How to reduce waste at school canteen? Post your comments here or propose a question.

Pang

pang

  • in order that en
  • allow (pang suba = let it be) en
  • to let it be so en
  • biarkan id
Andap
pang
Kasar
-
Alus sor
-
Alus mider
-
Alus madya
-
Alus singgih
-
Mider
-
Bali dataran dialect
-
Bali aga dialect
-

Usage Examples

Pang suba keto.
[example 1]
Let it be so.

Guna: Cukup..e..nem puluh ribu polih uli di ngajang kayune nika, Bu?

Nyoman: Pang wenten, kanggeang tiang ngentugin. Pang.. numbasang beras..pang wenten, numbasang ajengan pang wenten, kenten. Ajengan nasi nika. Guna: Oo kenten. Sampun sue nyemak gae?

Nyoman: Ampun, tiang. Uling tonden macucu tiang ampun.
[example 2]
Guna: Enough...eh...getting 60,000 (rupiah) from carrying wood, Ma'am?

Nyoman: That's how it is, I get enough to cover the shortfall. That's how it is....to buy the rice...that's how it is, to buy the food that how it is, its like that.

Guna: You mean a meal with rice?

⚙ Usage examples pulled from the Community Spaces


In Balinese:   Ining pang istri, mawinan nenten dados ngalihin ajeng-ajengan sakadi budaya lan seni ring awak Bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Masak irage jani baang ngalahang teken turis mancanegarane punika, jah irage makejang bareng-bareng lebih bangga ngajak budaya ane irage gelahang, pang sing adan gen ngoyong di Bali, sakewale sing nawang budaya daerah pedidi.

In English:  

In Indonesian:   Masa kita kalah sama mereka para warga asing, mari kita sama-sama untuk lebih bangga dengan Budaya yang kita punya, biar tidak namanya aja yang bali, tapi tidak tau budaya yang kita miliki.

In Balinese:   Sebenarne ten ruet ruet San,himbauwan nike anggen keselamatan irage apang selamet ring Margi,Yen seumpamanne terjadi kecelakaan tangan sareng cokor pang aman, maka dari Nike ikuti aturan utawi himbauwan sane sampun elingan pak polisi utawi laka lantass polres Jembrana, polres Mendoyo miwah sane lianan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Akeh tamu mancanegare berlomba-lomba ngerauhin jagi nyingakin keindahan pulau dewata bali.Irage sane bali asli patutkeh ngedengaang teken tamu sane Rauh , sapunapi tata karme sane sampun terkenal becik ne ring bali lan sapunapi beragam keindahan sane pulau bali duenang , budaya tradisional sane unik-unik pastike tamu seneng nyingakin.Irike irage dadi anak agama Hindu ring bali patut ngedengang sapuniki keasrian pulau dewata bali.Nenten nyen irage nyarengin gaya dari luar, sareng ngangge kuace sane terbuka , irage patutne ngedengnag anak bali pastike sopan lan ramah.Santukan punike sane mangkin irage patut melajahin tata karme saking alit ,uning budaye,irike jagi ngemolihang kewentenan pare alit-alit trune truni sane madue pemikiran sane patutne laksanayang.Malih siki ring bali puniki patut ngajegang bahasa bali alus , pang nenten megenah ring bali nenten midep base bali.Lan sane utama irage patut nyage kebersihan ring Bali, nenten ngutang luu sewenang wenang mangde gumine setate asri.Santukan punike ngiring saking mangkin ajegang lan lestariang napi Nike budaye tradisional, berbase bali,lan jage kebersihan keasrian pang tercipane bali sane becik lan maju mangde terkenal Bali ring mancenegare.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Munto gen malu pang pemerintahe tusing loba lan inget teken masyarakat.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pang nyak ipun nyilih di bali. 2.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kewehne punika, yen nenten matemu langsung, napi sane orahanga lewat pesan singkat nenten kangertiang maksudnyane, ngantosin walesan pesan singkat dosenne makelo, bimbingan tur ujiane online sane nganggen kuota tur sinyal pang luung pang ten pegat-pegat.

In English:   The good things, we are no longer waiting for lecturers to linger on campus, no longer looking in the window to accept the existence of lecturers or not.

In Indonesian:   Gampangnya, kita tidak lagi menunggu dosen berlama-lama di kampus, tidak lagi melihat-lihat di jendela memastikan adanya dosen atau tidak.

In Balinese:   Pang sing care munyi dongkang di kajeng Kliwon e, mamunyi cepok jek nyakitang keneh.

In English:  

In Indonesian:   Biar tidak seperti katak yang berbunyi di kajeng Kliwon, berbunyi sekali tetapi menyakiti hati.

