punika kaantos matumpuk raris manut kadi manah titiang sane kirang asiki para pengayah sane prasida mareresik punika patut kawewehin raris saking dija karererehang prebia?</br>Asiki ida dane para parujuru sane wenten ring Pura Besakih patut mapidabdab mikayunin pikobete puniki. Rikala pujawali pastika sampun wenten dana punia minabta punia punika prasida ka sepih kanggen prebia mareresik nganutang kadi pabuat para pangayah sane kabuatang mangda kawentenan natar Ida Bhetara sayan sayan resik. risampune luhu punika kagenahang ring TPA Banjar Dinas Palak mangda pamargine antar lianan ring ngawewehin para pengayah naler kawewehin sarana angkut luhu ne punika. Sakadi sane sampun mamargi luhu punika prasida kawigunayang kaangen pupuk napi malih kawentenan aab jagat mangkin luhu punika prasida kaanggen pupuk organik. Sakewanten luhu plastik mangda taler kapilah tur maning kapupulang duaning luhu anorganik punika sampun wenten sane ngambil kaanggen bahan makarya batako, paving, roster miwah sane lianan sane kecampuhin antuk semen miwah pasir.</br>Inggihan tata cara ngawigunayang pastika kapilah dumun pantaraning luhu organik miwah luhu anorganik. luhu organik punika kapupulang risampune kenten luhu punika karanjingan ka mesin pencacah dados wewehin malih kotoran banteng, kambing, utawi sekam, sekam ayam boiler, dados pilih siki siki kotoran punika. Risampune makesami luhu miwah kotoran punika kacacah raris kasemprot antuk E4, yen ten wenten E4 dados anggen molasa. Raris luhu punika sane sampun masemprot E4 utawi molasa kasekeb antuk terpal mangda nenten uwus sawetara kalih minggu. Mangkin luhu punika sampun dados pupuk sane mawiguna pisan kaanggen pupuk ring sarwa tetanduran, duaning pupuk puniki kabaos pupuk organik boya ja kimia. Ring sajeroning pengerabda duaning tetanduran sane kaicen pupuk organik pacang mawiguna pisan ring kesehatan para janane. Nginutin aab jagat sakadi mangkin akeh pisan para jana sane muatang pupu organik punika, dadosne pupuk organik kaantos kirangan. Inggih Ida dane sareng sami yening madua tetanduran ngiring pupuk antuk pupuk organik, sapunika taler rikanjekan nangkil ring pura besakih yening sampun usan ngemargiang pamuspayan ngiring genahang luhu punika ring tong sampah sane sampun kacumawisang. Sajeroning pangapti Ida dane sareng sami punika taler titiang pinaka sisya dumogi semeton Bali sayan sayan ngamolihang kasukertaan. Bali sayan sayan ngamolihang kasukertaan.)
  • Utsaha Ngrajegang Basa bali Malarapan PERGUB No.80 tahun 2018  + (Yening iraga uratiang, basa bali ring jagat baline mangkin sampun sayan ngereredang. Sawireh jatma baline sekadi sisya sisya sampun kidik sane ngangge basa bali.)
  • NGARYANIN PENDIDIKAN SANE MERATE RING SEJEBAG JAGAT BALI  + (Yening mabebaosan indik pemilu ten lali teYening mabebaosan indik pemilu ten lali teken masalah ane Lakar temuang kedepane nika lan akeh masalah sane durung kapuputang teken pemerintah, contonyane pendidikan sane durung merata ring sejebag jagat Bali, yening kaambil conto sawai wai punika wenten semeton iraga di salah satu desa sane durung madue margi sane becik anggen masekolah. Nika mawinan kirangnyane bantuan saking pemerintah sane durung pas sasaranyane. Sapatutnyane pemerintah lebih nguratiang pendidikan ring daerah-daerah pelosok, lan sepatutnyae pemerintah Bali lebih nyingakin utawi nguratiang masalah nika lebih lanjut tur ngalaksanayang napi sane patut kalaksanayang. Contonyane marupa penyaluran dana Utawi perbaikan akses marga apang melah, kaangen nempuh genah pendidikan tur ngidang anggen akses kehidupan sawai wai. ngidang anggen akses kehidupan sawai wai.)
  • Ngirangin Demen Minum Tuak lan Arak ring Para Truna-Truni Karangasem  + (Yening maosang Karangasem pastike nenten jYening maosang Karangasem pastike nenten je joh-joh teken sane madan minum utawi metuakan. Ring Karangasem wenten 10.7% akehnyane wenten jadma sane minum-minuman keras lan Kabupaten Karangasem dados kabupaten sane paling akeh wenten jadma sane minum. Minum minuman keras puniki sampun kabaosang biasa nanging, sane mangkin akeh pisan truna-truni Karangasem sane kantun alit sampun demen minum tuak lan arak. Minum-minuman puniki dados anggen tamba sekadi ngangetang angga nanging rikala keliwat akeh punike ngawinang jadma punika mabuk ten eling tekening awak pedidi sinah dadosnyane pacang ngawetuang pikobet sekadi mejaguran, tauran, tabrakan ring margi miwah sane lianan. Tuak lan arak puniki sujatinyane antuk sarana sane kaanggen rikala wenten upacara sekadi mecaru ring Bali, nanging tuak lan arak puniki pateh sekadi minuman keras sane lianan sane mrasidayang ngaryanang sane nenten becik ring anak sane minum lan anak sane lianan, napi malih nike para truna-truna sane kantun masekolah lan dados yowana. Antuk asapunika titiang nenten setuju pisan yening sane mangkin akeh para truna-truna sane demen sajan minum-minuman keras.</br></br>Mangda para yowana utamannyane para truna-truni ngirangin minum tuak, arak miwah sane lianan. Sane mangkin para rerama, guru lan sameton sami patutnyane nyobiahang sosialisasi utawi dharma wacana ring para yowana saking para yowana punika kantun alit utawi usia dini. Para rerama lan guru puniki patutnyane sampun mituduhin para truna utawi para truni nyane malih mangde ngedohin minuman keras puniki. Lan yening wenten rerama utawi anak sane lianan ring wewidangan ipun sane minum patutnyane rerama puniki mitudihin yening nenten dados nginutin antuk perilaksana sekadi punika yening mrasidayang rerama utawi jadma punika nenten dados minum ring arep truna utawi yowana mangda nenten kainutin.</br></br>Untengnyane inggih punika iraga patut miteketin mangda para truna utawi yowana punika sampun madue stigma utawi pikayunan sane nenten becik pisan antuk tuak lan arak punika napi malih arak lan tuak punika antuk sarana antuk bhuta khala antuknyane nenten dados ka minum antuk para yowana. </br></br>Nanging dharma wacana manten nenten mrasidayang ngicalang pikobet puniki. Sane mangkin sameton sareng sami patutnyane mapitulung/ mangda truna utawi truni ring wewidangan soang-soang nenten minum. Sane prasida kalaksanayang sekadi kegiatan STT ring banjar minakadi megambel, ngigel lan sane lianan, mangda truna-truni sabilang mapupul utawi madue karya nenten minum arak lan tuak nanging mapupul antuk parikrama sane becik sane mrasidayang nincapang kaweruhan.</br></br>Sane kaping tiga inggih puniki nenten nadosang jadman sane kantun alit utawi belum cukup umur numbas arak lan tuak. Punika sepatutnyane nenten indik minuman sekadi tuak lan arak manten nanging antuk roko malih. Punika ngranayang para truna-truna dangan pisan minum tuak lan arak krana dangan pisan ngamolihang ring toko utawi warung. Pemerintah ring Karangasem patutnyane ngalaksanayang sidak utawi ngupapira malih para dagang-dagang mangda nenten dados ngadol minuman sekadi arak, tuak miwah sane lianan ring anak sane kantun masekolah utawi belum cukup umur. Puniki matetujon mangda para truna utawi yowana puniki meweh ngemolihang arak lan tuak punika.</br></br>Titiang dados yowana Bali madue manah mangdane parilaksana minum-minuman keras puniki kakirangin. Yadiastun ngadol Arak lan Tuak punika mrasidayang nincapang perekonomian ring Karangasem. Nanging titiang ngamanahang mangda pengadolan arak lan tuak punika nenten bebas utawi wenten uger-uger sane ngiket pangadolan arak lan tuak punika.ne ngiket pangadolan arak lan tuak punika.)
  • MASALAH LUU DI PASAR  + (Yening menurut tiang, harga sampah plastikYening menurut tiang, harga sampah plastik puniki harus penekang ajine, apang kemasan ajengan lan minuman punike ten ngawag kutange sawireh wenten nilai ekonomi sane tinggi.</br>Masyarakat jagi munduhang leluu iye pedidi lan ngadol suang", terutama masyarakat ekonomi menengah kebeten.</br>Di samping te pemkab masi harus nyediaang bank sampah ring wilayah wilayah sane terdampak apang ngae aluh masyarakate ngolah sampah punika.</br>Rikale meblanje masyarakat disarankan makte tas belanja suang" apang penganggean kantong plastik medikang.</br>Sampah plastik puniki pede ngidang dadian kerajinan, contohne keranjang uli gelang gelas minuman teh utawi toyo, pot uling botol plastikan teh utawi toyo, pot uling botol plastik)
  • kesehatan mental para yowana ring kabupaten Gianyar  + (Yening seleh – selehin malih ring wewidangYening seleh – selehin malih ring wewidangan kota Gianyar, Bali kari akeh wenten kasus bunuh diri. Bilih-bilih ring sang sane meraga yowana utawi sisya puniki mawinan Kesehatan mental punika patut jaga, manut ring detikbali.com sisya kelas kalih SMA saking gianyar mekecos saking jembatan tukad cangkir Gianyar. Niki nyihnayang Kesehatan mental yowana ring Gianyar kari akeh sane nenten stabil, napi malih ring panglimbak aab jagate sekadi sane mangkin sane kabaos awor tan pa wates. </br>Ring panglimbak aab jagate sekadi sane mangkin ngaruruh media sosial punika dahating elah duaning nganggen media sosial antuk piranti-piranti sane becik punika sane keweh. Media sosial punika pinaka tiuk sane memate dua, dados anggen ngaruruh kaweruhan sane becik lan wenten masih sane nganggen ngaruruh sajeroning pula-pali sane kaon. </br>Manut saking tetilikan Universitas Gadjah Mada warsa 2018, media sosial lan depresi punika madue paiketan sane rumaket pisan. Duaning napi? Gatra – gatra sane wenten ring media sosial punika ngawinan para yowana ne setres, akeh yowana sane nganggen konten – konten ring media sosial antuk standar sosial, Depresi puniki sane mawinan para yowana sane megatin tuwuh ring tenganin margi. Para yowana patut nyelehin gatra – gatra sane wenten ring media sosial mangda siddha dados yowana sane sehat lan cerdas mental (Siswanto,2018). </br>Manut saking Kompas.com duk warsa 2023 propinsi Bali madue indeks bunuh diri paling akeh nomor tiga ring sajeroning akeh propinsi ring Indonesia.g sajeroning akeh propinsi ring Indonesia.)
  • APA MASALAH PALING MENDESAK UNTUK DI TANGANI OLEH PARA CALON PEMIMPIN BALI  + (Yening tolih-tolih ring wewidangan gumi TaYening tolih-tolih ring wewidangan gumi Tabanan utamane ring desa Kerambitan, terkenalnya wantah tuah ring Pertanian. Tiang sareng timpal tiang saking Kerambitan akeh pesan semetonne sane bermata pencarian utawi pekaryannyane dadi petani. Yen dadi petani tuah meuntung untungan, napi kranane? Kranane ipun tuah je ring toya santukan mangkin cuaca kering, fasilitas sane ten mendukung, tur ten wenten peduli saking pemerintah. Santukan yen bandingan pertanian ring Bali saking pertanian di luar negeri contohnyane ring negara jepang lan Australia, Fasilitas lan dukungan nyane akeh pisan saking pemerintah contohne fasilitas sekadi alat-alat pertanian care traktor, alat anggen memanen. Yening ring Bali ten wenten alat utawi fasilitas sekadi punika, santukan ten wenten dukungan subsidi dana utawi bantuan alat saking pemerintah. Tiang nunas saking pemerintah sire je sane kapilih dadi pemimpin Bali mangdane jagi kauratian pertanian lan petani druwene apang sejahtera lan rahayu.petani druwene apang sejahtera lan rahayu.)
  • Remaja zaman sekarang  + (Yth. Para pamiarsa sareng sami, Rahajeng nYth. Para pamiarsa sareng sami, Rahajeng nyanggra rahina galungan lan kuningan dumogi iraga sareng sami nemu kerahayuan. Ring galahe sane mangkin, titiang jagi nyritayang indik pikobet sane dahat ngerasayang pikobet ring masyarakat, inggih punika pikobet indik anak truna. Kawagedan para yowanane punika nenten wantah marupa pikobet indik soang-soang, nanging taler pinaka cihna saking palemahan miwah nilai-nilai sane ngawangun karakter para yowanane punika. Masa remaja pinaka masa transisi sane mautsaha, rikala anake ngerereh jati dirine lan genahnyane ring masyarakat. Nanging, anake sane kantun alit sering pisan malaksana tan paguna, tan satinut ring pituduh, tur ipun meled mangda kauratiang. Punika mawinan, pinaka krama, iraga sareng sami patut nyiptayang lingkungan sane becik anggen nincapang kawagedan para yowanane. Ngiring iraga nincapang komunikasi antargenerasi, ngicénin pendidikan sané holistik, miwah ngaryanang ruang anggén pabligbagan sané terbuka. Ngiring sareng-sareng ngarepin pikobet sane wenten ring pantaran anake anom-anom punika, tur ngegapin alit-alite mangda dados anak sane wicaksana miwah midep. Ngaturang Suksma.e wicaksana miwah midep. Ngaturang Suksma.)
  • Tincapang awig-awig pulau dewata  + (```OM SWASTIASTU🙏🏻 ``` Sane wangiang ti```OM SWASTIASTU🙏🏻 ```</br> Sane wangiang tityang para angga panureksa. Sapunika taler para semeton yowana lanang lan istri sinareng sami sane tresna asihin tityang.</br></br> Kaping ajeng ngiring sareng sareng ngaturang rasa angayubagia kaaturang majeng ring ida sang hyang widhi wasa antuk paswecan ida bhatara iraga kaicenin karahayuan lan karahajengan.</br></br> Ida dane sareng sami napi sane kalintang ring manah ida dane yening mirengang kruna turis?</br>Turis inggih punika sang sane magenah ring dura negare sane melancaran ring Bali utawi Pulau Dewata🌴jagi miarsayang keasrian jagat bali puniki. </br></br> Akeh pisan genah sane dados karauhin olih pare turis sinamian, nanging elingang ring sajeroning genah pastika wenten awig awig sane kapatutin olih sang sane ngerauhin genah punika.</br></br> Nenten akidik turis dura negare sane nenten nginutin awig awig punika. Dadosnyane kelestarian lan keasrian Pulau Dewata puniki nyansan ngerered. Pastika warge Bali nenten seneng yening wenten turis sane ngelaksanayang sekita manah ipun nyane ring Bali. </br></br> Conto sane kocap viral ring jagat Bali inggih punika Turis sane nenten madue manah ngemunggahin taru sane kasakralang ring Tabanan Bali . Turise punika nenten maderbe pikeneh, ring genah punika sampun wenten kasayagayang awig awig sane patut kamanutin olih sang sane mawisate. Nenten malih kamanutin.</br></br> Taru punika banget kasakralang olih warge Bali khususnyane Tabanan. Taru punika sampun mayusa 700 warsa. Meakehan pisan wisatawan nyane sane ngaryanin kalestarian balinyane ngangsan ngerered duaning parilaksana sane nenten manut lan nenten kasenengin warge bali.</br></br> </br>Pamimpin Bali sane jagi kasudi ring warsa 2024 kapastiyang nguratiang indik turis dura negare sane nenten ngemanutin awig awig sane sampun wenten ring genah wisate mangde kalastarian budaya Bali nenten nyansan sirna.</br></br> Jagat Bali punika pinaka jagat wisate duaning wenten akeh tradisi lan budaya sane nenten wenten ring dura negare. Punika mawinan akeh wisatawan meriki. Taler pare wisatawan ka Bali jagi miarsayang kaayuan utawi kaasrian alam bali.</br></br> Tiang nunas majeng ring pamimpin Bali sane jagi kasudi mangde nguratiang lan muputang parilaksane sane nenten kapatutang ring Bali mangde Bali setate ajeg lan lestari. Duaning sangkaning sang sane dumun meweh pisan ngemanggehang bali sane wenten sekadi mangkin. Taler mangkin Bali sampun asri punika patut malih kalestariang antuk tradisi lan budaya.</br></br></br> Kadi asapunika sane prasida aturang tityang, kirang langkung tityang nunas pangampura yening wenten sane nenten manut ring pikeneh ida dane sinareng sami.</br></br></br>```OM SANTIH SANTIH SANTIH OM🌴``` sami. ```OM SANTIH SANTIH SANTIH OM🌴```)
  • Polusi Plastik Dan Pemanasan Global  + (akéh pisan, ngawit saking deforestasi nganakéh pisan, ngawit saking deforestasi ngantos polusi plastik miwah pemanasan global. Pikobet punika patut kaaturang olih samian angga. Patut pisan ngirangin emisi karbon antuk magingsir ka sumber energi terbarukan, nyokong daur ulang miwah ngawigunayang produk sané ramah lingkungan, taler nyaga palemahan alami antuk utsaha konservasi miwah greening. Tiosan punika, pendidikan sané jimbar indik perlindungan lingkungan miwah kebijakan sané nyokong praktik ramah lingkungan taler kaperluang. Malarapan antuk kerjasama pantaraning pamerintah, perusahaan, miwah parajanane, iraga prasida ngaryanang pauwahan sane becik mangda prasida ngalestariang palemahan iragane ring masa sané jagi rauh.alemahan iragane ring masa sané jagi rauh.)
  • Pelestarian basabali dikalangan remaja  + (bahasa balii minakadi keaanggen alat komunbahasa balii minakadi keaanggen alat komunikasi ring masyakat bali, keberadaannyane penting sajan keanggen pondasi dasar ngewangun bali, nanging bahasa bali mangkin penggunaanyane menurun sekadi kemajuan jaman ne mangkin.</br> </br></br>Terutama di kalangan generasi muda ne mangkin liu sane tusing bise mabasa bali, biasane anak2 generasi mangkin nganggep bahasa bali punika bahasa kuno utawi bahasa sane ketinggalan jaman di generasi ne mangkin. nanging sepatutnyane iraga generasi muda patut dadi generasi penerus apang bahasa bali puniki setata lestari.</br></br>krana punika pemerintah mangkin ngae program sane madan bahasa bali wikhiton apang anak2 generasi mangkin ngidang melajahin bahasa bali ne mangkinn ngidang melajahin bahasa bali ne mangkin)
  • kemacetan ring canggu kanti bandara Ngurah rai  + (kemacetan ring wewidangan canggu kantos rikemacetan ring wewidangan canggu kantos ring bandara ngurah rai punika santukan kirangnyané margi sané prasida nuju saking canggu ka bandara ngurah rai punika calon pamerintah prasida ngamunculang proyek antuk makarya margi ring beten tanah saking canggu ka pasar seni kuta lan ka bandara ngurahraia pasar seni kuta lan ka bandara ngurahrai)
  • Pikobet luu lan kresikan pelemahan Bali  + (luu lan pikobet kresikan ring Bali sampun sai dadi pikobet utama pare wisatawan ring pulau Dewata iraga.)
  • LUU PLASTIK PINAKA PIKOBET MAJENG KALESTARIAN PALEMAHAN  + (luu plastik pinaka pikobet majeng kalestarluu plastik pinaka pikobet majeng kalestariang palemahan. Punika mawinan</br>kabuat rasa eling samian angga ten ngawang ngawag ngawag ngutang luu plastik. luu plastik utawi anorganik matiosan sareng luu organik sane dangan kalebur.</br>luu plastik muatang galah dasa nyantos panyatusan warsa mangda luu plastik prasida lebur.</br></br>Yening luu plastik sane wenten katunjel,majanten nenten pinaka pamargi sane becikbecik, santukan jagi ngwetuang pola sila prasida ngaonang kesehatan.Sajaba punika, patut titening becik becik.Sane encen marupa plastik sane encen nenten plastik,sane encen luu organik. Saluir luu nonorganik patut kapupulang ring genah sampahe.Yening sane organik prasida kaolah dados pupuk kompos.</br></br>Antuk pikobet punika sampun sepatutnyane samian angga patut sayan eling sajeroning nyaga karesikan palemahan malarapan antuk nenten ngawag ngutang luu plastikan antuk nenten ngawag ngutang luu plastik)
  • Urati ring Luu plastik ngulati asri  + (m Swastyastu, Semeton, idadane sareng samm Swastyastu,</br></br>Semeton, idadane sareng sami sane prasida rauh ring genah puniki.</br></br>Titiang merasa gargita pisan, duaning ratu ida dane prasida kacunduk, tur samian kapica karahayuan, seger oger.</br></br>Ring tepengan sekadi mangkin, titiang jaga ngaturang ring ajeng pamiarsa sareng sami ngeninin indik lingkungan, yening aturang titiang ring sastra bali inggih punika palemahan wiadin lingkungan Palemahan pinaka silih sinunggil pahan ring Tri hita karana. Tri Hita Karana punika nenten sios malih wantah tetiga sane prasida ngranayang iraga rena. Titiang nenten panjang atur indik tri hita karana, nanging pabaosan ring patemon titiang sareng iratu sareng sami ring galahe puniki cutetang titiang jaga ngaturang indik sampah. Sampah, luwu, mis wiadin barang sane sampun nenten dados kaanggen malih, wiadin sane sampun tan maguna malih. Umpaminipun bungkos roko, bungkus jaja, miwah sane lenlenan.</br></br>Ratu ida dane sareng sami.</br></br>Sampah wiadin luwu punika wenten duang soroh, inggih punika:</br>Luwu organik, inggih punika luwu sakeng entik-entikan sane marupa don-donan, carang kayu, wohwohan. Tain buron sekadi kambing, sampi miwah sane lianan, nika ngranjing ring luwu organik. Luwu organik punika, yening jagi kaolah malih, nika dados lemek wiadin pupuk ring raos mangkine. </br>Luwu anorganik, inggih punika luwu sane sakeng tan entik-entikan. Minakadi belahan kaca, belahan pucung lan keramik, barang sakeng besi, plastik, miwah akeh sane tiosan. Ring pahan puniki taler ngranjing sampah radioaktif.</br>Pamiarsa sareng sami.</br></br>Indayang mangkin uratiang ring palemahan duene soang soang. Ring genah makarya wiadin kantor, ring umah jero puri griya soang-soang. Ring margi ring angkutan umum, miwah ring genah sane tiosan. Ring pura manawi. Akeh kantun wenten sampah/luwu mabrarakan, ngardi palemahane nenten asri. Yening luwu ring margine punika yening sampun ngempetin jlinjing, nika makardi toyan sabehe meluab ke margine, ngantos ka paumahan, napi malih yening sabehe ageng. Ngiring macecingak malih, luwu ring tukade, ring danu, ring pasisi wiadin pasih, ring genah-genah sioasan ring pasar umpaminipun. Asapunapi kawentenanne?</br></br>Indik luwu wiadin sampah puniki sobyahang titiang ring ajeng sameton sareng sami, tuah ngentenin komanten. Mapan sareng sami sampun uning.</br></br>Sane dahat patut kauratiang mangkin, sapunapiang sampah wiadin luwune punika? Sampunang dumun indik luwu sane wenten ring tukad, ring danu, ring margi. Ngiring luwu sane wenten ring kantor, jero, umah, puri, griya soang-soang sane becikang dumun. Luwu ring paon, pawaregan, perantenan. Luwu sane marupa gluwang (kertas), plastik, luwu plalian alit-alit duwene, luwu pecah belah sekadi meka, pucung, keramik, wiadin barang siosan. Nika iringang titiang ratu ida dane mangda uratian, mangda kawikanin. Riantukan luwu sane wenten ring paumahan punika sane pinih akeh.</br></br>Niki tunasang titiang ring sameton sareng sami, mangda sampah wiadin luwu ring paumahan soang-soang prasida katitenin mangdane palemahan wiadin lingkungan duene tetep asri lan lestari.Yening paumahan soang-soang sampun prasida asri, pastika lingkungan wiadin bebanjarane taler asri tur lestari.</br></br>Ratu, idadane sareng sami, pamekasne aturang titiang ngiring sareng sami uratian ring sampah wiadin luwu puniki, mangdane palemahane prasida asri tur lestari.</br></br>Titiang nentan panjang atur malih. Iratu ida dane sareng sami sampun ngawikanin. Titiang wantah mapinget komenten, sira ugi wenten sane lali.</br></br>Inggih ratu ida dane para pamiarsa lan pemilet sinamian.</br></br>Wantah asapunika titiang prasida matur ring ajeng pamiarsa. Dumogi napi sane aturang titiang wenten pikenoh ipun. Ampurayang indik basa basita paribasa, sor singgih basan titiang nenten manut ring sarejoning manah.</br>Puputang titiang antuk parama santhi</br>Om Santhi, Santhi, Santhi, Om.rama santhi Om Santhi, Santhi, Santhi, Om.)
  • Jalan Raya yang rusak  + (matur suksma ring penganter acara, santukamatur suksma ring penganter acara, santukan galahe sane becik punikikapicang ring pasikian titiange.Bapak lan Ibu dewan juri,bapak lan ibu tamu undangan sane hormatin titiang lan timpal-timpal sane tresnasihin titiang,sadurung titiang matur amatra pinih riin ngiring sareng-sareng ngastiti Bhakti ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa,majalaran antik nguncarang panganjali umat.</br></br>Om Swastiastu </br></br>Sane mawinan jalane gelis rusak inggih punika wentene kendaraan truk sane ngelebihin kapasitas muatan ipun . Lianan teken punika wentebe got sane tersumbat rikala tuun hujan bales</br></br>Tityang nunasang uratiannyane majeng ring dane sane melinggih ring pemerintahan mangda presida mecikang margi sane rusak punika segelisnyane, sawireh sampun akeh ngemanggihin pikobet wiadin kecelakaan</br></br>Om Shanti Shanti Shanti Om.in kecelakaan Om Shanti Shanti Shanti Om.)
  • Jalan Raya Rusak  + (matur suksma ring penganter acara, santukamatur suksma ring penganter acara, santukan galahe sane becik punikikapicang ring pasikian titiange.Bapak lan Ibu dewan juri,bapak lan ibu tamu undangan sane hormatin titiang lan timpal-timpal sane tresnasihin titiang,sadurung titiang matur amatra pinih riin ngiring sareng-sareng ngastiti Bhakti ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa,majalaran antik nguncarang panganjali umat.</br></br>Om Swastiastu </br></br>Pemerintah Tabanan menggunakan dana Pinjaman Pemulihan Ekonomi Nasional (PEN) sebesar Rp 125 miliar untuk memperbaiki ruas jalan sepanjang 53,735 km. Selain itu, ada juga perbaikan jalan dengan dana alokasi khusus sebesar Rp 22,4 miliar sepanjang 14,700 km dan perbaikan jalan dengan anggaran BKK Provinsi sebesar Rp 45,8 miliar sepanjang 24,797 km. Dalam pengerjaan jalan tersebut, 4 rekanan kontrak proyek dikenakan penalti karena tidak menyelesaikan pekerjaan tepat waktu.</br></br>Infrastruktur jalan merupakan urat nadi untuk meningkatkan perekonomian. Kualitas jalan yang baik dapat memperpendek jarak tempuh dari satu kota ke kota lain.Pada 2015, waktu tempuh per 100 km rata rata 2,7 jam, kemudian berkurang menjadi 2,2 jam pada 2019</br></br>Kami berharap pemerintah bisa memperbaiki jalan raya yang rusak secepatnya karena banyak pengguna jalan terjadinya kecelakaan</br></br>Om Shanti Shanti Shanti Om.ya kecelakaan Om Shanti Shanti Shanti Om.)
  • Sampahh di balii  + (nama:I%20Wayan%20Diego%20Artha%20Hendratamnama:I%20Wayan%20Diego%20Artha%20Hendratama%0ANo%3A21%0AKlS%3AXI%20B2%0A%20%0A%20%0AOm%20Swastiastu%0A%20%0ADinajani%20indik%20iraga%20ring%20ngalimbakang%20ipun%20sane%20puniki,%20wenten%20masalah%20sampah%20ring%20Pulau%0ABali.%20Bali,%20sakadi%20natural%20puniki%20sane%20pinih%20ageng,%20patut%20malih%20ngalawan%20problema%20sane%20nenten%20sepele%20pikobet.%20Ngametuang%20tindakan-tindakan%20sedulur%20puniki%20maduwe%20dampak%20sane%20pinih%20ageng%0Aring%20kebersihan%20jagat%20alam%20lan%20kesehatan%20ipun%20wargi.%0APentingne%20nglilah%20sampah%20ring%20cara%20sane%20urip,%20ngaur%20ulang,%20lan%20nguripang%20upayasa%20plastik%20puniki%0Asampun%20langkah%20dasar%20sane%20pinih%20ajeg.Pidabdab%20ne%20patut%20antuk%20nyihnayang%20ring%20wargi%20dados%0Autamane%20nglahin%20sampah%20lan%20kaloktah%20ring%20lingkungan,%20taler%20ngastiti%20sadar%20ring%20jagat.%0AMakadongane,%20nganggein%20pamarentah%20Bali%20lan%20lembaga%20non-pamarentah%20maduwe%20peranan%20agengring%20ngametuang%20sarana%20lan%20prasarana%20sane%20ngelaksanayang%20pengelolaan%20sampah%20sane%20lestari.Nanging,%20antuk%20sedulur%20sane%20mamargi,%20dados%20taler%20utamane%20ne%20patut%20ngiderayang%20gaya%20pribadi%20sane%0Abersih%20lan%20sadar%20ring%20lingkungan.%0AAjeng,%20ngiringin%20ipun%20nganggein%20Bali%20sane%20becik,%20hijau,%20lan%20lestari.%20Dados%20silih%20sinunggil%20sedulur%20sane%20mamargi,%20nglangkinin%20perubahan%20sane%20pinih%20ageng%20ring%20masa%20depan%20Pulo%20Dewata%20puniki.%20%0AAinggih%20wantah%20asapunika%20prasida%20aturanv%20titiang%20yening%20wenten%20iwang%20titiang%20matir%20ring%20Ida%20Dane%20sareng%20sami,%20titiang%20nunas%20geng%20rena%20sinampura.%20Sineb%20titiang%20antuk%20Paramashanti%20%0A%20%0AOm%20Shanti%20Shanti%20Shanti%20Om0A%20%0AOm%20Shanti%20Shanti%20Shanti%20Om)
  • Suampah di bali  + (nama:I%20Wayan%20Diego%20Artha%20Hendratamnama:I%20Wayan%20Diego%20Artha%20Hendratama%0ANo%3A21%0AKlS%3AXI%20B2%0A%20%0A%20%0AOm%20Swastiastu%0A%20%0ADinajani%20indik%20iraga%20ring%20ngalimbakang%20ipun%20sane%20puniki,%20wenten%20masalah%20sampah%20ring%20Pulau%0ABali.%20Bali,%20sakadi%20natural%20puniki%20sane%20pinih%20ageng,%20patut%20malih%20ngalawan%20problema%20sane%20nenten%20sepele%20pikobet.%20Ngametuang%20tindakan-tindakan%20sedulur%20puniki%20maduwe%20dampak%20sane%20pinih%20ageng%0Aring%20kebersihan%20jagat%20alam%20lan%20kesehatan%20ipun%20wargi.%0APentingne%20nglilah%20sampah%20ring%20cara%20sane%20urip,%20ngaur%20ulang,%20lan%20nguripang%20upayasa%20plastik%20puniki%0Asampun%20langkah%20dasar%20sane%20pinih%20ajeg.Pidabdab%20ne%20patut%20antuk%20nyihnayang%20ring%20wargi%20dados%0Autamane%20nglahin%20sampah%20lan%20kaloktah%20ring%20lingkungan,%20taler%20ngastiti%20sadar%20ring%20jagat.%0AMakadongane,%20nganggein%20pamarentah%20Bali%20lan%20lembaga%20non-pamarentah%20maduwe%20peranan%20agengring%20ngametuang%20sarana%20lan%20prasarana%20sane%20ngelaksanayang%20pengelolaan%20sampah%20sane%20lestari.Nanging,%20antuk%20sedulur%20sane%20mamargi,%20dados%20taler%20utamane%20ne%20patut%20ngiderayang%20gaya%20pribadi%20sane%0Abersih%20lan%20sadar%20ring%20lingkungan.%0AAjeng,%20ngiringin%20ipun%20nganggein%20Bali%20sane%20becik,%20hijau,%20lan%20lestari.%20Dados%20silih%20sinunggil%20sedulur%20sane%20mamargi,%20nglangkinin%20perubahan%20sane%20pinih%20ageng%20ring%20masa%20depan%20Pulo%20Dewata%20puniki.%20%0AAinggih%20wantah%20asapunika%20prasida%20aturanv%20titiang%20yening%20wenten%20iwang%20titiang%20matir%20ring%20Ida%20Dane%20sareng%20sami,%20titiang%20nunas%20geng%20rena%20sinampura.%20Sineb%20titiang%20antuk%20Paramashanti%20%0A%20%0AOm%iang%20antuk%20Paramashanti%20%0A%20%0AOm%)
  • Orasi Pendidikan  + (om swastiastu bapak ibu guru sane wangianom swastiastu</br></br>bapak ibu guru sane wangiang titiang, tur timpal-timpal sane tresna asihin titiang, ngiring sareng sami ngaturang pangastungkara ring ida sang hyang widhi wasa, saantukan antuk kertawaranugrahan ida, iraga sareng sami prasida kacunduk ring galahe mangkin.</br></br>Pendidikan wantah pisarat ngawetuang kautaman bangsa. Majalaran antuk pendidikan, iraga prasida mikolihang kasukertan miwah ngametuang kauripan sane pinih becik ring pungkur wekas. Antuk punika, iraga mangda stata mapauruk miwah ngruruh kaweruhan. Sampunang wusan mapauruk, santukan kaweruhane punika nenten wenten watesnyane. Ngiring iraga sareng2 nincapang pendidikan ring Indonesia. Iraga mangda nyantenang mangda makasami alit2 Indonesia ngamolihang piranti miwah pamargi sane pinih becik. Yening pendidikan sampun mawastu becik, iraga prasida ngametuang indonesia sane maju, adil, miwah kerta raharja. om swastiastu</br></br>bapak ibu guru sane wangiang titiang, tur timpal-timpal sane tresna asihin titiang, ngiring sareng sami ngaturang pangastungkara ring ida sang hyang widhi wasa, saantukan antuk kertawaranugrahan ida, iraga sareng sami prasida kacunduk ring galahe mangkin.</br></br>Wantah kadi asapunika sambrama wacana saking tityang. Mogi mawiguna.rama wacana saking tityang. Mogi mawiguna.)
  • Sektor pariwisata  + (om swastiastu assalamualaikum warahmatullaom swastiastu</br>assalamualaikum warahmatullahi wabarakatuh </br>shalom namobidaye, </br>salam kebajikan</br>salam sejahtera untuk kita semua</br>rahayu</br></br>ring galah sane becik puniki, titiang pacang maosang indik makudang-kudang pikobet sane metu saking wewidangan pariwisata. Pariwisata pinaka jalaran genah jagi malancaran utawi malancaran ka genah sané katuju antuk genah nglimurang manah, liburan, utawi bisnis. Puniki ngranjing makudang-kudang parikrama, rumasuk masandekan ring genah, malancaran, miwah nyarengin ring pengalaman budaya utawi alam ring genah punika. Pariwisata madué panglalah ekonomi miwah sosial sané mabuat pisan ring genah sané pacang karauhin. Ri sajeroning pikobet sané pinih mabuat sané katangkilin olih calon pamimpin Bali inggih punika ring sektor pariwisata punika, upaminyané sakadi kawéntenan wisatawan dura negara utawi wisatawan domestik ri tatkala liburan ka Bali. Akéh sané nénten prasida nganutin miwah nungkasin awig-awig Bali. Minakadi, mafoto ring genah-genah suci utawi ka genah-genah suci sané nénten mabusana, mafoto ring ajeng genah suci umat Hindu, saha nenten nganutin awig-awig ri kala rahina Nyepi. Mawit saking pikobet punika sane patut kasokong miwah karincikang olih calon pemimpin Bali, antuk nyobiahang mangda nguningin napi manten sane patut miwah prasida kamargiang ring para wisatawan saking dura negara mangda sayan teleb ngamargiang awig awig sane wenten ring Bali.amargiang awig awig sane wenten ring Bali.)
  • StopSpeeding  + (om swastiastu,semeton sareng sami sane wanom swastiastu,semeton sareng sami sane wangiang titiang,titiang jagi ngaturang pidarta utawi orasi sane mamurda bali berduka</br>iriki titiang ngaturang pidarta indik Bali sane ngerasayang duka, utawinyane majeng ring para pangendara motor mangda stata waspada tur nganutin rambu lalulintas miwah sampunang gelis gelis memargi ring jalan mangda stata rahayu lan selamat. stata eling ring pangastawan sadurunge mamargi mangda rahayu rauh ring tetujone</br>Ngiring semeton sareng sami,mangda sami sami dados papunduhan lalu lintas dados nenten ngupaya mangda dados nenten kalaksanayang sane lantas dados ngancan nikalaksanayang sane lantas dados ngancan nika)
  • Ngelimbagan ekonomi budaya mangde ajeg ring bali  + (om swastiastu. inggih ida dane sane wangiyom swastiastu. inggih ida dane sane wangiyang titiang, pare anggota panureksa sane wangiyang titiang dan pare yowana sane tresnain titiang.sedurung titiang ngelanturang ngiring sareng sami jagi ngaturang pengayubagia ring ajeng ida sang hyang widhi wasa.</br>pikobet utame sane patut ke tanganin olih pemimpin bali,inggih punika indik kekaryan, ngemit kebudayaan bali,indik pikobet kewentenan leluu sekadi TPA sampah sane kebakar ngantos ngeranang polusi ring jagate ,taler ngenenin kelestarian ketertiban ring margine mangdane prasida sareng sami ngemangguhang kerahayuan lan stata ngemolihang keselamatan ring margine. riantukan punika pemimpin sane dumunan patut maresidayang muputang minakadi pikobet punika.</br>inggih wanten sapunika sane prasida katurang titiang yening wenten atur tititang sane nenten manggah ring arsa idadane titiang nunas agung rene sinampure om shanti shanti shanti om.rene sinampure om shanti shanti shanti om.)
  • Pikobet Macet Ring Bali  + (om swastyastu praya katur ring murdaning jagat bali utawi bapak gubernur sane kacatri ring pemilu warsa 2024 tityang ni nyoman martini sisia sma negeri 2 sukawati mapunguatur majeng ring bapak gubernur sane jagi ngambal jagat selami limang warsa)
  • keamanan utawi ketertiban  + (om swastyastu Sane wangiang titiang om swastyastu </br></br> Sane wangiang titiang Bapak kepala sekolah, Bpk Ibu guru sapunika taler para sisia sarengsami sane tresna asihin titiang.Inggih suksma aturang titiang majeng ring pangeter baos antuk galah sane kapaica ring titiang. Sedurung titiang ngelanturang atur pinih kapertama ngiring iraga sareng sami nunas ica ring Ida Sang Hyang Widi. Ring galah mangkin,lugrayang titiang ngaturan pidarta sane mamurda Keamanan lan Ketertiban di Bali.</br> </br> Keamanan lan ke tertiban di Bali tusing kelaksanayang sekadi sepatutnyane nu akeh sane nenten ngelaksanayang peraturan punika cotonyane di jalan raya nu bek sane ngelanggar lalu lintas sekadi ngelanggar rambu rambu lalu lintas dadosnyane ngawinang nibenin irage sane ngelanggar miwah anak tiosan nenten nganggo helem miwah surat surat lianan anak sane negakkin kendaraan ngebut.harapan irage sareng sampi dados masyarakat Bali mangde pemerintah tegas ring peraturan lalu lintas di Bali Apang nenten akeh masyarakat ngelaksanayang speeding di Bali</br></br> Ida dane miwah semeton sami sane banget kusumayang titiang kadiasapunika titiang prasida matur-atur ring galahe sane becik puniki, mogi-mogiwenten pikonipun ring wesananing atur, banget titiang nglungsur geng rena pengampura, wenten atur titiang sane nenten munggan ring arsa. Matur suksma antuk ring uratian ida dane sinamian, pinaka panguntat, puputang titiang antuk parama santih.</br></br>Om Shanti, Shanti, Shanti Omrama santih. Om Shanti, Shanti, Shanti Om)
  • Edukasi ring para alit-alit sejak dini nenten wenten ring pemilu mangda mewujudkan bonus demografi ring warsa 2045.  + (om swastyastu nelatarang indik aspek sane om swastyastu nelatarang indik aspek sane mabuat pisan sajeroning ngwangun masa depan bangsa, inggih punika pendidikan dini indik pemilu. Pendidikan punika mabuat pisan ring sajeroning nyiptayang demografi sané becik ring warsa 2045. Antuk ngicénin kaweruhan saking alit, iraga prasida muka pamargi majeng ring generasi sané uning ring hak miwah kewajiban demokrasi. Ritatkala ngicénin pendidikan sadurung pemilihan, iraga nénten wantah ngicénin kaweruhan, nanging taler ngwangun karakter miwah kesadaran partisipatif. Anak alit iraga, pinaka panerus bangsa, patut kawisesain antuk pangresepan indik sabilang suara ipun maduwe dampak sane ageng sajeroning ngwangun masa depan Indonesia. Pendidikan puniki pinaka investasi jangka panjang sane prasida ngawetuang demografi sane becik sane prasida ngwantu nglimbakang panegara. Melarapan antuk pendekatan pendidikan sane holistik, iraga prasida nyiptayang generasi sane uning ring nilai-nilai demokrasi, sane madue pikayunan kritis, tur sampun sedia nyarengin ring proses pemilihan. Dadosne, iraga ngwangun bonus demografi nenten wantah antuk kuantitas, nanging sane pinih mabuat, antuk kualitas warga negara sane uning tur ngajiang demokrasi. Ngiring sareng-sareng mautsaha ngalimbakang pendidikan pemilu ring galah sané pinih rihin, mangda bonus demografi ring warsa 2045 prasida dados sumber kekuatan majeng kemajuan bangsa Indonésia. Matur suksma.g kemajuan bangsa Indonésia. Matur suksma.)
  • Lingkungan sane sehat minab pondasi perekonomian sane lestari  + (om swastyastu, rahajeng semeng. sane wangiom swastyastu, rahajeng semeng. sane wangiang titiang para pamilet lan para sisia sane wangiang titiang ring rahina sane becik puniki titiang ngaturang suksmaning manah ring ida sang hyang widhi wasa, duaning ida sampun ngicenin kesehatan ring iraga sareng sami, mawinan prasida nyarengin kegiatan rahinane mangkin antuk kahanan sane becik. iriki titiang pinaka pamilet acara wkithon partisipasi publik BALI BERORASI, tur lugrayang titiang mangkin matur orasi indik "membludaknya sampah di bali"</br></br>Para semeton sareng sami, sampah inggih punika pikobet sane sampun wenten saking nguni, sane manawi sami puniki mamargi sangkaning kirangnyane kesadaran masyarakat lan kirangnyane fasilitas sane nyokong indik sampah puniki. conto kasus sane anyar puniki mamargi ring bali inggih punika kebakaran tpa suung sane wenten ring Sesetan, Denpasar Selatan, Kota Denpasar. yening cingakin sane dalem, sane ngawinang tpa suung puniki kebakaran inggih punika kahanan tpa suung bali sane sanget panes, lan gas metan sane mawit saking tumpukan sampah ring tpa suung sane ageng pisan, yening cingakin saking pikobet punika pamimpin iraga durung manggihin solusi berkelanjutan indik pikobet sampah sane mamargi, yening terus nenten wenten solusi indik pikobet sampah puniki, maka nyabran warsa pacang wenten siki utawi lebih tpa sane kabakar. sareng tiang dados siswa sane banget ngaptiang pamimpin sane kapilih ring bali warsa 2024, mangda becik ngicenin solusi indik pikobet sampah puniki, santukan yening prasida nglantur sekadi puniki, santukan kebakaran puniki ngusak udara.</br></br>Punika mawinan, pinunas titiang majeng ring pamimpin bali sane jagi kapilih mangda urati ring pikobet sampah ring bali, duaning bali sampun kaloktah antuk wewidangan pariwisatanyane, mangda tetep ngajegang wewidangan bali tetep bersih lan tanpa pikobet sampah malih ring benjang pungkur, asapunika orasi sane prasida titiang sampaikan, yening wenten iwang baos nunas geng rena sinampura lan yening wenten pihak sane tersinggung antuk baos titiang nunas geng rena sinampura, duaning manusa tan luput saking iwang, titiang tutup sareng para santhi. om santhi santhi santhi santhi om.santhi. om santhi santhi santhi santhi om.)
  • Sektor Pertanian Ring Bali  + (pamimpin Bali patut ngarepin pikobet indikpamimpin Bali patut ngarepin pikobet indik kawéntenan sané nénten pateh ring teknologi pertanian. Makudang petani minab kantun nénten prasida ngadopsi teknologi modern sané prasida nincapang produktivitas miwah efisiensipamimpin Bali patut ngarepin pikobet indik kawéntenan sané nénten pateh ring teknologi pertanian. Makudang petani minab kantun nénten prasida ngadopsi teknologi modern sané prasida nincapang produktivitas miwah efisiensida nincapang produktivitas miwah efisiensi)
  • Pewangunan pariwisata  + (pawangunan pariwisata pantaraning bali kelpawangunan pariwisata pantaraning bali kelod bali kaja punika nénten wantah ring sajeroning pawangunan fisik miwah infrastruktur nanging taler ring sajeroning pawangunan SDM pariwisata lokal. puniki patut polih uratian khusus saking pamréntah daerah provinsi miwah kab/kota. nincapnyané kualitas destinasi patut kamargiang pinaka utsaha meyeluruh antuk samian elemen produk wisata, saking transportasi, hotél, restoran, objek wisata, miwah pastika taler pelayanan sané becik ring wisatawan.taler pelayanan sané becik ring wisatawan.)
  • apa masalah paling mendesak untuk ditangani oleh para calon pemimpin bali  + (pikobet antuk di tangani sane harus ditangpikobet antuk di tangani sane harus ditangani oleh calon pemimpin bali:ngelestarian keamanan/ketertiban ring Bali para calon pemimpin bali harus betul" nyaga keamanan/ketertiban ring Bali pangsing mekadi keributan antar Krama di bali ne punika</br></br></br>pikobet antuk ditangani oleh calon pemimpin bali : mengurangi kemiskinan ring Bali, solusi sane tepat punika antuk mengurangi kemiskinan ring Bali punika menambah lapangan kerja ring baline punika</br></br>pikobet sane antuk ditangani sareng para calon pemimpin bali pemberantasan korupsi, jaman Jani Ade gen mule pemerintah/pejabat sane korupsi conto: nyemak pipis rakyat solusi Sane beneh antuk sane korupsi mangda pemerintah mangde tegas sareng hukum sane berlaku ring balene punikareng hukum sane berlaku ring balene punika)
  • Balap liar di jalan  + (pinih ajeng ngiring ngaturang rasa angayu pinih ajeng ngiring ngaturang rasa angayu bagia ring ida sang hyang</br></br>widhi wasa, duaning sangkaning pasuecan ida, titiang ngiring ida dane</br></br>sareng sami prasida mapupul i riki sajeroning acara wikithon</br></br>partisipasi publik bali borarasi ring galahe mangkin lugragang titiang</br></br>ngaturang pidarta utawi orasi sane mamurda Bali Berduka Yadiastun</br></br>para semeton sareng sami, kematian nenten dados ngurahang ring</br></br>Bali, tur kasunarin olih pengendara sane nenten ngelarang</br></br>pamunduhan lalu lintas, contoh sane kaanggen dados mangda polih</br></br>kalaksanayang sane nenten ngupaya. Sakewanten, sekarang nika</br></br>dados kalaksana kecelakaan sane nenten dados ngadegang silih</br></br>tunggil lan magedarang 7 warga. Dados rakyat dados ngaturaken ring</br></br>pemerintah utawi pemimpin Bali dados ngupaya nindakang</br></br>sampunang prakara puniki mangda sakewanten dados nenten ngalih</br></br>kalaksanayang sane lantas dados ngancan nika.aksanayang sane lantas dados ngancan nika.)
  • Speeding  + (rahajeng semeng, suksma antuk galah sane krahajeng semeng, suksma antuk galah sane kapaica ring titiang antuk pidarta sane kawedar ring galahe mangkin.</br>wawu wawu puniki wenten berita beredar terkait banyaknya pengendara khususnya pengendara sepeda motor yang melakukan kebut kebutan ring jalan umum. yening pemerintah lewih sigap dalam menangangi kasus kebut kebutan ring jalan umum, sakadi jinah wawu puniki terjadi pada 15 november 2023 ring jalan bypass ngurah rai, denpasar, bali. lan akeh keluhan saking warga terkait trek trekab yabg terjadi dj jalan gatsu barat</br>Solusi sané prasida kamargiang anggén nyaga keselamatan pengendara utaminnyané pengendara motor inggih punika ngamargiang patroli ring galah wengi ring genah krusial sané ketah wénten kabut kabut miwah trek trek ring margi.en kabut kabut miwah trek trek ring margi.)
  • NGIRING IRAGA NYAGA KEBERSIHAN LAN KELESTARIAN BALI  + (ring Kamis (12/10/2023) sawatara jam 11.00ring Kamis (12/10/2023) sawatara jam 11.00 Wita, daweg punika wenten kebakaran ring TPA SUWUNG DENPASAR, kebakaran punika kauningin olih pegawé irika, titiang sungkan pisan nyingakin TPA SUWUNG KEBAKARAN</br></br>duaning kebakaran punika ngawinang udara ring sekitaran denpasar dados polusi, miwah soang-soang umah kramaé bek, lan pikobet ring kesehatan masyarakat, antuk sampah duaning pusat TPA punika katutup sementara mangda prasida nyaga keamanan sekitar</br></br>solusi antuk nyaga bali saking bencana sekadi kebakaran TPA SUWUNG , patut nganutin awig sane sampun katentuang , elingang sampunang nguripang api ring benda sane dangan kageseng, taler </br>titiang pinaka generasi muda antusias banget antuk ngajak masyarakat bali puniki nyaga kebersihan bali lan kelestarian bali punikiebersihan bali lan kelestarian bali puniki)
  • Pentingnyane mebaosan sane becik anggen generasi milenial  + (ring jaman milenial mangkin liu generasi mring jaman milenial mangkin liu generasi muda sane nenten prasida mabebaosan sane becik. mabebaosan sane alus makin sampun arang ring generasi kemangkin santukan pagubugan lan teknologi ring aab jagat mangkin. Alit alite mangkin kantun akeh sane mabebaosan nganggen basa kasar. </br> yening cingakin ring masarakat, alit alite mangkin dangan pisan mebasa kasar ring reraman ipun ne. Indike puniki sane patut katangarin. Puniki santukan alit alite kaicen memplalianan hp. </br> Saking kewentenan pikobete punika tityang nunas mangda pemerintah negesin malih ring masyarakat indik penting pisan ngwatesin galah alit alite meplalianan hp taler ngawasin pegubugan alit alite.an hp taler ngawasin pegubugan alit alite.)
  • Mangkitang Pariwisata Bali  + (ritat kale ngewalian pariwisata ring bali ritat kale ngewalian pariwisata ring bali ade sekancan utsaha sane dados kemargian olih irage lan pamerintah sane kapertama pemerintah patut ngelakasanayang pemerikasaan utawi swab test ritat kale wenten wisatawan sane rauh ka bali sane kaping kalih iraga patut nngelaksananyang jaga jarak lang nganngge masker mangde gelis virus coronane magedi ring jagate puniki yen samian sampun kamargiang sampun kapastiang pariwisatan baline jagi mewali malh care ipidanisatan baline jagi mewali malh care ipidan)
  • P.L.Dronkers  + (sane thing. Dronkers, sané embas 19 Agustusane thing. Dronkers, sané embas 19 Agustus 1917, muputang pendidikannyané ring Leiden ring bulan Séptémber 1941 miwah dados administrator pamréntahan kolonial Belanda (Indisch bestuursambtenaar) miwah ring bulan Juli 1945 dané dados silih tunggil anggota kontingen administrator kolonial Belanda kapertama sané kaangkat saking Belanda ka Hindia Belanda sané daweg punika kantun kajeroang [ olih Jepang]. Malarapan antuk panyeleh ring Australia miwah panyeleh ring Batavia ring Dinas Penerangan Pamerintah Belanda (Regerings Voorlichtingsdienst, RVD), ring sasih-sasih kapertama warsa 1946, dané kaicén jabatan ring pasukan pendaratan, sané pacang ngwaliang Bali ring sor pemerintahan reguler administrasi [kolonial Belanda]. Pangawitnyané, Administrasi Urusan Dalam Negeri kadadosang militér antuk wastan Administrasi Militer Sekutu, Cabang Urusan Sipil (AMACAB), sané kaicalang ring warsa 1946. Ring warsa 1947, administrator sipil katambahang ring pamréntahan mandiri lokal pinaka penasihat sipil (bestuursadviseurs). Ring tengah warsa 1948, para penasihat administrasi puniki kagenahang ring kantor 'Dewan Rajadom' (vorstenraad) Bali Dewan Radja-Radja ring Den Pasar. Sané ngawinang inggih punika, taler ring tingkat lokal, mangda prasida nglimbakang kawéntenan politik sané mauwah ring Negara Indonésia Kangin, inggih punika wewidangan Bali. Pasrahnyane ring bulan Désémber 1949 resmi muputang campur tangan Pemerintah Sipil [kolonial] Belanda ring pamréntahan lokal.</br></br>Para peminum ngamolihang jabatan ring Bali: pengontrol junior (calon-kontrol) ring Boeleleng miwah Djembrana, Maret-Mei 1946; pengontrol junior ring Djembrana, Mei-Desember 1946; pengawas/penasehat administrasi ring Tabanan, Januari 1947 - Juni 1948; kepala Departemen Politik ring Dewan Radja-Radja ring Den Pasar, Juni 1948 - Maret 1949; kepala Departemen Perekonomian sareng Dewan Radja-Radja ring Den Pasar, Juni 1949 - April 1950. April 1950, Dronkers sareng kulawarganyané kawaliang ka Belanda.</br></br>Sajeroning ngamargiang tugas administratifnyané, dané ngaryanin sawatara 7.000 potrékan indik kahuripan budaya Bali..000 potrékan indik kahuripan budaya Bali.)
  • Gurbenur bali sane urati majeng krama bali  + (suksma majeng ring pangeter acara antuk galah sane kapaicang ring titiang, om swstyastu suksma aturang titiang majeng ring panuriksa suksma aturang titiang majeng ring para uleman, miwah bapak ibu pendamping. Anggayubagiang)
  • NUSA PENIDA SANE MACET  + (‘’OM SWASTYASTU’’. Suksma aturang titiang ‘’OM SWASTYASTU’’. Suksma aturang titiang antuk galah sane becik puniki. Para angga panureksa sane Wangiang titiang, sapunika taler, para semeton yowana sareng sami sane Tresnasihin titiang. Pinih ajeng ngiring ngaturang rasa Angayubagia ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning sangkaning pasuecan Ida, iraga sareng sami mapupul iriki sajeroning acara Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi. Ring galahe mangkin, lugrayang titiang ngaturang Pidarta utawi Orasi sane mamurda ‘’NUSA PENIDA SANE MACET’’.</br> Para semeton yowana sareng sami, Nusa Penida inggih punika pulo sane kasuub ka dura Negara antuk kaindahan lan kaasrian Obyek Wisata ne, nanging sering pisan wenten macet ring Nusa Penida. Yadiastun ring dija manten wenten macet. punika sangkaning makudang-kudang pikobet minakadi margi sane cupit, genah parker sane kirang jimbar, akehnyane wisatawan sane malancaran ka Nusa Penida, akehnyane krama Nusa Penida sane makarya dados Supir utawi driver, akeh malih pikobet sane ngawinang macet ring Nusa Penida. Indike punika pacang ngawinang pikobet ring parajanane. Iraga nenten pacang rauh ring genah sane kaaptiang ring galah sane patut,sajeroning iraga mapamit riinan. Punika mawinan perlu pisan pawewehan margi ring Nusa Penida, sane matetujon ngirangin pikobet macet miwah nincapang galah malancaran. </br> Wantah asapunika sane prasida kaaturang titiang, mogi-mogi napi sane kaaturang titiang mawiguna antuk iraga sareng sami. Kirang langkung titiang nunas ampura tur puputang titiang antuk Parama santi ‘’OM SANTIH, SANTIH, SANTIH, OM’’ma santi ‘’OM SANTIH, SANTIH, SANTIH, OM’’)
  • PEMILU MAKA DASAR UTAMA NGUPAPIRA KEDAULATAN DEMOKRASI  + (“ PAMILU MAKA DASAR UTAMA NGUPAPIRA KADAU“ PAMILU MAKA DASAR UTAMA NGUPAPIRA KADAULATAN DEMOKRASI ”</br>"Om Swastyastu Om"</br>Kapertama majeng ring;</br>Angga Panitia Basa Bali Wiki sane wangiang titiang,</br>Para team angga panureksa sane singgihang titiang.</br></br> Angayubagia aturuningang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning malarapan sih asung kerta wara nugrahan Ida Sang Hyang Widhi, mawinan titiang pingkalih ida-dané sida mangguh karahajengan, sida masadu mapadu wedana rahinané mangkin. Gargita dahat manah titiang, riantuk kaicénin galah matur amatra, nganinin indik murdan pidartan titiang “ PAMILU MAKA DASAR UTAMA NGUPAPIRA KADAULATAN DEMOKRASI ”</br>Ida dané sareng sami, sayuwakti sekadi mangkin, rumasa sami sampun uning ring kawéntenan kauripané pamekas iriki ring Bali sayan sukerta, sangkaning pidabdab tur utsaha manggala pamerintah, manggala adat lan idadané para guru sareng sami. Inggian punika sampun kasidan mapikolih. Mungguing bhoga, upabhoga, lan paribhoga sami sampun sapatuta. Sarana makadi margi, listrik genah malajah marupa sekolah, gedung kesenian, pasar, miwah rumah sakit tur sané lienan sampun wénten kadi babuatané.Kawentenanne punika nenten lepas ring visi misi para angga pemimpin sane pinaka pancer pucuk utama dados guru wisesa. </br> Inggih idadane sareng sami mosang indik pancer utawi pucuk utama guru wisesa punika, minab sami sampun uning. Kawentenan pemimpin punika wantah titah saking krama, ring dija pamimpin punika kapilih ring pamilu olih sawewengkon kramanne. Mosang indike punika, pamilu wantah jalan utama angge titi pangancan ngemargiang kadaulatan lan demokrasi sane kasokong olih KPU, BAWASLU, miwah DKPP. </br>Ida dane sinamian sane banget kusumayang titiang. Sakadi ketah kauningin, kantos mangkin pamilu kalaksanayang olih Krama Indonesiane sane sampun mayusa kirang langkung 17 warsa. Yening wenten Krama sane nenten ngemiletin utawi nyarengin mamilih ring pamilu janten sampun kramane punika golput. Madasar antuk punika, idayang idadane ngayunin, napike yening golput punika becik, tur punapike idadane nenten nue kayun sutindih ring panegara punika? Idadane sareng sami, ring sajeroning iraga nindihin panegara puniki mamilih pemimpin ring pamilu punika mabuat pesan angge iraga ngunggahang pikayun mangda napi sane aptiang benjang pungkur sareng kramane sami sida kadagingin olih para angga calon pemimpin puniki, napimalih kawentenan pamilu puniki kamanggehang olih Pasal 3, Undang-undang Nomor 7 Tahun 2017 indik pamargi pamilu sane mandiri, jujur, adil, berkepastian hukum, tertib, terbuka, proporsional, profesional, akuntabel, efektif, l an efisien.</br>Inggih ida-dane sinamian sane mangkin idayang pilah lan pilih pamimpin sane manut ring arsa idadane, sampunang iraga saling curangin napi malih ngasut samaton ring pamilihan duaning pamilihan punika pacang ngemedalang pemimpin sane satya tur wicaksana. Yening iraga nenten milih pamimpin sane wicaksana janten panegara punika pacang kaon.</br>Inggih idadane, prasida titiang cutetang, kawentenan pamilu dahat mautama nyaga kadaulatan demokrasi tur angge mamilih pamimpin sane satya tur wicaksana.</br> Inggih,asapunika titiang prasida maatur-atur ring galahé sané becik puniki. Matur suksma majeng ring uratian idadané, menawi wénten nénten manut ring kayun soang-soang, lugrahang titiang nunas gUng pangampura. Inggih puputang titiang bebaosan punika antuk parama santih.</br></br>"Om Shantih Shantih Shantih Om"a santih. "Om Shantih Shantih Shantih Om")
  • Pikobet lan Pengapti Wargi Bali  + (“ Pikobet lan Pengapti Wargi Bali” Ol“ Pikobet lan Pengapti Wargi Bali”</br> Olih :Rai Pramesti </br> </br>Om Swastyastu </br></br>Sane wangiang tityang angga panureksa </br>Sane kasumayang tityang para Nayaka Praja </br>Sane kasumayang tityang calon pamimpin Bali </br>lan semeton Bali sane tresna sihin tityang</br>Sadurung titiang ngelanturang matur, lugrayang tityang pinih ajeng iraga sareng sami nunas ica majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, Tuhan Yang Maha Esa, duaning sangkaning pasuecan Ida, tityang ping kalih idadane prasida masadu ajeng ring galahe sane becik puniki.</br></br>Pulau Bali sampun kaloktah ke dura negara antuk keasrian Jagat Bali, kaloktah antuk seni lan budaya Bali. Nike sane mawinan akeh turis sane kadaut rawuh saking dura negara. Ring warsa 2023 sane pinaka warsa kampaye, lugrayang tiang pinaka wargi Bali sane madue pengapti ring pamimpin Bali sajabaning DPD RI wakil saking Bali, DPR RI wakil saking Bali lan Gubernur Bali. Makesami Pamimpin Bali pinaka murdaning Jagat Bali, sane pastika miragiyang pikobet wargi Bali. </br>Kaping pertama pikobet sane kantun wenten ring Bali inggih punika sampah utawi luu. Warta sane sampun Ida dane sami uning saking ngewacen utawi miragiang ring media sosial indik kebarakan ring TPA Suwung, TPA Gianyar lan TPA Mandung sane magenah ring Tabanan. Nenten kebarakan manten, wenten pikobet indik bau sampah utawi luu sane mawit saking TPST Kesiman Kertalangu. Akeh sampun program saking Nayaka Praja sami silih tunggil nyane ngirangin nganggen kantong plastik, lan nenten ngange piranti -piranti sane kaange apisanan. Sampah utawi luu sampun pastika nincap tiap warsa. Yening pikobet indik sampah puniki nenten prasida gelis kapuputang, sayuwakti makeueh pisan ngewetuang pikobet sane lian, minakadi banjir, toya ring tukad pacang cemer, lan keasrian Jagat Bali sane sampun kaloktah punika sayan ngeliep. </br>Kaping Kalih, pikobet punika indik kemacetan. Wenten makudang-kudang utsaha sane prasida kaambil anggen ngirangin kemacetan sane wenten ring Bali. Ring kawentenan pemerintah Bali sampun ngewantu ngawentenang transportasi umum sane ngewantu pamargi nyabran krama lan ngirangin kosek kawentenan kendaraan utawi kemacetan. Nanging, utsha punika nenten prasida ngirangin kemacetan sane wenten. </br>Majeng ring sang sane jagi kajudi dados pamucuk ring Bali, wakil Bali tityang banget ngaptiang mangdane urati tur digelis prasida muputang pikobet puniki. Dumogi prasida manggihin solusi sané becik mangda pikobet punika nénten sayan nglimbak. Dumogi stata prasida ngukuhang janji-janji politik salami kampaye tur simakrama, nenten mogbog ring janji-janji manis sane sampun metu lan kawedar ring galah simakrama lan sane sampun kasaksiang olih wargi Bali sinareng sami. Banget kaaptiang tityang para pamimpin Bali sami sane sampun kaapilih ring Februari 2024 prasida maparidabdab, mekarya program, sane mabuat pisan antuk ngirangin pikobet ring Bali antuk pemargi sane becik, lan ajeg. </br></br>Para semeton sareng sami, asapunika sane prasida antuk tityang matur, manawita wenten sane nenten manut ring arsa minakadi anggah ungguhin basa basita, tityang nunas geng rena sinampura. </br>Makawasananing atur puputang tityang antuk parama shanti </br>Om Shanti, Shanti, Shanti Om.rama shanti Om Shanti, Shanti, Shanti Om.)
  • permasalahan lingkungan dan menjaga lingkungan agar lestari  + (“Apa Masalah yang Paling Mendesak Untuk Di“Apa Masalah yang Paling Mendesak Untuk Ditangani Oleh Para Calon Pemimpin Bali?”</br>Om Swastiastu</br>Sane wangiang titiang angga panureksa makesami, sane wangiang titian Tim Basa Bali taler para atiti sareng sami sane tresnasihin titiang. Rasa angayubagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, dumaning sangkaning asung kerta wara nugrahan Ida, titiang prasida mesadu ajeng majeng ring Ida Dane sareng sami.</br>Ring Bali, silih sinunggil tatujon wisata sané kasub ring Indonésia, wénten makudang-kudang pikobet sané mabuat pisan sané patut kauratiang para pamimpin ring masa sané jagi rauh. Sesuratan puniki matetujon antuk nyihnayang pikobet sané pinih mabuat sané patut kaungkulin olih calon pamimpin ring Bali. Silih sinunggil pikobet sane pinih penting ring Bali inggih punika degradasi lingkungan. Urbanisasi sané gelis pisan miwah panglimbak pariwisata sampun ngawinang kakirangan alas, polusi toya, miwah pikobet indik pengelolaan limbah.</br>Pangaptin titiange majeng ring calon menggala Bali sane kapilih ring pemilu 2024 niki sumangdane patut ngutamayang kawagedan palemahanné mangda prasida ngalestariang kaluihan alam ring nusa Bali miwah mastikayang kawéntenan kramannyané ring masa sané jagi rauh. Antuk nanganin pikobet sané mabuat puniki, para jana patut ngutamayang pamargin kebijakan miwah prakarsa sané nyokong parilaksana sané lestari. Puniki rumasuk investasi ring sumber energi terbarukan, promosi ekowisata, miwah ngukuhang awig-awig indik pengelolaan limbah.</br>Ainggih wantah asapunika prasida aturang titian, yening wenten iwang titian matur majeng ring Ida Dane sareng sami, titian nunas sinampura sineb titiang antuk Paramashanti.</br></br>Om Shanti Shanti Shanti Om.Paramashanti. Om Shanti Shanti Shanti Om.)
  • Apa Masalah yang Paling Mendesak Untuk Ditangani Oleh Para Calon Pemimpin Bali  + (“Apa Masalah yang Paling Mendesak Untuk Di“Apa Masalah yang Paling Mendesak Untuk Ditangani Oleh Para Calon Pemimpin Bali?”</br>Om Swastiastu;</br>Sane wangiang titiang: angga panureksa makesami, sane wangiang titiang Tim BASAbali Wiki, punika taler para atiti sareng sami sane tresnasihin titiang. Rasa angayu bagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, duaning sangkaning asung kerta wara nugrahan Ida, titiang prasida mesadu ajeng majeng ring Ida Dane sareng sami.</br>Bali wantah silih tunggil destinasi wisata sané kasenengin olih wisatawan domestik miwah mancanegara. Nanging, kawéntenan krama lokal miwah wisatawan sané akéh ring propinsi puniki ngawinang akéh pisan sampah. Indiké punika ngawinang Bali dados ikon pariwisata Indonésia sané nénten kaunggahang ring peringkat pariwisata dunia. Limbah punika wantah silih tunggil pikobet sané patut kauratiang, ngawit saking kawéntenan sampah ring tukad sané ngungsi ka segara ngantos sampah sané ngusak margi-margi ring nusa déwa. Sané dados pikobet, akéhan sampah punika marupa plastik sané méweh pisan karusak.</br>Pengaptin titiange majeng ring calon menggala Bali sane kapilih ring Pemilu 2024 niki, sumangdane memperketat aturan majeng ring wisatawan asing sane rauh ke Bali. Utamanyane aturan majeng bule sane mewisata ke genah-genah suci lan aturan berkendara ring margi agung.</br>Ainggih, wantah asapunika prasida aturang titiang, yening wenteng iwang titiang matur majeng ring Ida Dane sareng sami, titiang nunas geng rena sinampura. Sineb titiang antuk Paramashanti</br>Om Shanti Shanti Shanti Omuk Paramashanti Om Shanti Shanti Shanti Om)
  • Memperketat aturan majeng ring wisatawan asing  + (“Apa Masalah yang Paling Mendesak Untuk Di“Apa Masalah yang Paling Mendesak Untuk Ditangani. Oleh Para Calon Pemimpin Bali?"</br>Om Swastiastu:</br> Sane wangiang titiang: angga panureksa makesami, sane wangiang titiang Tim BASAbali Wiki, punika taler para atiti sareng sami sane tresnasihin titiang Rasa angayu bagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, duaning sangkaning asung kerta wara nugrahan Ida, titiang prasida mesadu ajeng majeng ring Ida Dane sareng sami.</br> Bali inggih punika provinsi sane sugih pisan mawit saking budaya tradisi,makanan, genah wisata muah sane lianan. Nike sane ngawinan para turis-turis saking dura negara rauh meriki ke Bali. Turis-turis, sane rauh punika ipun, nenten uning antuk kawentenan awig-awig. ring Bali. Conto sane pinih kongkret bule sane sane nenten nganggen busana munggah ring genah suci sane megenah ring sinalih tunggil pura ring Bali, wus kenten kasus bule ugal-ugalan makta sepeda motor ring jalan raya.</br> Pengaptin titiange majeng ring calon menggala Bali sane kapilih ring Remilu 2024 niki. Sumangdane memperketat aturan majeng ring wisatawan asing sane. rauh ke Bali. Utamanyane aturan majeng bule sane mewisata ke genah-genah suci lan aturan berkendara ring margi agung.</br> Ainggih, wantah asapunika prasida aturang titiang, yening wenteng iwang titiang matur majeng ring Ida Dane sareng sami, titiang numas geng rena sinampura. Sineb titiang antuk Paramashanti</br>Om Shanti Shanti Shanti Omuk Paramashanti Om Shanti Shanti Shanti Om)
  • Pande Kadek Adhi Prana Kusuma 34/XI A Pande Made Agus Darma Kesuma XIB5 40  + (“Apa Masalah yang Paling Mendesak Untuk Di“Apa Masalah yang Paling Mendesak Untuk Ditangani Oleh Para Calon Pemimpin Bali?”</br>Om Swastiastu;</br>Sane wangiang titiang: angga panureksa makesami, sane wangiang titiang Tim BASAbali Wiki, punika taler para atiti sareng sami sane tresnasihin titiang. Rasa angayu bagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, duaning sangkaning asung kerta wara nugrahan Ida, titiang prasida mesadu ajeng majeng ring Ida Dane sareng sami.</br>Bali wantah silih tunggil destinasi wisata sané kasenengin olih wisatawan domestik miwah mancanegara. Nanging, kawéntenan krama lokal miwah wisatawan sané akéh ring propinsi puniki ngawinang akéh pisan sampah. Indiké punika ngawinang Bali dados ikon pariwisata Indonésia sané nénten kaunggahang ring peringkat pariwisata dunia. Limbah punika wantah silih tunggil pikobet sané patut kauratiang, ngawit saking kawéntenan sampah ring tukad sané ngungsi ka segara ngantos sampah sané ngusak margi-margi ring nusa déwa. Sané dados pikobet, akéhan sampah punika marupa plastik sané méweh pisan karusak.</br>Pengaptin titiange majeng ring calon menggala Bali sane kapilih ring Pemilu 2024 niki, sumangdane memperketat aturan majeng ring wisatawan asing sane rauh ke Bali. Utamanyane aturan majeng bule sane mewisata ke genah-genah suci lan aturan berkendara ring margi agung.</br>Ainggih, wantah asapunika prasida aturang titiang, yening wenteng iwang titiang matur majeng ring Ida Dane sareng sami, titiang nunas geng rena sinampura. Sineb titiang antuk Paramashanti</br>Om Shanti Shanti Shanti Omuk Paramashanti Om Shanti Shanti Shanti Om)
  • I Made Nanda Adi Saputera  + (“CenikJelih”punika kruna sane sandang kaan“CenikJelih”punika kruna sane sandang kaanggen nguningayang dewek silih tunggil sisya SMP Negeri 1 Selemadeg sane mawit saking bongkol gunung. I Made Nanda Adi Saputera ketah kakaukin Nanda, embas ring Mendek, 8 Oktober 2004 saking SD Negeri 3 Wanagiri sane kawiaktianipun nenten ngeranjing ring zonasi SMP Negeri 1 Selemadeg. Sakewanten nenten surud manah ipunne ngulati Sang Hyang Aji majalaran antuk jalur prestasi.</br>Sisya kelas VIII B puniki seneng nyarengin organisasi. Ipun rumasuk pengurus OSIS masa bakti 2017-2018 taler wau kapikukuhang pinaka pengurus OSIS masabakti 2018-2019. Pinaka pengurus OSIS, Ipun jemet saha ten purun tempal ngamargiang swadharma. Sios ring punika, Nanda taler nyarengin ekstrakurikuler Nyastra Bali. Ipun taler madue hobi sepak bola miwah ngambar.</br>Pianak kaping kalih saking Ida Ayu Komang Yunika miwah I Wayan Merdana saking banjar Mendek, desa Wanagiri Kauh, kecamatan Selemadeg Tabanan puniki, dahat seneng mlajah nyastra pamekas nyurat aksara Bali. Manutipun, nyurat aksara Bali pinaka seni sane madasar antuk pangrasa. Hobi punika wantah otodidak saha kakantenang ngawit kantun ngranjing ring Sekolah Dasar. Daweg punika gurunipunne nyingakin sasuratanne sampun sakadi sasuratan sang wikan. Majalaran antuk punika, gurunipunne ngicen tuntunan sajeroning midabdabin pacentokan.</br>Indik prestasi sane naenin kapolihang, nenten sida kasumanangsayain. Saking SD sampun ngamolihang jayanti ring makudang-kudang pacentokan. Daweg ring sekolah dasar naenin dados Juara I pacentokan Nyurat Aksara Bali undagan Kecamatan Selemadeg warsa 2017 miwah juara I ring pacentokan Nyurat Aksara Bali undagan Kabupaten Tabanan sajeroning Posenijar warsa 2017. Saking prestasi-prestasi inucap kaangen jalaran ngruruh sekolah ring SMP Negeri 1 Selemadeg. Ring SMP, ipun ngawit mlajah nyurat aksara Bali ring lontar. Sangkaning teleb mlajah, sida taler ngamolihang juara, minakadi Juara 1 Nyurat Lontar undagan Kabupaten Tabanan ring Porsenijar warsa 2018, Juara 1 Nyurat Lontar undagan Kabupaten Tabanan sajeroning Balipost Goes to School warsa 2018, miwah pinaka duta Kabupaten Tabanan ring pacentokan Nyurat Lontar sajeroning Pesta Kesenian Bali (PKB) warsa 2018. Prestasi-prestasi inucap kapolihang sangkaning jemetipunne malajah lan ngidepang pitutur guru.</br>Sakadi sisya pradnyan sane tiosan, riwuse masekolah ring SMP, Nanda mamanah nglanturang pendidikan ring SMA Negeri 1 Tabanan. Ipun taler mamanah nglanturang kuliah ring perguruan tinggi unggulan sakadi Universitas Indonesia (UI) utawi Institut Teknologi Bandung (ITB). Sisya 14 tiban sane madue cita-cita dados pelukis puniki maosang, prestasi sane kapolihang nenten lempas saking motivasi makakalih rerama makamiwah gurunipunne. Ipun nuekang, soang-soang jadma madue hak malajah, nenten ngitungang sapasira, saking dija, miwah ring dija ipun masekolah. Cutetne, PENDIDIKAN ADALAH HAK, BERUSAHA ADALAH KEWAJIBAN.KAN ADALAH HAK, BERUSAHA ADALAH KEWAJIBAN.)
  • HUT KEMERDEKAAN RI KE 78  + (“HUT KEMERDEKAAN RI KE 78” “Om Swastias“HUT KEMERDEKAAN RI KE 78”</br></br></br>“Om Swastiastu”</br>Suksma aturang titiang antuk galah sane kapaica ring titiang. Sedurung titiang ngelanturang atur ngiring pinih ajeng iraga sareng sami nunas ica majeng ring ida sang Hyang Widhi Wasa, Tuhan Yang Maha Esa duaning sangkaning paswecan Ida presida raris iraga mesadu ajeng ring galahe tur genahe sane becik puniki.</br></br> Sane wangiang titiang para panureksa pacentokan Basa Bali Wikithon berorasi sinareng sami sane ten presida ojah titiang saka siki , Ring rahina mangkin 17 Agustus 2023 Kelaksanayang acara Peringatan Hut Kemerdekaan Republik Indonesia sane kaping 78 dumogi sangkaning acara peringatan puniki presida raris semangat patriotik pahlawan kemerdekaan katulad olih para warga ring sejebag jagat Indonesia pamekasne oleh para yowana. Napi ke mawinan wenten pengaptin titiang kadi asapunika? Duaning acara peringatan puniki madwe kasuksman sane becik pisan inggih punika mawit acara peringatan puniki iraga presida pacang uning tur eling ring jasa para pahlawane punika. Raris yening sampun setata eling ring jasa para pahlawan, pastika sampun iraga nenten pacang ngusakin panegara puniki.</br></br> Ida dane sareng sami taler dewek titiang patutnyane setata miara panegara indonesia sane sampun merdeka puniki antuk ngemargiang wewangunan. Wewangunan punika nenten ja wantah ring fisik kemanten. Mental spiritual iraga patuut taler kewangun mangda sida raris meparilaksana sane becik sane manut ring perundang-undangan ring Indonesia.Titiang lakar seleg melajah lan polih pikarya sane patut. Yening sampun iraga presida ngemargiang wewangunan punika, pastika sampun arwah para pejuang kemerdekaan ngemolihang napi sane sampun dados pengapti para pejuang punika. </br></br>Inggih ida dane sane wangiang titiang, asapunika presida antuk titiang nartayang indik kasuksman Acara peringatan HUT RI ke 78 puniki. Ngiring ngawit saking mangkin, iraga sareng sami setata miara keasrian panegara indonesia tur mawit saking wewidangan iraga soang-soang. Yen prade wenten atur titiang sane nenten mungguh ring pekahyunan, titiang nunas geng rna pangampura. Maka wasananing atur, sineb titiang antuk parama santih.</br> “Om Shanti Shanti Shanti Om.”ama santih. “Om Shanti Shanti Shanti Om.”)
  • Langsare Longsor  + (“Harapan seger ade nanging matine be pasti“Harapan seger ade nanging matine be pasti” liu keto ngerengkeng para peternak celenge di kecamatan Kubutambahan kabupaten Buleleng. Pakrimike ento sing ade len ulian liu celeng-celenge ane ubuha telah mati nadaksara di Buleleng.</br>Nyen sing nawang gumi Bulelenge ane terkenal ngelah iklim tropis lan bahasannyane jabag lan kasar, ulian cuacanne tis liu nyama bulelenge ane nongos di pedesaan ngubuh celeng, ada ane ngelah peternakan lan ade masi ane ngubuh tuah anggona sambilan persiapan tampaha di rainan galungane.</br>Dugase ene jeg liu gati celeng-celenge ane mati nadak di Buleleng, ento ngaranaang nyamane ane ngubuh celeng inguh lan ngoraang kapok maubuh-ubuan ulian kerugiane gede gati, apabuin mamaan celenge hargane jek ngamaelang dogen nanging be celenge ngamudahang ulian virus kolerane. Nyama bulelenge ane ngubuh celeng sekala besar ngerengkeng ngangken kenyel nanem bangken celeng ulian bes liunne, lenan teken ento virus kolerane penyebarane sing pandang bulu nyak celeng Bali, lendris, miwah jenis celeng ane len-lenan makejang mati. Sebaran data celenge ane kena Virus Kolera di kecamatan Kubutambahan Kabupaten Buleleng inggih punika:</br>1. Desa Bila liun celenge ane mati 1.300 ukud</br>2.Desa Bulian liun celenge ane mati 350 ukud</br>3.Desa Tajun liun celenge ane mati nika 450 ukud</br>4.Desa Pakisan liun celenge ane mati 300 ukud</br></br>Yen keneh-kenehang jek pedalem sajaan nyamane ane ngubuh celeng, dot mautsaha nanging rugi katepukin. Manut titian solusi sane patut anggon nepasin masalahe ento inggih punika:</br>Pamerintahe perlu ngemantau pendistribusian pakan ternake ane beredar di Bali khususne Buleleng, krana liu ada isu ada oknum ane ngalih kauntungan gede ulian ngoplos pakan ternak. Yen isune ento seken ada pastine ento masi ane ngeranaang celenge kene gering.</br>Pamerintah patut mengintensifkan PPl inggian ring kecamatan utawi tingkat desa, yening kramane ade pikobet ngenenin peternakan miwah sane lianan elah masadu lan ngalih solusinnyane</br>Kramane patut nyaga kabersihan kandang, yening kandang sube bersih jug sube pasti ubuh-ubuhane idongan kene gering</br>Vitamin masi patut anggen nyaga kesehatan celeng sane kaubuh,lianan teken ento soroh ubad minakadi vaksin sandang patut kadistribusiang masal ring kramane ane ngubuh celeng.</br>Yening ento prasida kamargiang jeg pasti gering celenge prasida katepasin, yen sing ulian iraga ane ngelah nyet nyelamatang celenge nyen buin? Takutne manian sedekan tumpek kandang sing ade anak ane mantenin celeng terus yen manian ngelah upacara ane nganggon baktian be guling lakar dija ngalih? aruhh langsare longsor.lakar dija ngalih? aruhh langsare longsor.)
  • Iwang Penampen I Juru Parkir Sareng Pamedek Sane Parkir Ring Pura Hulun Danu Batur  + (“IWANG PENAMPEN I JURU PARKIR SARENG PAMED“IWANG PENAMPEN I JURU PARKIR SARENG PAMEDEK PURA HULUN DANU BATUR”</br></br>Yening uratiang, ring medsos, facebook, tiktok, ig, youtube, ring Batur Kintamani, makawenten wiraca sane nenten becik yening. “Wicara punika wantah iwang penampen I juru Parkir sareng krama Pamedek Ring Pura Hulun Danu Batur Sane mawenang biuta rauh ke medsos”.</br>Kawentenan parkir 20 ribu ring Pura Hulun Danu Batur kacingak dados bantang bebaosan sane rames pisan ring medsos. Kawentenan puniki, yening selehin dahat nenten becik yening kantos sayan sue sayan lami nenten kapuputang wicarane puniki. Indike puniki janten pisan pacang katonton olih krama Bali, dura Bali, rauh ring tamu Mancanegara, bilijh-bilih indike puniki sampun akeh sane ngunggah ke medsos, rauh kantos viral rauh mangkin. </br>Parindikan puniki kasujatianyane wantah parilaksana sane nenten patut kasatinutin lan angge pariconto nyalanang suadarma madharma Negara lan Agama. Yen kaparimanahin, wicara puniki mawit saking kawentenan krama sane iwang penampen. I Juru Parkir nunas bia parkir 20 ribu santukan pamedek sane parkir ring ajeng Tamarillo Coffee sane pinaka silih sinunggil warung ring genah nampek pura punik. Nanging, manut sang sane markir mobil ngaturang ragannyane markir mobil ring margi umum, indike puniki mawinan kekalih pahan iwang penampen kantos biuta.</br>Yening manut titiang kawentenan kadiasapunike nenten pisan patut kamarginin, napi mawinan:</br>1. Iraga rauh ka pura tatujonyane wantah nyakupang tangan pacang nunas ica majeng Ida Sang Hyang Widi Wasa, sumangda setate rahayu nemu rahayu, boya je ngerereh meseh sane ngawinang kasucian pikenoh sane suci pacang bocek.</br>2. Yening uratiang jinah makatah 20 ribu nenten je ageng pisan yening katimbayang sareng wicara sane kametuang. Lascariang jinah punike , rumasatang iraga medana punia irika.</br>3. Iraga pinaka sesama krama Bali sampunang kantos ngawi rusuh, elingang! leluhur iraga wantah asiki kasujatin ipun.</br>4. Makakaih sapatutnyane, nyaga dewek, sampunang kantos wit bantang wicara sane kidik asapunika kantos aagengang, saling nunas pangampura, nika piaka pamargi sane pinih becik.</br>5. Kawentenan punike ngiring langkungang angge sarana nyiksik bulu angge ngemecikang kauripan iraga sepenglantur ipun.</br>Tiosan ring makudang-kudang pamargi kadi asapunika, pemerintah taler, kapisaratang mangda sida muputang wicara-wicara sekadi punika. Pemerintah sakapatut pisan, ngicen uger-uger ngenenin indik Iuran Parkir, sane sida angge bantang I Juru Parkir, rikala ipun ngamargiang suadarma madados Juru Parkir. Malarapan antuk pamargi kadi asamupika, dumogi kawentenan wicara kadi asapunika, nenten malih kapanggih.</br>Napi ke mawinang pahan Pemerintah sakapatu taler muputang wicara puniki, santukan, yen kantos puniki nentek kapuputan, pastika pacang ngawetuang dampak Negatif, ngawit saking, kajaten kahanan Desa, Kecamatan, Kabupate, Provinsi rauh Kanegara Iraga. Yening sampun kadi asapunika pastika pisan, pacang nyurudang kawibawaan lan katakson Jagat Bali, druwene. Dumadak-dumadik malarapan antuk pamargi lan utsaha kadi asapunika, sutreptian jagat bali sida kapanggih.ika, sutreptian jagat bali sida kapanggih.)
