UPGRADE IN PROCESS - PLEASE COME BACK AT THE END OF MAY

Search by property

From BASAbaliWiki

This page provides a simple browsing interface for finding entities described by a property and a named value. Other available search interfaces include the page property search, and the ask query builder.

Search by property

A list of all pages that have property "Biography example text ban" with value "Kadek Haricatra ngelah kawisesan ane soleh. Ia nyidang ningalin bunga Nagapuspa, bunga tunjung mas ane tumbuh di batune. Bunga ento nyidang ngubadin sakancan gering i manusa. Sakewala Epsilon, perusahan ubad paling gede di panegarane dot pesan ngrebut bunga ento. Kadek Haricatra nagih matianga. Ia musti mlaib!". Since there have been only a few results, also nearby values are displayed.

Showing below up to 11 results starting with #1.

View (previous 20 | next 20) (20 | 50 | 100 | 250 | 500)


    

List of results

  • Luh Yesi Candrika  + (Para sujana sane sampun wikan ring wewidanPara sujana sane sampun wikan ring wewidangan kesehatan kantun mautsaha ngarereh miwah ngripta tamba anggen nambakin kawentenan sasab marana Corona utawi Covid-19. Tiosan punika, kawentenan sasab marana puniki ngranayang akeh para janane ring sajebag jagat padem. Panglalah sasab marana puniki boya ja wantah ri sajeroning baga kesehatan. Sakewanten, sampun ngalalahin sahananing kahuripan i manusa, inggih punika ring wewidangan ekonomi, pariwisata, pendidikan, miwah sane lianan. </br></br>Wiwilan sasab marana Corona utawi Covid-19 nyantos mangkin durung janten kauningin. Sakewanten, akeh nyane pikobet sangkaning sasab mara Corona utawi Covid-19 ri sajeroning kauripan i manusa, ngawinang akeh anake sane mautsaha uning ring wiwilan kawentenan sasab marana puniki. Silih tunggil nyane inggih punika sarwa pasu (buron) sane dados panangkan wit sasab marana puniki. Ri sahananing media daring maosang, yening para sujanane malomba-lomba ngarereh buron sane dados panangkan sasabe puniki. Inggih punika kawentenan lelawah sane kabaosang dados wit panglalah sasab. Tiosan malih, buron sakadi ula (lelipi) miwah kleih (trenggiling) naanin kabaosang dados panangkan sasab marana sane ngawinang i manusa sungkan nyantos padem.</br></br>Sahananing buron sane kabaosang ri tatkala masan pandemi puniki, kauratiang pisan olih para janane. Tiosan punika, agama Hindune ring Bali sampun saking nguni madue tata cara pacang nginggilang kawentenan buron, utaminnyane ingon-ingon inggih punika sarwa buron, sato, mina, paksi, patik, kebo, aswa, banteng, asti, miwah bawi. Sarwa buron punika karastitiang miwah kakaryanin upakara nyabran ngenem sasih nepek ring rahina Saniscara Klion wuku Uye. Ri sajeroning pamargi upacara Tumpek Kandang utawi Tumpek Uye puniki, patut kasuksmayang sakadi sane sampun munggah ring Lontar Sundarigama inggih punika ngarastitiang sarwa sato taler nunas kaslametan majeng ring Sang HYang Rare Angon (astawakna ring sanggar, mangarcana ring Sang Hyang Rare Angon). Napi sane ngawinang sembahe katur majeng ring Sang Hyang Rare Angon? Indike puniki samun kabaosang ring Sundarigama yening manusane wenang nunas panugrahan saking Sang Hyang Rare Angon, nganutin panumadian i manusa, yening sarwa paksi, ulam, miwah sarwa buron sane tiosan punika prasida karuruh ring anggan i manusa. Angga i manusa kawangun antuk wewalungan sane sujatinnyane panrestian Sang Hyang Rare Angon sane nyrewadi ring anggan manusane (rikang wang wěnang mamarid ring Sang Hyang Rare Angon, twi tatwayan ing manusa, ikang paksi sato mina ring raganta kapraktyaksaknanta, apan raganta walungan ing śarīra twi tatwaya Sang Hyang Rare Angon, sira umawak uttama ning śarīranta). Nganutin kawentenan lontar Sundarigamane punika, kawentenan upacara Tumpek Kandang utawi Tumpek Uye nginggilang burone ri sajeroning kahuripan i manusa. Utaminnyane, ring anggan manusane. </br>Sahananing buron sane kabaos patik utawi ingon-ingon madrebe swadharmanyane soang-soang anggen ngupapira kawentenan jagat. Sakadi kawentenan Singa (Kesari), sane madue swadharma ngraksa alas mangda nenten kausak-asik olih i manusa. Sakadi sane sampun munggah ring Kakawin Nitisastra, singhā raksakaning halas halas ikāngrakṣakeng hari nityaśa/ singhā mwang wana tan patūt paḍa wirodhāngdoh tikang keśari/ rug brāṣṭa ng wana denikang jana tinor wrěkṣanya śirņāpadang/ singhānghöt ri jurang nikiang těgal ayūn sāmpun dinon durbala (singa punika sang sane ngraksa alas, sakewanten ipun taler karaksa olih alas, yening alas punika jagi karusak olih i manusa, makasami tarune kaenteb, singane raris mengkeb ring jurang, ring tengahing uma kakepung ngraris kamatiang).</br>Tiosan punika, ula antuk wisyannyane prasida ngawetuang padem manusane (mreta). Sakewanten, ula antuk wisyane punika naler prasida ngicenin kahuripan (amreta) ring kahuripan i manusa. Ri sajeroning teks Adi Parwa ritatkala ula (naga) jagi nginem mreta sane kapolihang olih Garuda, para ulane raris mersihin awak. Sakemaon, ri tatakala sampun rauh ring genah ngambil amrta, Sang Hyang Indra sampun dumunan ngambil amrtane punika. Raris, ri tatkala amrtane punika kakeberang, wenten amrta sane ngetel ring muncuk ron ambengane. Punika raris sane kasilapin olih para nagane. Layahnyane raris kepah antuk mangan ambengan punika. Punika sane ngawinang nyantos mangkin layahnyane dwijihwa (masepak kalih) (siwak ta ya liḍahnya de ni tikṣņa ning alalang, matang yan katêka mangke dwijihwa krama nāga, maparwa ilatnya). </br></br>Cerita indik ula (naga) sane kaparik saking teks Adi Parwa puniki prasida ngicenin pangeling-eling i manusa riantukan utama pisan yening ngraketang pakilitan utawi pasawitranne ring sahananing sane karipta olih Sang Hyang Kawi. Asapunika mawinan, wenten malih cerita sane becik kanggen sasuluh ngenenin indike punika. Inggih punika cerita sane munggah ring cerita Tantri Kamandaka wenten kaceritayang indik snag brahmana sane maparab Sadnyadarma miwah pande besi sane mapesengan Suwarnangkara. Sane dados urati, ring ceritane puniki santukan Suwarnagkara nenten ngawales pitresnan ayu sang brahmana sane sampun ngicenin kapiolasan ri tatkala ipun runtuh taler maclempung ka semer sareng buron tiosan sakadi ula miwah macan. Sakewanten, ula miwah macan sane sampun katulungin punika, prasida ngawales pitresnan ayu sang brahmana punika taler prasida nylametang kahuripan sang brahmana. Wenten suluh urip sane prasida kaangen ring cerita puniki. Ri tatkala sang brahmana mikayunin indik panca sengsara sane nibenin manusa ri tatkala murip ka gumine, inggih punika becikan ngicenin kasih-asih majeng ring beburon bandingang ring manusa sane malaksana kaon taler nenten beik yening nenten nginutin tatuek para kantine duaning prasida ngawinang sengkala (Ika lěhěng masiha ring satwa, syapadi masiha ring nīca, muwah anala ning tan mangiḍěpa warah ning mitranya, bwat maněmu duḥka). </br></br>Santukan punika, nyuksmayang rahina suci Tumpek Kandang ring galahe punika mautama taler mabuat pisan, pinaka utsaha anggen ngiket tali tresna pantaraning manusa kalawan sarwa buron, sane polih pasuecan saking Ida Sang Hyang Widhi. Asapunika mawinan, jagate prasida ajeg kapungkur wekas.inan, jagate prasida ajeg kapungkur wekas.)