In Balinese:   Pang sing care munyi dongkang di kajeng Kliwon e, mamunyi cepok jek nyakitang keneh.

In English:  

In Indonesian:   Biar tidak seperti katak yang berbunyi di kajeng Kliwon, berbunyi sekali tetapi menyakiti hati.

In Balinese:   Pang nyidaang ngajain iyang mebasa Bali, Bli...

In English:   So you can teach me Balinese, Bro...

In Indonesian:   Tinggal di Bali, tapi tidak bisa berbahasa Bali?

In Balinese:   Pangéran Rangong mautsaha mangda I Pucangan gelis padem.

In English:   After being hit and falling, King ordered to hit it with a whip, so that the crow met his death immediately.

In Indonesian:   Dengan amat tergesa-gesa penguasa di Tegehkori V menyingkir lantaran tiada tahan atas amukan prajurit I Gusti Pucangan (Merik).

In Balinese:   Pang tusing terjadi hal jelek.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pang sing bedik bedik bahasa Indonesia aku kamu aku kamu, peh gaya sajan alit alit mangkin, padahal jumahne ngajeng pindang seru metunu.

In English:   Because we have used the Balinese language.

In Indonesian:   Karena kita telah mengggunakan bahasa bali.

In Balinese:   Nganggen bahasa Bali ring sekolah, jumah, melali, dije gen iraga harus nganggo bahasa Bali pang anake nawang iraga to nak Bali tulen, apin sing bise bahasa alus yang penting tileh melestarikan bahasa Bali.

In English:   My opinion about the BASAbali Wiki platform can encourage you to participate in civic issues is that what we know is that this site based on knowledge of Balinese language and culture this year won an international award from Linguapax for its initiative to revitalize the Balinese language in the millennial era.

In Indonesian:   Pendapat saya mengenai platfrom BASAbali Wiki dapat mendorong ansa untuk berpartisipasi dalam isu-isu sipil ialah dimana yang kita ketahui, situs berbasis pengetahuan bahasa dan budaya masyarakat Bali ini tahun ini berhasil meraih penghargaan internasional dari Linguapax atas prakarsa revitalisasi bahasa Bali dalam era milenial.

In Balinese:   Niki wantah pikobet penting sane titiang kaaptiang, indik para masyarakat lan calon pemimpin Bali dados ngicenin solusi antuk pikobet kemacetan ring daerah Bali puniki, kerane ekonomi ring Bali sebagian besar saking Pariwisata, pang ten kerane kemacetan puniki pariwisata ring Bali berkurang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Semeton disabilitas nak ngelah hak untuk hidup melah, ngelah hak pang maan pegae ane melah, ngelah hak pang maan kesempatan sane patuh teken semeton ane sing disabilitas.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Titiang patut ngalih bin gendingan-gendingan Bali ane luung keto suud nulis ne pang inget ajak budaya Bali ane besikne.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yen musim hujan nike kereng naenang banjir, Banjir di kota denpasar sube tegeh di kanti ked di dada penyebab ane kanti banjir warga masyarakat Denpasar kereng ngentungan lulu ke klabah kanti ngaenang banjir bek warga Denpasar ngungsi ulian umah ne kene banjir dan mase warga masyarakat kanti keweh ngalih yeh kedas anggo minum pesan tiang e untuk pemilu 2024 untuk sg ngentungan lulu ke klabah pang sg kanti terjadi banjir bin