  • NGICALANG KEMISKINAN ANTUK KEBIJAKAN ANYAR  + (“NGICALANG KEMISKINAN ANTUK KEBIJAKAN ANYA“NGICALANG KEMISKINAN ANTUK KEBIJAKAN ANYAR”</br></br>OM SWASTYASTU </br>Suksma antuk galah sane katiba ring padewekan titiang.</br>Ring rahinane mangking, titiang jagi maosang indik Pikobet Kakirangan Utawi Kemiskinan Sane Wenten Ring Pulau Bali.</br>Ida dane sareng sami sane wangiang titiang…</br> Pulau Bali pinaka pulau wisata budaya sane sampun kaloktah don kantos ke Dura Negara, ring balik kaluihan Pulau Bali sane ngulangunin, wenten sane ngulangunin ring manah inggih punika Pikobet indik Kekirangan Utawi Kemiskinan. Yadiastun sampun sering kaengsapan olih pariwisata sane wenten ring Bali, akeh krama Bali sane meneng ring sor garis kekirangan, nyabran rahina ngarepin pikobet antuk ngamolihan pangupa jiwa.</br>Kaping ajeng, iraga patut eling ngeninin pikobet indik kakirangan punika boya ja wantah pikobet sane nglimbak ring soang-soang angga kemanten, nanging taler pikobet sane mawit saking kawentenan sosial miwah ekonomi. Pendidikan, pakaryan sane becik, miwah kesehatan inggih punika hak-hak dasar sane patut kapolihang olih krama Bali. Punika mawinan, pinaka swadharma parajanane sami, iraga patut nyalanang kapatutan.</br>Para pemimpin Bali patut ngaryanin kebijakan sane nyokong pemberdayaan ekonomi masyarakat. Puniki ngeranayang nincapang pelatihan keterampilan, ngicenin akses ring pasar tenaga kerja sane adil, miwah investasi ring sektor ekonomi lokal sane lestari. Antuk pamargi sakadi puniki, iraga prasida ngardi palemahan mangda krama Bali sami ngamolihang galah sane becik.</br>Sajaba punika, utsaha-utsaha ngamecikang para istri taler mabuat pisan. Para istri sering pisan dados tulang punggung kulawarga miwah ngicenin konstribusi sane ageng ring perekonomian lokal. Dukungan majeng ring utsaha mikro miwah kebijakan sane nyokong kesetaraan gender prasida ngabuka pamargi nuju pangentos sane becik.</br>Ngiring sareng-sareng dados suara majeng ring krama sane nenten polih mirengang, tur mautsaha sareng-sareng ngaryanin Bali sane sayan rumasuk miwah sayan becik. Wantah majalaran antuk uratian iraga ring anak sane lemet, iraga prasida ngamolihang kapatutan sosial tur nanganin pikobet indik kakirangan pangan ring jagat puniki. </br></br>Inggih wantah asapunika akidik bebaosan saking titiang, yening wenten iwang titiang rikalaning maktayang orasi puniki titiang nunas geng rna sinampura, puputan titiang antuk parama santih</br>OM SANTIH, SANTIH, SANTIH OMparama santih OM SANTIH, SANTIH, SANTIH OM)
  • BALI DAKI NAPI BALI MEWALI?  + (“OM SWASTYASTU” “OM AWIGHNAM ASTU NAMO SID“OM SWASTYASTU”</br>“OM AWIGHNAM ASTU NAMO SIDHAM”</br>“OM ANO BADRAH KRATAWO YANTU WISWATAH”</br></br> Inggih suksma aturang titiang majeng ring pangenter parikrama antuk galah sane kapaica ring padewekan titiang, para angga panureksa miwah calon anggota DPD Provinsi Bali sane dahat kusumayang titiang, asapunika taler para semeton pamiarsa sane dahat wangiang titiang. Sadurung titiang matur lugrayang titiang ngaturang rasa angayubagia majeng ring Ida Sang Hyang Parama Kawi, riantukan sangkaning sih pasuecan Ida, ring galahe sane becik kadi mangkin titiang ping kalih Ida dane prasida mapadu wedana, gumanti ngawiletin Bali maorasi sane ngangket pikobet pemilu Bali 2024: apa pakeweh ane paling nengsek tur patut katepasin baan para calon pamimpin Bali?, dumogi wekasan pidabdab kadi asapuniki sayan limbak kawentenan ipun mawastu sida raris mangguhang Bali kertha raharja.</br></br> Ida dane sareng sami sane wangiang titiang, sekadi sane sampun kauningin pulo Bali pinaka pulo seribu pura lan madue palemahan sane alep, sane katuju olih turis mancanegarane karana Bali pinaka pamongmong pariwisata ring Indonesia. Puniki mawinan akeh turise seneng malancaran ke Bali. Yadiastun pulo Bali manados genah pariwisata, punika nenten ja gatra sane utama nanging, asapunapi pakeweh-pakeweh sane mabuat pisan ring sajebag gumi Bali. Sakadi sane sampun kauningin mangkin sane kabaos aor tanpa wates turmaning aab kaliyuga puniki, yening maosang indik pikobet gumi Bali, yening selehin, akeh pisan pakeweh-pakeweh sane wenten ring gumi Bali sane prasida ngerurudang gumi Baline, sayangang pisan pakeweh sane wenten ring Bali nenten ngamolihang panepas sane sayuakti mawiguna tur ngewangun jagat Bali. </br></br>Inggih Ida dane sareng sami sane wangiang titiang, yening cingak aab jagate mangkin pastika sampun mabinayan ring aab jagate duke riin, napi malih mangkin akeh pakeweh sane wenten ring Bali, pakeweh sane pinih utama rerehang panepas inggih punika kawentenan palemahan Bali sane sayan lami sayan ngancan telas kawangun antuk genah-genah pariwisata, puniki prasida mabuatang palemahan gumi baline sayan nyupitang lan sayan rered. Yening sekancan palemahan gumi baline kawangun antuk genah wisata, ring dija genah para krama, buron, miwah sane lianan sane wenten ring Bali nyalanang swadarma? Selanturnyane maosang indik palemahan sane akeh kawangun antuk genah wisata, pastika akeh swadarma kramane ane sadina-dina ngewetuang luhu plastik, puniki wantah pakeweh salanturnyane sane wenten ring Bali, kawentenan luhu ring bali wantah akidik sane nguratiang, puniki sane prasida mabuatang baya ageng, upami ipun: blabar, sungkan DBD, miwah sane lianan. Napi malih sekadi sane sampun lintang, genah luhu sane wenten ring bali utawi TPA Suwung sampun kosek antuk luhu miwah genah luhune kabasmi antuk api sane ngemedalang andus utawi polusi. Napike semeton sareng sami prasida maurip, prasida ngemargiang swadarma ring genah sane nenten becik? Pastika akeh semetone sane nenten prasida nyalanang swadarma sadina-dina ring genah sane nenten becik.</br></br></br>Inggih ida dane sareng sami sane wangiang titiang yening cutetang titiang indik pakewehe punika mangdane pamimpin Bali prasida nepasin pakewehe saluirnyane: kapertama palemahan gumi baline telas kawangun antuk genah pariwisata, kaping kalih luhu sane wenten ring Bali nenten akeh sane nguratiang. Malarapan pakeweh punika yening nenten mangkin tangiang sareng-sareng pastika sayan lami gumi Bali sayan rered, pulo sane kabaos pulo seribu pura nenten maude taksu, ical taksu ipune ring jagat Bali, saking pakewehe punika pangapti titiang teken pemimpin Bali warsa 2024 sane pacang kapilih mangda prasida nepasin pakeweh-pakewehe punika. sumangdane krama baline sami prasida ngemargiang Tri Hita Karane, karane ring pakewehe punika kaiket antuk tata titi majalaran hidup Tri Hita Karana tur Bali prasida mawali ka duke riin. </br></br>Ida dane sareng sami sane dahat wangiang titiang wantah kadi asapunika orasi sane prasida aturang titiang ring galahe sane becik kadi mangkin, mogi-mogi wenten pikenoh ipun. “ka kintamani nuju batur, rauh ring kayang numbas keranjang. Saking nuni tiang maatur-atur yening wenten iwang ampurayang” maka wesananing atur puputang titiang antuk parama santhi.</br>“OM SANTHI, SANTHI, SANTHI OM”ama santhi. “OM SANTHI, SANTHI, SANTHI OM”)
  • KABUD (KALESTARIANG BUDAYA BALI)  + (“Om Swastyastu” Suksma a“Om Swastyastu”</br></br> Suksma aturang titiang majeng ring pengenter acara antuk galah sane kapica ring titiang, Bapak/ Ibu guru sane wangiang titiang, punika taler semeton sisia sareng sami sane tresnasihin titiang. Rasa angayu bagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa duaning sangkaning asung kertha wara nugrahan Ida Dane sinamian pada ngemangguhang kerahajengan lan kerahayuan jagat. Ring galah sane becik puniki lugrayang titiang ngaturang orasi sane memurdan " BUDAYA BALI" </br></br> Seni budaya Bali sampun makembang becat gati sawireh prasida wenten sane saking alit sampun kapicayaning seni, baik seni musik tradisional Bali, seni Tari, utawi seni lukis Bali. Napi malih ring jagat sekadi mangkin, kesenian Bali punika sane jakti ngranayang Bali terkenal ring dura negara mawit kacingak ring Internet, taler sane ngranayang tamu dura negara punika melancaran ka jagat Baline. Pulo baline kapiranama olih para jenanane Pulo seribu pura, pulo Dewata, utawi the last pasadise, sane ngawinang pulau Baline kaparinama asapunika tur kasenengin olih para janane boyaja tios, punika santukan keasrian palemahan pulau Baline, katuku malih antuk seni lan budaya Bali, anayang sane prasida kecingak ring parindikan sekadi mangkin, minakadi tradisi budaya Baline sane kalalian, minakadi alit-alit sane nenten resep ring anggah ungguhing basa bali napi malih ring nyurat aksara bali.</br></br> Contoh ring ungkur punika prasida ngranayang budaya Bali ne sayan-sayan surup utawi ilang. Mangda nenten sekadi punika, ngiring sareng sami ngelestariang Budaya lan Seni Baline mangda tetep urip lan me-Taksu tur lestari. Silih sinunggil sane kanggen nguratang tur ngewerdiang seni budaya inggih punika wantah Iraga sareng sami patut melajahin tur ngemabangang budaya Bali, contohnyane, Tetabuhan lan Tari-Tarian druene sane pinaka tetamian utawi warisan saking leluhur Bali. Punika ngawinang iraga patut bangga dados generasi penerus Bali. Pinunas titiang sumangdane budayane nenten rusak tur punah, ngiring sareng-sareng lestariang budaya Baline. </br></br> Kawewewehin malih antuk akéhnyané wisatawan dura negara sané ngranjing ka nusa Bali, budaya Bali mangkin sayan rered, akéh alit-alit Bali sané mangkin ngawit ngiring budaya dura negara tur lali ring budaya druéné. Punika mawinan pemerintah Bali patut nglestariang budaya Bali mangda nenten punah tur mautsaha mangda generasi penerus prasida tertarik sareng budaya Bali tur ngawetuang budaya Bali sayan kasub.</br></br> Inggih wantah asapunika sane prasida aturang titiang, dumogi utsaha-utsaha sane sampun kamargiang olih pamerintahe anggen ngalestariang budaya Bali prasida ngeranjing ring pikayunan para yowanane mangkin, tur prasida sayan nglimbakang budaya Bali ring jagate. Ampurayang tiang yéning wénten kaiwangan kruna sané kawedar tiang puput antuk paramashanti.</br></br></br></br>“Om Shanti Shanti Shanti Om”amashanti. “Om Shanti Shanti Shanti Om”)
  • Harmonisasi Bhineka Tunggal Ika nuju Pemilu 2024 sané damai lan sukses  + (“Om Swastyastu” Sane wangiang titiang Tim“Om Swastyastu”</br></br>Sane wangiang titiang Tim BASAbali Wiki, lan para panureksa sinamian. Majeng ring galah sane becik puniki Pangripta nenten lali ngaturang suksmaning manah.Dumogi pangeweh druwene polih pangawales sane manut antuk sangkaning pasuecan Ida Sang Hyang Widhi Wasa, titiang kaicen galah nyarengin lomba puniki. Mangkin titiang jagi maktyang indik “Harmonisasi Bhineka Tunggal Ika nuju Pemilu 2024 sané damai lan sukses”</br></br>Salam Bhinneka Tunggal Ika, jagat Bali puja purnama. Ring pemilu 2024 sané jagi rauh, ngiring iraga sareng-sareng mautsaha antuk masa depan Nusa miwah Negara. Suargan iragane pinaka kakuatan, hak pilih pinaka pralambang keadilan. Silih asah, silih rungu, silih asih, silih asuh. Iraga merluang pemimpin sane percaya diri lan visioner, sane pacang ngadorong kemajuan Bali lan ngawulain kramane. Suara para yowanane pinaka pangentos, ngiringja para yowanane ring Bali kadadosang pilar pangentos sane maartos. Anggén suara antuk bijak, tur dadosang ragané pahan saking babad pemilihan sané bermartabat. Ngiring iraga sareng sami mulat sarira nuju pemilu 2024 sane damai lan sukses. Ngiringja demokrasi mamargi!</br></br>Inggih wantah asapunika sane dados baktyang titiang dumogi napi sane kabaktyang mapikenoh majeng ring Ida dane sareng sami. Akeh titiang matur, tur akeh iwang titiang, yening sekadi punika titiang nunas sinampura ring Wenten karaos titiang sane nenten manut ring manah. Sineb titiang antuk Parama Shanti.</br></br>“Om Shanti Shanti Shanti Om”rama Shanti. “Om Shanti Shanti Shanti Om”)
  • Ngolah Barang Bekas  + (“Om Swastyastu” Ring galahe sane becik sa“Om Swastyastu”</br> Ring galahe sane becik sakadi mangkin titiang pacang ngaturang orasi sane mamurda</br>”Urati ring Luu plastik Ngulati Bali Asri”.</br>Yening maosang indik kaasrian jagat Baline, sayuakti sampun kasub saking riin, sakewanten mangkin doh matiosan. Akeh pikobet sane nibenin jagate. Indayang ja uratiangyening sabehe bales rauh ka desa-desa toyane munggah, blabar ageng boya ja wantah ring kota kemanten nanging sampun nyluksuk rauh ka desa. Yening indike punika nenten wenten sane nguratiang, asapunapi kawentenan jagate ka pungkur wekas? Sinah jagat Baline nenten kariasri samaliha pikobet sane agengan pacang rauh nibenin jagat miwah sadagingipun sakadi tanah embid, blabar, polusi, toyane putek wastu sida ngawetuang pinungkan. Sampun sepatutne iraga sareng sami miara jagate miwah sadagingipun, sinalih tunggil pamargine antuk mareresik, utaminipun ngirangin ngawigunayang luu plastik kan nenten ngutang luu plastik ka telabahe sane pancang prasida ngawetuang blabar. </br>Inggih wantah kadi punika atur titiang.titiang nunas ampura yening wenten iwang. Om Shanti Shanti Shanti Omg wenten iwang. Om Shanti Shanti Shanti Om)
  • "Problematika Pendidikan Ring Pelosok Indonesia"  + (“Om Swastyastu”. Suksma aturang tit“Om Swastyastu”.</br> Suksma aturang titiang antuk galah sane kapaica ring sikian titiang. </br>Para angga panureksa sami sane wangiang titiang, </br>Tim BASAbali Wiki sane kusumayang titiang, </br>Asapunika taler para atiti sareng sami sane tresnasihin titiang.</br>Sadurung titiang matur pinih riin lugrayang titiang ngaturang rasa angayubagia majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa antuk pasuécan Ida ring rahinané mangkin, titiang kaicén galah ngaturang sarin-sarin manah titiang, ring lomba Wikithon puniki.</br> Wenten akeh pikobet sane nyadelin nincapang kualitas pendidikan nasional. Silih tunggilnyané inggih punika sistem pendidikan ring wewidangan sane kantun endep, sane sering pisan manggihin akeh alit-alite sane nenten polih pendidikan. Yéning pikobet puniki nénten gelis kapuputang, sinah pacang sayan ngreredang sistem pendidikan ring Indonésia. Aspék sané ngawinang genah pelosok madué tingkat pendidikan sané endek, riantara punika nénten wénten fasilitas sané jangkep anggén nyokong proses pembelajaran, kakirangan tenaga pendidik taler dados faktor sané ngawinang endek pendidikan ring genah pelosok.</br> Asapunika prasida aturang titiang ring galahe sane becik puniki mogi-mogi pemerintah nénten wantah ngicénin anggaran anggén ngamecikang pikobet, sakéwanten taler mangda urati yéning anggaran punika sampun kasebar antuk merata ngantos ka pelosok daerah miwah ngawasin kawigunan dana punika mangda samian sekolah sané wénten ring Indonésia madué fasilitas sané jangkep anggén nincapang mutu Pendidikan Indonésia. Suksma antuk uratiannyane, prade wenten sane nenten manut ring arsa, titiang nunas geng rena pangampura. Puputang titiang antuk paramasantih. </br>“Om Santih, Santih, Santih Om”.masantih. “Om Santih, Santih, Santih Om”.)
  • Ngelestariang Sektor Sektor Bali, Minakadi Pariwisata Lokal  + (“PARIWISATA RING BALI” Om Swastyastu, rin“PARIWISATA RING BALI”</br></br>Om Swastyastu, ring rahina mangkin titiang jagi ngaturang suksmaning manah majeng ring para pamiarsa lontar puniki. Ngiring iraga matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, Panembahan iragane Sane Maha Kuasa, sane sampun maicayang urip sane becik ring iraga, mangdane iraga mrasidayang ngaturang ayah sakadi mangkin. Sadurung titiang ngelanturang atur, pinih riin lugrayang titiang ngaturang suksmaning manah, santukan sampun sueca wacen ring titiang. Ring rahinane mangkin titiang jagi ngaturang pidarta sane mamurda " Ngelestariang Sektor Sektor Bali, Minakadi Pariwisata Lokal". </br>Sakadi sane sampun kauningin, pariwisata ring Bali sayan nglimbak. Puniki prasida kabuktiang saking akéhnyané wisatawan dura negara miwah wisatawan lokal sané malancaran ka Bali. Lianan ring liburan, dura negara miwah lokal puniki seneng pisan malancaran ka objek-objek wisata ring Kuta, Ubud, tanah lot miwah akéh malih.</br>Turis-turis sané malancaran ring Kuta, inggih punika ring pasisi, ketahnyané ipun seneng nglaksanayang berjemur, main olahraga surfing, volly, miwah wénten taler sané nglangi ring pasisi. Tiosan ring Kuta, para turis puniki taler seneng malancaran ka Ubud antuk nyingakin kabecikan alam ring Ubud. Turis taler seneng ring lukisan-lukisan karya anak Bali miwah cendera mata sané unik sané wantah wénten ring Ubud. Lianan ring Kuta miwah Ubud, wénten taler genah wisata sané akéh karauhin olih para turis lokal miwah dura negara, inggih punika tanah lot. Turis saking dura negara miwah lokal sering pisan lunga ka tanah lot antuk nyingakin pemandangan sané becik, minakadi nyingakin sunset utawi pura sané wénten irika.</br>Indiké punika ngawinang devisa negara sayan nincap. Punika mawinan, iraga patut nyiptayang suasana sane aman lan degdeg tur maparilaksana becik majeng ring samian krama, utaminnyane majeng ring para wisatawan dura negara miwah lokal sane malancaran ka Bali, mangda setata ngamolihang tur ngajegang predikat sane becik indik nusa Bali punika nusa sane becik pisan tur asri pisan.</br>Inggih, sane mangkin titiang nunas geng rena sinampura yening wenten atur titiang sane nenten manut ring kayun para pamiarsa. Aturang titiang suksmaning manah.</br>Punika mawinan titiang muputang antuk Parama shanti</br>Om Shanti Shanti Shanti Om. Parama shanti Om Shanti Shanti Shanti Om.)
  • Panglalah sane kaon saking nincapnyane pariwisata  + (“Panglalah sane kaon saking nincapnyane pa“Panglalah sane kaon saking nincapnyane pariwisata”</br></br>Om Swastiatu, </br>Sane wangiang titiang: angga panureksa makesami, sane wangiang titiang Tim BASAbali Wiki, punika taler para atiti sareng sami sane tresnasihin titiang. Rasa angayu bagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, duaning sangkaning asung kerta wara nugrahan Ida, titiang prasida masadu ajeng ring Ida Dane sareng sami.</br>Pariwisata bali inggih punika pariwisata sane kasumbung ring mancan negara. Sakewanten yening pariwisata sane sayan akeh nenten becik antuk kahuripan jagat bali.Manut data Badan Pusat Statistik (BPS) Provinsi Bali, ring Agustus 2023 wenten 522,14 tali utawi 88,73% wisatawan mancanegara (wisman) sane malancaran ka Pulau Dewata. Akeh wisatawan mancanegara (wisman) sane nenten patut paripolah nyane. Sekadi WNA sane kebut kebutan ring margi. Pemerintah patut mautsaha kebijakan pariwisata lewih perketat antuk ngicalang WNA sane nenten patut punika</br>Wantah asapunika sane prasida aturang titiang, mogi-mogi prasida dados uratian lan kelaksanayang ring program kerja sane sampun direncanakan olih calon manggala Bali sane terpilih ring Pemilu 2024. Yening wenten kaiwangan titiang matur amatra, titiang nunas geng rena sinampura. Sineb titiang antuk Paramasanti</br>Om Shanti Shanti Shanti Omtuk Paramasanti Om Shanti Shanti Shanti Om)
  • Pelestarian aksara bali  + (“Pelestarian Aksara Bali” Om Swastyastu,“Pelestarian Aksara Bali”</br></br></br>Om Swastyastu,</br></br>Sane rumaga angga panureksa sane dahat kusumayang titiang. Para pamilet sami sane wangiang titiang,</br>Punika taler para atiti sareng sami sane tresna asihin titiang.</br></br>Sadurung titiang ngawitin matur amatra, ngiring sareng sami nyakupang kara kalih nyihnayang rasa angayubagia majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning sangkaning pasuecan asung kerta wara nugraha Ida, titiang pingkalih ida dane prasida mapupul ring acara sane becik puniki inggih punika “Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi”.</br> Ring jagate wenten makudang kudang kebudayaan. Akehnyane kebudayaan punika meduwe ciri khas sane lian lian, ngawit saking tradisi, tata basa, basa sane kaanggen, miwah sane lianan. Ring jagat Bali taler wenten kebudayaan sane sampun ketami saking nguni, sinalih tunggil nangge basa bali sebilang wai. Wenten taler sesuratan-sesuratan unik sane kaanggen ring papan-papan nama sane wenten ring jagat Bali sane ngangge sesuratan Aksara Bali, pinaka kebudayaan sane ketami saking nguni. Nangging ring jagate sekadi mangkin kebudayaan- kebudayaan puniki sampun nenten sane rungu saantukan kocap Aksara Bali punika kuno lan sukar atuk melajahin. Puniki sane ngawinan kebudayaan wekas riwekasan presida kaengsapang lan ilang saking jagate, nika sane ngawinang kebijakan-kebijakan saking pemerintah pinaka guru wisesa presida ngajegang budaya punika</br></br>Puniki utsaha-utsaha sane dados kemargiang olih para pemerintah minakadi</br></br>Ngemargiang penyuluhan indik basa lan Aksara Bali sane mabuat pisan, pinaka sinalih tunggil kebudayaan ring jagat Bali sane metetujon manda parajana ne uning lan mangda presida ngemargiang sedina dina.</br>Ngemargiang Wimbakara Basa Bali lan nyurat Aksara Bali ring desa desa, taler ngicenin hadiah sane becik mangda parajana ne akeh sane nyarengin.</br>Nadosin bahasa lan aksara bali pinaka sinalih tunggil peplajahan wajib ring sekolah sekolah mangda ne akeh para yowana sane preside ngangge basa lan Aksara Bali</br>Nincapang acara acara ring masyarakat mangda ne sida ngelestariang kebudayaan minakadi Bulan Bahasa Bali, pesta kesenian bali miwah sane lianan pinaka genah ngajegang basa lan aksara bali.</br>Sane pinih untat mangdane ring pura, kantor, sekolah miwah sane liaanan ngangge papan nama sane medaging aksara bali.</br></br> Saking pikobet punika titiang ngaptiang majeng ring para pemimpin Bali sane kapilih warsa 2024 mangda tegas lan konsisten, taler prasida ngajegang basa lan Aksara Bali . Mangda mautsaha ngajegang basa lan Aksara Bali manda nenten punah. Ngiring semeton sami sareng jaga gumi Baline tur urati ring kawentenan basa lan Aksara Bali. Mangdane basa lan Aksara Baline pinaka tetamian leluhur saking nguni nenten kaengsapang. Inggih wantah asapunika prasida aturang titiang, kirang langkung titiang nunas ampura tur puputang titiang antuk parama santi.</br> Om Santih, Santih, Santih Om.rama santi. Om Santih, Santih, Santih Om.)
  • Pengangguran Sane Ngawetuang Pikobet Sosial  + (“Pengangguran Sane Ngawetuang Pikobet Sos“Pengangguran Sane Ngawetuang Pikobet Sosial”</br></br>Om Swastysatu,</br>Om Awighnam Astu Nama Sidham,</br></br>Sane pinih ajeng,suksma titiang matur majeng ring IDA SANG HYANG WIDHI WASA duaning ASUNG KERTA WARA NUGRAHAN IDA iraga makesami prasida sareng-sareng nyarengin lomba puniki</br></br>Para angga panureksa sane dahat wangiang titiang ,Tim BASAbali Wiki sane kusumayang titiang taler para semeton sareng sami sane banget tresna sihin titiang,ring galahe sane becik puniki, titiang jagi pacang matur nganinin indik “Pengangguran Sane Ngawetuang Pikobet Sosial”.</br></br>Ring aab sekadi mangkin akeh pikobet sosial ring jagate, contonyane pengangguran , pengangguran akeh ngicenin pikobet ring para yowana ring jagate. Tingkat pengangguran sane akeh, prasida ngawetuang rasa frustasi miwah instabilitas sosial. Pengangguran mamargi sangkaning kawéntenan ketidakseimbangan pantaraning pakaryan miwah akéhnyané tenaga kerja sané nincap nyabran warsa.Pangangguran taler prasida ngawinan pikobet ring sekancan yowana, taler masa depan ekonomi ipuné.Sape sira ja sane kapilih dados pemimpin 2024 mangde menadosan program kerja inggian pikobet pengangguran puniki.</br></br>Inggih wantah asapunika sane presida aturang titiang. Yen prade wenten atur titiang sane nenten mungguh ring pikayunan, titiang nunas geng rna pangampura.Pinaka wasananing atur, sineb titiang antuk parama santih.</br>Om Santih Santih Santih Om.parama santih. Om Santih Santih Santih Om.)
  • SUTINDIH RING ASAS PEMILU ANGGE PAMATUAN PEMILIHAN SANE DEMOKRASI  + (“SUTINDIH RING ASAS PEMILU ANGGE PAMATUA“SUTINDIH RING ASAS PEMILU </br>ANGGE PAMATUAN PEMILIHAN SANE DEMOKRASI” </br> </br> </br>"Om Swastyastu" </br> Kapertama majeng ring; </br>Angga Panitia Basa Bali Wiki sane wangiang titiang, Para tim angga panureksa sane singgihang titiang. </br> </br> Singgih majeng ring semeton sami sane tresna asihin titiang. Angayubagia atur uningayang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widi wasa, duaning asung kertha wara nugraha Ida iraga sareng sami prasida kenak rahayu kadi mangkin midabdabin pemilu jagi rauh puniki. Sane mangkin titiang jagi matur amatra orasi sane mamurda “SUTINDIH RING ASAS PEMILU ANGGE PAMATUAN PEMILIHAN SANE DEMOKRASI”. </br> </br> Ida dane sane wangiang titiang, minab sami sampun uning indik pamargi pamilu jagi kalaksanayang ring sasih Februari 2024. Pidabdab makudang-kudang partai sampun midabdabin para angga anggotanyane sane jagi munggah dados calon Presiden & Wakil Presiden, Gubernur, Bupati, DPR, DPRD, DPD, miwah sane lianan. Pasangan-pasangan calon punika sami sampun madue misi miwah visi sane tegep tur mautama pesan. Kemaoan ring sajeroning visi tur misi punika akeh sane nenten 100% memargi antar kadi sinalih tunggil para angga calon, babutanne sane mangkin mangda sida milah tur sami krama milih calon pamimpin sane yukti-yukti pacang sida ngewerdiang seni budaya lan miwah ngemajuang panegara puniki kawekasan ngantos krama sida gemah ripah loh jinawi. </br> </br> Manut punika, iraga dados krama Indonesia sapatutnyane yukti-yukti uning lan resep ring asas-asas pemilu sane kadadosang dasar mautama ring pemilihan nemu mupakat sane demokratis. Wenten makudang-kudang asas pemilu minakadi: </br>1. Langsung </br>Langsung artosnyane krama milih langsung manut pikayunnyane ring genah panyoblosan. </br>2. Umum </br>Umum artosnyane pamargi pamilu mamargi ring sawewengkon panegara ring dija kramanne punika meneng yen sampun cacakan yusane manggeh tur sida sampun milih ring pamilu saha nenten minayang agama, suku, ras, jenis kelamin, golongan, lan pekerjaan. </br>3. Bebas </br>Bebas punika nenten kaiket oleh angga utawi kelompok ring sajeroning milih sapa sira sane kakayunin ring pamilihan punika. </br>4. Rahasia </br>Rahasia arotosnyane nenten wenten sapa sira ugi uning ring pilihan kramane punika, majanten wantah newek sane tatas ring kawentenanne punika, napimalih anak tiosan sapatutnyane nenten uning naler. </br>5. Jujur </br>Jujur artosnyane satya ring pageh hati ring midabdabin kawentene sane sujati ngaksi miwah ngamargiang pemilihan punika. </br>6. Adil </br>Adil artosnyane ring pamargi pemilu wenten pemilih utawi pamilet pateh-pateh punika polih payanggra sane kadasarin antuk palaksana sane becik. </br></br>Inggih Ida dane sareng sami, prasida titiang cutetang daging atur titiang, ring sajeroning iraga iraga nyaga kaudaulatan pamilu patut iraga yukti yukti resep ring asa pamilu sane kamanggehang ring pasal 3, UU Nomor 7 2017.</br> </br>Inggih, asapunika titiang prasida maatur-atur ring galahé sané becik puniki. Matur suksma majeng ring uratian idadané, menawi wénten basa basitha nénten manut ring kayun utawi tan kearsa ring manah soang-soang, lugrahang titiang nunas geng rena pangampura. Inggih puputang titiang bebaosan punika antuk parama shantih. </br> </br>"Om Shantih Shantih Shantih Om"ma shantih. "Om Shantih Shantih Shantih Om")
  • Sampah Utawi Mis Sane Nyemerin Wewidangan Pariwisata  + (“Sampah Utawi Mis Sane Nyemerin Wewidanga“Sampah Utawi Mis Sane Nyemerin Wewidangan Pariwisata”</br> </br>Om Swastyastu</br> </br>Angga Panureksa sane wangiang titiang</br>Asapunika taler, semeton sareng sami sane tresnasihin titiang</br> Kaping ajeng ngiring sareng sami ngaturang rasa angayubagia majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, sangkaning pasuecan Ida titiang ngiring ida dane sareng sami prasida mesadu ajeng ring genah lan galah sane becik kadi mangkin puniki ring parikrama Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi. Sadurung nglantur icenin titiang nyinahang angga wastan titiang Ni Komang Riska Dewi. Ring galahe mangkin, lugrayang titiang ngaturang pidarta utawi orasi sane mamurda “Sampah Utawi Mis Sane Nyemerin Wewidangan Pariwisata”</br> Semeton sareng sami, Bali kepanggihin antuk keluwihan miwah keasrian jagatne sane prasida narik wisatawan mangda rauh ke Bali. Akeh genah wisata sane wenten ring Bali, nanging mangkin sampun akeh masih genah wisata sane kacemerin antuk sampah wiadin mis sawireh akeh sane ngutang sampah nenten ring genahnyane lan nenten eling teken palemahan. Yening parilaksana puniki keterusang pastika jagat Bali nenten asri malih, lan nika sane prasida ngranayang Bali nenten dados destinasi wisata sane katuju olih wisatawan mancanegara, lan olih parilaksana puniki nenten kelaksanayang tri hita karana sane wenten ring Bali. Pikobet puniki sane mewehin krama bali sawireh akeh krama sane state ngaptiang pikolihnyane saking pariwisata. Saking pikobet puniki, titiang ngaptiang majeng ring semeton sareng sami mangda nguratiang mis lan palemahan duene, titiang ngaptiang para pemimpin Bali sane pacang kapilih ring warsa 2024 mangda nguratiang indik mis utawi luwu sane wenten ring Bali. Pemimpin Bali keaptiang mangda prasida ngicenin solusi ring pikobet mis puniki lan prasida ngicen conto indik utsaha nyaga palemahan mangda prasida katulad olih krama Bali sane lianan.</br>Inggih wantah asapunika sane prasida aturang titiang ring galah sane becik puniki. Dumogi napi sane aturang titiang prasida keresepang tur kelaksanayang. Peed prada yening wenten atur titiang sane nenten manut ring arse titiang nunas geng rena pengampura. Sineb titiang antuk paramasanti..</br> </br>Om Santih, Santih, Santih Omramasanti.. Om Santih, Santih, Santih Om)
  • BALI RESIK  + (𝗣𝗘𝗠𝗕𝗨𝗞𝗔𝗔𝗡 : OM SWAS𝗣𝗘𝗠𝗕𝗨𝗞𝗔𝗔𝗡 : </br></br> OM SWASTYASTU</br>Majeng ring pemerintah Murdaning Jagat Bali sane anyar sane kusumayang tiang. Punika taler majeng ring yowana Bali sane wangiang titiang. Ring rahina sane mangkin titiang Pacang ngunggahang Orasi sane mamurda "Bali Resik".</br></br></br></br> Bali inggih punika genah wisata sane pinih utama karauhin olih para wisatawan lokal miwah mancanegara. olih krana punika iraga patut nyaga kaasrian Baline.</br></br> Ida dane sareng sami pamekasnyane para sisya sane tresnanin tresnasihin titiang "Napi sane kawastanin Bali Asri?" Bali Asri nenten je ties asapunapi I rage sareng sami miara sawawengken, I rage soang - soang mangda setata bersih lan asri, sumangdane Pemerintah murdaning jagat Bali mangda ngutsahayang program - program sane becik pisan sane metetujon miara Bali setata bersih lan asri. Program - program sakadi nglaksanayang gotong royong wajib nyabran rahina jum'at, nyiagayang tongos sampah ring makudang - kudang genah umum miwah ring sisin - sisin margi. Nglaksanayang pemisahan sampah organik miwah non organik.</br></br> Inggih suksme para yowana sareng sami sane tresnasihin titiang, ngiring takenang ring sajeroning angga soang - soang, sampunke I rage midabdabin usaha - usaha sane metetujon miara kebersihan lan keasrian jagat Baline? Yen ten I rage sane miare kebersihan lan keasrian jagat baline sire malih? Duaning asapunika ngiring para yowana sareng sami ngawit mangkin sikiang ragane.</br></br>𝗣𝗘𝗡𝗨𝗧𝗨𝗣 :</br></br>Inggih ida dane sinareng sami wantah asapunika orasi saking, yening wenten atur titiang sane nenten manut ring kayun ida dane sinareng sami titiang nglungsur geng rena Pengampura Puputang titiang antuk Paramasantih.</br></br> OM SANTIH,SANTIH, SANTIH OMmasantih. OM SANTIH,SANTIH, SANTIH OM)
 (Achmad Obe Marzuki embas ring Jakarta, 30 Juli 1975. Dané meneng ring Ba)
  • " KEMACETAN YANG TERJADI DI BALI "  + (" KEMACETAN YANG TERJADI DI BALI " OM SWA" KEMACETAN YANG TERJADI DI BALI "</br></br>OM SWASTIASTU</br></br>Titiang ngajiang Pemerintah Bali miwah titiang tresnain timpal-timpal titiangé sané bagia.</br>Ngiring iraga sareng sami ngaturang puja pangastuti ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, sane sampun ngicenin iraga Sang Hyang Kertawarane, mawinan iraga sareng sami prasida mapupul ring genah puniki. Sadurunge titiang ngaturang pidarta puniki, pinih riin titiang ngaturang suksmaning manah antuk galah lan galah sane kapaica ring titiang, antuk ngaturang pidarta pangapti majeng ring pamerintah Bali sane mamurda "KEMACETAN YANG TERJADI DI BALI".</br>Jembatan macet sangkaning akéhnyané kendaraan motor nénten pateh sareng akéhnyané margi. Akéhnyané kendaraan bermotor miwah mobil sayan nincap nyabran rahina.Punika mawinan, mobil, transportasi umum miwah sepeda motor akéh ring margi, macet ring margi. Kram punika taler prasida ngirangin kawéntenan krama sané macet ring margi. Para buruh pacang telat rauh ring genah makarya miwah para sisia pacang telat rauh ring sekolah.</br>Krana liu pesan anake ane majalan, liu pesan anake ane nongos di jalan, buina liu pesan anake ane tusing satinut teken awig-awig.</br>Ring galahe sane becik puniki titiang nunas mangda semeton sami ngelidin kemacetan ring Bali. Yening iraga nenten prasida ngelidin kemacetan ring Bali, paling nenten iraga prasida ngirangin kemacetan ring Bali. Wénten kakalih pamargi utama sané prasida kamargiang anggén ngirangin kemacetan. Kapertama, nganggén angkutan umum nénten nganggén kendaraan pribadi, nganggén angkutan umum prasida ngirangin volume kendaraan ring margine. Pamuputipun, lalu lintas ring marginé pacang sayan rered. Kaping kalih, i raga patut malajah majalan yéning pamarginé nénten doh saking genah i raga. Cara puniki dangan, sakéwanten méweh pisan kamargiang. Nanging majalan punika becik pisan antuk kesehatan, tur majalan sampun prasida ngirangin macet ring Bali. Tiang percaya yéning ngalaksanayang kalih utsaha puniki, macet ring Bali prasida ngirangin.</br>Nanging, Pemerintah Bali kaaptiang prasida nincapang kenyamanan miwah keamanan ring angkutan umum. Tiang percaya yéning angkutan umum punika aman tur nyaman, akéh panumpangnyané. Pamuputnyané, kawéntenan transportasi pribadi pacang sayan rered.</br>Inggih wantah asapunika sane prasida aturang titiang, dumogi wenten pikenohipun. Ampurayangja yening wenten iwang baos miwah laksana. Aturang titiang suksmaning manah. </br></br>OM,SHANTIH,SHANTIH,SHANTIH,OMing manah. OM,SHANTIH,SHANTIH,SHANTIH,OM)
  • Dijajah  + ("Apa Masalah yang Paling Mendesak Untuk Di"Apa Masalah yang Paling Mendesak Untuk Ditangani Oleh Para Calon Pemimpin Bali?"</br></br>Om Swastyastu,</br>Sane wangiang titiang para panureksa, sane wangiang titiang Tim BASAbali Wiki, punika taler para atiti sareng sami sane tresnasihin titiang. Rasa angayu bagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, santukan asung kerta wara nugrahan ida, iraga sareng sami prasida mesadu ajeng majeng ring ida dane sareng sami.</br></br>Ring Indonesia pulau sane pinih becik tur terkenal inggih punika Pulau Bali utawi Pulau Seribu Pura. Pulau Bali sampun keloktah ke dura negara, sane mawinan nenten ja tios inggih punika bali medue budaya, adat, tradisi, miwah alam sane becik tur asri sekadi carik utawi sane tiosan. Nika mawinan toris saking manca negara rauh ke Bali. Nanging nika sane mawinan akeh toris manca negara sane numbas lahan utawi tanah carik sane wenten ring Bali, sane dados masalah inggih punika lahan nepunika lakar anggena hotel utawi vila. Nika sane mawinan carik sane dados ikon Bali sekancan warsa ngansan kidik. Taler nika sane mawinan orang lokal utawi krama Baline pacang dados antek-antek torise punika. Yening iraga lacur, sinah iraga pacang maburuh ring torise punika di gumi iraga pedidi. Santukan iraga sane ngicenin marga utawi genah sane becik utawi nyaman majeng ring para totis manca negara nepunika, utawi bahasa liane iraga ngicenin toris maca negara nepunika menjajah Bali secara perlahan.</br></br>Pengaptin titiang majeng ring calon manggala Bali 2024 sane kejudi, mangda prasida natasin krane utawi masalah nepunika, santukan nika medue pengaruh besar majeng ring pulau Bali antuk selanturnyane.</br></br>Ainggih wantah sekadi nepunika sane prasida aturang titiang, yening wenten kosa kata utawi tutur titiang sane nenten manut ring arsa, titiang nunas geng rena sinampura. Sineb titiang antuk paramashanti</br>Om Shanti, Shanti, Shanti Om paramashanti Om Shanti, Shanti, Shanti Om)
  • Memberi Uang Bukanlah Ciri Calon Pemimpin yang Baik  + ("Bapak/ibu, niki wenten jinah 200.000, Bap"Bapak/ibu, niki wenten jinah 200.000, Bapak/Ibu pilih tiang benjangan ring pemilu ya!" Lengkara puniki sampun ketah kapireng olih para pamilet utawi calon pamilet daweg Pemilu 2024 puniki. Ring pantaraning sakancan calon sané mautsaha molihang suara saking krama antuk kampanye, wénten sané nganggén cara puniki anggén ngamolihang suara saking kramané. Nanging wenten taler anak sane kicen jinah, tur anake punika ngedumang padana punika ring sor aturan wewalungane. Raris napi teges lengkara punika? Parindikan punika wantah parilaksana sané kamargiang olih para jana sané sampun kapilih sané kawastanin "Politik Uang". Politik uang (Money Politics) inggih punika praktik korupsi sané kamargiang olih calon legislatif anggén ngarayu para pamilet antuk ngicénin makudang-kudang pikolih, marupa jinah utawi materi sané lianan. Politika jinah taler kawedarang pinaka parilaksana numbas suara pamilih olih pamilet. Sajeroning politik jinah, para pamilet pacang marasa kirang otonomi rikala milih calon pamimpin miwah pacang lali ring aspek-aspek sekadi kinerja miwah rekam jejak calon pamimpin antuk dasar jinah.</br></br>Yéning cingak ring kawéntenané sakadi punika, iraga minab sampun marasa, "waduh, 200.000 cuma nyoblos nomor gen?". Nanging, napike iraga minehin malih sapunapi pikobet punika pacang mapikenoh ring jagate mangkin? Silih tunggil pitaken sane patut kaunggahang inggih punika, ring dija parajanane jagi ngambil jinahnyane? Santukan anake sane mapi-mapi, tan pacang mrasidayang ngrereh jinah saha becik. Ipun mapi-mapi pacang nyumbungang dewek, tur ipun mapi-mapi malih jagi nunas jinah. Praktik korupsi politik uang puniki ring pamuputnyané ngamedalang para pamimpin sané wantah urati ring kepentingan pribadi miwah kelompok, nénten ja krama sané milih dané. Dané rumasa patut ngrereh keuntungan saking jabatannyané, silih tunggilnyané antuk ngwaliang modal sané kaambil ring kampanye. Pamuputné ri sampuné ida madeg, ida pacang ngamargiang makudang-kudang penipuan, nampi suap, gratifikasi utawi korupsi sané lianan ring makudang-kudang wangun.</br></br>Punika yening selehin saking segi politik, sapunapi malih saking segi agama? Yadiastun tiang tan ja mlajahin indik saananing agama, tiang pracaya tan wenten agama ring jagate puniki sane ngurukang wiadin mituturin anak lianan mangda nglaksanayang paindikan-paindikan sane tan patut sakadi asapunika. Sajeroning politik miwah agama, politik uang puniki wantah prasida ngicénin kasukertan sané nénten ajeg miwah pamuputnyané wantah nyokong kasengsaran kramané yéning calon pamimpin punika kapilih dados pamimpin kramané sané selanturnyané. Iraga pinaka pamilet sane uning ring indik sane becik lan sane kaon, patut waspada ritatkala nulak parindikan sakadi punika. Iraga nenten prasida ngicalang indik penipuan ring pemilu sane jagi rauh, nanging ngiring iraga ngingetang ring krama sane pinih raket ring iraga indik pikobet politik uang, duwaning utsaha sekadi punika sane prasida ngadorong anak tiosan mangda ngamargiang kabecikan sane pateh tur ngewetuang pauwahan sane becik ring wawidangan iraga. Ngiring iraga ngaryanin pemilu sane kadasarin antuk prinsip Luber Jurdil, duaning antuk pamilih sane berdaulat sinah pacang ngawetuang negara sane kukuh.</br></br>#BersamaKamuNegaraMajunegara sane kukuh. #BersamaKamuNegaraMaju)
  • "Infrastruktur jalan miwah penerangan sane rusak ring Bali"  + ("Infrastruktur Jalan Miwah Penerangan Sane"Infrastruktur Jalan Miwah Penerangan Sane Rusak Ring Bali"</br></br></br> Ring galahe sane becik puniki, titiang jagi nyaritayang indik mabuat pisan ngalimbakang infrastruktur jalan lan lampu ring pulau Bali sane becik puniki. Infrastruktur jalan sane becik inggih punika tulang punggung pertumbuhan ekonomi miwah karahayuan masyarakat. Antuk nincapnyané kawéntenan krama miwah pariwisata ring Bali, panglimbak margi sané efisien miwah aman dados parindikan sané mabuat. Iraga mautsaha ngrancang lan ngelaksanayang proyek jalan sane nenten je wantah ngalimbakang arus transportasi nanging taler nguratiang kesejahteraan lingkungan.</br> Lianan ring punika, lampu jalan sané becik taler mabuat pisan anggén nincapang keamanan miwah kenyamanan wargi miwah wisatawan. Malarapan antuk pencahayaan sané becik, iraga prasida ngardi genah sané aman tur asri.</br> Iraga maosang nenten ja wantah indik margi miwah lampu, nanging indik dasar kauripan sane becikan. Infrastruktur sane kukuh nyihnayang komitmen iraga majeng ring kesejahteraan bersama. Pamerintah patut urati pisan ring pikobet puniki, mangda sahananing pamargi sane kamargiang prasida rahayu, degdeg tur madaging pangajap-ajap</br>Inggih wantah asapunika sane prasida aturang titiang, ampurayang atur titiang yening wenten kaiwangan. Puput atur titiang matur suksmaning manah.Puput atur titiang matur suksmaning manah.)
  • "Kepengawanan lan Pusaka: Nyambutang Kekinian sareng Tradisi ring Bali"  + ("Kepengawanan lan Pusaka: Nyambutang Kekin"Kepengawanan lan Pusaka: Nyambutang Kekinian sareng Tradisi ring Bali"</br></br>Sané prasida ngawarang sajanan para warga Bali sane ngamargiang upacara nenten mapupulang tata-cara pinilih rahina ngusaba. Panugrahan jagat panglipuran punika patut kapertama ngelaksanayang pangawit makta ané kahuripan ring jagate dewa-brana. Kanti rikala sang hyang Widhi nyadang ring loka puniki, patut peranten, pitra lantur ring ring jagat kapituru, pinaka seneng ngraksa nenten sangsrara nampi.</br></br>Yadiastun, anake sane len sujati manut, warga Bali patut kakedas panca tata wargi sane sampun kaping pisan prasida maprani pinilih. Matula sekadi mamurda antuk pamikiran, mamurda lebur, mamurda ring jagat sane sampun kaping pisan suci. Apang, nuju pinaka-tata, sareng suba anut.</br></br>Nganutin pamikiran sane prasida kaendakang ring sekadi tanah air kita puniki, prasida silih sinunggilang dados ajengan titiang sekadi anake ring Bali, nunas acara sane cecik panglurah, mireng anake mangda patut wantah sasampun ring pratima, patut nora lakar mabakti nenten wantah mawasta ring jagat sane cecik nganutin pararaton. </br></br>Nyarengin pamikiran sane sejati, akudang kawidyan anut sane kasobyahang para pahlawan-pahlawan, mawasta ring jagat sane cecik, tur wantah nglaksanayang angaji ring makudang kawidyan anut sane kasobyahang para pahlawan-pahlawan, nganutin krama Bali sane antuk pedoman mawasta ring jagat sane cecik panglurah mawasta mangda, mara krama sane cecik mawasta. </br></br>Nganggen sinar-tanah Bali sane sampun kaping pisan inggih suba kajangang, patut ring upacara pangawit, inggih punika panglipuran prasida ngaturang suci kaki-ditanah ring para pejuru ring kala puniki, ajengan para sulinggih, ajengan-ajengan sane pinih utama ngaptiang ring kramane nganutin sinar-tanah Bali sane sampun kaping pisan inggih suba. </br></br>Sakewanten, inggih punika angga kasobyahan mawasta, sane jati wantah mangda asiki nyuputang tamuk, lan patut asiki ngubah pedagedan raga puniki mara pangayun ring sakancan suba kajangang kramane, patut asiki nganyutang aji-gelis puniki nganutin makta ané kahuripan.</br></br>Matula pamargi sane sampun kaping pisan inggih suba, mangda puniki prasida nglaksanayang pangawit, kajangang manutang para prajuru sane sampun kasobyahang ring rahina kala puniki. Nyarengin panglipuran puniki, kajangang manutang ajengan ane sampun kaping pisan kasobyahang, mara nuju inggih punika, kajangang manutang para pejuru ring kala puniki.</br></br>Ngalahin aji-gelis, kajangang manutang panglipuran puniki ngraksa panglipuran punika, kajangang manutang ajengan ane sampun kaping pisan kasobyahang, kajangang manutang para pejuru ring kala puniki. Matula pamargi sane sampun kaping pisan inggih suba, mangda puniki prasida nglaksanayang pangawit, kajangang manutang para prajuru sane sampun kasobyahang ring rahina kala puniki.</br></br>Nyarengin panglipuran puniki, kajangang manutang ajengan ane sampun kaping pisan kasobyahang, mara nuju inggih punika, kajangang manutang para pejuru ring kala puniki. Ngalahin aji-gelis, kajangang manutang panglipuran puniki ngraksa panglipuran puniki, kajangang manutang ajengan ane sampun kaping pisan kasobyahang, kajangang manutang para pejuru ring kala puniki.ang manutang para pejuru ring kala puniki.)
  • Penyakitan Sosial Sane Patut Kauratiang Saking Pemerintah  + ("Om Swastiastu" Sugeng enjing para panjen"Om Swastiastu"</br></br>Sugeng enjing para panjenengan. Mangkin, kita patut dados swargi sane ngenyelinin indik masalah sosial ring Bali. Pemerintah Bali patut mautusang nglaksanayang solusi sane nyaridin nenten jenek ring sami rakyat Bali. Misalin, masalah pariwisata sane patut kacaritayang tiosan sane setata dados pamargi. Prasida mapupulang ring program-program inovatif miwah parikrama sane dados pemercepat solusi ring masalah puniki.</br></br>Lianan saking puniki, masalah pamertan lan pertanian taler patut dados perhatian serius. Rakyat Bali sane ngalaksanayang pamertan taler dados pangrasa pararem pangan ring nusa puniki. Pemerintah Bali dados pangaweruhang dados ngaturang dukungan lan pamargi sane suba kaanggen ring rakyat. Prasida nganutin inovasi-inovasi anyar sane prasida dados pemulihan ring sektor pertanian, miwah malih dados pangrama sane mekepung masalah ring Bali.</br></br>Sampun ring atma puniki, kita dados awataran nglaksanayang sami peran puniki. Prasida dados awataran nganutin perbekel utawi banjar, ngambil parilaksanaan ring program pemerintah, miwah nyihnayang parikrama sane sampun ketah ngupayaang pemulihan ring Bali. Dados kaweruhan miwah semangat tatkala mewastuti mangda rahayuning Bali ngelantur antuk pangaweruh sane nenten sami. </br></br>Inggih wantah asapunika sane dados</br>baktyang titiang dumogi napi sane</br>kabaktyang mapikenoh majeng ring</br>ida Dane sareng sami. </br>Sineb titiang antuk Parama Shanti.</br></br>"Om Shanti Shanti Shanti Om"rama Shanti. "Om Shanti Shanti Shanti Om")
  • MEKEBER NGIMBANG NGEREREH GENAH UTAMA  + ("Om Swastyastu Om" Kapertama majeng ring;"Om Swastyastu Om"</br> Kapertama majeng ring;</br>Angga Panitia Basa Bali Wiki sane wangiang titiang,</br> Para team angga panureksa sane singgihang titiang.</br></br> Angayubagia aturuningang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning malarapan sih asung kerta wara nugrahan Ida Sang Hyang Widhi, mawinan titiang pingkalih ida-dané sida mangguh karahajengan, sida masadu mapadu wedana rahinané mangkin. Gargita dahat manah titiang, riantuk kaicénin galah matur amatra, nganinin indik murdan pidartan titiang" MEKEBER NGIMBANG NGEREREH GENAH UTAMA "g" MEKEBER NGIMBANG NGEREREH GENAH UTAMA ")
  • EKONOMI BALI  + ("Om Swastyastu", sane wangiang titiang par"Om Swastyastu", sane wangiang titiang para Angga panureksa, para uleman, kenten taler para Semeton sareng sami sane Tresna asihin titiang.</br> Rasa angayu bagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, sangkaning antuk pasuecan Ida. Iraga prasida mapuput iriki, jago mligbagang Indi EKONOMI ring Bali. Sarat pesan manah titiang jagi ngaturang indik ketimpangan Ekonomi ring Bali. Majeng ring Bapak/Ibu sane munggah ring Ekseklutif tur ring Legislatif sane wenten ring Pemerintahan Daerah Provinsi Bali. Dumogi Bapak/Ibu Ekseklutif lan Legislatif prasida jagi pacang mantu para semeton sane Ekonomi ipun magenah ring garis Kemiskinan, mangda para semeton iraga nika ngerusayang pemerintah daerah peduli antuk nasib lan Ekonomi ipun, tur mangda prasida taler ngicen bantuan saking pemerintah.</br> Inggih wantah asapunika prasida katur, yening wenten atur titiang sane lan munggah majeng ring Ida dane sareng sami, titiang nunas geng rna sinampura, inggih puputang titiang antuk Paramashanti,"Om Shanti Shanti Shanti Om".Paramashanti,"Om Shanti Shanti Shanti Om".)
  • "Urati ring Luu Plastik Mangda Palemahan Asri"  + ("Om Swastyastu” Majeng ring pangenter aca"Om Swastyastu”</br></br>Majeng ring pangenter acara, suksma antuk galah sampun kapica ring sikian titiang. Para angga panureksa sane dahat kusumayang titiang, ida dane sareng sami sane wangiang titiang, punika taler ring para pamilet lomba meorasi sane tresna sihin titiang. Murda karya titiang inggih punika" Urati ring Luu Plastik Mangda Palemahan Asri". Dahat angayubagia manah titiang duaning sangkaning asung kerta wara nugrahan Ida Sang Hyang Widhi Wasa, ida dane sareng sami prasida mapupul ring galahe sane becik sakadi mangkin.</br></br>Jagate sane mangkin akeh wenten pikobet antuk luu plastik sane mawinan baya ageng ring gumine. Ida Dane sareng sami luu plastik punika wantah baya ageng, yening iraga nenten urati ring palemahane,sinah pacang prasida ngawetuang bancana ka pungkur wekas. </br></br>Raris sapasirasane patut urati? Boya ja tios wantah iraga sareng sami, ketog semprong, para sisiane, parayowanane, para panglingsire, sapa sira ja sane jenek ring Bali patut urati ring kawentenan luu plastike punika. Niki wantah sesanan iraga sareng sami, pamekas para yowanane maka pamucuk. </br></br>Elingang, geginan para yowanane punika boya ja mahias kemanten, raris selfi ring genahe sane asri. Sami kapin kanten asri ida dane, sakewanten luune ring ungkur ten wenten sane ngerunguang. Nika mawinan bencana sekadi longsor,blabar,polusi miwah sane lianan.</br></br>Mangda pelemahan state asri iraga patut ten ketog semprong ring palemahanne .Mangda iraga ten keni baya iraga patut ngutang luu ke tempat sampah ,ten dados ngutang luu ring palemahan sekadi tukad,jalan,got miwah sane lianan.Ngiring iraga ten ngutang luu ngawag-ngawag mangda palemahan tetep asri tur lestari! Iraga patut saling gotong royong sareng pemerintah,miwah masyarakat sami mangda pelemahan nyane bersih lan bebas ring luu plastik.</br></br></br>Inggih asapunika orasi basa Bali saking titiang puputang antuk Parama Santhi "Om Santhi,Santhi, Santhi Om"rama Santhi "Om Santhi,Santhi, Santhi Om")
  • Ngalimbakang Kualitas Pendidikan Bangsa  + ("Om Swatiastu" Matur suksma antuk galah s"Om Swatiastu"</br></br>Matur suksma antuk galah sane sampun kapica ring sikian titiang. </br>Sane wangiang titiang Tim BASAbali Wiki. Sane wangiang titiang angga panureksa Wikithon Partisipasi Publik: Bali Berorasi. Taler para atiti sareng sami sane tresna asihin titiang.</br></br>Rasa angayubagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang widhi Wasa duaning sangkaning asung kerta wara nungraha Ida, iraga prasida memumpul iriki ring acara Wikithon Partisipasi Publik : Bali Berorasi sane kaadaang olih BASAbali Wiki. Titiang Devi Rossalinda Natalia jagi ngemaktayang orasi indik “Apa pakeweh sane paling nengsek tur patut katepasin olih calon pamimpin Bali?” antuk pemilu 2024 sane mamurda “Ngalimbakang Kualitas Pendidikan Bangsa.” Sadurungnyane titiang nunas pangampura yening basa alus titiange nenten becik. </br></br>Pemilu 2024 sampun nampek. Ento artine krama Indonesia lakar ngadaang acara demokrasi inggih punika pemilu secara serempak sane kalaksanayang lima warsa acepok. Sampunka Ida dane madue pilihan sira sane pacang kapilih ring pemilu 2024? Pastika Ida dane sampun uning kinerja para calon pamimpin lan program napi manten sane lakar kalaksanayang yening sampun dados calon pamimpin. Iraga dados krama sampunang salah pilih tur kemakan janji-janji manis calon pamimpinne khususnyane antuk krama Baline. Ring Bali utawi ring propinsi lianan pastika akeh pisan pikobet sane ngerugiang kramane. Punika mawinan, patut segera kabecikang. Akéh kramané ngrimik santukan pemerintah nenten prasida muputang pikobet sane wenten ring kramane. Tiang dados krama lan sisia taler ngerasayang akeh pikobet silih sinunggil ring dunia pendidikan. Pendidikan sangat maguna pisan antuk masa sane jagi rauh.</br></br>Sane kapertama, pikobet fasilitas sekolah sane ten ngedukung. Contonyane sampun naur jinah SPP nanging fasilitas, sarana lan prasarana nenten ngedukung sekadi ring kelas punika ten wenten alat pendingin ruangan sekadi kipas angin tur AC (Air Conditioner). Wenten taler ring kelasnyane wenten kipas angin sakewanten usak tur nenten wenten perbaikan saking pihak sekolah. Punika mawinan para sisia kepanasan miwah nenten semangat nyarengin paplajahan. Indika punika ngawinang akeh sisia sane prasida mabuat bolos masekolah. Yening wenten pikobet sane sakadi asapunika, Napike prasida nincapang kualitas pendidikan ring Bali? Sampun pasti ten prasida. Ring media sosial taler akeh kawedar orti sekadi puniki. Sane dados pitaken tiang, Napika pemerintah nenten mautsaha tuun ke lapangan ngicen wantuan ka sekolah-sekolah utawi sampun wenten wantuan saking pusat nanging wantuan punika nenten kaanggen becik olih pihak sekolah? Yening seumpamanyane sampun wenten wantuan saking pusat, adi bisa sarana lan prasananyane ten ngedukung proses pemplajahan. Lianan ento, para sisia taler sampun naur jinah SPP tiap bulanne. Patut ipun pada nampi pikolih. Ring dija wantuan punika, Napika wenten pikayunan parilaksana sane nenten patut utawi korupsi? Masalah niki harus segera kapuputang tuntas olih para calon utawi pemerintah Bali mangda pendidikan ring Bali prasida maju. Yening wiakti wenten tindakan sane melanggar hukum, titiang ngaptiang pemerintah utawi calon pemimpin Bali prasida tegas nanganin kasus sakadi puniki.</br></br>Sane kaping kalih, pikobet indik sistem PPDB SMP-SMA/K sane ngawinang akeh para sisia lan rerama reramanyane sebet (kecewa). Pikobet niki prasida kaorahang pikobet paling nengsek krana manut pikayun tiang tiap warsa, sabilang penerimaan sisia baru pastika pikobet niki menuai pro lan kontra. Contonyane nganggen sistem zonasi. Sistem zonasi inggih punika sitem antuk kedekatan jarak umah ka sekolah tetujon. Ada sisia sane umahne satu zona lan nampek ka sekolah tetujon, nanging ten katerima. Nggih, niki taler rumasuk pikobet sane patut katepasin olih calon pamimpin Bali. Ring media sosial akeh orti-orti indik para sisia nirdon polih sekolah tetujonnnyane kanti wenten aksi demo ring Dinas Pendidikan lan gedung DPRD nanging ten mabuahin hasil. Napi sujatinyane sane ngranayang para sisia tan prasida lolos PPDB nyambran warsa? Napika wenten kecurangan ring PPDB? Napika calon pamimpin pacang nganutin sistem puniki. Antuk seringnyane wenten kasus sekadi puniki, titiang ngaptiang pemerintah utawi calon pemimpin bali mangda becik-becik mikayunin lan muputang taler manggihin pamargi saking pikobet puniki? Pedalem pisan antuk para sisia sané patut ngutang sekolah sané kaaptiang sangkaning kawéntenan sistem sané nénten adil. Yadiastun wénten akéh sekolah sané becik, nanging yéning nénten dados kapilih sinah iraga nénten pacang seneng tur ilang semangat antuk ngrereh ilmu.</br></br>Kaping tiga, pikobet sane pinih utama sane patut katangkepin olih sang sane jagi dados pamimpin ring Bali inggih punika kawentenan para sisia sane nenten masekolah utawi putus sekolah. Sujatine, pikobet puniki ngancan nglimbak nyabran warsa, tur tan prasida katungkasin pikobet puniki ngancan abot antuk nanganin yaning nenten wenten solusi sane becik. Indika punika kacihnayang olih makudang-kudang faktor, minakadi faktor ekonomi, faktor genah, kawentenan rerama sane nenten sayang (kuang kasih sayang), miwah sane tiosan. Ring makudang kabupaten ring Bali kasus puniki taler nincap santukan pandemi COVID-19 sane lintang. Kasus-kasus putus sekolah sane ngeranayang nincapnyane pengangguran, santukan mangda polih pakaryan sane becik, anake patut maderbe pendidikan sane pinih alit inggih punika SMA. Indike punika ngawinang para yowanane sayan nganistayang anak miwah sayan akeh nglaksanayang paindikan sane corah (jele). Napika calon pemimpin Bali prasida ngicen pemargi sane becik mangda kasus puniki prasida puput? Dumun, pamerintah sampun ngicenin wantuan pendidikan ring krama sane nenten mampu mangda prasida ngamolihang pendidikan. Titiang ngaptiang mangdane calon pemimpin Bali sane jagi rauh prasida mabuka ring pikobet sane mabuat sakadi puniki.</br></br>Ida dane sareng sami, wantah asapunika sane prasida atur titiang indik pakeweh utawi pikobet nengsek tur patut katepasin olih calon pamimpin Bali. Lima tiban punika nenten ja wantah galah sane akidik. Sang sane pacang dados pamimpin Bali. Pangaptin titiang pisan mangda panegara Indonesia utamannyane Bali prasida sayan nglimbak miwah sayan maju. Akeh pikobet-pikobet pendidikan ring Bali, semoga calon pamimpin prasida nuntasi makesamian pikobet-pikobet punika. Pesan tiange, sampunang iwang milih pamimpin. Milihin pamimpin sane jati-jati makarya, sane madue integritas, tur sane madue kualifikasi taler sane prasida ngelanjuti program kerja pamimpin sane sadurungnyane. Milihin pamimpin manut ring manah soang-soang sampunang nganutin pamargi saking dura negara. Malih apisan tiang nunas mangda sampunang tiang ngajumang janji tan antuk bukti. Dumogi Pemilu 2024 puniki prasida dados pangawit saking panglimbak ring Indonesia miwah Bali. Yening wenten atur titiang sane nenten patut, tan lali titiang nunas geng rena pengampura. Kasineb puputang titiang antuk Parama Santi.</br></br>“Om Santi Santi Santi Om”k Parama Santi. “Om Santi Santi Santi Om”)
  • Lapangan Kerja  + ("Om swastiastu" MERDEKA!!! sane wangiang t"Om swastiastu" MERDEKA!!! sane wangiang titiang para angga penureksa, sapunika taler, para sameton yowana sareng sami sane tresna asihin titiang. </br> Pinih ajeng ngiring ngaturang rasa angayu bagia ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning sangkaning pasuecan ida, titiang ngiring ida dane sareng sami prasida mapupul i riki sajeroning acara Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi, titiang Putu Wesi Sastriani, saking SMK N 2 Seririt, ring galahe mangkin, lugrayang titiang ngaturang pidarta utawi orasi sane mamurda Lapangan Kerja ring Bali. </br></br> Para sameton yowana sareng sami, Lapangan Kerja dados pikobet mangkin ring Bali. Napi malih ri sampune wenten serangan virus covid-19, sane ngawinang lapangan kerja menipisang, tur ngawetuang akeh buruh ring D.O duaning pikobet punika lianan punika kawali taler akeh lapangan kerja sane merluang surat ijazah paling cenik SMK, ritatkala wargi Bali akeh sane milih putus sekolah ring SMP santukan minab kawetesan biaya utawi sane lianan. Lianan punika sane ngawetuang akeh rakyat nganggur taler santukan upah UMR sane kantun kateges rendah, ritatkala kebutuhan pokok masyarakat sayan nincap. Majeng ring calon pamimpin sane kapilih warsa 2024 sane jagi rauh, iraga ngaptiang majeng ring para calon pamimpin mangda sayan urati ring lapangan kerja majeng masyarakat sane nenten madue ijazah SMK utawi keterampilan lan kemampuan tertentu. Bapak/ibu calon pamimpin mogi prasida nanganin pikobet puniki. </br></br> Inggih wantah asapunika sane prasida aturang titiang, yening wenten kirangnyane nunas ampura, santukan punika wantah parisolah tiange ring dane. Wantah asapunika sane prasida aturang titiang, titiang ngutang dewek santukan yening ngelanturang dane nenten eling, ring atur panyuksma, tur puputang titiang antuk parama santhi, "om santhi, santhi, santhi om"ama santhi, "om santhi, santhi, santhi om")
  • Permasalahan calon pemimpin Bali  + ("Patiuh, para panglingsir lan para pandhit"Patiuh, para panglingsir lan para pandhita, para pemangku lan para warga Bali sane kaulianing ajaka! Saantukan rahina puniki, titiang wantah madue masalah sané pangidupan ring Bali, dados mireng ring pangidupan kita sane prasida nenten kasarengin olih para pemimpin sane pacang mawiguna ring masa depan kita.</br></br>Kenehne, titiang madue ajengan malali, pangaruh global sane sedaya ngabakti ring Bali, lan masalah sane kedadosang pariwisata miwah lingkungan. Pemimpin sane pacang ngaturang solusi sane lintang-lintang dados musti madue tanggung jawab ring pararemaja, pendidikan sane panglalah, lan pariwisata sane pacang mewujudkan pembangunan lan pariwisata sane panglalah.</br></br>Mangda Bali prasida tetep magenah ring pangidupan sane lenggahan miwah pangidupan generasi manut, titiang percaya yaning para calon pemimpin Bali pacang patut kasarengin ring nyarengin perencanaan sane tiosan miwah inovatif dados tetep magenah ring pangidupan sane bali kaicen."magenah ring pangidupan sane bali kaicen.")
  • masalah permasalahan calon pemimpin bali  + ("Prama ngamolihang, para panegara lan para"Prama ngamolihang, para panegara lan para wargi Bali. I punika malih bungahang masalah sane mamurda ring bali, inggih punika pamimpin. Nanging pamimpin puniki ngelubak ring problema sane sampun ngeranjing, antuk kasustha ring perekonomian, pertanian, lan permasalahan pariwisata.</br></br>Pemimpin sane taler ngambilin ring tegaknya tradisi lan krama Bali puniki, nanging dados bakti ring pemerintahan sane mamurda, taler dados mabinaya dresta lan ngemargiang kemajuan sane pragat. Majeng ring punapi sane wenten ring bali, nanging indik problema sane maseh iraga lumrah ring sajeroning.</br></br>Pemimpin sane taler ngambilin ring tegaknya tradisi lan krama Bali puniki, nanging dados bakti ring pemerintahan sane mamurda, taler dados mabinaya dresta lan ngemargiang kemajuan sane pragat. Majeng ring punapi sane wenten ring bali, nanging indik problema sane maseh iraga lumrah ring sajeroning.a sane maseh iraga lumrah ring sajeroning.)
  • Caesilia Nina Yanuariani  + ("Reina Caesilia" inggih punika wastan pena"Reina Caesilia" inggih punika wastan pena saking Umbu Landu Paranggi antuk "Caesilia Nina Yanuariani". Pangawi pendiam puniki embas ring Surakarta, 29 Januari 1965. Dané tumbuh ring Singaraja miwah masekolah ring SMAN 1 Singaraja, Bali. Ida raris kuliah ring Fakultas Sastra, Universitas Udayana. Sané dumun dados wartawan ring Bali Post miwah Nusa. Dané nyurat puisi ngawit kantun anom tur akéh kawedar ring Bali Post, siosan punika taler kaunggahang ring makudang-kudang cakepan, sakadi Pedas Lada Pasir Kuarsa (2009), Dendang Denpasar Nyiur Sanur (2012), Negeri Poci 6: Negeri Laut (2015), Klungkung: Tanah Tua, Tanah Cinta (2016), Saron (2018). Puisinnyané sané mamurda Perempuan yang Menjadi Pelaut ngranjing ring nominasi lomba cipta puisi nasional sané kalaksanayang olih Leon Agusta Institute ring warsa 2014. Ri sampuné nénten éling ring kawéntenannyané ri tatkala runtuh saking sepeda motornyané, Reina séda ring tanggal 2 April 2019 sangkaning pendarahan otak sané abot.2019 sangkaning pendarahan otak sané abot.)
  • "UTSAHA NATASIN PIKOBET LUU RING KABUPATEN KLUNGKUNG"  + ("UTSAHA NATASIN PIKOBET LUU RING KABUPATEN"UTSAHA NATASIN PIKOBET LUU RING KABUPATEN KLUNGKUNG"</br></br> Titiang pinaka Krama Klungkung, sampun sai mirengang akehnyane pikobet indik kawentenan luu punika ring sejebag wawidangan Kabupaten Klungkung. Indike punika sinah pacang ngawinang Krama Klungkung kaganggu lan mangda wenten kabligbagang, miwah ngarereh sapunapi indik pemargi sane patut indik pikobet luu punika. Ring Paparuman Paripurna sane untengyane indik LKPJ Bupati Klungkung 2023 miwah sane kaserengin olih PJ Bupati klungkung I Nyoman Jendrika. Maosang indik “program sane sampun prasida kemargiang, taler wenten akeh kekirangan ring sajeroning penyelenggaraan pemerintah lan pembangunan daerah, umpami indik pengelolaan luu sane durung tatas” punika sane kabaosang Jendrika. Napi sane ketelatarang iwawu kantun akeh wenten pikobet sajeroning indik akeh luu sane kapolihang, santukan Pemerintah Daerah Klungkung dereng prasida nepasin pikobete punika. Nanging indik pikobet sane mabuat pisan ngenein overload nyane TPA Sente. Taler kirangyane dukungan krama indik pangelolaan luu utawi sampah ring sumbernyane.</br></br> Kabupaten klungkung silih sinunggil Kabupaten sane wenten ring wawidangan Provinsi Bali, sane kari mengupayakan Pembangunan sane becik ring warsa 2024, nanging kekirangan sane wenten mangkin inggih punika ngenenin indik kawentenan luu. Luu utawi sampah inggih punika sisan – sisan produk sane nenten prasida keanggen malih. Naging kari wenten sane prasida kadaur ulang dados barang sane mawiguna. Tiosan punika kesadaran Krama klungkung indik mabuatnyane ngelola luu utwi sampah puniki arang pisan. Pikobete punika sayan nincap saking kawentenan Covid - 19 inggih punika indik nenten rengee utawi nenten wenten kesadaran saking Krama sane wenten ring soang-soang Paumahan, Jero, inggian Puri sane wenten ring soang – soang Desa indik milihin luu punika. Malih yening cingakin indik kawentenan pikobet luu ring TOSS Center Klungkung ngakehang nyantos wenten penutupan TPA Sente.</br></br> Manut Titiang pikobet punika pacang madue baya pisan, luu punika sepatutnyane tanggung jawab Iraga sareng sami. Tur sampun sepatutnyane iraga runggu lan sadar indik pikobet sampah sane pacang madue dampak kaon majeng manusa lan palemahan yening nenten kakelola becik. Kabupaten klungkung sampun ngamargiang peraturan Daerah No. 07 Warsa 2024 indik pengelolaan sampah, nanging kesadaran Krama kantun kirang pisan.</br></br> Wenten makudang – kudang solusi sane pacang prasida kalaksanayang indik luu utawi sampah sane wenten ring wawidangan Kabupaten Klungkung inggih punika:</br>1. Manut Titiang Kesadaran wantah kunci sane mautama ring sajeroning kawentenan pikobet luu puniki minakadi mangda wenten sosialisasi majeng krama sane wenten ring soang – soang Desa indik baya luu punika, mangda madue papineh miwah prasida ngawentenang Parikrama gotong royong nyabran awuku, tur mangda wenten genah – genah sampah nganutin soroh – soroh sampah mangda prasida kapilah, tur wenten nyane TPS (Tempat pembuangan sampah) ring soang-soang Desa.</br>2. Infrastruktur Pengolahan Luu utawi Sampah mangda katincapang antuk akehnyane wenten genah-genah TPS sane kakelola becik olih Petugas, miwah genah daur ulang.</br>3. Nincapang Organisasi Non Pemerintahan (LSM) Sane nanganin indik luu utawi sampah.</br>4. Penggunaan Produk Ramah Lingkungan taler tincapang tur ngawentenang sosialisasi indik ngirangin penganggean plastik sekali pakai, miwah mangda nganggen produk sane prasida kadaur ulang, mangda prasida ngirangin akeh luu sane kahasilang olih masyarakat.</br>5. Nyiptayang Inovasi Teknologi ring sajeroning pemilahan luu utawi sampah, dados energi minakadi biogas utawi listrik sampah lan pemerintah prasida mengidentifikasi sapunapi keberhasilan, miwah kelemahan, mangda prasida ngarancang upaya sane anyar tur efektif.</br></br> Inggih dadosnyane, Titiang miwah Iraga Sareng Sami madue pengapti antuk pembangunan Kabupaten Klungkung ring Warsa 2024 puniki prasida nincap, ngiring Iraga Sareng Sami mangda Kabupaten Klungkung nyansan peduli indik wewangunan Daerah lan Bangsa mangda setata maju.unan Daerah lan Bangsa mangda setata maju.)
  • Ume dadi vila Lan toris - torise kepure Ten ngangge baju Lan kamen  + ("Ume dadi vila .lan . toris - torise ke p"Ume dadi vila .lan .</br> toris - torise ke pure Ten</br> ngangge baju Lan </br>Kamen dogen" </br></br>Om Swastyastu”</br></br> Angayubagia uningayang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, saantukan wantah sangkaning asung kertha wara nugraha Ida, mawinan iraga prasida kacunduk sadu arep sakadi mangkin ring galahe sane becik puniki. Ampure ping banget lungsurin titiang ring Ida dane sinamian riantuk tambet titiange kalintang, nanging purun nglangkungin linggih Ida dane pacang maatur-atur samatra nganinin Indik ” Bali Wisata Budaya</br></br> Sane mangkin. Majeng ring bapak Lan ibu caleg .Napike sane pereside kamargiang antuk ngicalang pikobet puniki ?.</br>Kenken yeneing ume - ume di Bali telas </br>Ke anggen vila ,hotel,lan restoran.</br>Lan kenken yeneing toris - toris mancenegare.</br>Kepure Ten ngage Kamen Lan Ten ngangge baju .</br></br> Kadi asapunika titiang prasida maatur-atur ring galahe sane becik puniki. Matur suksme banget antuk uratian Ida-dane sinamian. Menawi ta wenten iwang atur titiang, lugrayang titiang ngelungsur geng rena pengampura. Pinaka pamuput atur, pinih untat sineb titiang antuk Parama Shanti,</br></br>“Om Shanti Shanti Shanti Om”rama Shanti, “Om Shanti Shanti Shanti Om”)
  • Utsaha Ngalestariang Budaya Nusantara  + ("om Swastiastu" Kaping ajeng, lugrayang t"om Swastiastu"</br></br>Kaping ajeng, lugrayang titiang ngaturang pengantar sane nyumponin indik urgensi miwah keindahan sajeroning ngalestariang budaya nusantara. Pidarta puniki matetujon mangda iraga sareng sami mikayunin indik mabuatnyane ngalestariang miwah miara warisan budaya sane sugih ring wewidangan iraga. Budaya nusantara nenten wantah warisan leluhur kemanten, nanging taler pupulan nilai-nilai, tradisi, miwah kearifan lokal sane ngawangun identitas bangsa.</br></br></br>Ngiring sareng-sareng nglimbak, iraga nenten dados ngubadin parilaksana para yowanane sane sering kawedar ring berita-berita, sekadi masalah seks, balapan liar, miwah penyalahgunaan narkoba. Parindikan puniki sering pisan ngawinang para yowanane keni pikobet, pikobet para yowanane puniki prasida medal pinaka respons majeng ring rasa nenten pasti, kebingungan identitas, miwah kirangnyane dukungan. Napi malih, para yowanane puniki nenten ja wantah pinaka pangajap-ajap ring masa depan, nanging taler pinaka agen perubahan ring nusantara puniki. Pamimpin sane jagi kapilih kaaptiang prasida ngicen piteket khusus majeng ring yowanane sane sampun keni dampak negatif. Ipun patut kaoriasi mangda nyarengin ngalestariang budaya nusantara miwah piteket anggen nanganin pikobet sane kaarepin. Sakewanten, sampunang titiang mademang utawi nepasin para yowanane puniki, sakewanten ngiring iraga ngarepin pikobet puniki antuk manah tegteg tur mautsaha nyipta solusi sane prasida ngicen kekuatan.</br></br></br>Pinaka pamuput, ngiring iraga mawali ring kawentenan keanekaragaman miwah kasugihan budaya Nusantara pinaka unteng sane ngukuhang. Sajeroning nyusun malih benang-benang tradisi sane minab kalewatang, iraga sareng sami nyusun masa depan sane madaging nilai-nilai luhur miwah kearifan lokal. Ngalestariang budaya Nusantara inggih punika investasi ring identitas iraga, utsaha ngeranayang kasugihan ring generasi penerus. Suksma".</br></br>"om shanti shanti shanti om"us. Suksma". "om shanti shanti shanti om")
  • merayakan hari Saraswati  + (1. Sane Wangiang Titiang, Bapak Kepala Sek1. Sane Wangiang Titiang, Bapak Kepala Sekolah Miwah Guru-guru</br>Ida dane para sisia sareng sami sane dahat asihin</br></br>Om Swastyastu,</br></br>Pinih kapertama ngiring iraga sareng sami nunas icamajeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, iraga prasida mapupul jagi ngebaosan nanginin indik "Rahina Saraswati".</br></br>Ida-dane Sameton Sinamian sane Wangiang Titiang,</br></br>Manut sastra aji agama, Umat Hindunne nyanggra Saraswatingenem sasih apisan inggih punika nemonin Saniscara Umanis Wuku Watugunung. Punika kaanggen pinaka rahina pamijilan pangweruh utawi Hari Lahirnya Ilmu Pengetahuan.</br></br>Umat Hindunne patut ngaturang pangubakti ring Ida Sang Hyang Widhi pinaka upeti utawi pencipta ilmu pengetahuan. Yadian sang maraga guru, murid, miwah sane lianan makasami patut sareng nyanggra piodalan Saraswati riantukan makasami kapaica olih Ida Sang Hyang Aji Saraswati.</br></br>Ida dane sinamian sane kasumayang titiang,</br></br>Tatujon nyanggra rahina piodalan puniki ngaturang parama suksma ring Hyang Widhi santukan Ida sueca mapaica pangweruh ring Hindunne saha nglantur pasuecan-Ida gumanti wenten anggen ngruruh pangupajiwa. Riantuk utama pisan kawigunan kaweruhane majeng ring kahuripan kalambangin antuk Dewi Saraswati.</br></br>Inggih ida dané sané kusumayang titiang majeng ring ida dané sami ngenénin indik Rahina Saraswati puniki. Manawi ring sajeroning napi sané baosang titiang i wawu wénten iwang antuk titiang matur, titiang nunas pangampura.</br></br>Om Çanti, Çanti, Canti, Omas pangampura. Om Çanti, Çanti, Canti, Om)
  • Anak Agung Made Djelantik  + (1919-2007: Pangeran saking Karangasam sané1919-2007: Pangeran saking Karangasam sané mlajah ring Belanda selami Perang Dunia II sadurung mawali ka Indonésia dados dokter. Sasampun mawali ka Indonésia, dané kakirim ka makudang-kudang genah ring Indonésia Kangin, sané sering pisan doh pisan anggén nulungin krama irika. Dané miwah rabinnyané keni malaria ri tatkala irika, sakéwanten dané taler dados dokter malaria. Dr. sane Djelantik makarya ring Organisasi Kesehatan Dunia, sané ngirimang dané ka Irak, Somalia, miwah Afghanistan, sané mabukti maguna pisan. Sasampun punika, dané dados kepala perguruan tinggi utama Bali ring Sanglah miwah ngwantu ngwangun Fakultas Kedokteran ring Universitas Udayana ring Denpasar.</br></br>Dr. Djelantik inggih punika tokoh Renaisans sané taler aktif ring widang kebudayaan Bali, inggih punika mlajahin miwah ngalimbakang. Dané dados ketua Walter Spies Society antuk Festival Walter Spies sané ngutamayang musik miwah tari. Sareng Fredrik de Boer, Hildred Geertz, miwah Heidi Hinzler dané ngwangun Perhimpunan Studi Bali utawi Lembaga Pengajian Kebudayaan Bali ring warsa 1985. Lembaga puniki ngelaksanayang konferensi tahunan ring Bali taler ring dura negara miwah manut Adrian Vickers Dr Djelantik inggih punika pamimpin alami organisasi punika. Majalaran antuk organisasi punika ida nyobyahang budaya Bali miwah paplajahannyané. Dr. Djelantik nyurat makalah indik budaya Bali miwah buku indik lukisan Bali sané madaging indik sejarah seni Bali miwah estetika Bali. Raris ngajahin Estetika ring Akademi Seni Rupa Bali utawi Akademi Seni Bali. Dané taler nyurat otobiografi sané mamurda Tanda Lahir, Memoar Seorang Pangeran Bali.Tanda Lahir, Memoar Seorang Pangeran Bali.)
  • Lan Bhakti ring guru pengajian  + (2. Bhakti ring Guru Pengajian Om Swastias2. Bhakti ring Guru Pengajian</br></br>Om Swastiastu,</br>Ibu Guru sane wangiang titiang,</br>Miwah Para Sisya sane tresna asihin titiang,</br>Angayubagia uningayang titiang majeng ring Sang Hyang Parama Wisesa, Duaning majanten sakeng asung kerta wara nugraha da mawinang titiang pacang matur samatra ngainin indik Bhakti ring Guru Pengajian.</br>Ngeranjingring era globalisasi punika patut karasayang mungguing pengaruh wisatawan sanekaon makeh ngeranjing mawinan tata karma kahuripan para jana sayan rered.Kahuripan sane setata nguberin kasukan, kasukertan, miwah kakuasaan sering ngelaliang dresta sane ngutamayang pasuka dukan miwah pasuitran sane rumaketsaha.</br>Moralitas para janane sampun sayan-sayan rered. Punika sane mawinang panggangguran sayan angkehang, piutang panegarane sayan ngagenggan, supremasi hukume nenten pastika, mawinan sayan rered kepercayaan rakyate ring pamerintah. Karasayan parape jabate akeh keni krisis moral, setata ngeruruh kekuasaan, saha nenten yukti-yukti kayun melanin rakyat.</br>Kamanah antuk titiang, menawi wenten tios pamargi sane patut titenin sajaba digelis mawali ngelingang jati raga suang-suang antuk nelebang saging ajahan agama druwene sane kaanutang ring dresta adat Baline.</br>Ring Bali kabaos Tri Hita Karana, punika parhayangan, pawongan, miwah palemahan. Ring tata pawongan, iraga patut ngulatiang kahuripan sutresna asih sesamaning manusa. Punika agama hindune maduwe ajahan sane mawasta Catur Guru. Guru rupaka inggih punika sang meraga rerama. Guru pengajian wantah gurune sane mapaica paplajahan ring sekolahan, guru wisesa inggih punika sang maraga pamerintah, raris guru swadyaya wantah Ida Sang Hyang Widhi Wasa.</br>Makasami gurune patut baktinin. Sang maraga sisia patut bhakti ring guru pengajian duaning sengkaning lascarya sane mapaica pangweruhan. Ngamolihang Pangweruhan waluya iraga kapaica pancing. Duaning agung pisan yasan nyane, patut para gurune kabaktinin sareng murid sami.</br>Ida-dane miwah pare pamilet sane bhaktining titiang</br>Sapunapi tata carane nyihnayang bhakti ring guru pengajian? Para gurune sampun ketah dados pahlawan tanpa tanda jasa Guru pengajian pacang rumasa bagia yening para muride kayun jemet melajah, nenten bolos, miwah tertib</br>Puniki menawi tan wenten iwang atur titiang, titiang ngulungsur gung rena pangampura, ngiring sineb antuk ucaran Parama Shantih.</br>Om Santih Santih Santih Om</br>Terjemahan ke dalam Bahasa Indonesia:</br>Bakti kepada Guru Pengajar</br>Semoga dalam keadaan selamat atas karunia dari Sang Hyang Widhi,</br>Ibu guru yang saya sayangi,</br>Dan murid-murid yang kucintai,</br>Dengan kebijaksanaan Sang Hyang Parama Wisesa, yang dengan restu dan anugrahnya saya bisa hadir ke hadapan semua untuk menjelaskan Bhakti ring Guru Pangajian.</br>Di era globalisasi ini, pengaruh wisatawan dan gaya hidup orang-orang semakin meningkat. Kehidupan yang selalu membawa kebahagiaan, kemakmuran, dan kekuasaan lebih memprioritaskan kesenangan.</br>Moralitas masyarakat pun semakin menurun. Hal ini menyebabkan meningkatnya korupsi, meningkatnya utang negara, supremasi hukum yang tidak pasti, dan penurunan kepercayaan masyarakat terhadap pemerintah. Para pemimpin sering mengalami krisis moral, selalu mencari kekuasaan, dan tidak benar-benar mau membela rakyat.</br>Jadi, saya pikir kita semua harus segera kembali kepada ajaran yang benar.</br>Di Bali ada ajaran bernama Tri Hita Karana, yaitu perlindungan untuk masyarakat dan lingkungan. Di dalam lingkungan masyarakat, kita harus mencari kehidupan yang penuh kasih sayang kepada sesama manusia. Agama Hindu memiliki ajaran yang disebut Catur Guru. Guru adalah pengganti orang tua di sekolah, dan murid harus tunduk kepada gurunya.</br>Semua guru harus dihormati. Setiap murid yang menerima ilmu pengetahuan dari gurunya harus bersyukur terhadap segala hal yang sudah diajarkan. Mendapat pengetahuan tersebut merupakan sesuatu hal yang besar. Itulah sebabnya setiap murid harus menghormati guru-gurunya.</br>Bagaimana cara menunjukkan rasa hormat kepada guru? Guru sudah biasa menjadi pahlawan tanpa tanda jasa. Sehingga, guru akan senang jika murid-muridnya rajin belajar, tertib, dan juga teratur.</br>Jika ada kesalahan dalam penyampaian kalimat, mohon dimaafkan, dengan senang hati, saya ucapkan Parama Shantih.</br>Semoga dalam keadaan baik atas karunia Sang Hyang Widhi.eadaan baik atas karunia Sang Hyang Widhi.)
  • AG Pramono  + (AG Pramono embas ring Negara, Bali, 23 MarAG Pramono embas ring Negara, Bali, 23 Maret 1973. Dané ngawitin makarya ring teater miwah seni sastra saking warsa 1990. Sampun ngadegang Sanggar Susur Jembrana ring warsa 1991. Sasuratan marupa cerpén, puisi miwah artikel budaya kawedar ring makudang-kudang média. Makudang-kudang kakawian dané, kaunggahang ring buku antologi Puisi 19 (warsa 1995), Kidung Kawijayan (1996), Detak (1997), Antologi Puisi Indonesia (KSI) Jakarta warsa 1997, Serambi Hening (1998) miwah Cerita Pendek Berhenti di Rumahmu (2014).. Ngawit warsa 1993 aktif ring Bali Eksperimental Teater miwah warsa 1998 nyarengin ring Komunitas Kertas Budaya. Mangkin makarya dados wartawan ring silih tunggil koran lokal ring Bali miwah mangkin meneng ring umah alit Serambi Hening, Loloan Timur, Jembrana.it Serambi Hening, Loloan Timur, Jembrana.)