  • Arya Lawa Manuaba, Ida Bagus  + (Patibaya virus SALCON ngantem Bali. Nagapuspa konden bakatang. Epsilon dahat brangti. Haricatra ilang kadi uluh gumi.)
  • Tim BASAbali Wiki  + (Pidan, di Bali kone taen ada macan Bali anPidan, di Bali kone taen ada macan Bali ane madan Panthera tigris balica. Sakewala jani, macan Baline suba punah krana liu anake morosin tur nyansan liu alase ane kadadiang paumahan. Ento ngaenang tongos mengkeb tur ngalih tetadahan macane suba telah. Jani, paling aget, iraga ningalin macan tuah di kebun binatang. Apang tusing nyansan liu buron agunge punah, pemerintahe patut tegas teken anak ane morosin buron agung, umpamine macan, gajah, singa muah ane lenan. Lenan teken ento, iraga patut masi nyaga alas, tongos buron agunge apang satata asri. Yen suba alase asri, buron agunge pasti lakar lestari.se asri, buron agunge pasti lakar lestari.)
  • Luh Yesi Candrika  + (Ri tatkala para yowanane ngamargiang pitekRi tatkala para yowanane ngamargiang piteket guru wisesa indik ngawatesin pagubugan (social distancing) sangkaning sasab marana Corona (Covid-19) sane nibenin jagate sami, BASAbali Wiki nagingin galah inucap antuk ngamargiang Wikithon. Wikithon inggih punika lomba ngripta taler ngunggahang lengkara-lengkara mabasa Bali ring kamus daring BASAbali Wiki. Lomba Wikithon sane sampun kamargiang kaping kalih duk warsa 2019 puniki, kamargiang ring rahina Redite, tangal 29 Maret 2020. Acara sane mamargi ngawit galah 08.30 semeng nglantur 10.30 wengi, kepah dados nem sesi. Sane kasarengin olih 133 pamilet sane kantun ngranjing ring smp, sma, perguruan tinggi (mahasiswa) miwah masyarakat umum. Para pamilet punika mawit saking Denpasar, Badung, Tabanan, Karangasem, Klungkung, Buleleng, miwah Gianyar. Tiosan punika, wenten naler semeton Bali sane magenah ring Thailand nyarengin acarane puniki. Sane pinih mautama, acara puniki prasida mupulang 1.971 lengkara basa Bali saking para pamilet.</br> Sadurung Wikithon puniki kakawitin, Ketua Dewan Pembina Yayasan BASAbali Wiki inggih punika Drs. I Gde Nala Antara, M.Hum ngicenin sambrama wacana majeng ring para pamilet sami saking media daring. Dane maosang, rasa angayubagia santukan akeh pamilet sane kayun nyarengin acarane puniki. Duk punika, ketua dewan pembina Yayasan BASAbali Wiki taler mapangapti, dumugi malarapan antuk acara ngranjingang lengkara-lengkara basa Bali ring kamus BASAbali Wiki, basa Bali druene prasida ajeg, lestari, tur werdhi anut ring panglimbak jagat.</br> Manggala prawartaka acarane puniki, I Kadek Widiantana, S.Pd.,M.Pd naler mapangapti mangdane nyansan akeh krama Baline sareng-sareng nincapang rasa sutindih ring kawentenan basa Bali pinaka basa ibu krama Baline. Tiosan punika, malarapan antuk lomba Wikithon sane mapiranti media daring (online), basa Bali kaaptiang mangdane nyansan raket ring sajeroning para yowanane (generasi muda) taler sida setata kaanggen sarana mababaosan. Pangaptin tiosan majalaran antuk lomba puniki, basa Bali sane kaunggahang ring media daring prasida dados sarana dokumentasi digital, pamekasnyane, mangdane basa Baline prasida nglimbak kapungkur wekas. Dane taler maosang acarane puniki prasida mamargi sangkaning wantuan makudang-kudang sponsor, sakadi Waterboom, Sorga Bali Chocolate, United in Diversity, Matt’s Burger, Italian Riviera Restaurant and Bar, Taco Beach Grill, miwah Puri Konveksi.</br> Wikithon sane kamargiang warsa 2020 puniki ngamolihang para jayanti sane kapah dados kakalih. Sane kapertama, para jayanti sane prasida ngripta lengkara akeh taler patut ring sajeroning pasang aksara Bali latin, tata basa, miwah anggah-ungguhing basa Bali. Para jayanti punika, inggih punika Dharma (saking Badung), Krismantara (saking Denpasar), Weda (saking Singaraja), Dharma (saking Badung), Ayumi (saking Denpasar), miwah Jayanta (saking Singaraja). Sane kaping kalih inggih punika para jayanti sane sampun ngranjingang lengkara pinih akeh. Para jayanti punika, inggih punika Dharma (saking Denpasar), Bayu (saking Tabanan), Indah (saking Singaraja), Krismayanti (saking Badung), Weda (saking Singaraja), miwah Krisna (saking Denpasar). </br>Silih tunggil mahasiswa Sastra Bali Universitas Udayana sane dados jayanti lomba Wikithon warsa 2020, inggih punika I Made Adi Krismantara maosang, acara lomba sakadi puniki mabuat pisan. Santukan, prasida nagingin galah malajah jumah ri tatkala wenten pangarah-arah saking guru wisesa indik nambakin panglalah sasab marana (virus corona) antuk meneng ring puri, griya, utawi pakubon soang-soang. Tiosan punika, majalaran antuk lomba sakadi puniki prasida nincapang kawagedan mabasa Bali, utaminnyane ngenenin indik tata basa miwah anggah-ungguh basa Bali. Asapunika taler, lomba puniki prasida ngicen galah malajahang angga mangda satata pratiaksa miwah anut ring galah sane sampun kacumawisang ritatkala ngripta lengkara basa Bali sane kaungghang ring media daring. Dane naler mapangapti mangdane acara lomba Wikithon puniki prasida mamargi nyabran warsa. </br> Acara lomba Wikithon BASAbali Wiki sane mamargi kirang langkung arahina puniki, raris kapuputang antuk nyukserahang hadiah majeng ring para jayanti sane marupa jinah, voucher, miwah cihna yasa lianan. Saking acarane puniki, iraga prasida nyuksmayang utsaha nglestariang basa Bali ring masane puniki taler becik pisan maprakanti ring panglimbak teknologi digital. (@YesiCandrika BASAbaliteknologi digital. (@YesiCandrika BASAbali)