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Basa Bali silih tunggil pinaka pangéling iraga dados jadma Bali, punika sané ngawinang iraga mangda satata nganggé basa Bali rikalaning mababaosan sajeroning pasawitran.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kene raosne, “Kene Beli, icang makadadua, apa kone buin kenehang pang liu.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tuah je irage ne kal kene dampak ne.Luu plastik selain merusak alam Baline,ento masi lakar ngerusak citra keindahan Bali lan masyarakat Bali,ngenah gati sube irage sing peduli teken lingkungan.Apang tusing to ne ngae nama lan alam Baline tercemar.Nah jani lan bareng-bareng sadar uli hal cenik ,de ngutang luu sembarangan apalagi ngutang luu di pasih,yening melali kepasih kutang luune di tempat sampah yen sing ade tempat sampah abe mulih lan bedikin nganggo kantong plastik,usahayang nganggo tas kain.Yen sing jani bin pidan buin?,Yen sing iraga nyen buin?.Jele melah gumi gelah,de goyah pang sing benyah.Ngiring sareng-sareng tresnein alam,antuk masa depan Bali di era baru.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tuah je irage ne kal kene dampak ne.Luu plastik selain merusak alam Baline,ento masi lakar ngerusak citra keindahan Bali lan masyarakat Bali,ngenah gati sube irage sing peduli teken lingkungan.Apang tusing to ne ngae nama lan alam Baline tercemar.Nah jani lan bareng-bareng sadar uli hal cenik ,de ngutang luu sembarangan apalagi ngutang luu di pasih yening kepasih kutang luune di tempat sampah yening sing ade tempat sampah abe luune mulih utawi bedikin nganggo kantong plastik,usahayang nganggo tas kain.Yen sing jani bin pidan buin?,Yen sing iraga nyen buin?.Jele melah gumi gelah,de goyah pang sing benyah.Ngiring sareng-sareng tresnein alam,antuk masa depan Bali di era baru.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Uli duur punyan jakanne Pan Sari ngrengkeng, “Pantes, madak ja pang Bangka polon caine, upah demen melog-melog anak tua,” keto pekeengane Pan Sari nganti ia neked sig eduke ane magulung.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nah semeton, parilaksana Bhuta Cuil ene pang tusing katulad olih pemerintahe, tusing ngusak-asik kawentenan jagate ulian pelih ngae awig-awig.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   tiang harap kepada Bendesa daerah sana lan Bupati Badung apang di aspal pang ten wenten kecelakaan sane ngerugiang iraga mekejang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dini ditu ngidih suara ring masyarakat tur mejanji pang ngidaang masyarakat e sami rahayu, nanging disubane sampun mepilih malah sing sujati care ape ne orahange dugas kar ngalih suara.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Akeh mangkin calon pemimpin dilakar ngidih suara gen pang ngidaang ye terpilih dadi calon pemimpin liu munyine pang ngidaang ngae masyarakat e percaya mejanji kene keto pang ngidaang gen terpilih dadi pemimpin.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Reraman tiange ngelah toko batu hias, nanging tiang dot masi ngelah usaha mandiri pang sing ngantosang warisan gen.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sesukat wabah corona puniki wenten ring jagate, tiang kelangan pekaryan di tongos tiange mekuli, nika mawinan tiang ten medue geginan sekadi mangkin, nanging wenten manah tiang jagi ngadol entik-entikan, minakadi anggrek, mawa, miwah sane lianan, pang wenten geginan sane ngasilang, ketimbang tiang bengang bengong kadi kebone mebalih gong

In English:  

In Indonesian:   Semenjak pandemi akibat virus corona ini ada di dunia, saya kehilangan pekerjaan saya ditempat kerja, ini membuat saya tak memiliki kegiatan lain, akan tetapi muncul idea saya untuk menjual tanam-tanaman hias, seperti anggrek, mawar, dan yang lainya, agar ada kegiatan yang produktif dari pada saya be gang bengong seperti sang kerbau menonton gong

In Balinese:   Sesukat wabah corona puniki wenten ring jagate, tiang kelangan pekaryan di tongos tiange mekuli, nika mawinan tiang ten medue geginan sekadi mangkin, nanging wenten manah tiang jagi ngadol entik-entikan, minakadi anggrek, mawa, miwah sane lianan, pang wenten geginan sane ngasilang, ketimbang tiang bengang bengong kadi kebone mebalih gong

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ping telu ping pang I Cupak gelur gelur nanging sang nuenang pondok tusing masaut.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nanging iraga idup di gumi nenten dados mekelo-kelo sebet, pang ten kadi Sampik ane nyakit ati, ngeraris ipun sungkan tur ngemasin padem.

In English:  

In Indonesian:   Seperti bli Madrid Dwiada, semenjak wabah Covid-19 ini, ia sudah menyisihkan waktunya untuk memelihara seekor sapi yang diletakkan di subak Cangi.

In Balinese:   Sing perlu suba misi sharing, sakewala simpen malu kejep pang ada binsep tuturang sambil arisan di banjar.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pang nadak dadi Pahlawan Cyber gelahe.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nah wake pang tandingina.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Di gumine care jani ene, iraga apang tusing engsap ajak konyang ngacep majeng Ida Sang Hyang Widhi Wasa pang virus Coronane ento enggal ilang uli gumine ene.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ditu dot kenehe apang maan libur, ngidaang santai ngoyong jumah makumpul ngajak kaluwarga, dikenkene pang maan masi malali ngajak timpal-timpal, kewala keweh, mapan dugase ento gaene liu ane jemak.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ento ané mabuat liu krama Baliné manggehang pinaka Rahina Nyepi pang dadua.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nyage lingkungane pang sing ngutang lulu ngawag, ede ngutang lulu ring got ataune tukade emot ngeranang banjir gede