  • Begal ring Bali  + (AKEH NYANE BEGAL RING BALI "om swastyastuAKEH NYANE BEGAL RING BALI</br></br>"om swastyastu"</br></br>Majeng ring semeton titiang sareng sami, dumogi kenak utawi rahayu sinamian,riki titiang nunas uratian bapak/Ibu indik masalah begal sane mangkin akeh ring Bali.</br></br>Begal ring bali sampun menyebar utawi akeh pembegalan niki rawan sareng alit-alitne mangkin sane seneng melancaran wengi-wengi,inggih asapunika titiang himbau mangda ngelarang okan bapak/ibu melancaran wengi-wengi utawi ngingetang mangda ten melancaran lewat jalan sane sepi.</br></br>Solusi:</br></br>Solusi antuk masalah begal puniki inggih punika:</br></br>1.Ngareh jalan sane rame utawa akeh penerangan.</br></br>2.Ngareh rute jalan sane sampun pasti iraga hafal.</br></br>3. Tekan klakson yening wenten pengendara asing sane terus ngikutin iraga</br>4.Makta senjata/alat anggen nyaga diri iraga.</br></br>Inggih asapunika manten sane mresidang aturang titiang, yening wenten kesalahan kata titiang nunas pengampura,titiang sineb antuk Parama Santhi</br></br>"Om Santih Santih Santih Om"arama Santhi "Om Santih Santih Santih Om")
  • AKEH PIKOBET SANTUKAN LUU  + (AKEH PIKOBET SANTUKAN LUU Matur suksmAKEH PIKOBET SANTUKAN LUU</br></br> Matur suksma aturang titiang majeng ring pengater acara antuk galah sane kapaica ring titiang, sadurung titiang nglantur pinirihin titiang ngaturang pangastungkara Om Swastyastu. </br> Sane baktinin titiang bapak / ibu panureksan, sane wangiang titiang panitia wimbakara orasi bahasa Bali miwah bapak ibu guru pendamping, taler Ida dane sareng sami pamilet pacentokan wimbakara orasi bahasa Bali sane banget tresnasihin titiang.</br> Angayubagia atur uningayang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa duaning sangkaning asung kerta wara nugraha Ida, titiang ping kalih Ida dane sareng sami setata ngemanggehang kerahajengan sekadi mangkin. Ring galahe sane becik puniki lugrayang titiang Kadek Dwi Kumara Santi ngaturang orasi sane mamurda " AKEH PIKOBET SANTUKAN LUU".</br> Ida dane sareng sami sane wangiang titiang minabang irage sampun uning lan pawikan antuk luu sane sayan nincap kewentenan ipun sekadi mangkin. Luu sane mabrarakan lan durung maolah ngranayang akeh pikobet ring jagate. Akeh jatma ring Bali sane kari ngutang luu nenten ring genahne menawita ring tukad miwah jlinjinge. Yening sabeh bales sampun rauh ka desa desa baduur ring bukit lan gunung, blabar ageng nenten prasida jagi kakelidin. Akeh luune makacakan anyud kabakta toyane sane ageng rauh ka pasisi, ngantos ulame padem mawinang neda luu. Yening indike punika nenten wenten sane nguratiang, sinah jagat Baline nenten pacang asri miwah resik, pikobet agengan pacang rauh nibenin jagat miwah sadagingipun sakadi tanah empid, blabar, polusi, miwah toyane putek wastu sida ngawetuang pinungkan. Punika mawinan titiang ngaptiang majeng ring pamimpin Bali mangda prasida ngwantu nanganin pikobet punika antuk ngalaksanayang program kebersihan miwah ngamargiang awig awig indik kebersihan palemahan sekadi pengolahan luu, pemisahan luu, miwah daur ulang luu sane kaaptiang sudi kalaksanayang olih krama Bali. Antuk kerjasama pantaraning para pamimpin miwah krama sajeroning nanganin indik luu punika prasida mastikayang pikobet sané kamedalang olih luu punika prasida kaungkulin sareng-sareng</br> Inggih Ida dane sareng sami sane kusumayang titiang ngiring makasami maulat sarira, mataki Taki ngawit mangkin, nylisik bulu, introspeksi diri yening iraga pinaka jatma Bali patut eling teken wewidangan jagat Bali antuk ngutang luu ring genahne utawi ngolah luu mangda jagat Baline sayaga asri, resik, miwah trepti.</br> Wantah kadi asampunika orasi sane prasida kabaktayang titiang dumogi napi sane aturang titiang wenten pikeneh ipun. Yening wenten iwang, titiang ngaturang geng rena sinampura nenten lali titiang Puput antuk Paramasanthi</br>Om Santhi, Santhi, Santhi Om Paramasanthi Om Santhi, Santhi, Santhi Om)
  • AKEHNYANE PELECEHAN OBJEK WISATA SUCI RING BALI  + (AKEHNYANE PELECEHAN OBJEK WISATA SUCI RINGAKEHNYANE PELECEHAN OBJEK WISATA SUCI RING BALI</br></br> </br></br>Para juri sane wangiang titiang lan tim BASAbali Wiki sane wangiang titiang lan semeton-semeton sane tresnain titiang lan banggayang titiang.</br></br>Icenin titiang ngaturang panganjali umat Om Swastiastu, kaping ajeng ngiring iraga sareng sami ngaturang puja lan puji syukur majeng Ida Sang Hyang Widi Wasa, duaning sangkaning sih pasuecan ida iraga prasida mapupul iriki ring acara Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi. Ring galahe sane becik puniki lugrayang titiang ngaturang pidarta utawi orasi sane mamurda  AKEHNYANE PELECEHAN OBJEK WISATA SUCI RING BALI.</br></br>Sakadi sane sampun kauningin Bali pinaka genah wisata sane sampun kaloktah ring sajebag dura negara, tur kegiatan pariwisata taler madue dampak becik ring perekonomian masyarakat Bali. Kenten taler mangkin sampun akeh genah suci sane taler kaanggén pinaka objek wisata budaya krana nilai sejarah, keunikan, miwah keindahan alamnyané. Indiké punika madué dampak positif santukan prasida nyobiahang tradisi, budaya, miwah adat istiadat Bali majeng ring para wisatawan asing, sakéwanten saking dampak positif punika medal taler dampak negatif, sakadi sané kauningin ring Bali wénten akéh genah-genah sané kasuciang utawi kahormatin olih mayoritas masyarakat Bali.</br></br>Ring era gempuran pariwisata puniki wénten akéh pelecehan majeng ring makudang-kudang spot objek wisata ring Bali olih para wisatawan asing utaminnyané ring objek-objek sané kasucénin olih umat Hindu sakadi pelinggih, taru, miwah sané lianan. yéning parindikané puniki terus mamargi maka Bali pacang kélangan ajegnyané.</br></br>Tiang ngaptiang mangdané pamimpin sané jagi kapilih dados pamimpin Bali ring warsa 2024 ngancan urati malih indik pamargi pariwisata ring Bali, boya ja nganikang para oknum kemanten nanging taler ngawit maprogresi malih indik pelaksanaan pariwisata antuk ngukuhang awig-awig sane berlaku ring ruang lingkup pariwisata, taler antuk nincapang pawarah-warah sane jelas indik objek wisata sane jagi ka kunjungi oleh para wisatawan.</br></br>Antuk nincapang kaamanan miwah awig-awig sajeroning ngamargiang pariwisata ring Bali, titiang percaya Bali ring galah sané jagi rauh pacang tetep dados objek wisata utama miwah sayan akéh nyobiahang budaya miwah tradisi ring Bali sakéwanten taler setata ngajegang taksu miwah ajeg Bali. Kadi asapunika pidarta bawak sane prasida aturang titiang ring galahe sane becik puniki, titiang muputang antuk parame shanti.</br></br>Om shanti shanti shanti om</br></br> </br></br>  shanti. Om shanti shanti shanti om    )
  • Wisatawan sane rauh ka bali  + (APA MASALAH YANG PALING MENDESAK UNTUK DITAPA MASALAH YANG PALING MENDESAK UNTUK DITANGANI OLEH PARA CALON PEMIMPIN BALI"</br></br>Om Swastiastu</br> Sane wangiang titiang: angga patureksa makesami, sane wangiang titiang Tim BASAbalı Wiki, iki taler para atiti sareng sami sane tresnanhin titiang Rasa angayu bagia aturang tuang majeng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa duaning sangkaning asung kerta wara nugrahan Ida, titiang prasida mesadu ajeng majeng ring Ida Dane sareng sami.</br> Bali inggih punika provinsi sane sugih pisan, mawit saking budaya tradisi, makanan genah wisata. Nike sane mawinan para turis-turis saking dura negara rauh meriki ke Balı Turis- turis sane rauh punika, ipun nenten, uning antuk kawentenan awig-awig ring Bali, Contoh sane pinih kongkret bule sane sane nenten nganggen busana munggah ring genah suci sane megenah ring sinalih tunggil pura ring Bali, wus kenten kasus bule sane semena mena ngeranjing ke area suci ring Bali.</br>Pinunas titrange, majeng ring calon pemimpin ring Bali sane kapilah ring Pemilu 2024 niki. mangdane memperketat aturan majeng ring wisatawan asing sane rauh ke Bali. Utamanyane aturan majeng ring bule sane mewisata ke genah-genah suci lan aturan berkendara ring margı agung mangda nenten semena mena ring bali puniki. Lan memperketat aturan ring agama agama sane lianan sane megenah ring bali apang nenten medal rikala upacara penyepian.</br>Ainggih wantah asapunika pratida aturang titiang, yening wrateng iswang titang matur majeng ring Ida Dane sarsing sami titiang nunas geng rena inampura Sineb titiang antuk Paramashanti</br>Om Shanti Shanti Shanti Omuk Paramashanti Om Shanti Shanti Shanti Om)
  • Awig sane nenten wicaksana antuk panjak kasta sudra  + (AWIG SANE NENTEN WICAKSANA ANTUK PANJAK KAAWIG SANE NENTEN WICAKSANA</br>ANTUK PANJAK KASTA SUDRA</br>"Om Swastyastu"</br> Merdeka sane wangiang titiang, para angga panureksa, sapunika taler para semeton yowana sareng sami sane tresnasihin titiang. </br></br> Pinih ajeng ngiring ngaturang rasa angayu bagia, ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning sangkaning asung kertha wara nugrahan ida prasida titiang masadu ajeng sareng ida dane sinamian. Ring galahe sane becik sekadi mangkin, titiang pacang ngaturang pidarta sane mamurda "Awig sane nenten wicaksana antuk panjak kasta sudra"</br></br> Yening iraga mawicara parindikan awig wit puniki naler dasar punika iraga kantun mawicara indik kepatutan. Sangkaning awig punika kapatutang mangda dados piranti sane mrasidayang midabdabin jatma utawi sane siosan nganutin antuk uger-ugernyane. Sakemaon kekantenang paneraga iraga sane kadasarin panegara hukum dereng polih tur kebaos dados panegara sane mrasidayang ngawentenang awig sane wicaksana pinih arepnyane ring panjak kasta sudra utawi sor. Wit punika taler akeh sane ngewilangin awig panegara iraga puniki, kantun dados awig-awig sane lancip ke sor tur tumpul ke luwur. Nika mawinan sesai-sai ngawentenang akeh plekare-plekare sane sering ngarugiang kawentenan jatma sane nenten mrasidayang. Iraga sesai-sai nyingakin kawentenan panjak sane polih dande sane dahat abot kawenten sane kaparilaksanayang majanten dangan. Wit punika wenten minakadi anak lingsir istri sane matuwuh siya dasa tiban kantun kapicayang dande wit saking nyamet taru, sakewale mawali rikala dande punika nampekin jatma-jatma sane nuenang murdaning jagat, wiadin ngelanggar awig sane kapidabdabin majanten tingkah durjane sane dahat abot minakadi korupsi, Sakewanten ngamolihang dande sane dangananan. masiosan sareng anak lingsir istri sane ngambil taru anggena madagingin pikobet uripnyane. </br></br></br> Akeh plekare-plekare punika kawentenane sampun dados cihna bukti sane nyekala, sakemaon majanten nenten imbang awig awig puniki sesai kekantenang ring panegara iraga. Kawentenan puniki majanten kahawinang kirang lagas prajuru awig sane nuwenang ngewiwenang antuk ngajegang awig, sane micayang dande nganutin minakadi awig sane kasurat. Prajuru awig sane wenten ring panegara iraga kerasa-rasa kari wenten akeh sane kagoda antuk kawentenan jinah sane akeh. Naler kuasa sane ngalangin prajuru awig punika pacang ngajegang keimbangan jagat. </br></br> para semeton yowanane lan ida dane sareng sami yen cutetang titiang daging pidartan titiang iwawu inggih punika, panegara iraga sane kadasarin panegara hukum nenten mrasidayang polih tur kebaos dados panegara sane ngawentenang awig sane wicaksana ring panjak. Napi mawinan sekadi punika? sakemaon akeh sane ngewilangin awig-awig panegara iraga lancip ke sor tur tumpul ke luwur. </br></br> para semeton yowanane lan ida dane sareng sami, ngiring sane mangkin iraga mangda sabriuk sapanggul ngulati ajah-ajahan, gumanti mangda mrasidayang ngincikang awig politik sane jati-jati adil wicaksana majeng ring semeton krama sareng sami. Mawinan panegara sane adil wicaksana, asung kerta wara nugraha kapolihang tan peletuh ulih jatma Korupsi, Kolusi, teken Nepotisme. </br></br> Inggih para yowana lan ida dane sareng sami, wantah kadi asapunika titiang prasida matur ring galahe sane becik puniki, dumogi atur titiang wenteh pekenohipun. Manawi wenten atur titiang sane nenten manut ring arsa, titiang nunas geng rena pangampura. Maka wasaning atur, puputang titiang antuk parama santi</br>"Om Santih, Santih, Santih Om"arama santi "Om Santih, Santih, Santih Om")
  • Achmad Obe Marzuki  + (Achmad Obe Marzuki embas ring Jakarta, 30 Achmad Obe Marzuki embas ring Jakarta, 30 Juli 1975. Dané meneng ring Bali saking warsa 2002 tur aktif ring widang seni, minakadi main téater, nyurat puisi, ngwacén puisi, fotografi, miwah nglukis. Dané nincapang kawagedan nyuratnyané antuk kursus jurnalistik ring Planet Senen Jakarta Pusat ring warsa 1995. Nggabung ring Wadah Teater Jakarta miwah Lembaga Dongeng Dinas Kebudayaan Jakarta Selatan (1995-1996). Maosin puisi-puisinnyané ring mimbar bébas panggung reformasi TIM 1998. Nggabung sareng Teater AGA (Anak Gudang Air) miwah ngwangun Komunitas API (Anak Pasar Induk) ring warsa 2000. Ngadegang Rainbow Art Handicraft Workshop warsa 2001. Ngiring Sanggar Poerbatjaraka dané sareng ring pementasan Layon (2008) miwah Hong (2008) ring Temu Teater Mahasiswa Nusantara VI ring Surabaya. Mangkin dané nyarengin komunitas Jatijagat Kahuripan Puisi ring Denpasar, Bali.jagat Kahuripan Puisi ring Denpasar, Bali.)
  • Adhy Ryadi  + (Adhy Ryadi embas ring Singaraja, 17 JanuarAdhy Ryadi embas ring Singaraja, 17 Januari 1960. Dané muputang studi Sarjana Hukum ring Undiknas Denpasar. Dané nyurat puisi ngawit warsa 1981 miwah kawedar ring Bali Post, Pikiran Rakyat, Berita Buana, Suara Indonesia, taler kapupulang ring cakepan puisi "Hram" (1988). Dané naenin makarya dados wartawan ring Bali Post. Dané seda ring warsa 1995.ring Bali Post. Dané seda ring warsa 1995.)
  • Agoes Andika  + (Agoes Andika embas ring Banjar Baleagung, Agoes Andika embas ring Banjar Baleagung, Buleleng, 5 Maret 1963. Ring warsa 1981 meneng ring Mataram, Lombok. Dané malajah nyurat ring Putu Arya Tirtawirya miwah Umbu Landu Paranggi ring Bali Post. Warsa 1985 polih galah kaundang ka Taman Ismail Marzuki Jakarta sareng makudang-kudang penyair Bali miwah penyair tanah air lianan ngwacen puisi.</br>Kakawian puisi dané naanin kawedar ring Bali Post, Karya Bhakti, Nusa Tenggara, Simponi, Swadesi, Nova, Berita Buana, Suara Karya, Suara Nusa, Horizon, miwah makudang-kudang buletin sastra ring mataram, pontianak. Sane mangkin malinggihja ring Singaraja.. Sane mangkin malinggihja ring Singaraja.)
  • Agung Bawantara  + (Agung Bawantara embas ring Klungkung, 30 JAgung Bawantara embas ring Klungkung, 30 Januari 1968. Lulusan saking Fakultas Peternakan Universitas Mataran, NTB. Ida ngawi puisi ngawit saking warsa 1980an ring Bali Post, Karya Bakti, Nova, Berita Buana, Swadesi, Media Indonesia, dll. Puisinya juga terkumpul dalam buku Sahayun (1994), Klungkung: Tanah Tua, Tanah Cinta (2016). Ida pinaka sang sane ngawitin Denpasar Film Festival. Ida taler ngawi cerpen, satua, miwah novel.da taler ngawi cerpen, satua, miwah novel.)
  • Agung Wiyat S. Ardhi  + (Agung Wiyat S. Ardhi embas ring Puri AnyarAgung Wiyat S. Ardhi embas ring Puri Anyar Keramas Gianyar, tanggal 3 Fébruari 1946. Dané namatang sarjana muda ASTI lan sarjana Agama Hindu lan naanin dados guru ring PR Saraswati Gianyar. Dané taler naanin dados Kepala SPG Saraswati Gianyar, Kepala SMA Saraswati Gianyar, Anggota Madya Désa Pakraman Kabupatén Gianyar, Tim Penyeleksi Penerimaan Penghargaan Wija Kusuma Kabupatén Gianyar, Tim Penyuluh Bahasa Bali Kabupatén Gianyar, Tim Pembina Utama Dharma Gita Kabupatén Gianyar, lan Tim Pembina Nyastra Kabupatén Gianyar. Lianan ring punika, dané taler kasumbung dados pragina Drama Gong.</br></br>Dané ngamolihang hadiah sastra Rancagé warsa 2001 antuk cakepan sané mamurda Gending Girang Sisi Pakerisan lan antuk jasa ring widang sastra Bali modéren warsa 2010. Ring warsa 2015 dané polih penghargaan Widya Pataka saking Gubernur Bali antuk cakepan sandiwara mabasa Bali sané mamurda Bogolan.andiwara mabasa Bali sané mamurda Bogolan.)
  • Agus Vrisaba  + (Agus Vrisaba inggih punika sastrawan sané Agus Vrisaba inggih punika sastrawan sané embas ring Klaten, Jawa Tengah, 15 Méi 1941. Ring warsa 1970-an dané meneng ring Bali tur masawitra raket sareng akéh seniman Bali. Ring panguntating warsa 1980-an dané magingsir ka Tawangmangu, Jawa Tengah. Ida seda ring tanggal 17 Pébruari 1992. Agus inggih punika pangawi cerpen sané produktif pisan. Kakawiannyané kawedar olih Kompas, Sinar Harapan. Salanturnyané ring Suara Pembaharuan, Vista, Jawa Pos, Bali Post, Intisari, Surabaya Post, Suara Indonesia, Zaman, miwah makudang-kudang koran daérah liyané. Penerbit Buku Kompas (PBK) mautsaha nyihnayang malih kakawiannyané miwah ngeditnyané ring cakepan pupulan cerpen tunggal sané kapertama mamurda Dari Bui Sampai Nun ring warsa 2004. Agus nyantos padem durung polih galah nyurat karya-karyané. Wantah asiki cerpénnyané inggih punika "Sodom dan Gomorah" sané kacakup ring antologi "Dua Kelamin untuk Midin", sané kamedalang Penerbit Buku Kompas warsa 2003.amedalang Penerbit Buku Kompas warsa 2003.)
  • Pencemaran Lingkungan Ring Pulau Dewata  + (Ainggih kemangin bekersihan nike penting pAinggih kemangin bekersihan nike penting pisan. Krane yening lingkungan nyane sampun kedas irage ngawinan hidupi nyayan sehat tur nenten dangan sukan. Asapunika akeh lingkunan irage sane kecemar ulian manusa.</br></br>Pencemaran lingkungan luire: pencemaran udara, tanah, lan toya. Pencemaran udara punika santukan TPA terbakar,asep roko, miwah kendaraan bermotor, kaping kalih pencemaran toya santukan pengutangan limbah ring suang suang pekubonan, kaping ketiga pencemaran tanah santukan ulah manusa sane ngutang luwu ngawagin.</br></br>Ngiring iraga nyaga lingkungan sane becik. Mangda gumi iraga tetep kajaga, asihin gumi iraga, apang irage tur genari salanturnyane nyidang nyaksiang keastian pelemahan.yane nyidang nyaksiang keastian pelemahan.)
  • Ngukuhang Kawéntenan Segara Bali  + (Ainggih para pamiarsa sareng sami, Ri tatAinggih para pamiarsa sareng sami,</br></br>Ri tatkala iraga nyingakin panorama pesisir Bali sane asri, kabecikan alamnyane sering pisan kaicalang olih pikobet sane dahat dalem, inggih punika sampah ring segarane. Ironi, sumber kahuripan sane ngicen kabecikan puniki mangkin karusak olih luu plastik miwah luu segara sane lianan.</br></br>Sabilang ombak ngambang ring pasisi, punika nyihnayang rasa sebet ring kawéntenan i manusa sané nénten urati ring palemahan. Plastik sané ngambang ring tengahing segara nénten ja wantah ngancem kaanekaragaman hayati ring segara kémanten, nanging taler ngeranjing ring ranté ajengan iraga. Bali, pinaka tetujon pariwisata pinih utama, ngaptiang mangda iraga sareng sami nglawan polusi ring segara.</br></br>Iraga nenten dados malih ngaryanin segara Bali dados kuburan sampah sane sayan nincap. Puniki perlu tindakan sareng sami, nguwah parilaksana, miwah nyelehin indik pikobet sané ngawinang. Ngiring sareng-sareng nyaga kelestarian segara Bali, ngawit saking utsaha-utsaha sekadi ngirangin plastik miwah nyokong kampanye pembersihan pasisir.</br></br>Malarapan antuk ngubah parilaksana miwah laksana, iraga prasida ngardi masa depan sane bersih lan lestari majeng ring cucu-cucun iragane. Sampunangja banggayanga jagat sane luih punika kantos karusak antuk ombak sane ageng. Ngiring sareng-sareng, iraga sareng sami dados panunjang kauripan ring segara Bali. Matur suksma.g kauripan ring segara Bali. Matur suksma.)
  • Sabo Dados Kiwi  + (Ainggih, para angga panureksa sane wangianAinggih, para angga panureksa sane wangiang titang. Sapunika taler, para sameton yowana sareng sami sane tresna sihin titiang.</br></br>Pinih ajeng ngiring sareng sami ngaturang rasa angayu bagia majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning sangkaning pasuecan ida, titiang ping kalih ida dane sareng sami prasida mapupul i riki nyarengin acara Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi, antuk nguncarang panganjali umat.</br>Om Swastyastu</br></br>Ring galahe sane becik puniki, lugrayang titiang ngaturang pidarta utawi orasi sane mamurda "Sabo dados Kiwi". Niki nyinahang kawentenan woh-wohan lokal sane sampun aran nyansan kagentosin olih woh-wohan import saking dura negara. Antuk pikobet puniki, titiang ngaptiang para pemimpin Bali sane pacang kapilih ring warsa 2024 mangda nguratiang indik kawentenang woh-wohan lokal ring pasar Bali sane sampun aran kawentenannyane.</br></br>Sekadi Sane sampun kauningin sareng sami, mayoritas masyarakat Bali maagama Hindu. Nahh.. Ring agama Hindu puniki, akeh wenten rainan suci sane ngawinan iraga patut makarya Banten. Yening makarya Banten utawi canang sane jagi kaaturang punika patut nganggen woh-wohan. Mangkin akehan pedagang ring pasar sane maadolan woh-wohan import yening kasandingin sareng sane maadolan woh-wohan lokal. Peristiwa puniki kakranayang olih masyarakat Bali sane lebih seneng matumbasan woh-wohan import, krane karasayang lebih mael tur modern. Woh-wohan import sane kasenengin minakadi apel ceri,apel puji, apel pir, buah plum, puji Korea, anggur jari, kurma, kiwi golden tur malih akeh sane lianan. Sujatine woh-wohan import puniki becik kawentenannyane, iraga polih ngrasayang rasan woh-wohan sane anyar tur unik. Nanging iwangnyane nenten diimbangi sareng tatumbasan woh-wohan lokal. Yening puniki nenten katanggulangin, pastika woh-wohan lokal ngerered ngantos Ical. Nenten wenten pianak putun iraga uning tekening salak pondok, sabo, juuk kintamani, buluan, manggis tur woh-wohan lokal sane lianan.</br></br>Pemimpin Baline kaaptiang prasida ngicen solusi ring pikobet woh-wohan import Sane sampun kasenengin ring Bali puniki, ngawit saking kulawarga, desa, miwah sajebag Bali. Pemimpin ring Bali taler patut makarya aturan utawi awig-awig Sane nguratiang akeh woh-wohan import sane ngranjing ke Bali, mangda kalestarian woh-wohan lokal tetep ajeg.</br></br>Wantah asapunika sane prasida aturang titiang, yening wenten atur titiang sane nenten manut ring angga panureksa sareng sami, titiang nunas pangampura. Sineb titiang antuk paramasantih.</br>Om Santih, Santih, Santih Omparamasantih. Om Santih, Santih, Santih Om)
  • Pariwisata Ring Bali Ngerusak Segara  + (Akeh genah wisata ring bali sane nelasang Akeh genah wisata ring bali sane nelasang toya. Soang-soang kamar hotel ring bali nelasang toya 3.000 (tigangtali) liter arahina, mangkin kudang hotel nika sane wenten ring Bali?, Taler wenten wisata lapangan golf sane nelasang toya tigang yuta liter arahina, sakewantenkrama bali wantah 200 (satak) liter adina. Punika sanemawinang toya-toya ring bali sayan kaon kualitas nyanea-toya ring bali sayan kaon kualitas nyane)
  • Keasadaran Sosial Atas Timbunan Sampah Di Sungai  + (Akeh krama sane ngentungang luu ka tukade Akeh krama sane ngentungang luu ka tukade nenten rungu ring pikobet sane jagi rauh. </br>Cingakinn tukade yening sampun kacemarin olih luu punika ngawinang toyane nglinggihin tur ngawinang wenten blabar ageng.</br>Contonyane yening luu punika kagenahang ring tukade inggih punika lingkungan dados ngaryanin grubug.</br>Manut ring padewekan titiang patut ngalaksanayang ring genah sosialisasi para warga.</br>Mangda prasida nglestariang lingkungan raris ngajegang jagat Balineng lingkungan raris ngajegang jagat Baline)
  • BANYAKNYA BALAP LIAR DI JALAN UMUM  + (Akeh makte sepeda motor ring margi ageng. Akeh makte sepeda motor ring margi ageng.</br></br>Napi iwang?Tur napi iwang ipun?</br>Akeh nyane wenten balapan liar ring margi ageng sane kelaksanayang alih taruna truna sane kantun yusa. Indike punike asapunika dados ne, ngawenten wargi sane lian tur dados kawentenan kebrebehan ageng.</br></br>Penampen ipun</br>Wenten pelaksanaan utawi jalan keluar. Sane ngelaksanaan tindakan sarenh pemerintah ne dados ngangge awig, sane ageng mangda kapok utawi jera, tur margi ageng patut keawasin, pemerintah sampun madue sarana sane seneng truna truna sane seneng balapanane seneng truna truna sane seneng balapan)
  • Bebasne orang luar ngeranjing ke pulau bali  + (Akeh penduduk luar sane rauh ke pulau BaliAkeh penduduk luar sane rauh ke pulau Bali sane nenten nguratiang lingkungan lan tata Titi lan akeh dadosne Wenten begal Utawi maling,ulian Kenten masyarakat Bali dadosne Ten tenang ulian penduduk luar sana rauh ke Bali.utami Wenten peraturan anyar antuk penduduk luar sana rauh ke Bali mangda penduduk luar nenten elah keluar masuk ring pulau bali Dumogi pikobet Niki gelis katepasin, ulian pikobet Niki sampun saking dumun Wenten Nangin Ten puputpuput pikobet Niki. Dumogi wusan Niki Wenten kebijakan saking prekangge antuk masyarakat luar sana rauh ke Bali mangde sayan lan sopan Utawi Kayun bertoleransi tekrn masyarakat Bali,dumogi pikobet Niki gelis ketepasin mangda masyarakat Bali Malih bedik lan aman Malih sekadi dumunli Malih bedik lan aman Malih sekadi dumun)
  • DADI PEMIMPIN EDA ASAL NEKEN NAPIMALIH NEKEN  + (Akeh tepukin tiyang pemimpin puniki asal tAkeh tepukin tiyang pemimpin puniki asal teken. Neken napi manten sane nguntungang padewekan ipune nanging nyengsaraang rakyat. Napi malih misi neken-neken krama mangda nuutang napi pengapti sane berkuasa di duur.</br> Tiyang cumpu pisan yening ring warsa 2024 pemimpin Bali sane kapilih puniki mimpin kadasarin ati, nenten asal neken, napi malih neken krama. Sane mangkin santukan akeh wenten pemimpin-peminpin sane sekadi punika. Pikobet puniki patut katepasin olih Pemimpin Bali warsa 2024.</br> Pemimpin Bali warsa 2024 mangda tegas yening wenten pejabat-pejabat ring sajebang Bali sane dados bawahane punika malaksana neken-neken krama merika-meriki. Pemimpin Bali warsa 2024 mangda pro tekening rakyat Bali mangda jagat Baline sayan trepti, gemah ripah loh jinawi.line sayan trepti, gemah ripah loh jinawi.)
  • Kemerosotan moral sane dialami olih para sisya  + (Akhir-akhir puniki, iraga akeh mirengang uAkhir-akhir puniki, iraga akeh mirengang utawi nyingakin makudang-kudang pikobet sane kapanggihin olih para sisya, minakadi indik laksana bunuh diri sane kamargiang olih para sisya sekolah, pergaulan bebas, miwah taler parebat pantaraning para sisya. Paripolah sane kaon punika santukan moralitas alit sane wenten ring para sisya mawinah paripolah punika kantun kalaksanayang olih para sisya.nika kantun kalaksanayang olih para sisya.)
  • Aldwin Yusgiantoro  + (Aldwin makarya pinaka Senior Analyst AkarAAldwin makarya pinaka Senior Analyst AkarAsia. Dane wau lulus untuk gelar Master Studi Pewangunan Internasional ring Elliott School of International Affairs University George Washington, sane kucukang ring pidabdab panglimbakan sektor swasta. Dane mikolihang gelar S.IP Hubungan Internasional saking Universitas Colorado ring boulder tur ngulengang petitis sajroning parindikan Politik Ian Ekonomi Asia Tenggararindikan Politik Ian Ekonomi Asia Tenggara)
  • Alit S. Rini  + (Alit S.Rini embas tur meneng ring DénpasarAlit S.Rini embas tur meneng ring Dénpasar antuk wastan Ida Ayu Putu Alit Susrini. Nulis puisi ngawit warsa 1980 miwah kawedar ring koran Bali Post sané raris dados genah ipun makarya ngawit warsa 1988, raris kapisarat nyungkemin desk budaya, agama, pendidikan, opini miwah warsa 1998 dados redaktur pelaksana, raris sané pinih untat nyungkemin desk opini miwah pensiun warsa 2015. "Karena Aku Perempuan Bali" (2003) inggih punika pupulan puisi tunggalnyané. Puisi-puisiné taler kaunggahang ring cakepan "Cinta Disucikan Kehidupan Dirayakan", "Bali Living In Two World" (2002), "Dendang Denpasar Nyiur Sanur" (2016), "klungkung: Tanah Tua Tanah Cinta" (2017). Ring sasih Séptémber 2017 pupulan puisi dané, Inferior, kamedalang duet sareng Nyoman Wirata sané mamurda "Pernikahan Puisi".an Wirata sané mamurda "Pernikahan Puisi".)
  • Anak Agung Bagus Sutedja  + (Anak Agung Bagus Sutedja (embas 1923 ⁇ -Anak Agung Bagus Sutedja (embas 1923 ⁇ - 27 Juli 1966) inggih punika Gubernur Bali sané sampun ping kalih dados Gubernur Bali. Ida kapertama ngajabat ring warsa 1950 ngantos 1958, kadadosang manut kaputusan Dewan Pemerintahan Daerah pinaka pemimpin badan eksekutif Bali, raris Dewan Perwakilan Rakyat Daerah Sementara (DPRDS) ngentosin wewenang Paruman Agung sané kadiri antuk wakil-wakil kutus kerajaan ring Bali pinaka badan legislatif. Sasampun kagentosin olih I Gusti Bagus Oka dados Pejabat Sementara Kepala Daérah Bali ring warsa 1958 ngantos 1959, ida malih kapilih ring sasih Désémber 1959 dados Gubernur Bali. Masa jabatannyané sané kaping kalih puput makudang-kudang sasih risampuné G30S/PKI ring warsa 1965. Raris ida kagentosin olih I Gusti Putu Martha. Ida ical ring tanggal 29 Juli 1966 ring Jakarta, kasengguh pinaka korban penculikan politik ring masa punika.orban penculikan politik ring masa punika.)
  • Anak Agung Gede Ngurah Puspayoga  + (Anak Agung Gede Ngurah Puspayoga embas rinAnak Agung Gede Ngurah Puspayoga embas ring Denpasar, 7 Juli 1965. Dané muputang S-1 ring Universitas Ngurah Rai, Denpasar, ring warsa 1991. Ida inggih punika Menteri Koperasi miwah Usaha Kecil miwah Menengah Indonésia ring Kabinet Kerja Présidén Joko Widodo. Ida ngajabat saking warsa 2014 ngantos 2019.</br></br>Sadurung dados mantri, ida naenin dados Wali Kota Denpasar kalih periode, inggih punika saking warsa 1999-2004 miwah 2005-2010. Ring periode kaping kalih, ida kapilih dados Wakil Gubernur Bali periode 2008-2013.dos Wakil Gubernur Bali periode 2008-2013.)
  • Anak Agung Pandji Tisna  + (Anak Agung Pandji Tisna (11 Pébruari 1908 Anak Agung Pandji Tisna (11 Pébruari 1908 - 2 Juni 1978), taler kauningin antuk Anak Agung Nyoman Pandji Tisna, I Gusti Nyoman Pandji Tisna, utawi wantah Pandji Tisna, inggih punika katurunan ka-11 saking dinasti Pandji Sakti Buleleng, Singaraja, sané magenah ring pahan kalér Bali, Indonésia. Ida ngentosin ajinnyané, Anak Agung Putu Djelantik, ring warsa 1944.</br></br>Ring halaman pungkuran buku Pandji Tisna, I Made Widiadi, sané kasurat ring warsa 1955, dané nyurat indik kahuripannyané manut urutan kronologis. Dané inggih punika pangawi miwah novelis. Dané nulak dados raja Buleleng, sakéwanten pinaka putra pinih duur, pasukan penjajah Jepang maksa dané dados "syucho" risampuné bapannyané séda ring warsa 1944.</br></br>Ring masa pamerintahannya, ida dados pemimpin Dewan Raja ring sajebag Bali saking warsa 1946 ngantos 1947 (Paruman Agung) miwah Bupati Buleleng. Ring warsa 1947, santukan kapercayaan Kristennyané sané unik nénten anut ring agama Hindu sané dominan, Pandji Tisna nyerahang tahta ring adiknyané, Anak Agung Ngurah Ketut Djelantik utawi I Gusti Ketut Djelantik, taler kauningin pinaka Meester Djelantik, ngantos warsa 1949.</br></br>Ida seda ring tanggal 2 Juni 1978 tur kapendem ring setra ring sisi kangin tanahnyané nampek kapel sané kawangun makudang-kudang warsa sadurungnyané.</br></br>Wenten museum ring Lovina sane kadedikasiang majeng ring AA Pandji Tisna miwah kulawarganipun: https://www.facebook.com/pg/The-Little-Museum-Anak-Agung-Panji-Tanji-Tisna-KM-0-Lovina-Bali-1402058299856241/i-Tisna-KM-0-Lovina-Bali-1402058299856241/)
  • Kirangnyane Uratian Pemerintah Kabupaten Buleleng Majeng ring Seni, Budaya lan Tradisi ring Buleleng.  + (Angayubagia uningayang titiang majeng ringAngayubagia uningayang titiang majeng ring Sang Hyang Parama Wisesa, Duaning majanten sakeng asung kerta wara nugraha ida mawinang titiang pacang matur orasi indik</br>Kirangnyane uratian pemerintah kabupaten majeng ring seni, budaya lan tradisi ring Buleleng. </br></br>Buleleng inggih punika Kabupaten sane akeh pisan madue seni lan budaya sane dados ciri khas lan karakter Kabupaten Buleleng. Seni lan budaya punika taler dados potensi pariwisata sane prasida kaanggén olih pamerintah mangda prasida nincapang miwah ngicénin pamineh sané anyar mangda prasida ngicénin dampak sané becik ring parajanané. Nangingsekadi mangkin, manut titiang pamerintah kirang aktif nguratiang indike punika, utaminnyane ring ortisane anyar puniki indik Sekaa Gong legendaris sane viral mawinan batal tampil ring acara sane prasida dados wahana pamerintah antuk nyobiahang seni Gong Kebyar Khas Buleleng majeng wisatawan lokal utawi mancanegara. Seni ukir Buleleng sane khas taler langah kacingakin olih wisatawan lokal, seni ukir khas buleleng punika prasida dados wisata religi/wisata sejarah, santukan cirri khas ukiran Buleleng ring soang-soang candi utawi Pura madue corak seni sane unik.</br></br>Antuk pikobet punika, titiang madué makudang-kudang solusi sané prasida kaanggén ngungkulin pikobete punika.</br></br>1. Ngawigunayang DTW (Daerah Tujuan Wisata) Taman Bung Karno pinaka genah antuk ngalaksanayang pementasan seni, taler pameran budaya mangda prasida nyobiahang seni miwah budaya Buleleng malarapan antuk acara punika. Taman Bung Karno taler prasida kauningin olih wisatawan lokal miwah mancanegara malarapan antuk acara punika. Ngalibatang para pelaku seni antuk tampil ring acara utawi festival sane kamargiang olih pamerintah ring kabupaten Buleleng. </br></br>2. Ngawigunayang situs web Visit North Bali pinaka media informasi. Melarapan antuk informasi sanewenten ring destinasi sekadi Desa Wisata, seni, budaya, miwah tradisi taler prasida kauningin ring genah punika pinaka wangun pemanfaatan WebsiteVisitNorth Bali.</br></br>3. Makarya video promosi malarapan antuk diskominfosanthi Buleleng utawi prasida taler malarapan antuk Duta Pariwisata miwah Budaya kab. Buleleng mangda sayan aktif ngalimbakang seni, budaya, miwah tradisi sané wénten ring Buleleng malarapan antuk panglimbak teknologi. </br></br>Astungkara, orasi puniki prasida mecikang napi sane kirang mangde patut lan maguna majeng ring masyarakat Buleleng Sami. </br></br>Wantah asapunika menawi tan wenten iwang atur titiang, Klungkung Semarapura kirang langkung titiang nunas Sinampura.a kirang langkung titiang nunas Sinampura.)
  • Orasi Bali Pikobet Kaperluan Pokok Manusa Ring Pemilu 2024  + (Angga panureksa Provinsi Bali sane dahat kAngga panureksa Provinsi Bali sane dahat kusumayang titiang</br> Bapak jurnalis senior Bali sane wangiang titiang</br> Dinas Pendidikan lan Kepemudaan Olahraga Provinsi Bali miwah ketua LSM Bali sruti sane tresnasihin titiang </br> Pinih ajeng, lugrayang titiang ngaturang Angayubagia</br>majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, santukan Asung Kertha Wara Nugraha Ida, titiang sareng Ida dane sareng sami mangkin prasida polih mapupul ring jagat Baline puniki. Sadurung titiang ngawitang Orasi Bali puniki, ngiring sareng sami ulengang pikayune melarapan antuk pangastungkara panganjali umat </br> Om Swastyastu </br> Ida dane sareng sami sane kusumayang titiang, ring galah sane becik puniki titiang jagi matur nganinin indik "Orasi Bali Pikobet Kaperluan Pokok Manusa Ring Pemilu 2024". Pikobet sane lumrah ring jagat Bali sakadi mangkin inggih punika nincapnyane harga kaperluan pokok manusa sampun nincap 85% ring harga sadurungne. Minakadi sukeh pisan manusa ngerereh pakaryan. Napi malih ring jagate sakadi mangkin kaperluan pokok manusa punika sanget pisan sane kabuatang. </br> Ring ungkur punika sane kaarapang titiang ring pemilu 2024 puniki, mangda prasida ngandelang harga kaperluan pokok manusa miwah gampang ngrereh pakaryan. </br> Inggih Ida dane sareng sami sane wangiang titiang, dumogi napi sane kabaktayang titiang mapikenoh majeng ring Ida dane sareng sami. Wantah asapunika sane prasida titiang aturang ring galah sakadi mangkin, titiang nunas geng rena sinampura yening wenten karaos titiang sane nenten becik ring manah. Sineb titiang antuk parama santih</br> Om Santih, Santih, Santih, Omih Om Santih, Santih, Santih, Om)
  • Orasi Bali Pikobet Kaperluan Pokok Ring Manusa Pemilu 2024  + (Angga panureksa Provinsi Bali sane dahat kAngga panureksa Provinsi Bali sane dahat kusumayang titiang</br> Bapak jurnalis senior Bali sane wangiang titiang</br> Dinas Pendidikan lan Kepemudaan Olahraga Provinsi Bali miwah ketua LSM Bali sruti sane tresnasihin titiang </br> Pinih ajeng, lugrayang titiang ngaturang Angayubagia</br>majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, santukan Asung Kertha Wara Nugraha Ida, titiang sareng Ida dane sareng sami mangkin prasida polih mapupul ring jagat Baline puniki. Sadurung titiang ngawitang Orasi Bali puniki, ngiring sareng sami ulengang pikayune melarapan antuk pangastungkara panganjali umat </br> Om Swastyastu </br> Ida dane sareng sami sane kusumayang titiang, ring galah sane becik puniki titiang jagi matur nganinin indik "Orasi Bali Pikobet Kaperluan Pokok Manusa Pemilu 2024". Pikobet sane lumrah ring jagat Bali sakadi mangkin inggih punika nincapnyane harga kaperluan pokok manusa sampun nincap 85% ring harga sadurungne. Minakadi sukeh pisan manusa ngerereh pakaryan. Napi malih ring jagate sakadi mangkin kaperluan pokok manusa punika sanget pisan sane kabuatang. </br> Ring ungkur punika sane kaarapang titiang ring pemilu 2024 puniki, mangda prasida ngandelang harga kaperluan pokok manusa miwah gampang ngrereh pakaryan. </br> Inggih Ida dane sareng sami sane wangiang titiang, dumogi napi sane kabaktayang titiang mapikenoh majeng ring Ida dane sareng sami. Wantah asapunika sane prasida titiang aturang ring galah sakadi mangkin, titiang nunas geng rena sinampura yening wenten karaos titiang sane nenten becik ring manah. Sineb titiang antuk parama santih</br> Om Santih, Santih, Santih, Omih Om Santih, Santih, Santih, Om)
  • Government Antisipasi Politik Identitas  + (Antisipasi Politik Identitas Manut sakadiAntisipasi Politik Identitas</br></br>Manut sakadi sane kauningin sareng sami, politik identitas inggih punika sarana politik sane kaanggén olih sekaa utawi kelompok sakadi etnis, suku, budaya, agama utawi sané lianan sané matetujon silih tunggil pinaka sarana perlawanan utawi pinaka sarana anggen nyihnayang kawentenan kelompok utawi sekaa punika.</br></br>Identitas kapolitisasi majalaran antuk interpretasi sané ekstrim, sané matetujon mangda prasida ngamolihang sokongan utawi dukungan saking anak utawi warga sané marasa 'pateh', pateh ring ras, pateh ring etnisitas, agama, miwah pangiket sané tiosan.</br></br>Saking penelitian utawi seselehan, nyihnayang indik wentene politik identitas mawit saking pikobet pantaraning kelompok mayoritas miwah minoritas sané ngawinang konflik utawi pikobet sakadi konflik pantaraning etnis, budaya, ras miwah agama sané raris kawigunayang kaanggen jalaran olih partai politik miwah rezim presidensial.</br></br>Politik identitas punika wantah baya sane ageng pisan ring kahuripan sane prasida ngrancam pagilikan wangsa miwah panegara Indonesiane. Politik identitas prasida ngawetuang rusuh, ngubek pasikian warga, prasida nurunang lan ngicalang pluralisme, prasida ngwetuang polarisasi miwah pragmentasi indik politik.</br></br>Antuk punika, iraga patut ngarepin sane mawasta politik identitas, pamekas ring Bali antuk pamargi pendidikan politik olih partai politik sane madasar antuk populisme Pancasila miwah rekonstruksi hukum pemilu anggen ngicalang rezim presidenal threshold miwah ngwangun sistem pendidikan politik ring masa pemilu mangda prasida ngawetuang politik sane becik.gda prasida ngawetuang politik sane becik.)
  • Antonio Maria Blanco  + (Antonio Blanco embas warsa 15 September 19Antonio Blanco embas warsa 15 September 1911 ring Manila, ibukota Filiphina. Makakalih reraman dané mawit saking Spanyol, nika mawinan Blanco sanget percaya yening dané kaiket antuk geografis lan spiritual ring Miro lan Salvador Dali. Bapannyané meneng ring Manila ritatkala kawéntenang siat Spanyol ngelawan Amerika, bapannyané madué among-amongan pinaka Dokter. Blanco masekolah ring American Central School ring Manila. Rikalaning masekolah dané kalintang seneng ring paplajahan kesenian, Sastra lan Basa nanging dané kalingtang meweh ngresepang sakancan paplajahan sains. Nika taler sané mawinan dané waged ring makudang-kudang basa minakadi: Spanyol, Prancis, Inggris, Talagog, Indonesia, lan basa Bali. Disampuné muputang sekolah SMA ring Manila, Blanco ngelanturang masekolah ring National Academy of Art di New York, ring sor Sidney Dickinson. Ritatkala nyumunin malajah, Blanco ngulengang kayun ring kawentenan angga sarira, utamannyané ring anggan anak istri. Raris dané ngalanturan pagenjahnyané tur nagingin manah malelana, dané malelana ngintar ring makudang-kudang panegara raris enceg ring Bali duk warsa 1952. Raja Ubud mapica tegak marupa tanah majeng ring Blanco kaanggen nyujukang umah tur studionyané magenah ring campuhan, Ubud, nepek ring campuhan tukad. Blanco madué kurenan juru igel kasub sane mapeséngan Ni Ronji, meneng irika (Campuhan). Sasampune ngawentenang pamargi ka Amerika tur akéh ngamolihang prakanti anyar, dané lan kurenannyané nénten pernah matilar saking Bali.</br></br>Madué paumahan kalintang asri lan rasmi irika dané kasarengin olih okannyané petang diri, Tjempaka, Mario, Orchid lan Maha Devi, Blanco nyanyan tresna ring Bali. Dané banget angob ring kahanan kawibawan pulo Baline.</br></br>Blanco meneng tur ngambar ring umahnyané sané magenah ring bukité nyantos dané lampus warsa 1999, dané akéh ngambar angga sarira anak istri ring kanvas. Kaiterin antuk entik-entikan sarwa kembang, carik lan taru bingin nayuhin sanggahnyané. Antonio Blanco madué pangrasa anyar ring paukudannyané. Saking genahnyané meneng dané prasida ngamedalang gegambaran sané banget kasenengin samaliha kabuatang pisan olih pengamat seni, koléktor lan Promotor seni. Raris nénten sué ring warsa salanturnyane, Blanco sayan kasub tur kaloktah dados artis sane meneng ring Bali. Dané kaloktah boya ring Indonesia kemanten nanging dané kaajiang taler ring dura negara antuk makudang-kudang penghargaan, samaliha gambarannyané katumbas antuk pangarga sane lintang ageng ring lelang-lelang Internasional.</br></br>Nanjek rikala sampun lingsir, Blanco ngawitin makarya museum lukisan ring studio seninyane sane magenah ring Campuan. Rikala pacang mungkah museum lukisan, saget dané ngariinin lampus. Dane kakaryanin upacara pangabenan maka cihna dane sampun amor ring acintya. Okannyané sané mapesengan Mario, ngalanturang pidabdab bapannyané mungkah Museum tur ngalanturang seni ngambar sekadi selampah laku sang Maestro. Museum Renaissance kaanggén nyihnayang pakardin gambaran saking maestro Blanco lan Mario sane dados kacingakin oleh makasami parajanané.dados kacingakin oleh makasami parajanané.)
  • Ngelestariang kaluihan alam ring nusa Bali  + (Apa Masalah yang Paling Mendesak Untuk DitApa Masalah yang Paling Mendesak Untuk Ditangani Oleh Para Calon Pemimpin Bali?”</br></br>Om Swastiastu</br>Sane wangiang titiang angga panureksa makesami, sane wangiang titiang tim Basa Bali taler para titi sareng sami sane tresnasihin titiang. Rasa angayubagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning sangkaning asung kerta wara nugrahan Ida, titiang prasida mesadu ajeng majeng ring Ida Dane sareng sami.</br> Pamimpin sané jagi rauh ring Bali patut ngutamayang kawagedan palemahanné mangda prasida ngalestariang kaluihan alam ring nusa Bali miwah mastikayang kawéntenan kramannyané ring masa sané jagi rauh. Antuk nanganin pikobet sané mabuat puniki, para jana patut ngutamayang pamargin kebijakan miwah prakarsa sané nyokong parilaksana sané lestari. Puniki rumasuk investasi ring sumber energi terbarukan, promosi ekowisata, miwah ngukuhang awig-awig indik pengelolaan limbah. Tiosan punika, metode pertanian berkelanjutan miwah program reboisasi patut katincapang mangda prasida ngwaliang ekosistem nusa punika.</br>Ainggih wantah asapunika prasida aturang titian, yening wenten iwang titian matur majeng ring Ida Dane sareng sami, titian nunas sinampura sineb titiang antuk Paramashanti.</br></br>Om Shanti Shanti Shanti Om.Paramashanti. Om Shanti Shanti Shanti Om.)
  • Kadek Rasya Andika  + (Apa Masalah yang Paling Mendesak Untuk DitApa Masalah yang Paling Mendesak Untuk Ditangani. Oleh Para Calon Pemimpin Bali?"</br>Om Swastiastu:</br> Sane wangiang titiang: angga panureksa makesami, sane wangiang titiang Tim BASAbali Wiki, punika taler para atiti sareng sami sane tresnasihin titiang Rasa angayu bagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, duaning sangkaning asung kerta wara nugrahan Ida, titiang prasida mesadu ajeng majeng ring Ida Dane sareng sami.</br> Bali inggih punika provinsi sane sugih pisan mawit saking budaya tradisi,makanan, genah wisata muah sane lianan. Nike sane ngawinan para turis-turis saking dura negara rauh meriki ke Bali. Turis-turis, sane rauh punika ipun, nenten uning antuk kawentenan awig-awig. ring Bali. Conto sane pinih kongkret bule sane sane nenten nganggen busana munggah ring genah suci sane megenah ring sinalih tunggil pura ring Bali, wus kenten kasus bule ugal-ugalan makta sepeda motor ring jalan raya.</br> Pengaptin titiange majeng ring calon menggala Bali sane kapilih ring Remilu 2024 niki. Sumangdane memperketat aturan majeng ring wisatawan asing sane. rauh ke Bali. Utamanyane aturan majeng bule sane mewisata ke genah-genah suci lan aturan berkendara ring margi agung.</br> Ainggih, wantah asapunika prasida aturang titiang, yening wenteng iwang titiang matur majeng ring Ida Dane sareng sami, titiang numas geng rena sinampura. Sineb titiang antuk Paramashanti</br>Om Shanti Shanti Shanti Omuk Paramashanti Om Shanti Shanti Shanti Om)
  • Apa Masalah yang Paling Mendesak Untuk Ditangani. Oleh Para Calon Pemimpin Bali  + (Apa Masalah yang Paling Mendesak Untuk DitApa Masalah yang Paling Mendesak Untuk Ditangani. Oleh Para Calon Pemimpin Bali?"</br>Om Swastiastu:</br> Sane wangiang titiang: angga panureksa makesami, sane wangiang titiang Tim BASAbali Wiki, punika taler para atiti sareng sami sane tresnasihin titiang Rasa angayu bagia aturang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, duaning sangkaning asung kerta wara nugrahan Ida, titiang prasida mesadu ajeng majeng ring Ida Dane sareng sami.</br> Bali inggih punika provinsi sane sugih pisan mawit saking budaya tradisi,makanan, genah wisata muah sane lianan. Nike sane ngawinan para turis-turis saking dura negara rauh meriki ke Bali. Turis-turis, sane rauh punika ipun, nenten uning antuk kawentenan awig-awig. ring Bali. Conto sane pinih kongkret bule sane sane nenten nganggen busana munggah ring genah suci sane megenah ring sinalih tunggil pura ring Bali, wus kenten kasus bule ugal-ugalan makta sepeda motor ring jalan raya.</br> Pengaptin titiange majeng ring calon menggala Bali sane kapilih ring Remilu 2024 niki. Sumangdane memperketat aturan majeng ring wisatawan asing sane. rauh ke Bali. Utamanyane aturan majeng bule sane mewisata ke genah-genah suci lan aturan berkendara ring margi agung.</br> Ainggih, wantah asapunika prasida aturang titiang, yening wenteng iwang titiang matur majeng ring Ida Dane sareng sami, titiang numas geng rena sinampura. Sineb titiang antuk Paramashanti</br>Om Shanti Shanti Shanti Omuk Paramashanti Om Shanti Shanti Shanti Om)
  • Arif Bagus Prasetyo  + (Arif Bagus Prasetyo embas tanggal 30 SéptéArif Bagus Prasetyo embas tanggal 30 Séptémber 1971, meneng ring Dénpasar saking warsa 1997. Dané kasub pinaka pangawi, kritikus sastra, kurator seni rupa, miwah penerjemah buku. Alumnus International Writing Program, Universitas Iowa, Iowa City, Amérika Serikat. Ngamolihang makudang-kudang penghargaan ring widang nulis, minakadi: Hadiah Kritik Sastra Dewan Kesenian Jakarta, Hadiah Kritik Seni Rupa Dewan Kesenian Jakarta, miwah Anugerah Widya Pataka Pemerintah Provinsi Bali. Cakepannyané inggih punika: Saksi Kata: 18 Esai Sastra (pasca medal), Memento: Poems (2015), Memento: Buku Puisi (2009), Epifenomenon: Telaah Sastra Terpilih (2005), Stephan Spicher: Eternal Line on Paper (2005), Melampaui Rupa: Sebangkai Wajah Seni Lukis Indonesia Mutakhir (2001), Mangu Putra: Nature, Culture, Tension (2000), miwah Mahasukka: Buku Puisi (2000).2000), miwah Mahasukka: Buku Puisi (2000).)
  • Aryadimas Ngurah Hendratno  + (Aryadimas Ngurah Hendratno embas ring DénpAryadimas Ngurah Hendratno embas ring Dénpasar, 13 Séptémber 1975. Nulis puisi ngawit masa remaja, naanin nyarengin Teater Angin (SMAN 1 Denpasar), miwah masawitra sareng Sanggar Minum Kopi. Makudang-kudang kakawian dané kawedar ring Bali Post miwah buku antologi Ensiklopedi Pejalan Sunyi (2015), Klungkung: Tanah Tua, Tanah Cinta (2016). Dané dados ⁇ lurah ⁇ Jatijagat Kampung Puisi, ngajahin sastra miwah téater ring Teater Tahkta SMK Saraswati 1 Denpasar, taler ngawasin Rumah Belajar Seni ring Denpasar.ngawasin Rumah Belajar Seni ring Denpasar.)
  • KORUPSI DIREKTOR UNIVERSITAS BALI  + (Assalamu'alaikum Wr. Wb. sane Shalom, Om SAssalamu'alaikum Wr. Wb. sane Shalom, Om Swastiastu, Namo Budaya, Salam Kebaikan. Dumogi iraga sareng sami ngemolihang kerahayuan. </br></br>Iriki tiang jagi ngicenin penjelasan indik kasus Korupsi olih Rektor Universitas Udayana Bali. Réktor Universitas Udayana Bali, Profesor I Nyoman Gde Antara, katetepang pinaka tersangka olih Kejaksaan Tinggi Bali ring kasus dugaan tindak pidana korupsi dana sumbangan pangembangan institusi (SPI) mahasiswa anyar seleksi jalur mandiri warsa akademik 2018/2019 - 2022/2023.</br>Penetapan tersangka terhadap orang nomor satu di Universitas Udayana tersebut berdasarkan hasil investigasi penyidik Pidana Khusus Kejati Bali sejak 24 Oktober 2022, menurut Kepala Seksi Penerangan Hukum Kejaksaan Tinggi Bali Agus Eka Sabana Putra sakadi sané kawedar olih kantor berita Antara.</br>Eka maosang, sakadi sané kacingak saking bukti, saksi-saksi, miwah asil pamariksaan, parilaksana Antara ngerusak kauangan negara Rp105,39 miliar miwah Rp3,94 miliar sané akéhnyané Rp109,33 miliar.</br>Asisten Pidana Khusus (Aspidsus) Kejati Bali, Agus Eko Purnomo, nlatarang yéning pawewehan pikobet negara puniki kaungkapin antuk panyelidikan sané nglantur.</br></br>Ngicalang korupsi ngabutuhang kerjasama pantaraning parajanane miwah aparat penegak hukum, yening Indonesia jagi bebas saking korupsi. Punika mawinan ring Indonesia patut kapuputang tur keadilan patut katetepang, titiang percaya Indonesia pacang sayan maju lan kahuripan kramannyané kajamin, nénten wénten malih kraman sané marasa haknyané kaicalang. Yening korupsi nenten wenten, Indonesia pacang hidup aman, nyaman, tentrem, sejahtera lan makmur lan damai. Indonesia merluang anak sane jujur, sane bertanggung jawab ring napi sane kelaksanayang, iraga patut ngelaksanayang sane pinih becik majeng ring panegara puniki.</br></br>1) Ngukuhang Dewan Perwakilan Rakyat; 2) Ngukuhang Mahkamah Agung miwah undagan peradilan ring sornyané 3) Ngwangun kode etik ring sektor publik; 4) Ngwangun kode etik ring sektor Parpol, Organisasi Profesi miwah Asosiasi Bisnis. 5) Nguratiang napi sané ngawinang wénten korupsi. Punika mawinan titiang nunas geng rena sinampura yening wenten kaiwangan titiang.</br></br>Assalamualikum Wr. Wb. </br>Om santi santi santi santi om.um Wr. Wb. Om santi santi santi santi om.)
  • Jalan yang rusak  + (Atur uningayang titiang masawasta Ni Made Atur uningayang titiang masawasta Ni Made Dwi Riskayanti, lan timpal titiang Ni Kadek Dwi Kusuma Wardani lan Kadek Aulia Sari. Ring galahe sane becik puniki titiang jagi nyritayang indik pikobet margi sane rusak ring wewidangan titiange. Sané kamedalang antuk montor roda pat sané akéh muatannyané.</br></br>Ring margi-margi sane keentasin polih warga ring wewengkon wewidangan titiang makeh wenten margi sane bolong-bolong. Wenten bolongan ane cenik wenten bolongan ane gede. Sering wénten kecelakaan ring genah puniki santukan kirangnyané lampu pencahayaan mawinan makudang-kudang_pengendara motor sering telas miwah jatuh.</br></br>Punika mawinan titiang ngaptiang mangda pamerintah prasida mecikang margi sané rusak punika raris tedun ka genah punika. Mangda nénten wénten resiko kecelakaan. Miwah nenten ngalangin geginan warga ring wewidangan punika.ngin geginan warga ring wewidangan punika.)
  • Margi sane usak  + (Atur uningayang titiang masawasta Ni Made Atur uningayang titiang masawasta Ni Made Dwi Riskayanti, lan timpal titiang Ni Kadek Dwi Kusuma Wardani lan Kadek Aulia Sari. Ring galahe sane becik puniki titiang jagi nyritayang indik pikobet margi sane rusak ring wewidangan titiange. Sané kamedalang antuk montor roda pat sané akéh muatannyané.</br></br> Ring margi-margi sane keentasin polih warga ring wewengkon wewidangan titiang makeh wenten margi sane bolong-bolong. Wenten bolongan ane cenik wenten bolongan ane gede. Sering wénten kecelakaan ring genah puniki santukan kirangnyané lampu pencahayaan mawinan makudang-kudang_pengendara motor sering telas miwah jatuh.</br> </br> Punika mawinan titiang ngaptiang mangda pamerintah prasida mecikang margi sané rusak punika raris tedun ka genah punika. Mangda nénten wénten resiko kecelakaan. Miwah nenten ngalangin geginan warga ring wewidangan punika.ngin geginan warga ring wewidangan punika.)
  • Augusta de Wit  + (Augusta de Wit (25 November 1864 - 9 Pébruari 1939) inggih punika silih tunggil pangawi Belanda, sané embas ring Hindia Belanda tur kasub antuk nyurat indik Jawa miwah Bali.)
  • Awig-awig Indik Pariwisata Bali  + (Awig-awig Indik Pariwisata Bali Om SwastiaAwig-awig Indik Pariwisata Bali</br>Om Swastiastu</br>Sane wangiang titiang Bapak lan Ibu Guru, punika taler para atiti sareng sami sane tresnasihin titiang. Kapertama ngiring iraga sareng sami ngaturang sembah pangubakti majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, sangkaning paswecan Ida iraga sareng sami prasida mapupul ring galahe sane becik sekadi mangkin, tiang jadi ngelanturan indik orasi </br>Bali inggih punika pulau sané sering karauhin olih wisatawan lokal miwah dura negara, akéh pisan saking para turis punika sané nyampahang utawi melecehkan budaya Bali punika. Punika dados pikobet sane serius sane patut kauratiang olih para pamimpin benjang pungkur, mangda ngukuhang awig awig indik pariwisata ring Bali.</br>Asapunika sane prasida aturang titiang ring galahe mangkin. Mugi-mugi napi sane aturang titiang puniki prasida dados uratian tur dasar program kerja sane pacang kautamayang olih calon pamimpin sane jagi kapilih ring 2024. Ainggih, yening wenteng iwang titiang matur majeng ring Ida Dane sareng sami, titiang nunas geng rena sinampura. Sineb titiang antuk Paramashanti.</br>Om Shanti Shanti Shanti Omk Paramashanti. Om Shanti Shanti Shanti Om)
  • Ayu Diah Cempaka  + (Ayu Diah Cempaka embas ring Gianyar, 18 JuAyu Diah Cempaka embas ring Gianyar, 18 Juli 1993. Dané lulus Sastra Prancis, Fakultas Ilmu Budaya Universitas Gajah Mada, Yogyakarta. Lianan ring nyurat sastra (puisi), dané taler dados pangawi miwah programmer festival film. Dané dados programmer ring Festival Film Dokumenter (FFD) Yogyakarta (2015-2019) miwah Balinale - Bali International Film Festival (2022). Sempat dados Asian short film selection committee (2022) miwah juri komunitas (2017) ring Jogja NETPAC Asian Film Festival (JAFF), tim juri ring Festival Film Indonesia (FFI) 2018, miwah Pengajar tamu 'Estetika Film' Jurusan Film & Televisi Institut Seni Indonesia (ISI) Denpasar 2021. Ulasan filmnyane kawedar ring makudang media sakadi Cinema Poetica, Film Criticism Collective - Yamagata International Film Festival, Goethe Institut Indonesia, Jurnal Ruang, Bali Post, miwah Balebengong. Ring warsa 2016 dané dados Cultural & communication officer ring Alliance Francaise Bali.ommunication officer ring Alliance Francaise Bali.)
  • I Gusti Ayu Laksmiyani  + (Ayu Laksmi mapesengan jangkep I Gusti Ayu Ayu Laksmi mapesengan jangkep I Gusti Ayu Laksmiyani, embas ring Singaraja, Bali, 25 November 1967. Dane wantah penyanyi, pangawi gendingan, penari, pemain film lan teater. Naenin kaloktah maka Lady Rocker ring pangawit warsa 1990. Ring warsa 2011, kalih dasa warsa duk embas albumnyane kapertama, dane malih ngamedalang album anyarnyane, Svara Semesta. Sane mangkin Ayu Laksmi malih magubugan ring makudang-kudang festival musik sane kakuwubannyane lokal, nasional yadian internasional.<br/></br></br>Ayu duur ring kulawarga sane oneng ring seni, utaminyane seni musik. Sasukat sampun naenin ngentasin kalangan ritatkala mayusa 4 warsa, Ayu nyansan limbak nyarengin makudang-kudang festival seni, sane kuwubnyane lokal, nasional saha internasional.</br>Pesengan Ayu Laksmi nyansan kasub duk maka jayanti BRTV provinsi Bali warsa 1983 saking ketegori Trio sane kasarengin olih rakannyane Ayu Weda lan Ayu Partiwi sane mawasta “Ayu Sisters” raris ngamolihang jayanti III miwah sapisanan maka Trio sane “berpenampilan terbaik” acara BRTV tingkat Nasional.</br></br>Ayu Laksmi taler kauningin maka silih tunggil Lady Rocker ring balantika musik nasional rikala era warsa 1984-1993 Ayu sane mawit saking Bali prasida ngalimbak ring kuwub musik nasional, taler rikala makudang lagu lan Sountrack film sane kagendingang, dahat pepes kapiragi olih para pangoneng musik ring Indonesia duk punika.</br></br>Ring warsa 1989 Ayu sareng ring album kompilasi Indonesia’s Top 10 malarapan antuk single “Tak Selalu Gemilang” pakardin Didi AGP, Sound Track film Catatan Si Boy 2 antuk lagu “Hello Sobat” pakardin Harry Sabar. Ring warsa 1991 ngamedalang album kaperatama antuk murda “Istana Yang Hilang” sane maka arranger Raidy Noor. Nanging di sampune album punika embas pesengannyane raris kaon saking industri musik Indonesia. Ayu mawali budal ka Bali ring warsa 1992 jaga ngalanturang kuliah ring Fakultas Hukum Universitas Udayana, tur lulus maka Sarjana Hukum ring warsa 1993. </br></br>Ring warsa 1995-1997 Ayu Laksmi macepuk ring sekaa band sane sampun kasub ring Bali inggih punika Tropical Transit, sane kapucukin olih Riwin, silih tunggil krama sekaa Pahama, macepuk ring band puniki Ayu Laksmi muruk dados entertainer, dane taler magenjah ring makudang gagendingan makadi jazz, latin, miwah sane tiosan. Ayu Laksmi magending ring makudang genah, ngawit saking kafe, restaurant, hotel, ngantos kapal pesiar lan polih malayar ring segara Karibia.</br></br>Ring warsa 2002 malih Ayu ngeramenin pentas gendingan Indonesia madasar antuk stil anyar, nyapuhang kalih wangun musik cara kangin lan modern, daweg punika dane taler aktif ring makudang parikrama Bali For The World, acara puniki inggih punika parikrama ngupapira sangkaning keni ala bom Bali. Ring warsa 2006 dane polih taler sareng sekaa musik rohani Hindu “Nyanyian Dharma” sane kapucukin olih Dewa Budjana.</br></br>Ring panguntat warsa 2010 Ayu Laksmi mapamit saking makudang sekaa musik, raris ngamedalang album Svara Semesta. Masarengan ring pamedalan albumnyane, dane taler ngwangun lan ngamucukin sekaa musik sane kawastanin pateh ring murdan albumnyane, Svara Semesta. Nganutin pamargin galahe, group sane maduluran World Musik puniki ngalimbak manados sekaa seni, para yowana sane kreatif sane mawit saking: pangrawit, penari, teater, sane waged, sane mawit saking genah sane matiosan ring Indonesia. Sareng sekaane puniki Ayu Laksmi mawali malelana saking panggung-panggung festival seni budaya ring Indonesia taler ring dura negara. </br></br>Maprakanti sareng sutradara kaloktah Garin Nugroho ring film “Under the Tree” Ayu polih matategar dados pemain film, rikanjekan punika film kapertama sane kasarengin ngamolihang jayanti maka silih tunggil pemeran utama wanita terbaik FFI warsa 2008. Film “Under The Tree” ngranjing ring bacakan internasional film festival ring Tokyo.</br></br>Sane mangkin Ayu ngarasayang panglelanannyane saking panggung ka panggung ngamolihang paplajahan utama. Dane mawali ngamedalang album solo sane mamurda “Svara Semesta”. Ring albumne puniki madue rasa matiosan ring album saderengnyane. Ring album Svara semesta Ayu Laksmi nagingin antuk genre World Musik, taler madasar antuk unteng pawongan, palemahan lan parahyangan, sasuratan-sasuratan saking gendingan Ayu Laksmi ring album Svara Semesta kasurat ring limang basa inggih punika: Sanskrit, Kawi, Bali, Indonesia, Inggris. Ring albumnyane puniki Ayu sapisanan dados produser, pangawi lagu, taler ngeraga ngaryanin laras dasar gendingan ring pangawit ngawi gendingan. </br></br>Rikala ngarap albumnyane punika, Ayu maprakanti sareng Eko Wicaksono, musik director lan arranger wikan sane meneng ring Bali. inggihan makudang arranger sane sareng ngaremba gending-gendingannyane inggih punika Bujana. Ayu taler nyarengin arranger dura Bali, Peter Brambl lan Robert Webber. Taler kari akeh sane sareng nuku lan penyanyi sane sareng ngaremba ring albumnyane puniki. Ayu Laksmi taler ngaraketang sekaa sastrawan sane mawit saking Bali sekadi Cok Sawitri, Sugi Lanus, miwah sane siosan. Ring warsa sane pateh Ayu Laksmi ngawangun sekaa band sane kawastanin Svara Semesta, sane mangkin Svara Semests nenten ja wantah wastan album Ayu Laksmi manten, nanging sampun ngalimbak maka silih tunggil sekaa seni ring Bali, sane kawangun antuk: musik, tari, sastra, teater, photografi, videographer, film/video maker, lan spiritualis.</br></br>Ayu Laksmi setata mikelingin para seniman truna mangda setata mautsaha “10 persen bakat, 90 persen kerja keras” basa liannyane nenten akeh ngamerluang bakat, sane mabuat wantah “nenten surud mautsaha”, nenten obah lan pagehang utsahane. Saha nenten marma nyihnanyang sane matiosan. “be your self”</br></br>Ayu naenin dados pemain film Under the tree (2008), Ngurah Rai (2013), Soekarno (2014), The Seen and Unseen (2017), Pengadi Setan (2017). Album gendingannyane inggih punika Istana Yang Hilang (1991), Svara Semesta (2011), Svara Semesta 2 (2015).</br>Penghargaan sane naenin kapolihang Ayu Laksmi:</br></br>2018 : Indonesia Box Office Movie Award pinaka Pemeran Pendukung Wanita Terbaik ri sajeroning Film Pengabdi Setan.</br>2017 : Year in search 2017 - Google</br>2017 : Festival Film Tempo — Aktris Pendukung Pilihan - Film Pengabdi Setan.</br>2017 : Saraswati Award - Rishikesh Uttarakhand India</br>2015 : Duta Perdamaian oleh Komunitas Gema Perdamaian.</br>2012 : Album Svara Semesta kaunggahang ring nominasi 5 besar Design Grafis terbaik versi Anugrah Musik Indonesia - AMI</br>2012 : Kajudi maka "Ibu Budaya" olih Komunitas Spiritual Puri Agung Dharma Giri Utama.</br>2011: Album Svara Semesta dinominasikan ngranjing 20 Album Terbaik</br>2009: 10 Wanita Tercantik di Bali oleh para pendengar Hard Rock Radio FM Bali</br>2008: Nominasi Pemeran Utama Wanita Terbaik, Festival Film Indonesia.</br>2008: Nominasi Tokyo International Film Festival - Film Under The Tree</br>2005: Bali’s Environment Ambassador (Duta Lingkungan Hidup Bali)</br>1983: The Ayu Sisters jayanti 3 ring kategori nasional pada Indonesian Radio & Television Star Contest</br>1983: The Ayu Sisters kajudi dados penampilan terbaik kategori nasional ring Indonesian Radio & Television Star Contest</br>1983: The Ayu Sisters maka adi jayanti tingkat provinsi, Bali, ring acara Indonesian Radio & Television Star Contest</br>1987: Top 7 ring All Indonesian Rock Festival</br>1972: Jayanti kapertama Children’s Pop Singer Rock Festival 1972: Jayanti kapertama Children’s Pop Singer)
  • Arya Tegeh Kori  + (BABAD ARYA DALEM BENCULUK TEGEHKORI Om HyBABAD ARYA DALEM BENCULUK TEGEHKORI</br></br>Om Hyang Widhi dumogi nenten wenten halangan</br></br>Kacaritayang ring masa sané sampun lintang wénten raja, Arya Dalem Bansuluk Tegehkori wastannyané, Suluk tegesnyané kenceng. Ida punika okan Dalem Shri Aji Kresna Kepakisan ring Gelgel Klungkung. Ida madeg nata ring wewidangan Badeng. Badeng punika pateh sakadi Badung. Puniki indik pamargin danene sane sampun-sampun.</br></br>Ida Dalem Shri Aji Kresna Kepakisan madué puri ring Puri Linggarsapura ring Samprangan wewidangan Gianyar. Puri punika wantah bekas posko perjuangan Mahapatih Gajahmada ngaonang Prabu Bedahulu.</br></br>Ring rahina Purnama Kapat, Ida Dalem Shriaji Kresna Kepakisan, malinggih ring balairung kraton kasarengin olih para mantri miwah patih kraton. Ring pantaraning para jana punika Arya Kenceng putran Arya Damar sané kadadosang penguasa ring Tabanan, Arya Sentong ring Pacung, Arya Beleteng ring Pinatih, Arya Kutawaringin ring Kapal, Arya Binculu ring Tangkas, Arya Pakisan ring Abiansemal, Arya Belog ring Kaba-kaba, miwah tiga prajurit sané mawasta Tan Kober, Tan Kawur miwah Tan Mundur.</br>Ida Dalem Shri Aji Kresna Kepakisan kadadosang Raja Bali ring warsa 1352 M olih Ratu Majapahit Tribhuana Tunggadewi. Ida mrentah nyantos warsa 1380 Masehi.</br>Duk punika Arya Kenceng nganggen kembang cempaka ijo. Ida Dalem marasa liang pisan rikala ida nyingakin Arya Kenceng sedek nyunting bunga cempaka ijo. Duk punika ida rumasa duka pisan, duaning wenten makudang-kudang anak saking golongan Parisi sane sampun pracaya ring Ida Hyang Yesus, misadia nyengkalen Ida. Kacritayang Ida Sang Prabu Arya Kenceng ngenahang upakara-upakara ring ajeng ida sang prabu, mangda ida sang prabu ledang tur subakti ring ida. Duk punika taler Shri Raja ngukum Patih Arya Kenceng antuk kawajiban nyabran rahina nyaga balairung.</br></br>Geger ring Balai Puri Dalem Samprangan punika katarka sampun mamargi duk warsa 1360.</br>Ngawit saking daweg punika Arya Kenceng rumasa sedih pisan tur sering ngeling ritatkala eling ring pianaknyané sané kasayangang sané mawasta Ngurah Tabanan. Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngamertanin Sang Putra, tur Ida Sang Putra ngamertanin Sang Putra.</br></br>Shri Prabu Astasura Ratna Bumi Banten inggih punika wastan Raja Bedahulu. Ida taler kasengguh Dalem Bedahulu utawi Shri Tapolung.</br></br>Sasampune sue, raris rauh masannya Ida Sang Prabu Arya pacang nampi sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Kaceritayang Ida Dalem madue putra lanang sane wawu mekedekan mayusa solas sasih. Anake alit punika gelis pisan nyusup. Sang pangempon mapesengan Ni Dasa Dasih. Putra Dalem taler sayan raket ring Arya Kenceng duaning sering pisan kairingin. Risedek rahina anu, ida sang prabu mapakayunan jaga ngluputang raga. Sedek rahina anu, rikala Ida Dalem malinggih ring ajeng para patih, tan dumade putrane punika kamedalang saking punggung Sang Prabu. Malih ida nguncarang mantra sane marupa mantra pangastawa, sane marupa: "Ida Sang Hyang Widi Wasa ngamertanin Sang sane rauh masrana kawisesan Idane". Raris katampekin olih Arya Kenceng ri tatkala ngangkat putrané punika tegeh saking punggung Ida Dalem ri tatkala nunas pangampura saking ungkur Raja. Rikala Sang Prabu Sriwijaya nyingak, ida ngaksi wenten gubug ring ungkur idane. Ida Dalem duka pisan, raris ngandika: ⁇ Beneh pisan ragane sampun nureksain, sane mangkin santukan okan tiange sampun malaksana iwang raris ngrangsuk bahu tiange, sakadi sane kasurat ring lontar Raja Nitisaloka Sang Mabiksu, daweg ida sang prabu sampun ngangge busana agung pinaka pamucuk panegara, nenten dados anake alit punika ngusud bahu raja, anake alit punika keni pinakit kusta. Nah, adi Arya Kenceng ajak pianak icange ene, anggon pianak icange ane lakar anggon cening pianak, anggon paican icange teken api ane misi tenggek bantenge, apang ia dadi nyama braya ajak pianak icange I Gusti Ngurah Tabanan. Sane mangkin titiang ngicen ida pesengan Arya Dalem Baansuluk Tegehkuri. Napi malih upacara Raja Putri punika patut ngangge ⁇ . Ri kala punika tan sida antuk antuk titiang nyaritayang rasa bagia atman I Gusti Agung Arya Kenceng antuk ngamolihang putra lanang sane bagus rupa tur wicaksana pisan. Malarapan antuk bakti, titiang mapinunas mangda iratu ngandikayang okan Dalem budal, kairingang antuk Ngurah Tabanan. Punika sané kasurat ring Rontal Prasasti Babad Dalem Tabanan Tegehkori. Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun mapaica kamenangan ring tiang marep ring meseh-meseh tiange, tur sampun nyelik tiang saking pantaran meseh-meseh tiange. Darah sane membah ring Arya Dalem Bansuluk Tegehkori turun-temurun tetep dados rah Ida Dalem Shri Aji Kresna Kepakisan, Mangkin sampun langkung saking nem abad sampun lintang, makasami katurunan genetis Ida mawali eling pacang setata rauh ngaturang sembah bakti ring Ida Bhatara Kawitan Dalem Shri Aji Kresna Kepakisan ring Pedharman Besakih miwah Nunas Ica Kajang Kawitan ring Puri Agung Klungkung ritatkala ngelaksanayang pitra yadnya.</br>Sasampuné makelo-kelo masemeton sareng Ngurah Tabanan, raris medal pikobet ring pantaran ipuné. Arya Tabanan ngelah kurenan, ia jeles dikira kurenanne demen teken Arya Dalem Baansuluk. Arya Dalem marasa sedih pisan, raris lunga ka Gunung Batur jagi ngamargiang tapa brata. Sasampun makudang-kudang masa magenah irika, Ida Batara ngicénin titiang panugrahan ring Gunung Batur marupa genah kapur sirih. Sang Arya Dalem sampun kasengguh waduk kapur. Yening Ida Sang Arya Dalem jagi ngranjing irika, anggan idane pacang sayan ngreredang. Yen ia suud ngigel, ia lakar buin ngenah buka ane suba-suba. Kadi asapunika kasaktian wadah kapur sirih anugerah Ida Bhatara Hyang Tolangkir, raris kadi puniki sabda Ida ring Arya Dalem Baansuluk: “Nah, puniki anugeruh titiang marupa clepaka sakti, ditu cening ka Desa Tonjayu - Tanah Badeng. I Bendesa sareng semeton-semetonnyané meneng ring wewidangan punika, sakadi I Pasek Bendesa, Pasek Kubayan, Dangka, Ngukuhin, Tangkas miwah malih ipun durung madue raja. Ida Sang Nata Ratu sedek nglaksanayang upacara ring genah idane ngaturang aturan, punika awinan iratu mrika. Cening lakar kadegang dadi raja di gumi Badeng. Ngiringja iraga dados pamrentah, mangda iraga muponin sutrepti rahayu “.</br>Duaning asapunika Ida Batara Dewi Danu, raris Arya Dalem Baansuluk lunga nuju wewidangan Badeng utawi Badung.</br>Sang sane jagi ngentosin Bali dados raja, patut polih panugrahan saking Ida Bhatara Dewi Danu Batur tur kasokong olih rakyate pinaka pengemban taksu jagat. Bhatara Kawitan Arya Dalem Bunculuk Tegehkuri sampun uning indik punika. Nanging napi mawinan ngawit saking Dinasti IV pastika wénten badai?</br></br>Ri sampuné rauh ring wewidangan Badung sinah sampun wengi, raris ida ngranjing ka sanggah I Bendesa ring Tonja. Irika Ida ngenahang kakuasan ring ragan Idane, tur Ida ngastiti bakti, mangdane Ida prasida ngranjing ka guane sane kakardi antuk sesocan ring duur kori agunge punika. Dane mapinunas mangda kalugra ngrangsuk batu bata sane dalem punika. Benjang semengipun, rikala endag suryane, Ida Sang Nata Ratu nyingak wenten jembung ring duur kori agung idane. Wusan punika dane raris ngambil cakepane punika, tumuli kapejang. Raris wenten anak alit ngenahang sawane punika ring genah sane peteng dedet. Duk punika ugi, sang prabu kalintang angob manggihin katawahan sane kalintang ageng. Irika Sang Nata Ratu raris sumungkem ring ajeng idane, sarwi ngandika sapuniki: "Duh Ratu Sang Nata Ratu Sang Hyang Widi Wasa! Tan asue putrane lanang punika medal saking pameremane. Malih mawali ring kawéntenannyané sané riin. Cutetne ia anak jegeg, dueg, tur ngelah kuasa. In Balinese: Sayan makelo I Bendesa ngancan angob, ngaturang bakti teken sira Arya, lantas I Bendesa nakonin sira sujatine Ida Dalem Baansuluk lantas matemuang dewekne. Dané nlatarang indik ragané pinaka putra Ida Dalem Kresna Kepakisan ring Gelgel Swecapura. Ida masemeton sareng Arya Tabanan ring negara Tambangan (Tabanan). Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun mapaica dauh pangandika ring tiang ngeniang paindikan sane jaga margiang Ida. Ritatkala Sang Prabu mireng pangandikan Sang Arya kadi asapunika, ida rumasa sungsut ring kayun. Nah, yéning sampun kénten, Bapak Bupati jagi ngwentenang acara.</br>Déwa sané ngicénin Ida punika marupa Selepa, boya marupa sanjata. Sawireh buat Ida Sang Hyang Widi Wasa sapakarsan Idane pasti kasidan. Sakancan katurunan Ida Sang Hyang Widi Wasa patut suka bungah ring kayun malantaran sih pasuecan Idane. Simbolis wangun selepa punika sampun kaukir ring puncak silih tunggil wangunan utama ring Pura Dalem Benculuk.</br>Sasampun I Bendesa nglaksanayang upacara piodalan, digelis ida mapidarta sareng semeton-semeton ida, sakadi Pasek Gaduh, Kebayan, Dangka, Ngukuhin, Tangkas, indik kaperluan ngaryanin Ida puri miwah nyiapang penobatan Ida dados raja dados panguasa ring wewidangan Badeng utawi Badung, taler nglaporang ring ajeng Raja Bali Shriaji Kresna Kepakisan ring Gelgel Swecapura. Raja Gelgel taler setuju pisan.</br>Ri tatkala kantun alit, Ida kawedalang saking kulawargannyané. Duk kantun anom, Ida Bhatara Ulun Danu Batur ngicénin panugrahan ring Ida Bhatara Ulun Danu Batur, raris Ida Bhatara Ulun Danu Batur nganikain Ida Bhatara Ulun Danu Batur dados Raja Badung I.</br></br>Mangda Ida prasida dados raja sane dahat mautama ring Nagara Badung, I Bendesa raris mapikayun pacang ngwangun puri sane patut kanggen Ida. Istana punika kawangun ring muncuk désa utawi ring sisi kalér. Sasampun wangunan puri punika puput, Ida Arya Dalem Bansuluk raris jenek irika. Suluk maartos pinaka putra Dalem raris kaangkat dados anak alit olih Arya Kenceng.</br>Sasampune ida mrentah makudang-kudang taun suenipun, raris wenten genah mabakti buat ngwangun palinggih-palinggih Ida Sang Hyang Widi Wasa kekalih. Genah mabakti ring Bhatara Gunung Agung kawangun ring sisi kangin pura. Genah mabakti ring Bhatara Dewi Danu Batur kakaryanin ring sisi kauh puri sané mawasta Pura Batursari. Sari mateges puncak, inggih punika puncak gunung.</br>Sasampun makudang-kudang masa Ida Arya Dalem taler ngamargiang pawiwahan. Sasampune punika, ida raris ngwangun puri sane lianan ring genah idane, tur puri punika taler wenten ring wewidangan idane. Sasampun wangunan puri sané kaping kalih, dané kaaranin Puri Satria, pinaka cihna dané pinaka katurunan Ksatria, mawinan puri punika kaaranin Puri Satria. Istana Tegehkuri (Dinasti I) ring Tonja kawastanin Puri Dalem Benculuk. Ring puri sane wawu puput punika taler kawangun kalih gerbang puri sane tegeh pisan, nenten wenten sane pateh ring sajebag Bali. Yening sampun rusak sinah meweh pisan mecikang malih, minab sangkaning punika Ida Sang Prabu mapakayun ngwangun pamedal sane tegeh pisan ring Pura Satria, mangda manut ring parab Ida Sang Prabu sane mecikang ring Pura Tegehkori.</br>Ri sampuné sué malinggih ring Satria, Ida (Tegehkori VII) madué oka kakalih inggih punika okan istri miwah okan lanang. Anake istri sane pinih duur mapesengan Ayu Genjot, sane ri tatkala punika kantun mayusa 15 tiban, salwiring asunipune kalintang ayu tur asri. Okan I Raden sane alitan mayusa 13 warsa. Ida Dalem marasa bagia tur liang pisan dados raja ring jagat Badung. Kawicaksanan ida sang prabu ring Puri Satria kalintang ageng. Kadi asapunika kawentenan I Gusti Tegehkori.</br>Dinasti Arya Tegehkori nglimbak ring Badung salami limang tiban. Raja V inggih punika I Gusti Tegeh Tegal Kutha.</br></br>Mangkin Arya Tabanan madeg nata ring Negeri Tambangan (Tabanan) tur madué putra mahkota sané mawasta Ngurah Rangong. Santukan ajinnyane, inggih punika Murah Tabanan keni pinakit ageng, raris ipun magingsir ka désa Kebon Tingguh. Pangapti Raja Rangong wantah nyantosang galahé pacang dados Raja Tambang. Arya Tabanan sué meneng ring Kebon Tingguh, kalayunin olih Luh Bendesa saking Désa Buahan. Duk punika Luh Bendesa kajepit olih Arya Tabanan tur raris mobot. Saking pasemetonan punika raris Luh Bendesa ngembasang putra lanang sané kawastanin I Gusti Pucangan. Pucang inggih punika jambe, jambe inggih punika woh, santukan ibunnyane saking Désa Buahan. Jero benduné sami pada liang, santukan putra mahkota sampun jumeneng nata ring Puri. Ri sampuné Arya Tabanan seda, sédané ngutang kulit sané tipis tur tuh (kules), mawinan sasampun sédané punika ida kasub antuk mur Makules. Sasampun Arya Tabanan matilar, Ngurah Rangong sebet pisan mikayunin semetonnyané sané mapesengan I Pucangan, mangda nénten dados raja ring Tambangan. Pangéran Rangong mautsaha mangda I Pucangan gelis padem. Ring jabaan Istana Minang, wénten wit wilangan sané becik pisan. Sang Prabu Ngurah Rangong raris ngandikayang semeton idane I Pucangan mangda ngetep carang-carang tarune punika. Nanging dane tan nyidayang nuturang indike punika ring sapasira jua, santukan dane sami jejeh ngetor. Ngawit saking punika I Gusti Pucangan kawastanin I Gusti Bagus Alit Notor Wandira. Sang Corah sayan maweweh-weweh kasedihannyane, santukan ipun tansah ngrereh jalaran buat niwakin pamarginipune sane corah.</br>Sangsara punika nentenja mapikenoh. Yadiastun anaké punika ririh, sakéwanten ipun setata polih paplajahan. Kawicaksanan spiritual miwah kawicaksanan emosional, yening kawicaksanaan punika kajantenang becik, taler kawicaksanaan ring pamineh, prasida dados sarana sané mabuat pisan. Yéning kayun, pastika prasida, tur pamargi sané kapertama wantah pamargi sané becik utawi nénten becik.</br></br>Duaning tan sida malih antuk ipun nanggehang, ipun raris malaib saking Puri Tambangan nuju Panerajon. Saking Panerajon nuju Gunung Batur. Ring sisin Danu Batur medal Ida Bhatari Tolangkir sané mabaos kadi asapuniki: “Duh Pucangan, napi awinan Palungguh IRatu rauh mriki saha sepi??”. </br>I Gusti Pucangan menjawab : “Ratu, titiang rumasa kalintang sengkala. Iparekan titiange maderbe nyama muani asiki, sane kapisara madeg ratu antuk ajin titiange. Sakewanten titiang keni panyengkala saking semeton titiang I Gusti Rangong”. Ida Batari malih ngandika : “Yening cening satia teken bapa, tulunginja bapa apanga tiang nyidayang nglintangin tukade ane dalem, tur jalanangja tiang ka Gunung Batur. “. I Gusti Bagus Alit menjawab : “terbenamlah rasane diri hamba”.</br>Kaputusan ida, Ida Bhatari kalugrain tur mamargi rahayu nglintangin danu nyujur Gunung Batur.</br>Ida Bhatari maosang : “Duh Ratu, Palungguh IRatu sampun mapaica kamenangan ring titiang marep ring meseh-meseh titiange, tur Palungguh IRatu sampun mapaica kamenangan ring titiang marep ring meseh-meseh titiange. Kema cening ka Gelgel tur matiang musuh Ida Dalem marupa gagak, sawireh ia sering ngrusak ajengan Shri Raja. Antuk panah miwah tumbak puniki ragane jaga mademang bangkene punika. Yen sampun puput, Pucangan pacang dados raja ring Tanah Badeng.”.</br></br>Kawéntenan punika mamargi rikala Kerajaan Bali sané magenah ring Klungkuug kapimpin olih Dalem Anom Sagening (1580-1665) sané madué puri ring Puri Swecapura. Raja Badung duk punika inggih punika I Gusti Tegehkori V (I Gst Tegeh Tegal Kutha). Suksman Ida Bhatara miwah pamutus saking Raja Bali inggih punika modal utama sané kapolihang olih Kiyayi Pucangan (Merik) sajeroning ngamolihang jayanti ngamolihang kuasa.</br></br>Tan asue Ida Bhatari ical, raris I Gusti Pucangan nglanturang pamarginnyane, kasarengin antuk pangiring sane mawasta I Tambiak saking Gunung Batur nuju Puri Swecapura ring Gelgel. Ida Sang Hyang Widi Wasa raris masabda ring dane, sapuniki: "Kita tusing lakar maan duman cecatu". I Gusti Pucangan lantas matolihan tur ngaku sanggup ngamatiang gagak sané sering ngusak-asik ajeng-ajengan raja. Ida Dalem angob pisan, raris mataken: “Puniki semeton tiange saking dija, tur sira wastane?”. Pucangan menjawab : “Inggih ratu, titiang puniki I Pucangan saking Desa Buahan, pianak Arya Tabanan Mur Makules. Panjak anyar rauh saking Gunung Batur”, Dane raris nartayang indik kawentenan danene ngawit saking wau lekad kantos rauh mangkin. Daweg punika ugi Ida Dalem eling malih ring indik sane sampun-sampun tur ida rumasa liang pisan ring manah duaning wenten anak sane jagi nulungin ida ngebug manuk gagak punika.</br>Benjangne rakyate sami pada mapunduh ring ajeng Ida Sang Prabu Dalem. Benjang semengipun wenten guak rauh sane pacang ngrusak ajeng-ajengan Ida Sang Prabu. I Gusti Pucung gelis ngaluncurang pianakne sane pinih keliha, tepat ring dasar kampid paksi punika kantos pegat. Ri sampuné katempuh antuk andus, Ida Sang Prabu raris nitahang mangda kamedalang antuk kuburané, mawinan manuk gagak punika raris padem. Manuk gagak ketah kaanggé pralambang peteng, piduka miwah pati.</br></br>Wusan punika, sampunang malih madaya seneng ring Sang Raja. “Nah, sekarang oleh karena demikian besar baktimu Pucangan kepadaku” Sasampune punika wau semeton makta aturan wewalungan. Malih Ida ngandika: "Apa ane tunas cening?”. Inget I Pucangan teken raos Ida Bhatari Tolangkir dugas mapupul di Gunung Batur ane lakar maang wewidangan di Badung. Punika mawinan I Gusti Pucangan nunas mangda kapicayang genah ring wewidangan Badung. Ida Sang Prabu ledang pisan mapaica, raris ida ngandika: “Becik pisan pinunas ragane punika Pucangan, malih punika ring Tanah Badung paman ragane Arya Tegehkori ring Puri Satria mrentah. Becikan ragane lunga mrika. Kemaja majalan.”. Sambil ngaturang sembahyang I Pucangan nunas ica nuju daerah Badung tepatnya ring umah I Kaki Bendesa Lemintang ring Desa Lemintang. Hambatan adalah tantangan, tantangan adalah ujian, ujian adalah pintu keberhasilan. Ketabahan (cerdas emosional) dan ketenangan (cerdas spiritual) keduanya itu disenyawakan dengan cerdas berfikir (intelegensi), hasilnya adalah keberhasilan.</br></br>Malih I Kaki Dewi Lintang matur ring Sang Prabu indik pangrauh I Gusti Pucangan. I Gusti Tegehkori (Dinasti IV) girang pisan nerima pangrauh anak alitné punika, I Gusti Pucangan kaicén hadiah rakyat 250 diri antuk ngwangun puri ring sisi kelod kauh Puri Satria. Istana sané anyar punika kawastanin Puri Jambe, duaning I Gusti Pucangan magenah irika. Teges kruna pucangan pateh sareng jambe inggih punika woh, santukan ibunnyane mawit saking Désa Buahan.</br>Ri sampuné I Gusti Pucangan kadadosang Punggawa ring pemerintahan Tegehkori, raris putri raja sané mawasta Ratu Ayu Genjot kaambil olih (putra) I Gusti Pucangan.</br>Duk punika Raja Mangui taler nganten sareng Ratu Ayu Genjot putri Arya Dalem Tegehkori (IV) ring Puri Satria (Tegal). Nanging duaning rumasa tan seneng ring Raja Mangui santukan kasub Kerajaan Mangui, raris Raja Mengwi kaicénin putri.</br>Rikala Raja Mengui makta sarana upacara pinangan, raris kapiragi olih I Gusti Pucangan. Duk punika ida raris munduhang wadua balan idane buat jaga ngebug benteng kotane. Para Arya Pangalasan Mangui mautsaha pacang nyaga, sakéwanten para Puri Satria milih nilar puri. Saking gelis pisan sang nata ring Tegehkori V ngicalang santukan nenten prasida nahanin pidukan prajurit I Gusti Pucangan (Merik). Wantah limang diri ring wengi sane peteng punika Arya Dalem Tegehkori V (I Gusti Tegeh Tegal Kutha) ngluputang raga kasarengin olih permaisuri miwah makakalih putrannyané miwah sawitrannyané sané mawasta si Munang. Pangrauh ida nenten makta barang, wantah kotak prasasti sane marupa pusaka saking Puri Satria sane kaambil ida.</br>Raja Badung sané wicaksana nyerah, nénten malih ngamedalang rah. Sang Prabu raris medal saking puri, tur ida nenten malih kabinawa, ida raris nilar rakyate, tur ida nenten malih kawastanin sang prabu. Ida wantah makta geginan asiki, inggih punika pepayasan.</br></br>Puniki babad Dinasti VII sane ngungsi Denbukit (Buleleng) kantos dados Punggawa Pengastulan I.</br></br>Tigang rahina suennya Ida Sang Hyang Widi Wasa makolem ring tengah alase ring pagunungan, tur okan danene punika sedekan seda, santukan dane nenten polih ajengan. Para rombongan kulawarga Raja Badung punika rauh ring Désa Mambal tur langsung lunga ka umah anaké sané maparab I Pengkoh. Kelian Pengkoh miwah kulawarganipun seneng pisan nampi tamiu sané kahormatin punika. Selami duang dasa rahina rombongan Raja meneng ring umah kepala desa Mambal. Duk punika masan endang pisan, tur gandume sampun ical. Sané kantun wantah kotoran bikul sané kacampur kulit itik, kurenané I Kelian Pengkoh wantah manggihin punika. I Kelian Pengkoh nyiapang panci di pawon anggona nganakin nasi. Irika raris wenten toya ngecor ring sisin semere, nanging daane punika nenten molih nasi. Irika dane sareng sami raris nginum toyane punika miwah marerasan sareng rabin danene. Sang Prabu Akab ngaksi paindikan sane kalintang tawah punika, tur ida rumasa kimud pisan ring kayun. Kadi asapunika ageng pikobet sane karasayang olih I Gusti Tegehkori (VII) ngawit nilar kaagungan ring Puri Satria. </br></br>Sasampuné mapiguman sareng I Munang, mantan Raja sareng I Munang lunga ka gunung ngrereh padi. Risedek punika, kurenané miwah pianakné makakalih kantun magenah ring jeron I Kelian Mambal. Sesampun Arya Tegehkori (VII) lunga ka gunung, medal pikayunan I Kelian Pengkoh. Sang kalih raris nunas ica ring ibun danene, santukan ipun sareng kalih sedekan ngrereh nasi. Biang danene raris ngenken, tumuli dane mamargi. Dane sareng sami raris budal, Sesampune rauh ring Desa Kalianget makakalih putran idane kadol olih I Kelian Pengkoh ring Ngurah Kalianget antuk jinah 150 kepeng belong kasarengin antuk makudang-kudang kain.</br>Sasampun tutug dasa rahina, sang kalih raris medal saking kota, tur mamargi nglintang ring gununge. Ritatkala sang kalih mawali, rabin danene mataken ring dane, indik kawentenan okan danene. Kaceritayang mungguing okan pamekel titiangé sampun kabakta ka gunung olih I Kelian Mambal. Sampun dasa rahina Ida nenten rauh. Riwau Ida Sang Prabu Tegehkori VII (I Gst Made Tegeh) mireng baos rabin idane kadi asapunika, ida rumasa angob tur eling ring kasengsaran sang kalih. Ritatkala ipun kapanggih ring Ida Hyang Yesus, ipun nylempoh nunas ica sapuniki: "Inggih Ratu, yen wantah IRatu ledang, janten IRatu mrasidayang nyegerang dewek titiange". Ida nyingak bukit-bukite punika. Wusan punika dane sareng sami raris pada sumingkin mamargi, tur sane lianan ngungsi ka Gunung Djati.</br>Sasampuné nglintangin tanah Denbukit, Ida rauh ring Désa Ambengan. Saking désa punika pamarginé nuju Désa Sangket. Saking irika Ida magingsir nyliksik indik genah okan idane sane sampun padem.</br></br>Ida kawastanin I Gusti Panji Sakti (I Gusti Panji Made) pinaka Raja Denbukit (kalih) sané madué puri ring Puri Sukasada. Ring dijaja Ida magingsir. Dumadakja wenten pikenohnyane, mungguing Sang Prabu Denbukit sedek nyaksiang sesolahan tari Gambuh. Nénten kacaritayang sapunapi pangawit kawéntenan kalih tokoh punika. Sasampuné ipun uning, Ida raris kaundang nyarengin ngajahin Gambuh. I Gusti Tegehkori (VII) kasub ring widang seni Gambuh. Rahina wengi maseneng-seneng maplalian Gambuh, punika mawinan puri raja kawastanin Puri Sukasada.</br>Ki Barak embas ring Puri Gelgel warsa 1555 dados Anglurah (Raja) Denbukit ring yusa 12 warsa mabiseka I Gusti Panji Sakti mapuri ring Pamereman Panji. Pindah ka Puri Sukasada ring warsa 1584. Selami 10 warsa (1590-1600) ping tiga ngamargiang ekspedisi ngaonang Kerajaan Blambangan.</br></br>Ri sampuné sué nyamar, Arya Dalem Benculuk I Gusti Tegehkori (VII) kasemaran pisan tur dados anak sané kapiandel olih Raja Denbukit. Ida madue sisia kalih atus diri, taler wenten petang dasa diri sisia truna-truni. Tan wenten sane wicaksana sakadi ida, tur tan wenten sane ngajiang ida sakadi parawadua balan idane. Tan wenten anak sane purun nglawan pituduh Idane. Punika sané prasida kabaosang indik kerajaan sané kawangun ring Puri Sukasada.</br></br>Sane mangkin kaceritayang Ngurah Sindhuwedang (Kalianget) sane nyelapang putran idane. Ngurah Raden miwah Ayu Genjot. Raja Kalianget madue 1.450 diri. Ngurah Kalianget sané angkara manah tur iri ring Raja Panji Sakti maputusan pacang nglawan kerajaan Sukasada. Nanging lekasan kapireng olih Raja Panji Sakti, lan mrentahang Arya Dalem Bansuluk Tegehkuri (VII) mangda ngawaliang ngaonang Ngurah Kalianget, sadurung ida polih mupulang kakuatannyane. Gelisang Sira Arya ngajak prajurit 200 diri, mamargi nuju Desa Kalianget. Kali-anget (Sindhu-wedang) manut sumber tiosan kawastanin Tebusalah miwah sang sané ngamong walayah punika (Denbukit Barat) mawasta Kiyayi Sasangka Adri. Pamrentah ring Denbukit Tengah Tengah mawasta Kiyayi Pungakan Gendis, ring Denbukit Timur mawasta Kiyayi Alit Mandala.</br></br>Tan kacaritayang ring sajeroning pamarginé, ri tatkala pasukan Sukasada rauh ring Désa Kalianget, prajurit Ngurah Kalianget taler sampun sayaga pacang nyerang Sukasada. Pasukan Arya Dalem Bansuluk sané madaging 200 diri langsung nyerang. Serangan sané kalaksanayang tan dumade punika ngawinang rakyat Ngurah Kalianget kaget tur prajurité tan prasida maprakanti, sakadi rawuh rébuan meseh kasarengin olih makhluk halus, Prajurité Ngurah Kalianget kalah tur nyerah. Ngurah Kalianget kasep maka sami, sahananing kulawarga miwah para wargi lingsir-lingsir kaambil tur kabakta ka Puri Sukasada. Antuk titah raja, Ngurah Kalianget katiwakin pamidanda pati, tan lian wantah Arya Dalem Banculuk Tegehkuri (VII).</br>Kasatiaan Raja Panji Sakti ring ekspedisi ngaonang Blambangan inggih punika bukti pasemetonan tunggal genetik (trah tunggal) Dalem Shri Aji Kresna Kepakisan.</br></br>Kekalahan miwah kapademang Ngurah Kalianget miwah ngrebut sakancan arta brana, yadian punika marupa mas, permata miwah makasami kramannyané, rumasuk panjak, pangiring truna-truni miwah anak istri alit kantos sané kantun nyusu kaambil dados tawanan ring Puri Sukasada. Makasami tawanan punika kacampuh, rumasuk kalih pianaknyané sané sampun kaadol tur kaunggahang ring Kalianget. Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun mapaica indik sane makewehin ragan Idane, inggih punika indik sane sampun kapastiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa.</br>Ring wengi punika, akeh anake mapunduh ring Puri Sukasada jagi nyingakin acara Gambuh. Ri tatkala sampun tigang igelan, okan danene sane lanang, sane sedek malinggih ring natar griannyane, raris ngeling masesambatan tur masesambatan ring biang miwah ajin danene: “Wahai Satria Dalem Bansuluk Tegehkori, cingakinja titiang, sampun sué kadi asapunika ngantos mangkin titiang durung taler manggihin rerama miwah ibu, mogi-mogi Hyang Widhi mangda prasida kapanggih sesai”. Ida Sang Hyang Widi Wasa mireng sesambatan anake alit punika, raris Ida nganampekin sang kalih. Sujatiné, sané ngeling punika wantah pianaknyané Ayu Genjot lan Ngurah Raden.</br>In Balinese: Kaceritayang istri lan mantu Ida sane sampun sue ngumbara ngrereh putra putrin Ida ring wewidangan Karangasem, raris miragi orti indik Arya Dalem Bansuluk Tegehkuri (VII) sampun mapupul sareng putra putrin Ida ring genah pegonnyane ring Puri Sukasada. Dane sareng sami gelis-gelis rauh ring Gunung Danu, raris rauh ring puri Sukasada. Irika dane kapanggih ring anak sane lianan, sane sampun pada mapunduh irika, tur dane sami pada liang. Ri sampuné sami pada mapupul, raris medal pikayunan Ida Sang Prabu Arya Dalem mangda putran idane mawali ka Kerajaan Badung. Tur Ida lakar ngamanggehang prajanjian Idane ento kanti salawas-lawasne. Putran idane inggih punika Ngurah Raden sareng pamannyane I Munang kaprentahang mangda mawali ka Badung.</br>Ida Sang Hyang Widi Wasa jaga nyinahang mungguing ipun tan paiwang.</br></br>Ri sampuné rauh ring Badung, ring pura sané wénten ring Satria sampun kajangkepin olih I Gusti Pucangan alias Jambe Pule sané raris munggah ka singasanan dados Raja Badung Dinasti I (mabiseka Prabhu Bendana), ngarepin Ngurah Raden ka Puri, nyihnayang ragané kautus mawali olih sang aji Arya Dalem Bansuluk Tegehkori (VII). Santukan rumasa ring raga sampun matemu malih sareng semeton sepupu, I Gusti Pucangan saking liang ngicénin panjaknyané 200 diri miwah sawah 40 petak ring Ngurah Raden. Ida Sang Prabu Salomo mrentahang mangda ngamecikang Perhyangan Agunge punika ring sisi kauh tukade, ring tanah sane mawasta "Tanah alas". Sasampun puput, pura punika kawastanin Jro Kuta, pinaka éling okan Satria Tegehkuri sané mawit saking Bansuluk Tegehkuri. Punika awinanipun ngawit saking nguni tan wenten anak sane purun lali ngaturang aturan ring Bansuluk. Nanging yening semeton kicen lelugrahan buat merdeka, tampija lelugrahane punika.</br>I Gusti Jambe Pule (Pucangan) dados raja ring Negara Badung, madue putra kakalih lanang. Anake sane lingsir-lingsir punika kicen genah malinggih ring sisi kangin tukade punika tur kicen gegaman purusa. Puri punika raris kawastanin Puri Denpasar (saantukan magenah ring kalér pasar). Sasampune punika, ida raris ngwangun benteng ring sisin tukade sane ring kiwa tengen kotane punika, tur sang prabu ngenahang benteng punika ring duur temboke. Ri sampuné I Gusti Pucangan jumeneng nata ring Kerajaan Badung séda, raris kagentosin olih kakalih putrannyané sané sareng-sareng mautsaha dados raja ngentosin bapannyané dados raja ring Negara Badung.</br></br>I Gusti Pucangan inggih punika Arya Kenceng sane kaping nem. Puri Jambe Denpasar & Puri Pemecutan inggih punika generasi kaping pitu sané ngwarisin kalih senjata anugerah Déwata, tulup miwah pecut (cemeti). Kawéntenan bénténg puniki puput rikala puputan perang Badung nglawan agresi Belanda antuk runtuhnyané Raja Tjokorda Made Agung (Tjokorda Mantuk Ring Rana).</br></br>Nénten kabaosang sapunapi riwayatnyané sasuen limang warsa selanturnyané, mangkin nika sané wénten wargi puri sané mawasta Agung Rai sané meneng ring sisi kelod puri, malaib ka Negara Sasak (Lombok). Sasampun mawali saking Sasak ka Badung, ida nunas tulung ring Brahmana ring Sanur, mangda Brahmana punika nunas tulung ring Gianyar anggén nyerang puri ring Satria. Tan uning sapunapi, sasampuné prasida ngamargiang serangan, ring sor wit cempaka ring Puri Jro Kuta kapanggihin korban padem. Sawatek anake sane wenten ring puri, ayam miwah asu, makasami padem. Sasampune punika ida sang prabu raris ngwedalang prentah, mangda anake sane ring kiwa tengen miwah sane ring kiwa tengen pada ngamademang panyiuan diri. Sasampuné payudan punika Désa Batubulan kaambil olih Raja Gianyar pinaka hadiahnyané, miwah ngawit saking punika dados pangawit permusuhan pantaraning Raja Badung miwah Raja Gianyar.</br>Yéning payudan punika wantah pamargi sané utama, panglimbak kawagedan manusané pacang setata kacemerin antuk rah, dendam miwah pidukan.</br></br>Suwe Arya Dalem Bansuluk Tegehkuri (VII) meneng ring sekitar Istana Sukasada Denbukit. Ida mautsaha pisan nulungin raja ngamecikang panegara, mawinan banget kasayangang olih raja I Gusti Panji Sakti. Putrin Ida Ayu Genjot taler dados penari tur kaserahin olih anak agung saking Désa Patandakan.</br>Sane mangkin I Gusti Agung Gede Mangui makayunan lunga ka Denbukit pacang matemu Raja Panji Sakti, duaning Ida pinaka putra mantu saking Raja Mangui. Santukan Raja Mangui sampun kasub antuk kepandaian lan kasaktiannyané, raris I Gusti Panji Sakti (II) mautsaha nyobak napi sané sujati sakadi kabaosang. Tan wenten tios wantah Ida Arya Dalem Bansuluk sane dados saksi. Ngiring sareng 40 prajurit, Ida mamargi sareng pasukan sané sami purun tur kuat, ngempon ring sor wit kepuh ring setra Banyuning. Raja Mangui (Mengwi) duk punika inggih punika I Gusti Made Agung. Ida taler kawastanin I Gusti Agung Gede Mangui utawi Dalem Mengwi. Ida kasub pisan antuk kawicaksanaan, kasaktian miwah kapinteran ida ngaonang Ki Balian Batur.</br></br>Tan dumade raris rauh panemayannyane, Sang Prabu Mengwi I Gusti Agung Gede rawuh, Ida kairing antuk 200 diri wadua balan idane. Rikala sampun nampek raris Raja Mangui sane sedek kasungkemin antuk tandu punika katempuh tur katombak antuk tumbak kebawos-bawos olih Arya Dalem Bansuluk. Nanging Ida tan keni pinakit punapa-punapi. Punika awinanipun anggan Idane tan keni pinakit. Ida Sang Prabu Mengwi raris ngandika ring paraprakanggen idane, sapuniki: "Ih sawatek prajurite, entungangja tiang!" Ida raris tedun saking genah danene makolem, tumuli ngastawa. Tan dumade raris magentos rupa, magentos rupa sakadi Bhuta Sungsang, matan matané nem, limané nem, batisé nem, miwah sirahnyané nem. Tan wenten anak ring jagate puniki sane mrasidayang matutang pamargin Idane sane patut. Irika wadua balan Ida Sang Prabu Arya Dalem sami pada ajerih tan sipi, tur sami pada malaib pablesat. Arya Dalem raris malaib nyujur kauh ring alas bukit Pedawa. Mangda prasida nglintangin pasukan Mangui miwah Sukasada, Ida masandekan ring sor wit jawa (jawawut). Rikala ipun nylempoh ring tengah alase, ipun ngeling masesambatan ring alase punika. Nanging yening anake sane mamanah ngamademang ipun punika, tan uning ring indike punika, ipun jaga mendep, samaliha jaga ngusud anake sane mamanah ngamademang ipun.</br></br>Kembali pada I Gusti Agung Gede Mengwi, percobaan pembunuhan yang baru saja Beliau alami tidak menyurutkan langkahnya menuju Istana Sukasada. Setibanya di Puri Sukasada dengan tertawa terbahak-bahak Beliau menerima sambutan hangat Raja Denbukit. I Gusti Panji Sakti (II) lantas berujar mohon dimaafkan. I Gusti Agung Gede Mangui bersabda : “Baiklah anakda, tidak perlu hal itu diperpanjang karena Bapa sudah tahu bahwa anakda hanya ingin mencoba Bapa. Sekarang Bapa hanya minta agar anakda memerintahkan untuk mencari sampai dapat orang yang anakda suruh menyerung Bapak. Bapak amat heran atas keberanian orang itu dan pula kesetiaannya terhadap anakda amatlah menakjubkan. Belum pernah Bapak bertemu dengan orang seperti itu, tentu dia itu adalah seorang keturunan kesatria yang mahautama”.</br></br>Lantas I Gusti Panji Sakti (II) ngicénin 20 jadma sané kapilih pacang ngaonang Arya Dalem. Nanging sasampune makudang-kudang rahina suennya, Ida nenten kapanggihin. Kacrita wénten sesarengan ring alas miwah taman jawawut genah Arya Dalem masayuban. Ipun taler uning, yening wenten anak ring sisin punyan kayune punika, sinah tan wenten paksi guak sane pacang menek irika. Anake punika raris mawali saha maduluran atur sapuniki: "Inggih Ratu Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, ledang IRatu mapaica urip ring titiang".</br></br>Irika Ida makolem ngantos pitung rahina suenipun. Ring awaknyané sané lemet, layon, miwah kotor, Ida alon-alon ninggalin sawah jawawut nuju kauh, ngungsi ring Désa Patemon. Rikala dane rauh ring genah anake paum punika, sampun endag suryane. Ida lunga ka jeroan dagang nasi, kurenan I Dalang Patemon. Dane raris ngajak Dane Yusup ngranjing ka jeroan danene, tur ngaturin dane pangan kinum. Rasa simpati kulawarga dalang majeng ring Arya Dalem, santukan Ida sampun nyritayang indik Ida sampun kauber olih prajurit kerajaan. Kulawargan danene sami pada sregep makarya semer ring genah danene makolem. Nyabran semeng Ida makolem ring genah sane peteng dedet. Rikala wengi, ipun raris kambil tur kabakta ka jabaan genahe ngungsi. Sampun kalih sasih sué Ida meneng ring jeroning kulawarga dalang, kalintang duka kayun Ida meneng irika. Ida nunas ica ring I Dalang tur raris lunga ka Désa Bunbunan. Ring kotane punika Ida madue makudang-kudang pangancang. Sawatara asasih suennyane ring Desa Bunbunan, Arya Dalem sayan-sayan inguh ring kayun. Daweg punika Ida ngutsahayang mangda munduhang makudang-kudang pengikut mangda kaundang tangkil ring Raja Panji Sakti (II) ring Puri Sukasada sareng Raja Mangui I Gusti Agung Gede, santukan Ida kantun ring Denbukit. Ri sampuné kawedar tetujon miwah tatujonnyané, raris wénten 10 pengikut sané pastika percaya tekén keberanian, keikhlasan miwah kesanggupannyané ngantar Arya Dalem Bansuluk Tegehkuri. Ipun sampun sayaga jaga nglaksanayang pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, yadian ipun urip wiadin padem. Ritatkala ipun masandekan, ipun ngrangsuk busana kagungan sane sampun kapasang ring kawaca epode. Dasa diri sane mabusana putih sampun sedia nyarengin Arya Dalem Bansuluk Tegehkori VII mamargi nuju Puri Sukasada. Sane kakarsayang antuk anake sane sampun padem, inggih punika: anake sane satinut ring pamrentah miwah anake sane nampi pasisip sakadi patutipun.</br></br>Nénten kauningin sapunapi pamarginé doh saking Désa Bubunan (Bangsingkayu/Bunbunan) nuju puri Raja Denbukit. Ida rauh ring Puri Sukasada duk ida sang prabu sareng kalih sedek masandekan ring puri antuk para prajurite. Dane tengkejut pisan manggihin anak sane anyar rauh, sane mabusana sarwa putih. Warna putih pinaka cihna ipun pacang misadia padem yéning wénten sané nénten becik. Ida Sang Prabu Daud miwah parapamimpin idane raris medal, tumuli ngastawa nunas pangampura ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Sang prabu raris ngandika ring Dane Artahsasta sapuniki: "Titiang tan pisan maderbe iwang pamantuka ring iratu. Titiang mitaenang, Arya wantah ngamargiang dharma kasatiaan paduka ring pianak titiang puniki, Panji Sakti II, inggih punika ngamargiang titah mangda nyerang. Nah anakda Panji Sakti (II), ngawit saking mangkin sampunang pisan-pisan anakda lali ring kasatiaan lan ketulusan pengorbanan sane sampun kaicen olih Arya salami-laminnya ⁇ .</br></br>Sasampune punika Ida Sang Prabu Gede Mengwi raris ngandikain parekan idane, tur kapangandikain mangda ngambil tumbak miwah sanjata sane wenten ring genah pamorboran aturane. Ri sampune rauh irika Sang Prabu I Gusti Made Agung Mangui, maka samian panjak idane sane lanang-lanang wenten dasa diri punika, digelis ngrasayang rasa jejeh tur ajerih pisan. Ipun pada mitaenang dewek sampun nandang sangsara uli krana sangsarane sane nibenin ipun. Tan wenten anak sane mrasidayang nyumbungang dewek uli krana pakaryan sane kalaksanayang antuk anak tios ring jabaning wewidangannyane.</br>Ring Babad Mengwi, Raja Mengwi kawastanin I Gusti Made Agung, Ida naenin ngaonang Ki Balian Batur sané sakti mandraguna.</br></br>Ipun raris ngaturang sanjata miwah tumbak ring Ida Sang Prabu Manoah. Ida Sang Prabu Manoah raris nrima sanjata miwah tumbak punika, sarwi ngandika sapuniki: "Duh Ratu Sang Prabu Dalem, puniki panugrahan sanjata miwah tumbak titiange. Keris puniki kawastanin Carita Belebang, kawigunannyané antuk nyaga katreptian miwah nénten purun kacingak olih meseh. Tumpeng puniki mawasta Lelemon, madué daya tarik sané ageng. Punika wantah cihna, mangda ngawit saking mangkin ngantos turun-temurun, saking urip ngantos padem sampunang lali ring anak lanang Panji Sakti, miwah taler anak lanang Panji Sakti (II) sampunang pisan lali Sira Arya salami-laminipun ngantos turun-temurun ngwangun candi pemujaan mangda setata pateh eling, sapasiraja sane lali ring karahayuan puniki mangda manggihin sengkala sedih hati, nenten manggihin napi sane kabuatang.</br></br>Ida Sang Prabu Menku ngandika sapuniki: "Ane jani, ih Arya, tegarang orahang teken tiang, gumi apa ane tunas kita.</br>Risedek Ida Sang Prabu Dalem Bansuluk mireng pangandikan Ida Sang Prabu Mangui, raris Ida ngandika: "Yening dados, titiang nunas Desa Bubunan, santukan ipun satia ring titiang rikala titiang manggihin kamewehan".</br>Kadi asapunika, Desa Bubunan, Sulanyah, Tanguwisia kaicénin Arya Dalem Bensuluk Tegehkori VII. Sang prabu taler ngicen anak istri bangsawan saking Desa Padangbulia mangda dados rabin Ida Arya Dalem, santukan rabin Ida saking Badung sampun lingsir. Ida Sang Prabu Arya miwah wadua balan idane kalugra mawali ka Desa Bubunan.</br>Salami sawatara 3 warsa ida meneng ring Désa Bunbunan, santukan tanah irika kirang rata. Saking irika Ida magingsir ka Désa Muntis (Pengastulan).</br></br>Ring Pengastulan I Gusti Tegehkori (VII) dados Punggawa. Ring sisi kauh jeroan idane Ida ngwangun pura pemujaan leluhur sane kaparabin Pura Badung pinaka pangeling-eling Ida dados Raja Badung. Ring pura punika kawangun pelinggih Dalem Duwure antuk puja Raja Panji Sakti.ggih Dalem Duwure antuk puja Raja Panji Sakti.)