  • Tim BASAbali Wiki  + (Saja ke raksasane tuah malaksana jele? AnaSaja ke raksasane tuah malaksana jele? Anake suba pada nawang, Kumbakarna maan panugrahan Supta Sada ane ngae ia leplep pesan masare. Diapin liu ane nundun, ia tusing ja lakar bangun. Kewala liu ane tusing nawang, laksanan Kumbakarnane yen suba ada baya nibenin negaranne. Jeg gresiuh ia bangun padidi tur bani mabela pati uling baya ane ngusak-asik negaranne. Nah, sapatutne pemerintah nulad laksanan Kumbakarna, nyak tragia inget teken swadharma, ngalih panepas yen ada pikobet jagat. Tusing ja pemerintah dogen, i raga makejang masih patut bani mapanampen. Raksasa dogen nyak nyaga negaranne, i raga dadi manusa seken lakar masare dogenan?ga dadi manusa seken lakar masare dogenan?)
  • Mark Hobart  + (Sasuratan puniki madue tatujon mangdennya Sasuratan puniki madue tatujon mangdennya prasida makta kakuatan intelektual natasin budaya mantuka ring makudang cita Bali ngeninin budaya sane katon campuh inggihan marupa budaya napi ke idiologi. Natasang budaya boya je pateh ring mitelebin budaya, nanging marupa tatimbangan sane mitegesang budaya mawentuk kaiwangan ring pemarilaksanannyane karuntutin antuk gagambaran sane ngeleganin mantuka ring Sang Angawe Rat. Orde Baru mitegesang kabudayaan marupa pamineh mangda prejanane anut tur seneng nampi pariwisata global. Budaya nenten malih ngeninin asapunapi prejanane mapakardi nanging wantah mikayunin sekancan dedagangan sane prasida keadol tur kadabdab marupa" tradisi kuno" . Bali pinaka swargan inggihan wantah marupa klise. Nusa Bali puniki mangkin wantah nagingin panyumpene Madam Soeharto ngeninin Disneyland. Rarincikan kapitalis ngeninin panincapan gratis tanpa tanggu tan madue kasumaihan mantuka ring kosmologi Bali sane gumanti mautama mawaste Kali Yuga, sane pamuntatnyane marupa karugaan sane dahat; taler mantuka ring pamineh populer saking dura negara sane tan rered ngawetuang paobahan. Yadiastun je kabudayaan mapenampen i manusa pinaka sang sane nambet nanging ipun sering ngalepasang raga saking kapaiketan idiologi kabudayaan riantuk mitelebin kabudayaan sewates pinaka tata pakraman ipune sedina dina.es pinaka tata pakraman ipune sedina dina.)
  • Luh Yesi Candrika  + (Silih tunggil utsaha para krama Hindune riSilih tunggil utsaha para krama Hindune ring Bali nyomya kawentenan Buta ring sajeroning angga inggih punika antuk ngamargiang upacara taur ritatkala sandyakala sane nepek ring rahina Tilem Kasanga. Utsaha punika kamargiang antuk nyiagayang upakara marupa sesajen, segehan, taler caru. Ri sampune ngamargiang Taur Agung, raris kalanturang antuk acara ngrupuk sane madue suksma ngesahang Bhuta Kala ka genah utawi wit nyane soang-soang masarana antuk geni miwah kalanturang antuk negen Ogoh-Ogoh (simbol Buta) ring sajebag desa. Asapunika utsaha krama Hindune ring Bali mangdane kicen kasalametan miwah karahayuan ring sajeroning baya taler panglalah kaon. Salantur nyane, rahina benjangne krama Baline ngamargiang Nyepi salami arahina.</br>Sakewanten para krama Hindune ring Bali punika taler para janane ring sajebag jagat, ngamargiang rahina Nyepi warsa 2020 (Saka 1940) puniki karasayang mabinayanan. Wenten parindikan sane kalintang ajerih saking kawentenan Buta sane prasida ngarauhang panglalah kaon ring sajeroning kahuripan i manusa. Sasab marana sane nglimbak punika kawastanin Corona utawi Covid-19 sane nibenin para janane. Krama Baline ngamargiang uger-uger guru wisesane mangdane ngawatesin pagubugan (social distancing), nenten medal saking girya, jero, utawi pakubon soang-soang, sadurung rahina suci Nyepi punika rauh. Para kramane kaptiang mangdane ngamargiang pakaryan ring girya, puri, jero, utawi pakubon soang-soang taler ngirangin parikrama sane mamargi ring jaba griya, puri, jero, utawi pakubon. </br>Nganutin wit kruna, taur maartos naur (mayah) miwah artos tiosan inggih punika yadnya. Salantur nyane kruna agung maartos ageng sajeroning paiketannyane ring jagate inggih punika Bhuana Agung. Tiosan punika, kruna kasanga maartos sasih kaping sia ring sajeroing ketekan kalender masehi. Asapunika mawinan, suksman Taur Agung