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   yening padange baat sing ngidang tiang ngootang pedidi, ape buin tusing ade anak marengan ngootang, nyungkil tiang padang di pundukane ungkat-ungkit ngangsang pang ngidang je tiang nyuun padange aba ke kubu ne apang maan dogen ngamah sampine, disubane sube mesuun abe tiang ke kubu serasa ngetel yeh peningalan tiange krana baat sajan padange, buin pundukane belig krana suud ujan dibi sanje serad-serod batis tiange mejalan dipundukane, mekeneh tiang pedidi “ hidup mula keras tiang harus semangat, yen sing megae sing ngidang medaar, ape buin alihan-alihan ne keweh care jani”, tingalin tiange sampi ne milu ngeling ngetel yeh mata ne, mirib Ia sedih krana tiang berjuang ngalihang Ia maman.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kal masak pang ade darang nasi" "Oh,,,Pokcoy, keto nake.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   corona mule nyajang, sebilang wai sing ngidang ketemu tunangan krana ada pkm tiang di gianyar tunang tiang di denpasar, konyang berubah sing tawang tunangan ngudiang ditu ajak nyen ditu krana sing bani ke denpasar, ujungne tiang suudine ajak tunangan tiang sebet sajan kenehe ,sube megae sing ngidang jani tunangan melaib ngedamplang, ulian corona tiang lacur jro! , jani sube new normal astungkara wenten sane nyak ajak tiang pang tis dik bubuk e

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pas hari kemerdekaan Indonesia mekejang warga negarane berpartisipasi mengisi kemerdekaan Apang rame Jak mengingat perjuangan para pahlawan ane maluan, rage dadi generasi milenial ane sane utama ngewangun ide lan gagasan kegiatan ape ane sane patut rayaang pas kemerdekaan apalagi Jani Ade sosmed irage aluh ngadaang lomba pang membangkitkan semangat anak muda de nganggon hp anggon main game dogen.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Hidup jaman jani makejang pada ngaba gengsi ulian nuutin jaman, jamane jani ningalin anak pada ngaba motor metik milu nangih ngabe motor metik, ulian gengsi jani nanjung pintu jak ngambulin rerame pang beliange motor metik.

In English:   -

In Indonesian:   -

In Balinese:   Dugas ne tiang ningalin pemandangan ane sing biase dibali.lurung ee sepi ulian covid 19.nanging Jani tiang ningalin bek sajan anake ngelanturang hidup di sisin jalan ee..irage manusia,irage Boye menyerah ulian nasib,krame niki adalah Bali,tiang adalah Bali,irage ngoyong dibali,meangkihan dibali,LAN ngantenan masa depan dibali.tiang dot bali tetep tangguh walaupun sube pang kude kene musibah,lan state bangkit,Bali state bangkit ulian sing Puput ulian jati diri LAN nilai nilai ne warisange uli turun temurun....

In English:   To Indonesia

Jepang Indonesia Indonesia ke Inggris Shopping Jawa Indonesia Korea Indonesia Arab To English Sunda Jawa ke Indonesia Berita Tetun Gambar Buku Video Maps Penerbangan Keuangan Semua filter Indonesia Inggris Saat ini saya melihat pemandangan yang tidak biasa dibali.jalan raya sepi karena covid 19.tapi sekarang saya melihat banyak orang yang melanjutkan hidup di pinggir jalan ee..kita manusia,kita tidak menyerah dari nasib, masyarakat adalah Bali,saya adalah Bali,kami tinggal dibali,bernafas dibali,dan menatap masa depan dibali.saya Ingin bali itu tetap tangguh, walaupun beberapa kali tertimpa musibah,dan selalu bangkit,Bali selalu bangkit Karena tidak lupa dengan jati diri dan nilai nilai yang diwariskan secara turun temurun

Right now I see an unusual sight in Bali.

In Indonesian:   Saat ini saya melihat pemandangan yang tidak biasa dibali.jalan raya sepi karena covid 19.tapi sekarang saya melihat banyak orang yang melanjutkan hidup di pinggir jalan ee..kita manusia,kita tidak menyerah dari nasib, masyarakat adalah Bali,saya adalah Bali,kami tinggal dibali,bernafas dibali,dan menatap masa depan dibali.saya Ingin bali itu tetap tangguh, walaupun beberapa kali tertimpa musibah,dan selalu bangkit,Bali selalu bangkit Karena tidak lupa dengan jati diri dan nilai nilai yang diwariskan secara turun temurun

In Balinese:   Tutur né kén beneh kén pelih saru ban sandang gugu, to mawinan iraga pang sida dadi anak luh luwih utawi yén cara bahasa indonésia né kasambat Cerdas.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sampun kenten titiang sareng mbok titiang lantas mekomentar ring akun punika, pang tan wenten anak lianan sane kena ulian milet sareng pipis ento.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Uling cerita punika iraga harus nyane bise mengoreksi informasi sane sampun ditrime pang ten iwang

In English:  

In Indonesian:   Sebelum kejadian tersebut di daerah Tamil dilaporkan ada banyak anak yang diculik dan pesan berantai Whatsapp menyebutkan ada 400 pendatang yang berkeliaran di daerah itu untuk menculik anak.