  • bahasa bali  + (BAHASA BALI Om swstyastu SuksmaBAHASA BALI </br></br>Om swstyastu </br></br> Suksma aturang titiang ring antuk galah sane kapaica ring sikin titiang. Para panitia sane dahat kusumayang titiang.</br> Sadurung titiang matur pinih riin lugrayang titianh ngaturang rasa angayubagia majeng ring ida Sang Hyang Widhi Wasa, sangkaning sih pasurcan ida. Titiang asapunika taler keluarga besar BASAbali wiki prasida mapupul masadu ajeng ring parikrama Wikithon berorasi. </br> Napi pikobet sane pinih mabuat sane patut kauratiang olih sang sane jagi dados pamucuk ring bali? pikobet sané pinih mabuat sané patut katangunin inggih punika pikobet budaya bali sané sayan ical duaning wénten budaya saking dura negara sané katerima langsung olih parajana bali tanpa disaring olih parajana bali sané ngawinang budaya bali sané sayan sué sayan ical. </br> Inggih bapak/ibu panitia, wantah asapunika sane kabahas tituang. suksma antuk uratiannyane, prade wentetn sane nenten manut ring arsa tutiang nunas rena pangampura. puputang titiang antik para masanthi </br></br>Om Santih Santih Santih Ompara masanthi Om Santih Santih Santih Om)
  • Pengolahan Sampah Di Bali  + (BAHASA BALI Pengolahan Sampah Ring Bali BAHASA BALI </br></br>Pengolahan Sampah Ring Bali </br></br>Kepala SMA Negeri 11 Denpasar sane dahat kusumayang titiang.</br>Bapak lan ibu guru SMA Negeri 11 Denpasar sane wangiang titiang.</br>Para sisya SMA Negeri 11 Denpasar sane tresnasihin titiang.</br>Pinih ajeng, lugrayang titiang ngaturang angayubagia majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, santukan asung kertha waranugrahan Ida, polih mekunyit dialas Sedurung titiang ngawitang pidartane mangkin, ngiring ulengan pikayun melarapan antuk pangastungkara panganjali umat </br></br>Om Suastiastu </br></br>Ida dane sinamian sane kasumayang titiang, Sampah utawi luwu punika pastika dados pikobet sané mabuat ring Bali mangkin, punika kabuktiang antuk akéhnyané sampah ring TPS miwah TPA ring Bali. Sakéwanten sujatinnyané pengelolaan sampah ring Bali durung kamargiang jangkep. Sampun kawangun TPS 3R lan TPST taler kantun akeh sampah sane kabuatang nenten karesikang. Punika mawinan titiang nunas ring para pemimpin Bali sané pacang kapilih ring warsa 2024 mangda urati ring pikobet pengolahan sampah sané wénten ring Bali. Mogi-mogi pikobet indik pengolahan sampah prasida kapuputang mangda nenten wenten malih sampah sane pacang kakutang. Sajabaning punika, pemimpin Bali ngaptiang mangda prasida dados imba majeng ring parajanane miwah prasida ngawangun parajanane nuju Bali sane resik miwah asri.</br></br>Inggih ida dané sané kusumayang titiang majeng ring ida dané sami ngenénin indik Pengolahan Sampah puniki. Manawi ring sajeroning napi sané baosang titiang i wawu wénten iwang antuk titiang matur, titiang nunas pangampura.</br></br>Om Santih Santih Santih Omas pangampura. Om Santih Santih Santih Om)
  • Trek Trekan ring Margi  + (BALAP BALAPAN RING JALAN RAYA Om swastBALAP BALAPAN RING JALAN RAYA</br></br> Om swasti astu, ring rahine mangkin titiang nunas uratian majeng ring bapak polisi tur pemerintah bali indik masalah sane wenten mangkin</br> </br> Masalah puniki sekadi anak anak alit mangkin sane demen belog ajum tur mebalap balapan ring jalan rayane, sane nyidang ketiben baye majeng ring penganggen margi sane lianan. Balap balapan puniki sampun wenten korban jiwa ring jalan sunset road, rahine sukra,(11/11/2023) </br></br> Solusi ring masalah punike, ane kapertame tiang nunas ring pemerintah baline mangde nyediang sirkuit sane becik kaanggen alit alite menunjang hobi,</br>Sane kaping kalih titiang nunas majeng ring bapak polisi mangde tetep sayage ring jalan raya, lan ngelaksanayang patroli peteng tur menindak tegas alit alite sane ngelaksanayang balap liar ring jalan raya</br></br> Tur titiang nunas majeng ring alit alite makesami mangde sampunan kebut kebutan ring jalan raya puniki, yening alit alite kebut kebutan mangde ring tongos sane patut, sekadi sirkuit balapng tongos sane patut, sekadi sirkuit balap)
  • ring dija yowanane bali petang warsa malih  + (BALI BERORASI RING DIJA YOWANA BALI PETANGBALI BERORASI</br>RING DIJA YOWANA BALI PETANG WARSA MALIH</br> </br> </br>Ida Ayu Kade Ratna Yuanti</br>Kadek Ditya Adi Sanjaya</br>Luh Dita Susantari</br> </br></br>SMK NEGERI 1 KUBUTAMBAHAN</br>TAHUN 2023 </br>Ring Dija Yowanane Bali Petang Warsa Malih</br></br>Nénten wénten tata titi pastika maosang kija yowana Bali pacang lunga utawi kawéntenan petang warsa ri wekasan. Makuéh sané ngawinang ngiusin pamutus jadma sakadi pendidikan, karir, minat praragan, miwah kahanan ékonomi taler sosial Bali. Sakéwanten wénten minab makudang kudang pamargi sané jagi kaambil antuk yowana Bali ri sajeroning petang warsa ri wekasan.</br></br>Wénten pepalihan makudang-kudang imba:</br>1. Pendidikan Lanjutan: Para yowanané ring Bali dados milih nglanturang pendidikan, ring universitas lokal, genah tiosan ring Indonesia, utawi ring dura negara. Nglanturang pendidikan ngicénin galah anggén nglimbakang kawagedan miwah kaweruhan sané sayan teleb ring widang sané kasenengin.</br>2. Karier ring Bali: Wénten para yowana Bali minab milih ngawitin karier ring Bali. Pulo puniki ngicénin makudang-kudang genah pakaryan ring sektor pariwisata, perhotelan, seni miwah budaya, miwah sektor ékonomi tiosan. Para yowana Bali prasida ngrereh pakaryan sané nganutin minat miwah kawagedan ipuné.</br>3. Migrasi miwah Makarya ring Dura Bali: Wénten taler para yowana Bali sané milih ngrereh pakaryan ring dura Bali. Puniki kamargiang mangda prasida ngamolihang pengalaman sané anyar, malajahin indik budaya miwah genah sané matiosan, miwah nglimbakang jaringan profesional ipuné.</br>4. Kewirausahaan: Wénten taler para yowana Bali sané pacang milih dados pengusaha. Bali madué genah sané becik anggén nglimbakang bisnis, utamannyané ring sektor pariwisata, kuliner, miwah kerajinan. Para yowanané sané madué pikayunan sané melah (ide kreatif) lan minat ring widang bisnis prasida ngawitin utsaha ipun padidi tur prasida ngwantu ring panglimbakan ekonomi miwah sosial ring Bali.</br></br>Nanging, punika wantah makudang-kudang imba. Pamuputnyané pamutusipun wantah ring para yowana Baliné miwah sapunapi ipun ngrencanayang miwah nginutin tetujon ipuné. Sané mautama pisan, inggih punika mangda anaké alit madué kawagedan miwah semangat, samaliha meled malajah tur sayan maju, mangda sida muponin pangaptinnyané.</br>Élingang ja, mungguing solah miwah putusan sametoné prasida mauwah-uwah sajeroning galah mamargi. Sané pinih utama inggih punika satata sayaga ring pauwahan, malajah saking pengalaman, miwah satata nginutin pikayunan miwah manah soang-soang.</br></br>Pangapti Majeng Calon Pemimpin Bali: </br></br>1. Prasida ngawinang para yowana bali nyarengin ring sektor pertanian, mangda sayan akeh sane kayun nandur miwah nenten ngadol sawahnyane anggen industri miwah pariwisata.</br>2. Madué pangresep sané dahat mautama indik kawéntenan pariwisata bali miwah manggihin peluang-peluang anyar ring industri, pariwisata, nglimbakang kreativitas, miwah nincapang daya saing Bali pinaka tetujon wisata utama.</br>3. Madué visi jangka panjang sané kukuh antuk nyaga kalestarian alam miwah palemahan Bali, sakadi kaasrian pasisi, terumbu karang, taler budaya sane lianan. Punika mawinan iraga pinaka krama Bali patut prasida nyaga kalestarian alam miwah ngirangin dampak negatif pariwisata ring palemahan.</br>4. Calon pemimpin bali mangda prasida nglimbakang sektor pariwisata sane nglantur. Ipun patut prasida ngwangun sarana sane becik, inggian ring widang transportasi, genah masandekan, miwah srana sane tiosan sane nyokong pariwisata.srana sane tiosan sane nyokong pariwisata.)
  • YOWANA BALI  + (BALI BERORASI RING DIJA YOWANA BALI PETANGBALI BERORASI</br>RING DIJA YOWANA BALI PETANG WARSA MALIH</br> </br> </br>Ida Ayu Kade Ratna Yuanti</br>Kadek Ditya Adi Sanjaya</br>Luh Dita Susantari</br> </br></br>SMK NEGERI 1 KUBUTAMBAHAN</br>TAHUN 2023 </br>Ring Dija Yowanane Bali Petang Warsa Malih</br></br>Nénten wénten tata titi pastika maosang kija yowana Bali pacang lunga utawi kawéntenan petang warsa ri wekasan. Makuéh sané ngawinang ngiusin pamutus jadma sakadi pendidikan, karir, minat praragan, miwah kahanan ékonomi taler sosial Bali. Sakéwanten wénten minab makudang kudang pamargi sané jagi kaambil antuk yowana Bali ri sajeroning petang warsa ri wekasan.</br></br>Wénten pepalihan makudang-kudang imba:</br>1. Pendidikan Lanjutan: Para yowanané ring Bali dados milih nglanturang pendidikan, ring universitas lokal, genah tiosan ring Indonesia, utawi ring dura negara. Nglanturang pendidikan ngicénin galah anggén nglimbakang kawagedan miwah kaweruhan sané sayan teleb ring widang sané kasenengin.</br>2. Karier ring Bali: Wénten para yowana Bali minab milih ngawitin karier ring Bali. Pulo puniki ngicénin makudang-kudang genah pakaryan ring sektor pariwisata, perhotelan, seni miwah budaya, miwah sektor ékonomi tiosan. Para yowana Bali prasida ngrereh pakaryan sané nganutin minat miwah kawagedan ipuné.</br>3. Migrasi miwah Makarya ring Dura Bali: Wénten taler para yowana Bali sané milih ngrereh pakaryan ring dura Bali. Puniki kamargiang mangda prasida ngamolihang pengalaman sané anyar, malajahin indik budaya miwah genah sané matiosan, miwah nglimbakang jaringan profesional ipuné.</br>4. Kewirausahaan: Wénten taler para yowana Bali sané pacang milih dados pengusaha. Bali madué genah sané becik anggén nglimbakang bisnis, utamannyané ring sektor pariwisata, kuliner, miwah kerajinan. Para yowanané sané madué pikayunan sané melah (ide kreatif) lan minat ring widang bisnis prasida ngawitin utsaha ipun padidi tur prasida ngwantu ring panglimbakan ekonomi miwah sosial ring Bali.</br></br>Nanging, punika wantah makudang-kudang imba. Pamuputnyané pamutusipun wantah ring para yowana Baliné miwah sapunapi ipun ngrencanayang miwah nginutin tetujon ipuné. Sané mautama pisan, inggih punika mangda anaké alit madué kawagedan miwah semangat, samaliha meled malajah tur sayan maju, mangda sida muponin pangaptinnyané.</br>Élingang ja, mungguing solah miwah putusan sametoné prasida mauwah-uwah sajeroning galah mamargi. Sané pinih utama inggih punika satata sayaga ring pauwahan, malajah saking pengalaman, miwah satata nginutin pikayunan miwah manah soang-soang.</br></br>Pangapti Majeng Calon Pemimpin Bali: </br></br>1. Prasida ngawinang para yowana bali nyarengin ring sektor pertanian, mangda sayan akeh sane kayun nandur miwah nenten ngadol sawahnyane anggen industri miwah pariwisata.</br>2. Madué pangresep sané dahat mautama indik kawéntenan pariwisata bali miwah manggihin peluang-peluang anyar ring industri, pariwisata, nglimbakang kreativitas, miwah nincapang daya saing Bali pinaka tetujon wisata utama.</br>3. Madué visi jangka panjang sané kukuh antuk nyaga kalestarian alam miwah palemahan Bali, sakadi kaasrian pasisi, terumbu karang, taler budaya sane lianan. Punika mawinan iraga pinaka krama Bali patut prasida nyaga kalestarian alam miwah ngirangin dampak negatif pariwisata ring palemahan.</br>4. Calon pemimpin bali mangda prasida nglimbakang sektor pariwisata sane nglantur. Ipun patut prasida ngwangun sarana sane becik, inggian ring widang transportasi, genah masandekan, miwah srana sane tiosan sane nyokong pariwisata.srana sane tiosan sane nyokong pariwisata.)
  • BALI BOYA JA GRYA LUU  + (BALI BOYA JA GRYA LUHU Olih : Dewa Made BaBALI BOYA JA GRYA LUHU</br>Olih : Dewa Made Bali Sugiharta</br></br>Om Swastyastu</br>Majeng ring angga panureksa sane kusumayang titiang,</br>Punika taler semeton karma Bali sami sane tresna asihin titiang. </br>Kapertama ngiring iraga sareng sareng ngeluhurang rasa angayu bagia mantuka ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, riantukan sangkaning paswean Ida, titiang punika taler ratu ida dane sameton sami prasida magendu wirasa ring subha dewasa sekadi mangkin.</br></br>Bali Pulo Dewata, Pulo Seribu Pura, tan bina kadi swarga ring bumi, kenten makweh anake ngatonang, napi rereh wenten ring Bali. Wenten gunung-gunung sane dahat ngulangunin, sakewala akeh sampun wenten parilaksanan jadmane sane ngawinang linggacalan Baline puniki leteh, wenten taler tukad sane ngeliak liuk sakewala mangkin toyane sampun kagentosin antuk leluu, wenten taler pasisi sane sisi sisi nyane rame antuk torise, krama Bali, napi malih leluu ne mecampuhan irika, tan bina kadi jukut serombotan. Pura sane dahating ngulangunin, genah payogan Ida Bhatara sane kasungkemin olih karma Baline, sakewala tegarang cingak Pura ring sisi kangin sane ngalintang kidik ngelodang, jeg agengan leluu metumpuk tan bina kadi segarane tanpa tepi, capuh awor tanpa wates. Sane mangkin ngiring iraga pinehang sareng sareng, panteske iraga brangti antuk bebawos titiang kadi asapunika? Yening iraga mongahang dewek, ngorahang dewek brangti, amunapi je brangtine Perthiwin iragane, sane tan surut surut stata kaparikosa olih parilaksanan iragane.</br></br>Semeton Krama Bali sami, malarapan antuk pamungkah lengkara titiang I wawu, napike semeton maduwe nyet utawi kakletegan napi sujatine sane arsa bawosang titiang? Inggih indik luu utawi mis. Minab taler wenten semeton sane mabawos ring hati kadi puniki “ beh, cara ye sing dogen”; pidabdab puniki taler anggen tiang nuturin dewek tiange pedidi. Sane mangkin yening iraga maosang indik luu utawi mis, majanten sampun tan sida iraga ngelidin sane madan luu pinaka limbah rumah tangga. Pikobet sane arepin iraga mangkin inggih punika manajemen limbah luu sane kantun kaon ring Bali. Manut wilangan data sane kapunpun olih Sistem Informasi Pengelolaan Sampah Nasional (SIPSN) Kementerian Lingkungan Hidup dan Kehutanan nyinahang pupulan volume luu utawi mis ring Bli nyantos 1,02 yuta ton ring warsa 2022, lan Kota Denpasar pinaka sang adi jayanti mupulang luu akehnyane 316,13 ribu ton luu. Yening wilangan luu ring ton puniki iraga konversiang dados tanah, punika manadi 212,561 km2 ngalahang jimbar tanah Kota Denpasar sane wilanganyane wantah 212,561 km2.</br></br>Duaning kadi asapunika, Pamargi pesta demokrasi Pemilu ring warsa 2024 puniki galah becik anggen iraga matimbang wirasa, mapinunas ring calon pemimpin Bali napike nika ring legislative, eksekutif, mangda sumeken nitenin pikobet manajemen luu utawi mis puniki. calon pemimpin Bali patut maduwe visi sane tatas sakadi ring jangka pendek, ring jangka menengah, punika taler jangka panjang ring parindikan manajemen luu tawi mis puniki. Titiang sareng sami krama Bali, nyantosang aksi, boya ja wantah wacana pamuputne dados basa basi. Pergub Bali sane sampun kakaryaning mangda sida malih kasobyahang, kasarengin antuk ngerereh inovasi utawi geguat anyar manajemen luu, silih sinunggilnyane ngirim kramane utawi Yowana Bali ke dura negara sekadi Singapura lan Korea Selatan, mangda ngelarang studi tiru ring parindikan manajemen luu utawi mis, ilmune punika patut kasobyahang ring Bali, ngicen prabia ring hasil riset teknologi-teknologi sane karipta olih yowana iragane sane maduwe potensi dados teknologi manajemen luu utawi sampah, ngerereh investor lan pengembang ngaryanin bisnis manajemen limbah pamekasnyane limbah plastic. Sangkaning punika sida dados pamikolih ekonomi sane anyar, taler nincapang pikayunan kramane memanajemen limbah luu ring pakubone soang-soang.</br></br>Semeton, film kartun Toystory 3, irika wenten scene utawi paletan adegan system pengolahan limbah plastik manadi serpihan plastic sane alus. Semeton, yadiastunke nika wantah ring film fiksi, sakewala tiang percaya teknologi sekadi punika sida kakaryanin ring aab jagate mangkin. Yening sida kakaryanin, majanten iraga sida ngirangin wilangan plastic sane nyemerin tanah, tukad, napi malih segarane. </br>Semeton sareng sami, pidabdab ngwerdiang karesikan palemahan Bali puniki, patut kalaksanayang olih sami karma Bali nganutin sesanti sagilik saguluk, paras paros sarpanaya (gotong royong). Calon Pemimpin Bali cutetnyane madrebe tanggung jawab sane abot pisan, mangda sida nguripang konsep manajemen luu sane NYAGARA GUNUNG sane madue artos nyaga karesikan Bali saking huluning Bali ngantos ring tebenan utawi ring pasisi, taler karemba antuk desa adat sajebag Bali, sane kapikukuhin olih pararem ring soang soang desa adat. </br></br>Semeton sareng sami, lingkungan sane resik tur asri wantah dasar sujati, pinaka saka (tiang) sane nyangga kauripan iragane, silih sinunggilnyane taler mapakilitan ring pariwisata. Yening pasisi, gunung, wana, desa, tukad, taler kahyangan pura ring Bali sida resik, resike punika ngawinang lestari. Yening sampun lestari majanten taksu gumi Bali puniki stata werdhi lan ajeg. Taksu puniki sane dados jiwa pramana pariwisata Baline sane ngawinang para torise oneng malancaran bilih-bilih tresna ring Pulo Bali.</br>Bapak Ibu Calon Pemimpin Bali, ilangan ego druene, lan elingan bungan keneh tiang sane ngangganing krama Bali sami.</br></br>Gegendingan : </br>Ragane wantah pemimpin rakyat, </br>boya ja dados petugas partai, </br>maraga Ksatrianarotama </br>sutindih ring gumi Baline niki </br>Bali kabaos grya </br>Boya ja grya luu.</br>Bali kabaos grya </br>Boya ja grya luu.</br>Om Santih Santih Santih Omya ja grya luu. Om Santih Santih Santih Om)
  • permasalahan mendesak untuk diselesaikan calon pemimpin bali  + (BALI, pinaka destinasi pariwisata sané kasBALI, pinaka destinasi pariwisata sané kasub ring sajebag jagat, sampun ngicénin kontribusi sané signifikan ring pertumbuhan ekonomi regional. Sakéwanten, ring ungkur kaluihan pariwisatanyané, wénten pikobet sané ngamerluang tindakan sané gelis pisan anggén mastikayang kawéntenan miwah kawéntenan kramané. Kaping pisan, iraga nenten dados lempas saking pikobet indik palemahan. Panglimbak pariwisata sané gelis pisan ring Bali sampun nincapang tekanan ring palemahan, saking rusaknyané terumbu karang ngantos kahanan udara sané kaon. Pamerintah patut digelis ngarumusang kebijakan sane lestari anggen nyaga miwah nglestariang keindahan alam Bali. Pendidikan lingkungan taler patut katincapang, mangda parajanane maduwe pangresep sane becik indik mabuatnyane nyaga kelestarian lingkungan. Kaping kalih, sektor tenaga kerja ngamerluang uratian sane khusus. Yadiastun pariwisata ngicénin pakaryan ring akéh jadma, wénten kahanan sané nénten pasti mapaiketan sareng kahanan ekonomi sané nénten stabil, utaminnyané rikala ngarepin pikobet sekadi pandemi. Pamréntah patut nglimbakang kabijakan sané nyokong diversifikasi ekonomi, mangda krama Bali nénten nganutin asiki sektor kémanten. Kaping tiga, prasarana miwah transportasi inggih punika widang sané mabuat pisan sané patut gelis kabecikang. Antuk panglimbak pariwisata, kawéntenan mobilitas krama miwah wisatawan sayan nincap. Antuk punika, investasi ring panglimbak infrastruktur jalan, transportasi umum, miwah fasilitas pendukung tiosan mabuat pisan anggén nanganin kemacetan lalu lintas miwah nincapang kabecikan kauripan krama irika. Kaping pat, pendidikan miwah kesehatan pinaka dasar panglimbak sané lestari. Pamerintah patut mastikayang yéning pendidikan ring Bali nyiptayang lulusan sané sampun sayaga ring pasar kerja global. Tiosan punika, investasi ring sektor kesehatan patut katincapang, taler fasilitas kesehatan miwah nincapang akses masyarakat ring pelayanan kesehatan sane berkualitas. Anggen ngarepin pikobet puniki, iraga patut masikian sareng pamerintah, parajanane, miwah sektor swasta. Iraga sareng sami maduwe tanggung jawab sajeroning nglestariang keberlanjutan miwah keseimbangan antara pertumbuhan ekonomi, pelestarian lingkungan, miwah kesejahteraan sosial. Ngiring sareng-sareng mautsaha ngawangun Bali sane becik, sane nenten wantah becik antuk pariwisata, nanging taler lestari tur mapikenoh majeng samian krama.</br>Ainggih, wantah asapunika atur titiang kirang langkung sinampuraika atur titiang kirang langkung sinampura)
  • Basa Bali Pinaka Pamikukuh Budaya Bali  + (BASA BALI PINAKA PAMIKUKUH BUDAYA BALI OMBASA BALI PINAKA PAMIKUKUH BUDAYA BALI</br></br>OM SWASTYASTU</br>Merdeka!</br>Salam Perjuangan!</br></br>Ida dane sareng sami sane wangiang titiang,</br>Pinih ajeng mantuka ring ida dane pamilet sareng sami, mustikanyane angga panureksa sane dahat kusumayang titiang. Sadurung titiang matur, lugrayang titiang ngaturang rasa angayubagia majeng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, riantukan sangkaning asung kertha wara nugrahan ida, titiang prasida mapupul iriki gumantin ipun ngamiletin acara Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi. Mungguing pidarta utawi orasi sané jagi aturang titiang mamurda “Basa Bali Pinaka Pamikukuh Budaya Bali”. Titiang boya mamanah nasikin segara ring Ida Dané sané sampun pada pawikan, sakéwanten ritepengan mangkin titiang wantah matetegar, mapakéling ring Ida Dané pamekas ring para yowana, mogi-mogi napi sané sampun kamargiang prasida katincapang malih ring sajeroning kauripan turmaning dumogi pacang manados sesuluh iraga sareng sami mangda Bali lan Indonesia maju. </br>Ida dané sareng sami, kawéntenan Pulo Baliné pinaka “pulau wisata budaya” sané sampun kaloktah ngantos ka dura negara. Sami sampun uning tur pawikan, punika sané ngawinang jagat Baliné kaparinama olih para janané "pulau seribu pura, pulau déwata, pulau surga utawi the last paradisé". Napi sané ngawinang Pulo Baliné kaparinama asapunika? Sané ngawinang nénten wénten tios santukan keasrian palemahan Pulo Baliné, para jana Baliné sané ngandap kasor, maka miwah kawéntenan seni budaya sané kadasarin antuk Agama Hindu pinaka dasar mapineh jadma Baliné. </br>Ida dané sareng sami sané kasumayang titiang, maosang indik basa Bali punika marupa pabuat sané dahat mautama. Iraga sareng sami sampun pastika uning ring kawéntenan basa Baliné pinaka bantang utawi sarana ngrajegang budaya Bali. Basa Bali silih tunggil pinaka pangéling iraga dados jadma Bali, punika sané ngawinang iraga mangda satata nganggé basa Bali rikalaning mababaosan sajeroning pasawitran. Tios ring punika, nelebang basa Bali maka sarana ngerajegang budaya Bali turmaning maka unteng tetujon Pemerintah Provinsi Bali, kasanggra antuk Pemerintah Kota miwah Kabupatén se-Bali, maka utsaha ngulati Bali ajeg. </br>Ida dané, sayuwakti nenten wénten pidabdab ring Bali sané néntan mapangawak antuk basa Bali. Yadnya, pasangkepan, miwah lelintihan budaya Bali sané gumanti nganggé basa Bali. Yéning iraga nénten nganggé basa Bali majanten kesujatian iraga dados jadma Bali ical. Sané mangkin sampunké Basa Baliné ajeg tur sira sane patut ngrajegang Basa Bali? iraga sami sampun uning ring kawéntenanipun, basa Baliné durung prasida ajeg! Iraga maka pawaris, sakadi mangkin kabaos putra bangsa, patut pisan dados titi pangancan nindihin basa Bali. Pamekas ngawit ring sekolah mangda sida mabaos, masesuratan, miwah makekawinan antuk basa Bali. </br>Basa Bali pinaka pamikukuh budaya Bali, riantukan kadi sané sampun kabaosang, tan pabasa nénten majanten budaya Baliné prasida ngalimbak tur sida ajeg ngantos mangkin. Yan umpamiang titiang budaya Baliné sakadi taru ageng. Basa Bali pinaka akah miwah agama pinaka rohipun. Kasenian, ilmu pengetahuan miwah sané tiosan pinaka carang miwah donipun. Sané mangkin yening akahné usak, tuh, tur tan prasida ngalimbak, sapunapi i taru punika sida maurip? majanten sampun aas don miwah carang-carangipun. Taler asapunika yan imbayang titiang ring budaya Bali. </br>Ida dané sareng sami sané wangiang titiang, maosang indik nganggén basa Bali, bilih-bilih ring panglimbak aab jagaté mangkin, yan inargamayang titiang tan bina luir segara tan patepi, capuh aor tan pawates, sayuakti pisan sampun kauningin sareng sami. Napi malih para yowanané rumasa kuno pisan, nénten gaul kabaosang. Ritatkala mapupul sareng timpal-timpal ring sekolah, satata nganggén basa Indonesia. Matakén nganggén basa Bali, kacawis nganggén basa Indonésia. Napi malih mangkin sampun akéh nganggén basa gaul.. Ngantos madué papineh maboya titiang ring kawéntenan basa Baliné riwekas. </br>Ida dane, silih tunggil sane kanggen ngewerdiang seni budaya inggih punika nenten tios wantah Basa Bali druene sane pinaka tetamian utawi warisan leluhur Bali saking nguni, punika ngawinang iraga patut bangga dados putra-putri Bali tur prasida ngerajegang Basa Baline mangda budaya Bali nenten punah. Punika taler benjang pungkuran mangda nenten basa Baliné wantah dados basa ring lontar, ring sastra, ring sasuratan kémanten. Mangdané nénten iraga kabaos "Kadi katak sané wénten ring sor tunjungé", I kekupu saking doh ipun ngrasayang miik i sekar tunjung, sakéwanten I katak yadiastun nampek ring genahé punika, setata nyongkok nénten ngerasayang miik ipun i sekar tunjung sané kalintang ngulangunin. Suksmanipun, akéh para janané saking dura nagara meled pisan manah ipun malajahin indik basa miwah sastra Bali, sakéwanten iraga sané meneng ring Bali nénten prasida nganggé Basa Bali, mangda nénten kadi asapunika, ngiring iraga mangda bangga pinaka jadma Bali, malarapan antuk ngelestariang basa Bali.</br>Ida dané sareng sami, riantukan nelebang basa Bali, maka tiling ambek jadma Bali luih guna, sané mangkin titiang mapinunas, ngiring! sikiang kayuné, mabalik sumpah ring angga soang-soang, mabéla pati ngetohin gumi, wastu sida basa Baliné ajeg, maka pamikukuh budaya Bali.</br>Ida dané sareng sami sané kusumayang titiang, wantah kadi asapunika mungguwing atur pidartan titiang puniki. Mogi-mogi wénten pikenohipun. Manawi wénten atur titiang sané nénten manut ring arsa, titiang nunas geng rena sinampura. Makawasananing atur, puputang titiang antuk Parama Santih.</br></br>OM SANTIH, SANTIH, SANTIH, OMama Santih. OM SANTIH, SANTIH, SANTIH, OM)
  • Dampak sampah  + (BERORASI PERMASALAHAN: SAMPAH SuksBERORASI </br>PERMASALAHAN: SAMPAH</br></br> Suksema antuk galah sane kaicen ring titiang sadurung titiang ngelanturang Teks ORASI ngiring iraga sareng sami ngaturang panganjali umat "Om Swastyastu" titiang jagi nyinayang dewek.Wastan titiang ida bagus ketut rai sentanu</br>Wastan titiang.I Made Aldi Gunawan </br></br> Sai pesan tepuk anake enu masih ngutang lulu di tukade kewala sujatinyane ade tongos lulu sane mule keanggen ngutang lulu. Kari wenten anake sareng akeh sane nenten kayun ngutang lulu ring tongos sane kasadiayang </br></br> Pendapat titiange antuk masalah sampah sane wenten ring bali puniki ngiring iraga sareng sami sadar teken dampak ngawagin ngutang lulu sane ngeranayang banjir,duaning asampun nike ngiring iraga sareng sami nenten dados ngutang lulu ngawagin.</br></br>Ainggih asampun nike teks orasi sane unggahang titiang yening wenten kaiwangan titiang,titiang nunas pangampura titiang tutup antuk parama santhi "Om Santih Santih Santih Om"parama santhi "Om Santih Santih Santih Om")
  • "Go Green"  + (Bali berorasi. "go green" Bali berorasi. </br> "go green" </br>iraga pinaka krama Bali sane becik patut nyaga palemahan mangda lestari antuk ngutang sampah ring genahnyane, makarya sistem tanem sampah mangda nenten ngusak palemahan.</br></br> iriki iraga patut madue kesadaran sane utama indik mabuatnyane nyaga palemahan sane akeh pisan ngicenin pikobet ring kesehatan samian krama.</br></br> mangda generasi iraga sane jagi rauh prasida ngrasayang dampak positif sane iraga laksanayang lan kalaksanayang go green puniki madue dampak becik majeng ring krama Bali taler becik majeng ring ketahanan.ma Bali taler becik majeng ring ketahanan.)
  • Mari bersama menjaga bali  + (Bali berorasi. "go green" Bali berorasi. </br> "go green" </br>iraga pinaka krama Bali sane becik patut nyaga palemahan mangda lestari antuk ngutang sampah ring genahnyane, makarya sistem tanem sampah mangda nenten ngusak palemahan.</br></br> iriki iraga patut madue kesadaran sane utama indik mabuatnyane nyaga palemahan sane akeh pisan ngicenin pikobet ring kesehatan samian krama.</br></br> mangda generasi iraga sane jagi rauh prasida ngrasayang dampak positif sane iraga laksanayang lan kalaksanayang go green puniki madue dampak becik majeng ring krama Bali taler becik majeng ring ketahanan.ma Bali taler becik majeng ring ketahanan.)
  • Utsaha Ngewangun Pariwisata Bali  + (Bali gumanti silih sinangil genah wisata sBali gumanti silih sinangil genah wisata sane keni dampak saking covid -19, pemargin ekonomi ring Bali tedun. Pikolih pariwisata akeh sane nedunang nike ke mawinan pemerintah ngelaksanayang upaye - upaye mangde mersidayang pariwisata ring Bali mewali sekadi sane sampun. </br>1. Ngutamayang sang sane ngelaksanayang rencana pertama punike metetujon mangdene wisata sayan percaye ring kawentenan anggannyane ritat kale rauh mesesanjan.</br>Wenten tetige sane utame rencane puniki inggih punike:</br>- Kapertama, kenak ring sajeroning angge lan keasrian, protokol kesehatan lan keasrian ring hotel wiyadin genah wisata mangda pastike memargi kuat.</br>- Pingkalih, keslametan lan keamanan kekardinin rencane sane becik taler nitenin genah wisata kantos keslametan lan keamanan sane mawisate.</br>- Tetige, gumanti nenten pemargi nincapang kepradnyan sang sane nyanggre wisata sinilih tunggil ngewentenang pelatihan lan sane tiyosan.</br>2. Ngewaliang gatre lintang saluran komunikasi sane matetujon, rencana puniki nue tetujon jagi ngewaliang lan ngemanggehang pemargi sane becik ring sajeroning pariwisata lintang media ring kewentenan kawikanan sang sane jagi nyanggre pariwisata punike. </br>Wenten tetige sane utame sane jagi kelaksanayang inggih punika: </br>- Kapertama, gumanti ngwangun komunikasi lan adaptasi kelompok komunitas ring Sumber Daya Manusia pariwisata lan ekonomi produktif.</br>- Kapingkalih, nglaksanayang kampanye komunikasi nentenin kewentenane.</br>- Tetige, nyage kewentenan gatre sane becik lintang menejemen reputasi pariwisata lan industri kreatif sane utami ngemulihang saking pandemi.</br>3. Ring kawentenan daya dukung pengembangan pelaksanaan ekonomi ring bali mresidayang ngelaksanayang keseimbangan ring sajeroning daya dukung fisik, lingkungan,sosial,lan budaya.</br>4. Fisik lan sosial ring Bali kebecikang anggen mendukung kesikanan wisata lan upaya membuka piranti ring genah wisata sane preside kerereh.ti ring genah wisata sane preside kerereh.)
  • Pemucuk Jagat Bali Patut Eling Ring Pertiwi  + (Bali inggih punika genah pariwisata, utamaBali inggih punika genah pariwisata, utamannyane pariwisata internasional, Bali pastika mapaiketan sareng lembaga internasional, dados ipun alih fungsi lahan pertanian miwah kepadatan penduduk pinaka pikobet sane magumana miwah patut gelis kauratiang oleh pemimpin ring bali kapungkur wekas. Ring selantur warsa alih fungsi lahan sane ngancan akeh kaanggen mendukung kegiatan pariwisata sekadi keanggen ngewangun resort, hotel, villa, restoran tur setiosnyane. Alih fungsi lahan pertanian sane sayan nglimbak ring Bali dados ancaman daya tahan pangan ring pulau dewata.caman daya tahan pangan ring pulau dewata.)
  • Pangrauh Wisatawan Sane Akeh Ring Bali  + (Bali inggih punika provinsi sane medue keuBali inggih punika provinsi sane medue keunggulan ring bidang pariwisata.Indike puniki sangkaning budaya miwah tradisi Bali sane menarik. Saantukan budaya miwah tradisi punika, akeh krama saking dura negara sane kasenengin ring Bali. </br></br>Punika mawinan, akéh para WNA sané rauh ka Bali ri tatkala liburan sakéwanten, wénten makudang-kudang WNA sané meneng ring Bali. Wénten masih WNA sané makurenan tur madué kulawarga ring wewidangan lokal.</br></br>Wénten akéh WNA ring Bali. Indiké puniki pastika madué dampak sané becik minakadi nincapang perekonomian miwah kesejahteraan para pedagang lokal. Nénten wantah punika, budaya Bali miwah wastan Bali sayan kaloktah tur kasub ring sajebag negara.</br></br>Nanging, parindikan niki janten dados pikobet yening tamiu dura negarane ngelangkungin kapasitas. Tamu dura negara sane ngelangkungin kapasitas sinahne meweh kakinkinin, tur kasuen-suen sinahne pacang ngusak perekonomian duene ring Bali, seantukan perekonomian Bali wantah ngandelang pariwisata.</br></br>Makudang-kudang imba, inggih punika akéh WNA sané mawangun semena-semena ring wewidangan Bali, sekadi ring wewidangan sané akéh wisatawan, inggih punika Kuta. Wénten makudang-kudang turis sané nyopir nganggén kendaraan sané nénten manut ring awig-awig alkohol. Parilaksanannyane punika pacang ngawinang jadmane irika nenten rahayu, tur ipun pacang padem.</br></br>Raris wénten pikobet sané rauh sangkaning akéhnyané wisatawan ring Bali, inggih punika krama Bali sané kapaksa maperang genah makarya sareng krama dura negara. Punika ngawinang pangangguran ring Bali sayan nincap. Kawentenan pikobet puniki minab durung prasida kacingakin, sakewanten ring benjang pungkur pikobet puniki pacang ngawinang pikobet ring Bali.</br></br>Nika mawinan, pinih becik yening kakinkinin ngawit mangkin, inggih punika mejalaran antuk ngewatesin turis dura negara sane ngeranjing ke Bali.turis dura negara sane ngeranjing ke Bali.)
  • Kemacetan Pariwisata Ring Daerah Ubud  + (Bali inggih punika pulo sane kasengguh lumBali inggih punika pulo sane kasengguh lumbung seni krana karma ring pulo puniki akeh sane madue kaluwihan ring widang seni. Punika mawinan jagat Baline puniki kasub rauh ring dura negara lan akeh turis saking dura negara rauh ka Bali nyambran warsa. Punika sane mawinan pariwisata Baline polih devisa sane mautama. Nanging lianan ring kabecikan punika mangkin akeh pikobet ring pulo Baline, sinalih tunggilnyane ring kecamatan Ubud, kabupaten Gianyar.</br></br> Ring Ubud, akeh pikobet sane kwetuang olih kamacetan sane ngranayang aktivitas kramane nenten memargi antar, pamekasnyane ring sektor Pariwisata. Lianan ring punika yening kemacetan sane signifikan punika ngancan nincap , pastika sampun para pekerja ring sektor pariwisata ngancan ngewehang ngrereh pangupajiwa santukan tamu sane rauh ke Bali ngancan ngamedikang, santukan tamune punika pacang ngrereh genah malancaran ring negara sane tiosan. Pemerintah sampun mautsaha mangdane pikobet puniki prasida katempasin. Luire : Peningkatan isfrastruktur jalan, mengembangkan transportasi berkelanjutan, dan melakukan pengaturan lalulintas, lan sane tiosan. Titiang pinaka Yowana Bali sampun sepatutnyane nyarengin icen panepas saking pikobet puniki. Malarapan antuk “SARASKA” utawi Saniscara Redite Stop Kendaraan Pribadi, para wisatawan patut ngangge fasilitas sekadi mobil sane sampun kasediayang olih hotel punika kanggen melancaran. Yening wenten pelanggaran pacang Kakeninin sanksi marupa mareresik ring wewidangan tempat suci utawi pura. Pemerintah miwah kramane patut taler mautsaha mangda prasida taler nglaksanayang pidabdab puniki. Malarapan antuk utsaha puniki, pikobet Kemacetan sane wenten ring Ubud prasida sayan-sayan ngicalang. </br></br> Sadurung puputang titiang, cutetang titiang atur titiang puniki : Ngiring para Yowana Bali, pamekasnyane Yowana Gianyar patut nincapang uratian ring kawentenan pariwisata ring Ubud. malarapan antuk sareng menyukseskan Program “SARASKA” utawi Saniscara Redite Stop Kendaraan Pribadi. Ngiring iraga sareng sami para Yowana Bali ngelestariang pariwisatane mangda ajeg lan lestari tur trepti ring margine nuutin aturan aturan sane wenten sajeroning pariwisata, lamakane prasida nepasin kemacetan ring Ubud. Yening sampun disiplin ring margi sinah ngwetuang Bali sane sutrepti miwah Ubud sane luwih tur kemacetan prasida ical ring jagat Ubud.ur kemacetan prasida ical ring jagat Ubud.)
  • Bali Resik Bali Matangi  + (Bali inggih punika silih sinunggil pulo saBali inggih punika silih sinunggil pulo sane sampun kasub ka dura negara, punika sangkaning kasrian palemahan jagat Bali. Ring Bali akeh pisan wenten genah-genah malancaran sane kasenengin olih para wisatawan domestik miwah wisatawan asing. Genah-genahe punika minakadi ring pantai Kuta, Canggu, Nusa Dua, Sanur, miwah genah-genah malancaran sane lianan. Dumun akeh pisan para wisatawane sane rauh ka Bali, sakewanten sangkaning pandemi Covid-19 sane kabaos gering agung puniki ngawinang pariwisata ring Bali padem. Tiosan ring pandemi Covid-19, saking dumun kantos mangkin wenten pikobet sane durung puput inggih punika indik luu. Akeh genah wisata sane rusak kasrian ipun antuk luu. Minakadi conto daweg tanggal 1 wulan Januari warsa 2022 sane ketah kabaos warsa anyar, ring pantai kuta wenten akeh pisan luu kiriman. Puniki nyihnayang krama Bali maka sami nenten eling swadharmane ngupapira palemahan Bali. </br> Kawentenan indike punika ngawinang pamerintah ring Bali patut ngutsahayang mangda krama Bali makasami eling ring pulo Bali puniki wantah druen iraga sareng sami. Pamerintah mangda makarya program minakadi sosialisasi indik baya saking luu, ngamargiang kria loka indik ngolah luu. Programe puniki prasida kamargiang sareng mahasiswa, minakadi mahasiswa ring jurusan seni. Ring Universitas PGRI Mahadewa Indonesia, Program Studi Pendidikan Seni Rupa sampun ngamargiang program Ruang Plastik. Programe puniki ngwantu pisan pamerintah ring Bali mangda prasida ngirangin luune ring Bali, duaning luu-luu plastike puniki kadadosang barang seni tur kadol ring Ubud. Programe puniki prasida kalanturang malih olih pamerintah ring Bali mangda pikobet indik luu ring puniki prasida kaicalang. Yening genah-genah wisata ring Bali sampun bebas saking luu, pastika para wisatawan meled manah ipun rauh ka Bali, saha prasida nangiang pariwisata Baline mangkin kantos ka pungkur wekas. </br> Wantah kadi punika sane prasida aturang titiang, suksma majeng ring pamerintah sampun arsa ngwacen sasuratan puniki, sinampura yening wenten iwang. Dumogi sasuratan puniki prasida ngwantu nangiang pariwisata ring Bali.ida ngwantu nangiang pariwisata ring Bali.)
  • Pamargin Semena-mena saking wisatawan  + (Bali inggih punika silih sinunggil genah pBali inggih punika silih sinunggil genah pariwisata sané sampun kasub pisan. Akéh turis sané rauh ka Bali antuk liburan kantos milih meneng ring Bali. Puniki mawinan bali madué lingkungan sané becik, mawinan saking warsa ka warsa tingkat kunjungan wisatawan ka bali ngancan nincap. Kawéntenan wisatawan ring Bali prasida nincapang kawéntenan ekonomi krama Baliné, punika ngawinang krama Baliné prasida molihang jinah. Panglimbak ekonomi krama Bali punika wantah dampak positif saking nincapnyané pangrauh wisatawan ka Bali. Nanging, turis sané rauh ka Bali akéh taler ngawinang pikobet. Silih sinunggil dampak negatifnyane inggih punika parilaksana wisatawan sane nenten nganutin uger-uger sane wenten ring Bali.</br></br>Parilaksana para turis sané sampun ketah ring Bali dados pikobet sané ageng. Pariwisata sané nénten becik puniki ngawinang krama Baliné ajerih ring kawéntenan jagaté. Punika ngawinang Bali keni baya dados genah pariwisata antuk tingkat kriminalitas sané tegeh. Krama Bali sane nenten uning ring indike punika, patut katiwakin pamidanda manut parindikan sane kamargiang olih para turis. Kabupatén Badung sané dados genah utama sajeroning ngamargiang makudang-kudang kegiatan taler keni dampaknyané. Ngawit saking wisatawan sané ngamuk raris nénten nganggén busana, nguluk-uluk émosi krama irika, nganggén sepeda motor antuk cara sané nénten patut miwah akéh malih sané tiosan. Sampun kenten, pamerintah Bali patut mautsaha mangda Bali dados genah Kembali sane aman.</br></br>Pamerintah pastika patut prasida makarya sanksi miwah awig-awig sané tegas mangda para wisatawan sané rauh ka Bali nénten keni pamidanda. In Balinese: Sampun janten awig-awig puniki patut kadukung antuk parilaksana krama Bali sane purun nyacad parilaksana semena-mena para wisatawane. Punika mawinan para turis tan dados malaksana sakadi anak belog.ris tan dados malaksana sakadi anak belog.)
  • Pangelolaan pariwisata Bali ritatkala pandemi  + (Bali inggih punika sinalih tunggil dados tBali inggih punika sinalih tunggil dados tujuan wisata sane kasenengin antuk wisatawan domestik utawi mancanegara. Keasrian pulau bali, adat budaya, lan kepolosan masyarakat bali punika ngawinang bali kedadosang tujuan pariwisata. Riantukan covid-19 kadi puniki bali sipeng antuk sepengrauh tamiu sane ngawinang lesu perekonomian ring bali utamine saking sektor pariwisata. Punika ngawinang pariwisatane ring bali kebaos padem. Kawentenane punika mangda nenten kelantur sue pisan. Punika ngawinang pemerintah bali patut nincapang mangda pariwisata ne mangda gelis mewali. Ring pinyungkan kadi mangkin sane patut katitenin olih pemerintah bali inggih punika nugesang sami masyarakat ngangge protokol kesehatan mangdane bali mewali sekadi riin. Inggihan punika, semangdene tamiu domestik utawi mancanegara mangda sampun kevaksin lan swab antigen. Ring mekasami hotel, cafe, lan obyek wisata patut ngange aplikasi peduli lindungi. Tetep ngangge masker, mersihin tangan, lan jaga jarak.</br>Semangdene bali setata dados tujuan wisata sane pinih becik, sepatutne iraga setata nyaga keasrian bali. Sinalih tunggil nenten ngentungang luu ring margi, pinih ajeng ring pasisi sane dados obyek utama bali. Pasisi sane asri ngawinang wisatawane seneng. Pemerintah mresidayang nyarengang masyarakat ring widangan pasisi lan komonitas-komonitas pencinta alam mangdene ngelaksanayang mereresik ring wewidangan pasisi lan nenten lali ngelaksanayang suwadarma go green. Pemerintah taler banget menonjolkan kebudayaan-kebudayaan bali sane durung kacingakin olih wisatawan, nyihnayang makeh kebudayaan bali punika semangdene wisatawan sayan-sayan nincap rauh ka bali. Kantun akeh pisan utsaha sane patut kamargiang olih pemerintah mangda pariwisata baline gelis metangi.ah mangda pariwisata baline gelis metangi.)
  • Turis Melali Di Bali  + (Bali jagi tongos wisata, makeh turis rauh Bali jagi tongos wisata, makeh turis rauh ka Bali. Wenten sane saking Luar Negeri utawi Domestik. Tetujon nyane wenten sane nyingak budaya Bali utawi nyingak pesona jagat Bali ne. Nanging ring jaman mangkin, makeh turis sane mekarye ngendah. Sane paling makeh, Turis sane makte sepeda utawi mobil ngawagin, nenten manut ring peraturan lalu lintas, yening ring desa, makeh turis sane krauk-krauk ring margi. Gegaen punika nenten ngerugian turis ne kemanten, nanging ngerugian krame lianan sane meneng ring Bali ne. Demen ngebut di jalan, nangin nenten nganggen helm, yen sube labuh ngenyengnyeng melihang krame. Makeh dimangkin turis sane baye ring margi, wenten sane metatu gigis, kanti wenten sane lebar. Ne jani, tyang jagi metaken, sapunapi caran apang nenten turis sane care ring arep rauh ka Bali? Kenapi yening krame lokal yening makte sepede patut medue SIM? Nanging turis ne gampang pesan makte sepede, nenten nanggen helm buin!an makte sepede, nenten nanggen helm buin!)
  • Bali Mawali Kasujatian Mula  + (Bali kadadosang daerah tujuan wisata olih Bali kadadosang daerah tujuan wisata olih pemerintah Republik Indonesia. Pulau baline taler kebaosang pulau dewata, pulau seribu pura miwah pulau kahyangan, bali kabaosang sekadi punika mawinan kaasrian palemahannyane,kawentenan pura sane akeh ring bali miwah seni budaya tradisional sane sampun lumrah kauningin olih tamu mancanegarane sane akeh ke bali pacang nyingakin keasrian jagat baline. Pariwisata baline sane mangkin sampun sayan redup awinan bali katiben gering agung sane sampun 2 tahun kakeniang sane ngawinang tamu lokal miwah manca negara merase jejeh ritatkala mawisata ke bali. Lianan tekening punika bali nenten nerima tamu mancaneraga sepenuhnyane awinan penerbangan sane nenten nadosang tamu ke bali mawisata. Pariwisata ring bali sane sampun dados sektor ekonomi macet ngawinang akeh penganggurane ring bali. Sane patut kamargiang mangde sektor pariwisata ring bali mewali sekadi mula wantah kamargiang olih pemerintah nanging rauh saking inspirasi masyarakat. Pemerintah mangde ngewaliang penerbangan sane ka tuju ring bali, sakewala masyarakat mangde setatu taat saking peraturan ketat protokol kesehatan mangde tamu-tamu sane mawisata ke bali nenten merase jejeh. Pemerintah mangda makarya peraturan baku ngenenin indik perketatan protokol kesehatan ring sektor pariwisata sekadi ngangge masker,ngangge hand sanitizer,nganggen selop tangan miwah rapid tes mangda ngemastiang pelaku sektor pariwisata punika aman. Pemerintah mangde ngewaliang bali sekadi mula sekadi budaya lan tradisi sane sampun 2 tiban nenten kajalanang sekadi sendra tari, drama gong, pertunjukan wayang miwah sane lianan sane kauningayang olih para wisatawan manca negara. Yening kesenian lan budaya baline mawali sinah akeh para turis manca negara ke bali awinan kesenian bali sane dados daya tarik utama ring bali sinah tamu pacang merase kahibur yening nyingakin pertunjukan seni lan budaya bali. Perkembangan era global digital sane sampun pesat puniki sinah orti gelis kawedar, global digital puniki mangde kamanfaatang mangde para wisatawan tertarik ke bali mawisata. Orti-orti sane kawedar mangde orti sane becik sane nambah daya tarik wisatawan lokal miwah wisatawan manca negara. Harapannyane mangde pariwisata bali gelis mewali sekadi jati mula mangde nenten akeh pengangguran ring bali awinan sektor pariwisata sane dados sektor sane utama.r pariwisata sane dados sektor sane utama.)
  • "MAI MELALI: Solusi Pariwisata Bali Metangi Berbasis Digital Rikala Pandemi"  + (Bali kaloktah antuk pariwisata bertajuk reBali kaloktah antuk pariwisata bertajuk religi sane kental pesan. Sakewanten rikala pandemi Covid-19 puniki nyingse, sane sinamian aspek pendukung ekonomi masyarakat lian ring bidang pariwisata nandang prelina suri. Nenten wantah Indonesia, nanging miwah marupa nandang antuk mekejang negara ring dunia. Pinaka generasi penerus bangsa, iraga tusing wantah bani antuk mengkritik nanging iraga bani antuk berinovasi tatujon ngawi kolaborasi sane polih membangkitkan kiprah pariwisata Bali sakadi kayun masa.</br></br>Ring jagat sane sampun megenapan digital. Karya iraga patut polih majalan seirama sareng pariwisata budaya yadiapin teknologi. Lantas katimbang punika, solusi sane patut polih ring ngewangun luir ipun website sane madan 'Mai Melali' sareng pemanfaatan VR (Virtual Reality) sane wotin tema revitalisasi pariwisata Bali sane bertajuk digital. VR puniki dikonsepkan antuk becik lian kahatur ring para wisatawan sane sampun merindukan bali saking terakhir cingak pulau dewata puniki. Sakewanten punika, ring pemanfataan VR puniki lakar anggo kidik destinasi wisata umpami sakadi Pantai Kuta, Sangeh Monkey Forest, Tegunungan Waterfall, yadiapin destinasi wisata religi inggih punika Tirta Empul. Sareng makta Bali luas, ring acepan ngenah kecap dot terhadap Pulau Dewata sane benjang lakar ngae kecap ngerasayang cingak Bali akehan bergejolak.</br></br>Terpacu sareng sektor pariwisata sane bakat sakadi pinaka tiyuk memua dadua. Pinaka polih bati krana bali meduwe potensi sane gede, nanging polih bakat pocol krana ring dugas pandemi mangkin, makejang aspek idup dadi lemet. Sareng wenten Mai Melali, kaacepan mekejang penikmat destinasi pariwisata Bali bakat ngarasayang atmosfer sane pidan galah rasa nanging terpaksa makaad sejenak krana pandemi Covid-19 puniki. Sareng nulungin teknologi VR (Virtual Reality) karya iraga akehan aluh antuk berkolaborasi sareng globalisasi sane mangkin. Lantas ketimbang punika, meriki wangun pariwisata Bali sane bertajuk teknologi, tatujon membangkitkan utawi merevitalisasi pariwisata lan ekonomi penduduk Bali. Krana iraga sami wiakti, Bali Jagi Metangi.rana iraga sami wiakti, Bali Jagi Metangi.)
  • Pulau Bali kedas lan asri? seken ape sing?  + (Bali kasengguh Pulo Déwata. Bali punika puBali kasengguh Pulo Déwata. Bali punika pulo sané kalintang ngulangunin. Pulo Bali jimbarnyaé kirang langkung 5.780 km persegi antuk akéh kramanyané mangkin kirang langkung 4,3 yuta. Data Kementerian Agama nyatet 86,70% krama Provinsi Bali maagama Hindu. Ring soang-soang wewidangan wénten pura, wénten pura sané agengan miwah alitan. Punika mawinan, siosan kasengguh pinaka Pulo Déwata Bali, taler kawastanin Pulo Seribu Pura. Punika ngawinang Bali nénten ja wantah madué palemahan sané becik naging taler budaya sané unik lan eksotis. Bali pinaka genah malancaran internasional mawinan Ekonomi Bali akehan kadasarin antuk sektor pariwisata. Krama Bali nganutin Tri Hita Karana sané madaging tigang unsur pembina keseimbangan lan keharmonisan. Paiketan pantaraning manusa sareng dewa (Parahyangan) sané kacihnayang antuk nglaksanayang Upacara Yadnya. Manusa sareng manusa (Pawongan) inggih punika ngwangun paiketan sané melah lan luih sareng krama Bali miwah krama lianan. Manusa sareng palemahan (Palemahan) kacihnayang antuk panglimbak widang pariwisata miwah panglimbak infrastruktur. Pinaka destinasi wisata Bali akéh madué genah-genah wisata sané ngawinang Bali kasub kantos ka dura negara. Kénten taler wisatawan dura negara sané meneng ring Bali.</br>Sakéwanten, lianan tekén kaluihan miwah keunikan Bali, wénten asiki baya sané pinih utama. imanusa nénten malih nguratiang parilaksanannyané. Tusing ja lianan punika baya “sampah” utawi luu. Sané kamanahang, pulo antuk makudang-kudang kaluihan miwah keunikan puniki madaging kawentenan sané nénten becik indik pupulan sampah. Pinaka séktor pariwisata, akéh pisan kawéntenan persembahyangan, akeh krama miwah parilaksana sané lianan sané ngaryanang sampah nyabran rahina tur sering pisan nénten kauratiang. Sapunapi indik Bali ring benjang pungkur? nyingakin séktor pariwisata inggih punika pusat perekonomian Bali mangkin.</br>Manut Organisasi Kesehatan Dunia, sampah inggih punika napi sané nénten kaanggén. Taler sané mawit saking aktivitas manusa. KLHK maosang wénten sawatara 2,81 tali ton pupulan sampah nyabran rahina sané ngawinang wénten TPS sané puun ri antukan kaliwat akéh pupulan sampahnyané.</br>TPS punika wantah genah sampah sané kapupulag ring genahnyané wantah ajebos. Yéning TPA punika wantah genah sampah sané kabuatang sakayang-kayang. Genah ngolah kaping untat inggih punika genah ngolah miwah ngwaliang limbah ka media lingkungan. Nanging antuk 1.000 ton sampah nyabran rahina lan wantah sawatara 450 ton sampah sané kaolah nyabran rahina, sampun mabukti pisan yéning sampah sané medal lan sané ngranjing nénten becik pisan, sané ngawinang TPA pacang keni overload miwah prasida ngamedalang pikobet sané anyar, sakadi longsor miwah kebakaran, Punika sampun wénten imbanyané ring TPA Suwung sané keni kebakaran ri antukan pupulan sampahnyané sampah kantos 30-40 mdpl lan pastika prasida ngawinang polusi miwah panyungkan sané prasida ngrusak parilaksanan krama.</br>Saking 1.000 ton sampah sané kamedalang nyabran rahina, 20% inggih punika sampah plastik. Indiké punika méweh pisan kaicalang, punika mawinan anggén ngirangin pikobet punika, pmerintah sampun ngambil pamargi antuk ngamedalang kebijakan sané wénten ring Peraturan Gubernur Nomor 97 Warsa 2019, mapaiketan sareng pembatasan sampah plastik sekali pakai. Antuk ngwedarang kebijakan sakadi soang-soang krama kaaptiang ngirangin kawigunan kantong plastik, sedotan plastik miwah styrofoam. Sakéwanten, kantos mangkin, durung wénten orti utawi média sané nyihnayang yéning sampah plastik ring Bali sampun ngirangang akéhnyané miwah pikobet sampah plastik ring Bali prasida kapuputag. Saking data sané kawedar sampah plastik ring Bali keni panincapan, ring warsa 2021 sampah plastik ring Bali sawatara 24.800 ton abulan miwah ring warsa 2023 sampah plastik ring Bali sawatara 303.000 awarsa: Ring Bali, wenten 25.250 ton sampah plastik nyabran bulan. Napi utsaha sané kalaksanayang olih pemerintah? Ngiring mangkin iraga sareng-sareng minehin pikobet puniki. Napiké iraga patut ngamargiang kahuripan ring luhur pupulan sampah? Napiké iraga kayun séktor ékonomi sayan nyurudang krana pikobet sampah?</br></br>antuk pikobet sane iraga hadapi mangkin, dumogi parajanane prasida mabuka lan nyingakin napi kawentenan iraga mangkin lan prasida nuntun bali mangda sayan becik. Tiosan punika majeng calon pamimpin utawi pamimpinnyané prasida ngungkulin pikobet punika miwah nyalanang, nénten wantah krama Baliné sané jegég lan ayu nanging Bali iraga taler patut tetep ajeg nanging Bali iraga taler patut tetep ajeg)
  • Pemimpin Bali 2024: Patut Tangar Teken Krama Tamiu  + (Bali kasub dados Pulo sane krama nyane ramBali kasub dados Pulo sane krama nyane ramah tur polos. Santukan punika akeh krama tamiu (penduduk pendatang) rawuh ke Bali, ngalih pangupa jiwa ring Bali. Yening nenten wenten uger-uger sane pasti ngeninin krama tamiu (penduduk pendatang) puniki, pastika kasuwen-suwen Bali padet penduduk tur tingkat kriminalitas nincap santukan meweh ngrereh pangupajiwa.</br></br>Pikobet sekadi puniki patut katepasin olih Pemimpin Bali sane kajudi ring warsa 2024 (kalih tali petang likur). Sapa sira je sane dados Pemimpin Bali ring warsa punika patut tegas ngenemin krama tamiu (penduduk pendatang) punika mangda wenten uger-uger nyane sane jelas tur tegas. Uger-uger puniki sane ngiket tur patut kaangge titipangancan ring para krama tamiu mangda nenten ngendah-ngendah rawuh ka Bali.</br></br>Pemimpin Bali 2024 patut maduwe komitmen ngwatesin krama tamiu rawuh ka Bali santukan Bali puniki pulo alit. Yening akeh wenten krama tamiu nenten wenten watesan sane jelas, pastika sampun kapungkur wekas krama tamiu bisa manten akehan tekening krama asli. Pikobet puniki sane patut katepasin tut katangarin olih Pemimpin Bali 2024 mangda pemimpin Bali 2024 maduwe kebijakan sane tegas ngeninin indike punika.bijakan sane tegas ngeninin indike punika.)
  • BALI MAWALI  + (Bali madue taksu adi luhung sane ngranayanBali madue taksu adi luhung sane ngranayang para jadmane seneng malancaran ka Bali.</br></br>Sasukat gering agung covid-19, pariwasata Baline sayan rered.</br>Niki mawinan guru wisesa lan para krama ring Baline patut madue cara kaanggen nincapang malih Bali pinaka pulo wisata.</br></br>Ring aab jagate mangkin sane sampun nganggen teknologi sakadi Aplikasi Tiktok, iraga prasida ngaryanang konten-konten wisata kreatif, niki sane prasida kaanggen nincapang malih pariwisata Baline.</br></br>Ngaryanang wimbakara konten kreatif pariwasata Bali niki silih sinunggil cara sane prasida ngawinang pariwisata Bali kaloktah malih.</br>Miwah ring genah wisata punika patut ngamargiang 4 M sakadi awig-awig sane sampun kamedalang.M sakadi awig-awig sane sampun kamedalang.)
  • Kebebasan Turis Dura Negara ring Bali  + (Bali madué akéh kabecikan sané ngawinang dBali madué akéh kabecikan sané ngawinang dados pusat pariwisata. Lianan ring wisatawan lokal, akéh pisan kunjungan saking wisatawan mancanegara sané dot nelasang galah liburnyané ring Bali.</br>Wisatawan mancanegara sané wénten ring Bali cukup bebas ring sajeroning nglaksanayang makudang-kudang parindikan. silih tunggilnyané numpak montor. nenten akidik wisatawan sane numpak sepeda motor secara ugal ugalan sane mana polih membahayakan dewekne lan taler pengendara sane lianan. puniki pastika patut polih perhatian lewih saking pemerintah ring bali antuk ngicalang wenten hal sane nenten kaaptiang ring jalan raya. Pamerintah sepatutnyane tegas sajeroning nanganin pikobet puniki. Pamerintah sepatutnyane urati ring pikobet puniki santukan pikobet puniki mapaiketan sareng kenyamanan miwah keamanan krama lokal ring bali. wisatawan sané nénten madué ijin nyopir ring indonesia sepatutnyané nénten dados nyopir kendaraan bermotor sewaan secara bebas, napi malih akéh wasatawan sané nénten nganggén helm ri kala nyopir. Para wisatawan dura negara patut nganggén jasa travel agent ritatkala jagi liburan ring Bali mangda prasida mastikayang kerahayuan ritatkala malancaran</br>Ngiring sareng-sareng milih pamimpin sane madue visi lan misi sane jelas tur bertanggung jawab sajeroning nyaga kelestarian alam bali miwah kesejahteraan krama bali. iraga patut nyaga alam bali antuk milih pamimpin sane berkualitasbali antuk milih pamimpin sane berkualitas)
  • Gerakan 1000 Start Up Digital anggen Nangiang Bali ring Masan Gering Agung  + (Bali naenin kajudi dados destinasi wisata Bali naenin kajudi dados destinasi wisata dunia terfavorit ring PVK Awards warsa 2020, ngaonin pat nominator tiosan inggih punika: paris, barcelona, venesia, miwah london. Peris sane mabuat puniki pastika sampun ngawinang rasa bangga pamekas majeng krama Bali miwah Indonesia. Sakewanten pastika wenten swadarma sane nincap, sapunapi antuk mempertanggungjawabkan perise punika. Napi malih pariwisata dados penyumbang devisa paling ageng, taler riantukan akeh krama sane ngrereh pangupa jiwa saking sektor puniki, manut baos Muhammad Neil EL Himam, pinaka Deputi Bidang Ekonomi Digital miwah Produk Kreatif, Kementrian Pariwisata dan Ekonomi Kreatif.</br></br>Nangiang pariwisata Bali nenten ja prasida kalaksanayang oleh silih tunggil stakeholder, sakewanten makasami komponen, ngawit saking parajana, pemerintah, kantos swasta harus magotong-royong ri kala nangiang pariwisata, pamekas ring Bali. Wenten makudang-kudang ide saking makueh ide sane prasida kalimbakang, silih tunggilnyane inggih punika program gerakan 1000 inovasi start up digital mapaiketan ring utsaha nangiang Bali ring masan gering agung.</br></br>Pinaka conto, aplikasi puniki prasida ngaturang informasi utawi pinget yening mitra penerbangan, hotel, miwah genah wisata sane sampun nganutin protokol kesehatan, sane ngawinang tamiune yakin utawi sumeken malancaran. Taler info indik galah sane becik anggen malancaran. Iriki taler pengusaha ring wewidangan pariwisata prasida ngaturang paket wisata sane fleksibel, mangdane tamiu prasida milih galah danene malancaran sasampunne mapanauran. Akeh wenten inovasi sane prasida kamargiang anggen nincapang pariwisata, pamekas ring Bali.n nincapang pariwisata, pamekas ring Bali.)