Kasanga inggih punika upacara utawi yadnya sane katur majeng ring Bhuana Agung ring sasih kasanga nepek rahina Tilem Kasanga. Nganutin lontar Sundarigama katlatarang yening sadurung upacara taur kalaksanayang, krama Hindune kaptiang mangdane ngamargiang upacara Bhutayajnya sane marupa caru ngawit saking desa-desa kantos ring soang-soang griya, puri, jero, miwah pakubon saking paletan sane nista nglantur sane utama. </br>Salanturnyane, katlatarang ring lontar Sundarigama yening nepek rahina Tilem Kasanga punika manawita wenten makudang-kudang kahanan sane kaon sangkaning pikayunan sane kaliput dening kapetengan. Yening krama Hindune nenten nglaksanayang upacara taur taler eedan sane lianan punika prasida ngawinang kapralayan jagat (Bhuana Agung), gering nglingsebin para janane sami (gering sasab magalak), taler laksana para janane soleh miwah galak sangkaning kasusupin antuk kahanan Buta (wwang kasurupan Kala Buta) sane ngawinang aro hara ring sajebag jagat.</br>Sakadi sane sampun katlatarang ring lontar Sundarigama, krama Hindune madue pustaka miwah srada indik ngamargiang taur prasida nyomya panglalah kaon sane nibenin jagate puniki, prasida rajeg malih taler kahuripan manusane setata slamet tur rahayu (mulih hayu ning praja mandhala sarat kabeh, wang ring sarwa janma, wastu ya paripurna). Nampenin indik sasab marana Virus Corona sane nibenin manusa ring sajebag jagad ri tepengane mangkin, krama Baline madue pangapti ageng ring sajeroning pamargin taur warsane puniki. Asapunika mawinan, yening upacara taur puniki prasida becik miwah patut pamargine, sinah pandemi sane sue taler akeh ngawinang manusane padem, prasida ical raris mawali ka segara (sasab marana pada mantuk maring samudra). Napi malih wus upacara taur kamargiang krama Hindune ngamargiang rahina suci Nyepi, sane kaptiang prasida ngicenin panyupatan ring sahananing mala sane magenah ring jiwa pramana antuk ngamargiang Catur Brata Penyepian. Toisan punika, wus Sasih Kasanga mamargi, nglantur ruh Sasih Kadasa sane kaumpamiang saluiring kahanane resik miwah suci (kedas) miwah kaaptiang mangdane rahina punika prasida ngicenin karahayuan ring sajeronin kahuripan manusane ring jagate.</br>Nganutin pamargin upacara Nyepi miwah rauhnyane Sasih Kadasa, krama Hindune ngaptiang prasida ngaresikin taler nyuciang anggannyane. Sakewanten, ri tepengan mangkin sangkaning kawentenan sasab marana Covid-19, anggan manusa pinaka Bhuana Alit taler muatang taur anggen nambakin sasab marana sane nibenin angga sarira. Sasab marana sane dados pikobet para janane ring sajebag jagat puniki, ngrangsuk ring sajeroning angkihan (pernafasan) sane ngawinang sungkan taler prasida ngawinang padem. Nganutin teks Wrhspatitattwa, gumi miwah angga sarira punika kabaos sarwatattwa (sakancan kahanan sakala ring sajeroning Panca Maha Buta). Kawentenan pertiwi, toya, geni, angin, miwah bayu punika wenten taler ring sajeroning angga sarira sane marupa daging, getih, panes sarira, angkihan, miwah aung-aungan untek. Asapunika mawinan, angga sarira i manusa taler muatang taur sane kaptiang prasida nambakin sasab marana. Nanging, taur sane sakadi napi sane prasida kabuatang olih angga sarira?</br>Yening suksma sarira muatang yadnya marupa tapa miwah brata anggen mareresik miwah masucian, asapunika taler angga sarira (stula sarira) muatang sakadi vitamin, protein, mineral, miwah sane tiosan, sane mawit saking sarin-sarin boga sane becik kasadanayang mangdane setata kenak taler prasida nambakin sungkan. Teks Nitisastra maosang yening ajengan becik punika madue cihna ngawinang anggane setata seger-oger (ring wara bhoga pustining awakya juga panengeran). Mangda ngamolihang pangan sane becik, patut naler kauningin sarwa pangan sane ten becik kasadanayang majeng ring angga sarira utawi sida ngawinang wisya. Salanturnyane, ring Nitisastra kabaosang nenten patut yening ngajeng daging sane nenten becik. Daging sane nenten becik kabaosang sakadi bikul, cicing, katak, lipi, ulet, miwah cacing. Makasami ajeng-ajenganne punika nenten dados ajeng tur mangdane kakelidin (Haywa mamukti sang sujana karta pisita tilaren, kasmalaning sarira ripu wahya ri dalem aparek, lwirnika kasta mangsa musika sregla wiyung ula, krimi kawat makadinika papahara hilangken). Sakadi sane munggah ring Nitisastra indik ajeng-ajengan sane becik ring sajeroning angga sarira, ngawetuang panarka yening sasab marana sane kawastanin Covid-19 mawit saking sarwa boga sane nenten becik. </br>Taur sane kabuatang ring angga sarira antuk sarwa boga sane becik, tata cara ngolah sane patut, miwah ngripta pangrasa sane negdegin patut kautsahayang pinaka nyuksmayang angga sarira. Sakancan ajeng-ajengan sane jagi kajeng miwah sapunapi ngolah ajenganne punika, muatang uratian sane utama. Sakadi sane sampu kauningin, miara ngga sarira nenten ja wantah antuk ngamargiang olahraga. Sakewanten, ajeng-ajengan sane becik prasida nambakin panglalah sasab marana ring angga sarira.