In Balinese:   Yening wenten berita tawah-tawah

mangda: ngecek dumun sapa sira narasumbernyane pang ten care memen tiange, sampunang gelis terprovokasi, stata waspada, sampunang enggal sajan percaya lan langsung nyebaran berita punika, lan ngerereh informasi

san patut tur sampun wenten pertanggung jawabannyane.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dengan masyrakat Bali ngandelin pariwisata dumadak pemerintah bali terus ngembangin pariwisata pang de turis ten bosen antuk ani nike-nike dogen.

In English:   With the dependence of the Balinese on tourism, I hope the government can provide developments in Bali so that tourists don't get bored with just those things.

In Indonesian:   Dengan bergantungnya masyarakat bali dengan pariwisata saya berharap pemerintah dapat memberikan suatu perkembangan di Bali agar para wisatawan tidak bosan dengan hal-hal itu saja.

In Balinese:   Pamimpin sane tiang prênan rauh pacang ngajengang masyarakat sane pangèran.

In English:   Committed candidates will lead well, and the community will support them.

In Indonesian:   Calon pemimpin yang berkomitmen akan memimpin dengan baik, dan masyarakat akan mendukungnya.

In Balinese:   Harapan tiyang antuk Bali kedepanne, Astungkara Ten Wenten malin jalan sane usak kerana sanget ngebahayain anak sane ngaba motor lan mobil

Astungkara pimpinan ngidang luungan lan lebih bijak nyemak keputusan ditengah masalah masalah ane ade di masyarakat Astungkara lampa ane ade dijalan ngebekan terutama jalan ane ade di desa desa Astungkara basa Bali liunan ane nganngo di kidupan sewai wai

Astungkara Liu pementasan tentang seni/tradisi ane ade di Bali Apang seni/tradisi Bali pang ten punah

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kengken carane jani, pang Idewek nawang, ia ada di sebun deweke yata tusing?” Gelisin satua enggal, maan I Kedis Puuh naya-upaya.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Icang lan nyaman-nyaman icange munduhang mamahan anggon kembulan, pang sing paling di masan paceklik,” saut I Semut.

“Beh, demen tuyuh!” I Balang ngwalek parisolah I Semut buka keto.

In English:  

In Indonesian:   Kami mempersiapkan diri agar bisa bertahan hidup saat paceklik,” jawab Semut. “Hah, repot!”

Belalang mengejek sikap dan persiapan kawanan Semut menghadapi paceklik.

In Balinese:   Pang sing pocol meli colok, kecesang mase ane lenan,” keto I Belog mapineh.

In English:   So that you don't lose buying lighters, rub the others too,” I Belog thought.

In Indonesian:   Agar tidak rugi membeli korek api, gesekkan juga yang lainnya,” begitulah I Belog berpikir.

In Balinese:   Sing amat-amat liang kenehne mapan makejang isin coloke ngendih. “Hemmmm pang kene mablanja meli colok mara luwung.

In English:   Infinitely happy because all the contents of the match was lit. "Hmmm, shopping for new lighters is good.

In Indonesian:   Tak terhingga senang hatinya karena semua isi korek apinya menyala. “Hemmm kalau begini belanja membeli korek api baru bagus.

In Balinese:   Tusing icang nyidang nyujuh kema.”

Buin ngomong I Semal, “Nah jani ada carane, icang ajak cai jani ngekadaya, pang nyidang nginum susune ento.”

“Men kenken carane?” keto I Bikul matakon.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Saturunan I Kecut magae di carike pang sing mupu.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pang Cai nawang, icang suba ratun alase, kuasa ken sarwa buron di alas wayahne.” Buin nimbal I Kidang, “Ane pidan to orang Cai.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nah… Cai Kidang, jani ajak icang kema ka tongos macanne ento, apang tawanga, lakar siatin icang jani, pang sepalanan, bangka tendasne.” “Nah mai tugtug jani icang!” Keto I Kidang masaut.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tiang maan ngipi karauhin ban I Kaki Dukuh, tur ngandikain tiang pang numbeg tanahe di teba.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Mun sing, cang kal magedi, lek pasajane atin cange, pang san cang mati, nyak kija ditu?”