  • Ngewangun Pariwisata Berbasis Digital Ngangge Kebudayaan Bali  + (Bali nenten lepas saking ciri khas adat laBali nenten lepas saking ciri khas adat lan istiadat kebudayaan. Ring bali makeh pisan adat lan istiadat kebudayaan ipun . Akeh pare tamu logistik tur saking dura negara sane rauh ke bali lege pisan manah ipun megenah ring bali. Sakewanten pikobet pandemi covid -19 mawinan para tamu saking dura negara jejeh pisan manah ipun jagi rauh ke bali. Nike mawinang pariwisata ring bali akeh pisan manggihin pikobet tur nenten wenten pekaryanan. Riantuk kewentenane asapunika I Guru wisesa sepatutne sida nyarengang para yowana sane wenten ring sawowongan wewidangan soang soang yowana mangde ngewantu ngewaliang parawisata ring bali. Sinalih tunggil sane pining kewenengin olih para yowana inggih punika youtube. Youtub merupa sinalih tunggil aplikasi sane sida ke akses olih samian panegara. Ngewentenang pecentokan di gital merupa sinalih tunggil vlog destinasi ring wewidangan nyane soang soang.</br> Duaning ring Indonesia untengne ring Bali medue metegepan budaye sane banget nudut mangde kerahuin . Wit saking kewentenan pecentokan merupa online guru wisesa ngagge sarane digital sida ngawanang nenten aluh. Para yowana jagi nyarengin tur maning para yowana punika sida maurukang kewenengan nyane soang soang ring jagat maya (digital ) sane medue dampak positif ring pengeweruh nyane. Sejaba punika ipun nenten je jage akeh ngewetuang prebia, ipun para yowana sida ngewigunayang piranti lan bahan sane wenten kemanten tur maning , sejaba punika ipun pare yowana taler sida sayan nguningin budayanyane ipun sane wenten ring wewidangan nyane. Para yowana punika taler sida berkreatifitas ring sejeroning ngewetuang pemineh pemineh ipun sane kederweang jagat ngewaliang parawisata ring bali sahe tetep ngajegang promosi kesehatan sane memargi ring wewidangan nyane soang soang. </br> Manut dewak tityange, mawit saking ngewetenang pecentokane punika sida nudut pikayun pare tamu saking mancenegara minekadi tamu logistik mangde rauh ke bali lan nyingakin sapunapi kewentenan ring bali sane mangkin. Mewit saking punika pikolih ring sejeroning ekonomi ring bali jagi ngagengang seka kidik.nomi ring bali jagi ngagengang seka kidik.)
  • BALIWANGUNSATA ( Bali Ngwangun Pariwisata )  + (Bali pinaka pulo sane sayan akeh karauhin Bali pinaka pulo sane sayan akeh karauhin olih para turis, inggihan punika turis lokal utawi turis dura negara. Indike puniki santukan Bali madue jagat sane asri. Nanging majalaran data sane wenten, ring pandemi niki pariwisata Bali sayan nguredang sajeroning akehnyane para turis sane ngranjing meriki, minakadi 74,84% saking sadurung pandemi kantos mangkin sesampune pandemi. Nenten ja nika manten, data taler ngamaosang genah wisata ring Bali wantah ring genah-genah sane nampek saking bandara tur sane genah wenten budaya sane melah, nanging akeh genah ring Bali sane madue kekayan ring sektor hayati nanging kirangne kakenalang santukan joh saking genah ne punika. Duaning asapunika, sapunapi yening iraga prasida molihang pikenoh saking panuunan turis sane ngranjing ke Bali tur mekada akeh sektor ring Bali karugiang punika? Majalaran antuk pikayunan lan pidabdab mapikenoh sane kabaos BALIWANGUNSATA (Bali Ngwangun Pariwisata). Nah napi sane kabaos kenten? Niki maarti Bali nincapang kekayan jagat Bali sane kaduenang ,lan nika kanggen nudutin para turis meled jagi ka Bali, inggihan turis lokal utawi turis dura negara. Nyingak saking pikobet tur peluang sane wenten, pamerintah prasida ngembangang budidaya-budidaya kekayan sane kaduenang ring desa utawi genah-genah cenik sane durung kakenalang kantos joh saking genah ne punika antuk sistim replikasi buah sane prasida kadadosang daya tarik para turis, conto replikasi sane presida kakembangang ne punika minakadi repilkasi budidaya buah stroberi ring badugul, replikasi budidaya juuk ring kintamani, replikasi budidaya anggur ring desa banjar, replikasi budidaya jae barak lan kopi ring panji lan makesamian kekayan ring desa-desa sane prasida molihang turis turis sane ke Bali.</br>Jaga Baline, jaga jagat duene mangda tetap ajeg lan lestari mawinan nika sane prasida ngamolihang para turis ngranjing ka bali. Yening ten iraga nyen buin?njing ka bali. Yening ten iraga nyen buin?)
  • Semita Bali Jagadhita  + (Bali pinaka pulo sané asilnyané ketah mawiBali pinaka pulo sané asilnyané ketah mawit saking baga pariwisata, ring kahanan sakadi mangkin kabaos nénten prasida makardi napi santukan kawéntenan gering agung covid-19 sané nénten surud-surud. Ngawit saking pamerintah kantos krama Bali mabuat pisan sareng-sareng malaksana mangdané kahanan puniki ngancan melahang. Yéning selehang malih, krama Bali pinih ngarsayang mangda peran pamerintah prasida nyarengin napi sane kalaksanayang olih krama Baliné antuk prasida setata ngratepang urip. </br>Silih tunggil sane prasida kalaksanayang olih pamerintah pinaka “roda penggerak” mangda prasida nguripang baga pariwisata inggih punika dados kakawitin saking baga seni lan budaya Bali. Seni lan budaya Bali pinaka baga ring bali sane prasida kantun maurip yadiastun jagaté setata nglimbak ring teknologi lan modernisasi. Baga seni lan budaya Bali sane nénten prasida ical puniki prasida kaanggén antuk ngamargiang promosi tur nguripang malih pariwisata Bali sane mangkin kari makolem. Promosi puniki prasida kalaksanayang nganggén media sosial antuk ngamastiang para kramané, utamannyané wisatawan doméstik/mancanegara prasida alon-alon percaya tekén kahanan pariwisata Bali sane aman, maurip, setata nglimbak, tur ngamanggihin semita Bali sane jagadhita.r ngamanggihin semita Bali sane jagadhita.)
  • Ngiring Jaga Budaya Baline Saking Turis Sane Ten Bermoral  + (Bali pinaka pulo wisata budaya sampun kaloBali pinaka pulo wisata budaya sampun kaloktah kantos ka dura negara. Nika mawinan liu para wisatawan mancanegara utawi turis sane teka ka bali lakar malancaran utawi malali ka pasih. Pengrauh para turis ke bali sepatutnyane kasanggra becik saking masyarakat bali sawireh pengrauh punika pacang nulungin masyarakat bali sane mayoritas megae ring bidang pariwisata. Nanging, pasolah turis bali punika nenten becik, para turis nenten ja melancaran dogen gaene ke bali, nanging ngrusakang budaya bali dan ngesolah jele miwah ten patut sareng masyarakat lokal. Pasolah turis punika ngae masyarakat pedih. Pinaka contoh pasolah jele punika inggih punika turis bali sane pedih lan mesiat sareng pecalang sawireh dugaee ento wenten iring iringan upacara melasti rikala hari raya nyepi ring bali</br></br> Iraga pinaka warga bali sepatutnyane nenten dados ngenenang para turis bali mesolah asapunika sareng warisan budaya bali. Yening terus menerus kadiasapunika, sinah lakar ngae kasingkuhan ring warga bali. Pinaka ngungkulin peristiwa puniki, pemerintah sujatine sampun nglaksanayang upaya sosialisasi, nga”tilang” turing asing sane masolah jele. Liu masih influencer2 sane ngaviralang solah jele turis punika ring media sosial lan ngae orasi ring sakancan media. Sujatinnyane, pinaka ngeviralang solah turis pinaka, iraga nak patuh gen care turis sane masolah jele punika sawireh yening iraga ngaviralang dogen sinah lakar nenten ngae prubahan becik napi napi. Turis punika sinah biin masolah punika, nenten ngurusang solahne sane lakar viral ring media sosial. Sepatutnyane iraga ngelaksanayang upaya sane sinah ngae turis punika nenten biin ngelanggar peraturan bali, nenten koar-koar dogen ring media sosial. </br></br>Pinaka pemerintah ring era pemilu baru sane lakar kalaksanayang ring bulan Februari, sepatutnyane pemerintah ngamaang contoh sane baik sareng wisatawan, ngesosialisasiang apa sane dados lan ten dados kasolah olih turis/wisatawan mancanegara. Kemenparekraf/Baparekraf sinah patut megae sareng PemProv apang nyidaang enggal nanganin kasus puniki sane lakar meningkatkan kualitas turis sane malancaran ka Bali.an kualitas turis sane malancaran ka Bali.)
  • Pengelolaan Luu ring TPA Bali  + (Bali pulo seribu pura, kaloktah antuk kabeBali pulo seribu pura, kaloktah antuk kabecikan jagat lan budaya. Punika mawinan akeh wisatawan sane meled rauh ka Bali. Kewanten, sakeluir kabecikan punika tan arang wenten pikobe sane tan surud-surud. Ida dane sareng sami, iraga sampun kawastananin merdeka, merdeka saking penjajah, sampun kawastanin berdikari (Berdiri di Kaki Sendiri) 78 warsa iraga sareng sami bebas sajroning penjajah, sane manados meseh ring Bali. Kahanan sane dangan karasayang wantah mabading. Kahanan sane prasina ngranayang bencana napike samp[un kapikayunin? Inggih, luu. Sering pisan iraga nenten mikayunin pikobet luu puniki. Luu sane kapolihang sajroning rumah tangga, berujung ring TPA. Ida dane sareng sami, napike TPA punika? Akeh jadma sane maosang TPA wantah genah pembuangan akhir, nanging nenten ja kadi asapunika, TPA wantah Tempat Pemrosesan Akhir, ring dija, rikala luu pikolih rumah tangga, iraga pacang proses ring genah punika.</br></br> Duaning, ring sajroning aksi nyata ring wewidangn, TPA nenten wantah pamrosesan akhir , luu sane neked ring TPA nenten kaproses dangan santukan luu punika nenten kapilah utawi kabaga. Luu organik miwah non organik kacakur manados siki ring TPA punika, nika mawinan para petugas meweh minayang tur nenten kaproses.etugas meweh minayang tur nenten kaproses.)
  • PRAKARSA PEMIMPIN BALI 2024: NGUBAH LELUU DADOS PAICA  + (Bali sampun kasengguh pulo sane maduwe weBali sampun kasengguh pulo sane maduwe wewidangan asri, adat miwah budaya nyane. Punika awinan, Bali dados pulo tetujon wisata santukan akeh maduwe genah wisata, minakadi genah wisata religi miwah genah wisata malila cita. Awinan sapunika, janten sampun akeh tamiu dura negara rauh malila cita ring Bali santukan kaasrian pulo Baline.</br>Dados pulo tetujon wisata, pastika sampun wenten pikobet sane patut katepasin ring Bali mangda wewidangan Bali setata lestari mangda pariwisata ring Bali sayan nincap. Santukan, pikolih sane ageng ring jagat Bali kapolihang saking sektor pariwisata. Nanging, ri tatkala nyalanin swadharma nincapang pariwisata, pastika sampun wenten pikobetnyane.</br>Pikobet ngeninin leluu dados pikobet sane utama patut katepasin mangda nenten ngreredang tamiu dura negarane rauh ka Bali. Kawentenan leluu ring wewidangan Bali pastika sampun pacang mikobetin sektor siosan yening nenten rigelis katepasin. </br>Ring sektor pariwisata kawentenang Sapta Pesona sane patut kalaksanayang olih krama sami sane wenten ring wewidangan genah wisata. Silih tunggil Sapta Pesona puniki inggih punika bersih. Ri tatkala iraga nyaga wewidangan puniki mangda setata kedas, pah-pahan Sapta Pesona sane siosan pastika prasida kapanggih. Wewidangan sane kedas prasida ngwetuang keamanan, kenyamanan, miwah kenangan becik majeng ring para tamiu sane rauh. </br>Santukan punika, pikobet leluu puniki patut katepasin olih pemimpin Bali 2024. Pemimpin Bali sane kajudi ring 2024 patut maduwe utsaha-utsaha nepasin pikobet leluu ring Bali sane sayan mikobetin krama. Pemimpin Bali 2024 patut makarya prakarsa ngubah leluu dados paica mangda wenten kawigunan nyane majeng ring krama Bali. Santukan, kawentenan leluu pastika sampun nenten prasida kaicalang ring kahuripan krama Bali, awinan punika pemimpin Bali 2024 patut maduwe utsaha ngubah leluu punika dados paica sane wenten kawigunan nyane ring kahuripan krama Bali.kawigunan nyane ring kahuripan krama Bali.)
  • PRAKARSA PEMIMPIN BALI 2024: NGUBAH LELUU DADOS PAICA  + (Bali sampun kasengguh pulo sane maduwe weBali sampun kasengguh pulo sane maduwe wewidangan asri, adat miwah budaya nyane. Punika awinan, Bali dados pulo tetujon wisata santukan akeh maduwe genah wisata, minakadi genah wisata religi miwah genah wisata malila cita. Awinan sapunika, janten sampun akeh tamiu dura negara rauh malila cita ring Bali santukan kaasrian pulo Baline.</br>Dados pulo tetujon wisata, pastika sampun wenten pikobet sane patut katepasin ring Bali mangda wewidangan Bali setata lestari mangda pariwisata ring Bali sayan nincap. Santukan, pikolih sane ageng ring jagat Bali kapolihang saking sektor pariwisata. Nanging, ri tatkala nyalanin swadharma nincapang pariwisata, pastika sampun wenten pikobetnyane.</br>Pikobet ngeninin leluu dados pikobet sane utama patut katepasin mangda nenten ngreredang tamiu dura negarane rauh ka Bali. Kawentenan leluu ring wewidangan Bali pastika sampun pacang mikobetin sektor siosan yening nenten rigelis katepasin. </br>Ring sektor pariwisata kawentenang Sapta Pesona sane patut kalaksanayang olih krama sami sane wenten ring wewidangan genah wisata. Silih tunggil Sapta Pesona puniki inggih punika bersih. Ri tatkala iraga nyaga wewidangan puniki mangda setata kedas, pah-pahan Sapta Pesona sane siosan pastika prasida kapanggih. Wewidangan sane kedas prasida ngwetuang keamanan, kenyamanan, miwah kenangan becik majeng ring para tamiu sane rauh. </br>Santukan punika, pikobet leluu puniki patut katepasin olih pemimpin Bali 2024. Pemimpin Bali sane kajudi ring 2024 patut maduwe utsaha-utsaha nepasin pikobet leluu ring Bali sane sayan mikobetin krama. Pemimpin Bali 2024 patut makarya prakarsa ngubah leluu dados paica mangda wenten kawigunan nyane majeng ring krama Bali. Santukan, kawentenan leluu pastika sampun nenten prasida kaicalang ring kahuripan krama Bali, awinan punika pemimpin Bali 2024 patut maduwe utsaha ngubah leluu punika dados paica sane wenten kawigunan nyane ring kahuripan krama Bali.kawigunan nyane ring kahuripan krama Bali.)
  • Pesta Kesenian Daerah Wisata (PKDW)  + (Bali sampun kaloktah ke dura negara. Masa Bali sampun kaloktah ke dura negara. Masa pandemi punika liu turis ane tusing melali ke Bali sawireh jejeh kena virus tur jani mara wenten virus omicron. Pandemi punika ngaenang mekejang keweh sareng ekonomi turun. Ane ngaenang ekonomi turun ulian liu turis ane tusing melali ke Bali. Irika perlu rencana ane ngaenang turis-turis melali ke Bali lan ekonomi bangkit</br></br>Ngelaksanaang Pesta Kesenian Daerah Wisata (PKDW). Tujuan utama inggih punika ngaenang ekonomi bangkit. Pesta punika kelaksanayang di daerah wisata sane ngelah area linggah lan melah tur cuaca sane mendukung. Keuntungan PKDW sekadi ngelestariang, ngembangang lan ngepromosiang kesenian Bali. Patuh teken PKB sakewale PKDW kelaksanayang ring daerah wisata lan kelaksanayang 6 bulan. </br>Alasan kelaksanayang 6 bulan cepok ulian pas libur semester. Keuntungan sane lianan sekadi turis puas melali ulian ningalin pemandangan Bali sane becik tur asri, ningalin kesinian Bali lan oleh-oleh Bali. Sakewali agak keweh ngalih tongos ane linggah lan melah tur cuaca mendukung </br></br>Dini peran pemerintah sangat dibutuhkan. Yadiastun peran masyarakat sane lebih penting lan sangat dibutuhkan. Mari tumbuhkan rasa kepedulian sareng sami lan tingkatkan kesadaran diri ngaenang ekonomi bangkit demi kelangsungan hidup sareng samiangkit demi kelangsungan hidup sareng sami)
  • Taksu Seni miwah Palemahan Bali Matangi  + (Bali sampun kasub indik pariwisata budaya Bali sampun kasub indik pariwisata budaya miwah palemahan sane pinih asri. Punika mawinan pamerintah sajeroning margiang era new normal kadi mangkin patut ngukuhang indik ilen-ilen, seni budaya, miwah unen-unen duen jagat Baline. Indike punika pinaka silih tunggil taksu sane prasida nudut kayun utawi pinaka daya tarik wisatawan rauh ka Bali. Seni, ilen-ilen, miwah unen-unen ring Bali sampunang pisan kantos kapademang, napimalih pamerintah mangkin kantos nenten nadosang krama Baline margiang saluir seni budaya, duaning yening pamargin kasenian Bali punika nenten wenten sajeroning aab kadi mangkin, janten sampun nenten prasida malih nangiang pariwisata Bali.</br></br>Tiosan indike punika, pamerintah taler patut nguratiang saluir kaasrian palemahan jagat Baline. Manut data sekunder sane kasobyahang olih Bali Partnership akehne wenten 50% luu ring Bali wit saking Denpasar, Badung, Gianyar. Iraga uning genah-genah punika pinaka tetujon wisata. Utaminipun ring genah pariwisata, kaptiang mangda ngukuhang utawi margiang pawungu utawi awig-awig sane tenget majeng krama miwah wisatawan sane nenten urati ring karesikan palemahan Bali. Upami indik denda ngutang luu ngawag-ngawag, punika mangda jakti-jakti kakeniang majeng sang sane nenten nganutin awig-awig. Mangkin jakti sampun wenten perda, pergub, miwah perwali kadi punika, nanging durung kabaos tenget mamargi, mawinan akeh kramane nenten rungu saha nyampahang indik karesikan palemahan Bali. Yening selehin malih, sujatine karesikan saha kaasrian jagat Baline taler pinaka silih tunggil indik mautama sane sida nangiang pariwisata Bali, yening kantos cemer palemahane ring Bali, janten sampun nyurudang manah anake rauh ka Bali.</br></br>Pamerintah sapatute setata eling ring makakalih indike punika, nanging sinambi margiang punika, mangdane taler setata nguratiang protokol kesehatan sane pinih tenget. Pamerintah taler kaaptiang nyokong prabea pamargin protokol kesehatan majeng krama Baline, mangdane sida rikala margiang utawi mungkah genah-genah wisata krama Baline ten pakewuh sareng ngwantu saluir program pamerintahe. Wantah kadi asapunika sida atur titiang, mogi mapikenoh, titiang nunas geng rena pangampura antuk sahananing kakirangan utawi kaiwangan titiange. Suksma.kirangan utawi kaiwangan titiange. Suksma.)
  • Orasi Sampah dan Kepadatan Lalulintas  + (Bali sane dados tetujon pariwisata antuk pBali sane dados tetujon pariwisata antuk para turis mancanagara madue makudang-kudang genah sane palemahannyane kirang resik santukan para kramane setata ngutang sampah sembarang, sane nyihnayang kirangnyane kesadaran para kramane antuk nyaga lingkungan sekitar mangda dangan kacingakin olih anak tiosan, sampah ring TPA taler kacampur olih sampah plastik sane sepatutnyane prasida di daur ulang.</br></br>Anggen nanganin indike punika, kaperluang arahan majeng para kramane antuk misahang sampah sane prasida di daur ulang, miwah taler kaperluang mobil pengangkut sampah daur ulang sane pacang ngangkut sampah punika ka genah daur ulang.</br></br>Siosan punika, lalu lintas ring makudang-kudang genah taler keni macet santukan akehnyane pengangge kendaraan pribadi sane ngawinang tur para turis sane meneng ring Bali dados kesengsaran antuk lalu lintas sane setata padet nyabran rahina.u lintas sane setata padet nyabran rahina.)
  • Pariwisata Bali Sasampun Warsa 2022  + (Bali terkenal antuk pariwisatanyane, sakadBali terkenal antuk pariwisatanyane, sakadi pura, desa, kaasrian jagat miwah sane lianan. Bali sane sering kasengguh Pulau Dewata niki sampun kaloktah ring mancanegara. Krana kaloktah puniki, Bali muatang faktor sane kasengguh sektor pariwisata. Pariwisata Bali niki inggih punika sektor sane kamargiang ring makudang-kudang warsa sadurung pandemi Covid-19 niki nyebar saking Wuhan,Cina kanti ka Indonesia, Provinsi utawi pulau Bali niki. Sujatinyanne ring pariwisata bali niki, pemerintah bali ngamolihang pendapatan pinih ageng. Krana ngandelang pariwisata niki Bali ngamolihang pendapatan utawi pemasukan sane kaanggen pembangunan ring Bali. Mangkin pandemi Covid-19 sane ngeranjing Bali inggih punika pikobet sane pinih keras yening saihang sareng letusan Gunung Agung lan Bom Bali. Wenten utsaha ring Pemprov Bali saantukan pemulihan ekonomi sampun kajalanang.</br> Pandemi Covid-19 ngematiang akehan swaginan krama baline ngandalang ring sektor pariwisata. Krana nika, Pemprov Bali Sampun nyalanang utsaha antuk memulihang Pariwisata Baline sakadi makudang-kudang warsa. Iraga sareng sami pinaka masyarakat Bali sapatutnyane mikirang ida utawi rencana antuk memulihang pariwisata baline. Kanti mangkin, Penyusunan masterplan pariwisata bali wenten reaktif taler parsial. Makudang-kudang utsaha sane patut kajalanang punika sakadi ngemargiang vaksin Covid-19, ngidupang sektor pertanian miwah sane lianan. Ngemargiang vaksin Covid-19 antuk nambakin pandemi niki nyebar. Ngidupang sektor pertanian tetujonne antuk ngamolihang untung saking pertanian</br> Sakadi punika utsaha sane marasida kalaksanayang antuk ngidupang sektor pariwisata baline. Kadi asapunika yening wenten kruna sane iwang, titiang nunas ampura. Puputang titiang.g, titiang nunas ampura. Puputang titiang.)
  • Utsaha Muputang Pikobet Limbah Upakara Ring Kota Denpasar  + (Bali, pinaka pulo sane madue akeh pisan juBali, pinaka pulo sane madue akeh pisan julukan, minakadi Pulo Dewata, Pulo Surga utawi The Island Of Paradise, miwah Pulo Seribu Pura.Sekadi sane sampun kauningin sareng sareng, akeh pisan faktor sane ngawinang Pulo Baline kasenengin utawi kadadosang tetujon utama wisatawan. Tios ring punika kawentenan, tradisi lan budaya ring bali puniki setata madue tetujon ngwangun kahuripan sane santhi tur sutrepti malarapan antuk. </br></br>Ring panglimbak aab jagate sane sampun keni ius globalisasi marupa teknologi miwah ilmu pengetahuan ngawinang kawentenan pemargin tradisi lan budaya ne ring bali sayan ngereredang.Tur ngawinang rerednyane rasa eling antuk nyaga tur ngupapira palemahan druwene. Tri Hita Karana inggih punika ajahan sastra agamane sane pinaka pangeling iraga, sujatinyane kahurpian iraga madue paiketan sane pinih raket ring Ida Sang Hyang Widhi, sareng manusa sane lianan miwah sareng palemahanne. </br></br>Embas tur maurip ring Kota Denpasar, ngawinang titiang madue paiketan sane pinih raket ring genah embas titiang puniki. Sakewanten, rikala TPA Suwung ring Denpasar Selatan keni kageni baya ring Oktober 2023, bencana puniki prasida ngetug manah titiang mangdane prasida ngaryanin inovasi. Sane mangkin ngiring uratiang sareng sareng ring palemahan druwene, asapunapi je krama hindu ring bali, kahuripane ring kota Denpasar taler nenten prasida lempas ring ngemargiang upacara yadnya, sane pemarginnyane nganggen makudang kudang upakara ( banten ) sane pinaka sarana nyihnayang rasa angayu bagia miwah bhakti majeng ring Ida Sang Hyang Widhi. Nanging krana kirangnyane pengelolaan limbah upakara, miwah sayan rerednyane rasa eling krama indik kautaman pengelolaan limbah upakara, pinaka silih tunggil faktor sane ngawinang pikobet limbah upakara ring kota Denpasar durung prasida kapuputang. </br></br>Manut sekadi penampen titiang, maosang indik limbah upakara di Kota Denpasar, pinaka pikobet sane pinih kompleks, mawinan yening uratiang ring kawentenan upakara ( banten ) puniki mawit saking bahan organik minakadi busung, slepan, danyuh, woh wohan, sekar miwah sane tiosan. Limbah organik pinaka limbah sane prasida ngawetuang gas metana sane sujatinyane dados faktor utama kebakaran ring TPA Suwung. Nyingakin indik kawentenan limbah upakarane, ritatkala muputang pikobet puniki kaperluang sinergi miwah kolaborasi saking krama miwah pemerintah, sane manut saking Pergub Bali Nomor 47 warsa 2019, indik Pengelolaan Sampah.</br> </br>Inovasi miwah solusi sane icenin titiang antuk muputang pikobet limbah upakara punika, marupa pengolahan limbah upakara ( limbah organik ) sane sampun kamargiang ring akeh kramane inggih punika ngaryanin eco enzyme. Tios ring punika inovasi sane icenin titiang inggih punika ngolah limbah upakara sane marupa sampian lan canang sane kaanggen bahan utama rikala ngaryanin sane kabaos FOLIPOT. FOLIPOT puniki marupa pot sane mawit saking limbah organik silih tunggilnyane limbah upakara, FOLIPOT puniki prasida kaanggen alternatif, mangda prasida ngirangin polybag plastik sekali sane kanggen pembibitan. Tata cara ngaryanin FOLIPOT nenten meweh, rikala ngaryanin FOLIPOT prasida kakawitin antuk mupulang limbah upakara sane madasar busung, slepan, miwah danyuh, selanturnyane limbah punika kabenyahin mangdane ngamolihang serat, serat puniki kecampuhin tepung tapioka mangdane ngasilang adonan sane nyangket, selanturnyane adonan punika kacetak mangdane mabentuk marupa pot, raris prasida kajemuh sawetara 1-2 minggu. Yening sampun tuh, FOLIPOT puniki prasida kaangen ring soang soang paumahan. Inovasi FOLIPOT puniki sampun kamargiang ring paumahan miwah ring sekolah titiang pinaka utsaha ngirangin penumpukan limbah pinaka utsaha ngirangin penumpukan limbah)
  • Marake khasus pembuangan bayi  + (Bali, sané taler kasengguh "Pulau Dewa" saBali, sané taler kasengguh "Pulau Dewa" sané asri, sampun dados genah malancaran sané utama ring Indonésia. Nanging, ring ungkur kaluihan punika, wenten pikobet indik ngancan nglimbaknyané kajahatan ring wewidangan punika. Silih tunggil pikobet sane pinih ageng inggih punika kawentenan anake alit sane katulak. Kawéntenan punika méweh pisan karesepang tur ngawinang pikobet ring krama Baliné. Ring artikel-artikel puniki, iraga pacang mlajahin indik pikobet-pikobet sane sayan nincap miwah sapunapi ipun ngamolihang pikolih. Kajahatan ring Bali nincap. Sane kapertama, ngiring iraga uning ring kawéntenan kriminalitas ring Bali. </br></br>A. Nusa puniki sampun ngamolihang pertumbuhan ekonomi sané pesat ring warsa-warsa sané lintang, antuk pariwisata manados sektor utama sané ngicénin kontribusi ageng ring pertumbuhan ekonomi punika. Sakéwanten, nincapnyané pariwisata taler ngawinang nincapnyané krama, utaminnyané ring kota. Indike puniki ngawinang akeh pisan pikobet ring kawéntenan sosial miwah ekonomi, tur ngawinang taler akéh pisan jadma sané ngamademang anak. </br></br>B. sane In Balinese: Silih tunggil pikobet sane pinih ageng ring Bali inggih punika kawentenan anake alit sane katulak. Ngecorang anak alit inggih punika parilaksana sane nenten manut ring kamanusan miwah nglanggar hak asasi manusa. Makudang-kudang faktor sané ngawinang fenomena puniki, minakadi kakirangan pendidikan, taler kakirangan pendidikan, miwah stigma sosial ring anak sané mobot ring genah anaké durung marabian. </br></br>III. sane Sané ngawinang panincapan kriminalitas ring Bali </br></br>A. In Balinese: Silih sinunggil sane ngawinang kriminalitas ring Bali, inggih punika kawentenan anak sane tiwas. Akéh krama Baliné sané idup ring sor garis kemiskinan, sané ngawinang ekonomi Baliné sayan rered. Tegenan jinah sering ngawinang para janane ngamargiang paindikan sane tan patut, minakadi ngentungang oka, mangda prasida ngirangin pikobetnyane. </br></br>B. sane Kawéntenan pendidikan sané kirang Kawéntenan pendidikan sané nénten jangkep taler dados faktor sané mabuat sané ngawinang panincapan kriminalitas ring Bali. Pendidikan sane becik inggih punika kunci anggen ngirangin kawentenan kemiskinan miwah nincapang kesadaran indik mabuatnyane ngajegang hak-hak asasi manusa. Malarapan antuk nincapang akses pendidikan, krama Bali prasida sayan uning ring konsekuensi saking tindak kriminal, rumasuk ngutang anak alit. </br></br>C. sane Stigma sosial Stigma sosial majeng ring anak sané mobot ring jabaning pawiwahan taler mabuat pisan ring panincapan kasus pembuangan bayi ring Bali. Budaya sané kantun konservatif miwah nilai moral sané keras majeng ring pikobet ring jabaning pawiwahan ngrasayang nénten madué pamargi tiosan ring ngamargiang parilaksana sané nénten anut ring kamanusan sekadi ngaonang anak alit. </br></br>IV. sane Kawéntenan kriminalitas ring Bali </br></br>A. Panglalah sosial Peningkatan kriminalitas ring Bali, utaminnyané kasus pembuangan bayi, madué panglalah sosial sané serius. Kasus-kasus puniki ngawetuang rasa nenten percaya ring krama, ngaonang pasawitran, miwah ngawetuang lingkungan sane nenten aman. Panglalah sosial puniki prasida ngrusak struktur sosial miwah nilai-nilai sané kasub ring Bali. </br></br>B. sane Dampak Psikologis Lianan ring dampak sosial, panincapan kriminalitas taler madué dampak psikologis sané signifikan, utaminnyané majeng ring para korban miwah kulawargannyané. Ritatkala rumasa tan kakayunin miwah katilarin, alit-alite sane kawedalang sering pisan ngrasayang pikobet sane abot pisan. Lianan ring punika, kulawarga sané kelangan anak sangkaning sentana, taler ngrasayang pikobet miwah rasa nénten pasti indik masa sané jagi rauh. Peningkatan kriminalitas ring Bali, utaminnyané kasus pembuangan bayi, inggih punika pikobet sané serius sané ngamerluang uratian miwah solusi sané patut. </br></br>Malarapan antuk nincapang kasadaran, nincapang institusi, miwah nincapang kesejahteraan ekonomi, iraga prasida ngungkulin pikobet puniki tur prasida ngardi palemahan sane aman tur lestari ring Bali, ngalestariang "Pulau Dewa" mangda tetep becik majeng ring generasi sane jagi rauh.becik majeng ring generasi sane jagi rauh.)
  • Pendidikan.  + (Bapak ibu guru sane wangiang titiang, tur Bapak ibu guru sane wangiang titiang, tur timpal-timpal sane tresna asihin titiang, ngiring sareng sami ngaturang pangastungkara ring ida sang hyang widhi wasa, saantukan antuk kertawaranugrahan ida, iraga sareng sami prasida kacunduk ring galahe mangkin.Om Swastyastu.</br></br>Pendidikan wantah pisarat ngawetuang kautaman bangsa. Majalaran antuk pendidikan, iraga prasida mikolihang kasukertan miwah ngametuang kauripan sane pinih becik ring pungkur wekas. Antuk punika, iraga mangda stata mapauruk miwah ngruruh kaweruhan. Sampunang wusan mapauruk, santukan kaweruhane punika nenten wenten watesnyane. Ngiring iraga sareng2 nincapang pendidikan ring Indonesia. Iraga mangda nyantenang mangda makasami alit2 Indonesia ngamolihang piranti miwah pamargi sane pinih becik. Yening pendidikan sampun mawastu becik, iraga prasida ngametuang indonesia sane maju, adil, miwah kerta raharja. </br></br>Wantah kadi asapunika sambrama wacana saking tityang. Mogi mawiguna.rama wacana saking tityang. Mogi mawiguna.)
  • 2024 Bali Bangkit  + (Bapak utawi ibu panureksa sane wangiang tiBapak utawi ibu panureksa sane wangiang titiang, tim BASAbali Wiki sane kusumayang titiang, lan para semeton sane tresnasihin titiang. Om Swastiastu, pinih ajeng ngiring ngaturang rasa angayubagia katur ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning ida dane sareng sami prasida mapupul ring acara Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi ring rahina mangkin. </br> Ring galah sane becik puniki, urgen pikobet titiang sane mangkin jagi pacang katur nenten je tios, indik kemiskinan utawi kesengsaraan sane wenten ring jagat baline. Para semeton titiang sareng sami, Bali puniki kekasor wisatane ring dura negara, sakewanten kantun makeh ida dane sane wenten ring kemiskinan. Saking pikobet puniki, sane mangkin banget pinunas titiang punapi je antuk sang manggala jagat e puniki mangda prasida je rakyat e sane menderita nika polih menincap ring kehidupane utawi prasida molihin kesejahteraan. Titiang ngaptiang para manggala jagat e sane kapilih ring warsa 2024 kaaptiang prasida ngicenin solusi ring pikobet puniki.</br> Saran titiang mangda soang-soang rakyat sida ngemolihang kekaryanan. Asapunika sane prasida aturang titiang ring galah e mangkin. Titiang harap napi sane aturang titiang punika prasida dados uratian ring manggal jagat e sane kapilih ring warsa 2024, kirang langkung titiang nunas ampura tur puputan titiang antuk parama santih. Om Santih Santih Santih Om parama santih. Om Santih Santih Santih Om)
  • fasilitas daerah bali  + (Bapak utawi ibu panureksa sane wangiang tiBapak utawi ibu panureksa sane wangiang titiang, tim BASAbali Wiki sane kusumayang titiang, lan para semeton sane tresnasihin titiang. Om Swastiastu, pinih ajeng ngiring ngaturang rasa angayubagia katur ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning ida dane sareng sami prasida mapupul ring acara Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi ring rahina mangkin.</br>Ring galah sane becik puniki, urgen pikobet titiang sane mangkin jagi pacang katur nenten je tios, indik fasilitas ring Bali. fasilitas ring daerah propinsi bali sampun lumayan maju. nanging ternyata wenten akeh pabinayan antara fasilitas sane wenten ring pusat kota bali sareng fasilitas sane wenten ring desa. sekadi sane sampun tiang cingakin wenten makudang titik ring margi ring wengi tampak peteng pisan krana nenten wenten pencahayaan saking lampu jalan. punika wantah silih sinunggil saking akeh pabinayan antara desa lan kota. Pabinayan punika prasida kacingak saking makudang aspek sakadi pencahayaan jalan bahkan jalan sané berlobang miwah sué pisan mangda kabecikang. Raris wénten taler pembatas jalan sané sampun nampek pisan sareng jurang sané usak sakéwanten durung kabecikang. wénten akéh malih pabinayan fasilitas sané wénten ring désa miwah kota Mangda prasida ngarepin pikobet punika, pemerintah patut sering pisan ngamargiang survey ring genah-genah désa.</br>Saran titiang mangda soang-soang rakyat sida ngemolihang kekaryanan. Asapunika sane prasida aturang titiang ring galah e mangkin. Titiang harap napi sane aturang titiang punika prasida dados uratian ring manggal jagat e sane kapilih ring warsa 2024, kirang langkung titiang nunas ampura tur puputan titiang antuk parama santih. Om Santih Santih Santih Om.parama santih. Om Santih Santih Santih Om.)
  • Mewujudkan Bali yang Maju dan Sejahtera Melalui Pemilihan Pemimpin yang Berkualitas  + (Bapak/Ibu Guru sane dahat wangiang titiangBapak/Ibu Guru sane dahat wangiang titiang</br></br>Pare uleman sami, utamane ring semeton titiang para sisya kelas sebelas SMA Negeri 1 Gianyar make sami sane dahat tresna siihin titiang. </br></br>Sedurunge titing ngalanturang pamidarta puniki, ngiring sareng sami nunas ice ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, Ida sasuhunan sane malingga malinggih driki antuk asung kerta wara nugraha Ida iraga sareng sami praside mapupul iriki dalam keadaan sehat walafiat ten kirang punape punapi antuk nguncarang panganjali umat “Om Suastiastu”</br></br>Matur Suksma antuk galah sane sampun kapice ring titiang, titiang Gung Mahendra Putra saking kelas XI D2 jagi midartayang indik napi pikobet sane unteng pisan utawi sane pinih mabuat pisan sane patut kauratiang antuk pemimpin Bali sane jagi rauh.</br></br>Pare uleman lan semeton sami sane wangiang titiang</br></br>Bali sampun kauningin sareng sami wantah genah pariwisata sane sampun kaloktah ring Indonesia miwah dura negara antuk genah, wargi lan parikrama budaya lan upacara sane tetep ajeg lan lestari. Sakewanten nenten sami warga Baline sane praside ngerasayang napi pikenoh saking kemajuan pariwisatane. Wenten taler wargi sane lacur utawi kirang mampu, sane durung polih kekaryan utawi nganggur, sane pendidikane kirang, Kesehatan, jalan lan wewangunan utawi infrastruktur sane katah rusak lan pikobet sane tiyosan. Puapi carane mangde iraga sareng sami patut nyelehin lan ngaturang pemargi mangde pikobet punika praside ical…ingih punika lewat PILKADA. </br></br>PILKADA utawi pemilihan umum kepala daerah inggih punika sarana kedaulatan rakyat dimana rakyat milih pare pemimpinne secara langsung. Lewat PILKADA iraga taler dados masuara utawi menyampaikan aspirasi secara langsung. Nah.. ring PILKADA Bali sane jagi rauh, ngiring sareng sami, iraga pinaka krama sane sampun dados memilih tur sane maduwe pikenoh ring pawangunan wewidangan puniki, patut mapineh sareng-sareng indik pikobet-pikobet sane pinih mabuat sane patut kauratiang olih pemimpin Bali sane jagi rauh, minekadi Pendidikan, Kesehatan, pengangguran, instrastruktur lan sane tiyosan.</br></br>Bapak/Ibu Guru, pare uleman lan semeton sami sane wangiang titiang</br></br>Ring galah becik puniki, titiang nunas ring sape sire je sane dados pamimpin Bali terpilih sane jagi rauh, mangda praside muputang pikobet puniki. Ngiring sareng-sareng ngawangun Bali sane luwih maju.</br></br>Akadi punike sane praside atur uningayang titiang, dumogi wenten pikenoh ipun. Titiang nenten lali nunas geng rene sinampura minekadi wenten tate titi paribasa titiang sane iwang lan nenten manut ring adnyane. Ngiring sane ten becik kutang driki sane becik-becik dados bakte budal. Suksma</br></br>Puputang titiang antuk parama santih “Om Santih, Santih, Santih, Om”ama santih “Om Santih, Santih, Santih, Om”)
  • Alih Fungsi Lahan Sane Ngaruhin Pangan Lokal  + (Bapak/Ibu sane wangiang titiang. Ring rahiBapak/Ibu sane wangiang titiang. Ring rahinane mangkin titiang pancang ngaturang orasi indik “Sampunapi pikobret pemerintah ngeninin indik alih fungsi lahan pertanian ring Bali sane ngaruhin pangan lokal”. Alih fungsi lahan dados uratian khusus majeng ring pemerintah. Manut ring data Dinas Pertanian lan Ketahanan Pangan DISTANPANG PROVINSI BALI 15 Juli 2020. Pengwangunan sektor non pertanian ring Provinsi Bali ngawinang jimbar persawahan saking warsa kawarsa sane sampun sayan rered. Alih fungsi punika ngawinang produksi local tedun, minakadi baas sane ngerananin keberlangsugan pertanian terancam.</br>Antuk perindikan punika, pemerintah sampun ngaryaning makudang kudang utsaha, inggih punika: </br>1. Ngelimbaang wewidangan terpadu</br>2. Ngicenin wantuan ring petani</br>3. Sosialisasi antuk nincepang kesadaran ring masyarakat</br>Utsaha punika sampun mermargi becik. Sakewala, punika patut kamargiang antuk pamargi sane dahat mautama antuk nanganin pikobet alih fungsi lahan ring Bali. Utsaha punika marupa :</br>1. Ngingsirang sektor sektor lianan, dados sektor pariwisata agraris</br>2. Ngelimbakang soroh soroh entikan lokal sane becik lan berkwalitas</br>3. Ngewatesin pawangunan perumahan penduduk ring kawasan pelestarian lahan pertanian.</br>Titiang ngaptiang pikobet punika miwah solusine prasida kauratiang olih calon pemerintah Bali. Inggih wantah asapunika, titiang puput antuk suksma lan Om Shanti Shanti Shanti Om.tuk suksma lan Om Shanti Shanti Shanti Om.)
  • Parindikan Basa Bali ring Generasi Muda  + (Basa Bali inggih punika "Bahasa Ibu" Basa Basa Bali inggih punika "Bahasa Ibu" Basa sane kapertama sane ka pelajahin ri kala iraga enu cerik. Basa Bali kakepah dados petang soroh Basa Bali Alus, Basa Bali Madia, Basa Bali Kepara/Andap, miwah Basa Bali Kasar. Basa Bali Alus dados kakepah tigang soroh Alus Singgih (ASI), Alus Sor (ASO), Alus Mider (AMI). Basa Bali niki kaanggen mabaos sewai-wai. </br></br>Basa Bali jani sampun punah, akeh anak ke jani ngangge bahasa Indonesia ring mebaos sewai-wai pilih utama Basa Bali Alus. Basa Bali Alus jani nenten akeh nganggen, krana Basa Alus niki baosange sukeh ngangge. Basa Bali taler kapah utawi jarang ka anggen krana ring anggane Basa Bali inggih punika bahasa kuno nenten keren lan nenten ka angge ring Dunia Kerja. Ring sire sane maangga Basa Bali niki nenten penting nike pelih sanget krana Basa Bali niki Basa Ibu, Basa sane sepatut nyane ka ajahin ring alit-alite. </br></br>Basa Bali nike inggih sebagian dari keragaman budaya ring Bali. Olih krana punika, iraga sepatut ne dados nak Bali setata eling ring Bali. Ring alit-alite paling simalu sepatut nyane ka ajahin basa Bali madia utawi alus (ring sane madue kasta) nenten ka ajahin basa Bali kasar utawi Basa Indonesia apa buin Basa Inggris. Iraga dados nak Bali sepatut nyane setata meraos ngangge Basa Bali.</br></br>Calon Pemerintah sane lakar ka pilih sapatutne madue rasa tresna ring Basa Bali. Calon Pemerintah sepatutnyane madue program kerja sane lakar ngae Basa Bali setata ajeg. Contone, ngadang penyuluhan ring alit-alit lan seka truna ring banjar. Mogi Basa Bali setata ajeg kanti kawekasan.ogi Basa Bali setata ajeg kanti kawekasan.)
  • BASA LAN SASTRA BALI RING AAB JAGATE MANGKIN  + (Basa lan Sastra Baline pinaka tetamian lelBasa lan Sastra Baline pinaka tetamian leluhur. Nanging sane mangkin, sapunapi kawentenannyane utamannyane ring para yowana? Kantunke para yowana Bali nganggen basa Bali ritatkala mabebaosan serahina-rahina? </br>Manut Badan Bahasa, sane mangkin wenten 718 bahasa ibu sane sampun teridentifikasi. Saking 34 provinsi ring Indonesia, tercatat 25 bahasa daerah sane sampun terancam punah, 6 kabaosang kritis lan 11 bahasa sampun kabaosang punah.</br></br>Ring kota Denpasar utamannyane ring kalangan yowana akeh pisan kawentenan para yowana sane nenten ngawigunayang Basa Baline antuk mesadu ajeng(berkomunikasi) sareng timpal-timpal ipun. Pikobet puniki sangkaning kirangnyane kewagedan para yowana mabasa Bali. Kekirangan utawi keterbatasan rikala mabasa Bali puniki nenten ja lempas saking perubahan sosial lan budaya ring Kota Denpasar. Pikobet sane lianan inggih punika pola pikir masyarakat Denpasar sane cenderung ka negara barat, negara timur rumasuk Bali kaanggap tradisional. Nika mawinan patut kawentenan solusi mangda basa lan sastra Baline setata ajeg. </br></br>Ngrajegang basa lan sastra Bali prasida kakawitin saking manah soang-soang yowana. Yening nenten iraga para yowana pinaka generasi penerus, sira malih sane jagi ngrajegang basa lan sastra Baline? Mawinan Basa lan Sastra Bali puniki pinaka cihna jagat Bali sane sampun kaloktah nyantos ka dura negara. Santukan iraga para krama Bali wantah prasida ngadol utawi ngicenin basa, sastra lan budaya majeng ring para wisatawan. Nika mawinan, iraga para yowana mangda setata eling ring basa lan sastra Baline. </br></br>Sane mangkin sampun akeh piranti-piranti digital sane sampun prasida ngicenin paplajahan basa lan sastra Bali ring internet. Piranti punika prasida kaangen rikanjekan jagi melajah basa Bali.kaangen rikanjekan jagi melajah basa Bali.)
  • Pikobet Baya Asusila Sayan Nincap Ring Kabupaten Buleleng  + (Baya Asusila Sayan Nincap Ring Buleleng. Baya Asusila Sayan Nincap Ring Buleleng. </br>Ring galahe mangkin Buleleng sering kawentenang antuk orti indik aksi asusila sane ngaonang krama ring Buleleng. Akeh kasus sane dados viral ring media sosial sakadi ring faceboook, instagram, tiktok miwah media sosial sane lianan. Sangkaning parilaksana sane nenten patut puniki pastika akeh pikobet sane pacang nibenin masa depan Buleleng.</br>Pastika wenten pikobet sane patut kapuputang, pikobet punika mangda gelis wenten solusi sane mabuat pisan anggen ngajegang citra Buleleng sane luih, napi malih Buleleng kasengguh pinaka kota pelajar.</br>Pihak sane mapaiketan sareng indike punika mangda gelis nampenin unduke punika. Antuk ngukuhang hukum sane adil majeng sang sane nglaksanayang parilaksana Asusila punika. Turmaning majeng ring petugas sane madue swadharma sistem kontrol mangda sayan nincap malih ngawasin panglimbak saha ngwatesin para krama numbas inuman sane nenten patut. Santukan unduke punika minabang prasida dados faktor pemicu parilaksana Asusila sakadi sang sane katiben sengsara kari keni pengaruh alkohol. </br>Sang sane katiben kasengsaran patut taler kauratiang taler kajagaang. Pamerintah patut ngicenin sosialisasi utawi himbauan majeng ring para kramane indik parilaksana sane mabuat pisan mangda nenten nundung korban tindakan asusila, mangda korban nenten keni gangguan psikis sane sayan parah ri sampune keni pariindikan sane nenten becik sakadi tindakan asusila. Punika prasida dados silih tunggil utsaha pamerintah anggen ngwantu korban.</br>Para sameton, titiang banget mapinunas yening wenten sameton sane lempas saking kapatutan, raris mangda wenten sameton sane ngwaliang ipun ka pamargin ipune sane patut. Mangdane sameton sane lempas prasida gelis kapatutang tur nenten sayan lempas.</br>Samaliha sameton sami mangda nabdabang raga, yatnain ragane, mabuat ngeret indria, mangda sampunang sameton kantos keni gegodan.</br>Solusi punika sane prasida kamargiang anggen nanganin parilaksana asusila sane ketah mamargi ring Buleleng.</br>Duaning punika, iraga patut satata yatna, ring dija ja iraga magenah, tur yening wenten anak sane malaksana kadi asapunika, sampunang ajerih jagi ngortiang indike punika majeng anak lianan utawi pihak sane kapatutang.g anak lianan utawi pihak sane kapatutang.)
  • Pikobet Baya Asusila Sayan Nincap Ring Buleleng  + (Baya Asusila Sayan Nincap Ring Buleleng. Baya Asusila Sayan Nincap Ring Buleleng. </br>Ring galahe mangkin Buleleng sering kawentenang antuk orti indik aksi asusila sane ngaonang krama ring Buleleng. Akeh kasus sane dados viral ring media sosial sakadi ring faceboook, instagram, tiktok miwah media sosial sane lianan. Sangkaning parilaksana sane nenten patut puniki pastika akeh pikobet sane pacang nibenin masa depan Buleleng.</br>Pastika wenten pikobet sane patut kapuputang, pikobet punika mangda gelis wenten solusi sane mabuat pisan anggen ngajegang citra Buleleng sane luih, napi malih Buleleng kasengguh pinaka kota pelajar.</br>Pihak sane mapaiketan sareng indike punika mangda gelis nampenin unduke punika. </br>Sang sane katiben kasengsaran patut taler kauratiang taler kajagaang. Pamerintah patut ngicenin sosialisasi utawi himbauan majeng ring para kramane indik parilaksana sane mabuat</br>Solusi punika sane prasida kamargiang anggen nanganin parilaksana asusila sane ketah mamargi ring Buleleng.</br>Duaning punika, iraga patut satata yatna, ring dija ja iraga magenah, tur yening wenten anak sane malaksana kadi asapunika, sampunang ajerih jagi ngortiang indike punika majeng anak lianan utawi pihak sane kapatutang.g anak lianan utawi pihak sane kapatutang.)
  • Leluu plastik pinaka pikobet sane madurgama majeng ring kahuripane kawekas  + (Bayangin mangkin ragané majujuk ring pasisBayangin mangkin ragané majujuk ring pasisi. Angin sané ngulangunin rambuté, ombaké sané ngulangunin manah, miwah pasir putih sané ngulangunin sinar suryané sakadi kain alami sané ngulangunin. Panorama puniki becik pisan napi nenten?</br>Sakewanten sampunang sué. Lianan ring kaluihan panorama punika, irika taler wénten pikobet. Ring sisin tukadé wénten punyan nyuh sané ngulangunin, miwah tumpukan sampah plastik miwah botol-botol bekas ngusak pasisiné. Sanjatané punika tan bina sakadi sundih ring pasisi, tur ngletehin genah-genah sané becik miwah asri.</br>Ironiane, ring tengahing genah-genah waras sampun kakutang punika kantun goesen makudang-kudang kedis alit waras meneng irika. Buron-buron punika makeber tegeh-tegehan, tur sesai-sai ipun ngilehin genah-genah sampah, ngrereh sisan-sisan ajengan waras kantun</br>Pikobet sampah punika dados pikobet global waras sayan nglimbak. Utaminnyané ring Jembrana, orti sané mangkin samppun viral inggih punika "sampah TPA PEH Jembrana meluncur akibat rusaknya dua ekskavator yang rusak", tumpukan sampah yang meluncur mencemari lingkungan dan mengancam kesehatan masyarakat.</br>Puniki memberikan solusi yang masuk akal karena manajemen sampah yang masuk akal secara komprehensif miwah berkelanjutan. Dalam bahasa Bali: Metode waras kapertama inggih punika nincapang kasadaran krama indik uraian sampah antuk pendidikan miwah kampanye indik mabuatnyane nyaga kebersihan lingkungan.</br>Nglaksanayang pendekatan 3R (Reduce, Reuse, and Recycle) sekadi, makta tas belanja ramah lingkungan ritatkala mablanja, nganggen botol minum isi ulang miwah daur ulang sampah dados barang-barang sane madue nilai jual sane tegeh.</br>Patut wénten kontribusi saking pamréntah sajeroning nanganin pikobet polusi sampah sané kamargiang, minakadi ngawigunayang awig-awig miwah sanksi sané tegas majeng krama sané ngetohang sampah, miwah pamréntah taler prasida ngicénin fasilitas tongos sampah ring genah-genah sané sering karauhin olih krama minakadi sekolah, desa, pasisi miwah sané tiosan.</br>Taler iraga prasida ngawigunayang limbah organik ring widang pertanian antuk makarya eco-enzim sané prasida maguna ring tetaneman, sajabaning punika taler prasida maguna ring nyuciang prabot-prabot rumah tangga.</br>Dados agen perubahan, nyebarang gatra peduli sampah ring masyarakat. Ngiring sareng-sareng ngirangin polusi sampah dan nyihnayang Gembrana Emas 2026i sampah dan nyihnayang Gembrana Emas 2026)
  • Guru penyajian  + (Bhakti ring Guru Pengajian Om Swastiastu,IBhakti ring Guru Pengajian</br>Om Swastiastu,Ibu Guru sane wangiang titiang,</br></br>Miwah Para Sisya sane tresna asihin titiang,</br></br>Angayubagia uningayang titiang majeng ring Sang Hyang Parama Wisesa, Duaning majanten sakeng asung kerta wara nugraha da mawinang titiang pacang matur samatra ngainin indik Bhakti ring Guru Pengajian.Ngeranjingring era globalisasi punika patut karasayang mungguing pengaruh wisatawan sanekaon makeh ngeranjing mawinan tata karma kahuripan para jana sayan rered.Kahuripan sane setata nguberin kasukan, kasukertan, miwah kakuasaan sering ngelaliang dresta sane ngutamayang pasuka dukan miwah pasuitran sane rumaketsaha.</br></br>Moralitas para janane sampun sayan-sayan rered. Punika sane mawinang panggangguran sayan angkehang, piutang panegarane sayan ngagenggan, supremasi hukume nenten pastika, mawinan sayan rered kepercayaan rakyate ring pamerintah. Karasayan parape jabate akeh keni krisis moral, setata ngeruruh kekuasaan, saha nenten yukti-yukti kayun melanin rakyat.</br></br>Kamanah antuk titiang, menawi wenten tios pamargi sane patut titenin sajaba digelis mawali ngelingang jati raga suang-suang antuk nelebang saging ajahan agama druwene sane kaanutang ring dresta adat Baline.</br></br>Ring Bali kabaos Tri Hita Karana, punika parhayangan, pawongan, miwah palemahan. Ring tata pawongan, iraga patut ngulatiang kahuripan sutresna asih sesamaning manusa. Punika agama hindune maduwe ajahan sane mawasta Catur Guru. Guru rupaka inggih punika sang meraga rerama. Guru pengajian wantah gurune sane mapaica paplajahan ring sekolahan, guru wisesa inggih punika sang maraga pamerintah, raris guru swadyaya wantah Ida Sang Hyang Widhi Wasa.</br></br>Makasami gurune patut baktinin. Sang maraga sisia patut bhakti ring guru pengajian duaning sengkaning lascarya sane mapaica pangweruhan. Ngamolihang Pangweruhan waluya iraga kapaica pancing. Duaning agung pisan yasan nyane, patut para gurune kabaktinin sareng murid sami.</br></br>Ida-dane miwah pare pamilet sane bhaktining titiang.Sapunapi tata carane nyihnayang bhakti ring guru pengajian? Para gurune sampun ketah dados pahlawan tanpa tanda jasa Guru pengajian pacang rumasa bagia yening para muride kayun jemet melajah, nenten bolos, miwah tertib.Puniki menawi tan wenten iwang atur titiang, titiang ngulungsur gung rena pangampura, ngiring sineb antuk ucaran Parama Shantih.</br></br>Om Santih Santih Santih Omarama Shantih. Om Santih Santih Santih Om)
  • βhakti rinɡ ɡuru penɡaji  + (Bhakti ring Guru Pengajian Om Swastiastu, Bhakti ring Guru Pengajian</br>Om Swastiastu,</br>Ibu Guru sane wangiang titiang,</br>Miwah Para Sisya sane tresna asihin titiang,</br>Angayubagia uningayang titiang majeng ring Sang Hyang Parama Wisesa, Duaning majanten sakeng asung kerta wara nugraha da mawinang titiang pacang matur samatra ngainin indik Bhakti ring Guru Pengajian.</br>Ngeranjingring era globalisasi punika patut karasayang mungguing pengaruh wisatawan sanekaon makeh ngeranjing mawinan tata karma kahuripan para jana sayan rered.Kahuripan sane setata nguberin kasukan, kasukertan, miwah kakuasaan sering ngelaliang dresta sane ngutamayang pasuka dukan miwah pasuitran sane rumaketsaha.</br>Moralitas para janane sampun sayan-sayan rered. Punika sane mawinang panggangguran sayan angkehang, piutang panegarane sayan ngagenggan, supremasi hukume nenten pastika, mawinan sayan rered kepercayaan rakyate ring pamerintah. Karasayan parape jabate akeh keni krisis moral, setata ngeruruh kekuasaan, saha nenten yukti-yukti kayun melanin rakyat.</br>Kamanah antuk titiang, menawi wenten tios pamargi sane patut titenin sajaba digelis mawali ngelingang jati raga suang-suang antuk nelebang saging ajahan agama druwene sane kaanutang ring dresta adat Baline.</br>Ring Bali kabaos Tri Hita Karana, punika parhayangan, pawongan, miwah palemahan. Ring tata pawongan, iraga patut ngulatiang kahuripan sutresna asih sesamaning manusa. Punika agama hindune maduwe ajahan sane mawasta Catur Guru. Guru rupaka inggih punika sang meraga rerama. Guru pengajian wantah gurune sane mapaica paplajahan ring sekolahan, guru wisesa inggih punika sang maraga pamerintah, raris guru swadyaya wantah Ida Sang Hyang Widhi Wasa.</br>Makasami gurune patut baktinin. Sang maraga sisia patut bhakti ring guru pengajian duaning sengkaning lascarya sane mapaica pangweruhan. Ngamolihang Pangweruhan waluya iraga kapaica pancing. Duaning agung pisan yasan nyane, patut para gurune kabaktinin sareng murid sami.</br>Ida-dane miwah pare pamilet sane bhaktining titiang</br>Sapunapi tata carane nyihnayang bhakti ring guru pengajian? Para gurune sampun ketah dados pahlawan tanpa tanda jasa Guru pengajian pacang rumasa bagia yening para muride kayun jemet melajah, nenten bolos, miwah tertib</br>Puniki menawi tan wenten iwang atur titiang, titiang ngulungsur gung rena pangampura, ngiring sineb antuk ucaran Parama Shantih.</br>Om Santih Santih Santih OmParama Shantih. Om Santih Santih Santih Om)
  • Subhakti Majeng ring Guru Pengajian  + (Bhakti ring Guru Pengajian Om Swastiastu, Bhakti ring Guru Pengajian</br>Om Swastiastu,</br></br>Ibu Guru sane wangiang titiang,</br></br>Miwah Para Sisya sane tresna asihin titiang,</br></br>Angayubagia uningayang titiang majeng ring Sang Hyang Parama Wisesa, Duaning majanten sakeng asung kerta wara nugraha da mawinang titiang pacang matur samatra ngainin indik Bhakti ring Guru Pengajian.</br></br>Ngeranjingring era globalisasi punika patut karasayang mungguing pengaruh wisatawan sanekaon makeh ngeranjing mawinan tata karma kahuripan para jana sayan rered.Kahuripan sane setata nguberin kasukan, kasukertan, miwah kakuasaan sering ngelaliang dresta sane ngutamayang pasuka dukan miwah pasuitran sane rumaketsaha.</br></br>Moralitas para janane sampun sayan-sayan rered. Punika sane mawinang panggangguran sayan angkehang, piutang panegarane sayan ngagenggan, supremasi hukume nenten pastika, mawinan sayan rered kepercayaan rakyate ring pamerintah. Karasayan parape jabate akeh keni krisis moral, setata ngeruruh kekuasaan, saha nenten yukti-yukti kayun melanin rakyat.</br></br>Kamanah antuk titiang, menawi wenten tios pamargi sane patut titenin sajaba digelis mawali ngelingang jati raga suang-suang antuk nelebang saging ajahan agama druwene sane kaanutang ring dresta adat Baline.</br></br>Ring Bali kabaos Tri Hita Karana, punika parhayangan, pawongan, miwah palemahan. Ring tata pawongan, iraga patut ngulatiang kahuripan sutresna asih sesamaning manusa. Punika agama hindune maduwe ajahan sane mawasta Catur Guru. Guru rupaka inggih punika sang meraga rerama. Guru pengajian wantah gurune sane mapaica paplajahan ring sekolahan, guru wisesa inggih punika sang maraga pamerintah, raris guru swadyaya wantah Ida Sang Hyang Widhi Wasa.</br></br>Makasami gurune patut baktinin. Sang maraga sisia patut bhakti ring guru pengajian duaning sengkaning lascarya sane mapaica pangweruhan. Ngamolihang Pangweruhan waluya iraga kapaica pancing. Duaning agung pisan yasan nyane, patut para gurune kabaktinin sareng murid sami.</br></br>Ida-dane miwah pare pamilet sane bhaktining titiang</br></br>Sapunapi tata carane nyihnayang bhakti ring guru pengajian? Para gurune sampun ketah dados pahlawan tanpa tanda jasa Guru pengajian pacang rumasa bagia yening para muride kayun jemet melajah, nenten bolos, miwah tertib</br></br>Puniki menawi tan wenten iwang atur titiang, titiang ngulungsur gung rena pangampura, ngiring sineb antuk ucaran Parama Shantih.</br></br>Om Santih Santih Santih Omarama Shantih. Om Santih Santih Santih Om)
  • PERSAINGAN PERDAGANGAN ONLINE  + (Bisnis online pinaka wabah sane kaanggen pBisnis online pinaka wabah sane kaanggen pikobet olih dagang offline,mawinan bisnis online pinaka tren sane anyar ring dunia usaha sekadi mangkin.,style sane sedeng trending ring masyarakat mapaiketan sareng aktivitas meblanja. Malarapan antuk pertumbuhan toko online lan situs jual beli ngutaraang makudang kudang keringanan majeng ring calon konsumen riantukang prasida mablanja antuk media online minakadi handphone.keringanan tur keamanan ring bisnis online nyansan ngewantu perkembangan lan pertumbuhan bisnis online ring Indonesia taler sane wenten ring bali.penjual lan pembeli prasida melakukan tranksasi jual beli tan harus matemu langsung,dimana pembeli tan perlu repot repot teka ke toko mangda prasida nyingakin lan numbas napi sane karereh,cukup nyingakin barang sane kaedotang saking internet tur memesen barang sane sampun kapilih, mabayahan, lan barang punika jagi dikirim olih toko online pinika kerumah. Yening sane sesai orahange sekadi mangkin semua dari rumah appun jadi..!</br></br>Perdagangan online prasida ngerugiang dagang offline mawinan mablanje ring toko online lebih elah katimbang mablanje ring toko offline nanging yening dagang offline keni bea operasional inggih punika sewa tempat,biaya pegawai, lan biaya pajak toko. Punika ngawinang toko online niki pinaka lawan toko offline. Mall mall utawi pasar tradisional krasayang sepi, sane ngawinang konsumene liunan mablanja online.</br></br>Manut titiang pamrentah mangda negesang antuk nincapang pajak majeng pedagang online lan ngewatesin pedagang online mangda ten samian produk sane prasida dijual secara online.yening kenten,medagang online lan pedagang offline sami memargi artinne ten merasa tersaingi satu sama lain.tinne ten merasa tersaingi satu sama lain.)
  • Pikobet Pelecehan Seksual ring Jagat Pendidikan Buleleng  + (Buleleng rumasuk silih sinunggil kabupatenBuleleng rumasuk silih sinunggil kabupaten sane ring warsa 2023 dados pusat perhatian Krama Bali. Boya je ulian prestasinyane, nanging krana akehnyane pikobet pelecehan seksual ring jagat pendidikan. Skadi sane ketlatarang ring orti detikbali, Wraspati 6 Februari 2024 kasus pelecehan ring kota Buleleng nyarengang para sisya-sisya. Pelecehan seksual sane marak ring jagat pendidikan puniki, kadi mangkin durung wenten solusi sane prasida muputang kasus-kasus puniki. Nika mawinan iraga para yowana Buleleng patut ngemargiang solusi-solusi sane prasida muputang pikobet pelecehan ring jagat pendidikan Buleleng. Skadi sane iraga cingakin wesana antuk kasus punika ageng skadi sane ketlatarang ring suara.com, 15 Juni 2022. Pelecehan puniki nenten ngaenang korban depresi manten nanging prasida ngaenang korban bunuh diri. Nika mawinan, titiang wenten penampen solusi antuk kasus puniki minakadi:</br>1.Ngwentuk organisasi para yowana Buleleng sane wenten kesadaran perlindungan utamanyane antuk sisya-sisya sane dados korban asi puniki kaanggen sarana sane prasida nglaksanayang program eduah pelayanan psikologis tentang pelecehan lan ngemargiang aspirasi para sisya-sisya B dados korban antuk penegakan hukum pelecehan mangda pelaku ngemolihang hukuman sane adil. Program punika matangda kesadaran antuk Batasan ring tindakan pelecehan seksual meningkat miwah berkembang ring sekolah-sekolah miwah sarana sane prasida muputang/ngealitang pikobet pelecehan.</br>2.Mapikenohin teknologi sane sampun maju antuk ngemargiang aplikasi sane prasida nampenin laporan-laporan pelecehan rihak-pihak sane berwajib. Ring aplikasi puniki, nenten kadadosang sarana pelaporan manten nanging ring aplikasi punika kaisi informasi-informasi tentang pelecehan. Aplikasi puniki matetujon mangda para kram sane berwajib miwah nenten takut yening polih ancaman ring pelaku pelecehan lan kasus punika prasida kapuputang.</br>3.Ngmargiang program Ten Peduli Diri, program puniki fokus kalaksanayang antuk ngemaang pemahaman dasar ring para sisya sane mare masekolah (TK miwah SD) antuk cara-cara sane patut katerapang sewai-wai mangda prasida uning cara nyaga padewekan ring kasus pelecehan seksual.</br>Kawentenan solusi-solusi puniki, matetujon mangda pikobet pelecehan seksual ring jagat pendidikan sayan kirang.eksual ring jagat pendidikan sayan kirang.)
  • Bullying Ring Sekolah  + (Bullying Ring Sekolah "Om Swastyastu" Bullying Ring Sekolah</br> "Om Swastyastu"</br> Ibu/Bapak guru sane wangiang titiang,sampunika taler para semeton yowana sareng sami sane asihin titiang.</br> Pinih ajeng ngiring ngaturang rasa angayubagia ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa duaning wantah sangkaning asung kertha wara nugraha Ida,iraga sareng sami prasida makumpul iriki sajeroning acara "Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi". Ring galahe sane becik puniki purun titiang ngaturang pidarta sane mamurda "Bullying Ring Sekolah".</br> Ida dane sareng sami,manawita Ida dane sampun tatas uning napi sane kabaos bullying? Bullying utawi perundungan inggih punika parilaksana sane antuk jatma,nyungkanin jatma antuk raos utawi parilaksana miwah sane tiosan. Ngawinan jatma sane di bully punika nyungkanin kayun utawi manah. Ring era globalisasi sakadi mangkin akeh ngewetuang bully utamane ring sekolah,silih sinunggil punika sisya sane nunjel sekolah ulian di bully antuk warga sekolah antos guru.</br> Inggih Ida dane sareng sami sane wangiang titiang,bullying nenten ja ngerugiang apihak manten,sane maon sami pacang rugi. Antuk asapunika titiang nunas majeng ring Ida dane sareng sami mangda stop bullying antuk ngemargiang silih sinunggil program "Anti Bullying" antuk ngemargiang program puniki kesungkemin jatma sane terlibat kasus bullying jagi kekenenin hukuman utawi sangsi. Stop bullying ngawinan ngerugiang Ida dane sareng sami.</br> Inggih Ida dane sareng sami sane wangiang titiang,wantah asapunika titiang prasida ngaturang jaga winungu,mogi-mogi wenten pikenohipun. Maka wesananing atur,banget titiang nglungsur geng rena pengampura pet prade wenten kaiwangan miwah kakirangan titiang ring sajeroning ngwedar daging pidarta puniki. Inggih punika pamuput atur titiang ngaturang parama shanti.</br> "Om Shanti, Shanti, Shanti Om"hanti. "Om Shanti, Shanti, Shanti Om")
  • Pembulian  + (Bullying inggih punika kata sane saking ring bahasa Inggris. Ring bahasa Indonesia istilahne Inggih punika perundungan. Lantas, bullying inggih punika? Bullying ento laksana sane tusing taen ngajian anak lenan.)
  • Nambakin Sengsaran Buron  + (Buron sampun sué mautsaha mangda prasida mBuron sampun sué mautsaha mangda prasida maurip ring margi, ring pasisi, miwah ring désa-désa ring Bali sané keni sayah (kelaparan), gering, kasengsaran, miwah panglalah sané nénten kakeniang. Sajeroning kirangnyane pangweruhan, pendidikan, miwah awig-awig indik parilaksana sane nenten becik majeng ring buron, iraga makarya nenten surud-surud mangda prasida nyaga buron punika saking baya. Parilaksana napike sane prasida nambakin pikobet punika?</br>BAWA Solution Program kakaryanin mangda prasida nambakin pikobet karahayuan buron ring Bali saking makudang-kudang wewidangan. Ida dane sareng sami patut ngelaksanayang langsung antuk ngicalang rasa sakit, kasangsaran, miwah makarya ring komunitas antuk ngawetuang dampak positif ring sila miwah parilaksana, antuk ngicalang laksana sane iwang ring buron. Minakadi nyabran tigang sasih Yayasan BAWA setata ngemargiang faksinasi miwah steril gratis ring makudang kudang desa utaminyane ring kabupaten Badung. Sekadi sane sampun kaunggahan ring Yayasan Bali Animal Welfare (BAWA).n ring Yayasan Bali Animal Welfare (BAWA).)
  • CALON PEMIMPIN BALI PATUT NINCAPANG KUALITAS PENDIDIKAN RING BALI  + (CALON PEMIMPIN BALI PATUT NINCAPANG KUALITCALON PEMIMPIN BALI PATUT NINCAPANG KUALITAS PENDIDIKAN RING BALI</br></br>Om swastyastu</br>Suksma antuk galah sane katiba ring sikian titiang, titiang rumasa bagia pisan santukan prasida ngaturang daging pikayun lan ide-ide sane dahat mabuat ring kauripan titiangé mangkin miwah benjang pungkur.</br>UU No. 20/2003 indik Sistem Pendidikan Nasional, Pasal 5 ayat 1, soang-soang warga negara maduwé hak sané pateh antuk ngamolihang pendidikan sané berkualitas. Pamerintah ngajamin pemerataan kualitas pendidikan sané nyungkemin kalih aspek penting, inggih punika kesetaraan kesempatan antuk ngamolihang pendidikan miwah keadilan ring ngamolihang pendidikan sané pateh ring masyarakat. Pendidikan ring Indonésia kantun kasengguh kirang adil santukan akéh anak saking kulawarga sané kirang mampu méweh ngranjing ring sekolah negeri. Sekolah swasta sané polih wantuan saking pamréntah antuk nerima sisia sané molihang nilai pinih tegeh ring ujian sané prasida katrima olih anak alit punika, fasilitas sané jangkep, miwah kebutuhan sané jangkep. Nanging yéning alit-alit sané nénten madué jinah, nénten madué genah malajah, ipun patut nulungin reramannyané makarya, raris pikolih ujiannyané nénten becik, raris ipun ngranjing ring sekolah swasta sané prabéanyané tegeh.</br></br>Faktor ekonomi inggih punika faktor utama sané ngawinang kirangnyané pendidikan, kirangnyané kawruhan rerama indik kawigunan pendidikan. Tingkat pendidikan sané nénten becik prasida ngawinang makudang-kudang pikobet minakadi ring inovasi miwah panglimbak, pendidikan sané nénten becik prasida nambakin inovasi miwah panglimbak ring masyarakat, utaminnyané mangkin teknologi sampun sayan maju iraga nénten prasida dot soang-soang anaké sané nénten uning miwah kantun ring tengahing era panglimbak teknologi punika mawinan antuk pendidikan puniki iraga dangan mangda sayan uning ring teknologi mangda nénten ketinggalan miwah prasida masaing mangda prasida nincapang teknologi sané jagi rauh. Taler kakirangan punika sering pisan mapaiketan sareng pikolih sané alit, kakirangan ring Indonésia utaminnyané ring Bali kantun tegeh kantos alit-alit sané nénten prasida masekolah santukan nénten polih prabéya masekolah dados jalaran utama alit-alit sané nénten mrasidayang masekoah.</br></br>Pamréntah prasida ngamecikang tingkat pendidikan sané alit antuk pidabdab sekadi nincapang anggaran pendidikan, nincapang kualitas guru, nglimbakang kurikulum sané relevan, miwah nyiagayang akses pendidikan sané jimbar. Tiosan ring punika, program bantuan keuangan majeng kulawarga sané nénten mampu taler prasida ngwantu nincapang partisipasi ring pendidikan. Punika mawinan, pendidikan punika patut kadadosang universal, tur makasami krama patut polih pendidikan sané pateh, taler ring genah sané doh utawi genah sané madué jinah akidik. Wénten program bantuan keuangan/beasiswa, antuk bantuan beasiswa mangda sisia sané kirang mampu prasida nglanturang masekolah ring genah sane becikan.Nincapang kualitas paplajahan, guru patut ngamargiang metode paplajahan sané inovatif miwah ngawigunayang teknologi paplajahan mangda prasida nincapang kualitas paplajahan.Nganggén kurikulum sané relevan, Nganutin kurikulum antuk kaperluan dunia nyata, ngranjingang keterampilan sané kabuatang ring dunia kerja miwah kahuripan sadina-dina.Infrastruktur pendidikan sané becik, sekolah patut madué fasilitas miwah infrastruktur sané becik mangda prasida nyiptayang lingkungan paplajahan sané optimal. Panyelehan miwah evaluasi sistem, panyelehan miwah evaluasi patut setata kamargiang mangda prasida nentuang genah-genah sané perlu karemba miwah katincapang. Punika mawinan kabuatang calon pamimpin sané prasida nanganin pikobet indik tingkat pendidikan sané alit ring Bali.</br>Sakancan pikayunan sane sampun aturang titiang, ngiring kaanggén jalaran nglaksanayang pauwahan sané becik. Titiang pracaya yening iraga sareng-sareng, iraga pacang prasida ngwangun masa depan sane becikan. Suksma antuk uratiannyane. Dumogi iraga sareng sami prasida makarya sareng-sareng nuju tetujon sane pateh. Matur suksma".</br>Om Shanti, Shanti, Shanti Omatur suksma". Om Shanti, Shanti, Shanti Om)
  • Penertiban WNA  + (Calon - calon pemimpin, Bapak / Ibuk dewanCalon - calon pemimpin, Bapak / Ibuk dewan juri sane kusumayang titiang, miwah para pemirsa sane wangiang titiang. </br></br>Om Swastiastu,</br></br> Atas asung kerta wara nuraha Ida Sang Hyang Widhi Wasa, iraga sareng sami polih mapupul masadu ajeng ring acara Bali berorasi, ngenenin indik Penertiban WNA ring Bali. Nanging sadurung ngelantur nugrayang titiang nguningayang angga, titiang mewaste Denny Candra Syahrefa saking SMKN 2 Seririt.</br></br> Sakadi iraga sareng sami uning, silih sinunggil pikobet ring pulo Bali inggih punika akehnyane WNA sane makarya ilegal miwah nenten kadokumentasiang ring pulo Bali. Manut situs BBC Indonesia, akeh unggahan sane maosang wisatawan dura negara ring Bali makarya ilegal antuk nawarin jasa fotografi, melajah ngabe montor, surfing, cukur rambut, ngantos ngadep jangan. Punika ngawinang akeh krama Baline sane jejeh indik kawentenan jinah ipune sane sayan ngreredang. Sapunapi carane calon pamimpin prasida ngarepin pikobet punika? Tur yening wenten anak sane mamanah nyakitin dane, anake punika patut ngwekasang dewek ipune niri. Saking sumber sane kawacen, pemerintah pusat ngrencanayang ngamargiang awig-awig sane ngamerluang WNA sane ngranjing ring nusa pariwisata sekadi Bali antuk naur tarif non-pajak 10 dolar. Punika mawinan, para WNA sane ngranjing ka Bali prasida kacatet tanpa pamidanda. Titiang ngaptiang para pamimpin sane jagi kapilih prasida ngamargiang miwah nyaga program punika mangda prasida ngirangin para buruh WNA sane ilegal ring Bali.</br> </br>Inggih wantah asa punika sane prasida aturang titiang, kirang langkungnyane titiang nunas gengrene sinampura, titiang puputang antuk parama shanti, Om Shanti Shanti Shanti Om.parama shanti, Om Shanti Shanti Shanti Om.)
  • Calon Pemimpin Bali Patut Nyidang Ngadepin Tantangan Sane Bakal Ngadepin Bali  + (Calon Pemimpin Bali Patut Nyidang NgadepinCalon Pemimpin Bali Patut Nyidang Ngadepin Tantangan sane Bakal Ngadepin Bali</br></br>Om swastyastu</br>Suksma antuk galah sane kapaica ring titiang, titiang rumasa bagia pisan santukan prasida ngaturang daging pikayun lan ide-ide sane dahat mabuat ring kauripan titiangé mangkin miwah benjang pungkur. Pemilihan umum 2024 dados panggung sané mabuat nénten wantah antuk milih pamimpin ring Bali, sakéwanten taler antuk nyangkepin pikobet, utaminnyané pikobet ekonomi pariwisata sané kantun ngeranayang akéh krama ring Bali. Silih tunggil pikobet sané mabuat pisan sané patut kauratiang olih calon pamimpin ring Bali inggih punika indik pembangunan berkelanjutan miwah pelestarian palemahan. Sakadi sane sampun kauningin Bali madue potensi sane ageng utaminnyane ring pariwisata, Bali madue kekayaan alam miwah budaya sane mabinayan nanging yening potensi punika iwang kabuat prasida ngawinang pikobet sane alit dados pikobet sane meweh kaubadin. </br></br>Panglimbak pariwisata sané gelis pisan prasida ngawinang makudang-kudang pikobet ring palemahan, ngancem kawéntenan ekosistem alam sané mautama. Ring makudang-kudang destinasi pariwisata, rumasuk Bali, pikobet-pikobet puniki medal pinaka asil saking nincapnyané kunjungan wisatawan inggih punika Polusi Lingkungan, Penyediaan fasilitas miwah infrastruktur pariwisata sané nénten becik kakelola prasida ngawinang polusi lingkungan. Limbah padat miwah cair saking industri pariwisata prasida ngotorang toya, tanah, miwah udara, ngawé pikobet ring keseimbangan ekosistem alam. Panglimbak urbanisasi miwah industri pariwisata ring Bali ngawinang panglalah sané signifikan ring kawéntenan sumber daya toya, punika ngawinang pikobet sané abot sané patut kaungkulin antuk kabijakan miwah inovasi sané becik. Sané ngawinang kawéntenan toya ring sektor pariwisata wantah makudang-kudang faktor sané patut urati pisan. Panglimbak sektor pariwisata sané gelis pisan ngawinang akéh pisan kawéntenan toya, utaminnyané ring hotel, restoran, miwah infrastruktur sané nyokong pariwisata. Pariwisata Paménta toya sané kalintang ageng prasida ngawinang tekanan sané ageng ring sumber daya toya, nincapang résiko kekeringan, utaminnyané selami masan tuh sané sué. Nincapang kawigunan toyané prasida ngawinang kualitas toyané sayan rered santukan akéhnyané limbah miwah polutan saking aktivitas manusa.</br></br>Keindahan ring Bali prasida dados sumber ekonomi krama ring sekitarne, nanging yening nenten madue pemimpin sane prasida nuntun soang-soang masyarakat mangda bergerak, miara lan nglestariang kekayaan alam sane wenten pastika Bali nenten pacang bertahan sue tur nuju kapunahan Bali. Puniki ngamerluang pamimpin sané prasida ngamargiang Pengelolaan Pariwisata Berkelanjutan Ngwangun kabijakan anggén nambakin kawéntenan pariwisata sané nénten kakontrol lan nyokong soroh pariwisata sané lestari. Inovasi ring Pengelolaan Sampah Nglaksanayang program sané efektif anggén ngirangin, makarya ulang, miwah ngatur limbah antuk pamargi sané lestari. Nincapang partisipasi krama ring sajeroning utsaha puniki. Ketah antuk ngawigunayang prarem konservasi toya, minakadi ngatur irigasi sané becik, nandur wit, miwah ngajahin parajanané indik kawigunan toya sané becik, miwah pendidikan lingkungan. Ngiring sarengin parajanané ring program pendidikan mangda prasida nincapang kawruhan indik kawigunan ngalestariang palemahan miwah sapunapi antuk ngawantu utsaha konservasi. Pemilu 2024 nénten ja wantah galah milih pamimpin anyar sané pacang ngambil hak saking jabatan punika sakéwanten taler pacang ngambil kewajiban saking jabatan punika, taler pacang milih pamimpin sané madué visi miwah komitmen sané kuat anggén ngungkulin pikobet kamiskinan. Malarapan antuk solusi-solusi sane becik, kaaptiang Bali, Indonesia prasida nincapang nuju masyarakat sane tresna ring palemahan miwah prasida ngalimbak dados masyarakat sane kompetitif.</br></br>Sakancan pikayunan sane aturang tiang dumun, ngiring kaanggén jalaran nglaksanayang pauwahan sané becik. Tiang pracaya yening iraga sareng-sareng, iraga pacang prasida ngwangun masa depan sane becikan. Suksma antuk uratiannyane. Dumogi iraga sareng sami prasida makarya sareng-sareng nuju tetujon sane pateh. Matur suksma.</br></br>Om Shanti, Shanti, Shanti Omatur suksma. Om Shanti, Shanti, Shanti Om)
  • Chandra Yowani  + (Chandra Yowani, embas ring Denpasar, 10 PéChandra Yowani, embas ring Denpasar, 10 Pébruari 1971. Dané nyurat puisi ngawit warsa 1981. Dané nyarengin Sanggar Cipta Budaya sané kapimpin olih Gm Sukawidana. Puisi-puisinyané kawedar ring Bali Post, Nusa Tenggara, miwah Majalah Gadis, taler kapupulang ring cakepan Rindu Anak Mendulang Kasih, Benang-benang Bianglala, Di Tangkai Mawar Mana, miwah Peladang Kata. Sané mangkin dané dados dosén tetap ring Universitas Udayana.ados dosén tetap ring Universitas Udayana.)
  • Ni Putu Citra Sasmita  + (Citra Sasmita pesengan jangkepnyane wantahCitra Sasmita pesengan jangkepnyane wantah Ni Putu Citra Sasmita, embas ringTabanan, Bali, 30 Maret 1990. Pesengannyane nyansan kasub ring widang Seni Rupa Indonesia sangkaning pakardin-pakardinnyane sane marupa gegambaran, seni instalasi lan performance art lan sampun kapamerang ring Indonesia yadian ring dura negara. Citra wantah silih tunggil panampi penghargaan Gold Award Winner ring lomba seni lukis UOB Painting of the Year 2017 pahan seniman professional. Pakardin-pakardin Citra akeg sane ngunggahang parindikan pikobet para istri utamanne sane mapaiketan ring identitas kultural, genah para istri ring budaya patriarki miwah kawentenan sosial lan budaya.</br></br>Citra kelih saking keluwarga seniman balih-balihan purwa sane pecak masolah ka desa-desa ritepengan wenten upacara yadnya. Ngawit sangkaning punika dane kadaut ring kesenian Bali. Citra naenin kuliah ring Fakultas Sastra Universitas Udayana (2008) lan Fakultas Matematika dan Ilmu Pengetahuan Alam Universitas Pendidikan Ganesha (2009), duaning manahnyane nglanturang paplajahan ring seni gegambaran nenten kapaica olih almarhum bapannyane sane daweg punika dados guru kimia.</br>Nanging pangaptinyane maka perupa nyansan tumbuh rikala ipun nyarengin grup teater kampus lan dados tukang gambar cerpen ring harian Bali Post. Daweg ipun maka juru gambar cerpen ipun nelebang seni rupa ngeraga lan pepes nyarengin pameran ring Bali dan dura Bali. Kekalih widang ilmu (sastra lan sains) sane nanenin katelebang dados bantang rikala dane ngardi gegambaran sane nyapuhang pikayunan lan wicara-wicara sosial.</br></br>Daweg warsa 2016, pakardinnyane kapamerang ring pameran “ Bali Art Intervention #1” ngamolihang panilik duaning nyihnayang gambaran anak istri sane niman endas celeng, nyihnayang imaji kahuripan tradisi anak istri Bali kaduga pikayunan lan sosialnyane, sekadi murdan pameranne punika sane nyihnayang pakardi-pakardi anyar kristis ngenenin indik kakirangan pulo Baline. Raris ring warsa 2016 ring pameran “Merayakan Murni”, silih tunggil pemeran kaaturang ring Murniasih (1966-2006), Citra nyihnayang pakardi instalasi 100 keramik sane kaadungang sareng timbangan gantung “Mea Vulva, Maxima Vulva” sane nyihnayang nenten saih kelas sosial lan habitus parajanane. Makudang-kudang pakardinipun naenin kapamerang ring Melbourne rikala pemeran mamurda Crossing Beyond Baliseering.</br></br>Pameran tunggalnyane inggih punika:</br></br>2018 Under The Skin, Redbase Foundation, Yogyakarta</br>2017 Beauty Anatomy, Laramona, Ubud, Bali</br>2015 Maternal Skin, Ghostbird + Swoon, Bali</br></br>Pameran bersama sane naenin kasarengin:</br></br>2018 Yogya Annual Art #3, Positioning, Sangkring Art Space, Yogyakarta</br>2017 Finalist UOB Painting of The Year Exhibition, UOB Plaza, Jakarta</br>2017 Kecil Itu Indah #15, Edwin's Gallery, Jakarta</br>2017 Yogya Annual Art #2, Bergerak, Sangkring Art Space, Yogyakarta</br>2016 Crossing: Beyond Baliseering, 45downstairs, Melboune</br>2016 Merayakan Murni, Sudakara Artspace Sanur, Bali</br>2015 Bali Art Intervention #1: Violent Bali, Tony Raka Gallery, Bali</br>2015 Makassar Biennale Trajectory, Makassar</br>2014 Ethnic Power, Art Centre Denpasar, Bali</br>2013 Bali Art Fair, Tony Raka Gallery, Bali</br></br>Penghargaan sane naenin kapolihang:</br></br>2017 Gold Winner UOB Painting of The Year</br>2016 Finalis Kompetisi Karya Trimatra Salihara, Jakarta</br>2015 Semifinalist BaCAA #4 (Bandung Contemporary Art Award #4)CAA #4 (Bandung Contemporary Art Award #4))
  • Cokorda Sawitri  + (Cok Sawitri embas ring Sidemen, KarangasemCok Sawitri embas ring Sidemen, Karangasem, Bali, duk 1 September 1968. Sane mangkin magenah ring Denpasar, Bali. Daweg panengahing warsa 2006, dane maprakanti sareng Dean Moss saking New York ring acara Dance Teater. Tiosan ring pinaka tokoh teater, Cok Sawitri taler nyurat makueh artikel, puisi, carita cutet, lan novel. Dane taler dahat teleb ring kahanan budaya sosial, maka pamucuk ngwangun Forum Perempuan Mitra Kasih Bali lan Kelompok Tulus Ngayah. </br>Pakardin-pakardin Cok Sawitri inggih punika Meditasi Rahim (1991), Pembelaan Dirah, Ni Garu (1996), Permainan Gelap Terang (1997), Sekuel Pembelaan Dirah (1997), Hanya Angin Hanya Waktu (1998), Puitika Melamar Tuhan (2001), Anjing Perempuanku, Aku Bukan Perempuan Lagi (2004), Badan Bahagia. Novelnyane inggih punika, Janda dari Jirah, Tantri, dan Sutasoma.a, Janda dari Jirah, Tantri, dan Sutasoma.)
  • Collin McPhee  + (Collin McPhee embas ring Montreal, Quebec,Collin McPhee embas ring Montreal, Quebec, Kanada, 15 Pébruari 1900. Dané seda ring Los Angeles, California, Amérika Serikat, ring tanggal 7 Januari 1964. Ida inggih punika silih tunggil komposer, pianis, miwah pangawi sané meneng ring Bali tur nyurat buku indik musik tradisional Bali. Dané taler akéh ngaryanin komposisi musik madasar musik tradisional Bali.</br></br>Collin McPhee nelasang galah ring kahuripannyané nyelehin indik musik Bali. Dané taler akéh ngicénin pawangunan ring musik Bali. Dané ngenahang musik Bali ring makudang-kudang universitas musik ring Amérika. Karya sané pinih kasub inggih punika orkestra Tabuh-tabuhan sané kapentasang salami pamargin masan panes ka Meksiko warsa 1936 olih Carlos Chavez. Tabuh-tabuhan gubahan McPhee puniki kawangun antuk makudang-kudang piranti musik rumasuk gong miwah simbal khas Bali</br></br>Karya-karya Collin McPhee, minakadi Balinese Ceremonial Music (1934), Concerto for piano & wind octet (1928), Concerto for wind orchestra (1960), Kambing Slem, for flute & piano (1960), Lagoe Sesoeloelingan Ardja, for flute & piano (1960), Lagu Délem (1960), Tabuh-tabuhan, for 2 pianos & orchestra (1936), Tabuh-tabuhan, toccata for orchestra (1936), Transitions for orchestra (1954), miwah sané lianan.936), Transitions for orchestra (1954), miwah sané lianan.)