</br>Indik ajeng-ajengan sane katur majeng ring para wiku umpaminnyane, sakadi sane sane munggah ring lontar Wrati Sasana (teks sasana indik pandita sane ngamargiang brata), sahananing sarwa pangan sane kasadanayang patut kauratiang utaminnyane sang sane kabaoas siddhanta inggih punika sane ngamargiang brata suci (tan yogya ika bhaksan de snag siddhanta suddha brata). Sarwa pangan sane kabaosang nenten suci sakadi daging manusa, bojog, banteng, macan, gajah, kuda, meong, dongkang, miwah lipi. Tiosan punika, sarwa buron sane rupannyane soleh kabaosang ajengan sane nista sakadi lintah, ulet, kuricak, teledu, lasa, toke, miwah cecek. Kabaosang naler sarwa pangan sane dados ajeng (muwah ikang yogya bhaksaken) inggih punika celeng alas, ayam alas, kebo, siap pitik, kedis miwah sahananing soroh ulam segara sajabaning buaya miwah soroh ulam sane magoba aeng taler soleh. Salanturnyane, tata cara maratengan taler patut kauratiang, sakadi ri tatkala ngaryanin ajeng-ajengan sampunang pisan yening kantos kaencegin buyung, legu, limpit, tuma, tengu, kutu, miwah kapinjal, asapunika kawastanin cemer, nenten wenang ajeng santukan kabaos sampun leteh utawi kotor. </br>Pateh sakadi sahananing palemahan utawi entik-entikan sane wenten ring jagate, yening makasami entik-entikan sane madaun gadang punika prasida kasadanayang mangda ngamolihang vitamin sane becik anggen angga sarira (unsur nabati). Asapunika taler, mangdane angga sarira puniki ngamolihang vitamin sane mawit saking soroh beburon (unsur hewani), nganutin lontar Nitisastra miwah Wrati Sasana yening nenten makasami soroh buron punika prasida kasadanayang. Asapunika mawinan, tiosan ajeng-ajengan sane kawastanin becik salanturnyane patut kauratiang kasuciannyane sinah prasida mabuat majeng ring angga sarira. </br>Sahananing ajeng-ajengan sane becik, resik, miwah suci punika sane sapatutnyane kasadanayang majeng ring angga sarira, katur pinaka taur. Ri tatkala napi taur sane kasadanayang majeng ring angga sarira punika kamargiang? Panyawisnyane malih kawaliang majeng ring ida dane soang-soang. Gumi (Bhuana Agung) miwah angga sarira (Bhuana Alit), kakalih punika patut kaupapira. Gumi pinaka genah ngaruruh urip sahananing sarwa murip. Asapunika taler, angga sarira punika linggih atma sane ngicen kauripan. (Yesi Candrika BASAbaliWiki)cen kauripan. (Yesi Candrika BASAbaliWiki))
  • I Wayan Sukra  + (Tari kebyar duduk karipta olih maestro tarTari kebyar duduk karipta olih maestro tari I Ketut Mario, tari kebyar duduk dados silih sinunggil tarian bali sane sampun kaloktah puniki madasar sakeng paiketan manusa sareng gumine. Karesepang miwah kabaktayang antuk kayun sane halus, kuat, lincah. Sesolahan puniki cihna sakeng jalan idup i manusa sane ngaruruh rwa bhineda, kuat, alus, maskulin, feminim. Kewagedan sang pragina nyolahang tarian kebyar duduk puniki turmaning prasidang ngimbangin tetabuhannyane pacang micayang kelanguan majeng rinh sang sane nonton.ng kelanguan majeng rinh sang sane nonton.)
  • I Made Suastra  + (Undang Undang Dasar 1945 pasal 32 ayat 2, Undang Undang Dasar 1945 pasal 32 ayat 2, lan Undang Undang no 32 Tahun 2004, ngawetuang pemargi sane jimbar mantuka ring soang soang wawidangan nincapang utsaha ngeninin kahuripan. Pengelaksanayan otonomi daerah patut ngelestariang sawilang parikrama sosial budaya pinaka ciri manusannyane. Praciri sane dados tetenger ipun kasengguh manusa bali inggihan marupa basa (mawentuk suara) lan dresta (mawentuk sarana). Mapaiketan ring parindikan puniki tambis ring makudang parilaksana ciri ciri inucap kawigunayang olih manusa bali inggihan ring wawidangan panagara taler ring dura negara. Caciri puniki patut kalestariang yening prade iraga mabudi ngalestariang manusa bali sajangkepnyane. Panyuratan puniki madue tatujon mitegesang sapunapi basa bali kantun dados praciri manusa bali ring aab jagate sekadi mangkin. Pabligbag ring panyuratan puniki katulengang ring praciri manusa bali mungguing paiketannyane ngeninin basa. Basa bali pinaka silih sinunggil ciri manusa bali patut kasumbungang. Bukti bukti sane ngawinang bangga punika prasida kepanggih ring pangelimbak pangawigunannyane. Basa bali pidagingnyane madue wiguna sane dahat mautama ritatkala ngokasang budaya ipune. Nanging ritepengan aab jagate sekadi mangkin basa bali katiben paobahan manut tatujon pangawigunannyane. Nampenin paobahan punika, pakewuh internal wiyadin eksternal patut katulengin mawastu prasida kapanggih naya upaya mapikelatang kawentenan basa bali mangdennye ajeg mawiguna pinaka silih sinunggil praciri manusa Bali.inaka silih sinunggil praciri manusa Bali.)