Lantas masaut memene, “Nah keto ja raos I Dewa, ento ajin I Dewane Bhatara Surya, malinggih di tanggun langite barak-barak ne kangin.”

Masaut pianakne, “Nah lamun keto, bekelin icang ketipat taluh abesik, teken taluh ba siap abungkul, jumah suba meme, icang kema luas ngalih bapan icange sung ja makelo icang teka.” Keto tembaanga baan memene pangelingina, “Da I Dewa kema, anak joh dija kaden gumine, seda I Dewa di jalan-jalan, dija alih meme?

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Mun sing, cang kal magedi, lek pasajane atin cange, pang san cang mati, nyak kija ditu?”

Lantas masaut memene, “Nah keto ja raos I Dewa, ento ajin I Dewane Bhatara Surya, malinggih di tanggun langite barak-barak ne kangin.”

Masaut pianakne, “Nah lamun keto, bekelin icang ketipat taluh abesik, teken taluh ba siap abungkul, jumah suba meme, icang kema luas ngalih bapan icange sung ja makelo icang teka.” Keto tembaanga baan memene pangelingina, “Da I Dewa kema, anak joh dija kaden gumine, seda I Dewa di jalan-jalan, dija alih meme?

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Liang pesan atinne I Sigara ngamulihan kanti pang telu ia ngajang bubu tur magrendotan ngaba soroh be muah udang isin tukad.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Laksana punika ngajin irage pang bise saling ngehargai lan hidup sane damai, tentram, lan nyaman.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Bek warga Ten wanen mentas ulian kabel Nike pegat.pesan tiang e untuk pemilu 2024 menam kabel di bawah tanah pang Sing bin Ten terjadi konslet lan Ten pertanda buruk bin.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tyang balik metakon. " Luh, tusing nawang? , Elise lan memene kene penyakit HIV/AIDS, meme jejeh iluh terlular", ucap memen tyange " Ohhh, ento ane ngeranayang memene Elise katundung di peken? " Pasaur tiyange, "Luung sube keto, pang sing memene Elise nyebarin virus HIV/AIDS di peken, nyen nawang ia bersin atau batuk, virusne bise milu nyebar liwat udara. "Pasaur memen tiyange bangras. " nyen meme ngorahin keto? ", pitaken tityang. "Liu anake ane ngoran keto" , Pasaur I meme.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Santukan mangkin, iraga kantun magenah ring genah, "ade demen ngarepin pang maan pis, ada demen ngalih komisi, ⁇".

In English:  

In Indonesian:   Pada kesempatan kali ini, saya akan menyampaikan Orasi yang berjudul ‘Kebudayaan Bali Terancam’.

In Balinese:   Mageding di malun sebun I Kedis Punglor, Kedis Celepuk, muang kedis lenan. “Melah sajan sebun caine, dot sajan icang nginep ditu pang taen gen pules di tongos anget,” keto pasaut kedis-kedise mapi-mapi demen ningehang gendinganne I Kedis Sangsiah ane ngwalek.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Gunung agung sering banjir harapan tiang untuk bali pang setate aman jaya bumi bali bebas ling sampahh" sareng bumi bali pang lebih ketat sareng peraturan sane sampun ade, buang sampah pada tempatnya pang ten ngebekin sungai sane bise ngae banjir

In English:   Mount Agung often floods, the hope of the pole for Bali Pang Setate is safe and jaya, Bali's land is free of trash, "Sareng Bumi Bali Pang is stricter, Sareng Sane Sampun Ade regulations, dispose of garbage in its place, Pang Ten makes the river Sane can cause flooding

In Indonesian:   Gunung agung sering banjir harapan saya untuk bali supaya tetap aman jaya bumi bali bebas dari sampah,supaya bumi bali lebih ketat sama peraturan yang ada,buang sampat pada tempatnya biar tidak terlalu banyak sampah di sungai biar tidak banjir

In Balinese:   Lingkungan inggih punika tempat hidup antuk onyangan makhluk hidup, olih punika iraga harus nyaga kelestarian lingkungan iraga pang dados iraga hidup nyaman.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   hal sane ngidang iraga jemak antuk nyaga kelestarian lingkungan punika antuk bersihin got di jumah pang ten wenten sampah sane ngaenan got ne sampetan lan nanam punyan punyan apang tetep hijau lingkungan iraga.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Gampilin lan Kutang ring tongos sampah sanè patut, pang sing keberang angin!