  • Kabudayaan Bali Pinaka Pamikukuh Pariwisata  + (Covid 19. Sapasira sane tan uning virus puCovid 19. Sapasira sane tan uning virus puniki? Kawentenan virus corona ring makudang- kudang panegara janten sampun mademang angga akeh pisan. Sampun kalih warsa ngalintang, kawentenan virus corona sayan ngalimbak ngantos ring Bali.Ring Bali, virus puniki taler kabaos gering agung. Bali sane sane kaloktah ngantos ka dura negara, pinaka genah sane asri tur lestari, akeh pisan wisatawan sane rauh ke Bali sadurung covid 19 nglimbak ring Bali. Sasukat wenten virus corona puniki pemerintah Bali ngambil pemargi mangda pariwisata Bali katutup utawi ngamargiang PPKM, nika mawinan wisatawan nenten kadadosang rauh ke Bali mangda kawentenan virus corona nenten sayan ngalimbak.</br>Suwe sampun kawentenan viruse ring Bali, pariwisata sekadi pejah kawentenan nyane, sane mangkin napi sane patut kamargiang olih pemerintah mangda prasida nangiang pariwisata Baline ngantos ka pungkur wekas? </br>Bali sane sampun kaloktah kantos ring dura negara.</br>Kebudayaan Bali pinaka pamikukuh pariwisata Bali mangda setata kelestariang, kawentenan adat, seni miwah tradisi sane kasenengin olih wisatawan sane rauh ke Bali, tiosan punika krama Bali janten akeh sane mekarya kerajinan, nika mawinan Krama Baline patut setata ngajegang adat, seni miwah tradisi ring bali utamannyane majeng ring yowana Bali. Pastika prasida nangiang pariwisata Baline yening krama Baline ngajegang kebudayaan, Sapunika taler pemerintah mangda prasida ngicenin pemargi sane patut kamargiang.da ngicenin pemargi sane patut kamargiang.)
  • DG Kumarsana  + (DG Kumarsana embas ring Denpasar. Dané nyuDG Kumarsana embas ring Denpasar. Dané nyurat puisi ngawit kantun anom tur sampun kawedar ring makudang-kudang média massa miwah kacutetang ring cakepan. Lianan ring puisi, dané taler nyurat satua cutet, novél, miwah esai, ring basa Indonésia miwah basa Bali. Dané naenin nyarengin sekaa sané seneng nginum kopi. Buku sané sampun kamedalang inggih punika Komedi Birokrat (2010), Senggeger (2010), Kabinet Ngejengit (2012), Mata Dadu (2014). Mangkin meneng ring désa Telagawaru, Labuapi, Lombok Barat.ng désa Telagawaru, Labuapi, Lombok Barat.)
  • Dadalan Sejarah Wangunan Monumen Perjuangan Rakyat Bali  + (Dadalan Sejarah Monumen Perjuangan Bali UDadalan Sejarah Monumen Perjuangan Bali</br></br>Utsaha ri kala nindihin Kemerdekaan sane wenten ring samian wewengkon Republik Indonesia. Belandane nerapang parilaksana sane nenten adil miwah setata nindas parajana Indonesiane, punika mawinan kerajaan/puri miwah kesultanan ring Indonesia mautsaha nglaksanayang pemberontakan. Nanging utsaha punika elah kamenangang olih Belandane karana Belandane nerapang siasat "devide et empera" sane mateges teknik adu domba. </br>Mawinan sampun suwe perang/mayuda puniki mamargi kantos para yowana Indonesiane sampun madue pengalaman utawi kaweruhan sane ngametuang semangat persatuan miwah kesatuan pacang nglawan penjajah Belandane. Persatuan miwah Kesatuan para yowana puniki mapunduh dados siki ring makudang-kudang derah kantos daweg pinanggal 28 Oktober 1928 kasengguh rahina Sumpah Pemuda. Sumpah Pemuda puniki kasarengin olih Jong Java, Jong Pasudan, Jong Minahasa, Jong Ambon, Jong Celebes (Sulawesi), Jong Sumatranen, Jong Datak, samian puniki kasambat Jong Indonesia pinaka genah yowana Indonesiane sami. </br>Sumpah Pemuda puniki taler mawinan para yowana Indonesiane malih mautsaha pacang nindihin Indonesia raris ngariya makudang-kudang organisasi utawi sekaha. Silih tunggil organisasi utawi sekaha sane paling kasub mawasta Sarekat Islam, sadurungne pinaka gerakan agama dados sareng nindihin kemerdekaan Indonesia, raris wenten partai "Indische Partjt" sane bergerak ring bidang politik. Dweg punika taler wenten tokoh-tokoh nasionalis sakadi dr. Soetomo, HOS Cokoroaminoto, Suwardi Suryaningrat (Ki Hajar Dewantara), Douwes Dekker, Tjipto Mangunkusumo, Agus Salim, Soekarno, Muhammad Hatta miwah sane lianan. Dane sami puniki pinaka pelopor ring daerah lianan. </br>Pulo Bali silih tunggil basis perjuangan ngalawan Belanda, sakadi kawentanan makudang-kudang puputan, warsa 1848-1849 ring Buleleng sane mawasta Puputan Jagaraja, Puputan Kusamba warsa 1849, Perlawanan Rakyat Banjar warsa 1868, Puputan Badung warsa 1906, Puputan Klungkung raris Puputan Margarana ring Desa Marga, Tabanan sane kalaksanayang olih pasukan Ciung Wanara kapimpin olih I Gusti Ngurah Rai warsa 1946.</br>Utsaha puniki raris dados kenangan miwah sejarah perjuangan rakyat Bali, kantos ngawentenang menumen, wasta margi, wastan lapangan terbang miwah sane tiosan mangda setata eling ring para pejuang sane sampun nincapang Kemerdekaan Republik Indonesia. Puniki taler mawinan kakaryanang monument agung sane wenten ring Niti Mandala, Denpasar sane mawasta Monumen Perjuangan Rakyat Bali. </br>Napi sane wenten ring monumen puniki, mangdane dados genah sejarah para pejuang miwah pahlawan Bali sadurung kantos sasampune kemerdekaan, matetujon mangda prasida ngametuang manfaat miwah nincapang rasa nasionalisme yowana Bali antuk nilai-nilai patriotik pahlawan ri kala nindihin jagat miwah martabat bangsa. </br>Monumen Perjuangan Rakyat Bali ka rancang olih Ida Bagus Gede Yadnya sane daweg punika kantun ngemban dados mahasisya ring Jurusan Arsitektur, Fakultas Teknik, Universitas Udayana, Denpasar. Dane mikolihang peris ring sayembara ngrancang gambar Monumen Perjuangan Rakyat Bali daweg warsa 1981 wenten makudang-kudang arsitektur senior daweg punika sareng nanging kaon rin Dane puniki. </br>Ring bulan Agustus 1988 acara peletakan batu pertama kalaksanayang taler wangunan sane nganggen anggaran Pemerintah Provinsi Bali raris kakawitin. Pawangunan monument sampun mamargi raris wenten makudang-kudang pikobet sakadri pikobet dipresiasi uang Rupiah warsa 1997, kantos ring warsa 2001 prasida antuk kapuputang. Sasampune punika raris kalanturang malih ngawangun diorama sane nyihnanyang gegambaran sejarah kauripan krama Bali saking dumun. Tiosan punika kawangun taler taman mangdane prasida nyihnayang kasrian miwah kenyamanan monumen puniki kantos samian puput ring warsa 2003. </br>Ring pinanggal 14 Juni 2003, sinarengan ring Kalaksanayang Pesta Kesetian Bali kaping 25, monument perjuangan rakyat Bali kabungkah paripurna olih Presiden RI Megawati Soekarnoputri</br>Tatujon Kawentenang Monumen Perjuangan Rakyat Bali</br>Sane mawinan kawangunyane diorama sane nyritayang indik perjuangan parajana Bali pinika inggih punika mangdane prasida nyihnayang cerita indike dumun daweg perang puputan sane wenten ring Bali, punika taler mangda elah ring para jana tiosan pacang nyingakin. </br>Tatujonyane mangda prasida perjuangan rakyat Bali puniki ngalimbakang jiwa patriotismé, rela berkorban, cinta tanah air, cinta persatuan miwah kesatuan, perdamaian, pamekas sane paling untat tetep nindihin tur nyaga keutuhan Negara Kesatuan Republik Indonesia</br>Unteng Pikayun Monumen Perjuangan Rakyat Bali</br>Monumen puniki pinaka perwujudan Lingga miwah Yoni. Lingga inggih punika pralambang Purusa (lanang), Yoni inggih punika pralambang Pradana (istri). Patemon kakalih unsur puniki sane mawinan jagaté ajeg miwah rahayu. Tiosan ring Lingga-yoni. Monumén puniki taler macihna turmaning kakaryanin antuk carita Pamuteran Mandara Giri ring Ksirarnawa (pasih susu). Caritanyané puniki kakepah saking Kitab Adi Parwa inggih punika parwa kaping siki epos Mahabharata. Kaceritayang indik para Dewatané miwah Daitya/Raksasa ngarereh tirta ametha ring Ksirarnawa antuk mitehang Mandara Giri. </br>Wenten makudang-kudang piranti miwah cara mitehang gunung mandara puniki sakadi: </br>1. Badawang Nala (akupa) sane dados dasar Mandara Giri.</br>2. Naga Basuki kadadosang tali sane ngiket miwah mitehang gunung.</br>3. Para dewatané polih amongan ngedeng ikuh naga raris daityané polih ngamel sirah naga, </br>raris ring baga mandara giriné malinggih Dewa Siwa. </br>Sampun suwé Para Dewatané miwah Adityané sami mitehang Mandara Giri, kajaba raris minakadi: Ardha Candra (Bulan Sabit), Déwi Sri miwah Laksmi, Kuda Ucaisrawa (jaran makampid), Kastuba Mani raris sane kaping nguntat Dewi Dhanwantari sane makta Tirta Amertha. Pamargin ngarereh tirta amertha puniki raris kanggén wujud ring monume puniki sakadi: </br>1. Guci Amertha ring monumen marupa swamba (payuk) sane magenah ring muncuk monumen. </br>2. Ikuh Naga Basuki ring monumen magenah nampek ring swambané. </br>3. Kori Agung rupa Sirah sang Naga. </br>4. Dasar Monumen rupa Sang Badawang Nala.</br>5. Telaga pinaka cihna rupa ksirarnawa. </br>6. Makasamian ring sajeroning monumen puniki macihna Gunung Mandara Giri. </br>Para uleman sane ngarya monumen puniki janten mangda prasida ngcen generasi penerus manda ngarereh perjuangan punika kapolihang antuk kerja keras, tekun, ulet miwah gotong royong sakadi para Dewa miwah Datiyané sane ngarereh kauripan sane abadi.</br>Tiosan punika, monumen puniki pinaka pralambang Ida Sang Hyang Widi Wasa sane wenten ring tengah wangunan puniki wenten taler wangun segi 8 miwah sekar tunjung makupak akutus. Puniki pinaka cihna Asta Dala pinaka pralambang Ida Sang Hyang Widi Wasa sane mawasta Asta Aiswarya. </br>1. Anima: mawatek halus sakadi atom</br>2. Lagima: mawatek iying sakadi ether</br>3. Mahima: Mawatek maha agung</br>4. Prapti: mawatek nyujur samian genah sane kakayunin</br>5. Prakamya: Samian pikayun prasida kapanngih</br>6. Isitawa: Mawatek raja diraja</br>7. Wasitya: Mawatek sang sane madue kuasa</br>8. Yatrakama Wasayitwa: Nenten prasida antuk ngaonang</br>Pralambang nilai kejuangan miwah jiwa nasionalisme saking kawentenan monem punika karupa antuk makeh jegjegan Kori agung sane akehnyané 17, Saka agung sane wenten ring tengah wangunan wenten 8, raris tegeh monument saking dasar rauh ka muncuk 45 meter. 17, 8, 45 pinaka tanda rahina, sasih miwah warsa Proklamasi Kemerdekaan RI.sih miwah warsa Proklamasi Kemerdekaan RI.)
  • Daniel Bahari  + (Daniel Bahari embas ring Dénpasar, 23 MareDaniel Bahari embas ring Dénpasar, 23 Maret 1948. Dané dados pelatih tinju, manajer miwah promotor tinju legendaris. Dané ngwangun sasana Cakti Bali (Candradimuka Tinju Bali) miwah ngembasang petinju-petinju tingkat nasional miwah internasional, baik amatir maupun profesional. Petinju-petinju sané embas saking pendidikannya minakadi Adi Swandana, Fransisco Lisboa,, Pino Bahari, Nemo Bahari, Daudy Bahari. Dané taler nahenin ngamolihang juara IBF kelas bantam junior, inggih punika petinju legendaris Ellyas Pical. Sadurung dados pembina tinju, dané sampun dados atlet tinju. Sakéwanten, pikolihnyané nénten ja ageng pisan. Dané kasub pinaka sang sané ngwangun bokor sané madaging tangan mas. Daniel Bahari seda ring tanggal 16 Maret 2015 ring Denpasar. ring tanggal 16 Maret 2015 ring Denpasar.)
  • Danu Batur Sayan Usak  + (Danu Batur Sayan Usak Danu batur inggih puDanu Batur Sayan Usak</br>Danu batur inggih punika silih sinunggil danu sane wenten ring pulau Bali.Danu batur magenah ring Desa Kintamani,Kecamatan Kintamani ,Kabupaten Bangli,Bali. Sane jimbarnyane kirang langkung 16,05 km2, santukan punika danu batur kabaos pinaka danu sane paling ageng ring Bali. Sane dumun danu Batur punika sayan asri kawentenannyane, santukan punika danu Batur kadadosang taman bumi oleh badan dunia unesco. Kawentenan taman bumi punika kaaptiang prasida nyaga tur ngalestariang danu Batur mangda tetep lestari. Sakewanten sane mangkin akeh wenten pikobet ring danu Batur punika.Ring danu Batur punika,wenten kandungan pestisida pinaka imbas saking aktivitas petani ring wewidangan danu punika. Wenten taler sisa-sisa oli miwah sisa bahan bakar solar ring mesin penyedot toya sane akehnyane kirang langkung satak unit. Lianan ring pikobet punika sane ngeranayang wantah kewentenan pariwisata ring danu batur, minakadinnyane ring dermaga, restoran, objek wisata desa trunyan,objek wisata air panas miwah ring tengah danu,nika taler ngeranayang toya danune tercemar, (kompas.com). Saking pikobet sane wenten ring danu Batur punika, krama Bali asapunika taler pamerintah sepatutnyane ngarereh solusi indik pikobet punika. Yening sekadi titiang mangda pikobet punika nenten sayan ngelimbak.wenten solusi sane icenin titiang antuk midabdabin pikobet punika, sekadi sane kapertama inggih punika antuk nerapang pertanian pola organik ring pupuk miwah sistem perawatan tanaman, para petani ring wewidangan danu mangda nenten nganggen pestisida,tata caranyane mawit pola tumpang sari. Kaping kalih nganggen pakan ikan sane ramah lingkungan. kaping tiga ngolah limbah permukiman. Kaping pat titiang nunas majeng ring wisatawan sane malancaran ring objek wisata danu batur, napi malih ring pasisi danu mangda nenten ngutang luu ngawag, napi malih ngantos ke tengah danu. Nika mase sane ngeranayang danu ne tercemar antuk luu sane meberarakan ring danu,titiang nunas majeng ring wisatawan sane malancaran ring danu mangda sareng nyaga danu punika mangda nenten tercemar utawi usak. Titiang ngaptiang mangda pamerintah prasida nyokong progam sane sampun kerancang punika, sumangdane keasrian danu batur punika prasida mawali sekadi dumun. batur punika prasida mawali sekadi dumun.)
  • Daur Ulang Manados Kerajinan  + (Daur ulang sampah wantah pamargi sané kamaDaur ulang sampah wantah pamargi sané kamargiang mangda prasida ngirangin polusi lingkungan utawi lingkungan sane cemer. Daur ulang sampah prasida muputang pikobet lingkungan sané sayan nglimbak. Daur ulang sampah nénten wantah efektif ngirangin sampah sané wénten ring palemahan kemanten, nanging daur ulang sampah taler prasida ngirangin pikobet sumber daya alam sané wénten. Dadosne, daur ulang sampah punika prasida ngirangang pikibet kahuripan ring alam. </br></br>Wahhh sapunapi agengnyané dampak daur ulang sampah ring jagate? Napi sane ngawinang semeton nenten kayun malih nginutin pidabdab punika? Nah, anggén nincapang daya tarik para kramané antuk daur ulang sampah, cingakin kawigunannyané, miwah tata cara daur ulang sampah punika.</br></br></br>Wénten makudang-kudang pikenoh saking daur ulang sampah, minakadi: 1. ngurangi polusi lingkungan, 2. pemulihan lan penggunaan ulang bahan berharga, 3. penciptaan pekerjaan lan dukungan ekonomi, 4. pendidikan lan kesadaran lingkungan.Wenten makudang-kudang conto pakaryan kerajinan saking daur ulang sampah : 1. pot gantung saking botol plastik bekas, 2. bunga saking kresek miwah botol plastik, 3. tas saking bungkus makanan bekas, 4. anting-anting saking botol plastik bekas. Nyingakin makudang Pikenoh daur ulang sampah punika ngiring ngawit mangkin irage sareng sami kayun ngelestarian lingkungan antuk daur ulang sampah.tarian lingkungan antuk daur ulang sampah.)
  • Bali Virtual Explorer: Media Melancaran lan Metumbasan Produk Bali ring Era New Normal.  + (Daweg 2020, gumine kocap gering. Covid-19 Daweg 2020, gumine kocap gering. Covid-19 wastan virus sane ngeranayang wenten gering jagat e puniki. Penyakit puniki nenten ja ngarya sakit awak kemanten. Ekonomi, pendidikan, pariwisata, naler sane lianan sami padem. Bali kaloktah indik pariwisata sane becik. Yening pariwisata ne padem, bali kanikaang sareng padem. Niki nenten becik, napi malih kantos ka pungkur wekas. Indik sapunika, ring era new normal wenten inovasi sane patut kemargiang olih pemerintah mangda prasida nangiang pariwisata ring Bali. Inovasi punika kewastanin Bali Virtual Explorer sane berbasis website.</br>Bali Virtual Explorer inggih punika solusi nangiang jagat Bali ring era new normal. Ring web puniki, turis dados macecingak bali sekadi melancaran nanging online. Niki makrana web puniki kalengkapin fitur video 360 derajat. Video 360 derajat becik pisan anggen sarana ring era new normal puniki sawireh manut ring protokol kesehatan inggih punika mobilitas jatmane mangkin nenten sekadi ipidan. Web puniki medaging sarana matumbasan online produk asli Bali mangda produk tradisional kaloktah minakadi kain endek lan songket, ulat-ulatan, topeng, perhiasan perak, miwah sane lianan. Matumbasan online nenten ja sukeh, anak e prasida madue produk asli Bali yadiapin nenten mresidayang ke Bali. Niki masi becik untuk UMKM. Web puniki taler madaging indik informasi lengkap ring bali minakadi genah melancaran, genah bersejarah, informasi Pura, miwah informasi lianan ring Bali mangda akeh anak sane uning informasi ring Bali. Website Bali Virtual Explorer puniki wantah asiki, nanging fitur sane akeh sekadi video 360, matumbasan online, lan informasi menarik ngae website puniki dados sarana promosi sane becik. Ring jaman internet of things, promosi online punika enggal pisan kaloktah ring jagat. Nika mawinan Bali Virtual Explorer inggih punika website sane becik anggen promosi parwisata lan budaya mangda bali matangi. parwisata lan budaya mangda bali matangi.)
  • BALI METANGI, NUNI BALI (TRUNA TRUNI) MANGGIHIN TRASI (TRADISI LAN MODERNISASI)  + (Daweg warsa 2020, pariwisata ring Bali ngaDaweg warsa 2020, pariwisata ring Bali ngancan nedunang kadirasa pacang padem, santukan kawantenan gering agung Covid-19. Punika mawinan perekonomian ring Bali ngancan tedun miwah akeh kramane sane nenten madue pakaryan, kadirasa punika taler sane ngawinang panadosnyane alikan ring awig-awig parikrama Bali.</br>Ngemargiang urip new normal daweg mangkin, pastika iraga makasami esti mangda pariwisata Bali mewali mapraba, luih ipun ring negara utawi ring dura negara. Iraga prasida ngawujudang mawit saking unteng “Pariwisata Bali Metangi”. Malarapan antuk unteng, sane patut kamargiang olih pamerintah inggih punika manggihin mantuka ring Tradisi miwah ngelaksanayang modernisasi ring genah wisata tanpa ngentasin cihna Baline. Pastika ring laksanannyane pamerintah yakti nindakang para Nuni Bali (Truna Truni) utamannyane para influencer, sane dados yowana Bali sane uning tekening teknologi miwah artin penting tradisi punika. </br>Pengganggen teknologi puniki, pastika ngenenin indik modernisasi sane kasaratang. Modernisasi nenten ngenenin indik parilaksana manten, nanging punapi cara pamerintah ngaryanin tatanan genah wisata ring Bali mangda prasida nyaman tekening kawentenan protokol kesehatan miwah ngelaksanayang penganyaran. Punika mawinan, rasa anyar puniki pacang dados daya tarik majeng ring turis sane pacang melancaran, tanpa rimrim.</br>Driki para Nuni prasida ngelaksanayang antuk promosi pariwisata Bali ring media sosial, sane kaanggen nyihnayang karasmian miwah kanyamanan sane gelahang Bali majeng ring makasami turis, sane tambahipun indik tradisi Bali sane ngancan metangi. Utamanyane peran Nuni sane dados influencer sane madue jangkauan lebih ring ngalakin aksi “Pariwisata Bali Metangi”. Malarapan antuk punika, pamerintah mangda prasida mekarya sareng influencer Bali sane mangkin dados titi majeng ring pamerintah miwah krama dura negara. </br>Inggih asapunika sane prasida aturan titian mantuk ring ide kreatip sane patut kalaksanayang olih pamerintah majeng ring metangine pariwisata Bali. Dumogi napi sane sampun aturang titiang, prasida mawiguna miwah prasida ngewakilin suara yowanan antuk pariwisata Baline mangda luih miwah ekonomi Bali pacang metangi. Sareng yowana Bali Metangi, Bali Mewali, miwah Bali Harmoni. Metangi, Bali Mewali, miwah Bali Harmoni.)
  • WUJUD DEMOKRASI DALAM PEMILU  + (Demokrasi inggih punika 'pemilihan pengganDemokrasi inggih punika 'pemilihan pengganti' olih pihak sané nénten kompeten ring dija akéh paswécan sané nénten prasida kalaksanayang. Démokrasi mangkin sampun akéh kakirangin olih arus globalisasi, yadiastun démokrasi punika sampun dados pelopor sané ngawinang panegara iraga keni panglalah saking panegara dura negara utawi barat. Indiké punika prasida kawedarang mangkin démokrasi ring Indonésia nganutin démokrasi saking dura negara, punika ngawinang démokrasi punika nénten malih madué artos. Sujatiné yéning Indonesia kayun iraga prasida ngawigunayang démokrasi puniki pinaka sarana anggén ngawangun negara maju. Demokrasi patut kadadosang dasar kauripan ring jagaté, mangda pikayunan sané becik prasida kadadosang dasar kauripan. Tur para sentana sane jagi rauh pacang kadruenang antuk tata cara demokrasi sane becik tur patut. Indiké punika prasida kabaos Indonesia inggih punika negara sané demokrasi nanging sujatinnyané demokrasi punika sampun habis terer bahkan terkotor olih negara luar sané sampun masuk ke negara iraga. Napi malih sane mangkin sasampun titiang ngwacen ring detik.com indik mantan présidén RI Megawati Soekarnoputri negesang indik demokrasi ring Indonesia sedeng keni uji coba. Santukan kantun dados warga Negara sané durung prasida nerima keanekaragaman ring Indonésia. Akéh sané maosang indik agama, ras, miwah sapa sira sujatinnyané. Patutné pamimpin ngaonang sakancan pikobet punika, nénten wantah ngaonang janji kemanten. Indiké punika nyihnayang yéning panegara Indonésia sujatiné boya ja negara démokrasi, santukan panegara Indonésia sampun katindes olih arus globalisasi sané sayan-sayan nglimbak ring masyarakat. Yadiastun saking sistem pemerintahannya, Indonesia sampun nganutin sistem negara barat. sane nyihnayang ring desa-desa sane nenten taen karauhin olih pamerintah tur kawedarang lali olih pamerintah. Punika ngawinang wenten diskriminasi, desa punika boya Negara Indonesia santukan nenten naenin kaangkenin. Lan para yowana sane jagi ngentosin bangsa nenten pacang naenin katincapang semangat demokrasi santukan para reramannyane nenten kayun nyingakin presiden sane sampun malaksana nenten adil ring desa-desa. Puniki pacang dados pikobet ageng majeng ring panegara tiosan mangda prasida ngalimbakang utsaha taler prasida ngawinang krama ring désa-désa sayan seneng ring panegara tiosan. Manut pamineh titiang, wénten makudang-kudang pamargi mangda demokrasi prasida mamargi becik. Demokrasi ngicénin pamargi mangda parajanané prasida nyarengin langsung utawi malarapan antuk agén-agénnyané ring sajeroning ngarumusang, nglimbakang, miwah makarya hukum. Sané pinih mabuat inggih punika, krama Indonésia mangda prasida ngamargiang kerjasama nénten wantah sareng pamréntah kémanten, nanging taler sareng kramané. Santukan demokrasi sané becik punika mawit saking pamréntahan majeng ring rakyat, tur mawali ring rakyat.ajeng ring rakyat, tur mawali ring rakyat.)
  • DENPASAR SAYAN KOSEKAN  + (Denpasar inggih punika ibu kota Provinsi BDenpasar inggih punika ibu kota Provinsi Bali, sane wewidangane punika strategis ngardiang gelis nglimbak nganutin aab jagate. Puniki sane mawinan kahanan kota Denpasar duk riin pinaka kota angwerat magentos dados kota modern tur multietnik Panglimbak kota Denpasar puniki nenten lempas saking paiketan widang ekonomi, pendidikan, teknologi, sosial tur budaya sane sampu kacampuh sareng budaya saking dura nagara. Kota Denpasar taler madue ceciren dados kota ageng riantukan akehnyane panglimbak pusat perbelanjaan, pasar modern, pusat hiburan, perhotelan, tur sane lianan. Puniki pastika ngicenin wesana sane becik antuk kawentenan roda perekonomian denpasar, sakewanten ring sisi tiosan puniki mapengaruh sajeroning jumlah kependudukan kota Denpasar sane taler ngicenin pikobet. </br></br> Kawentenan jadma ring kota Denpasar manut data BPS warsa 2023 sane anyar inggih punika wenten 726.800 jadma. Jumlah puniki pastika sida dados ngakehang yening kawewehin sareng akeh jadma saking luar Bali wiadin warga asing sane meneng ring Bali ngrereh pangupa jiwa. Jumlah jadma sane akeh pacang mikolihin daya dukung saking makudang-kudang aspek, utamanyane, genah ruang sane kawentenannyane kawatesin tur nenten ngakehang.</br></br> Pikobet tata ruang ring kota Denpasar nglingkupin akehnyane paumahan jadma sane ngranayang lahan terbuka hijau akidik, sane sapatutne kawentenannyane ring angka 30%. Akehnyane kawentenan jadma punika, ngawinang lahan sayan ngabedikang, ajin lahan sayan ngamaelang, pembangunan kota Denpasar nenten prasida berorientasi nyujur horizontal mawinan dados nyujur vertical ri antukan kawentenan lahan akidik. Puniki sane ngawinang kota Denpasar sayan kosekan maangkihan. </br></br> Kawentenan jadma sane akeh taler ngardi pikobet sane lianan sakadi luu matumpuk-tumpuk ring TPA silih sinunggil ipun TPA biaung. Kantos mangkin, yening karasayang manut titiang, durung wenten panyawis sane patut tur becik sajeroning nepasin pikobet punika saking sang angwerat. Makeh utsaha sane sampun kalaksanayang sakadi TPS3R, numbas mesin, kantos pangrencana ngwangun titik pengeloaan sane lian ring tpa sakewanten puniki nenten pisan ngwantu, sapatutnyane pemerintah muputang pikobet saking sumbernyane, boya ja ngawinang solusi sane malih ngardi pikobet anyar. </br></br> Pikobet tiosan sane karasayang ring kota Denpasar inggih punika kemacetan. Silih tunggil sane ngardi kemacetan punika akehnyane jadma sane madue kendaraan soang-soang, punika taler nenten nganggen kendaraan umum. Sapatutnyane pemerintah prasida mengoptimalkan program transportasi umum minakadi Teman Bus utawi Bud Trans Sarbagita sane dados kaanggen utamannyane majeng alit-alit sisya lan kantoran, antuk nguratiang miwah ngakehin rute bus punika taler nincapang fasilitas halte bus. Pemerintah naler sepatutnyane ngicenin sosialisasi indik kawigunan miwah tetujon transportasi umum, mangda krama Denpasar uning napi mawinan patut nganggen transportasi umum.</br></br> Maka pamicutet, kawentenan panglimbak jadma puniki ngicenin wesana utawi pikobet kaon sajeroning makudang-kudang widang kahuripan minakadi tata ruang, pikobet luu miwah polusi taler kemacetan ring margi. Nika mawinan sang angwerat kaaptiang mangda prasida mikayunin pamargi becik sajeroning pikobet sane wenten. Mangdane pikobet nenten ageng kawentenannyane turmaning viral ring media sosial wau katanggepin olih pemerintah.Titiang ngaptiang mangda pemerintah utawi sang angwerat stata urati teken raos kramane mangda prasida kabligbagan tur prasida karerehin pamargi pinih becik mangda gumine sayan ngabecikang.nih becik mangda gumine sayan ngabecikang.)
  • PULIH: Program Canggih anggen nylametang Denpasar uling Banjir  + (Denpasar inggih punika kota sané jimbar anDenpasar inggih punika kota sané jimbar antuk makudang suku miwah kasugihan alamnyané, sané mangkin polih ancaman olih mis sané ngancan akéh. Matan ai sane suci ring pulo dewata nenten malih prasida ngengkebang peteng sangkaning akeh mis sane ngempetin saluran toya, ngawinang banjir sane ngerusak kauripan warga miwah pariwisata sane dados tulang punggung ekonomi ring Kota Denpasar. Nyabran masan sabeh, tukad-tukad miwah saluran toya sane ngawinang wenten kauripan, ring aab kadi mangkin raris dados bencana.</br></br>Ring tengahing ombak sampah puniki, wenten sunar pengacep sané nuntun iraga nuju masa depan kota Denpasar sané bersih lan aman. Sane dados cihna inggih punika solusi inovatif sane kawastanin PULIH (Program Unggulan Lingkungan): Inovasi Mencegah Banjir Kota Denpasar. PULIH puniki nenten ja wantah program biasa, sangkaning taler pinaka cihna sajeroning nempasang banjir miwah pencemaran ring palemahan. PULIH nenten ja wantah ngicalang sampah kemanten, nanging taler nyihnayang paradigma anyar sajeroning ngarengayang limbah miwah ngwangun malih paiketan pantaraning manusa miwah palemahan.</br></br>Sane kapertama, PULIH jagi nganggen samian krama ring Denpasar tatkala ngemargiang programnyane. Nenten ja wantah nunas partisipasi kemanten, nanging taler ngaptiang mangda krama sami dados pahlawan palemahan. Malarapan antuk nyarengin kampanye, workshop pengelolaan sampah, titiang percaya palemahan Denpasar prasida sayan becik. Kaping kalih, PULIH pacang ngawigunayang teknologi sane canggih ring widang pengolahan sampah minakadi sistem pelacakan sampah sane real-time, ngawigunayang drainase anggen ngontrol mis ring tukad, miwah ngawigunayang teknologi bio-remediasi anggen ngresikin limbah iraga. PULIH pacang ngaryanin solusi sane lantur dados solusi sane becik. Nenten wantah punika, PULIH taler pacang ngukuhang infrastruktur hijau. Punika pacang prasida ngawantu ngwangun taman kota, nandur punyan-punyanan, lan ngauripang tukad-tukad sane sampun ilang. Infrastruktur hijau nenten ja wantah pacang ngawaliang Denpasar dados hijau, sakéwanten taler pacang dados benteng alami sané nglawan banjir. Sane kaping untat pacang ngutamayang edukasi miwah inovasi. PULIH jagi ngwangun pusat penelitian miwah inovasi lingkungan, genah para sarjana, insinyur, miwah pamimpin truna-truni pacang nglimbakang solusi-solusi kreatif anggen nempasin pikobet ring palemahan. Malarapan antuk pendidikan miwah penelitian, iraga pacang ngawetuang generasi sane peduli lan madue daya tarik majeng ring kelestarian.</br></br>PULIH boya ja program sane biasa, nanging gerakan ageng sane ngalibatang samian lapisan masyarakat ring nempasin pikobet sampah lan banjir. Majalaran antuk solusi program PULIH, titiang percaya Kota Denpasar prasida ngalempasin akeh bencana makadi banjir lan prasida dados imba ring jagaté. Duaning asapunika ngiring iraga sareng-sareng mautsaha ngajegang keindahan Kota Denpasar, nenten wantah ring rahinane mangkin, nanging taler ring benjang pungkur mangda polih masa depan sane becik.ungkur mangda polih masa depan sane becik.)
  • Krisis Macet ring Kodya, Transportasi Umum Solusinya!  + (Denpasar wantah kota sane kaloktah ring tuDenpasar wantah kota sane kaloktah ring turis domestik lan mancanegara antuk kasugihan budaya, tradisi lan genah wisata sane becik. Sakewanten, santukan Denpasar wantah kota sane sai karauhin olih turis tur akeh kramanyane, kahanan lalu lintas ring kota puniki setata macet lan ngandet. Andus knalpot ngaenang polusi udara, terik matan ai, montor lan mobil mejejer nenten mresidayang maju inggih punika paundukan sane lumrah ring Denpasar. Punika lakar ngawinang makudang-kudang kramane kerasa entuk, inguh, taler ngusak kahuripan sewai-wai ring Denpasar. Pikobet nika riantukan akeh kramane madue kendaraan pedidi. Kagenahang ring kota sampun wenten halte anggen transportasi umum, sakewala kramane setata memargi nganggen kendaraan pedidi. Duaning asapunika, kahanan lalu lintas ring Denpasar pacang macet santukan akeh kramane sane memargi sinarengan. Kendaraan pedidi taler ngawetuang luwihan andus saking transportasi umum punika ngawinang pikobet ring palemahan. Pengelolaan transportasi umum prasida anggen solusi ring pikobet punika. Negara-negara maju sekadi Amerika, Inggris, Jerman miwah sane lianan sampun ngamargiang sistem transportasi umum punika miwah prasida ngirangin pikobet akibat macet santukan punika sampun dinormalisasi miwah sai kaanggen oleh krama negara-negara punika. Transportasi umum sampun wenten ring kota Denpasar, sakewanten arang pisan kawigunayang santunan kramane nenten seneng. Punika patut kauratiang olih pamrentah kota mangda prasida kaatur apang becik antuk nincapang pangapti kramane. Ring galahe puniki, transportasi umum ring Denpasar inggih punika bis umum sampun madue halte utawi genah angkutan soang-soang. Nanging, genahne puniki nenten ja strategis. Wenten akeh genah sane liu madue kramane nanging nenten nenten genah angkutan utawi halte bus, sekadi genah sekolah, genah wisata, genah mablanja miwah sane lianan. Halte bis ring galahe mangkin nenten kagenahang ring genah sane akeh kramane, punika mawinan kramane sane jagi ka genahe majalan malih. Yadiastun majalan wantah abedik, krama Indonesia ketahnyane seneng memargi anggen montor saking nganggen bis yadiastun jaraknyane nenten joh. Pamrentah prasida ngawigunayang “push and pull strategy” untuk nincapang pangapti krama mangda prasida nganggen transportasi umum. “Push and pull strategy” punika kamargiang ring galah sane pateh anggen ngamolihang pikolih sane becik. “Push strategy” inggih punika pamargi sane agengan utawi agresif miwah proaktif, pamrentah prasida nyokong kramane antuk ngawatesin kawentenan kendaraan pedidi soang-soang miwah jalur lalu lintas khusus kaanggen transportasi umum mangda pamarginnyane sayan gelis. “Pull strategy” punika luwihan pasif miwah kamargiang antuk nincapang kualitas intrinsik transportasi umum punika minakadi makarya halte ring genah-genah sane akeh krama, bis khusus kaanggen makta sisia ka sekolah, taler biaya sane pinih murah. </br>Yening “push and pull strategy” puniki prasida mamargi becik, pastika ring galah sane pacang rauh, krama pacang uning ring kawigunan nganggen transportasi umum miwah pacang nganggen punika sayan sai. Malarapan antuk ngoptimalang transportasi umum, titiang percaya iraga prasida muputang pikobet macet ring kota madya sane dahat kusumayang tur prasida ngirangin polusi udara saking knalpot kendaraan. Ngiring iraga sareng sami nganggen transportasi umum!ga sareng sami nganggen transportasi umum!)
  • Kemacetan ring Denpasar  + (Denpasar, ibu kota provinsi Bali pinaka puDenpasar, ibu kota provinsi Bali pinaka pusat pariwisata sane rame miwah maurip. Sakewanten, Denpasar taler madue pikobet indik macet. Fenomena punika sampun dados pikobet sane ngaruhin kahuripan krama lokal, pariwisata, miwah ekonomi. Wenten makudang-kudang faktor utama sane ngawinang macet ring Denpasar. Inggih punika genah kendaraan, panglimbak ekonomi sane gelis ngawinang nincapnyane kawentenan kendaraan motor ring Denpasar. Kendaraan pribadi, sepeda motor, taksi, miwah bis makasami nika ngranjing ring kepadatan lalu lintas sane signiftifikan. Lantas wenten infrastuktur, sane durung jangkep kasiagayang antuk akehnyane kendaraan sane nincap. Margine sane cupit miwah kirangnyane margi alternatif ngawinang macet. Yadiastun kawentenan makudang-kudang pamargi transportasi, sakadi pantaraning bus, kereta api, miwah taksi, kantun perlu katincapang mangda prasida nincapang mobilitas kota. Kawentenan macet punika ngawinang akeh pikobet ring kota Denpasar. Keterlambatan miwah frustasi, krama lokal miwah wisatawan sering keni macet sane sue, ngawinang panglalah ring pamargin miwah nincapang tingkat stres miwah frustasi. Wenten masih dampak negatif ring pariwisata, kerumunan sane abot prasida ngirangin daya tarik pariwisata Denpasar, santukan wisatawan minab nenten kayun nelasang galah ring margi. Sepatutne iraga sareng sami becik nyane ngangge fasilitas umum minakadi bis sane sampun kasiagayang olih pemerintah mangde prasida nepasin macet ring kota Denpasar. prasida nepasin macet ring kota Denpasar.)
  • Dewa Ayu Carma Citrawati  + (Dewa Ayu Carma Citrawati, embas ring GetakDewa Ayu Carma Citrawati, embas ring Getakan, Klungkung, Bali, 24 Pébruari 1990. Dané muputang kuliah S1 ring Program Studi Sastra Bali FIB Universitas Udayana ring warsa 2011. Warsa 2017 muputang studi magister ring program Pascasarjana Linguistik Murni FIB Universitas Udayana. Dané sampun ngamedalang makudang-kudang cakepan minakadi Smarareka (2014), Sumanasa Sekuntum Pembebasan (Saduran Kekawin Sumanasantaka, 2019), Aud Kelor (2019). Dané ngamolihang anugrah pinih tegeh ring widang Sastra Bali saking Yayasan Kebudayaan Rancage ring warsa 2017 antuk cakepan pupulan cerpen sané mamurda Kutang Sayang Gemel Madui (2016). Dané sampun naenin dados guru basa Bali ring SMPN 3 Dénpasar (2011-2018), Penyuluh Bahasa Bali Kabupatén Klungkung (2016-2017). Ngantos mangkin kantun aktif nyarengin ring makudang-kudang utsaha nglimbakang basa, sastra miwah aksara Bali. Saking warsa 2018 nyantos mangkin, aktif nyurat artikel mabasa Bali ring Wikipedia Bali ring sor komunitas Wikimedia Denpasar. Antuk dedikasi ipun ring komunitas wikimedia, panglimbak Basa miwah Aksara Bali, Wikimedia Foundation ngicénin penghargaan Wikimedian of the year, pinaka The Newcomer of the year 2021.ear, pinaka The Newcomer of the year 2021.)
  • Dewa Gede Purwita  + (Dewa Gede Purwita inggih punika dosén ringDewa Gede Purwita inggih punika dosén ring widang Desain Komunikasi Visual ring Institut Desain lan Bisnis Bali. Dewa taler dados pelukis miwah pangawi sané kasub antuk wastan pena Purwita Sukahet. Kapinterannyané sané dahat ngulangunin ring pakaryan I Ketut Gede Singaraja punika kawedar ring sajeroning pameran tunggal sané ngambarang karya-karya pelukis saking Buleleng puniki sané kasub antuk gaya pictorial realism ring warsa 2019.uk gaya pictorial realism ring warsa 2019.)
  • Dewa Made Beratha  + (Dewa Made Beratha embas ring Gianyar, BaliDewa Made Beratha embas ring Gianyar, Bali, 12 Juli 1941. Ida inggih punika mantan Gubernur Bali sané njabat kalih periode, inggih punika periode 1998-2003 miwah 2003-2008. Sadurung punika ida naenin dados Bupati Bangli periode 1968-1970.</br></br>Dané muputang pendidikan Ilmu Sosial Politik ring Universitas Gadjah Mada, Yogyakarta. Dané ngawitin karir ring warsa 1967 pinaka staf sekretaris daerah Kabupatén Bangli, miwah warsa salanturnyané kapilih dados Bupati Bangli. Raris ida dados anggota DPRD Bali saking warsa 1970 ngantos 1998, sadurung dados Gubernur Bali.gantos 1998, sadurung dados Gubernur Bali.)
  • Dewa Putu Sahadewa  + (Dewa Putu Sahadewa embas ring Denpasar, 23Dewa Putu Sahadewa embas ring Denpasar, 23 Pébruari 1969. Saking kantun anom dané aktif ring seni sastra, jurnalistik, miwah téater. Dané aktif ring Sanggar Minum Kopi miwah nyarengin ngripta Jatijagat Kampung Puisi. Antologi puisi tunggalnyané: 69 Puisi di Rumah Dedari (2015), Penulis Mantra (2016). Mangkin dané meneng ring Kupang tur makarya dados dokter kandungan.Kupang tur makarya dados dokter kandungan.)
  • Pikobet Lalu Lintas Pariwisata Bali  + (Dewan juri lomba sane wanggiang titiang TiDewan juri lomba sane wanggiang titiang</br>Tim BASAbali Wiki sane kusumayang titiang</br>Taler ida dane sareng sami sane dahat tresna asihin titiang</br></br>Sadurung titiang nglanturang atur, ngiring ulengan pikayun melarapan antuk pangastungkara panganjali umat "Om Swastyastu".</br></br>Pinih ajeng, lugrayang titiang ngaturang angayubagia majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, sane sampun ngicenin titiang galah ring lomba Wikithon puniki. Suksma atur titiang majeng ring dewan juri miwah tim BASAbali Wiki sane sampun ngwacen orasi titiang puniki.</br></br>Pulo Dewata Bali inggih pinaka silih tunggil provinsi ring Indonesia sane kasumbung sangkaning bhaga pariwisata. Akeh wisatawan saking dura Bali utawi duranegara rauh ka Bali. Objek wisata lan palemahan sane asri ngawinang pulo Bali kasenengin olih wisatawan saking dura Bali utawi duranegara. </br></br>Sakewala wenten pikobet sane ngeranayang kerusuhan olih wisatawan ring gumi baline. Akeh wisatawan sane maparilaksana nenten patut sekadi ugal-ugalan ring margi lan nenten manut teken uger-uger lalu lintas Bali sane lianan. Parilaksana sane corah punika ngirangin keajegan sane sampun kajaga olih krama baline.</br></br>Pemerintah sepatutnyane tegas ngaryanin sanksi majeng ring wisatawan sane ngelanggar uger-uger lalu lintas. Wajib nyediaang fasilitas umum sane becik minakadi ojek lan mini bus gratis khusus ring pemerintah Bali mangda wisatawan punika nenten nyewa motor ring jasa rental. Program-program keamanan lalu lintas patut kalaksanayang olih pemerintah santukan ketertiban sane kautama ring gumi Baline puniki. </br></br>Asapunika sane prasida aturang titiang ring galah puniki. Dumogi napi sane kaaturang titiang prasida dados program kerja sane kautama olih calon pamimpin Bali 2024. </br></br>Titiang puput antuk parama santih “Om Santih Santih Santih Om”.arama santih “Om Santih Santih Santih Om”.)
  • tradisi sane kagerus globalisasi  + (Di dalam bahasa Bali Ida dane para semetDi dalam bahasa Bali </br>Ida dane para semeton sareng sami sane dahat tresna asihin titiang</br>Om Swastyastu,</br>Pinih kapertama ngiring iraga sareng sami nunas ica majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, mawinan iraga prasida mapupul ring galah sane becik puniki, jagi ngebaosan indik ”tradisi sane kegerus Gloobalisasi”.</br></br>Sane wangiang titiang para panureksa saking wikithon</br>Miwah Ida-dane Sinamian sane Tresna asihin Titiang</br></br>Para semeton sareng sami, sekadi sane kauningin Semeton sareng sami, tradisi punika pinaka taksu jagat Bali, tradisi pinaka fondasi dasar sane nyiptayang pulau Bali sekadi mangkin, kalimbak ring mancanegara, akeh wisatawan sane rauh meriki nyaksiang tradisi puniki, sane dados daya tarik para wisatawan saking dura negara.</br></br>Nanging ring era puniki, tradisi kagerus era globalisasi, kidik makekidik taksu sane wenten luntur utawi pudar, sekadi gambelan sane kagentos nganggen soundsystem, miwah sane paling anyar Inggih punika, sampun Wenten Balian Online, pinih pesat pengaruh era globalisasi ring rahinane mangkin, sebet pisan manah titiang nyingkin tradisi sane kidik makekidik kagerus oleh globalisasi.</br></br>Sampun sepatutnyane irage dados pemuda pemudi ring Bali, irage nyage, ngelestariang, miwah pelajahin tradisi puniki, mangda prasida kalestariang lan mangda state kaajegan riwekasan.</br></br>Inggih ida dane sane wangiang titiang puniki wantah prasida tampekin antuk akeh pemargi sinalih tunggil.</br></br>Kadi asapunika titiang prasida matur ring galahe sane becik puniki. Matur suksema banget mantuk ring uratian ida dane sinamian. Mawita nenten iwang atur titiang, jugrayang titiang nglungsur agung rena pengampura. Pinake pamuput, atur titiang ngajarang prama shanti</br></br>“Om Shanti Shanti Shanti Om”prama shanti “Om Shanti Shanti Shanti Om”)
  • Jalan rusak ring pandak gede  + (Di desa pandak gede kecamatan kediri kabupaten tabanan liu pisan jalane benyah.sesai ade nak labuh ulian jalanne bolong.jani tiang ngusulang ane kal dadi pemimpin bali benehin jebos jalan jalan ane ade ring desa tiang. Inggih suksma)
  • Dinamika Praktik Pemungutan Liar  + (Dinamika Praktik Pemungutan Liar Om SwastDinamika Praktik Pemungutan Liar</br></br>Om Swastiastu</br></br>Sane wangiang titiang para angga panureksa. Sapunika taler para semeton sareng sami sane tresna sihin titiang. </br>Pinih ajeng ngiring iraga sareng sami ngaturang rasa angayu bagia ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa duaning pasuecan Ida, iraga sareng sami prasida masadu ajeg ring genah lan galah sane becik puniki, sajeroning acara Wikithon Partisipasi Publik Bali Berorasi. Ring galahe mangkin lugrayang titiang ngaturang pidarta utawi orasi sane mamurda "Dinamika Praktik Pemungutan Liar".</br>Para semeton yowana sareng sami, </br>Dewase mangkin akeh wenten kelaksanayang pemungutan liar. Ring genah-genah umum, irika sering kapanggihin oknum-oknum sane nenten bertanggung jawab nunas jinah parkir sane ilegal. Parikrama pemungutan liar kawastanin ilegal santukan kamargian tanpa izin resmi utawi nenten wenten peraturan sane sah saking otoritas. Parikrama punika ngawinang pikobet pisan santukan nénten manut ring awig-awig ring genah punika sané nénten naur prabéya parkir majeng ring para tamiu. Penerimaan dana saking pemungutan liar minab nenten kaanggen antuk kepentingan umum utawi fasilitas sane patut kasokong olih parkir resmi. </br></br>Majeng ring semeton sareng sami, ngiring iraga dados krama yening nyingakin wenten praktik pemungutan liar puniki mangda nyarengin ngindarin lan malungguhang pikobet punika ring sang sane madue wewenang.</br></br>Punika mawinan, titiang ngaptiang ring sapa sira pemimpin sane pacang kapilih ring warsa sane jagi rauh mangda nguratiang indik ngaryanin solusi utawi kebijakan indik pikobet praktik pemungutan liar puniki.</br>Wantah asapunika sane prasida aturang titiang, pinih riin titiang nuns gengrena sinampura tur puputang titiang antuk parama santih. </br></br>Om Santih, Santih, Santih, Omma santih. Om Santih, Santih, Santih, Om)
  • Danu: Bélong Ageng Ngembahin Kahuripan  + (Dosén Fak Brahma Widya UHN IGB Sugriwa KawDosén Fak Brahma Widya UHN IGB Sugriwa</br>Kawéntenan danu ring Jagat Baliné kawirasayang pinaka paican Widi sané mautama pisan. Danuné madué makatah kawigunan sekala miwah niskala. Pangwirasané makadi punika majanten kadasarin antuk pupulan pangweruh sané tasak. Unteng danuné pastika marupa toya, yéning tanpa toya sinah nénten pangus kaaranin danu. Catur danu sané magenah ring Bali karawatang sakadi bélong ageng. Toyan bélongé raris ngembahin aungan utawi niis manados sahananing klebutan sané wénten ring sakatah genah. Sakéng riin Manusa Baliné sampun tatas yéning ngaptiang toya sané ening ring tebénan, wenang katawengin sakéng duluan.</br>Toyan belongé sané manados bantang kauripan manusané, riastun taler kadadosang srana pangresikan boya ja mateges nénten dados cemer. Sujatiné dasar panglokikané punika saderana pisan tur dangan antuk ngresepang. Samaliha yan uratiang, nénten wénten manusa sané prasida sué nanggehang kasatan. Punika makawinan manusané raris mataki-taki mreténin parilaksanané mangda nénten kantos nyemerin toya. Makadi krama ring panepin Danu Baturé kantos mangkin akéhan maosang nénten purun mecikang bawi. Yan rerehang ring sekalané pastika katangarin bacin bawiné pacang nyemerin toyan danuné. Parilaksanané sané sampun tegteg kadi punika salanturnyané katamiang ring pratisentanané kapungkur.</br>Danuné manados kamimitan makudang-kudang mretan urip minakadi toya ening, sawatek jejanganan, soroh ulam, srana tetamban, piranti makarya prabot, miwah sané tiosan. Antukan makéh pisan sih danuné ring kauripan manusané, sang wikan ngraris mingitang toyan danuné sané mamargi tur niis kantos ka segara. Kramané nénten kadadosang ngutang luu, ngwarih, mabacin, miwah maparilaksana romon sané tiosan ring margin toyané. Kasumekenan Wong Baliné nitenin toya kasuén-suén ngwetuang pakilitan sané kawastanin Subak. Toyané kapangarga waluya mas, makadi Ida Betari Dewi Danu taler mabiséka Ratu Ayu Mas Membah. Manut kecap Rontal Bhama Kretihé katitahang mangda Manusa Baliné ngwéntenang aci mapag toya nyabran sasih Kapat lan Kaulu. Dadosné pretakjanané nénten ja ngagol nganggén toya tur setata mautsaha ngemit kasuciannyané. Danuné kaparagayang mapawayangan anak istri listuayu sané tan pariwangdé naut kayun sang mangaksi. Akéh pisan sané ngaptiang. Doning asapunika, embahan toyan danuné patut katabengin sakéng parilaksana sané kawésa antuk wisaya drowaka.</br>Kasurupan Dewi Danuné nénten ja lépé makadi anak istri sané manados sekar natar. Panylontén danuné kasengker antuk kawisésan panembahané. Sakadi ring kecap babadé kabaosang yéning Betari Danu wantah okan Ida Betara Pasupati sané maparhyangan ring Giri Mahameruné. Duk jagat Bangsulé kantun sengara, Ida Bhatari Déwi Danu kautus olih ajin Idané mangda dados pangrajeg ring Bali. Ida Betari tedun kasarengin antuk sameton Idane sané mapaséngan Ida Betara Hyang Putrajaya miwah Ida Betara Gnijaya. Sasampuné rauh ring jagat Wangsul, Ida Betara Hyang Putranjaya maparhyangan ring Gunung Agung, Ida Betara Gnijaya magenah ring Gunung Lempuyang, tur Ida Bhatari Dewi Danu malingga ring ulun Danu Batur. Sujatiné kahanan giri miwah danuné nyihnayang panegteg kahuripan sarwa praniné sané magenah irika, rumasuk manusa. Yan tan wénten gunung, bukit, miwah danu majanten kahuripané pacang sengara. Manusa Baliné narka yening gunung miwah danuneé madué pakilitan sané nampek pisan. Sering makakalih punika katlatarang pinaka purusha pradhana sane glantur ngwetuang kahuripan.</br>Paiketan gunung miwah danuné métel ring panampén pangweruh anyaré. Manut daging saseleh para wikané, duké nguni ring jagat wangsulé kabaosang ngadeg kalih gunung sané dahat maprabawa inggih punika Gunung Batur Purwa miwah Beratan Purwa. Kasuén-suén gunung-gunungé punika macedar tur tan surut-surut ngwetuang lahar. Letusan sané ageng tur sué punika ngawinang anggan gunungé susud tur ngantunang kawah dalem-dalem. Kasuén-suén kawah-kawahé punika karasukin toya kantos mérés. Sakadi Danu Baturé mawit sakéng ceduran Gunung Batur Purwané, sapunika taler Danu Beratan, Buyan, miwah Tamblingané kawetuang olih keplagan Gunung Beratan Purwané. Pacampuhan aon gunung miwah toyan danuné tan pariwangdé ngardi wewidangan ring panepin danuné manados gemuh. Sahananing tumuuh miwah beboroné sagrehan magenah irika. Indike kadi sapunika ngawinang manusané taler meled masuuk magenah irika.</br>Para wikané taler ngeniang layud-layudan prabot miwah pomahan kuna ring panepin danuné. Makadi panepin Danu Baturé katarka sampun kagenahin olih manusané sakéng Aab Purwa. Irika kapanggihin piranti-piranti sané ketah pisan kawigunayang ring kauripan manusa purwané makadi makatah wilangan dapak kuna. Sapunika taler ring désa-désa sané magenah ring panepin Danu Buyané kapanggihin peti batu sané lumrah kaanggén ngenahang sawan manusa purwané. Katarka palemahané irika sampun kagenahin lintangan ring kalih tali warsa.</br>Sané sandang pisan uratiang sakéng kawéntenan pacanggahan-pacanggahan let sané magenah ring panepin-panepin danuné, manusané iriin setata nyumbung tur miara kapiitan danuné. Satian manusa kunané ngemit danuné kacihnayang olih utsaha nangiang genah-genah suci ring panepin danuné. Makadi mapaiketan ring kawéntenan Danu Baturé wénten kecap Pretasti Turunyan AI indik tél wecanan sang murbéng jagat sané nglugra Krama Trunyané nangiang palinggih Bhatara Da Tonta ring panepin danuné. Salanturnyané kramané taler katitahang mangda miara parhyangané punika. Maka pasilurnyané Krama Trunyané kadadosang nénten naur pajeg. Makudang-kudang parhyangan taler kapanggihin ring wewidangan panepin Danu Beratané makadi Pura Batu Maringgit, Pura Candi Mas, Pura Bukit Sangkur, miwah sané tiosan. Daging parhyangané irika mararas kuna tur katarka sampun kaadegan sakeng riin pisan. Makadi kawéntenan bebaturan kuna, arca-arca kuna, lingga kuna, miwah sané tiosan. Mangkin indiké nungkalik, panepin danuné sané sapatutnyané kapingitang sampun makéh kadadosang genah pacanggahan kantos patinggahan toris. Danuné sampun sering naler nengerin, upami toyané meluab tur ngembengin wewangunané sané katangiang miwalin wates. Panglokinan manusané sané masekolah saling pategehin tulia tampu. Sakadi nénten tatas yéning ngrusak tur ngusak-asik danu miwah toyané tan tios wantah pacang nyengkalén kauripannyané néwék lan nerus ka pratisentanané kapungkur wekas.</br>Samaliha ritatkala aab jagaté sayan kaon, ngemit toyané wantah kapitegesang dakén, pinaka pangaci-aci kémanten. Kasuksmané sané limbaran nénten malih kaincepang. Majantén upakara tanpa pakayunan sané santeb nénten pacang mapikolih. Sakéng iriin sujatiné sampun kapiteketang ring carita-carita kunané yéning toyané nénten wantah wenang katunas kémanten. Pinaka panaurannyané, manusané sané sampun polih paica toya wenang mabéla pati ngemit karesikan toyané. Makadi Ida Ratu Ayu Mas Membah kacaritayang nglawang ‘madolan’ toya ka satungkub Bali. Sang sira ja ngawigunayang toya wenang ‘matauran’, nanging nénten ja masrana jinah kémantén. Naur toyan danuné utamané prasida kalaksanayang antuk mapangayah-ayah ring toyané. Makadi danuné ketah pisan kacemerin kuluban. Irika manusané patut mareresik mangda toyan danuné tetep ening. Mangkin kawéntenané doh mabinayan, satios sampun lali ngresikin kuluban danuné, manusané taler mabuaka nyemerin toyan danuné antuk rabuk, wisian mrana, nyanyad pomahan, minyak prau, bangkén beburon, miwah sané tiosan.</br>Pradé toyan danuné sampun sayan cemer sakéng duluan ngantos ka tebén nyihnayang yéning manusané sampun piwal magama Tirta. Mangkin anaké sayan akéh nguberin genah-genah malukat pingit ngantos ka léké-lékéné. Sapunika taler karya pangacin Widiné tan putus-tutus katangiang tur kadulurin mendak tirta sakéng makudang-kudang genah pingit, kantos ka dura Bali. Soléhnyané embahan-embahan toyané kantos ka kawitané ring danuné tan mararian kacemerin. Sekala niskala sujatiné pamargin manusané sampun iwang. Tulia manusané éling nyalud toyan bélongé kémanten, nanging lali niténin karesikané. Samaliha makatah parilaksanan manusané sampun ngwisianin toyan bélonge.</br>Sujatiné niténin toyan danuné mateges miara angga sarirané soang-soang. Pamarginé punika musti kadulurin utsaha niskala sekala. Niskalané nguratiang malih daging agamané sané sujatiné setata nandanin mangda miara kasucian danu miwah toyané. Sakéng dasar agamané taler ngwetuang parisolah sané nénten romon tur mautsaha ngukuhang kasukertan jagat. Mangkin Manusa Baliné dahat kapanesin olih kahanan toyané sané sampun cemer tur ngindayangin makudang-kudang pamargi sekala ngeningang toya. Akehan utsahané masrana piranti sane mael tur nénten mararas Bali. Sapatutné Manusa Baliné banget rangsukin jengah santukan wantah prasida nyemerin bélongé kémanten, nanging durung midep ngeningang. Mangda nénten sué meratin, Manusa Baliné musti gelis prasida makarya piranti ngeningang toya mararas Bali. Riastun bénjang pungkur utsahané punika sampun prasida lanus, tetep musti kadulurin pangunadika nitenin parilaksanannyané soang-soang mangda tan malih nyemerin toya.oang-soang mangda tan malih nyemerin toya.)
  • I Made Mahadi Sanatana  + (Dr. I Made Mahadi Sanatana, S.STP, MAP ingDr. I Made Mahadi Sanatana, S.STP, MAP inggih punika birokrat sané ngamargiang tugas ring Badan Kepegawaian Daerah Provinsi Bali, sampun nyarengin pelatihan miwah sertifikasi manajemen SDM, pelatihan asesor kompetensi. Sané mangkin dados asesor sumber daya manusia ring UPT Assessment Centre Prov Bali. Makudang-kudang galah kadadosang narasumber ring pelatihan manajemen SDM miwah pengajar widang administrasi publik. Dané muputang pendidikan S3 ilmu ekonomi Universitas Udayana antuk konsentrasi ekonomi kelembagaan. Sertifikasi CHRM saking BNSP.kelembagaan. Sertifikasi CHRM saking BNSP.)
  • Putu Sabda Jayendra  + (Dr. Putu Sabda Jayendra, S.Pd.H., M.Pd.H. Dr. Putu Sabda Jayendra, S.Pd.H., M.Pd.H. embas ring Singaraja, Buleleng, Bali duk tanggal 14 Agustus 1987. Dane inggih punika oka kapertama saking tigang sameton saking alaki-dampati Drs. I Made Nuada, M.Pd. dan Ni Ketut Suryaning. Dane namatang sekolah Taman Kanak-Kanak ring TK Mutiara Singaraja ring warsa 1993, Sekolah Dasar ring SD Negeri 2 Banyuasri, Singaraja nyantos kelas 4, (riantukan nyarengin reramandane pindah tugas) raris nglanturang masekolah ring SD Negeri 2 Pekutatan, Jembrana nyantos tamat ring 1999. Salanturnyane, dane nglanturang masekolah ring SLTP Negeri 1 Pekutatan (SMP Negeri 1 Pekutatan), Jembrana tur tamat warsa 2002. Sekolah Menengah Atas kalanturang dane ring SMA Negeri 1 Pekutatan nyantos kelas 2 (duaning malih ngiring reramannyane pindah tugas) tur nglanturang malih masekolah ring SMA Negeri 1 Mendoyo, Jembrana nyantos tamat ring warsa 2005. Kuliah S1 nyantos S3 kaambil dane ring Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar. Dane ngambil widang kawidyan kajian Pendidikan miwah Ilmu Agama Hindu. Dane dados pangripta aktif ngaryanin sesobyahan reriptan ilmiah taler ngripta buku. </br></br>Akehan pakaryan dane ngenenin indik praktik pendidikan ring sajeroning tradisi maagama miwah kearifan lokal (etnopedagogi). Pakaryan dane minakadi buku “Barong Brutuk Penjaga Jiwa Dari Tanah Bali Kuno” (kawedar ring 2019) miwah “Mongah, Belajar Nilai Hidup Dari Manusia Pakis” (kawedar ring 2020). Mangkin dane kacatet aktif pinaka dosen tetap ring Institut Pariwisata dan Bisnis Internasional ring Denpasar Bali, taler naenin dados dosen luar biasa miwiah dosen tamu ring akudang kampus lianan minakadi IHDN Denpasar, IKIP PGRI Bali, Universitas Mahasaraswati Denpasar, STIE BIITM Denpasar, Politeknik Negeri Bali, Politeknik Internasional Bali, STAHN Mpu Kuturan Singaraja, miwah The London School of Public Relations (LSPR) Jakarta.</br></br>Ring parikrama organisasi profesi miwah widang sosial budaya dane taler sareng aktif, minakadi dados anggota Asosiasi Dosen Indonesia (2017-2022), asesor Tri Hita Karana Awards (2020) miwah Perhimpunan Hubungan Masyarakat Indonesia (PERHUMAS) pinaka Wakil Ketua I BPC Denpasar.RHUMAS) pinaka Wakil Ketua I BPC Denpasar.)
  • Dr. Anak Agung Gde Alit Geria, M.Si.  + (Dr. sane Putra Agung Gde Alit Geria, M.Si.Dr. sane Putra Agung Gde Alit Geria, M.Si., embas ring Br. Petak, Désa Petak Kaja Gianyar Bali, ring 21 April 1963. Dané muputang pendidikan S1 (Basa miwah Sastra Bali) ring Fakultas Sastra Universitas Udayana (1987) miwah ngamolihang Master of Cultural Studies ring Program Pascasarjana Universitas Udayana (2004). Ring warsa 2012, dané ngamolihang gelar Doktor Linguistik antuk Konsentrasi Wacana Sastra ring Program Pascasarjana Universitas Udayana antuk judul disertasi "Wacana Siwa-Buddha ring Kakawin Nilacandra: Analisis Resepsi". Dané naenin makarya ring pahan Manuskrip Perpustakaan Nasional RI Jakarta (1990-1996). Lianan ring punika, dané taler dados Dosen Luar Biasa ring Fakultas Sastra Universitas Indonesia Jakarta (1990-1996). Sajabaning punika, Badan Perpustakaan Provinsi Bali taler pinaka genah dané ngayahin ring warsa 1997-2005. Saking warsa 2006, dané dados Dosen PNS Dpk ring Fakultas Pendidikan Bahasa miwah Seni, Program Studi Pendidikan Bahasa Indonesia miwah Daérah, IKIP PGRI Bali, LLDIKTI Wewidangan VIII. Ida sampun mlajahin makudang-kudang manuskrip lontar. Dané nénten ja wantah nureksain, nanging taler makarya katalog, transliterasi, miwah terjemahan. Dané sampun nyurat makudang-kudang cakepan. Tiosan punika, Geguritan Uwug Kengetan (2014), Musala Parwa (2015), Prastanika Parwa (2016), Bhomakawya (2017), Wacana Siwa-Buddha ring Kakawin Nilacandra (2018), Ala-ayuning Dina Mwah Sasih (2018), miwah Kakawin Nilacandra Abad XX (2019)., miwah Kakawin Nilacandra Abad XX (2019).)
  • Drs. I Nyoman Aris  + (Drs. I Nyoman Aris inggih punika sastrawanDrs. I Nyoman Aris inggih punika sastrawan saking Banjar Kebayan, Desa Tangeb, Kelurahan Abianbase, Kecamatan Mengwi, Kabupaten Badung. Drs. I Nyoman Aris embas pinanggal 19 September 1984. Drs. I Nyoman Aris inggih punika putra saking Alm. I Wayan Lanus lan Alm. ni Nyoman Namrug. Riwayat pendidikannyane SR (1962), SMP (1965), KPG (1978), PGSLP (1980) miwah S1 jurusan Basa lan Sastra Bali (1990). Drs. I Nyoman Aris guru ring SMK Seni Ukir Tangeb, petani miwah dados juri utawi pembina ring wimbakara utsawa dharma gita. Akeh penghargaan sane kapolihang, minakadi juara 1 makidung/makakawin. Karya agengnyane inggih punika Kidung Yadnya. Karya sane lianan wenten imba tembang (pupuh), tuntunan melajah makakawin miwah tuntunan melajah makidung sane lengkap madaging tangga nada miwah notasi.lengkap madaging tangga nada miwah notasi.)
  • Krisis Ekonomi ring Bali mangkin  + (Duk warsa mangkin, akeh pisan pikobet sane wenten ring Bali. Silih tunggilnyane indik Krisis perekonomian ring Bali.)
  • Solusi dari penumpukan sampah yang tidak terpilah di Denpasar  + (Dumogi, ring sewai-wai, warga puniki pastiDumogi, ring sewai-wai, warga puniki pastika ngangenin proses pembuangan rikala panganan sane kasil nenten kepangolihang, sampah nyantosang sisah pamargi manusa lan/utawi pangraksa alam sane dados entik. Sampah jaba kadadosan nyarahang ring bahan sisa sane nenten kangelaran utawi nenten karingkin manfaat ring manusa.</br>Denpasar, minakadi salah satu kota pariwisata unggulan ring Bali, nenten endepin tantangan utama ring nyolahin tumpukan sampah. Ngantosan pangrojongin jumlah penduduk tur pariwisata kada-taun, pangrojongin puniki makin mepajuk utawi makin akut kanggo dilaksanayang. Nanging, ring tengah-tengah pangrojongin puniki, nentenngah adadi cahaya harapan lianan nentuk prakarsa Zero Waste sane kamuatang olih SMK Negeri 3 Denpasar.</br>Penumpukan sampah ring Denpasar puniki dados soroh patut utama antuk pemerintah tur warga setempat. Ring tengah keindahan alamnya, tumpukan sampah dados bisa megedung lingkungan tur ngganggu pariwisata. Nanging, SMK Negeri 3 Denpasar dados kamuatang olih langkah proaktif olih ngaturang konsep Zero Waste ka sisya-sisya.</br>Zero Waste dados falsafi urip sane matatahan ring ngurangin, ngadikarang, tur ngadikarang kembali sakancan sampah sane kapengen, tur nyilihang sampunne ring wewengkon tempat akhir ngambeng. Prakarsa puniki dados sane ngemut paradigma siswa sane madosin sampah, saking sesuatu sane kapengen dibuang dados sumber daya sane kapengen dimanfaatkan kembali.</br>Satunggal kegiatan sane kasengguh olih ring program Zero Waste ring SMK Negeri 3 Denpasar dados pamahaman sampah organik. Sisya kasengguh madosin ngompos sampah organik dados pupuk, sane nenten ditutug ring ngadikarang tanaman hijau ring wewengkon sekolah. Saking ane, dados matatahan utawi ngurangin jumlah sampah sane nempuk ring TPA, tur ugi dados nyegarin manfaat positif bagi lingkungan.</br>Sane lianan punika, sekolah dados ngampur sisya ka nganggen produk sane ramah lingkungan tur ngurangin nganggeblagang plastik sekali pakai. Anak-anak dados mamunyakin nganggen tumbler tur tas belanja kain minakadi alternatif botol plastik tur kantong belanja plastik. Tata-titi alit puniki dados matatahan utawi ngurangin jumlah sampah plastik sane ngawirang lingkungan.</br>Nanging, SMK Negeri 3 Denpasar taler aktif ring kampanye pembersihan lingkungan. Para siswa kasengguh madosin nganggegak pembersihan pantai, sungai, tur wewengkon publik lianan minakadi bagéan saking kaulahin sosial sane maprakaraan. Anak-anak dados mamunyakin nganggegak pembersihan sampah sane ring sane sane marios, tur ugi dados mamunyakin nganggegak kesadaran ring warga ring pentingnya ngajaga kebersihan lingkungan.</br>Prakarsa Zero Waste olih SMK Negeri 3 Denpasar nenten mawinan matatahan utawi ngurangin penumpukan sampah ring Denpasar, nanging dados mawinan inspirasi ring sekolah-sekolah lianan ring kabeh Indonesia. Ring ngamargiang generasi muda ring pentingnya lingkungan, kita dados bisa nenten matatahan nganggegak pangendapan kita bakal mawinan luang.</br>Ring kolaborasi antuk pemerintah, warga, tur institusi pendidikan minakadi SMK Negeri 3 Denpasar, kita bisa meraih mimpi ring mawinan Denpasar sane becik tur lestari. Sadurunge, setiap langkah alit dados matatahan tur dados ngamargiang dampak gedé ring perjuangan iraga ngalahin penumpukan sampah tur ngajaga keindahan alam ring generasi mendatang.ga keindahan alam ring generasi mendatang.)
  • Pariwisata Bali Kadi Mati Suri !  + (Dunia pariwisata Indonesia sane kaloktah iDunia pariwisata Indonesia sane kaloktah inggih punika Bali. Bali sane sering kasengguh Pulo Dewata dahat kaloktah antuk pariwisatanyane. Bali taler kasengguh Pulo Seribu Pura saking para wisatawan. Kaluihan jagat Bali miwah tradisi-tradisi sane kantun kalestariang miwah kaupapira olih parajana Baline, sane prasida ngulangunin manah para wisatawane rauh ka Bali.</br></br> Pariwisata sane wenten ring Bali sampun kaloktah kantos ka dura negara, taler Bali ngranjing 4 besar destinasi wisata terbaik dunia. Nenten prasida katulak akehan parajana Baline makarya ring widang pariwisata, miwah perekonomian sane pinih ageng ring Bali inggih punika widang pariwisata. </br></br> Sane mangkin virus Corona utawi Covid 19 kantun nglimbak ring jagate. Sami parikrama sane wenten kawangdeang, silih tunggilnyane pariwisata. Akeh parajana sane makarya ring widang pariwisata dados pengangguran, sajaba punika perekonomian ring Bali dados saya ngaonang. Pariwisata Bali kadi mati suri, akeh taler villa, toko - toko, restaurant, hotel, utawi genah - genah wisata sane ngrasayang pocol duaning panglimbak Covid 19.</br></br> Sawatara duang warsa sane makarya ring pariwisata dados pengangguran miwah parajana Baline ngrasayang krisis ekonomi. Makudang - kudang utsaha saking guru wisesa sampun kamargiang anggen muputang pikobet Covid 19, antuk ngicen parajana Baline vaksin. Taler ngamargiang CHSE (Cleanliness, Health, Safety, and Evironment ) anggen nyihnayang Bali rahayu saking Covid 19.</br></br> Makudang - kudang pamargi kreatif sane prasida nangiang pariwisata Bali inggih punika antuk promosi pariwisata Bali ring media sosial (minakadi : instagram, youtube), ngaryanang video tour virtual ka makudang objek wisata utawi ka desa wisata sane wenten ring Bali, taler sayan nincapang parindikan sane unik tur khas sajeroning pariwisata Baline ( kuliner khas, umpami : lawar, sate lilit, serembotan), miwah ngrencanayang Travel Corridor Arrangement sareng negara low risk ( UEA lan Korea Selatan ).negara low risk ( UEA lan Korea Selatan ).)
  • ECOBRICK: NGEMARGIANG TRI HITA KARANA ANGGEN JALARAN NGIRANGIN LUU PLASTIK RING KABUPATEN BULELENG  + (ECOBRICK : NGEMARGIANG TRI HITA KARANA ANGECOBRICK : NGEMARGIANG TRI HITA KARANA ANGGEN JALARAN </br>NGIRANGIN LUU PLASTIK RING KABUPATEN BULELENG</br></br> Kabupaten Buleleng wenten 9 kecamatan miwah 148 kelurahan taler 169 desa adat. Akeh krama ring Kabupaten Buleleng inggih punika 806.650 diri manut saking data Buleleng Membangun ring warsa 2020. Kawentenan krama sane akeh punika mawinan wenten paiketan sareng kualitas lingkungan, cutetnyane saking bunbunan luu, punika kamanahang yening soang-soang krama ngawetuang luu 0,5 kg sarahina-rahina (SNI No. 39831995), dadosnyane bunbunan luu ring Kabupaten Buleleng kamanahang 413,249,5 ton sarahina-rahina. Paimbangan luu sane kawetuang saking data luu sane ngranjing ring TPA, inggih punika luu organik 297,67 ton miwah luu anorganik 148,36 ton sarahina-rahina. </br></br> Leluu plastik dados pikobet mangkin ring Buleleng. Kabupaten Buleleng kantun ngarepin krisis sane sayan mamerdi antuk kawentenan gunung leluu. Indike punika sayan meweh lan kabuktiang antuk kebakaran TPA Desa Bengkala ring Buleleng makudang-kudang rahina puniki. Ring tongos penampungan luu utawi TPA luune sampun sayan ngakehang tur kantos nenten mrasidayang malih nampung luu sane sarahina kakutang irika. Punapi kayun iragane yening sarahinane iraga patut urip ring tengah gunung leluu? taler kasarengin antuk polusi pembakaran puniki? urgensi pikobet puniki patut gelis karerehang </br>pamargi duaning prasida ngawinang pikobet lian sane prasida ngerugiang krama ring Kabupaten Buleleng. </br></br> Luu plastik dados pikobet napi malih ungkuran puniki genah ngutang luu sampun makacakan nenten mresidayang ring TPA sawireh akeh TPA sane wenten ring Kabupaten Buleleng sampun akeh kadagingin antuk luu plastik, akeh pidabdab sane sampun kaanggen </br>ngirangin luu plastik ring Bali sakewanten luu ring Kabupaten Buleleng nenten ja mresidayang ical, napi sane ngawinang luu plastik ring Kabupaten Buleleng nenten ical? napi pidabdab sane patut antuk ngirangin luu plastik ring Kabupaten Buleleng? sane mawinang luu plastik ring Kabupaten Buleleng nenten ical inggih punika akeh masyarakat ring Kabupaten Buleleng nganggen plastik sekadi pembungkus makanan, pembungkus canang tur sane lianan, sampun nenten dados kakutang ring TPA santukan TPA lokal sampun kadagingin antuk sampah plastik. Manut titiang, pidabdab sajeroning pikobet punika wantah Ecobrick pinaka silih sinunggil utsaha ngolah luu plastik. Ecobrick punika saking basa asing inggih punika saking </br>kruna ecology lan brick, ecology punika suksmannyane palemahan, brick punika suksmannyane bata. Ecobrick punika kakaryanin saking botol plastik sane kadagingin luu plastik. Tetujon Ecobrick puniki boya ja ngaleburang luu plastik, nanging luu punika mangda prasida awet raris kauwah mangda prasida dados barang sane mawiguna, minakadi anggen tongos negak taler prasida kadadosang furniture ramah lingkungan.</br></br> Pangaptin titiang saking ecobrick puniki para kramane prasida ngubah luu plastik punika mangda mawiguna taler prasida ngirangin luu plastik ring Kabupaten Buleleng miwah prasida </br>nincapang kepercayaan taler kesejahteraan manut saking falsafah Tri Hita Karana. Puniki taler para kramane mangda prasida nyujur pangaptinnyane malarapan saking falsafah Tri Hita </br>Karana. Penerapan falsafah Tri Hita Karana utaminnyane ring widang palemahan kamargiang saking pengolahan luu sane ngawigunayang Ecobrick. Ngiring makasami introspeksi diri yening iraga pinaka jatma Buleleng patut eling teken wewidangan jagat Buleleng antuk ngutang luu ring </br>genahne utawi ngolah luu mangda jagat Buleleng sayaga asri, resik, miwah trepti. Wantah kadi asapunika opini sane prasida unggahang titiang dumogi napi sane aturang titiang wenten pikenoh </br>ipun.sane aturang titiang wenten pikenoh ipun.)
  • Ekonomi Sulit, Krama Menjerit  + (EKONOMI SULIT, KRAMA MENJERIT Ida daEKONOMI SULIT, KRAMA MENJERIT</br></br> Ida dane sareng sami sane wangiang titiang, sadurung titiang matur amatra pinih riin ngiring sareng-sareng ngastiti bhakti ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, majalaran antuk nguncarang panganjali umat.</br></br>Om Swastyastu</br> </br> Mogi-mogi sangkaning pasuecan lan asung kertha wara nugraha Ida, prasida titiang ngiring Ida dane sareng sami ngamangguhang karahayuan lan karahajengan jagat. Ring genah lan galahe sane becik puniki, titiang pinaka angga saking SMAS Laboratorium Undiksha Singaraja ngaturang amatra ngeninin kebutuhan pokok. </br></br> Kebutuhan pokok utawi kebutuhan primer inggih punika kebutuhan sane kabaktayang olih sabilang dewek manusa sekat kamedalang ka jagat. Paindikan punika inggihan prioritas utama antuk nglanturang keberlangsungan idup manusa. Kebutuhan pokok kakepah dados pangan, sandang, lan papan.</br> </br> Manut teori, sami manusane patut nyalarang kebutuhan pokok antuk keberlangsungan idupnyane. Sakewala sujatine kari akeh masyarakat sane nenten prasida ngisinin makatetiga kebutuhan punika utawi silih sinunggil saking tetiga kebutuhan sane wenten. Kapi ambeng punika mawinan akeh pikolih kramane sane nenten stabil kantos wenten sakelompok jatma sane pikolihnyane kagolonang ring sor miwah nenten nyujur upah minimum sane manggeh, paindikan puniki madue paiketan sane erat antuk pangargan kebutuhan pokok ring masyarakat sane ngancan nincapang.</br></br> Yening nenten guan katanganin, parindikan puniki jagi nimbulang kemiskinan ring kahuripan parajanane. Manut punika, pamerintah musti guan ngarereh pamargi ring parindikan puniki. Silih sinunggil pamargi sane prasida kamargiang inggih punika nyantosang awig ngeninin upah minimum antuk menindaklanjuti pengusaha-pengusaha sane kari sawenang-wenang sajeroning maweh upah majeng ring para karyawannyane. Malarapan paindikan punika, perekonomian parajana pacang sayan stabil dadosnyane prasida ngebeking kebutuhan pokok hariannyane.</br></br> Ida dane miwah semeton sami sane banget kusumayang titiang kadi asapunika titiang prasida matur-atur ring galahe sane becik puniki, mogi-mogi wenten pikenohipun ring wesananing atur, banget titiang nglungsur geng rena sinampura, wenten atur titiang sane nenten munggan ring arsa. Matur suksma antuk ring uratian ida dane sinamian, pinaka panguntat, puputang titiang antuk parama santhi.</br></br>Om Santhi, Santhi, Santhi, Omama santhi. Om Santhi, Santhi, Santhi, Om)
  • Edward Speirs  + (Edward, utawi Eddy sapunika dané kasengguhEdward, utawi Eddy sapunika dané kasengguh, inggih punika Managing Editor NOW! Bali miwah tuan rumah NOW! Podcast ring Bali. Dané seneng ring fotografi, malancaran ring désa, miwah seneng yéning karyannyané nyihnayang dané ring para janané saking makudangkudang undagan kauripan.né saking makudangkudang undagan kauripan.)
  • Ema Sukarelawanto  + (Ema Sukarelawanto, embas ring Tulungagung,Ema Sukarelawanto, embas ring Tulungagung, Jawa Timur, 2 Juli 1965. Sasampun lulus saking Fakultas Peternakan Universitas Udayana ring warsa 1990 dané dados wartawan Bali Post ngantos 1994. Raris dados redaktur ring Harian NUSA (1994-1998) miwah ngelola majalah pariwisata Bali Tribune ngantos katutup pascatraged bom Bali 2002. Salanturnyané dané nyarengin Harian Bisnis Indonésia miwah dados editor Bisnis.com ngantos pensiun saking seka media puniki.</br></br>Lianan ring dados wartawan, dané taler aktif ring makudang-kudang proyék seni rupa ngawit warsa 1993 taler ring penerbitan buku, pinaka pangawi miwah pengemasan tata letak miwah desain grafis. Makudang-kudang silih tunggilnyané inggih punika Berbagai Dimensi Perupaan Made Wianta (Kumpulan Esei, 1998), Kitab Suci Digantung di Pinggir Jalan New York (Kumpulan Puisi Made Wianta, 2003), The Sound of Calligraphy Made Wianta (2001), Dreamland-Made Wianta (2003), Calligraphy in Song-Made Wianta (2005), 4+1=Venezia (Panji Tisna, Made Kaek, Suklu, Made Wianta, 2003), Eternal Line-Stephan Spicher (2005), To Be World Class Services, Proses Metamorfosis PLN Distribusi Bali (2006), Jero Wijaya: Inspirasi dari Kaldera Batur (2007), Mengembus Batas (Wahyoe Wijaya), Konflik Tak Jadi Pelik (Biografi Nyoman Sudiantara, 2010), Leafscape (Nyoman Sujana), Kompangan Darus dan Bagh Mirah; Pionir Pariwisata Aston (Nyoman Darus), Putra Taryoto, Putra Hadi Taryoto: Ngwujudin Impian Melalui Atribut Pariwisata Baru (Nyoman Darus, 2012), Putra Darus & Putri Putu, Putra Putu, 2016),</br></br>Mangkin dané aktif ring Komunitas Kertas Padi, Komunitas Nitirupa, taler ngwangun situs berita inibali.com miwah katarupa.id.un situs berita inibali.com miwah katarupa.id.)
  • "BUDI DAYA MAGGOT ANGGEN NEPASIN PIKOBET LUU RING KOTA DENPASAR"  + (Embas ring Kota Denpasar sane dados ibu koEmbas ring Kota Denpasar sane dados ibu kota, pusat pemerintahan lan ekonomi Provinsi Bali, Titiang nyingakin yening luu punika pikobet sane mautama ring kota puniki. Nenten kasumangsayain malih yening satusan ton sampah kapikolihang ring Kota Denpasar nyabran rahina. Indike punika sinah baya pisan yening nenten kauratiang, duaning genah luu sinah pacang sayan nincapang. Nika mawinan akeh pikobet tiosan sane medal ring kota denpasar sangkaning luu puniki. Indik pikobet puniki nenten prasida kasukserahang ring pemerintah kemanten, nanging peran aktif Krama utawi warga kotane banget kaaptiang. Akéh pisan pamargi sané prasida kalaksanayang anggén nepasin pikobet luu puniki, silih sinunggilnyane inggih punika tumbuhnyane kesadaran saking soang-soang krama indik mabuat pisan pikobet luu puniki. Pinaka sisia, kantos ring bangku SMA titiang kantun kapidartayang olih guru mangda setata urati ring palemahan majalaran antuk parikrama P5 sane kamargiang ring sekolah. Majalaran saking parikrama puniki titiang mapikayun yening pikobet luu puniki prasida katepasin antuk budidaya Magot. </br></br> "Budi Daya Maggot Anggen Nepasin Pikobet luu ring Kota Denpasar" Pemerintah Kota sampun ngewantu pikobet luu puniki antuk teknologi canggih, saking soang-soang wargi prasida ngwantu pemerintah indik pikobet luu puniki antuk budidaya magot santukan sangkaning budidaya magot puniki prasida jagi mangurai luu organik dados pupuk utawi ring Bali sering kasengguh nyanyad. </br></br>Maggot punika mawit saking buyung utawi lalat Black Soldier Fly (BSF), budidayane wantah nganggen kandang saking papan/kayu sané wanten celah miwah katutup antuk kasa, genah alit anggén pencét jaja maggot miwah Rak anggén genah maggot tumbuh, ring proses pertumbuhan maggot, kagenahang ring genah sané keni sunar matanai. Limbah utawi luu organik sekadi kulit biu, sisan woh-wohan lan jukut-jukutan (jangan) ring pawaregan prasida kagenahang ring genah magot punika. Magot jagi mangurai limbah utawi luu organik dados nyanyad utawi pupuk. 1 Kg Maggot prasida ngurai 4 Kg Limbah utawi luu organik nyabran kalih rahina. Yening soang-soang wargi kota madue 1 kg magot sinah nenten pacang malih wenten luu organik ring kota Denpasar puniki. Sisanyane indik luu plastik ngiring sukserahang ring pemerintah sane sampun madue piranti sane canggih kaanggen daur ulang. </br></br>Puniki Kawigunan Budi Daya Maggot : </br>1. Ngurangi volume luu ring TPA santukan luu organik kaanggén pakan maggot</br> 2. Pupa maggot dados kaanggén pakan ingon-ingon sané madaging protein sané becik santukan maggot ngamah limbah organik sekadi jangan miwah woh-wohan</br> 3. Maggot sané prasida ngicalang limbah pacang ngasilang Kasgot (Residu Maggot) sané prasida kadadosang pupuk organik </br></br>Budidaya maggot puniki banget ngicénin keuntungan majeng lingkungan miwah sané miara maggot, saantukan sajabaning prasida nurun luu organik, pupuk miwah bekas maggot prasida kaanggén utawi kaadol antuk pangarga sané tegeh, prasida kabaos budidaya maggot pinih dangan miwah madué nilai fungsional taler kaadol Ngiring krama Bali utaminnyane ring Kota Denpasar, mangda setata peduli ring alam, sampunang kantos luu ngusak kota Denpasar puniki, tresnain genah druene antuk nyaga saking mangkinin genah druene antuk nyaga saking mangkin)
  • Rio Helmi  + (Embas ring warsa 1954 mawit saking bapa saEmbas ring warsa 1954 mawit saking bapa sané maka diplomat mawangsa Indonesia lan mémé mawangsa Turki, fotografer lan pangawi Rio Helmi sampun motrék makudang-kudang genah ring Asia lan nyurat indiké punika ring warsa 1978. Pakaryan dané prasida kapanggihin ring sakancan majalah-majalah, dané taler makarya dokumentér, taler 20 buku lintang indik fotografi marupa format besar. Paméran foto tunggal Rio sampun kalaksanayang ring Bali, Jakarta, Madrid, Miyazaki, Palo Alto, San Fransisco, lan Sydney. Makudang-kudang pakaryan dané taler sampun kanggén koleksi ring makudang panegara, minakadi London, Roma, Boston, Washington lan Tokyo. Rio sampun magenah ring Bali lintang saking tigang dékade (lintang 30 warsa), samaliha waged ring limang basa. Dané nyurat nganggén basa Indonesia lan basa Inggris, taler dané madué blog indik makudang-kudang topik, taler kawedar ring The Huffungton Post, lan situs web ubudnowandthen.com sane kaanggén sarana ngayah ring genah palekadan dané ring Ubud. Dané taler dados moderator ring acara sesi panél lan ngawéntenang wawancara publik rikala Ubud Writers and Readers Festival, sané mangkin dados acara tingkat internasional sané kalaksanayang nyabran warsa. Bukunyané sane pinih anyar inggih punika marupa portofolio restropeksi indik Bali ring 30 warsa ungkuran sané mamurda “Book Memories of the Sacred” sane kawedar ring sasih Oktober 2010. Rio wantah pangawi saking “Trevels on Two Wheels, a Broader Perspective of Bali”, nika wantah seri panorama elektrik sané kaambil rikala nempuh pamargi madoh sawatara 30.000 km nganggén montor ngiterin pulo Bali.000 km nganggén montor ngiterin pulo Bali.)
  • Pakem Mabusana Adat ke pura  + (Era globalisasi niki aken mempengaruhi jamEra globalisasi niki aken mempengaruhi jaman. Makesami aspek dadi berubah akibat ring arus globalisasi. Termasuk gaya hidup ane demen kebarat baratan, uli sikap, gaya bicara, miwah ring tata cara berbusana. Salah satu perubahan sane paling mencolok inggih punika gaya berbusana. Gaya berpakaian dadi salah satu ane sanget mempengaruhi kepribadian seseorang ring era globalisasi niki.</br></br>Globalisasi jakti ngwetuang pikobet wentenannyane pergeseran etika ritatkala mabusana adat ka pura olih yowana Hindu. Akeh yowana sane nenten wikan lan wenten taler sane nenten kayun uning indik etika mabusana yening jagi pacang ka pura. Ritatkala weten parikrama, akeh jatma sane ngicenin penampen yening penampilan punika pinaka aspek sane pinih utama kauratiang. Krana parindikan punika mapaiketan sareng gengsi, harkat, martabat jatma ring lingkup sosial.</br> </br></br>Agama hindu puniki ngajahin indik susila. Dadosnyane busana sane kaanggen kapura inggih punika busana sane prasida nincapang manah sane ening tur liang menawi sane nganggen lan sane nyingakin, taler prasida nincapang manah sane suci dadosnyane saking busana prasida ngwetuang idep sane suci. Yening mabusana ritatkala pacang ka pura, mangda nguratiang pakem sane pinih utama inggian punika etika lan estetika prasida ngicenin manah sane ening ring angga sarira tur sosial. Busana adat Bali madue konsep tri angga, angga sariraning manusa kawentuk antuk tigang 3 soroh, inggih punika dewa angga ( saking kanta nyantos ka luhur),⁷ manusa angga (saking pungsed nyantos kanta) lan bhuta angga (saking pusan nyantos beten). Mabusana adat Bali ka pura madaging filosofi hindu tur madue tetuek sane prasida ngarahang umat Hindu mangda kamargi becik. Silih sinunggil yening ngangge destar madaging tetueknyane, inggih punika suri sampad (yening destar ribg tengen sane tegehan) lan asuri sampad (yening destar ring kiwa sane endepan). Tetuek punika taler wenten ritatkala mabusana majeng ring anak istri, sekadi rambut nenten dados megambahan. Santukan wnten carita ring epos mahabrata, kacritayang selami drupadi dendam(gedegnyane) durung kawales, ipun nenten naenin ngiket rambutnyane. Saking panglimbak carita, yening anak istri sane nenten ngiket rambutnyane ritatkala maturan, pastika pacang kaliputin gedeg sane ten wenten watesnyane. Nika mawinan pemerintah Bali kaaptiang mangda nincapang etika ritatkala mabusana ka pura, lan ngadungang sareng pakem sane wenten ring Bali.ungang sareng pakem sane wenten ring Bali.)