  • Luh Yesi Candrika  + (Wibisana nenten prasida nawengin kaduhkitaWibisana nenten prasida nawengin kaduhkitanidane, ritatkala nguningin rakanidane sane pinih duur inggih punika Rahwana sampun seda ring rananggana. Yadiastun Rahwana ngamargiang laksana adharma, Wibisana rumasa sungsut ring ati, mapakayun indik sameton tugelanidane sane sampun seda. Ritatkala punika, Sang Rama raris rauh ngawirangin atinidane Sang Wibisana sane sedek kaliput antuk rasa duka. Ida Sang Rama muji Rahwana sane malaksana luih ritatkala ngamargiang tapa taler kasub pinaka raja mawisesa ring jagate sane nenten jerih yening seda ring rananggana. Sapasira sane padem ring payudan pacang ngamolihang Suargan ((prasasta sira nguni sampun tapa, gahan ta sira cakrawartting jagat, pejah sir ataman surud ring rana, asing mati mamuk ya moksatmaka). </br></br>Asapunika ida Sang Rama sane maha wicaksana maosang, sane setata negdegin kayun miwah ngicenin rasa dayuh antuk babaosanidane. Kadigjayan idane saking Rahwana nenten manadosang ida nyapa kadi aku utawi sumbung. Ida wantah sareng mrasa kaduhkitan sane nibenin jagat Alengka. Raris, Sang Rama mapangapti ring Wibisana sane malaksana luih taler anut ring ajah-ajahan sastra agama mangdane mimpin jagat Alengka. Salanturnyane, Wibisane kicen tutur utawi piteket-piteket saking Ida Sang Rama Dewa. </br></br>Silih tunggil pahan cerita ring Kakawin Ramayana baduur, ngicenin tutur utama indik pamimpin taler mimpin, sane prasida kaplajahin ring kawentenan aab jagate sakadi mangkin. Pamimpin sering kadadosang tetuladan utawi imna olih kramannyane sane kapimpin. Pamimpin punika sapatutnyane malaksana sane susila taler mresidayang ngicenin kaweruhan sapunika mawinan becik tiru. Kakawin Nitisastra sampun nugesang indike punika yening swadharma raja pinaka pamimpin ngicenin tuntunan majeng ring makasami rakyatidane, ngawit saking sane utama, madya, miwah nista. Pamimpin patut nuntun kramanidane antuk laksana sane becik (tingkahnikang prabhu sumiksa ri bhretya sanggya, sakwehnya kottama kamadhya lawan kanista, yeka warah warahaneka ya karma yukti). Sapunika mawinan, manados pamimpin nenten ja dangan santukan wenten babaosan yening sadurunge mimpin anak tiosan, patut malajah mimpin dewek padidi. Kawentenane punika naler kabaosang Sang Rama majeng ring Sang Wibisana yening pangawite mangdane prasida mimpin padewekan antuk dharma.Wusan punika, yening sampun janten ngamargiang dharma miwah ajah-ajahan agama, raris para panyeroan miwah mentri taler nulad (awakta rumuhun warah ring hayu, telas ta mapageh magom agama, teke rikang amatya mantra tumut). </br></br>Salanturnyane, tiosan ring kakawin Ramayana miwah Kakawin Nitisastra sane sampun kabaosang, ajah-ajahan indik niti utawi ring sajeroning kriya sastra, tiosan dados dokumen intelektual sapatutnyane becik kawacen, karesepang, taler kamargiang. Minakadi, sane munggah ring Kakawin Sutasoma sane nugesang indik tresna asih ritatkala mimpin, Geguritan Niti Raja Sasana sane muatang indik suksman manados pamimpin, Udyogaparya, Arjunawiwaha, miwah sane tiosan. Teks-teks puniki ngicenin panuntun sane utama indik ajah-ajahan niti. Sakewanten, sapunapi para pamimpine ngutsahayang nelebin sastra pinaka kesadaran literasi? Yening nenten sangkaning ngwacen kriya-kriya sastra, raris saking dija para pamimpin polih panuntun ritatkala mimpin? Napi malih pamimpine punika kadadosang tetuladan ring masyarakat?</br></br>Ring kawentenan sane sampun mamargi, ring sajeroning kawentenan sejarah pamimpin Bli sane kasub antuk kawisesanidane, inggih punika I Gusti Ngurah Made Agung utawi Cokorda Denpasr. Raja Badung sane naler kabaos Cokorda Mantuk Ring Rana punika mimpin perang puputan ritatkala nglawan penjajahan Welandane ring tanggal 20 September 1906. Tiosan punika, kawisesan I Gusti Ngurah Made Agung pinaka raja Badung, madue kawisesan sane nenten ja wantah magenah ring Badung, sakewanten ring sajebag jagad Bali. Para Welandane mapakayun yening raja Badung punika pinaka cihna taksun jagad Baline sane ngawinang Welandane urati ring Bali.</br>I Gusti Ngurah Made Agung pinaka pamimpin sane masanjata antuk keris, taler nyihnayang angganidane antuk lemat tulis (pisau tulis). Suksmannyane, ida nelebin sastra antuk ngaripta kriya sastra. Punika mawinan, ida naler kabaos pinaka pamimpin sane matungked antuk sastra. Kriya sastra sane sampun kasurat, inggih punika Geguritan Loda, Niti Raja Sasana, Hredaya Sastra, Dharma Sasana, Nengah Jimbaran, dan Purwa Sanghara (Agastia, 2006: 7). </br>Kawagedan antuk ngolah basa taler rasa sane kadurenang olih I Gusti Ngurah Made Agung luih pisan. Sakadi ring silih tunggil kriya sastranidane sane mamurda Geguritan Dharma Sasana, ida nyihnayang kawagedanidane nganggen basa Jawa-Mlayu (Basa cara Jawa Mlayu).. Tiosan punika, ring Geguritan Cara Mlayu (Geguritan Nengah Jimbaran), I Gusti Ngurah Made Agung nyihnayang kawagedanidane nganggen basa Mlayu. Salanturnyane, ring geguritan sane dawa taler ageng sane sampun surat ida, inggih punika Geguritan Purwa Sanghara nganggen basa Bali antuk tembang Surakarta (nanging tembang cara Surakarta/ basa Bali pangikete). Asapunika pamimpin sane madasar antuk sastra prasida nuntun kramane antuk pamargi sane patut utawi dharma. </br></br>Pamimpin sane prasida nuntun yening inargamayang ring sajeroning banawa, inggih punika pamimpin punika manados juru setir (nahkoda). Juru setir ring banawane, madue swadharma dados juru slamet utawi manados jalaran kasengsaran utawi pademnyane para kramanidane. Pamimpin kaptiang nayuhin utawi manados catraning jagat sane nglingkubin kramanidane antuk sane tepek (adil) santukan punika prasida ngwangun jagadita.santukan punika prasida ngwangun jagadita.)
  • Arya Lawa Manuaba, Ida Bagus  + (Kadek Haricatra ngelah kawisesan ane solehKadek Haricatra ngelah kawisesan ane soleh. Ia nyidang ningalin bunga Nagapuspa, bunga tunjung mas ane tumbuh di batune. Bunga ento nyidang ngubadin sakancan gering i manusa. Sakewala Epsilon, perusahan ubad paling gede di panegarane dot pesan ngrebut bunga ento. Kadek Haricatra nagih matianga. Ia musti mlaib! Haricatra nagih matianga. Ia musti mlaib!)
  • Pande Putu Widya Okta Pratama, S.Kom  + (BTW Edutech, perusahaan edukasi digital ane ngelah pikenoh nulungin muride apang bisa lolos seleksi masuk perguruan tinggi kedinasan, perguruan tinggi negeri, CPNS lan TNI utawi POLRI.)