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Apake tatujonne ngortaang “kone” ane sing nden sandang katelebin, utawi ningehang lan ngortaang orta ane seken pang sing ada salah tampi. “Tembok bolong”, nak makejang nyen ngalih bolong, ngalih tongos, ngalih jalan ane ngidang anggon nyalanang keneh. “Saling atat, saling pentil”, ulian bes liu ada orta, saja suba ane seken ajak ane mauk saling atatin lan pentilin, saling macentok kasaktian apang maan ngalih bolong, ngalih tongos nyalanang keneh. “Ketipat nasi pasil”, ketipat, nasi, lan ketipat nasi, makejang malakar aji baas, pinaka sumber utama pangurip kasaktian.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kurikulum harus mastikayang sisya ne ten bisa teknologi kemanten, nanging ngidang ngangge pang efektif.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Harapan tiang ke pemimpin ane terpilih di pemilu tahun 2024,apang seken-seken seorang pemimpin, ane nyidang muktiang munyi ane taen ucapange , pang nyidang seken-seken mengayomi masyarakat, mensejahtrahkan rakyatne, pang seken-seken menjalankan visi misi ane sampun gaenina, pang ten ngae duen visi misi tapi sing misi ape, care kembungan tebekin, gedenan munyi tapi sing ade ape,

, disamping ento sing masih dadi bes sombong, harus tetep inget ngajak masyarakate, ape buin kanti ngengkabang munyi rikala ade masalah di masyarakat, pemimpin harus setata didepan disaat ada masalah dilapangan, menerima aspirasi uling masyarakat, bin besik sing dadi korupsi, nak pemimpin ane demenina ke masyarakate adalah pemimpin ane seken-seken nyidang ngemaang perubahan dan mampu meminpin boya je nyidang memenpen duen, maksudne pipis hak gelah masyarakat pempena di kantong pemimpine, be kento ada masalah di masyarakat harus bani menerima dan menjalankan aspirasi dari masyarakat ane positif, pang ten aspirasi masyarakate pempen-pempen duenan, nanging ten tereakisasikan,

iwang san ento , keto masih masyarakate melah-melahang milih pemimpin, masyarakate harus bijak saat memilih pemimpin , nak jaman jani keweh san memilih pemimpin ane seken-seken, masyarakate Masih harus bisa memimpin dewek pedidi anggo ngemargiang hak salah satunyane hak memilih pemimpin olih punika lan sareng-sareng prepti ring tangal 14 februari 2024 nyobos ke tps soang-soang, salurang aspirasi lan hak irage dados pemilih apang ngelah pemimpin sane arepang, intine sing nyoblos sing mulih…

In English:   My hope is for the leader who is elected in the 2024 election, so that he is truly a leader who can prove the voice that has been spoken, who is able to protect his people, prosper his country, be able to carry out his vision and mission, so that he doesn't just make a vision and mission but nothing, like a balloon that erupts, only the sound is big but the contents are empty, besides that you shouldn't be too arrogant, but you must always remember the people, especially to hide your voice when there is a problem in society, leaders must stay at the forefront, and must also be able to accept the aspirations of the people , one more thing, corruption is not allowed, because the leaders that society expects are leaders who can really lead, because leaders are not storage places, that is, when there are aspirations and opinions from the people, they are only stored away and there is no way to make them happen, and also when there is money that is the right of the community, don't occasionally save it for personal use, but must still protect the community no matter what.

In Indonesian:   Harapan Saya kepada pemimpin yang terpilih di Pemilu tahun 2024, Agar benar-benarseorang pemimpin yang bisa membuktikan suara yang pernah diucapkan, yang mampu mengayomi Masyarakatnya, mensejahtrahkan Negaranya, Mampu menjalankan Visi MisinyaMisinya, agar tidak buat saja Visi Misi tapi tidak ada apa, Seperti balon yang meletus, hanya suaranya aja besar tapi isinya kosong, disamping itu juga tidak boleh terlalu sombong, Namun harus selalu ingat dengan masyarakatnya, apalagi sampai menyembunyikan suara disaat ada masalah di masyarakat, Pemimpin harus tetap di depan, dan juga harus mampu menerima aspirasi dari masyarakat, lagi satu tidak boleh korupsi, karna pemimpin yang diharapkan masyarakat adalah pemimpin yang memang benar-benar bisa memimpin, karna pemimpin itu bukan tempan penyimpanan, maksudnya disaat ada aspirasi dan pendapat dari masyarakat hanya disimpan-simpan saja dan tidak ada geralan merealisasikannya, dan juga disaat ada uang yang merupakan hak masyarakan jangan sesekali disimpan untuk keperluan pribadi, namun harus tetap mengayomi masyarakat bagaimanapun caranya.