  • Eric Buvelot  + (Eric Buvelot inggih punika wartawan miwah Eric Buvelot inggih punika wartawan miwah pangawi senior sané meneng ring Bali saking warsa 1995. Dané ngawitin pakaryannyané ring Prancis ring publikasi harian, irika dané meneng salami 10 warsa miwah malajah indik jurnalisme. Dané sampun nyurat satusan suratan indik Bali miwah Indonésia, ring basa Prancis utawi Inggris, akéhan anggén majalah bulanan Bali La Gazette de Bali, pinaka kepala redaksi selami 13 warsa, sakéwanten taler anggén média mabasa Inggris terkemuka ring Indonésia sakadi The Jakarta Post, Indonesia Expat, Sekarang Bali utawi basa Prancis Le Banian. Dané nglimbakang koran multibasa The Communities of Indonesia miwah majalah gaya hidup Saga. Lianan ring Bali, 50 Tahun Perubahan ⁇ Percakapan dengan Jean Couteau, dané taler dados pangawi novél kriminal Bali Club Hotel sané kasurat ring warsa 1994-1995.b Hotel sané kasurat ring warsa 1994-1995.)
  • Etika Wisatawan ring genah suci ring Bali  + (Etika Wisatawan Ring Genah Suci ring Bali Etika Wisatawan Ring Genah Suci ring Bali</br>Om Swastyastu, Angga panuréksa sane wangiang titian, miwah tim Bahasabali wiki sané kusumayang titiang. Ring galahe sane becik puniki, titiang jagi ngaturang orasi indik "Etika Wisatawan di Tempat Suci di Bali". </br>Pulo Bali inggih punika destinasi wisata sané pinih kasub ring Indonésia. Bali madué makudang-kudang objek wisata, inggih punika wisata alam, wisata budaya miwah wisata bahari. Bali miwah pariwisata nenten dados kapalasang. Sané nénten kirang menarik inggih punika budaya kramannyané. Urip krama Bali raket pisan sareng agama Hindu punika mawinan upacara agama punika dados objek sané khas pisan. Pura inggih punika genah mabakti umat Hindu sané kasebar ring sajebag Bali. Punika mawinan Bali taler kawastanin Pulau Seribu Pura. </br>Sakéwanten kaluihan genah wisata ring Bali kantun sering keni panglalah, silih tunggilnyané inggih punika genah genah suci. Kawéntenan wisatawan dura negara sané malancaran ka genah suci punika kantun ngawinang pikobet ring Bali. Kasus sane sering kapiragi inggih punika etika wisatawan sane kantun kirang, ring sajeroning busana utawi moral wisatawan punika padidi. Sakadi sané mamargi ring Pura Dalem Prajapati Banjar Dadakan, Désa Adat Kelaci Kelod, Désa Abiantuwung, Kecamatan Kediri, Kabupatén Tabanan. Turist punika manjat wit sané kasuciang, minabang turist punika nénten uning genah punika wantah genah suci. </br>Indiké puniki sering pisan kapanggihin, santukan kebebasan masikian miwah mabusana ring makudang-kudang genah wisata, kebutuhan antuk konten komersial miwah, tan kauningin olih wisatawan dura negara indik genah suci ring Bali. Antuk punika, iraga ngaptiang mangdané pamimpin Bali ring warsa 2024 prasida ngukuhang awig awig ring genah punika antuk utsaha sané prasida kamargiang, inggih punika, </br>1. Ngwangun komunitas antuk nyaga genah punika. </br>2. Pamrentah mangda ngicénin informasi indik makna genah suci. </br>3. Ngaturang sanksi majeng ring para tamiu sane nenten satinut ring awig-awig punika, sanksi punika marupa sanksi moral miwah sosial. </br>4. Wisatawan kaaptiang kasarengin antuk pemandu wisata sane maduwe izin (ngerti kondisi alam, adat istiadat, tradisi, miwah kearifan lokal masyarakat Bali} ritatkala malancaran ke daya tarik wisata. </br>Inggih wantah asapunika sane prasida aturang titiang, dumogi wenten pikenohnyane, lan orasi puniki prasida kawujudang olih pamimpin Bali warsa 2024 mangda genah-genah suci ring Bali setata kajaga lan kalestariang. Ampurayang yening wenten kaiwangan ring bebaosan puniki. Om Shanti, Shanti, Shanti Om.osan puniki. Om Shanti, Shanti, Shanti Om.)
  • Etika Wisatawan Di Tempat Sakral Di Bali  + (Etika Wisatawan ring Genah Suci ring Bali Etika Wisatawan ring Genah Suci ring Bali</br>Om Swastyastu, Angga panuréksa sane wangiang titian, miwah tim Bahasabali wiki sané kusumayang titiang. Ring galahe sane becik puniki, titiang jagi ngaturang orasi indik "Etika Wisatawan ring Genah Suci ring Bali". </br>Pulo Bali inggih punika destinasi wisata sané pinih kasub ring Indonésia. Bali madué makudang-kudang objek wisata, inggih punika wisata alam, wisata budaya miwah wisata bahari. Bali miwah pariwisata nenten dados kapalasang. Sané nénten kirang menarik inggih punika budaya kramannyané. Urip krama Bali raket pisan sareng agama Hindu punika mawinan upacara agama punika dados objek sané khas pisan. Pura inggih punika genah mabakti umat Hindu sané kasebar ring sajebag Bali. Punika mawinan Bali taler kawastanin Pulau Seribu Pura. </br>Sakéwanten kaluihan genah wisata ring Bali kantun sering keni panglalah, silih tunggilnyané inggih punika genah genah suci. Kawéntenan wisatawan dura negara sané malancaran ka genah suci punika kantun ngawinang pikobet ring Bali. Kasus sane sering kapiragi inggih punika etika wisatawan sane kantun kirang, ring sajeroning busana utawi moral wisatawan punika padidi. Sakadi sané mamargi ring Pura Dalem Prajapati Banjar Dadakan, Désa Adat Kelaci Kelod, Désa Abiantuwung, Kecamatan Kediri, Kabupatén Tabanan. Turist punika manjat wit sané kasuciang, minabang turist punika nénten uning genah punika wantah genah suci. </br>Indiké puniki sering pisan kapanggihin, santukan kebebasan masikian miwah mabusana ring makudang-kudang genah wisata, kebutuhan antuk konten komersial miwah, tan kauningin olih wisatawan dura negara indik genah suci ring Bali. Antuk punika, iraga ngaptiang mangdané pamimpin Bali ring warsa 2024 prasida ngukuhang awig awig ring genah punika antuk utsaha sané prasida kamargiang, inggih punika, </br>1. Ngwangun komunitas antuk nyaga genah punika. </br>2. Pamrentah mangda ngicénin informasi indik makna genah suci. </br>3. Ngaturang sanksi majeng ring para tamiu sane nenten satinut ring awig-awig punika, sanksi punika marupa sanksi moral miwah sosial. </br>4. Wisatawan kaaptiang kasarengin antuk pemandu wisata sane maduwe izin (ngerti kondisi alam, adat istiadat, tradisi, miwah kearifan lokal masyarakat Bali} ritatkala malancaran ke daya tarik wisata. </br>Inggih wantah asapunika sane prasida aturang titiang, dumogi wenten pikenohnyane, lan orasi puniki prasida kawujudang olih pamimpin Bali warsa 2024 mangda genah-genah suci ring Bali setata kajaga lan kalestariang. Ampurayang yening wenten kaiwangan ring bebaosan puniki. Om Shanti, Shanti, Shanti Om.osan puniki. Om Shanti, Shanti, Shanti Om.)
  • Frans Nadjira  + (Frans Nadjira embas ring Makassar, SulawesFrans Nadjira embas ring Makassar, Sulawesi Selatan, 3 Séptémber 1942. Ngawit warsa 1974 dané meneng ring Bali. Dané kasub pinaka pangawi miwah pelukis. Warsa 1979 dané nyarengin program nyurat kreatif International Writing Program ring University of Iowa, Iowa, AS. Dané naenin malajah seni rupa ring Akademi Seni Lukis Indonésia (ASLI), Makassar. Rikala nglukis, dané milih miwah ngawigunayang metode seni lukis otomatis (psikografi) sané kantun kaanggén ngantos mangkin. Ritme, gerak, komposisi, miwah warna dados jiwa ring karya-karyané.</br></br>Ring widang sastra, utaminnyané puisi, dané akéh ngambel calon pangawi ring Bali sané malajah nyurat puisi majeng ring dané. Kakawiannyané kawedar ring makudang-kudang média lokal, nasional miwah dura negara, minakadi Bali Post, CAK, Kalam, Horison, Kompas, Koran Tempo, Media Indonesia. Taler kapupulang ring antologi Segara Biru Langit Biru, Puisi ASEAN, Spirit That Moves Us (USA), On Foreign Shores, Ketika Kata Ketika Warna, Teh Ginseng, A Bonsai ⁇ s Morning.</br></br>Cakepan sastranyané sané sampun kawedar inggih punika Jendela (Kumpulan Puisi, 1980), Bercakap-Bercakap di Bawah Guguran Daun-daun (Kumpulan Cerpen, 1981), Springs Of Fire Springs Of Tears (Kumpulan Puisi, 1998), Curriculum Vitae (Kumpulan Puisi, 2007), Pohon Kunang-Kunang (Kumpulan Cerpen, 2010), Catatan di Kertas Basah (Kumpulan Puisi, 2015), Keluarga Lara (Novel, 2016), Jejak-Jejak Mimpi (Novel, 2016), Peluklah Aku (Kumpulan Puisi, 2017).016), Peluklah Aku (Kumpulan Puisi, 2017).)
  • Gde Artawan  + (GDE ARTAWAN embas ring Klungkung, 20 PébruGDE ARTAWAN embas ring Klungkung, 20 Pébruari 1959. Dosen ring jurusan Bahasa miwah Sastra Indonésia Undiksha. Pendidikan terakhir S3 program doktor Linguistik Universitas Udayana. Dané nyurat ésai, puisi, cerpen ring makudang-kudang média massa. Dané sering kaundang dados pembicara ring kegiatan sastra miwah temu ilmiah, taler kaangkat dados juri ring kegiatan ngwacen miwah nyurat sastra. Ngamolihang Anugerah Seni Wija Kusuma ping kalih saking pemerintah Buleleng, warsa 1999 miwah warsa 2007. Ring Singaraja dados koordinator Dermaga Seni Buleleng (DSB) sané sering ngawentenang kegiatan apresiasi sastra miwah makudang-kudang kali ngawentenang pacentokan nyurat puisi se-Bali ngrebutin Singa Ambara Raja Award sajeroning rahina wanti warsa kota Singaraja.</br></br>Pupulan cerpénnyané sané mamurda "Petarung Jambul" ngamolihang Anugerah Seni Widya Pataka saking Pemerintah Provinsi Bali warsa 2008. Buku karya sastranyané kapupulang ring "Kaki Langit" (1984). "Buleleng ring Sajak" (1996), "Kesaksian Burung Suksma" (1996), "Spektrum"(1997), "Tentang Putra Fajar" (2001), "Puisi Penyair Bali" (2006), Dendang Denpasar, Nyiur Sanur (2012). Buku puisi tunggalnyané inggih punika "Tubuhku Luka Pesisir, Tubuhmu Luka Pegunungan" (2014). Pesisir, Tubuhmu Luka Pegunungan" (2014).)
  • Gaji Guru Tileh Cenik Ngranayang Gegaen Guru Kacingak Sebelah Mata, Napika Pemerintah Ngerunguang?  + (Gaji Guru Tileh Cenik Ngranayang Gegaen GuGaji Guru Tileh Cenik Ngranayang Gegaen Guru Kacingak Sebelah Mata, </br>Napika Pemerintang Ngerunguang?</br></br> Om Swastiastu, Assalamu'alaikum warahmatullahi wabarakatuh, Namo Budaya, Salam Sejahtera, Salom. Pinih ajeng titiang ngaturang suksmaning manah ring “BahasaBali Wiki/Wikithon” sane sampun ngenterang acara puniki mangda iraga prasida nyihnayang ide utawi orasi iraga majeng ring pemilihan 2024 sane jagi rauh. Sadurung titiang ngelanturang orasi titiang majeng ring pemerintah utawi calon pamimpinnyane lugrayang titiang nguningayang angga, titiang mawasta Komang Ririn Ayu Ningsih, Mahasiswa Semester 1 saking Program Studi Pendidikan Bahasa Bali ring Universitas Pendidikan Ganesha. Puniki wantah pikobet sane patut kauratiang olih pamrentah:</br></br> Sumber Daya Manusia (SDM) Indonesia setata dados pabligbagan ring kalangan masyarakat Indonesia lan mancanegara, hal puniki nenten lepas saking panglimbak dunia sane sampun makembang ring era modern sekadi puniki, nenten wantah punika kemaon teknologi saking segi industry, kesehatan miwah pendidikan, pastika sanget raket paiketannyane sareng para tenaga pendidik sane pastika sanget berpengaruh ring para peserta didik sane kaasi. Manut Badan Pusat Statistik (BPS) SDM Indonesia kantun joh beten, puniki taler nenten luput saking sapunapi para tenaga pendidik mendidik penerus bangsa antuk Sumber Daya Manusia sane makopet miwah madue kecerdasan sane tegeh. Tenaga pendidik (guru) sane madue daya kreativitas miwah taler kemampuan ngajain sane becik yadiastun antuk fasilitas sane kaicenin ring peserta didik pastika pacang ngasilang peserta didik utawi SDM sane kreatif taler, sakewanten yening tenaga pendidik kirang ring ngicenin pelayanan miwah taler cara ngajar antuk fasilitas sane kirang nyokong proses melajah pastika puniki pacang ngicenin asil sane matiosan sareng tenaga pendidik sane serba madue fasilitas miwah taler penunjang sane jangkep.</br> Dadosipun, sapasirake sane pelih ring dedalihane puniki? Guru? Sisya sane mlajah? Utawi pemerintah? Yening iraga saling nyalahang, sinah nenten wenten pikobet sane jagi ical. Yening uratiang saking siklusnyane, pastika pamrentah sane dados acuan utama ring nentuang SDM napi sane pacang kahasilang selanturnyane, napike pamrentah ngicen tunjangan sane jangkep ring tenaga pendidik (guru) mangda tenaga pendidik prasida ngicen fasilitator ring peserta didik selanturnyane sane pastika madue dampak ring hasil Sumber Daya Manusia sane kahasilang.</br></br> Indik tunjangan utawi Gaji Tenaga Pendidik (Guru) pastika dados silih tunggil sane nentuang kualitas pendidikan ring negara, santukan sapunapi ja becik tenaga pendidik (guru) ring ngicenin pelayanan utawi ilmu ring peserta didik yening apresiasinyane endek pastika para tenaga pendidik sue jagi marasa lelah miwah kirang semangat ring ngicenin pelayanan utawi kirang semangat ring proses ngajahin, Yening kaucap "kuwang professional" pastika puniki nenten dangan antuk malikang telapak tangan, Minimal Apresiasi utawi Gaji Guru pastika nentuang sapunapi kinerja ipune, Buina Profesi Guru kacingak sebelah mata olih masyarakat santukan upah profesi puniki minim. Yening selehin saking lapangan, akeh truna-truni nenten kayun nglanturang karir ring widang punika.</br></br> Melajah minimal 4 warsa anggen gelar Sarjana Pendidkan (S.Pd) nanging upah sane kapolihang punika kalintang alit yening saihang sareng profesi non-gelar tiosan. Akeh para Tenaga Pendidik sane ngwangun usaha sampingan mangda prasida ngwantu perekonomian ipune, wenten taler tenaga pendidik (guru) sane seneng ngwangun usaha anyar raris ngundurang angga dados tenaga pendidik santukan kirang pikolih sane kapolihang saking profesi Guru. Indike puniki pastika ngwetuang pitaken ring parajanane sareng sami “kuliah 4 warsa nanging gaji bedik, adaan de dadi guru” punika bebaosan sane ketah medal saking parajanane.</br> Nenten ja sangkaning meled mangda polih panugrahan, sakirang-kirangipun mangda polih panugrahan sane wiakti patut. Yening cingak ring widang gaji guru rata-rata Rp 300.000- 1 Juta antuk galah sane nenten kapastikayang, pastika puniki sane banget ngaenang manah ipune. Sapunapiang mangda ipun mrasidayang urip ring genah sane pinih puniki? Gaji guru sane minim, kurikulum sane setata maubah nyabran periode anyar pamrentahan, raris sapunapi antuk gaji guru napike kabecikang utawi nenten? Kasus puniki patut gelis kaselehin, duaning indik puniki prasida nentuang kualitas guru rikala ngicenin paplajahan ring sisia. Yening pemerintah meled mangda SDM sane berkompeten, pastika tenaga pendidik (guru) patut kapariwisataanin dumun. Sampunang seratus persen nyalahin Tenaga Pendidik yening SDM Indonesia endek yening pamrentah nenten nganutin indike puniki, santukan kesejahteraan guru, tunjangan profesi guru, gelar Sarjana Pendidikan patut digelis kabecikang. Soang-soang menteri miwah pamimpin Negara pastika madue kebijakan soang-soang, nganti menteri pastika kurikulum paplajahan taler magentos, raris napi mawinan gaji/gaji guru kantun alit? Sampunang ja indike puniki ngawinang para calon guru sayan rered, miwah ngawinang SDM patuh sayan rered.</br></br> Punika wantah orasi utawi pikobet sane patut gelis kapuputang olih pamerintah miwah calon pamimpin Indonesia miwah Bali. Mogi-mogi pikobet puniki gelis kapuputang tur prasida kapanggih titik terang mangda tenaga pendidik (Guru) prasida polih upah sane becik, profesi guru nenten kajudi lan prasida ngasilang SDM sane berkompeten lan prasida nincapang kecerdasan SDM. Pangaptin titiang mangda ambisi titiange prasida nglantur. Inggih wantah asapunika sane prasida aturang titiang, titiang nunas geng rena sinampura yening wenten kaiwangan ring atur titiang. Suksma.</br></br>Om Shanti Shanti Shanti Om, Wassalamu'alaikum warahmatullahi wabarakatuh, Namo Budaya, Salam Sejahtera, Salomkatuh, Namo Budaya, Salam Sejahtera, Salom)
  • Gaji Nenten Manut UMR  + (Gaji Nenten Manut UMR Para angga panureksGaji Nenten Manut UMR</br></br>Para angga panureksa sane wangiang titiang Tim BASAbali Wiki sane kusumayang titiang Para sameton sareng sami sane tresna sihin titiang</br></br>Pinih ajeng, lugrayang titiang ngaturang panganjali umat, om swastyastu.</br></br>Angayubagia pisan manah titiang rahinane mangkin, sangkaning pasuecan Ida Hyang Widhi Wasa, titiang kaicen galah ngaturang sarin-sarin manah titiange ring lomba Wikithon puniki. Suksma aturang titiang majeng para angga panureksa miwah tim BASAbali Wiki sane sampun ngwacen tulisan titiange.</br></br> Mungwing unteng daging manah titiang sane jagi kaatur wantah pariindikan gajih guru honorer utawi pangabdi sane kirang ring UMR daerah.Ring aab jagate sakadi mangkin guru sane kabaos "pembangun insan cendekia" yening nasibnyane nenten kauratiang napike prasida jagi mendidik,membina,miwah ngewangun alit-alit Indonesia mangda sida cerdas berkarakter?Santukan gajih sane kamolihang kirang saking Upah Minimum Regional daerah,indarang pikayunin yening guru utawi pendidik sane durung PNS galah utawi waktu ngajahin para muride pateh kadi guru Pegawai Negeri Sipil sane sampun polih sertifikasi,napike guru honorer punika jagi madue pikayun mapirian?</br></br> Santukan makuweh sida kawacen,kapireng ring koran,majalah,google, facebook, Instagram tur ring layar kaca utawi televisi akeh oknum guru honorer sane nunas uratian pemerintah pariindikan nafkah utawi gajihnyane.Sakadi para guru sane wenten ring daerah terpencil sakadi Darmaji,Tianyar,Sidatapa,Tanah Usul,Nusa Penida miwah sane lianan.</br></br> Rikanjekan galahe mangkin lugrayang titiang iwimuda mapinunas ring angganing pamerintah sane jagi ngemban amanat rakyat yen bilih kaangkat titiang nunas indarang mucukang riin nasib guru honorer utawi pangabdi mangda sida digelis kaangkat dados Pegawai Negeri Sipil utawi Pegawai Pemerintah dengan Perjanjian Kerja mangda prasida samalih gajih ring pangabdinyane.</br></br> Wantah asapunika daging manah titiang sane tunasang titiang ilikita ring para pamiarsa miwah darsika sane banget kusumayang titiang mogi prasida jagi kaparanin,tur sida dadosang program kerja sane pacang kautamayang olih calon pemimpin sane pacang kautamayang olih calon pemimpin sane jagi kapilih ring warsa 2024.</br> </br> Kaping untat lugrayang titiang ngaturang Parama santih Om Santih,Santih,Santih Om. Parama santih Om Santih,Santih,Santih Om.)
  • Galih Mautama  + (Galih punika sanget ka perluang ring jagatGalih punika sanget ka perluang ring jagat, Ka angen ngajeng , utsahe , amah - amahan buron miwah sane lianan. Mawinan sane mangkin galih punika hargane menekang , Irage sami mangda bise ngolah apang setate bise nyalanang swa darmane, apang tusing kanti sing ngajeng .darmane, apang tusing kanti sing ngajeng .)
  • Gde Aryantha Soethama  + (Gde Aryanta Soetama, embas ring Bali, dukGde Aryanta Soetama, embas ring Bali, duk 15 Juli 1955. Pesengannyane kauningin ring makudang-kudang sasuratan sastrannyane sane marupa cerpen, novel lan esai sane kawedar ring makudang-kudang media massa, sekadi ring Kompas, Bali Post, Sinar Harapan, miwah sane siosan. Ring warsa 2006, buku pupulan cerpennyane sane mamurda “Mandi Api” ngamolihang panugrahan Kusalya Sastra Khatulistiwa ring widang prosa.</br>Gde Aryanta Soetama ngawitin swaginannyane maka pangawi duk kari anom. Muputang ajah-ajahan ring Fakultas Peternakan Universitas Udayana. Dane naenin maka pamucuk redaksi mingguan Karya Bhakti (1981-1987) lan maka redaktur harian Nusa Tenggara (1989-1990). </br>Duk warsa 1979 ngantos warsa 1981, nyabran kalih wuku, dane ngaryanin skenario penyuluhan peternakan raris kasolahang ring Stasiun TVRI Denpasar. Sane mangkin dane aktif nyurat esai budaya miwah satua cutet, sinambi ngaremba penerbitan lan percetakannyane.</br>Bukun-bukunyane inggih punika: Wawancara Jurnalistik (widang jurnalistik), Koran Kampus (widang jurnalistik), Menjadi Wartawan Desa (widang jurnalistik), Tak Jadi Mati (pupulan cerpen, 1984), Langit Dibelah Dua (naskah drama, 1984), Daerah Baru (pupulan cerpen, 1985), Koran Kampus (1986), Suzan/ Wanita Amerika Dibunuh di Ubud (novel), Pilihanku Guru/Senja di Candi Dasa (novel), Bali is Bali (pupulan esai, 2003), Basa Basi Bali (pupulan esai, 2002), Bali Tikam Bali (pupulan esai, 2004), Bolak Balik Bali (pupulan esai), Mandi Api (pupulan cerpen, 2006, kasalin antuk basa Inggris olih Vern Cock antuk murda Ordeal by Fire), Dari Bule Jadi Bali (pupulan esai, 2010), Jangan Mati di Bali (pupulan esai, 2011), Menitip Mayat di Bali (pupulan esai, 2016).enitip Mayat di Bali (pupulan esai, 2016).)
  • Gde Dharna  + (Gdé Dharna embas ring Sukasada, 27 OktoberGdé Dharna embas ring Sukasada, 27 Oktober 1931. Dané wantah pensiunan PNS ring kantor Perdagangan Buléléng. Ngawit warsa 1953 dané nyurat sajak miwah drama pentas, drama radio miwah télevisi sané mabasa Indonésia wiadin mabasa Bali. Lianan ring punika, dané taler makarya cerpén, tembang mabasa Indonésia wiadin basa Bali, lagu jangér, génjék, dolanan, geguritan, miwah paduan suara. Kakawian-kakawian dané sané sampun kawedar wiadin kadokuméntasiang minakadi:</br></br>Puisi mabasa Indonésia 75 sané kawedar ring koran Suluh Marhaén, Bali Post, Nusa Tenggara, lan kamuat ring cakepan pupulan puisi mamurda Pantai-Pantai; Kaki Langit; Penyair Aséan; lan Perang Jagaraga dalam puisi.</br>Puisi mabasa Bali 80, sané kawedar ring majalah Burat Wangi, Canang Sari, lan kapupulang manados cakepan sané mamurda Kobarang Apiné (drama lan puisi), Perang Bali, miwah Léak Mecolék Bunga.</br>Drama mabasa Indonésia wénten 20, marupa naskah sané kepentasang ring masyarakat, RRI Singaraja, miwah TVRI Dénpasar.</br>Skénario film sané mamurda Ngawit Saking Banjar (film PKB kaputer keliling Bali), Ki Bayan Suling (kaputer ring Bali lan Lombok), miwah Ni Jempiring (kaputer ring Bali lan Lombok).</br>Tembang-tembang pop wénten 50 sampun kapupulang manados cakepan olih Dinas Pengajaran Provinsi Bali pinaka tembang alit-alit SD (jilid I, II, III), lan taler sampun kapupulang manados cakepan olih Listibya Kabupatén Buléléng.</br>Gending Jangér wénten 50</br>Gending paduan suara mabasa Bali wénten 12, lan gending sané mamurda Dagang Tuak kagendingang olih duta Bali ka tingkat nasional.</br>Lagu pop daérah kategori déwasa wiadin alit-alit.</br>Tembang génjék wénten 30 lan naanin polih Juara I Lomba Génjék se-Bali.</br>Gegitan wénten 15, lan kakalih tembang punika sané mamurda Gili Menjangan lan I Pepaka polih penghargaan saking Gubernur Bali.</br>Tembang dolanan wénten 12, lan Mars miwah Hymne wénten 10 sekadi Mars TP 45, Singa Ambara Raja, Porda Bali, msl.</br>Kekalih pupulan satua bawak mabasa Bali sané mamurda Tusing Ada Apa Dé (2003), miwah Dasa Tali Dogén (2009).</br>Novél mabasa Indonésia mamurda Bintang Den Bukit (2015)</br>Makudang-kudang juara lan penghargaan taler sampun kapolihang luiré: Juara I Lomba Penulisan Puisi Kartini se-Nusa Tenggara, Juara Lomba Bintang Radio Se-Bali, Jenis Seriosa lan Keroncong (Juara II warsa 1956; Juara II warsa 1957, Juara I warsa 1958, Juara II warsa 1959, warsa 1960, lan warsa 1974), Juara I Lomba Penulisan Naskah Drama Mabasa Bali sané kalaksanayang olih Listibya Bali warsa 1986, Juara I Lomba Menulis Lagu Bali Anak-anak (warsa 1987; warsa 1988, lan warsa 1994), Juara I Menulis Lagu Pop Bali jenis déwasa warsa 1989, Juara II Menulis Lagu Pop Bali jenis remaja warsa 1994, penghargaan Wijaya Kusuma saking Bupati Buléléng warsa 1981, penghargaan Dharma Kusuma saking Gubernur Bali warsa 1989, Hadiah Sastra Rancagé saking Yayasan Rancagé Indonésia, lan penghargaan Widya Pataka saking Gubernur Bali antuk pupulan satua cutet Dasa Tali Dogén.</br>Lianan ring punika, Gdé Dharna taler aktif ring makudang-kudang organisasi minakadi dados Ketua Lembaga Kebudayaan Nasional (LKN) (1963-1971), Ketua Anak Cabang PNI kecamatan Sukasada (1963-1987), Ketua Bagian Seni Budaya lan Kerohanian DPD Kabupatén Buléléng lan dados anggota DPRD Buléléng kalih période (1975-1985), Ketua Markas Ranting LVRI kecamatan Sukasada ngawit warsa 1987, Sekretaris Markas Cabang LVRI Kabupatén Buléléng saking warsa 1986.</br>Dané nyujur genah suwung ring rahina Redité, 13 Séptémber 2015. Lan samian kakawian wiadin préstasindané pacang setata kakenang ring jagaté.indané pacang setata kakenang ring jagaté.)
  • GN Surya Hadinata  + (Gede Ngurah Surya Hadinata inggih punika kGede Ngurah Surya Hadinata inggih punika ketua Pekumpulan Filatelis Indonesia Pengurus Daerah Bali sapisanan dados angga pangremba Pusat Perkumpulan Filatelis Indonesia. Dane sampun langkungan saking kalih dasa warsa aktif ring jagat prangko miwah pos. Lianan saking dados silih tunggil filatelis pinih arep ring Bali, dane taler ngwangun sekolah menengah kejuruan ring desan dane ring Nusa Lembongan. Ring jagat pendidikan, dane taler aktif dados anggota pembina miwah pelatih Pramuka sane sampun katelebin saking alit. </br></br>Pak Surya, utawi Kak Surya, kenten pesengan alit dane ring jagat kapramukaan, neren ngelarin pameran filateli ring wewidangan lokal, regional, nasional nyantos internasional. regional, nasional nyantos internasional.)
  • Gede Prama  + (Gede Prama (Guruji Gede Prama) inggih puniGede Prama (Guruji Gede Prama) inggih punika silih tunggil pangawi buku rohani, pembicara, motivator miwah pemandu meditasi saking Bali. Ida embas ring Tajun Village, Buleleng, 2 Maret 1963. Ring warsa 1993, dané ngamolihang gelar Master of Arts ring ilmu parilaksana manusa saking Lancaster University, Inggris miwah nyarengin kursus manajemen utama ring INSEAD Fontainebleau, Prancis. Dané dados dosén ring MBA School of Management ring Universitas Prasetiya Mulya (1990-1993), makarya ring PT Air Mancur Solo pinaka anggota Dewan Komisaris, dados direktur SDM miwah dados CEO (diréktur presiden) sareng panyiuan karyawan (1997-2002). Ring warsa 2002 ida meneng saking dunia bisnis lan ngawitin pamargin rohani. Duk warsa 2008 dané lunga ka India tur malajah sareng Dalai Lama.</br></br>Dané sampun ngamedalang langkung saking satus cakepan, puluhan buku audio, miwah rébuan suratan sané kawedar ring média sané kasub ring Indonésia, minakadi Kompas, Media Indonésia. Ida sering kaundang dados motivator, ring dunia korporat, pendidikan miwah agama. Selami makudang-kudang warsa ida ngicénin tuntunan meditasi ring krama ring Brahma Vihara Arama, Buleleng, ngajahin tresna miwah nyebarang orti perdamaian. Saking genahnyané, sané kasengguh pinaka Ashram Avalokiteshvara, dané ngicénin jasa bimbingan meditasi nénten naur prabéya. Layanan liyanan sane sampun kamargiang selami akudang warsa ngeranjing ring pusat layanan telepon gratis salami 24 jam. Puniki minakadi P3A (Service and Care Center for Children with Special Needs), P3B (Suicide Prevention and Service Center), P3C (Divorce Prevention and Service Center).</br></br>Cakepan-cakepan sané kamedalang inggih punika Leadership Practices Based on Water (1997), Innovation or Death (2000), Leading with the Heart (2001), Love Makes Us Wings (2003), Rich Forever (2003), Full Streets Beauty (2004), Believe in Love Believe in Miracles (2004), Traces of Meaning (2004), House of Life Full of Luck (2005), Liberating Happiness (2006), Enlightenment on the Journey (2006), With Heart to the Highest Place (2007), Symphony Within (2009), Enlightenment on the Journey (2010), Compassion (2013), Songs of Peace (2015). Compassion (2013), Songs of Peace (2015).)
  • Gedong Bagoes Oka  + (Gedong Bagoes Oka embas ring Karangasem, BGedong Bagoes Oka embas ring Karangasem, Bali, 2 Oktober 1921. Ida inggih punika tokoh, intelektual, miwah cendekiawan ring revolusi Hindu miwah gerakan anti-kekerasan ring Indonésia. Ida embas antuk wastan Ni Wayan Gedong saking pasangan I Komang Layang miwah Ni Komang Pupuh. Gedong malajah ring Yogyakarta. Ring kota punika dane banget kasuecanin antuk nilai-nilai demokrasi miwah kapatutan. Raris dane masekolah ring sekolah menengah Kristen ring Bogor. Ring warsa 1941, Gedong mawali ka Bali tur ngajahin ring Sekolah Lanjutan Atas ring Singaraja. Ring warsa 1964, Gedong ngamolihang gelar sarjana muda saking Universitas Udayana, Bali. Ida raris ngajahin basa Inggris ring Fakultas Sastra Universitas Udayana ring warsa 1965-1992.</br></br></br>Gedong makurenan sareng I Gusti Bagoes Oka. Dané ngamolihang akéh pisan dukungan miwah dukungan rohani saking rabinnyané, sané sareng-sareng ngajiang tur ninutin ajah-ajahan Gandhi. Gedong sampun ajeg ngamargiang ajah-ajahan Mahatma Gandhi ring kauripannyané. Ida raris ngwangun Ashram Gandhi ring Denpasar miwah Candidasa, Karangasem, Bali. Gedong masawitra becik sareng Gus Dur miwah Romo Mangunwijaya sané sareng-sareng ngajuang nilai-nilai perdamaian miwah kemanusiaan. Gedong padem ring tanggal 14 November 2002. Wajahnyané kaunggahang ring cap sané kawedar ring Indonésia.hang ring cap sané kawedar ring Indonésia.)
  • CITRA NEGATIF GEN Z  + (Gen Z utawi Zoomers inggih punika anak sanGen Z utawi Zoomers inggih punika anak sane lahir ring tahun 1997-2012. Sawireh Gen Z lahir ring zaman modern gen z biase teken teknologi teknologi sane sampun maju handphone, laptop, vr(virtual reality),Ai. Nanging teknologi teknologi ento sane ngeranayang gen z polih citra sane negatif, wenten gen z sane terlalu berpatok ring teknologi teknologi ento ngeranayang gen z dadi generasi sane males, lianang ken ento akeh mase masyarakat ngorang gen z nike generasi sane sopan santunyane kurang. </br> Citra Citra Negatif Gen Z wenten sane lianan, inggih punika</br>1.GEN Z TERLALU AMBISIUS</br>-Ambisius nike becik nanging yen terlalu ambisius ambisi niki ngidang ngranayang gen z terpuruk</br>2.DEMEN HAL INSTAN</br>-Kebanyakan Gen Z demen hal hal sane instan, ento nyidang ngeranayang gen z engsap teken pentingnyane proses</br>3.MEDIA SOSIAL</br>-Gen z generaai sane sangat berpatok teken media sosial, di zaman jani pasti akeh anak sane ngelah media sosial post foto, video, lan status, sosial media patuh teken pedang bermata dua, sawireh baek pianak sane ngidang nepuk identitas pribadi anak. </br> Nike Beberapa Citra Negatif Gen Z selain sisi negatif nike Gen z mase polih sisi positif.Gen Z niki termasuk generasi sane kreatif,akeh anak sane dueg nganggen sosial media lan terkenal nganggen video videone.media lan terkenal nganggen video videone.)
  • Genah sané ageng mawit saking genah sané alit.  + (Genah sané ageng mawit saking genah sané aGenah sané ageng mawit saking genah sané alit.</br></br>indonesia inggih punika negara sane mabinayan baik suku, agama, ras, lan antar golongan keberagaman punika ngaryanin indonesia negara sane sugih ring sumber daya alamnyane saking akehnyane keberagaman sane kalintang indah pikobetnyane taler kalintang akeh, akeh pisan masyarakat sane kirang pendidikan saking dini, ring masa mangkin akeh pisan rerama sane mangkin nenten masekolah nyantos jenjang sekolah menengah atas utawi lulus sarjana taler wenten sane nenten masekolah mawinan rerama akeh nenten prasida mendidik sareng anak antuk becik santukan punika rerama mendidik antuk cara ipun padidi sakadi sering mamunyi pianak kantos ngecag anak antuk punika akeh siswa sane nyontoang lan nganutin parilaksana reramannyane punika miwah parilaksana punika taler nglaksanayang paindikan sane pateh ring sekolah punika sane ngawinang pendidikan indonesia merosot</br></br>Punika mawinan pendidikan punika mabuat pisan majeng ring makasami krama sané wénten ring Indonésia, akéhan makasami karakter sisia sané wénten ring sajebag Indonésia becik pantaraning sisia sareng guru utawi guru taler prasida pantaraning timpal-timpal karakter sisia puniki pacang ngwangun jati diri sisia becik ring ngwangun pakéling sisia nanging nénten makasami sisia nganutin uger-uger becik minab jati diri sisia karusak santukan suasana utawi pergaulan ring sekolah sané kirang becik akéh sisia sané kapanggihin ring sajebag Indonésia, manut data sané kamedalang olih worldtop20.org ngamedalang peringkat pendidikan ring Indonésia banget urati Indonésia magenah ring peringkat 67 saking 209 negara ring sajebag jagaté, antuk akéh pikobet sané kapanggihin patut kagaliang napi mawinan sisia kirang wicaksana miwah akéh sané nglawan guru miwah pamréntah napi mawinan patut urati indiké punika</br></br>antuk akéhnyané pikobet ring Indonésia sané mabinayan puniki iraga pinaka warga sekolah sadar yéning kalugra sekadi puniki maka iraga pinaka generasi muda patut nyujur program nasional inggih punika Indonésia emas 2045, nénten perlu antuk hal sané ageng iraga cukup antuk ngawit saking hal sané alit akéh program sané prasida kamargiang ngawit saking hal sané alit pisan sané sering katemuin ring jumah, sekolah, utawi ring masyarakat inggih punika sampah, sampah marupa sampah utawi barang sané nénten madué nilai fungsi utawi prasida kabaos barang sané nénten mawiguna akéh pisan siswa sané nénten madué akal anggén ngentungang sampah sembarangan ngawit saking ring sor méja, ring arep kelas, ring jamban, miwah genah sané nénten patut kaanggén ngentungang sampah, antuk akéhnyané siswa sané ngamargiang hal punika ngawinang lingkungan iraga nénten séhat, kotor, napi malih antuk akéhnyané siswa ring lingkungan sekolah sané ngawinang sampah makebul ring galahé sané sampun lintang, yadiastun sampun kaélingang mangda nénten ngentungang sampah sembarangan.</br></br>antuk pikobet sané akéh punika iraga pinaka warga SMA Negeri 3 Kuta Selatan ngambil tindakan antuk ngaryanin tim bebas sampah antuk cara nyortir sampah antuk antuk ngepah sampah manut jenisnyané, antuk puniki iraga ngaptiang mangda samian siswa sadar ngutang sampah ring genahnyané miwah manut kategori sampahnyané soang-soang, nanging sayangnyané santukan kirangnyané pendidikan sané becik miwah antuk sikap sané katampi ri tatkala siswa kantun kapelajahin ring jumah ngawinang program puniki nénten mamargi becik banyk siswa sané wantah ngutang sampah lan nénten nyortir ipun becik sekadi ngenahang sampah organik ring non-organik, antuk punika iraga pinaka tim ngundang miwah malaksana ring langsung ngolah sampah, antuk paripolah sané kamargiang iraga prasida ngempati siswa antuk nyortir sampah manut kategori antuk ngawujudin kabersihan ring sekitar lingkungan iraga warga SMA Negeri 3 Kuta Selatan makarya sareng plastic exchange kota kidul antuk ngwantu</br></br>antuk akéhnyané pikobet sané wénten ring Indonésia iraga sampun mresidayang muputang pikobet sampah yadiastun nénten sampurna, kantun akéh sampah sané kasebar nanging iraga antuk kesadaran antuk ngentungang sampah ngentungang sampah antuk nyortir dumun sadurung rauh ka tongos sampah miwah kaproses becik, iraga taler meled nyihnayang sekolah sané disiplin becik saking segi pendidikan miwah etika, utaminnyané ring ngentungang sampah antuk paripolah punika iraga meled nyihnayang indonesia emas 2045 santukan yéning nénten ngawit saking sané alit punika sané ageng nénten prasida mamargit punika sané ageng nénten prasida mamargi)
  • Panglalah saking krama sané kirang wikan ring pengelolaan sampah  + (Genah sané resik pacang ngawinang iraga raGenah sané resik pacang ngawinang iraga rahayu, nyaman, lan trepti. Yening iraga nguratiang tur nglimbakang indik sane kirang becik ring genah-genah punika, iraga marasa nenten becik nguratiang genahe punika. Nenten wantah punika, taler iraga nenten purun nampekin. Santukan ambunnyane tan becik.</br></br>Nenten nyaga palemahan minakadi ngutang sampah ngawag-ngawag prasida ngawinang tanahe cemer. Polusi ring tanah ngawinang entik-entikan miwah mikroorganisme padem, tanah nénten subur, utawi tanah sané madaging racun sané ngawinang tetanduran sané mentik nénten becik kaanggén olih manusa.</br></br>Kesadaran indik kabersihan ring krama kantun kirang. Yadiastun sampun prasida nyaga kebersihan ring angga sarira miwah ring kulawarga, sakéwanten akéh taler krama sané nénten nyaga kebersihan ring genah ipuné soang-soang. Pinaka imba, kramané ngutang plastik permen ring genah sané nénten patut. Dadosipun, laksana sane alit punika pacang ngawinang anake tiosan taler pacang nglaksanayang paindikan sane pateh. Indayang kayunin yéning ring margi utawi ring taman, wénten dasa utawi duang dasa diri anaké ngentungang plastik permen ngawag, punika ngawinang genahé punika cemer.</br> </br>Limbah punika madué dampak sané nénten prasida katepasin, ngawit saking dampak majeng ring i manusa pinaka sang sané ngawetuang limbah miwah ring palemahan sané prasida ngawinang bencana alam. Tan wenten anak sane andelin, mungguing manusane punika nyabran rahina ngardi paindikan sane tan patut. Limbah sane nenten kaicalang sekadi patut pacang ngawetuang pikenoh sane kaon majeng ring i manusa, i manusa pinaka penghasil sampah patut pisan ngatur sampah becik utawi paling nenten sane pinih sadarana nanging madue pikenoh sane ageng inggih punika ngutang sampah ring genahnyane. Ngiring ngawit mangkin jaga karesikan genah soang-soang antuk nenten ngutang luu ngawag-ngawag. Mangda jagate setata resik tur lestari.g. Mangda jagate setata resik tur lestari.)
  • Bali Matangi anggen Pariwisata Digital Berbasis NFT  + (Gering agung Covid-19 sane panglahlah tambGering agung Covid-19 sane panglahlah tambis gumine makasami rumasuk Bali ngicenin asil sane ageng, pamekas ring paletan pariwisata sane dados dwara sane mautama ring perekonomian Bali. Raos puniki kasokong olih pangindarat akeh wisatawan sane lunga ke Bali ring warsa 2020 saakeh 82,96% sane ngawinang industri pariwisata nenten mrasidayang nglimbakang bisnis pariwisatanyane. </br>Sakemaon, kasus puniki tenten sepatutnyane nyurudang manah sajebag parajana ring Bali antuk nangiang pariwisata Bali. Silih sinunggil alternatif sane dados kalaksanayang inngih punika adaptasi industri pariwisata olih teknologi sane mangkin rame karaosang, Non Fungible Token (NFT). NFT wenten anggen kasturiang majeng ring aset padruwenang pereragaan utawi kelompok sane madue abah unik, nenten prasida matukar, lan wenten nilainyane. Adaptasi ring teknologi puniki pangacepnyane dados sekadi pensaur ring rasa bungeng antuk wisatawan mangkin, sekadi aman lan aluh.</br>Model bisnis ring pariwisata nganggen platform NFT puniki tambis mirip sareng sistem voucher ring industri pariwisata. Nanging, mangda keamanan lan pengangge sane aluh, platform puniki jagi kadukung olih teknologi blockchain. Blockchain kaaptiang dados ngicenin rasa aman antuk konsep desentralisasi sane saratang majeng ring makudang pihak sane dados blockchain punika.</br>Pemerintah pamekas ring Dinas Pariwisata banget kaaptiang dados validator ring pengelola industri pariwisata sekadi pesanggrahan, akomodasi, kuliner, lan sane tiosan sane madue komitmen antuk ngawangun ekosistem pariwisata Bali madasar digital. Majeng ring wisatawan, NFT puniki dados katumbas sekadi kupon sane dados katukar utawi kaadol malih ring embad galah sane sampun katentuang olih pengelola industri pariwisata.</br>Sampun dawegnyane iraga sareng-sareng antuk ngawaliang kejayaan pariwisata Bali antuk leketing angga ring teknologi. Sawireh niki nenten ja malarapan antuk kebijakan pemerintah, kémaon tiang, ragane, lan iraga sareng sami!maon tiang, ragane, lan iraga sareng sami!)
  • Luhu Ten Luwih  + (Gianyar inggih punika silih sinunggil kabuGianyar inggih punika silih sinunggil kabupaten sane wenten ring pulo Bali. Gianyar kaloktah nyantos ring dura sangkaning keseniannyane. Nika mawinan Gianyar kaloktah nyantos ring dura negara ngantos mangkin. Gianyar akeh pesan madue adat miwah istiadatnyane. Minakadi, kesenian, tradisi, lan sane liananan. Sakawanten sane ngaenang mahan sebet sangkaning kabecikan Gianyar puniki. ring silih sinunggil genah-genah sane nenten wenten sane ngurusang sane ngeranayang genah punika romon nenten becik kapanggihin. Akehnyane wenten luhu ring margi utawi genah-genah tiyosan utawi tempat umum. Uling alit iraga sampun malajah ring puri suang-suang yening ngutang luhu, kutang ring genah luhu utawi temat sampah. Nyantos mangkin kari akeh anake sane ngutang luhu ngawag-ngawag. Yening orahang sube je aluh sakewanten yening laksanayang keweh pisan. Napi mawinan? Ritatkala irage lakar ngentungin luhu, nanging neten nepukin tongos luhu, aluh sajan liman irage ngawag ngentungan luhu punika, irage tusing mikir yening ngutang luhu ngawag-ngawag napi pikobetnyane. Akeh kari manggihin anake ngentungang luhu ring jlinjingane apang aluhang apang paekan. Wenten masih anake sane ngentungang luhu ring paumahan sane nenten wenten sane nongosin utawi umah kosong. Yening sesai kekene sinah kota Gianyar lakar panggihine ulian romon. TPA (Tempat Pembuangan Akhir), inggih punika tongos ngentungan luhu ane paling akhir, ring genah punika sinah sami luhune mapunduh dados siki, matumpuk-tumpuk nyantos cara gunung. Akeh pesan mobil-mobil sampah ane teke sewaine, kanti para buruhnyane keweh. Yening terus kene luhu-luhu punika lakar dados pikobet.Yening sekadi tityang, tityang madue pamargi sane becik utawi solusi, inggih punika ;</br></br>1. Ngenahang tongos luhu utawi tong sampah ring tongos-tongos sane akeh pengunjung, sakadi halte bis, peken, pasih miwah tongo-tongos sane tiyosan.</br>2. Ngelaksanayang program, milah luhu ring desa utawi banjar. Ring program niki sabilang umah sapatutnyane ngemilah sane encen sampah organik sane encen sampah an-norganik. Sampah an-organik sane dados ka daur ulang dados nika abe ke tongos daur ulang, miwah sampah organik, nika dados kaolah ados rabuk olih suang-suang desa pakraman.</br>3. Nyobiahang ring para sisya sami ring sekolah antuk ngabe tongos ngajeng miwah nginum sakeng jumah.</br>4. Nyalanang 3R, inggih punika Reuse Reduce Recycle, reuse inngih punika nganggen barang utawi luhu sane dados kaanggen malih. reduce inggih punika ngirangin luhu sane sekali pakai utawi limbah, miwah recycle inggih punika luhu sane dados kadaur ulang.</br>5. Ngalaksanayang karesikan palemahan sareng para yowana miwah para sisya ring sekolah sarahina. Ngalaksanayang karesikan punika ring genah-genah umum minakadi ring segara, tempat rekreasi sane tiosan. Mangda sakancaning genah-genah punika setata resik tur asri</br></br>Inggih kadi punika pemargi sane prasida aturang tityang antuk pikobet puniki. Sekancan pemargi puniki nenten prasida mamargi antar yening nenten wenten kesadaran ring dewek soang-soang. Yening nenten iraga, Sira malih sane lakar ngejaga lingkungan puniki?. Lingkungan sane kedas inggih punika lingkungan sane sehat kedas inggih punika lingkungan sane sehat)
  • NGIRING RESIKANG LAN LESTARIANG JAGAT GIANYAR  + (Gianyar pinaka sinalih tunggil kabupaten rGianyar pinaka sinalih tunggil kabupaten ring Bali. Ring Gianyar makeh wenten genah wisata sane sampun kaloktah ring manca negara rauhin ke dura negara umpamin ipun ring Ubud, para tamiu jagi malancaran ke tongos bojog sane kabaos Mongkey Forest, ring Tegalalang para tamiu sane rauh mrika jagi malancaran ke Cekingan irika wenten carik sane trepti matereg, ring Tampak Siring wenten pura Tirta Empul sane pinaka genah malukat lan ngrastiti bakti ring Ida Sang Hyang Widhi, ring Sukawati makeh wenten pragina taler pangrajin sane makarya kerajinan minakadi barong, togog, tapel miwah sane tiosan. Sami kecamatan sane wenten ring Gianyar madue kaluihan sane praside nudut manah wisatawane pacang rauh ke Bali.</br></br>Tiosan punika Kabupaten Gianyar sampun kaloktah ring Bali pinaka Kota Seni, akeh krama nyane sane meled mlajahin seni lan tradisi Bali sane pinaka warisan leluhur sane patut keajegang. Sakewanten kawentenan Seni lan budaya puniki nenten sida lempas ring keasrian lan karesikan palemahnnyane. Ring aab jagate sekadi mangkin karesikan puniki manados pikobet sane nenten prasida kalaliang, makeh krama sane ngawag ngutaang luu, ngawag munggel taru, sane ngawinang jagate romon. Duaning kadi asapunika kawentenan nyane, yening nenten gelis kauratiang kemanah antuk titiang pariwisata ring gianyar pacang sayan rered, pacang kemad manah para wisatawan mancanegara jagi rauh malih mriki ke Gianyar. Sane mangkin punapi antuk ngupapira jagat Gianyar mangda setata resik lan lestari ida dane?</br></br>Ida dane sareng sami, iraga pinaka preti sentanan jagat Bali patut setata ngupapira keasrian miwah kasucian palemahan, antuk nenten ngawag ngutang luu, iraga patut mekarya genah ngutang luu ring suang-suang pakarangan, luu punika mangda kapisahang sane organik lan anorganik. Luu organik mangda kadadosang kompos, luu anorganik patut kaolah malih, umpami ipun anggen prabot utawi kerajinan. Taler mangda nenten ngawang munggel taru, ngelaksanayang upacara sane matetujon ngupapira entik-entikan inggih punika ritatkala tumpek uduh.</br></br> Sujatinnyane guru wisesane ring Bali pamekasnyane ring gianyar sampun nguratiang indike punika, kemaon kantun akeh krama sane nenten uning utsaha napi sane patut kamargiang ritatkala jagi ngresikin palemahan. Kamanah antuk titiang, guru wisesane patut ngemargiang parikrama lan widya tula ngenenin indik utsaha ngolah luu lan kautaman nyaga palemahan majeng ring paiketan krama istri PKK saantukan luu punika makehang mawit saking paumahan, taler iraga sareng sami patut setata ngelingang kulawarga lan semeton mangda nyaga keasrian palemahan, mangda nenten jagat gianyar romon. Manut ring gatra ring DPUPKP sane kawedar olih KLHK pamargi sane prasida kamargiang sajeroning ngolah luu umpami ipun ring suang-suang Desa mangda kekaryanin genah ngolah sampah umpami ipun ngolah luu organik antuk uled maggot sane prasida ngolah sampah organik tur dados kaanggen kompos lan dados icen siap miwah kedis. Niki prasida ngicenin pabuat ring widang ekonomi. Tiosan ring punika sampunang taler ngawag nunjel luu, santukan prasida ngawinang udara cemer.</br></br>Iraga pinaka krama Bali patut pisan setata nguratiang karesikan palemahan sane pinaka Ibu pertiwi sane ngicenin iraga merta. Yening wewidangan iraga sampun resik tur asri sinah iraga sareng sami pacang kenak lan rahayu, turmaning prasida nyujur kehuripan sane shanti jagathita, jagat landuh, sukerta, miwah sutrepti.ta, jagat landuh, sukerta, miwah sutrepti.)
  • Mangdane Ipian I Anak Nenten Padem  + (Gizi, inggih punika kruna sane sampun ketaGizi, inggih punika kruna sane sampun ketah kauningin lan sering kapiragi nanging , napike sami sampun nguningin artinyane? Manut KBBI, Gizi inggih punika ajeng-ajengan sané utama sané kaperluang anggén pertumbuhan miwah kesehatan angga. Genah nutrisi puniki banget kaperluang olih pianak sane mayusa GoldenAge inggih punika yusa 0-5 tiban kantos masa pertumbuhan anak alit.</br>Ajengan sané madaging nutrisi sakadi Vitamin A, Vitamin B, Vitamin C, Vitamin D, Vitamin E miwah nutrisi sané tiosan mabuat pisan ring anak alit sané kantun ring masa pertumbuhan. Nanging yening anak alit kantun ring yusa Golden egg, pastika anak alit during mresidayang milin ajengan sane madaging nutrisi. Punika mawinan guru rupaka patut praktiyaksa ring ajengan, alit-alite druwene.</br>Golden egg inggih punika masa sané pinih mabuat pisan sané patut kauratiang olih para guru rupaka, santukan ring masa puniki perkembangan puniki buat pisan ring i pianak. Wenten penelitian sane maosang yening 50% kawagedan manusa sampun kawangun ritatkala mayusa petang tiban. Ring masa puniki, perkembangan alit-alite kauratiang pisan, santukan rikala nutrisi nenten jangkep, alit-alite puniki pacang keni panyungkan sané mawasta Stunting.</br>Stunting inggih punika pikobet sané ageng pisan ring Indonésia, Utamanyane ring Kota Denpasar stunting ring warsa 2023 presentase anak alit sané keni stunting ngantos 20%. Stunting, silih sinunggil pikobet sané banget mabuat ring anak alit miwah reramannyané. Rikala alit-alite keni stunting, akeh pisan pikobet sane pacang nibenin ipun, taler ring genah ipun meneng. Ring kasuen suen, prasida madados penyakit ring otak, ngawinang otaknyané nénten prasida nglimbak, metabolisme awaknyané nénten mamargi becik, miwah fisiknyané ngreredang. Rikala alit-alit ring Kota Denpasar sayan akéh keni Stunting, sapunapi panglimbak pariwisata, pendidikan, miwah sané tiosan ring kota Denpasar prasida mamargi becik? Indiké punika pacang ngawinang akéh parindikan ring Dénpasar, taler ring Bali.</br>Akeh pisan pidabdab sane prasida kamargiang anggen ngicalang stunting, nanging yening iraga nyingakin ring kahuripan sarahina, sane pinih becik kalaksanayang inggih punika ngawerdiang rerama alit-alite indik nutrisi ngawit saking mobot nyantos embasnyane. Yening rerama sampun uning indik nutrisi, nincapang program posyandu ring makudang-kudang genah punika silih sinunggil sane patut kautsahayang santukan posyandu dados media sane raket ring Krama. Sasampun iraga nyingakin ring kauripan sarahina, iraga pacang prasida nyingakin ring widang teknologi.</br>Santukan alit-alite mangkin sampun canggih pisan ring teknologi, program pendidikan berbasis game dados silih tunggil sané banget ngwantu ngirangin stunting ring kota Denpasar. Dijake iraga ngaryanin game edukasi sane interaktif lan sane ngawinan anak alite seneng tur ngajahin indik nutrisi sane becik lan praktik kesehatan majeng ring alit alit lan rerama. Yening game puniki sida mikobetin parilaksanan alit alit druwene punika pacang kaicen wates galah miwah patut kauratiang olih rerama antuk pamargi verifikasi sané patut kamargiang olih reraman ipune. Aplikasi puniki nénten ja wantah ngicénin paplalianan kémanten, nanging taler ngicénin platform pendidikan indik nutrisi miwah kaperluan nutrisi anak alit sané prasida kawacén miwah ngicengin poin, poin punika yening katukar sida manados jinah olih reraman ipuneukar sida manados jinah olih reraman ipune)
  • Gong Legendaris Buleleng Buung Masolah  + (Gong Legendaris Buleleng Buung Masolah Gong Legendaris Buleleng Buung Masolah </br></br></br>Om Swastyastu,</br>Bali kalotah ring dura nagara santuka Bali madue seni lan budaya sane adhi luhung. Sinalih tungil ring Kabupaten Buleleng wenten naler seni tradisional sane pinih kuno sane sering kasengguh Gong Kebyar. </br>Daweg wanti warsa Kota Singaraja ring rahina Saniscara Tanggal 30 Maret 2024 magenah ring Lapangan Bhuana Patra Singaraja wenten kahanan pikobet rikalaning Sekaa Gong Kebyar Legendaris Eka Wakya Banjar Paketan lan Sekaa Gong Kebyar Legendaris Jaya Kusuma Desa Jagaraga nenten kayun jagi masolah santukan wenten pauwahan dudonan acara sane nadak sara kasobyahang olih prawantaka wanti warsa Kota Singaraja.</br>Saantukan pauwahan galah masolah sane lami lan nenten pastika ngawinang kobet ring kayun. Dadosnyane Sekaa lan Pregina punika budal lan nenten kayun masolah. Pauwahan galahe punika, kadi rasayang nenten ngutamayang kesenian tradisional lan ngincitang para pragina seni tradisional.</br>Nepasin indike puniki, tityang ngaptiang mangda sasolahan seni tradisional keincen galah lan genah masesolahan, miwah nenten kedadosang siki sareng seni modern. Sajabe punika pemerintah kabupaten Buleleng mengutamayang kesenian tradisional, ngicenin galah lan genah mesolah. Sinalih tunggil sane ngawinang Bali lan Buleleng utamanyane wantah seni budaya sane kadruenang sane prasida kalontah kedura Negara.</br>Pemerintah Kabupaten Buleleng mangda nenten surut-surut ngicenin galah lan genah miwah ngutamayang kesenian tradisional. Iraga sareng sami sumangdenya maderbe rasa banggi dados krama saantukan ring Kabupaten Buleleng akeh madue pragina lan seni tradisional sane adhi luhung. Pemerintah Kabupaten Buleleng naler ngicenin galah lan genah mesolah majeng ring seniman tradisional ring Buleleng miwah nabran warsa ngawentenang pecentokan-pecentokan seni tradisional mangda nudut kayun para yowana miwah para pragina ngrajegang lan ngawerdiang seni budaya sane wenten ring Kabupaten Buleleng.</br>Inggih wantah asapunika tityang prasida ngawedar kawentenan kahanan rikalaning wanti warsa Kota Singaraja. Kirang langkung antuk sasuratan tityang, tityang nunas ageng sinampura. </br>Om Santih Santih Santih Om.ng sinampura. Om Santih Santih Santih Om.)
  • Herman Neubronner van der Tuuk  + (H.N. Van der Tuuk inggih punika silih sinuH.N. Van der Tuuk inggih punika silih sinunggil panginkin Museum Gedong Kirtya, sareng Ida I Gusti Putu Djelantik. Dané mupulin akéh pisan tetamian lontar kuna tur dokumentasi sejarah Bali daweg jaman kolonial, sané raris kapiara tur kasalin ring aksara Latin nyantos mangkin. Sangkan utsahan dané nglestariang tetamian lontar punika, i raga nyantos mangkin prasida mikolihin pikayun luur sané kametuang olih para leluur Baliné dumunan.</br></br>Ngubu ring panepi Singaraja, Tuan Dertik (kénten dané kasambat), tresna pisan sareng kabudayaan Bali. Sujatiné, dané dados silih tunggil angga misionaris Belanda sané madué tetujon ngobah wargi Baliné dados umat Kristen. Raris, sasampun dané meneng ring Bali, dané ngon pisan sareng kaluihan kabudayaan tur kaluuran tetamian panglingsir Baliné. Irika raris dané nyesel. Dané ngirim surat ring manggala misionaris ring Belanda, mangda misionarisasi ring Bali nénten kalanturang.</br></br>Pikayun dané sané pinih ageng inggih punika ngaryanin kamus Kawi-Bali. Sakéwanten, dané gelisan séda ring warsa 1894 ring Surabaya. Penelitian tur pikayun dané ngajegang tetamian sastra Kawi-Bali punika raris kalanturang olih para sarjana sané lianan, minakadi Zoetmulder, Robson miwah sané tiosan, sané prasida ngaryanin kamus Jawa Kuna-Indonesia tur Jawa Kuna-Bali, ngajangkepin pangaptin dané Tuan Dertik.</br></br>Kaketus saking budaya.wordpress.comrtik. Kaketus saking budaya.wordpress.com)
  • Permasalahan mendesak yg harus di selesaikan pemimpin  + (Halo semeton-semeton, sapunapi kawentenan Halo semeton-semeton, sapunapi kawentenan semeton? Dumogi iraga sareng sami prasida nyarengin pemilu ring tanggal 14 Pébruari 2024 punapi semeton sareng sami sampun sedia jagi milih calon wakil presiden? Raris sapunapi pikobet sané pinih mabuat sané patut katangkepin olih pamucuk Bali sané jagi rauh?</br> </br> Mangda uning indiké punika, wénten makudang-kudang pikobet sané kajudi olih krama Indonésia pinaka pikobet sané mabuat pisan sané patut kapuputang olih pamimpin nasional ring limang warsa sané jagi rauh.</br> Pemimpin sané kasengguh prasida dados pamimpin pamréntahan sané kantun mamargi mangkin utawi sané pacang kapilih ring pemilihan 2024 sané jagi rauh.</br></br> Pikobet kapertama sané kajudi mabuat pisan antuk kapuputang inggih punika pengendalian pangargan kebutuhan pokok, sané kapilih 36,9% saking makasami responden.</br></br> Kaping kalih, ngrereh pakaryan utawi ngirangin kawéntenan pengangguran, sané kapilih olih 17,7% responden. Kaping tiga, korupsi sane sampun ical 7,1 persen. Puniki wantah tigang pikobet sané pinih utama sané kabaos indik uratian politik.</br></br> "Penyingkiran pangargan kebutuhan pokok pinaka pikobet sané pinih utama manut krama. Salanturnyane indik pengangguran, kemiskinan miwah pemberantasan korupsi", tulis Indikator Politik dalam laporannya.</br></br> Kaping pat, nincapang sektor pertanian 3,4% miwah kaping lima, nincapang pertumbuhan Usaha Mikro, Kecil, miwah Menengah (UMKM) 3,2%. Sisanyané, kagenahang ring grafik ring baduur miwah titik ring sor.</br></br> Para pamilet inggih punika samian wargi ring Indonésia sané madué hak milih ring pemilihan umum, inggih punika para pamilet sané sampun mayusa 17 warsa utawi langkung, utawi sampun makurenan ri tatkala survei kamargiang. Sampling nganggén metode multistage random sampling.</br></br> Puniki wantah dasa pikobet sané mabuat pisan sané patut kapuputang olih para pamimpin nasional ring limang warsa sané jagi rauh:</br></br>Ngaturang pangargan kebutuhan pokok 36,9% saking total responden</br>Ngripta pakaryan/Nyarangin pengangguran 17,7%</br>Ngurangan kakirangan pangan 10,6%</br>Pemberantasan Korupsi 7,1%</br>Nglimbakang sektor pertanian 3,4%</br>Nincapang panglimbak UMKM 3,2%</br>Pamargin pikolih 3,1%</br>Keamanan/ketertiban 2,7%</br>Ngamecikang kualitas pendidikan 2,3%</br>Ngicalang parilaksana sané nénten patut 1,4%icalang parilaksana sané nénten patut 1,4%)
  • "Masalah Kepemimpinan Di Bali"  + (Harepang ring para pawiyatan Bali, krama, Harepang ring para pawiyatan Bali, krama, lan para pemangku adat. Ane suba nyaksiang prasida, inggih punika masalah kapemimpinan waras nenten mapastiti ring Bali. Kekasihé, punika karena krisis kepercayaan ring pamimpin waras dados mungkur ring nglaksanayang diumumkanne. Dewek punika, kamargiang krama Bali suba sampun ngalamanin timpal-timpal ring pamerintah waras malali, waras inginah ngalih tunggil panglimbak ring pariwisata, budaya, lan lingkungan.</br> Titiang mateges, silih tunggil pemimpin Bali mamurda mara, mangda makarya ring pangawit waras utama. Nyidayang pemerintahan waras nglaksanayang tatujon waras sejaba-jabane, nganutin aturan-aturan waras pateh. Ngajeng-ajengin pamrentah waras mawali ané, makarya kaluwargané ring lingkungan sosial lan bantuan sosial dados tatujon waras musti ngenalinang.</br> Pangawit waras kaanggen, tetepin suba nenten dados timpal waras lingsir. Nika ngupaminin para pemimpin Bali keni masehehanga ngiringang pararemaja kaanggen waras terang marupa utawi pangawit waras keni. Ring ajengan pamimpin waras keni punika, titiang mapineh maturang paica, waras utama patut kaajengang dados panglimbak pariwisata, ngalaksanayang parajanane ring pamarentahan waras anggen makeh sakadi majeng ring dhatu lan lingkungan.</br> Nika, yening punika dados makarya waras sami, ring permasalahan punika ngatenin indik ring pemimpin Bali kaaptiang tityang dados silih tunggil para wewidangan waras prasida ngamolihang solusi waras becik ring masa depan Bali.g solusi waras becik ring masa depan Bali.)
  • Gde Hariwangsa  + (Hartanto alias Gde Hariwangsa embas ring SHartanto alias Gde Hariwangsa embas ring Surakarta, warsa 1958. Sampun meneng ring Bali saking warsa 1980-an. Dané sampun nyurat puisi saking SD. Kakawiannyané kawedar ring Bali Post, Nusa Tenggara, Suara Karya, Suara Pembaharuan, Tempo, Hai, Ceria, Basis, Femina, Wanita Indonesia, miwah Jurnal Kebudayaan CAK. Buku puisi tunggalnyané mamurda Ladrang (1995). Puisinnyané taler kapupulang ring buku Dendang Denpasar, Nyiur Sanur (2012), Ibunda Tercinta (2021). Dané taler nyurat buku seni rupa, minakadi Arie Smit Memburu Cahaya Bali (2000), Siluhet Perempuan (2000), Tree of Life (2018). Sané dumun makarya dados wartawan ring majalah Matra. Raris ida dados petani ring Bali utara.a. Raris ida dados petani ring Bali utara.)
  • Naiknya Harga BBM  + (Hormat kami ring juri. Ring kala puniki, Hormat kami ring juri.</br></br>Ring kala puniki, kita pacang ngadepi kenaikan harga bahan bakar minyak. Kenaikan puniki pasti pacang nenten iraga, tur pacang mapupulangang dampak ring ekonomi lan pangidupan iraga ring sehari-hari. Kekalih iraga sane katebayan ring sisan kenaikan harga minyak, lan kita pacang kaicen ngrancang cara nglestariang dampak puniki.</br></br>Ring mawastaang parindikan puniki, iraga patut nganggenin nalar, nyusun rencana keuangan sane mapinunas, lan ngaturang cara nglaksanayang kenaikan harga minyak ring cara sane wénten. Nganggenin transportasi umum, carpool, utawi ngadepi pola pangidupan iraga puniki bisa dados langkah sane patut ring ngelaksanayang kenaikan harga minyak.</br></br>Nika sami pacang nyambut suksma ring silih tunggilang, iraga tetepa pacang bisa ngelaksanayang pangidupan iraga. Suksma.a ngelaksanayang pangidupan iraga. Suksma.)
  • Masalah yang paling mendesak untuk ditangani oleh para calon pemimpin bali  + (I Dewa Agung Gd Andhika Wahyu Pradanha (13I Dewa Agung Gd Andhika Wahyu Pradanha (13/XI B1)</br> Kadek Dwi Pradhita (28/ XI B1)</br></br>"Apa Masalah Yang Paling Mendesak Untuk Ditangani Oleh Para Calon Pemimpin Bali?"</br>Om Swastiastu,</br> Majeng ring Ida Dane sareng sami sadurung titiang matur amatra, ngiring sareng-sareng nyihnayang rasa pangayubagia majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, sangkaning asung kerta wara nugraha ida, iraga prasida mapupul jagi ngabaosang nganinin indik "Pemerataan Pembangunan Bali Puniki".</br> </br> Pemerataan pembangunan dipengaruhi oleh beberapa faktor, sekadi kebutuhan ekonomi, sosial, miwah politik. Sekadi ring daerah Bali, dimana Bali bagian Utara miwah bagian Barat kari terpencil miwah kesenjangan dibidang ekonomi punika kari sagat jauh tertinggal dengan Bali bagian Selatan. Pangaptin titiang mangda ring manggala Bali sane kapilih ring pemilu 2024 puniki, sumangdane memeratakan pembangunan Bali mangda ekonomi masyarakat Bali meningkat.</br> Ainggih, Ida Dane sareng sami sane dahat wangiang titiang, asapunika manten sane prasida aturang titiang, yening wenten iwang titiang nunas geng rena sinampura majeng ring Ida dane sareng sami, sineb titiang antuk Paramashanti</br>Om Shanti Shanti Shanti Omuk Paramashanti Om Shanti Shanti Shanti Om)
  • I Dewa Putu Mokoh  + (I Dewa Putu Mokoh wantah oka kapertama masI Dewa Putu Mokoh wantah oka kapertama masemeton sareng nenem diri. Dané embas ring Pengosékan, Ubud, 1936. Ajinnyané, Dewa Rai Batuan pinaka undagi miwah pangrawit sané kajanaloka. Biangnyané, Gusti Niang Rai, waged makarya lamak. Dewa Mokoh wantah naenin ngranjing masekolah tigang warsa ring SR, pateh sekadi SD mangkin. </br></br>Dewa Mokoh ngawitin mauruk ngambar daweg mayusa 15 warsa. Nanging, sampun saking alit ngarsayang dados tukang gambar. Ajinnyané ngarsayang mangda Dewa Mokoh magarapan ring umané, ngangonang bébék lan banténg. Manut ring pikayun ajinnyané, ngambar wantah ngutang-ngutang galah turin nénten nekaang jinah.</br></br>Dewa mokoh rikala truna nénten kirangan wiweka. Ri tepengan nénten ibuk magarapan ring sawahé, dané pepes nyilib malali ka jeron uwannyané, I Gusti Ketut Kobot lan I Gusti Made Baret. Dané seneng nlektekang lan angob rikala Gusti Kobot lan Gusti Baret sedekan ngambar. Mawit saking Gusti Kobot dan Gusti Baret akéh mauruk ngambar nganggén teknik tradisional, makadin ipun nyekét, ngabur, ngasir, nyigar, ngontur miwah sané siosan.</br>Dewa Mokoh raris katemu ring Rudolf Bonnet (1895-1978), tukang gambar saking Belanda sané meneng ring Ubud ngawit 1929. Bonnet boya ja sios wantah pamucuk sané ngadegang Pita Maha (1936) dan Golongan pelukis Ubud (1951). Marep ring Bonnet, Dewa Mokoh ketah nyihnayang gegambaran sané muruk saking Gusti Kobot lan Gusti Baret.</br></br>Bonnet raris sane ngurukang Dewa Mokoh guat-guat gambaran modern. Makadin ipun, nguningang warna, nyampuh warna, komposisi, penggalian kreativitas lan prinsip kebebasan rikala ngambar. Bonnet setata nglémékin mangda Dewa mokoh ngarereh kreasi gambaran, néntén setata nulad pamargin Gusti Kobot lan Gusti Baret sané seneng ring tema tradisional.</br>Dewa Mokoh ngamolihang rasa jenar. Rasa sumeken ring manahnyané nyansan mentik. Dane nyansan éling, gegambaran sane becik nenten ja setata ngangén tema Mahabharata lan Ramayana sané ngebekin sahananing widang gambaranné. Dewa Mokoh ngarasayang, gegambaran kadi punika kaangen nyilibang rasa nenten sumeken tukang gambar rikalaning ngarap gegambaran.</br></br>Manut Dewa Mokoh, gegambaran sané becik prasida karuruh ring sakancan sané parek ring tukang gambar, utawi kagambar manut idep lan kayun, tur kawarnain saha kaolah manut widang sané dahat sadarhana. Yén dados tukang gambar rikala ngambar sepatutnyané lepas saking gaguat lan parindik sané mabinayan, taler patut wanen ngaruruh makudang-kudang gaguat anyar.</br>Gelisan enggal, tematik gambaran Dewa Mokoh ngalimbak tur akéh. Dané prasida ngambar indik gaginan ngarahina, taru lan buron, satua, para alit-alit, fantasi, semara, miwah indik sadarhana sane nudut kayunnyané.</br>Ring widang seni rupa di Bali, Dewa Mokoh punika tokoh sané lémpas ring guat utawi singsal. Naenin muruk ring Gusti Kobot lan Gusti Baret, sujatinnyane dané embas saking seni lukis tradisional. Nanging sangkaning, piteket-piteket saking Bonnet lan pasawitrannyané ring Mondo, nika sane mawinan dané ngalimbakang pagenjahnyané malajahang déwek ring seni rupa modern.</br>Parilaksanan Dewa Mokoh kacihnayang pisan ring sakancan gegambarannyané sané ketah kasengguh singsal. Dané nénten kadaut ngambar sarwa mambu dekoratif sane medal saking gambaran tradisional. Sakémaon, malarapan antuk usap-usapan alus, dane prasida nebek ring unteng gambaran (subyek matter) sané kadartayang malarapan antuk indik sané banyol, polos tur dikenkene ngawinang kagiat.</br>Dewa Mokoh sampun makardi panglimbak anyar ring stil gambaran Pangosékan utawi seni gegambaran tradisional sané sampun madué gaguat lan wangun. Madasar antuk kawagedannyané ring teknik tradisional, dané ngolah rarincikan lan tématik sané modérn samaliha sané kontémporer ring widang-widang kanvasnyané. Nanging, guat-guat seni gegambaran tradisional nénten malih kapanggihang ring gambarannyané. Dewa Mokoh maka innovator, pembaharu saha panglimbak seni ngambar ring Pangosékan.</br>Tiosan ring panegara Indonesia, gegambaran Dewa Mokoh taler sampun kapamerang ring dura negara makadin ipun ring Amerika, Australia, Denmark, Finlandia, Belanda, Jerman, Italia, lan Venesia. Warsa 1995, gambaran-gambaran Dewa Mokoh kapamérang nunggal ring Fukoaka Art Museum, Jepang.g nunggal ring Fukoaka Art Museum, Jepang.)
  • IDK Raka Kusuma  + (I Déwa Nyoman Raka Kusuma utawi sané ketahI Déwa Nyoman Raka Kusuma utawi sané ketah kauningin antuk parab IDK Raka Kusuma ring kakawiandané, embas ring Getakan, Klungkung, 21 Novémber 1957. IDK Raka Kusuma sampun seneng nyurat sastra saking ngawitin dados guru ring sekolah dasar. Dané wantah silih sinunggil pangawi sénior sastra Bali modéren (SBM). Dané nyurat makudang-kudang puisi mabasa Bali, satua bawak, esai basa Bali, miwah novélét mabasa Bali. Lianan ring punika, dané taler nyurat puisi, cerpén, lan ésai mabasa Indonésia. Kakawian-kakawian danéné sané mabasa Bali kawedar ring Bali Orti (Bali Post), Médiaswari (Pos Bali), Bali Aga, Jurnal Kawi, miwah Canang Sari. Lan kakawian dané sané mabasa Indonésia kawedar ring Bali Post, Nusa Tenggara, Karya Bakti, Warta Bali, Nafiri, Warta Hindu Dharma, Minggu Pagi, Kedaulatan Rakyat, Mimbar Indonésia, Suara Nusa, Pikiran Rakyat, Suara Karya, Sinar Harapan, Berita Buana, Républika, Singgalang, Analisa, Cak, Kolong, miwah Romansa.</br>Ring sajeroning ngawi sajak mabasa Indonésia dané malajah saking Umbu Landu Paranggi, lan nyurat carita mlajah saking Putu Arya Tirtawirya. Kakawian-kakawian dané sané sampun kacétak dados buku inggih punika:</br>Kidung I Lontar Rograg ( Prosa Liris Basa Bali, 1991,2001)</br>I Balar (2006)</br>Ngambar Bulan (Satua Cutet, 2006)</br>Sang Lelana (Prosa Liris, 2010)</br>Rasti (Novelet, 2010)</br>Bégal (Satua Cutet, 2012)</br>Ngantih Bulan (Puisi, 2013)</br>Batan Moning (Puisi, 2014)</br>Ring warsa 2002 dané ngamolihang Sastra Rancagé antuk baktin ipun ring pangembangan sastra Bali malarapan antuk Majalah Buratwangi lan taler 2011 antuk kakawiannyané sane mamurda “Sang Lelana”. Ngamolihang Penghargaan Widya Pataka saking Gubernur Bali warsa 2012 antuk cakepané sané mamurda “Bégal”. Sareng pangawi saking Karangasem dané ngwangun sanggar sané mawasta Sanggar Buratwangi, lan dané taler dados silih sinunggil pangremba ring sanggaré punika.</br>Sané mangkin dané meneng ring BTN Kecicang Amlapura lan serahina-rahina makarya dados guru ring SD Saraswati Amlapura.rya dados guru ring SD Saraswati Amlapura.)
  • Luwu Plastik  + (I GUSTI AGUNG RAI DARMAYOGA Urati Ring LI GUSTI AGUNG RAI DARMAYOGA </br></br>Urati Ring Luwu Plastik </br></br>Om swastyastu </br>sane wangiang titiyang para angga panureksa, punika taler majeng ring semeton sane tresna sihin titiyang</br></br>pinih ajeng,lugrayang titiyang ngaturang rasa angayubagia majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa sangkaning antuk paswecan Ida titiyang prasida ngaturang unek unek utawi sarin sarin manah titiang ring lomba wikhiton puniki</br></br>ring galah sane becik puniki lugrayang titiyang ngaturang pikobet sane patut kauratian majeng ring pemerintah sane jagi menjabat ring warsa 2024 benjang. Pikobet sane jagi kaaturang titiyang inggih punika ngenenin indik luu plastik sane prasida kaangen tuah apisan. Mangkin ring jagat bali puniki sampun ketah luwu luwu plastik sane mekacakan ring margine utawi ring celabah,tukad punika taler ring segara.apang nenten benjang pungkur pikobel luu plastik niki ngaenang penyakit utawi bencana sane tiosan minakadi banjir miwah kebakaran minakadi ring tpa suwung lan tpa mengwi.Titiyang nunas majeng ring pemerintah mangde jakti nguratian pikeboet luu niki,mangde ngerereh solusi sane becik.Baik marupa teknologi pengolahan sampah minakadi ring singapur utawi ngicen penyuluhan( sosialisasi ) pengolahan luu plastik dados kerajinan tradisional sane madue nilai jual tinggi.</br></br>Inggih punika manten titiyang prasida matur ring wikithon puniki,ritatkala wenten atur titiyang sane nenten manut ring kayun, titiyang nunas geng rena sinampura titiyang puput antuk parama santih </br>Om santih santih santih om parama santih Om santih santih santih om)
  • I Gede Ardhika  + (I Gede Ardhika embas ring Singaraja, Bali,I Gede Ardhika embas ring Singaraja, Bali, 15 Pébruari 1945. Ida inggih punika Menteri Kebudayaan miwah Pariwisata Républik Indonésia ring Kabinet Gotong Royong (2001-2004). Dané inggih punika silih tunggil alummater STIA LAN, Bandung. Sadurung dados menteri, dane sampun makarya dados Direktur Akademik Perhotelan miwah Pariwisata Sahid (1988-1991), Sekretaris Ditjen Pariwisata (1996-1998), Dirjen Pariwisata, Departemen Pariwisata, Seni miwah Budaya (1998-2000), Wakil Ketua Badan Pengembangan Pariwisata miwah Kesenian (2000). Dané naanin ngamolihang Penghargaan Bintang Mahaputra Adipradana saking Pamaréntah Indonésia. Ida seda ring Bandung, 20 Pébruari 2021.. Ida seda ring Bandung, 20 Pébruari 2021.)
  • I Gede Robi Supriyanto  + (I Gede Robi Supriyanto embas ring Palu, SuI Gede Robi Supriyanto embas ring Palu, Sulawesi Tengah, 7 April 1979. Ida inggih punika musisi, aktivis sosial miwah lingkungan, miwah petani organik. Dané pinaka vokalis miwah silih tunggil pangadeg grup musik Navicula. Robi sampun ngawakilin Indonésia ring ajang Asia 21 Young Leader sané kaaturin olih Asia Society ring warsa 2016 antuk maosang indik kawéntenan ipun ring widang pertanian organik. Ring widang musik, dané ngamedalang makudang-kudang single, minakadi Kisah Secangkir Kopi (2014), Freedom Skies (2014), Kids (2016), Metamorfosa Kata (2016), Open Road (2018), Biarlah Terjadi (2018), Wujud Cinta (2021).iarlah Terjadi (2018), Wujud Cinta (2021).)
  • I Gedé Putra Ariawan  + (I Gedé Putra Ariawan embas ring Désa BanjaI Gedé Putra Ariawan embas ring Désa Banjar Anyar Kediri, Tabanan, tanggal 16 Juni 1988. Dané muputang studi S-1 né ring UNDIKSHA-Singaraja ngambil Jurusan Pendidikan Bahasa lan Sastra Indonesia warsa 2010 lan ring warsa 2014 dané muputang studi S-2 ring Pascasarjana UNDIKSHA. Sané mangkin dané makarya dados guru Bahasa Indonésia ring SMAN 1 Kediri.</br></br>Kakawiannyané sané marupa satua cutet, opini bawak, artikel lan puisi kamuat ring Bali Orti (Bali Post), Média Swari (Pos Bali), Majalah Éksprési, lan Majalah Satua. Dané sampun ngamedalang cakepan marupa pupulan satua cutet sané mamurda “Ngurug Pasih” warsa 2014 lan ngamolihang hadiah Sastra Rancagé 2015. Ring tanggal 30 Januari 2016 dané dados pembicara ring acara Sandyakala #49 sané kaadaang olih Bentara Budaya Bali.</br>Niki wantah kakawiannyané sané mamurda “Sanggulan” sané naanin kamuat ring rubrik Media Swari (Pos Bali) rahina Redite 10 Januari 2016. (Pos Bali) rahina Redite 10 Januari 2016.)
  • I Gusti Ayu Bintang Darmawati  + (I Gusti Ayu Bintang Darmawati utawi ketah I Gusti Ayu Bintang Darmawati utawi ketah kauningin Bintang Puspayoga, embas ring Denpasar, 24 November 1968. Ida inggih punika Menteri Empowerment Wanita miwah Perlindungan Anak ring Kabinet Indonésia sané kasengguh maju ring pimpinan Présidén Joko Widodo. Ida inggih punika anak istri kapertama saking Bali sané kapilih dados menteri.</br></br>Ida malajah ring SMA 3 Denpasar. Raris dané nglanturang masekolah ring Universitas Ngurah Rai, Dénpasar. Dané ngamolihang gelar Master ring Studi Budaya ring Universitas Udayana, Denpasar.</br></br>Sadurung dados menteri, dané ngawitin karirnyané antuk nyarengin acara Puteri Indonesia 1992 sané ngewakilin propinsi Bali tur ngamolihang jayanti ka-2. Ida taler kasub pinaka atlit tenis meja. Ida ngamolihang PB Perwosi Table Tennis Championship ring Oktober 2010 ring GOR Sumantri Brojonegoro, Jakarta. Dané kadadosang Ketua Umum Asosiasi Tenis Meja Indonésia (PTMSI) ring Provinsi Bali ring periode 2010-2014. Ida taler ngawentenang kejuaraan tenis meja pantaraning krama banjar PKK ring Kota Denpasar duk warsa 2002.jar PKK ring Kota Denpasar duk warsa 2002.)
  • I Gusti Ayu Agung Mas Triadnyani  + (I Gusti Ayu Mas Triadnyani, embas ring JakI Gusti Ayu Mas Triadnyani, embas ring Jakarta duk warsa, 2 Desémber 1967. Dané pinaka pangawi lan dados dosén ring Fakultas Ilmu Budaya Universitas Udayana. Dané ngamolihang gelar Magister lan Doktor ring widang ilmu Sastra ring Universitas Indonesia (UI). Tiosan ring nyurat puisi, dané taler pepes makarya kajian ngenénin indik sastra modern, mikadin ipun: “Perempuan Bali di Mata Oka Rusmini: Telaah terhadap Karya-Karya Kreatifnya” (penelitian Kajian Wanita, 2008) lan “Kolaborasi Budaya Masyarakat Tradisional dengan Budaya Modern dalam Drama Tuyul Anakku karya W.S.Rendra” (Penelitian Prodi Sastra Indonesia, 2012). Dané ketah kajudi dados panureksa makudang lomba indik Sastra, makadin ipun maka panuréksa Duta Bahasa Provinsi Bali, tur dados panuréksa ring lomba nyurat kakawian. Dané taler pernah nerbitang buku sane mamurda, “ Book Mencari Pura” (2011), “Book Aku Lihat Bali” (2015).ura” (2011), “Book Aku Lihat Bali” (2015).)
  • I Gusti Ayu Putu Mahindu Dewi Purbarini  + (I Gusti Ayu Putu Mahindu Déwi Purbarini, SI Gusti Ayu Putu Mahindu Déwi Purbarini, SS, embas ring Tabanan, 28 Oktober 1977. Ngeranjing Kuliah Sastra Indonésia ring Fakultas Sastra Universitas Udayana Dénpasar kantos puput tur polih gelar sarjana sastra (SS) Indonésia, 8 Méi 2004. Puisin-puisinnyané kamuat ring Tabloid Wiyata Mandala, Bali Post, Majalah Buratwangi, Canang Sari. dané naenin dados cover majalah Gumi Bali “Sarad” (édisi no.19, Juli 2001). Taler kamuat ring buku “Bali Tikam Bali” kakawian Gdé Aryanatha Soéthama ring kepik (halaman) 86 sané mamurda ‘Cuntaka’ Luwes Saja (hal.87). Mangkin dados dosén Sastra Indonésia ring IKIP PGRI Dénpasar muang FKIP Mahasaraswati Dénpasar. Risamping ngemong dados pangemban majalah sastra remaja “Akasa”, Sanggar Sastra Remaja Indonesia (SSRI) Bali ring Tabanan.</br></br>“Apang ja Bisa Masekolah” satua bawak (cerpén) ragané polih juara harapan I pacentokan nyurat satwa Bali sajebag Bali (1994). “Lombok Yang Bali” satua bawak indik papelesiran pacentokan saking Bali Post, polih juara II (1995).</br>“Dara Dalam Botol Perahu”, juara harapan I pacentokan nyurat puisi sawewengkon Bali ring ‘Pekan Orientasi Kelautan’ Dénpasar (1999). Puisin ragané “Bulan di Kamar Transparan” munggah ring “Antologi Puisi Getar II”, Kota Batu, Malang (1996). Lian ring punika pupulan puisi dané sané ngaenggahang murda “Bulan di Kamar Transparan” kamedalang olih Pusat Balai Bahasa Dénpasar (2006). Ngelantur pupulan Puisi Bali anyar mamurda “Taji”, sané kaarsayang olih majalah sastra Bali anyar “Buratwangi”</br></br>Ngawi Sastra Indonésia marupa puisi lan cerpén ngawit ring majalah Era SMP Negeri 2 Tabanan (1989-1991). Ketua Rédaksi majalah Widya, SMA Negeri 2 Tabanan (1994-1995). Dados Staf Rédaksi majalah Kanaka, Fakultas Sastra lan tabloid UKM Akademik Universitas Udayana Dénpasar (1996-1997). Nyarengin diklat Jurnalistik ring Dénpasar, Yogyakarta lan Malang (1995, 1996, 1997). Sejaba punika nanin sareng Sanggar Purbacaraka. Paling ngelangenin rikala masa TK lan SD (1982-1988) sering masolah ring TVRI Dénpasar sajeroning acara “Aneka Ria Safari Anak-anak Nusantara.”ra “Aneka Ria Safari Anak-anak Nusantara.”)