  • Brett Hough  + (Babad Bali kawentuk saking makudang kasingBabad Bali kawentuk saking makudang kasingsalan, minakadin ipun ring kasujatian budaya lan prajana Bali. Siosan ring punika taler tetamian seantukan kajajah olih i Belanda lan pikolihan pejangkepannyane ring Negara- Wangsa Indonesia. Siosan taler mawit saking pakibeh modernisasi, globalisasi, pariwisata lan konsumerisme. Para panyurat Bali's Silent Crisis: Desire, Tragedy and Transition mitulengin kasingsalan punika mangdene prasida mitatasin pikobet utama sane ngelantur kawentuk, angawi pengaruh lan napkala ngawetuang rasa ajerih ring kauripan sedina dina ring Bali. Para panyurat makakalih maduwe panampen inggihan kakuatan- kakuatan lan paobahan-paobahan sane mapaiketan ngawetuang trauma psikologis lan budaya sane dahat nanging tan keangkenin seantukan marupa" krisis diam" lan matungkas ring wacana Bali pinaka swargan. Para panyurat inucap sampun jenek magenah tur makarya ring Indonesia makudang kudang warsa tur lami magenah ring Bali. Kadasarin riantuk kaweruhan ipune ngeninin papelajahan antuk budaya lan promosi kesehatan ipun ngawetuang perspektif sane mabuat ngeninin subyek ipune lan mitegesang uratian sane tingglas mantuka ring kesehatan psikologis maka suen suen manusa Bali sane kablengbeng antuk pakibeh paobahan, parikosa lan perih sane teleb sane kaunggahang ring sub judul buku buku ipune. Saking pangawit karumasayang panyundul pikayunan ipune sane gumanti kukuh ring mitelesin lan manyurat buku taler pasemayan ipune mantuka ring paswitrannyane ring Bali. Gumanti sampun tingglas inggihan ipun madrebe rasa asih ring subyek ipune lan unteng pikayunan ipune sane kadasarin antuk paiketannyane makasuen ring Bali.in antuk paiketannyane makasuen ring Bali.)
  • Bart Verheijen  + (Bali gumanti sampun masikian pisan ring paBali gumanti sampun masikian pisan ring pariwisata. Panyuratan puniki mangulati praciri budaya Bali sane stata tumbuh lan paiketannyane ring widang pariwisata ritelenging globalisme ngawigunayang studi kasus wewangunan Taman Budaya Garuda Wisnu Kencana (ngawit warsa siu sangang atus sangang dasa tiga rauhing warsa duang tali pelekutus), sane merupa arca Hindu Dewa Wisnu ngadeg ring luhuring paksi garuda sane agung. Taman lan arca inucap kasengguh pinaka praciri budaya anyar wangsa Indonesia taler pariwisata Bali. Nanging asapunika, studi kasus mantuka ring kawentenan taman puniki taler nyihnayang kawentenan Bali sane sampun magentos, ngawit karuntuhan ipun Suharto ring warsa siu sangang atus sangang dasa kutus, sinambi natingin pakibeh globalisme. Pariwisata Bali sampun magentos saking pariwista budaya sane nunggil saking ulu rauhing ke sor, menados tetujun wisata global. Mabukti rikala mangkin taman punika gumanti pinaka genah ngelaksanayang acara sane ageng tur kamiletin makudang negara. sane ageng tur kamiletin makudang negara.)
  • I Nyoman Darma Putra  + (Bali gumanti sampun masikian pisan ring paBali gumanti sampun masikian pisan ring pariwisata. Panyuratan puniki mangulati praciri budaya Bali sane stata tumbuh lan paiketannyane ring widang pariwisata ritelenging globalisme ngawigunayang studi kasus wewangunan Taman Budaya Garuda Wisnu Kencana (ngawit warsa siu sangang atus sangang dasa tiga rauhing warsa duang tali pelekutus), sane merupa arca Hindu Dewa Wisnu ngadeg ring luhuring paksi garuda sane agung. Taman lan arca inucap kasengguh pinaka praciri budaya anyar wangsa Indonesia taler pariwisata Bali. Nanging asapunika, studi kasus mantuka ring kawentenan taman puniki taler nyihnayang kawentenan Bali sane sampun magentos, ngawit karuntuhan ipun Suharto ring warsa siu sangang atus sangang dasa kutus, sinambi natingin pakibeh globalisme. Pariwisata Bali sampun magentos saking pariwista budaya sane nunggil saking ulu rauhing ke sor, menados tetujun wisata global. Mabukti rikala mangkin taman punika gumanti pinaka genah ngelaksanayang acara sane ageng tur kamiletin makudang negara. sane ageng tur kamiletin makudang negara.)
  • Alexander R. Cuthbert  + (Bali kasengguh tetujon pariwisata mancanegBali kasengguh tetujon pariwisata mancanegara tur sampun kapewewehin pesambat pinaka swargan sukating satus tiban sane lintang. Nanging mangkin sampun ketatasin olih para pengrawuh makudang pikobet dahat sane niben inggian parindikan ekonomi wiadin wawidangan. Kasingsalan pawangunan kasengguh sane pinih marupa kaiwangan nginggilang arsitektur Bali sane anyar sane manut ring praciri witnyane. Warga kota ring Bali rikala mangkin mekadi kakungkungin olih simpul Gordian, rikala arsitektur tradisional sane jangkep kantun wenten nanging arsitektur anyar nenten tumbuh. Sapunapi antuk midabdabin parindikan puniki, irika magenah pitakonnyane. Arsitektur dados mejanggelan rikala wangunan kuna tan kaurati antuk kawentenan urbanisasi sane mamurti. Sapariindikannyane gumanti nenten prasida kapuputang. Pangulatian puniki marupa utsaha pangawit ngamedalang daging pikayunan utama tur miteketang utsaha mangda prasida nincap. Nanging taler kapisaratang filosofi anyar ring widang teori urban pinaka dasar saluir aktivitas profesional saantukan tan prasida pacang nincap yening nenten karuntutin aktivitas profesional inucap. Antuk punika uratian tityang ten sios nyawis pitakon sapunapi pakibeh prasida kalumaksanayang mawit saking arsitektur asli Bali sane medal saking pidabdab feodalisme nyuhjuh pangelaksana lan penampennyane ring pasca modernitas, kapitalisme informasi lan globalisasi. Parindikan patut ketanganin ring makudang panta inggih punika pendidikan, kebijakan, strategi, lan penegakan. Tityang miteketang ring pamuput patut kasibehin antuk tata titi sane mawit saking transformasi vernakular, budaya wawidangan Bali sane kritis, lan adaptasi leksikon urbanis anyar ring wawidangan tropis.ikon urbanis anyar ring wawidangan tropis.)