  • I Gusti Bagus Sugriwa  + (I Gusti Bagus Sugriwa embas ring BungkulanI Gusti Bagus Sugriwa embas ring Bungkulan, Buleleng, Bali, 4 Maret 1900. Ida inggih punika tokoh sané mautsaha ngajegang Agama Hindu ring Bali sané kauningin olih Pemerintah Republik Indonesia. Ida dados tokoh panutan miwah Bapak Peradaban Hindu. Antuk perjuangannyané, Agama Hindu ring Bali resmi kauningin olih pamerintah ring tanggal 5 Séptémber 1958 madasar Surat Keputusan Menteri Agama RI.</br></br>Dané taler urati ring panglimbak kawagedan masekolah. Dané naenin ngajahin ring Sekolah Rakyat ring Bungkulan, raris ngajahin ring Sekolah Rakyat ring Jinengdalem, Buleleng, 1921. Dané dados Kepala Sekolah Vervogcshool ring Kubutambahan warsa 1935. Dane taler naenin ngurukang basa Jepang ring makudang-kudang sekolah.</br></br>Ring warsa 1946 ida dados anggota Dewan Perjuangan Républik Indonésia. Kapedulian ida ring kemerdekaan Indonésia ngawinang ida kacepeng olih Belanda ring warsa 1948. Ring warsa 1950, ida kapilih dados anggota Dewan Pamaréntah Daérah Bali.</br></br>Dané naenin dados pemimpin redaksi Majalah Damai sané kamedalang olih Yayasan Kebhaktian Pejuang ring Denpasar. Ring warsa 1957, ida kaangkat olih Présidén Soekarno dados anggota Dewan Nasional sané kawangun pinaka lembaga penasihat kabinet présidén miwah anggota DPA perwakilan Hindu Bali.</br></br>Warsa 1970, dané ngajahin ring lembaga Pendidikan Dwijendra, Perguruan Rakyat Saraswati, Pendidikan Guru Agama Hindu Negeri (PGAHN) sané selanturnyané dados IHDN Denpasar. Lianan ring dados guru, dané taler nyurat makudang-kudang cakepan sané mapaiketan sareng Agama Hindu, sakadi Sutasoma, Dwijendra Tatwa, Pelajaran Agama Hindu Bali, Ilmu Pedalangan/Pewayangan.</br></br>Dané seda ring warsa 1973. Antuk éling ring jasa-jasa agengnyané, wastannyané kaabadikang dados kampus Universitas Hindu Negeri I Gusti Bagus Sugriwa Denpasar (sadurungnyané IHDN Denpasar). Ida taler kaabadiang dados patung sané mangkin ngadeg ring arep kampus punika.né mangkin ngadeg ring arep kampus punika.)
  • I Gusti Gde Raka  + (I Gusti Gde Raka inggih punika politikus II Gusti Gde Raka inggih punika politikus Indonésia saking Bali. Ring masa Jepang, dané makarya ring baga Kemakmuran miwah salanturnyané ring Perbendaharaan. Ring sasih Séptémber 1945, dané kadadosang Kepala Perbendaharaan Provinsi Sunda Kecil Pamaréntah Républik Indonésia. Saking Maret 1946 ngantos Juli 1949, dané kaambil olih tentara Belanda. Ring sasih Juli 1949, dané kamedalang, lunga ka Yogyakarta tur makarya dados ahli Kepala Keuangan ring Kementerian Keuangan RI. Saking Nopémber 1949 ngantos Pébruari 1950, dané kaangkat dados Inspektur Kepala Keuangan miwah anggota Badan Pengawasan Keuangan miwah Pembangunan wakil Golongan Sunda Kecil.ah Pembangunan wakil Golongan Sunda Kecil.)
  • I Gusti Gedé Djelantik Santha  + (I Gusti Gedé Djelantik Santha wantah silihI Gusti Gedé Djelantik Santha wantah silih sinunggil pangawi sénior sané nindihin sastra Bali Modéren. Dané embas ring Désa Selat Karangasem, tanggal 12 Agustus 1941. Sampun seneng ngripta sastra daweg kantun masekolah ring Sekolah Rakyat (1949). Djelantik Santha ngripta makudang-kudang puisi, satua cutet, miwah novél, lan sampun ngamedalang makudang-kudang cakepan marupa novél lan pupulan satua cutet. </br></br>Warsa 1979 satua cutet dané sané mamurda “Gamia Gamana” polih juara II mengarang cerpen rikala Pésta Kesenian Bali. Warsa 2001 dané ngamolihang penghargaan cakepan saking Majalah Sarad antuk dédikasiné ring sastra Bali modéren. Warsa 2002 dané ngamolihang hadiah Sastra Rancagé antuk novél sané mamurda “Sembalun Rinjani.” Lan warsa 2003 dané taler polih juara harapan II ring lomba penulisan novel sané kaselenggaraang olih Bali Post antuk novél sané maurda “Di Bawah Letusan Gunung Agung”. Cakepan-cakepan sané sampun kamedalang luiré:</br></br>Tresnané Lebur Ajur Setondén Kembang (Novél, 1981),</br>Sembalun Rinjani (Novél, 2000),</br>Gitaning Nusa Alit (Novél, 2002),</br>Di Bawah Letusan Gunung Agung (Novél mabasa Indonésia, 2003),</br>Suryak Suwung Mangmung (Novél, 2005),</br>Benang-Benang Samben (Novél, 2014),</br>Vonis Belahan Jiwa (Novél mabasa Indonésia, 2015),</br>Kacunduk ring Besakih (Pupulan Satua Cutet, 2015).</br></br>Niki wantah silih sinunggil kakawian dané sané marupa satua cutet mamurda “Majogjag.”ané marupa satua cutet mamurda “Majogjag.”)
  • I Gusti Ketut Jelantik  + (I Gusti Ketut Jelantik embas ring TukadmunI Gusti Ketut Jelantik embas ring Tukadmungga, Buleleng, warsa 1800. Ida mawit saking Karangasem, Bali. Ida dados patih ring Kerajaan Buleleng. Ida mimpin pasukan Buleleng nglawan penjajahan Belanda ring Perang Bali I, Perang Jagaraga, miwah Perang Bali III, sané mamargi ring warsa 1846 ⁇ 1849. Perang punika kakawitin santukan pamréntah kolonial Hindia Belanda meled ngicalang Hak Tawan Karang sané berlaku ring Bali, inggih punika hak antuk raja-raja sané berkuasa ring Bali antuk ngambil kapal sané kandas ring perairan nyané miwah makasami isinnyané.</br></br></br>I Gusti Ketut Jelantik gugur ring Perang Bali III. Ida seda ring Bukit Bale Pundak, Kintamani, Bali, warsa 1849. Antuk jasa-jasanyané nglawan penjajah Belanda, dané kanikayang dados Pahlawan Nasional Indonésia ring tanggal 14 Séptémber 1993l Indonésia ring tanggal 14 Séptémber 1993)
  • I Gusti Ketut Pudja  + (I Gusti Ketut Pudja (19 Méi 1908 ⁇ 4 MéiI Gusti Ketut Pudja (19 Méi 1908 ⁇ 4 Méi 1977) inggih punika pahlawan nasional Indonésia saking Bali. Ida nyarengin ring sajeroning ngarumusang negara Indonésia malarapan Panitia Persiapan Kemerdekaan Indonésia (PPKI) sané ngewakilin Sunda Kecil (mangkin Bali miwah Nusa Tenggara). Dané taler nyarengin ring pangrumusan naskah proklamasi ring umah Laksamana Maeda. Ida raris kaangkat Soekarno dados Gubernur Sunda Kecil ring tanggal 22 Agustus 1945.</br></br>Pudja embas ring tanggal 19 Mei 1908 ring Singaraja, Bali. Ring warsa 1934, dané lulus saking perkuliahan Rechtshoogeschool ring Batavia (Jakarta). Ring warsa 1935, dané ngawitin makarya ring Kantor Residen Bali miwah Lombok. Ring warsa sané salanturnyané, dané kagenahang ring Raad Van Kerta, sané duk punika kantor pengadilan ring Bali. Dané sareng maperang nglawan penjajah Jepang. Ida nitahang para truna-trunane mangda ngicalang sanjata Jepang sane daweg punika kantun wenten ring Bali. Ida sampun kaambil olih tentara Jepang ring panguntat warsa 1945.</br></br>Pudja seda ring tanggal 4 Mei 1977 ring Jakarta. Antuk jasa ida, Présidén Soeharto ngicénin Pudja penghargaan Bintang Mahaputra Utama. Ring warsa 2011, Pemerintah Républik Indonésia ngangkenin Pudja pinaka pahlawan nasional. Ring tanggal 19 Désémber 2016, antuk jasa-jasanyané, Pemerintah Républik Indonésia ngabadikan Pudja ring jinah logam pecahan siu rupiah.Pudja ring jinah logam pecahan siu rupiah.)
  • I Gusti Ngurah Made Agung  + (I Gusti Ngurah Made Agung embas 5 April 18I Gusti Ngurah Made Agung embas 5 April 1876 indik jagi Raja Bdung sane ke VII lan jagi tokoh pahlawan perjuangan sane nentang utawi tusing demen teke pemerintah hindia belanda ring bali I Gusti Ngurah Made Agung sampun keangkat dados pahlawan nasional infonesia olih Presiden Joko Widodo pinanggal 5 november 2015. Ida nentang penjajah dura negara hindia belanda saking karya-karya sastra nyane indik punika geguritan dharma sasana, niti raja sasana, nengah jimbaran, kidung loda, kekawin atlas miwah geguritan hredaya sastra.awin atlas miwah geguritan hredaya sastra.)
  • I Gusti Ngurah Putu Wijaya  + (I Gusti Ngurah Putu Wijaya utawi sane ketaI Gusti Ngurah Putu Wijaya utawi sane ketah kasengguh Putu Wijaya wantah silih tuggil budayawan sastra Indonesia sane sampun ngamedalang kirang langkung 30 novel, 40 naskah drama, sawatara panyiuan cerpen, panyatusan essai, artikel lepas lan kritik drama. Putu Wijaya taler ngawi scenario film lan sinetron.</br></br>Putu wantah oka kaping untat saking pasemetonane lelima sane mawit saking aji asiki lan masemeton sareng tiga saking Ibu. Dane meneng ring kompleks perumahan ageng, irika meneng wenten 200 warga, sane keluargane nampek yadian doh, taler madue kasenengan mamaca. Budayawan sane madue ciri nganggen capil pet putih kaaptiang prasida dados doktr olih ajinnyane, I Gusti Ngurah Raka, pensiunan punggawa sane gemes yening mretein oka. Nanging Putu seneng tur oneng ring sastra, basa lan asta bumi. Cerpennyane kapertama mamurda “ Etsa” kawedar ring harian suluh Indonesia, Bali.</br></br>Dane nyolahang drama kapertama rikala kari SMA. Ring dramane punika Putu sane maka sutradara lan dados pemainnyane kasarengin antuk sekaannyane sane kawangun ring Yogyakarta. Risampune tutug 7 warsa ring Yogyakarta, dane raris magingsir ka Jakarta lan majangkepan sareng teater kecil. Selanturnyane sareng teater Mandiri sane kajujukang ring warsa 1971, madasar antuk konsep “bertolak dari yang ada (matungkalik saking sane wenten)”.</br></br>Ceciren sasuratan novel Putu Wijaya nenten ja matiosan saking ceciren nyuratang drama. Sekadi ring pakardin dramanyane, ri sajeroning novel dane taler nganggen gaya objektif maka bantang satua lan akeh madaging punggelan-punggelan wicara, enteg ring ngimbayang, lan basannyane lengut. Putu dahat nuekang mapineh katimbang kahanannyane. </br></br>Penggemar gendingan dangdut, rock, klasik pakardin Bach utawi Vivaldi puniki teleb rikala manyurat, dados sutradara film lan sinetron miwah teater. Kasarengin teaterne punika, Putu sampun nyolahang lelampahan di Indonesia yadian ring dura negara. Bilih-bilih sampun ngamolihang makudang-kudang penghargaan antuk kakawian sastranyane.ng penghargaan antuk kakawian sastranyane.)
  • I Gusti Putu Bawa Samar Gantang  + (I Gusti Putu Bawa Samar Gantang embas ringI Gusti Putu Bawa Samar Gantang embas ring Tabanan, Tegal Belodan 27 Séptembér 1949. Ajin dané mawasta I Gusti Gedé Pegug lan biang dané Gusti Ayu Nyoman Rerep. Ajin dané wantah pregina lan ring jaman Belanda menados tentara Gajah Merah NICA. Samar Gantang ngeranjing ring SR (Sekolah Rakyat) warsa 1955 ring Pengabetan, Dauh Pala, Tabanan lan tamat warsa 1963. Nglanturang ring SMP 1 Tabanan, lan ngawit punika dané seneng ngwacén cakepan sastra. Ngawit nyurat sastra Bali modéren lan Indonésia, warsa 1968 daweg kantun ngeranjing ring SMA Tabanan (mangkin SMAN 1 Tabanan). Warsa 1973 dané dados guru honorér ring SMP Harapan, lan dané taler dados guru ring SMP TP 45 (sampun nénten wénten), SMPN 3, SMP Pemuda, SMP Dharma Bhakti, lan SMPN 2 Tabanan. Warsa 1974, dané dados guru tetep ring SMP Negeri 2 Tabanan lan ngajahin mata pelajaran seni lukis.</br></br>Kakawiannyané kawedar ring koran Bali Post, Nusa Tenggara, DenPost, Warta Minggu, Santan, Simponi, Swadesi, Suara Karya, Sinar Harapan, Media Indonesia, Karya Bhakti, Suara Nusa, Fajar, Zaman, Top, Aktuil, Sarwa Bharata Eka, Varianada, Canangsari, Buratwangi, Merdeka Minggu, Baliaga, Taksu, lan Majalah Éksprési.</br></br>Dasa warsa nagingin siaran ngwacén puisi ring RRI Studio Dénpasar, Menara Studio Broadcasting, Cassanova, Kini Jani Tabanan. Mamargi saking Tabanan ka Dénpasar setata ngalinggihin sepéda ontél. Tiosan ring punika taler polih uleman saking LIA Surabaya utawi PPIA, Museum Bali, IKIP Saraswati, Balai Budaya Dénpasar, STSI Surakarta, STSI Dénpasar, ISI Yogyakarta, Taman Izmail Marzuki, Gallery Nasional Jakarta, lan Yayasan Hari Puisi. Dané taler polih uleman ngwacén puisi ring Malaysia lan Singapura warsa 1986. Ring Tabanan dané ngwangun Sanggar Pelangi warsa 1976 lan sané mangkin magentos aran manados Sanggar Sastra Remaja Indonésia (SSRI) Bali sané nglimbakang sastra Bali modéren lan Indonésia ring para sisia SD, SMP, SMA/SMK lan anom-anomé sané oneng sastra.</br></br>Ngamolihang juara I nyurat puisi sa-Bali warsa 1979, juara pacentokan nyurat puisi nasional ring Yogyakarta warsa 1982, delapan besar pagelaran sastra ring Taman Ismail Marzuki warsa 1989, juara I nyurat puisi pariwisata sané kalaksanayang olih Yayasan Komindo Jakarta warsa 1991, ring sastra Bali ngamolihang piagam tanda kehormatan Satya Lencana Karya Satya, juara I nyurat puisi; ésai; tembang macepat; sa-Bali warsa 2000 lan 2001, penghargaan “CAKEPAN” warsa 2001 saking Majalah Sarad tur ngamedalang pupulan puisi sané mamurda “Aab Jagat”, lan Penghargaan Sastera Rancagé 2003.</br>Cakepan sané sampun kamedalang wiadin madaging kakawian dané luiré: Hujan Tengah Malam (1974), Kisah Sebuah Kota Pelangi (1976), Kabut Abadi (1979) sareng Diah Hadaning, Antologi Puisi Pendapa Taman Siswa Sebuah Episode (1982), Antologi Puisi Asean (1983), Antologi Puisi LIA (1979), Kalender Puisi (1981), Antologi Festival Puisi XI PPIA (1990), Spektrum (1988), Taksu (1991), Antologi Potret Pariwisata dalam Puisi (1991), Antologi Puisi Kebangkitan Nusantara I (1994), Antologi Puisi Kebangkitan Nusantara II (1995), Antologi Puisi Kidung Kawijayan (1995), Antologi Puisi Kebangkitan Nusantara III (1996), Antologi Puisi Pos Nusantara Lokantara (1999), Aab Jagat (2001), Perani Kanti (2002), Onyah (2002), Somya (2002), Sagung Wah (2002), Macan Radén (2002), Berkah Gusti (2002), Sang Bayu Telah Mengiringi Kepergiannya (2002), Puisi Modré Samar Gantang (2002), Antologi Puisi HP3N Nuansa Tatwarna Batin (2002), Bali sané Bali (Pupulan Durmanggala, 2004), Awengi ring Hotél Séntral (2004), Pakrabatan Puisi Tegal DIHA Tebawutu (2004), Kesaksian Tiga Kutub (puisi lan cerpén, 2004), Léak Raré (2004), Léak di Bukit Pecatu (2005), Léak Satak Dukuh (2006), Ketika Tuhan Menyapaku (2006), Dipuncakmu Aku Bertemu (2008), lan Jangkrik Maénci (2009).</br></br>Dané kasub antuk puisi modré, sané ngawinang sang sané nonton teleb jagi nyaksiang. Kakawian dané akéhan nganggén tema-tema mistik sakadi “léak”, lan indiké puniki prasida kapanggihin ring cakepan-cakepan dané sané mabasa Bali sekadi ring cakepan Léak Kota Pala, Puisi Modré Samar Gantang, Léak Bukit Pecatu, Jangkrik Maénci, miwah sané lianan.ecatu, Jangkrik Maénci, miwah sané lianan.)
  • I Ketut Alon  + (I Ketut Alon (1932 - 1993) inggih punika sI Ketut Alon (1932 - 1993) inggih punika silih tunggil pematung sané embas ring Banjar Tarukan, Désa Mas, Ubud, Bali. Ida malajah ngukir ring Ida Bagus Nyana. Dané akéh makarya patung kayu sané madaging tema pewayangan (Mahabarata miwah Ramayana) miwah taler tema-tema kauripan sadina-dina sané sifatnyané humanis. Karya-karyané akéh kakoléksi olih wisatawan mancanegara. Dané sampun kaundang antuk pameran ring Jepang duk warsa 1981, 1982, miwah 1985.</br></br>Duk warsa 1968, dané ngwangun ( I Ketut Alon Balinese Art Shop & Wood Carver) sané selanturnyané magentos dados Galeri Alon duk warsa 1991. Galeri punika magenah ring Jalan Raya Mas, Ubud miwah kapimpin olih silih tunggil okannyané, I Kadek Ariasa. Ring galeri punika taler wénten Sanggar Githa Ariswara sané karintis ring warsa 2000 miwah bergerak ring widang seni tari miwah tabuh sané wénten ring sor Yayasan I Ketut Alon. Yayasan puniki taler ngwangun Taman Pendidikan Sarin Rare sané akéh ngamargiang widang pendidikan seni majeng alit-alité.iang widang pendidikan seni majeng alit-alité.)
  • I Ketut Aryawan Kenceng  + (I Ketut Aryawan Kenceng embas ring Banjar I Ketut Aryawan Kenceng embas ring Banjar Bendul, Klungkung pinanggal 22 Désémber 1959. Puput Masekolah saking SD kantos SMA ring Klungkung. Dané polih ngranjing ring Fakultas Sastra Inggris Universitas Udayana wantah limang seméster, lantas dané ngrereh pangupajiwa ring séktor pariwisata ring kota Dénpasar.</br>Dané nyurat puisi basa Bali wiadin basa Indonésia. Puisi basa Indonésiané kawedar ring Bali Post, Shymponi, lan Swadési. Puisi basa Bali dané kawedar ring Bali Orti (Bali Post), lan Médiaswari (Pos Bali). Dané sampun ngamedalang cakepan puisi basa Bali modéren, luir ipun:</br>Beruk (2014)</br>Bikul (2014)</br>Bubu (2015)</br>Rwa Bhinéda (2015)</br>Niki wantah silih sinunggil puisi kakawiannyané sané mamurda “Pis”, lan “Carik” sané kawedar ring cakepan pupulan puisi Bali anyar dané sané mamurda “Beruk (2014)”ali anyar dané sané mamurda “Beruk (2014)”)
  • I Ketut Eriadi Ariana  + (I Ketut Eriadi Ariana embas ring Bangli, wI Ketut Eriadi Ariana embas ring Bangli, warsa 1994. Mangkin dané muputang studi pascasarjana ring Prodi Magister Linguistik Konsentrasi Wacana Sastra, Fakultas Ilmu Budaya, Universitas Udayana. Kesehariannya inggih punika jurnalis miwah penyarikan ring Pura Ulun Danu Batur, Désa Adat Batur, Bangli (saking 8 Januari 2020). Makudang-kudang puisi mabasa Bali miwah ésai-ésayanyané kawedar ring média massa minakadi Tatkala.co, Media Bali, Pos Bali, Suara Saking Bali, miwah Majalah Nuansa Bali. Puisi mabasa Bali kawedar ring antologi tunggal Ulun Danu (2019). Sasuratannyané taler kawedar ring cakepan pupulan sesuratan sareng-sareng sakadi Prabhajnyana: Mozaik Kajian Pustaka Lontar Universitas Udayana (2020), Jurnal Sastra Gocara Prodi Sastra Jawa Kuno Universitas Udayana, miwah Sarasastra: Pusparagam Pemikiran Kebudayaan Bali (2020). Salanturnyané, cakepan esai tunggal kapertama sané mamurda Ekologisme Batur (2020). Ida naenin dados Sekretaris DPK Peradah Indonesia Badung (2016-2017), sadurungé kadadosang Ketua DPK Peradah Indonesia Bangli (2018-2021). DPK Peradah Indonesia Bangli (2018-2021).)
  • I Ketut Sadia  + (I Ketut Sadia, meneng ring br. Pekandelan,I Ketut Sadia, meneng ring br. Pekandelan, Batuan, Sukawati, Gianyar, Bali. Dané muruk ngambar ring I Wayan Taweng (bapa) lan I Wayan Béndi (bli). Dané pisarat ring paméran ring dura negara lan ring panegara Indonesia. Minakadinnyané ring Museum Arma, Museum Puri Lukisan, Museum N eka, Museum Nasional Jakarta, Singapore art Museum, Tempera Art Museum, Finlandia, Fukuoka Art Museum, lan KBRI Washington DC. Pernah taler penghargaan Jakarta Art Award 2008, Finalis Jakarta Art Award (2010, 2012), finalis UOB Painting Of The Year (2012, 2013, 2014).B Painting Of The Year (2012, 2013, 2014).)
  • I Ketut Sandika  + (I Ketut Sandika embas ring Désa Nyalian, KI Ketut Sandika embas ring Désa Nyalian, Klungkung, Bali 11 Pébruari 1988. Dané mlajah ring IHDN Denpasar. Dané nyurat buku indik kearifan lokal miwah budaya Nusantara, utaminnyané Bali. Dané seneng mlajahin ilmu mistik Bali malarapan antuk kajian-kajian ring naskah-naskah kuno, utaminnyané naskah-naskah mabasa Jawa Kuno. Asil paplajahannyané kasurat ring makudang-kudang buku, minakadi "Tantra, Ilmu Kuno Nusantara", "Siwa Tattwa, Ajaran Spiritual Leluhur Nusantara", "Sedulur Papat, Kalima Pancer, Ilmu Rahasia Kelahiran dan Kematian" , "Pendidikan Menurut Veda" .an Kematian" , "Pendidikan Menurut Veda" .)
  • I Ketut Tjekeg  + (I Ketut Tjekeg, embas ring Banjar Tarukan,I Ketut Tjekeg, embas ring Banjar Tarukan, Désa Mas, Ubud, 25 Januari 1942. Ida inggih punika silih sinunggil tokoh penting ring Désa Mas, Ubud, sané akéh ngicénin kontribusi majeng ring panglimbak désa. Saking alit dané sampun aktif ring widang seni, minakadi maplalian drama, makarya patung miwah ukiran, taler aktif ring makudang-kudang organisasi. Dané muputang sekolah PGAA Hindu Dwijendra ring warsa 1962. Sempat dados guru honorer Agama Hindu ring SMP Negeri Gianyar. Raris dané dados wartawan ring koran "Suara Indonesia" sané mangkin dados "Bali Post". Dané taler naenin makarya ring Hotel Bali Beach Sanur. Ring warsa 1960-an ida aktif dados pengurus PNI/Front Marhaenis Ranting Mas. Dané sareng ngwangun makudang-kudang organisasi ring Désa Mas, minakadi Persatuan Pelajar Mas (P.P.M.), sekaa teruna/karang taruna, organisasi kesenian Janger, miwah sané lianan. Dané ngamedalang buku Autobiography and Pembangunan Phisik & Mental Spiritual (2022) sané akéh madaging carita indik kahuripannyané miwah sejarah panglimbak miwah panglimbak Désa Mas, Ubud.ah panglimbak miwah panglimbak Désa Mas, Ubud.)
  • I Ketut Wiana  + (I Ketut Wiana, embas ring Dénpasar, 14 SépI Ketut Wiana, embas ring Dénpasar, 14 Séptémber 1945. Dané naenin dados dosén ring Institut Hindu Dharma Negeri (IHDN) Dénpasar. Dané taler aktif ring lembaga Hindu PHDI miwah sering kaundang ngicénin dharma wacana majeng umat Hindu ring makudang-kudang genah ring Indonésia. Lianan saking rajin ngisi rubrik Mimbar Agama Hindu ring Bali Post, dané akéh nerbitang buku sané mapaiketan sareng Agama Hindu, minakadi "Suksmaning Banten", "Melihara Tradisi Veda", "Beragama Pada Zaman Kali", "Tri Hita Karana Menurut Konsep Hindu", "Kasta dalam Hindu". Ida seda ring Denpasar ring tanggal 19 April 2023. ring Denpasar ring tanggal 19 April 2023.)
  • I Komang Alit Juliartha  + (I Komang Alit Juliartha utawi Alit Joule kI Komang Alit Juliartha utawi Alit Joule kémanten, embas ring Bekasi, 15 Juli 1991. Dané alumni saking program studi Pendidikan Bahasa Bali IHDN Dénpasar lan meneng ring Banjar Kubu, Kelurahan Kubu, Kabupatén Bangli. Kakawian-kakawiannyané marupa puisi, satua cutet, lan ésai kamuat ring surat kabar sakadi Bali Orti (Bali Post), lan Média Swari (Pos Bali). Cakepané sané sampun kawedar marupa pupulan satua cutet sané mamurda “Swécan Widhi” warsa 2015 lan ngamolihang hadiah Sastra Rancagé warsa 2016. Warsa 2016 dané ngamedalang cakepan marupa novél sané mamurda "Satyaning Ati". Dané taler prasida kahubungin ring émail: alitjoule@gmail.com. Kakawiannyané taler prasida kawacén ring blognyané alit joule prasida kawacén ring blognyané alit joule)
  • I Made Mangku Pastika  + (I Made Mangku Pastika embas ring Seririt, I Made Mangku Pastika embas ring Seririt, Buleleng, 22 Juni 1951. Ida inggih punika politikus miwah purnawirawan polisi Indonésia. Ida dados anggota Déwan Perwakilan Daérah Républik Indonésia (DPD RI) sané ngewakilin Propinsi Bali saking warsa 2019. Sadurungnyané, dané dados Gubernur Bali kalih periode saking 2008 ngantos 2018. Dané lulus saking Akademi Kepolisian ring warsa 1974. Sané pinih untat dados Komisaris Jéndral Polisi. Dané taler naenin dados Kapolda Bali (2003-2005).ler naenin dados Kapolda Bali (2003-2005).)
  • I Made Sujaya  + (I Made Sujaya wantah silih tunggil dosen tI Made Sujaya wantah silih tunggil dosen tetap ring Prodi Pendidikan Bahasa Indonesia dan Daerah (PBID), Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni (FPBS), IKIP PGRI Bali. Pendidikan S1-nyane kapuputang ring Jurusan Sastra Indonesia, Fakultas Sastra Universitas Udayana, raris ngalanturang pendidikan ring S2 Magister Ilmu Linguistik, Konsentrasi Wacana Sastra, Program Pascasarjana Universitas Udayana. ngawit Agustus 2016 dane ngalanturang malih pendidikannyane ring S3 Program Studi Doktor Ilmu Linguistik, Konsentrasi Wacana Sastra, Fakultas Ilmu Budaya, Universitas Udayana.</br></br>Dane pernah nerbitang kakalih buku inggih punika, “Sepotong Nurani Kuta: Catatan Atas Sikap Warga Kuta dalam Tragedi 12 Oktober 2002” (warsa 2004) lan “Perkawinan Terlarang: Pantangan Berpoligami di Desa-Desa Bali Kuno” (warsa 2007). Sangkaning buku sane kaping kalih dane ngamolihang penghargaan “Widya Pataka” saking Gubernur Bali. ring warsa 2013 dane lan dosen Unud ngamijilang buku sane mamurda “Dinamika Bahasa Media Televisi, Internet lan Surat Kabar.</br></br>Tiosan ring ngamicayang ajah-ajah, dane taler pinaka wartawan miwah editor lepas ring harian Denpost sane mijil ring Denpasar daweg warsa 1999. Dane kasukserahang ngaremba lepihan Sastra lan Budaya ngawit warsa 2005 nyantos mangkin. Taler naenin dados koresponden tabloid pelajar Wiyata Mandala (1996-1999). Dane taler pernah dados kontributor The Jakarta Post samaliha sareng ngaremba lepihan mabasa Bali “Bali Orti” ring Balipost nyabran redite. Sane mangkin taler sareng ngaremba blog “balisaja.com” sane wantah maosang indik Balilisaja.com” sane wantah maosang indik Bali)
  • I Made Suartana  + (I Madé Suartana utawi sané ketah kauninginI Madé Suartana utawi sané ketah kauningin Madé Suar-Timuhun ring kakawian-kakawiannyané embas ring Banjar Tengah, Timuhun, Klungkung, 17 Juni 1987. Dané ngawit nyurat sastra Bali modéren rikala kantun kuliah lan aktif nyurat warsa 2013. Puisinnyané ngawit kawedar ring Bali Orti (Bali Post) bulan April warsa 2013 lan warsa 2014 sampun kawedar ring Médiaswari (Pos Bali). Dados narawakia ring Ubud Writers and Reader Festival 2016.</br></br>Cakepan kapertama sane kamedalang inggih punika buku pupulan puisi Bali sane mamurda "Mlajah", kamedalang olih Pustaka Ekspresi warsa 2014. Warsa 2015 olih penerbit sane pateh, prasida ngmedalang cakepan kaping kalih marupa buku pupulan satua bawak sane mamurda "Book Jaen Idup di Bali", madaging plekutus (18) satua bawak (cerpen).daging plekutus (18) satua bawak (cerpen).)
  • Nyoman Manda  + (I Nyoman Manda wantah oka saking I Wayan DI Nyoman Manda wantah oka saking I Wayan Dadi lan Ni Ketut Puri (makekalih sampun seda). I Nyoman Manda embas ring Banjar Pasdalem, Gianyar pinanggal 14 April 1938. Bapannyane, I Wayan Dadi dugas kantun nyeneng dados polisi Belanda lan memennyane Ni Ketut Puri maasal saking Cemenggaon, Gianyar. I Nyoman Manda manyama sareng kutus lan dane wantah pianak sane kaping tiga. Nanging belinnyane sane paling Wayan lan Made sampun seda rikala dane kantun alit, punika taler arinnyane I Ketut Sada.</br>Rikala kantun alit I Nyoman Manda meneng sareng kaluwargane ring desa palekadane Pasdalem. Daweg punika dane seneng maplalian ring carike sareng sawitrane. Punika taler dane seneng kayeh ka tukade, ngruruh capung, lan ngangonang bebek. Pajalan idupne rikala cerik dane surat ring novel sane mamurda “I Kentung Uling Lodtungkang”. </br>Lantas, I Nyoman Manda masekolah ring SR II Cangkir Tegal Tugu Gianyar warsa 1946 kantos warsa 1952. Risampune tamat, dane ngelanturang masekolah ring SMN Gianyar (mangkin SMP Negeri 1 Gianyar) kantos warsa 1955. Sausan punika dane ngelanturang masekolah ring SMA Negeri Singaraja, nyarengin bapannyane sane pindah tugas ka Singaraja. Tamat SMA Singaraja dane ngelanturang ka B1 Bahasa Indonesia di Singaraja lan tamat warsa 1961 lan langsung dados guru ring SGA Negeri di Selong, Lombok Timur kantos warsa 1964. Warsa 1990 I Nyoman Manda polih gelar sarjana S1 saking Universitas Terbuka.</br>Tigang warsa ngabdi dados guru ring Lombok, I Nyoman Manda mawali ka Bali lan marabian sareng Made Seruti sane makarya dados TK di Gianyar. Risampune makeluwarga dane meneng ring Jalan Majapahit Gang Gunung Agung IV, Banjar Teges Gianyar. Dane maduwe pianak tetiga inggih punika Gede Palgunadi, Kadek Pramesti Dewi, lan Ni Komang Tri Anggreni.</br>Warsa 1964 I Nyoman Manda dados guru ring SMA 1 Gianyar kantos warsa 1986, lan kedadosang kepala sekolah ring SMA 3 Sukawati. Warsa 1995 dane mawali ka SMA 1 Gianyar dados kepala sekolah, lan dane pensiun warsa 1998 risampune dados guru 38 tiban.</br>Warsa 1966 kantos warsa 1977 I Nyoman Manda naanin dados anggota DPRD tingkat II Gianyar, punika taler warsa 1971 kantos warsa 1977 dane dados ketua KNPI Gianyar. Warsa 1974 I Nyoman Manda naanin makarya dados koresponden surat kabar Suara Karya lan nyurat ring Surat Kabar Merdeka, Angkatan Bersenjata, Bali Post miwah Simponi. Rikala pensiun, I Nyoman Manda kantun nyurat lan sareng pangawi lianan sekadi Djelantik Santha, Made Suarsa, Samar Gantang, Made Sanggra (almarhum) miwah sane lianan dados redaktur majalah Canang Sari. Lianan ring punika I Nyoman Manda taler dados silih sinunggil editor lan pangawi ring Bali Post (Bali Orti) dados pangremba Majalah Satua sane ngawedar satua cutet mabasa Bali.</br>I Nyoman Manda wantah pangawi sastra Bali moderen sane produktif. Dane ngawedar kirang lebih kalih kantos limang cakepan sane a warsa napike pupulan satua cutet, novel, wiadin puisi. Bakat dane nyurat embas saking SMA, lan rikala punika akeh kakawiane kawedar ring majalah dinding sekolah. Rikala dados guru SGA Negeri Selong Lombok Timur, I Nyoman Manda mentasang drama kakawiane ring sekolah lan rikala wanti warsa kabupaten Lombok Timur.</br>Rikala pindah ka SMA Negeri 1 Gianyar sasuratan dane nyansan nglimbak. Dane ngawit nyurat cerpen mabasa Indonesia ring majalah wiadin surat kabar sekadi Simponi, Bali Post, Harian Nusa Tenggara, Media Muda Balai Pustaka. Dane taler aktif nyurat artikel budaya ring Mingguan Merdeka Zaman, Suluh Marhaen, lan Suara Karya.</br>I Nyoman Manda taler pepes nglaksanayang pementasan seni ring Balai Seni Toya Bungkah Danau Batur duwen sastrawan Sultan Takdir Alisyahbana. Ngawit warsa 1974 malarapan antuk embasne TVRI I Nyoman Manda mentasang kakawiannyane sareng Sanggar Purnama lan Sanggar Malini.</br>Ring PKB warsa 1995 satua cutetne sane mamurda “Guru Made” polih juara kapertama lomba penulisan cerpen mabasa Bali. Satua cutetne sane mamurda “Togog” polih juara kalih rikala sayembara mengarang cerpen Bali sane kelaksanayang olih Balai Bahasa Singaraja warsa 1977. Naskah drama nyane sane mamurda “Masan Cengkehe Mabunga” polih juara kapertama rikala sayembara penulisan drama sane kaadaang olih Listibiya Bali warsa 1978, miwah novel “Lan Jani” polih juara kalih rikala sayembara sane kelaksanayang olih Lembaga Bahasa Singaraja warsa 1974, lan kawedar marupa cakepan warsa 2002. Lianan ring punika, I Nyoman Manda taler nerjemahang makudang-kudang kakawian sastrawan Indonesia ka basa Bali.</br>Dane taler nyurat autobiografi sane mamurda “Geliat Sastra Nyoman Manda” indik pajalan kepengarangannyane, kakawian-kakawianne, lan penghargaan sane sampun kapanggih. </br>Penghargaan lianan sane sampun naanin kapanggih minakadi juara harapan ring sayembara penulisan naskah drama modern mabasa Bali sane kelaksanayang warsa 1981, dados juara harapan rikala sayembara penulisan naskah drama mabasa Indonesia warsa 1991. Punika taler dane polih penghargaan dados guru teladan warsa 1984, penghargaan Wijaya Kusuma warsa 1994 saking Pemerintah Tingkat II Kabupaten Gianyar sangkaning pengabdiannyane membina lan mengembangkan sastra daerah, warsa 1999 polih kalih penghargaan inggih punika Sastra Rancage lan penghargaan saking Yayasan Saba sastra Bali, warsa 2003 dane malih polih penghargaan sastra Rancage antuk novelne sane mamurda “Bungan Gadung Ulung Abancang” , lan warsa 2008 dane malih ngemolihang penghargaan sastra Rancage antuk novelne “Depang Tiang Bajang Kayang-Kayang”.</br>Kakawian-kakawian sane sampun kawedar olih I Nyoman Manda inggih punika:</br>a. Kakawian marupa novel</br>Kasih Bersemi di Danau Batur (1981)</br>Sayong (1999)</br>Kenang Indah di Toya Bungkah (2002)</br>Manah Bungah di Toya Bungkah (2006)</br>Bunga Gadung Ulung Abancang I, II, lan III (2001)</br>I Kentung Uling Lodtungkang (2002)</br>Gending Pengalu (2007)</br>Nembangang Sayang (2007).</br>Depang Tiang Bajang Kayang-Kayang (2007)</br>Ngabih Kasih ring Pasisi Lebih (2008)</br>Sawang-sawang Gamang (2008)</br>Tresnane Leket-Leket ring Danu Batur (2015)</br>Biyar Biyur ring Pesisi Sanur (2010)</br>Kulkul Bulus (2010)</br>Tyaga Wani Mati (2010)</br>Gending Pengalu (2010)</br>Suara Saking Batukaru (2010)</br>Gusti Ayu Kedangan (2010)</br>Dr. Ratini (2012) </br>Ngrestiti Ati (2012)</br></br>b. Kakawian marupa drama</br>Brantakan (1978)</br>Masan Cengkehe Nedeng Mabunga (1978)</br>Kuuk (1978)</br>Lelakut (1999)</br>Dukana Pujangga (2002)</br>Saat Terakhir (2002)</br>Demo (2003)</br>Sepasrah Kisah di Goa Gajah (2004)</br>Kirana (2005)</br>Dewi Sakuntala</br>Nembang Girang di Bukit Gersang (2008)</br>Mabela Pati (2013)</br>Kuuk (2013)</br>Jepun Putih Akatih (2013)</br>Mulih (2013)</br>Dukana Pujangga (2013)</br>Penggak(2013)</br>Dadi Ati (2013)</br>Jayaprana Layonsari (2013)</br></br>c. Kakawian marupa satua cutet</br>Togog (1977)</br>Hilang (2001)</br>Tali Rapiah (2002)</br>I Kentung Uling Lodtungkang (2002)</br>Memedi (2004)</br>Helikopter (2004)</br>Alikan Gumi (2004)</br>Kenangan Indah di Toyabungkah (2004)</br>Laraning Carita ring Kuta (2002)</br>Pongah (2005)</br>Sepeda Baru (2005)</br>Sang Nandaka (2007)</br></br> d. Kakawian marupa puisi</br>Ganda Sari (1973, sareng Made Sanggra)</br>Joged Bumbung (1975)</br>Pantai (1978)</br>Mara-mara (1994) </br>Tiang (1995)</br>Kalangen ring Batur</br>SAB (Singgah di Bencingah Wayah) (2000)</br>Puputan Badung (2000)</br>Niti Titi Puttaparthi (2000)</br>Suung Luung (2003)</br>Tiang (2004)</br>Yen (2004)</br>Nyongkok di Bucu (2006)</br>Kuuk (2006)</br>Kabar-kabar Surat Kabar (2006)</br>Swara Cakra Kurushetra (2006)</br>Puisi ring majalah Canang Sari No. 24 minakadi Topeng Keras, Ada Sinar Galang, Setata Megonjakan ring Angin, Ampurayang Titiang dan Manahe Mabesikan (2006)</br>Gerip Maurip Gridip Makedip</br>Ngintip</br></br>e. Kakawian sastra terjemahan ka basa Bali</br>Di Tengah Keluarga, cerpen Ajip Rosidi (1999)</br>Sukreni Gadis Bali, novel A.A. Pandji Tisna (1999)</br>Deru Campur Debu, pupulan puisi Chairil Anwar (2000)</br>Bawuk, pupulan cerpen pilihan majalah Horison (2002)</br>Kuli Kontrak, pupulan cerpen Mochtar Lubis (2002)</br>Jalur-jalur Membenam, pupulan cerpen Wildam Yatim (2002)</br>Gauhati, cerpen Budi darma (2002)</br>Tirani dan Benteng, pupulan puisi Taufik Ismail (2002)</br>Di Bawah Lindungan Ka’bah, novel Hamka (2004)</br>Kota Harmoni, cerpen-cerpen pangawi Indonesia sakadi Idrus lan YB Mangunwijaya (2013)</br></br>f. Kakawian Lianan</br>Jantraning Tirta Yatra, catatan rikala Tirta Yatra (1998)</br>Padi Buung, pupulan fragmen drama pertunjukan TV (2000)</br>Jantra Tirta Yatra, catetan rikala Tirta Yatra (2002)</br>Perani Kanti, cakepan ngenenin indik dedikasi sastrawan Bali (2002)</br>Tirta Yatra ka India, catetan Tirta Yatra ka India (2005)</br>Riwayat Geliat Sastra Nyoman Manda, autobiografi (2005)</br>Mengenang Bayang-bayang Ilalang, biografi perbankan saking Ubung, Penebel Tabanan (2006)</br>Ngonang, pupulan catetan ringkes (2006)</br>Basa lan Sastra Bali, Kisah-kisah Jumah, pupulan esai basa lan sastra Bali (2006)</br>Majalah Canang Sari</br>Majalah Satua</br></br>Pajalan idup pangawi I Nyoman Manda Puniki ambil titiang saking blog nyane DRS Nyoman Manda lan Pondok Tebawutu lan sumber lianan sane terjemahang tiang nganggen basa Bali.</br>Niki wantah silih sinunggil satua cutet kakawian dane sane mamurda “Saksi” sane ambil tiang saking blog-nyane Pondok Tebawutu.l tiang saking blog-nyane Pondok Tebawutu.)
  • I Nyoman Suprapta  + (I Nyoman Suprapta embas 11 Novémber 1962. I Nyoman Suprapta embas 11 Novémber 1962. Dané sampun nyurat gaguritan duk warsa 2000, lan kantos mangkin sampun ngamedalang 219 judul geguritan. Sangkaning sutindih ring sastra Bali, dané polih Hadiah Sastera Rancagé warsa 2013 saking Yayasan Kebudayaan Rancagé, Bandung ring widang jasa. Anggara, 9 April 2019 sané sampun lintang.Anggara, 9 April 2019 sané sampun lintang.)
  • I Putu Eka Prayoga,S.Pd.H.,M.Pd  + (I Putu Eka Prayoga,S.Pd.H.,M.Pd inggih punI Putu Eka Prayoga,S.Pd.H.,M.Pd inggih punika guru pengajian ring SD Negeri 26 Pemecutan mawit saking warsa 2018 nyantos mangkin. Dané mawit saking Désa Pakraman Ubung, Kota Denpasar tur embas ring pinanggal 23 Maret 1994. Nunas ajah-ajaran tur prasida muputang S1 Pedidikan Agama Hindu ring IHDN Denpasar ngelantur muputang ajah-ajahan S2 Magister Pendidikan Agama Hindu ring Pascasarjana IHDN Denpasar.ama Hindu ring Pascasarjana IHDN Denpasar.)
  • I Putu Gedé Raka Prama Putra  + (I Putu Gedé Raka Prama Putra utawi sané keI Putu Gedé Raka Prama Putra utawi sané ketah kauningin antuk Tudékamatra ring kakawian-kakawian dané embas ring Gianyar, dina Anggara tanggal 18 Désémber 1990. Yadiastun kantun wimuda, nanging dané wantah silih sinunggil pangawi sané nindihin sastra Bali modéren. </br>Pangawi sané sampun tamat saking Fakultas Ékonomi Universitas Mahéndradatta puniki malajah ngripta daweg kantun masekolah ring SMAN 1 Blahbatuh. Kakawian-kakawiannyané naenin munggah ring Majalah Éksprési, Majalah Satua, Bali Orti (Bali Post), Bali Post, Pos Bali, Médiaswari (Pos Bali), lan Dénpost. Cakepannyané sané sampun kawedar inggih punika:</br>Padang Tuh (Puisi, 2013),</br>Belog (Pupulan Satua Cutet, 2014),</br>Ombak Raré Bali (Puisi, 2015).</br>Mangkin dané makarya dados wartawan ring Pos Bali lan dados rédaktur rubrik Gema Siswa ring Pos Bali. rédaktur rubrik Gema Siswa ring Pos Bali.)
  • I Putu Sudiana Bonuz  + (I Putu Sudiana mapungkusan Bonuz wantah peI Putu Sudiana mapungkusan Bonuz wantah perupa sané embas ring Nusa Penida, Klungkung, Bali, 30 Desember 1972. Duk kari alit sampun kadaut ring seni gegambaran. Rikala ring desanyané, dané ketah katunasin tulung ngambar dinding jukung bendegané. Sesampuné muputang SMP ring desanyané di Nusa, raris ngalanturang masekolah ring Sekolah Menengah Seni Rupa (SMSR) ring Batubulan, Bali. Ring warsa 1995, dane ngelanturang masekolah ring pendidikan seni rupa ring ISI Denpasar, ngantos tamat. Tiosan ring ngambar, dane taler makarya seni instalasi, main musik, miwah nyurat puisi. Bonus sampun akeh mamérang gambaran-gambarannyané sané madué gaya abstrak, inggih punika: </br></br>Solo exhibitions</br>2018 A Land to Remember. Santrian Gallery, Sanur Bali</br>2017 Tetabuhan-tatabumi, Bidadari Art Space. Mas,Ubud-Bali</br>1015 Because Life is Delicious at Kubu Art Space. Ubud.</br>2014 Magic Sound at Maya Galerry. Singapore.</br>2013 Be Happy, water color paintings at Sand Fine Art Gallery. Sanur-Bali.</br>2012 Harmony, at Rumah Seni Maestro Art Space. Sanur-Bali</br>2011 Inside of Bonuz at Tony Raka Gallery. Mas,Ubud-Bali</br>2011 Refleksi Nafas, at Hitam-Putih art Space. Sangeh-Bali.</br>2008 Pleading Life’s Tenacity at Kemang Village. Jakarta.</br>2006 Journey of the Soul at Relish Café and Pool. Jakarta.</br>2003 Esensi Abstrak at Art Centre Denpasar. Bali.</br>2003 Universal Spirit at Jenggala Keramik Jimbaran. Bali.</br>2000 Melintas Batas at Merah-Putih Forum. Denpasar Bali.</br></br></br>Selected Group exhibitions</br>2018 NU-Abstract at Langgeng Art Foundation, Jogjakarta</br>2018 B to B #2, Komaneka Gallery, Ubud Bali</br>2018 at Gedung DPR/MPR RI, Kemayoran Jakarta</br>2017 ColourFul at Hadiprana Gallery, Jakarta.</br>2017 AtUH Art the Universal Habit by Militant Arts, Santrian Gallery Sanur Bali</br>2017 B to B at Raos Gallery, Kota Batu. Malang.</br>2017 The grand opening VIP Fine Arts, Jakarta.</br>2016 Ubud Writer Bali</br>2016 Militant for Happiness at CLC. Krobokan Bali</br>2015 Violent Bali atTonyraka Gallery. Mas-Ubud Bali</br>2015 SoulScape in Progress at Bentara Budaya Bali</br>2015 Ulu Teben Militant Arts at Bentara Budaya Bali.</br>2015 Sama-sama. Indonesia, Malaysia, Philipina at Bentara Budaya Bali.</br>2014 Rel(ART)ionship at Sangkring Art Space. Jogjakarta.</br>2014 Malaysia Contenporary Art Tourism at Kuala Lumpur, Malaysia.</br>2014 Tandur: Menyemai diri at Bentara Budaya Bali.</br>2013 Encore at Maya Gallery. Singapore.</br>2013 ASIA Contemporary Art Fair at Luxe Art Musium. Singapore.</br>2013 Golden Harvest at Hadiprana Gallery. Jakarta</br>2012 An Artistic Journey at Sudamala art space. Sanur-Bali.</br>2012 Dialogue II at Gaya art space with G-13 Gallery. Sayan-Ubud, Bali</br>2012 The Journey of Gallery Hadiprana. Jakarta.</br>2011 Dialogue I at G-13 Gallery. Kuala Lumpur,Malaysia</br>2010 Return of the Abstraction atTony Raka Gallery. Mas-Ubud, Bali.</br>2010 Gerakan Abstrak Indonesia atTaman Budaya Yogyakarta.</br>2010 Behind the funny make-up at Hadiprana Gallery. Jakarta.</br></br></br>Awards</br>1999 Semi Final of The Philip Morris Art Award VI From YSRI , </br>Jakarta</br>1995, 1997, 1998 The Best Artwork from Kamasra, STSI Denpasar. Best Artwork from Kamasra, STSI Denpasar.)
  • I Putu Sukreta Suranta  + (I Putu Sukreta Suranta embas ring KlungkunI Putu Sukreta Suranta embas ring Klungkung, 11 April 1938. Dané inggih punika prawira tinggi angkatan darat saking Bali miwah pejabat pemerintah. Ida dados silih tunggil tokoh organisasi Parisada Hindu Dharma Indonésia miwah Paguyuban Ngesti Tunggal. Sasampun lulus SMA, dané ngranjing ring Akademi Militer Nasional Magelang. Sasampuné lulus, dané kadadosang letnan kaping kalih ring warsa 1961.</br></br>Selami karirnyané ring militer, dané ngamolihang makudang-kudang posisi strategis sakadi Wakil Komandan Kontingen Garuda VII miwah Asisten Operasi Kepala Staf Kodam Jaya. Ida ngamolihang pangkat brigadir jenderal sawatara warsa 1986 miwah dados Wakil Asisten Operasi Kepala Staf Angkatan Darat. Ida kadadosang mayor jenderal sawatara kalih warsa salanturnyané miwah dados Asisten Operasi Kepala Staf Angkatan Darat ring 17 Maret 1988. Ida raris kadadosang Komandan Sekolah Staf miwah Komando ABRI ring 21 Oktober 1989. Ida kagentosin ring tanggal 16 April 1993 miwah pensiun saking militer makudang sasih salanturnyané.</br></br>Sasampun pensiun saking militer, ida kadadosang Inspektur Jenderal Departemen Pertahanan Keamanan ring 24 April 1993.] Ida kadadosang inspektur jenderal departemen punika nénten ketah, santukan jabatan puniki katahnyané kajudi olih perwira militer sané aktif bintang tiga. Ri sampuné pensiun saking militer, pamréntah mutusang ngangkat dané dados letnan jenderal honorér ring tanggal 1 Séptémber 1997. Ida kagentosin olih Farid Zainuddin ring warsa 1998.</br></br>Ida raris kaangkat olih Présidén BJ Habibie dados anggota Dewan Pertimbangan Agung (DPA) ring 13 Juni 1998 miwah dados Wakil Ketua Komisi Kesejahteraan Rakyat ring DPA.</br></br>Dané kapilih dados Ketua Harian Parisada Hindu Dharma Indonesia (PHDI) ring Mahasabha PHDI ka-7 sané kalaksanayang ring bulan Séptémber 1996. Sadurungnyané, saking warsa 1992, dané sampun ngawakilin PHDI ring MPR. Dané taler dados penasehat Himpunan Pemuda Hindu Indonésia miwah Prajaniti Hindu Indonésia. Lianan ring punika, dané taler naenin dados anggota organisasi spiritual Paguyuban Ngesti Tunggal (Pangestu).</br></br>Ida séda ring Jakarta Selatan ring rahina Redité, 16 Séptémber 2022 tur kapendem ring Taman Makam Pahlawan (TMP) Kalibata, Jakarta Selatan. Pahlawan (TMP) Kalibata, Jakarta Selatan.)
  • I Putu Supartika  + (I Putu Supartika (embas ring Selumbung, MaI Putu Supartika (embas ring Selumbung, Manggis, Karangasem, 16 Juni 1994; yusa 27) inggih punika silih tunggil pangawi Basa Bali. Dané tamat saking SMA Negeri 1 Manggis ring warsa 2012, lantas nglanturang kuliah ring Univérsitas Pendidikan Ganesha, Singaraja tur ngambil Jurusan Pendidikan Matematika. Yadiastun ngranjing ring jurusan matematika, I Putu Supartika makéh nyobyahang karya sastra Bali modérn minakadi cerpén miwah puisi. Dané ngawit malajah nyurat ri kala kantun SMA saking ngwacén carita utawi puisi sané wénten ring internét.[1] Okan sulung saking pasangan I Wayan Kerti dan Ni Luh Suweca.[2] Ipun masih menang Penghargaan Sastra Rancage di bidang jasa ring warsa 2017.</br></br>https://ban.wikipedia.org/wiki/I_Putu_Supartika://ban.wikipedia.org/wiki/I_Putu_Supartika)
  • I Putu Suweka Oka Sugiharta  + (I Putu Suwéka Oka Sugiharta pinih ungkur nI Putu Suwéka Oka Sugiharta pinih ungkur ngranjing ring Program Magister Pendidikan Agama Hindu IHDN Denpasar tur lulus warsa 2017. Saking SMA sampun malajah masesuratan. Pecakné ipun wantah nyurat sesuratan non sastra makadi jurnal, artikel, opini, esai, buku populer, miwah sané tiosan. Naen taler manados editor siki kalih cakepan sané sampun embas. Ungkuran ipun taler malajah nyurat sastra makadi puisi lan cerpen. Sasuratan-sasuratan ipuné sampun naen mungguh ring media cetak lan online. Sapunika taler sasuratan ipuné sering manados jayanti ring makudang-kudang wimbakara, sastra utawi non sastra. Riastun sering naler wantah dados pamilet kémanten (tan jayanti). Sané ngunteng pisan, ipun mapangapti ngayah ring Basa Baliné, riastun nénten lulusan Sastra. Mangkin ipun mapacanggahan ring Desa Nongan, Karangasem lan seringan nylaksak ring bongkol-bongkol gunungé. Naen makarya pinaka pekerja sosial profesional ring Dinas Sosial Kabupatén Karangasem. Tios ring punika taler mautsaha nyepih galah magendu wirasa sareng mahasisia Fakultas Brahma Widya Universitas Hindu Negeri I Gusti Bagus Sugriwa pinaka dosén. Cakepan-cakepan sané sampun kasurat minakadi : Agem-Ageman Pemangku (2013), Buddha Sakyamuni (2013), Siwa Buddha (2014), Catur Arya Saccani dan Kebijaksanaan (2014), Umanjing Maring Jnana (2017), Mengembangkan Kemampuan Berpikir Metoda Pembelajaran Hipnotis Brahmakunta (2018), Usadha Bali dan Agama Hindu (2018), lan Gending Panundung Gering (2021)</br>I Putu Suweka Oka Sugiharta terakhir mengenyam pendidikan di Program Magister Pendidikan Agama Hindu IHDN Denpasar dan lulus tahun 2017. Dari SMA telah belajar menulis. Awalnya ia hanya menulis non sastra seperti jurnal, artikel, opini, esai, buku populer, dan yang lainnya. Pernah juga mengeditori beberapa buku. Belakangan ia juga belajar menulis sastra seperti puisi dan cerpen. Tulisan-tulisannya pernah dimuat di media cetak maupun online. Selain itu karya-karyanya juga sering mejuarai lomba-lomba penulisan sastra maupun non sastra. Meskipun sering pula hanya menjadi peserta saja. Pada intinya ia dapat berkontribusi bagi Bahasa Bali, walaupun bukan lulusan sastra. Sekarang ia bermukim di Desa Nongan dan lebih sering wara-wiri di daerah pedalaman. Pernah bekerja sebagai Pekerja Sosial Profesional di Dinas Sosial Kabupaten Karangasem. Disamping juga mengabdikan dirinya sebagai staf pengajar di Fakultas Brahma Widya Universitas Hindu Negeri I Gusti Bagus Sugriwa. Beberapa buku yang telah ditulisnya antaralain Agem-Ageman Pemangku (2013), Buddha Sakyamuni (2013), Siwa Buddha (2014), Catur Arya Saccani dan Kebijaksanaan (2014), Umanjing Maring Jnana (2017), Mengembangkan Kemampuan Berpikir Metoda Pembelajaran Hipnotis Brahmakunta (2018), Usadha Bali dan Agama Hindu (2018), dan Gending Panundung Gering (2021).018), dan Gending Panundung Gering (2021).)
  • I Wayan Aris Sarmanta  + (I Wayan Aris Sarmanta, embas ring Gianyar,I Wayan Aris Sarmanta, embas ring Gianyar, 8 April 1995. Duk 2011 sarat nyarengin pameran, makadinipun, Museum Puri Lukisan, Museum Arma, Allcaps Gallery, Bentara Budaya Bali, Titian Artspace Ubud, Paradiso Ubud, Griya Santrian Gallery, Bale Banjar Sangkring Jogja. Ring warsa 2007 dane ngawentenang pameran tunggal “Rebirth” di Titian Art Space, Ubud. Dane ngamolihang Penghargaan Nine Finalist Titian Prize 2017 lan Winner of Titian Prize 2018.rize 2017 lan Winner of Titian Prize 2018.)
  • I Wayan Diana  + (I Wayan Diana, embas ring Batuan 1977. NaeI Wayan Diana, embas ring Batuan 1977. Naenin nyarengin pameran ring Puri Lukisan, Museum Arma, Museum Neka, Griya Santrian Galellery, miwah sane siosan. Dane pernah ngamolihang penghargaan satmaka Finalis Jakarta Art Award (2008 lan 2010), Finalis UOB Painting of the Year (2012,2013, 2014). Nganggen teknik lukis stil Batuan, gambaran-gambarannyane akeh nyihnayang kritik sosial.mbarannyane akeh nyihnayang kritik sosial.)
  • I Wayan Dibia  + (I Wayan Dibia embas ring Singapadu, GianyaI Wayan Dibia embas ring Singapadu, Gianyar, Bali, 12 April 1948. Saking warsa 1999, dané dados guru besar (profesor) koreografi ring ISI Denpasar. Dané taler kasub antuk pakaryannyané ring seni tari kecak, sakadi Kecak Subali lan Sugriwa (1976), Kecak Dewa Ruci (1982). Dané sareng Keith Terry makarya "The famous Body Tjak" (1990).</br></br>Dané kasub ring jagat internasional pinaka seniman tari. Ring widang tari, dané ngripta Tari Manuk Rawa sareng I Wayan Beratha warsa 1981, Tari Puspa Wresti, Tari Wirauda, miwah sané lianan. Ida ngamolihang penghargaan seni “ Padma Shri Award “ (2021) saking Pemerintah India antuk dedikasinyane sajeroning ngiket karya seni pantaraning budaya Bali miwah India. Ring warsa 1969, dané kapertama tampil ring India antuk igelan Hanoman.</br></br>Lianan saking ngaryanin makudang-kudang karya seni tari, dané taler nyurat makudang-kudang cakepan, minakadi “Dramatari Gambuh miwah Tari-Tarian sané Ampuh Punah ring makudang-kudang Wewidangan ring Bali (1979), “Kecak, the Vocal Chant of Bali” (2000), “Balinese Dance, Drama, and Music: a Guide to the Performing Arts of Bali” (2012), “Tari Komunal” (2015), “Kecak: Dari Ritual ke Teatrikal” (2017), “Arja Anyar” (2017), “Tari Barong Ket: Dari Kebangkitan Menuju Kesuksesan” (2018). Ring warsa 2021 dané ngamedalang limang cakepan puisi sané mamurda- “Puitika Tari”. Dané taler nyurat buku puisi mabasa Bali, silih tunggilnyané sané mamurda “Kali Sengara” . Dané taler nyurat novel indik penari sané mamurda Bintang Panggung (2023).</br></br>Warsa 2022, dané ngamolihang penghargaan “Bali Jani Nugraha” saking Gubernur Bali. Buku puisi mabasa Balinyané “Kali Sengara” ngamolihang penghargaan “ Rancage” saking Yayasan Kebudayaan Rancage (2023). saking Yayasan Kebudayaan Rancage (2023).)
  • I Wayan Gunayasa  + (I Wayan Gunayasa, embas ring Desa Ulakan, I Wayan Gunayasa, embas ring Desa Ulakan, Manggis, Karangasem ring tanggal 3 Agustus 1967. Pakaryan dane sawai-wai dados pengusaha, motret puniki silih sinunggil dedemenan. Tiosan nika sareng ngwantu ring kegiatan sosial, minakadi semeton sane nenten mrasidayang mireng tur ngraos, semeton sane buta, semeton sane nenten mrasidayang mamargi tur makarya sakadi semeton sane normal lianan. Maliha sareng ring Komunitas Nuduk .</br></br>Asil potret dane sampun kanggen ring majalah-majalah, minakadi Emvee Magazine, Bali Travel lan Tropical Life. </br></br>Asil potretan dane sampun naenin pameran ring Mall Bali Galeria, pameran tunggal tur pameran sareng tukang potret sane lianan. </br></br>Potretan dane akehan indik budaya tur pemandangan sane ngulangunin, krana mamotret budayane punike dane ngamolihang malila cita tur nglimurang manah tur macecingak sareng mlajahin budaya-budaya Baline sane akeh tur nglangunin samaliha mangda sayan uning ring budaya Indonesia lan palemahan Indonesia.</br></br>Dane naenin makarya ngurusin murid murid saking Norwegia sane ngranjing tur mlajah driki ring Bali ring warsa 1993-2014.ajah driki ring Bali ring warsa 1993-2014.)
  • I Wayan Juniarta  + (I Wayan Juniarta madue gaginan pinaka juruI Wayan Juniarta madue gaginan pinaka juru gatra utawi jurnalis sane makarya esai kaanggen nungkulang manah rikala sungsut, samaliha utsahanyane makarya puisi sane setata keni kapiambeng. Kakawiannyane “Bungklang-Bungkling” pinaka buku pangawit bilih-bilih dados buku kaping untat. Ring bukune puniki kasatuang indik saparisolah banyol wong muani Bali. Rikala nenten nyuratang esai, Jun prasida kapanggihin sedek ibuk ngungsi genah sane paling suwung ring pulone sinambi nyusunang koan-koan agugutan, sane prasida kapanggihin ring Cyclingwithbuddha.rasida kapanggihin ring Cyclingwithbuddha.)
  • I Wayan Mudita Adnyana  + (I Wayan Mudita Adnyana, embas ring Désa TeI Wayan Mudita Adnyana, embas ring Désa Tenganan, Karangasem, Bali, 16 Séptémber 1931. Dané wikan pisan ring nyalin lontar kuno, nglimbakang kakawin, maplalian gamelan Gender miwah Selonding. Ida malajah nyalin lontar saking I Gusti Bagus Sugriwa saking Singaraja ring warsa 1943. Saking kantun alit ida sampun nyalin akeh lontar, minakadi lontar Bhagawad Gita, Mahabharata, Ramayana, Purusada Santa, Sutasoma, Arjuna Wiwaha, Bomantaka, Gatotkacasraya, miwah sane lianan. Ring warsa 1970 dané sareng ngwangun perpustakaan désa sané mawasta Widhi Sastra. Ring warsa 1972, dané nyalin lontar sané madaging gambar pewayangan ring Tenganan. Dané taler ngadegang sekaa wayang sané mawasta Dharma Kusuma ring warsa 1980.</br></br>Salinan lontarnyané akéh kakoléksi olih kolektor ring dura negara miwah dura negara miwah pejabat negara, minakadi olih Présidén Italia, Sandro Pertini (1983); Perdana Menteri Selandia Baru, Hellene Clark (1988); miwah présidén Megawati Soekarno Putri (2001). Salinan lontarnyané sané mamurda Kakawin Sutasoma sampun kaadol olih kolektor asing antuk prabéya ratusan yuta rupiah, sakéwanten dané nénten ngicalang. Sawireh ia lakar nyerahang kasugihanne teken pianakne muah teken cucu-cucunne.</br></br>Ring warsa 1984, dané ngamolihang Juara II Lomba Menyalin Lontar Tingkat Provinsi Bali. Warsa 1987, dané ngamolihang Penghargaan Dharma Kusuma Madya saking Gubernur Bali, Anugerah Kebudayaan saking Pemerintah Republik Indonesia (2019), Penghargaan Tingkat Internasional Bali Bhuwana Nata Kerthi saking ISI Denpasar (2023), Penghargaan Bali Kerthi Nugraha Mahottama 2024 saking Pemerintah Provinsi Bali.</br></br>Ring yusa sané sampun lingsir pisan, dané kantun aktif nyalin lontar. Nyabran rahina ida kapanggihin ring genahnyané ring Désa Tenganan.ggihin ring genahnyané ring Désa Tenganan.)
  • I Wayan Seregeg  + (I Wayan Seregeg embas ring Désa Timpag, KeI Wayan Seregeg embas ring Désa Timpag, Kerambitan, Tabanan, 31 Désémber 1940. Ida inggih punika pangawi Sastra Jawa Kuna. Ida taler kalintang pascad mabebaosan, maliha weruh ring daging Cakepan Sucine. Punika mawinan, dané ketah kasengguh pinaka sang sané ngwangun kakawin miwah seni sastra Bali.</br></br>Seregeg ketah kasengguh guru penatar Basa Bali, taler dados juri ring lomba sastra Bali. Dané taler dados pembina sekar agung miwah kekawin antuk sisya tingkat SMA miwah Porseni Pelajar. Dané taler dados narasumber, silih tunggilnyané ring sajeroning Temu Kekeluargaan miwah Orientasi Studi olih Fakultas Sastra Universitas Udayana.</br></br>Seregeg inggih punika pembina Sastra Jawa Kuno ring Yayasan Bangun Sastra Denpasar, taler aktif ring organisasi pinaka Ketua Widya Sabha Kecamatan Gerokgak, Wakil Ketua Widya Sabha Kabupaten Buleleng, pangadeg miwah pembina Sekaa Santi Widya Sabha, miwah pembina kekawin. Seregeg nyukserahang kahuripannyané ring aksara, basa miwah sastra Bali. Dané ngamolihang Penghargaan Wija Kusuma saking Pemerintah Kabupaten Buleleng, Dharma Kusuma saking Pemerintah Provinsi Bali, Penghargaan Bali Kerthi Nugraha Mahottama 2024 saking Pemerintah Provinsi Bali, miwah penghargaan saking instansi tiosan. Mangkin, dané meneng ring Gerokgak, Buleleng, Bali.dané meneng ring Gerokgak, Buleleng, Bali.)
  • Iseng Bali Sane Kuna  + (ISENG BALI SANE KUNA Pandemi Covid-19 saneISENG BALI SANE KUNA</br>Pandemi Covid-19 sane mekelo puniki ngae pemerintah ngebatesin kunjungan ring para turis lokal lan asing, indik puniki sane ngae Bali sepi kunjungan. Situasi puniki mawinan saking meningkat kasus positif covid-19 ring Indonesia malih perizinan sane dianggep ngeberatin para pengunjung.</br>Ngomongan indik pariwisata Bali inggih punika iraga fokus ring sektor budaya lan alam sane ngae nilai jual utama. Ningalin problema lan situasi puniki, iraga ngarepan Pemerintah ngemanfaatin situasi puniki ring pemeliharaan alam lan memperkuat nilai budaya. Malih nyane patut nyemak langkah ring pembatasan pembangunan insfrastruktur sane ten perlu lan ten becik ten polih dampak narik minat turis asing. Iraga ring Bali dikenal di gumi Internasional ring negara iraga pedidi, mawihan ring unik nyane budaya lan asri nyane alam puniki.</br>Titiang sempet molihan informasi ring sekitar nyane, ring pemandu wisata mawihan rinhg turis sane sampun netep ring Bali. Titiang polih nakenan ring turis punika napi biasanyane turis asing demenin lan ngae nyaman ring Bali, jawaban nyane sami patuh intinyane budaya lan alam sane asri. Malih nike ten lilian bangunan modern lan segi teknologi sane maju. Seberapa jawaban sane tiang polih ring para narasumber punika, yakni sami iseng ring gumi Bali sane usan, sami iseng budaya lan alam tradisional Bali mawinan uli pertama ke Bali.</br>Harapan titiang sane generasi milenial ring durung ngasanin napi nike “Bali sane kuna”, sane nawang ring rerama, gambaran google miwah youtube. Mogi pemerintah bisa memprioritaskan lan ngewangun program sane mampu membentuk Bali tradisional sane keisengin punika. Mawinan sane alih ring wisatawan punika nenten teknologi miwah infrastruktur gede nanging Bali sane asri lan lingkungan nyane ramah.Bali sane asri lan lingkungan nyane ramah.)
  • Ida Anak Agung Gde Agung  + (Ida Anak Agung Gde Agung embas ring GianyaIda Anak Agung Gde Agung embas ring Gianyar, Bali, 24 Juli 1921. Ida inggih punika sejarawan miwah tokoh politik ring Indonésia. Ring Bali ida taler dados Raja Gianyar ngentosin ajinnyané Anak Agung Ngurah Agung. Dané ngamolihang gelar doktor ring bidang sejarah saking Universitas Utrecht, Belanda.</br></br>Ring warsa 1947, dané dados Mahamantri Negara Indonésia Timur (NIT). Ida naenin dados Menteri Dalam Negeri miwah Menteri Luar Negeri ring masa pamréntahan Présidén Soekarno. Lianan ring punika, dané taler naenin dados Dubes RI ring Belgia (1951), Portugal, Prancis (1953), miwah Austria.</br></br>Ida seda ring Gianyar ring tanggal 22 April 1999. Ring tanggal 6 Nopémber 2007 manut Keputusan Présidén RI Nomor 068/TK/Tahun 2007, dané kapaica gelar Pahlawan Nasional olih Présidén Susilo Bambang Yudhoyono.</br></br>Dané nyurat makudang-kudang cakepan. Ring pantaraning buku punika wénten Twenty Years Indonesia Foreign Policy 1945-1965 (1973), Kenangan Masa Lalu: Zaman Kolonial Hindia Belanda dan Zaman Pendudukan Jepang di Bali (1993), Persetujuan Linggarjati: Prolog & Epilog (1995).ujuan Linggarjati: Prolog & Epilog (1995).)
  • Arya Lawa Manuaba, Ida Bagus  + (Ida Bagus Arya Lawa Manuaba inggih punika Ida Bagus Arya Lawa Manuaba inggih punika pangawi buku mamurda “Alien Menurut Hindu” (2018) sané dados silih sinunggil buku Hindu pinih lais ring warsa 2018-2019. Novél dané sané kapertama mamurda “Putih Biru” (2019), nyaritayang indik palampah anak bajang-teruna desa ring Bali, tur ngamolihang peringkat silih sinunggil saking kutus novél pinilih ring pacéntokan UNNES International Novel Writing Contest 2017 ring Semarang. Novél dané kaping rwa mamurda “Haricatra” sané kapahpah dados tigang cakepan tur kantun ring prosés terbit. Tiosan saking buku nonfiksi lan novél, dané ngaripta makéh satua bawak lan reriptan lianan. Silih sinunggil satua bawak dané mamurda “Barong Brutuk” (2019), nyaritayang indik taksun pradesa Terunyan. </br></br>Gus Arya, kénten dané kasambat, kauningin duaning reriptan dané. Sapasira uning ring ragané satata nyantélang ragané sareng reriptan, imajinasi, tur alien. Embas ring Denpasar, duk pinanggal 24 Desember 1988, dané jenek pisan ring jagat reriptan saking alit. Daweg kelas pat sekolah dasar, dané angripta satua masambung sane kawacén tur kapirengang olih timpal-timpal dané nyabran rahina. Budal saking sekolahan, dané angripta satua horor ring buku tulis, laut kadumang ring sawitran dané ring sekolah. </br></br>Daweg SMP, dané akudang kala dados jayanti ring pacéntokan reriptan lan satua bawak. Daweg SMA, peséngan dané satata wénten ring nem jayanti satua bawak ring sayembara cerpen tahunan Balai Bahasa Provinsi Bali. Saking sami satua bawak sané naenin karipta olih dané, satua bawak mamurda “Orang-Orang Berbaju Hitam” (2011) inggih punika sané pinih ngulangunin. Satua bawak punika polih juara, tur jinahne kaanggén nulungin timpal dané sané nénten mrasidayang naur prabéa sekolah selami awarsa. </br></br>Mangkin Gus Arya maswadharma dados dosén ring ITP Markandeya Bali, ngajahin indik gegancaran. Dané taler ngamargiang penerbitan lan layanan penulis swakarsa, kalih jenek ring ngalimbakang tur ngalestariang basa Bali ring BASAbali Wiki. Sasenengan dané wantah ngarereh angin ring margi desa sane sepi tur lunga ring muséum.argi desa sane sepi tur lunga ring muséum.)
  • Ida Bagus Gede Ngurah Rai  + (Ida Bagus Gede Ngurah Rai, embas ring KesiIda Bagus Gede Ngurah Rai, embas ring Kesiman, Dénpasar, 1926. Ida inggih punika rohaniawan/ pandita/ randa Hindu ring Geria Bajing, Kesiman. Ida kasengguh Ida Peranda Geria Bajing. Duk kantun anom, dané kasub pinaka dalang wayang kulit sané kasub ring Bali. Lianan ring pentas ring makudang-kudang genah ring Bali, dané taler nyarengin Festival Wayang ring Jakarta, Solo, miwah Yogyakarta. Rasa tresna ring wayang sampun metu saking alit riantukan seneng mirengang carita wayang saking bapannyané, Ida Bagus Putu Mergeg. Dané naenin dados guru seni pedalangan ring SMKI miwah dosén ring Institut Hindu Dharma (IHD) Dénpasar. Dané taler seneng ring seni teater miwah naanin pentas teater sareng dramawan IB Anom Ranuasa. Duk kantun anom dané taler dados bintang film "Jayaprana dan Layonsari" sané salanturnyané ngawinang dané kasub antuk Ida Peranda Jayaprana. Dané seda ring warsa 1998.anda Jayaprana. Dané seda ring warsa 1998.)
  • Ida Bagus Ketut Dharma Santika Putra  + (Ida Bagus Ketut Dharma Santika Putra utawiIda Bagus Ketut Dharma Santika Putra utawi ketah kauningin DS Putra, embas ring Negara, Jembrana, Bali, 27 Juli 1964. Saking kantun anom dané aktif nyurat puisi, cerpen, miwah esai ring Bali Post miwah makudang-kudang koran lokal. Lianan ring sampun dados wartawan, dané taler aktif dados pemikir kebudayaan miwah ngamolihang komunitas seni budaya ring Negara, Jembrana. Silih sinunggilnyane inggih punika gerakan sastra miwah teater Rembug Apresiasi Bali Barat (Rajer Babat) ring warsa 1990-an. Dané taler aktif ring Pondok Seni Praba Gita. Ring warsa 2000 ida ngamedalang tabloid Jembrana Post miwah ring warsa 2002 ngamedalang tabloid Ge-M. Cakepannyané sané sampun kawedar, minakadi Merangkai Tutur Tradisi Mekepekep, Pohon-Pohon Kemesraan 2, Lubang Kunci (2021). Antuk dedikasinyane ring widang sastra miwah kritik seni, dané kapaica Bali Jani Nugraha olih Gubernur Bali ring warsa 2021. Sadurungnyané, dané taler ngamolihang penghargaan Dharma Kusuma ring warsa 2018 saking Gubernur Bali. Ida seda ring tanggal 21 Januari 2022 sangkaning sakit. tanggal 21 Januari 2022 sangkaning sakit.)
  • Ida Bagus Oka  + (Ida Bagus Oka (16 April 1936 - 8 Maret 201Ida Bagus Oka (16 April 1936 - 8 Maret 2010). Ida inggih punika Menteri Negara Kependudukan/Kepala BKKBN (1998 - 1999) ring Kabinet Reformasi Pembangunan ring masa pamréntahan Présidén B.J. Habibie. Sadurungnyané, ida dados Gubernur Bali ka-7 antuk masa jabatan 1988-1998. Ida dados Gubernur Bali ngentosin Ida Bagus Mantra. Ida taler naenin dados Rektor Universitas Udayana, Bali. Ring warsa 2001, ida katepasin antuk kasus korupsi tur katiwakin pamidanda penjara awarsa apisan.katiwakin pamidanda penjara awarsa apisan.)
  • Ida Bagus Pawanasuta  + (Ida Bagus Pawanasuta, embas ring Gianyar, Ida Bagus Pawanasuta, embas ring Gianyar, 21 November 1966. Rariptan mabasa Bali miwah Indonesia. Beliau inggih punika sastrawan, beliau masih dados guru SMA ring Klungkung. Beliau akeh madue karya-karya sane sampun kaunggahang, minakadi "Pangasih Pamero" warsa 2005 kaunggahang olih Balai Bahasa Bali, Gaguritan Aji Palayon Transformasi Kakawin Aji Palayon warsa 2006 kaunggahang pereragan, lan Kumpulan Essay "Berguru pada Giri" warsa 2009 kaunggahang pereragan. Kari makeh karya-karya beliau, nanging beliau masih dados pendiri Sanggar Tutur (1999) lan Komunitas Sastra Lentera (2008).1999) lan Komunitas Sastra Lentera (2008).)
  • Ida Bagus Tugur  + (Ida Bagus Tugur embas ring Griya Cucukan, Ida Bagus Tugur embas ring Griya Cucukan, Klungkung, Bali, 29 Méi 1926. Ida inggih punika arsitek tradisional Bali (undagi) sané akéh ngaryanin wangunan-wangunan monumental ring Bali. Pikolih karyané minakadi panggung terbuka Ardha Candra ring Taman Budaya Bali, Monumen Bajra Sandhi ring Renon, Patung Kanda Pat Sari utawi Catus Pata ring Kota Semarapura (Klungkung), Gedung DPRD Bali, wangunan arsitektur Bali ring Taman Mini Indonesia Indah (Jakarta), taler wangunan suci ring makudang-kudang pura ring Bali. Dané seda ring tanggal 21 Désémber 2020 ring Denpasar ring yusa 94 warsa.ber 2020 ring Denpasar ring yusa 94 warsa.)
  • Ida Pedanda Gede Made Gunung  + (Ida Pedanda Gede Made Gunung (1952 - 18 MeIda Pedanda Gede Made Gunung (1952 - 18 Mei 2016) inggih punika silih tunggil Pedanda (ulama/pendeta) Hindu saking Blahbatuh, Gianyar, Bali. Dané wantah pradana sané madué pikayunan maju. Pedanda sané embas ring Gria Gede Kemenuh Purnawati puniki, sakadi nguwah citra Pedanda (Pendeta Hindu) saking wantah mimpin pamargin upacara, dados pen-Dharma Wacana.</br></br>Ida wikan pisan ring daging-daging filsafat Hindu sane jangkep, sane prasida katur ring anak lianan, antuk basa sane saderana, jelas, tur maciri. Nenten kauningin yéning ida sering medal ring makudang-kudang média, ring media elektronik miwah media cetak, antuk ngicénin Dharma Wacana (wacana suci) majeng umat Hindu. Nénten wantah ring Bali, dané taler ngicénin dharma wacana ring dura Bali, saking Pulo Jawa ngantos ka Kalimantan. Lianan aktif ring makudang-kudang média cetak miwah elektronik, dané taler aktif nyurat ring dunia maya malarapan situs web.</br></br>embas Ida Bagus Gede Suamem, dané muputang sekolah dasar ring SD Blahbatuh ring warsa 1965. Salanturnyané dané nglanturang pendidikan menengah pertama ring SMPN ring Gianyar ngantos puput ring warsa 1968. Raris dané ngalanturang masekolah ring Taman Guru Atas ring Sukawati. Ida sampun makarya dados Petugas Lapangan Keluarga Berencana (PLKB) Gianyar ring warsa 1972 ngantos 1974. Raris magentos profesi dados guru Sekolah Dasar ring Banjar Mawang, Lodtunduh, Ubud, warsa 1975 ngantos 1983, raris magentos dados guru ring SD 3 Pering warsa 1983 ngantos 1985. Dané dados Koordinator Penyuluh Lapangan Agama Hindu Kecamatan Blahbatuh saking warsa 1985 ngantos 1987 miwah selanturnyané malih dados guru ring SD 7 Saba ring warsa 1987 ngantos 1994. Duk warsa 1992 dané polih peringkat pinaka guru teladan Kecamatan Blahbatuh.</br></br>Sasampuné sibuk dados guru, dané nglanturang masekolah ring Institut Hindu Dharma (mangkin dados Universitas Hindu Indonésia) tur ngamolihang gelar Sarjana Muda ring warsa 1986. Lianan dados guru sekolah, dané taler dados sang sané madué sabuk ireng karate miwah sampun nyarengin DPD Gojukai (Dewan Sabuk Ireng) warsa 1988-1991.</br></br>Dané sampun ngayah utawi dados pedanda duk warsa 1994. Saking warsa 2002 ngantos puput dané dados dosén luar biasa ring Fakultas Usada Universitas Hindu Indonésia. Dané taler kasub pisan ring pikobet ngamargiang upacara ritual Hindu ring Bali, utaminnyané Manusia Yadnya miwah Pitra Yadnya, sané sampun ketah kagelar antuk ageng tur akéh nelasang prabéya.lar antuk ageng tur akéh nelasang prabéya.)
  • Ida Pedanda Gede Oka  + (Ida Pedanda Gede Oka embas ring Banjar KuaIda Pedanda Gede Oka embas ring Banjar Kualon, Dénpasar, warsa 1909. Lianan ring ngamargiang kahuripan dados pandita, dané kasub pinaka undagi (arsitek tradisional Bali). Bakat punika katami saking ajinnyané, Ida Bagus Anom, undagi miwah pematung sané kasub ring zamannyané. Ngawit mayusa kutus tiban, ia malajah ngaryanin patung aji. Pinaka undagi, ida wikan pisan ring kitab Asta Kosala-Kosali, Asta Bumi, Wismakarma miwah sané lianan. Dané nénten ja wantah wikan ngaryanin wangunan tradisional Bali miwah wangunan suci Hindu, sakéwanten taler wikan ngaryanin wadah, jempana, miwah lembu antuk kaperluan ritual Ngaben.miwah lembu antuk kaperluan ritual Ngaben.)
  • Ida Wayan Eka Werdi Putra  + (Ida Wayan Eka Werdi Putra utawi sane ketahIda Wayan Eka Werdi Putra utawi sane ketah kauningin Gus Eka inggih punika sang sane ngawitin SAGARAGIRI Outdoor. SAGARAGIRI mawit saking kruna Sagara sane maartos pasih, tur giri sane maartos gunung. Sagara-Giri inggih punika katatwan tradisional Bali sane pinaka cihna kawentenan genah miwah dadauhan. Sagara (gunung)-Giri(laut), Pasir-Wukir, miwah hulu-teben (hilir) inggih punika parinama tiosan sane dados cihna pasikian.</br></br>Makudang-kudang cakepan sastra Baline maosang indik Kawi Wiku utawi pandita sane nyurat sastra ring genah-genah sane luih, ngawi kalangen. Kawi Wiku punika ngalintangin sagara-giri, ngreka rasa ring sastra pinaka sradha bakti ring Ida Sang Parama Kawi.</br></br>Indike puniki sane dados inspirasi ngwangun SAGARAGIRI Outdoor. Bakti ring palemahan inggih punika silih tunggil bakti marga panglisire ring Bali ring sajeroning urip, samaliha pinaka jalaran kalepasan. Ring aab jagat sane ramia sakadi mangkin, titiang mapangapti mangdane konsep utawi katattwan punika kaanggen sameton SaGi mawali ka palemahan, nglestariang, sapisanan malila cita.ahan, nglestariang, sapisanan malila cita.)
  • Sebuah Perjalanan  + (Ida dane ring desa adat puniki, tiang bangIda dane ring desa adat puniki, tiang banget nunasayang ring Ida dane. Mawastu jalan ring desa puniki rusak pisan, asapunika ring paindikan ngurus surat-surat kayak kartu keluarga miwah akte dadosé nénten prasida (lancar). Dados ngiringin Ida dane ngicenin solusi ring jangka panjang, prasida ngawinang jalané dadosé becik malih taler kantor desa dadosé prasida kaceritraan online. Antuk asapunika krama desa t prasida ngurus surat-surat tanpa perlu lunga jauh ka kantor desa.rat tanpa perlu lunga jauh ka kantor desa.)
  • Palemahan Patut Kapiara  + (Ida dane sareng sami sane kusumayang titiaIda dane sareng sami sane kusumayang titiang ring galahe sane becik puniki titiang jagi ngelanturan indik mabuatanyane miara pelemahan iraga. Palemahan alam iraga puniki wantah paican Ida Sang Hyang Widi Wasa sane patut ngajiang kawentenan ipune miwah tanggung jawab ngelestariang ipun mangda prasida kasenengin olih generasi selanturnyaneida kasenengin olih generasi selanturnyane)
  • Palemahan Patut Kapiara mangda tetap bersih  + (Ida dane sareng sami sane kusumayang titiaIda dane sareng sami sane kusumayang titiang ring galahe sane becik puniki titiang jagi ngelanturan indik mabuatanyane miara pelemahan iraga. Palemahan alam iraga puniki wantah paican Ida Sang Hyang Widi Wasa sane patut ngajiang kawentenan ipune miwah tanggung jawab ngelestariang ipun mangda prasida kasenengin olih generasi selanturnyaneida kasenengin olih generasi selanturnyane)
  • Luhu ring jagat Baline  + (Ida dane sareng sami sane ten presida carcIda dane sareng sami sane ten presida carca titiang siki-siki, sane kusumayang titiang bapak/ibu dewan juri, taler para pamilet sinamian sane wangiang titiang. sadurung matur-atur lugrayang titiang ngaturang panganjali umat. </br></br>Om Swastyastu, </br></br>Titiang pinaka angga saking sekolah SMA Laboratorium Undiksha Singaraja mangkin ngeranjing ring Kelas Solas. Jagi ngawedarang orasi indik “Luhu ring Jagat Baline” mapaiketan sareng ajahan agama hindu inggih punika Tri Hita Karana ring palet palemahan sane mateges paiketan imanusa sareng palemahan. Ring aab sekadi mangkin, akeh para kramane sane meagama nanging lali tekening ajahan-ajahan punika, santukan ring manah anake dumun meagame punika wantah fokus ring ritual manten minakadi ngaturang bhakti utawi ngodalin ring upacara Dewa Yadnya, tigang sasih ring upacara Manusa Yadnya muah sane siosan. Nanging sane ten kalah mabuat pisan punika indik palemahan, sane mangkin nyansan pudar miwah sayan-sayan sampun kaengsapang. Sane paling penting inggih punika indik ancaman luhu plastik sane ten prasida kaolah.</br></br>Ring Desa, sujatine sampun wenten pengelolaan luhu, nanging kari durung maksimal. Sampun wenten sane mengumpulang luhu nanging wantah baktane ke TPA, ring TPA ten wenten sane mengelola, duk dumun ring Jagaraga sampun dados gunung luhu, nike yening bahasa liane, ten je membuang luhu nanging wantah ngisidang luhu. Niki pinaka tugas bapak/ibu calon pamimpin, sapunapi je carane mangda palemahan baline prasida asri sekadi dumun, nenten akeh kramane ngutang luhu ngawag-ngawag, nyage kelestarian tukade, genah pariwisatane mangde bersih. Titiang wenten usul sapunapi mangda luhu punika prasida kagunayang. Mangkin sampun akeh wenten tatacara pengolahan luhu dados pupuk, dados gas muah sane lianan. Napike warisan luhu patut irage icenin pianak cucune mangkin????? Tegarang je pinehang napike iraga demen yening ningalin luhu d jumah??napi malih yening d TPA medugdug sampun luhune, sampunang buin dugdugange. </br></br>Wantah sekadi asapunika presida aturang titiang majeng ring Ida dane sareng sami, pastika atur titiang akeh kirang titiang nunas ledang ngampurayang dumogi napi sane aturang titiang wenten kawigunan ipun, suksma banget antuk uratiannyane, sineb titiang antuk ngaturang Parama Shanti, </br></br>Om Shanti Shanti Shanti Om.rama Shanti, Om Shanti Shanti Shanti Om.)
  • Pang tusing uliang luhu  + (Ida dane sareng sami sane ten presida carcIda dane sareng sami sane ten presida carca titiang siki-siki, sane kusumayang titiang bapak/ibu dewan juri, taler para pamilet sinamian sane wangiang titiang. sadurung matur-atur lugrayang titiang ngaturang panganjali umat. </br>Om Swastyastu, </br> Titiang pinaka angga saking sekolah SMA Laboratorium Undiksha Singaraja mangkin ngeranjing ring Kelas Solas. Jagi ngawedarang orasi indik “Luhu ring Jagat Baline” mapaiketan sareng ajahan agama hindu inggih punika Tri Hita Karana ring palet palemahan sane mateges paiketan imanusa sareng palemahan. Ring aab sekadi mangkin, akeh para kramane sane meagama nanging lali tekening ajahan-ajahan punika, santukan ring manah anake dumun meagame punika wantah fokus ring ritual manten minakadi ngaturang bhakti utawi ngodalin ring upacara Dewa Yadnya, tigang sasih ring upacara Manusa Yadnya muah sane siosan. Nanging sane ten kalah mabuat pisan punika indik palemahan, sane mangkin nyansan pudar miwah sayan-sayan sampun kaengsapang. Sane paling penting inggih punika indik ancaman luhu plastik sane ten prasida kaolah.</br></br> Ring Desa, sujatine sampun wenten pengelolaan luhu, nanging kari durung maksimal. Sampun wenten sane mengumpulang luhu nanging wantah baktane ke TPA, ring TPA ten wenten sane mengelola, duk dumun ring Jagaraga sampun dados gunung luhu, nike yening bahasa liane, ten je membuang luhu nanging wantah ngisidang luhu. Niki pinaka tugas bapak/ibu calon pamimpin, sapunapi je carane mangda palemahan baline prasida asri sekadi dumun, nenten akeh kramane ngutang luhu ngawag-ngawag, nyage kelestarian tukade, genah pariwisatane mangde bersih. Titiang wenten usul sapunapi mangda luhu punika prasida kagunayang. Mangkin sampun akeh wenten tatacara pengolahan luhu dados pupuk, dados gas muah sane lianan. Napike warisan luhu patut irage icenin pianak cucune mangkin????? Tegarang je pinehang napike iraga demen yening ningalin luhu d jumah??napi malih yening d TPA medugdug sampun luhune, sampunang buin dugdugange. </br></br> Wantah sekadi asapunika presida aturang titiang majeng ring Ida dane sareng sami, pastika atur titiang akeh kirang titiang nunas ledang ngampurayang dumogi napi sane aturang titiang wenten kawigunan ipun, suksma banget antuk uratiannyane, sineb titiang antuk ngaturang Parama Shanti, </br>Om Shanti Shanti Shanti Om.arama Shanti, Om Shanti Shanti Shanti Om.)