  • Ni Kadék Widiasih  + (DAMUH PANUNGKUL (Ni Kadék Widiasih) SakadDAMUH PANUNGKUL</br>(Ni Kadék Widiasih)</br></br>Sakadi pamargin toya</br>Sané gumericik ring bongkol taruné</br>Saja tis nréstés cegekang</br>Anggo sayuban</br>Apa buin tau</br>Entéran suryané nengah geni</br>Ring tengahing pemargin urip</br>Karasa ngusapin damuhnyané</br></br>Dot nesekin setata</br>Ngiasaang tuuhné</br>Sida setata ada dini</br>Ri kala kenehé kajohin</br>Ditu kebis kapedumang</br>Marasa katungkulang</br></br></br>Karangasem, 5-1-2008Marasa katungkulang Karangasem, 5-1-2008)
  • IDK Raka Kusuma  + (DI LAPANGAN PUPUTAN (IDK Raka Kusuma) /1/DI LAPANGAN PUPUTAN</br>(IDK Raka Kusuma)</br></br>/1/</br>di lapangan puputan, Lirang sabilang peteng tiang ngantiang</br>negak di tanggunné ané paak tekén trotoaré kanti endag suriané</br>buka ané suba-suba. lakar ajak ngraos kanti poosé pakecoscos</br>ngraosang démokrasi ngraosang suksési</br>makenyat-kenyatan uat baong</br>sing ngrunguang anaké ngrunyung mabalih iraga. kitak-kituk, bingung sing ngrunguang kuluké ngongkong</br>Lirang, Lirang, Lirang</br>sesai, sesai tiang ngantiang</br></br>/2/</br>ada anak ngorahin tiang</br>idéwa sing luas nganging kaluasang ka tongosé sepi jampi</br>di wawengkon Sukabumi</br>koné yén suba di tongosé totonan malipetan sing nyidaang</br>krana yén suba di tongosé totonan ilang, ilang sekayang-kayang</br>ané ngorahin takonin tiang tongosé ento dija</br>anaké totonan seming nadaksara ngejer ngraos: da nakonin tiang</br>laut magedi. nu seming muané nguntul majalan. enduk tindakané</br>/3/</br>ada buin ngorahin tiang</br>idéwa sing ngilang nanging kailangang sig tongosé silib lan ilid kasaubang</br>buka nyaubang saang</br>koné ngalih tongosé ento kéweh pasaja buina, koné, salantang rurungé kema jagain singa, jagain buaya</br>jagain macan, jagain raksasa</br>makejang galak kabinawa apa liwat sarapa</br>bésbésa satondèn amaha tulangné mabrarakan depina</br>mara tiang ngorahang lakar kema tan pasangkan gagéson magedi ia</br>/4/</br>Lirang, Lirang, Lirang sajaan idéwa kaluasang? sajaan idéwa kailangang?</br>petengé dibi, dugas nlektekang bintang</br>inget tekén idéwa, patbelas tiban ané lintang</br>girang ngraos: démokrasiné lakar menang suksésiné lakar kalaksanaang</br>tiang matakon: menang kénkén?</br>kalaksanaang kénkén?</br>suud kedék ngraos idéwa</br>sang kuasa ané meled aidupan kuasa ané maparisolah danawa</br>lakar suud ngisi gumi</br>énggal, énggal lakar maganti</br>/5/</br>petengé jani suud nlektekang bintang diastun suba tengah ratri</br>diastun dinginé tan kadi</br>di tanggun lapangané paak tekén trotoaré tiang nembang</br>Lirang, Lirang, Lirang, nu tiang ngantiang kapining idéwa tiang lakar ngorahang démokrasiné jani, kema-mai ngampehang upas merajah bebai</br>sang angawarat ané gugu kaula kuasa di subané suksésiné liwat</br>jejeh, jejeh setata marasa</br>jejeh tekén lawat aéng angkrag-angkrag joh sawat</br>demen gati atiné yén idéwa teka ngraosang dini kanti endag suria</br></br>/2008-2012/aosang dini kanti endag suria /2008-2012/)
  • I Nengah Jati  + (Ida medue karya kidung sane majudul tungtuIda medue karya kidung sane majudul tungtung urip, tungtung urip punika nyritayang napi je kondisi saking gering agung covid19 lan napi je kondisi krama sane jagi ngelawan virus e punika nanging mangde tetep berfikir sane positif. Lan sareng sareng ngemiletin protokol kesehatan duwe sareng ngemiletin protokol kesehatan duwe)
  • I Komang Alit Juliartha  + (Kajeng Kliwon Wengi jagate serbi Kocap leaKajeng Kliwon</br>Wengi jagate serbi</br>Kocap leake malali ke sisi bareng lenda-lendi</br>Gumine remrem langite surem bulan bintange merem</br>Ngawi serem delod Pura Dalem</br>Calon Arang kasolahang Walu Nateng Dirah kalampahang sasuunan karehang</br>Leak barak ngajak panak kedek ngakak</br>Kedis guak magending kaak-kaak</br>Madaging lampah manusa pejah </br>Sane kayun durusang tadah wangke matah</br>Ring rurung asune nyalung aung-aung nolih I rarung</br>Ngawinang jering bulun kalung</br>(16 Januari 2014)nang jering bulun kalung (16 Januari 2014))
  • Made Mantle Hood  + (Kantun wenten warga Bali sane jenek ring pKantun wenten warga Bali sane jenek ring pagunungan ngupapira gong barungan kuna melakar antuk perunggu lan wesi sane kasengguh gong gede. Barungan kekelentingan inucap kaupapira pinaka piranti utama rikala ngemargiang upacara yadnya mewastu prasida nyujur kalestariannyane. </br>Ngawitin abad-20, wewidangan sane siosan ring Bali nenten malih katah nganggen Gong Gede seantukan sampun kagentosin antuk barungan gong sane anyar. </br>Gong Gede kantun lestari ring wawidagangan pagunungan seantukan kawentenannyane tan prasida kepasahang antuk upacara yadnya inucap sane misaratang sekancan tetabuhan manut tetuwek yandya sane kemargiang. </br>Kawentenan makudang tetabuhan punika taler sapisanan kawigunayang olih I krama nyujur kelanggengang gong inucap. Panyuratan puniki matetujon maosang sapunapi krama Bali ring pagunungan ngupapira lan nyaganin Gong Gede pinaka agem-ageman, antuk ngawikanin pengawitnyane, paiketan krama, swaran tetabuhan, mangda sauninga napi sane ngawinang Gong Gede inucap prasida ajeg lan lestari.Gong Gede inucap prasida ajeg lan lestari.)