In Balinese:   Tiang semangat pesan pang enggal bisa.

In English:  

In Indonesian:   Mudah-mudahan Ibu di rumah bisa membelikan aku laptop agar bisa belajar banyak lagi di rumah.

In Balinese:   Jani dina Soma, tiang bangun jam 6 semengan langsung manjus pang seger.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Lantas kengken carane pang mise memilah lan ngangen sosial media sane patut?

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nang tegarang Jani Suud ngutang sampah di selokan, kutang sampah e di bak sampah pang irage tusing kene banjir.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dini tiang pinaka krama bali dot ngajakin mekejang sing engsap teken budaya baline lan pang budaya baline sing punah krane jaman semakin maju.

In English:   Here, as a Balinese, I want to invite them not to forget Balinese culture and so that Balinese culture is not extinct because times are advancing.

In Indonesian:  

In Balinese:   Pang sing kanti masker nyen bakat lab-lab.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nanging i raga harus state siaga, pang sing budaya Bali lan kesenian Bali kanti kerebut ajak wisata luar negeri.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kanggoang batine pang ada beliang bensin dogen.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nah harapan titiang semoga bali tetep ajeg, lan budaya Bali kususnya basa bali pang sing ilang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   BALI ASRI Om Swastiastu Harapan titiang kedepan inggih semeton titiang, ngiring irage melestarikan budaya bali santukan irage ngelaksanayang budaye baline pang ten engasap , lan sampunan lali saling tulungin, lan irage patut ngemolihang kerahajengan rerame antuk makarya keras inggih, lan laksanayang prmbersihan pang bali nike bersih lan asri matur suksma Om Santih Santih Santih Om.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   menurut tiang pulau bali te salah satu pulau di indonesia ne berada dalam gugusan kepulauan nusa tengara, pulau ne jani te termasuk wilayah provensi bali,pulau bali ne sebagai pulau dewata atau pulau seribu pura,bali te keren saja bali te sing ade buin di belahan dunia len , pulau bali tee liu ngelah tempat wisata sane bagus bagus,pulau bali atau dewata te sing bise di katakan hanya sekedar indah bali te istimewa jegg bali te keren,mewah jegg baguss pokok ne,harapan tiang cuma kuang demen teken manuse ane ngutang sampah sembarangan,ten demen ngejaga kelestarian bali,yen kete lan semeton jaga kebersihan bali pang asri

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Mare wenten budaya luar tusing dadi tuutang pang cara anak luar.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dot asane tiang nepukin gumi bali pang sejuk , dingin lan asri.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sane mangkin irage dados yowana Bali sepatutne nyingakin kondisi baline sekadi mangkin pang Ten hilang keasrian Bali ne.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yening ngidaang pang ten Wenten Malih perbuatan perbuatan sane bertentangan lan perselisihan ring jagat puniki, dumogi Bali dados provinsi sane kacontoh luung sareng sane lianan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dengan masyarakat bali ngandelin pariwisata dumadak pemerintah bali terus ngembangin pariwisata pang de turis ten bosen antuk ani nike dogen.

In English:   With the Balinese people depending on tourism, the Balinese government continues to develop tourism and the tourists are not tired of this.

In Indonesian:   Dengan masyarakat Bali yang bergantung pada pariwisata, pemerintah Bali terus mengembangkan pariwisata dan para turis tidak bosan dengan hal ini.

In Balinese:   Cerik-Cerik jani teke ne uli masuk masekolah, jeg setate peninggalan ne di HP, jeg pang aluhan dogen meme lan bapan ne ngempu, jeg pang nyak nengil dogen pianak ne, yadiastun meme lan bape nawang jele lan melahne.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pang aluhan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tiang pedalem teken alam sana sesai jadi korban, (banjir) irage sesai ningeh kata banjir di sebabin ne teken lulu ne numpuk di got iraga patut runggu teken alam pang ten iraga jak onyang kene dampak ne hal ne ngidang rage lakuiin pang teken seng ade banjir ngutang lulu di tong sampah pang ten iraga kene dampak ne parah

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sesukat Wenten gering agung puniki sane mawasta covid-19 sami Krama pada melarat gegara covid-19 Wenten sane Ten mekarye ulian ten baange mapupul, Nike ngerayanang Krama melarat, Krama masi butuh ngajeng LAN Liu masi Krama sane medue utang durung mebayah ulian Ten taen mekarye, Jani Krama pada Munas kepemerintah pang baange wantuan , pemerintah masi suba Liu nyalurang wantuan sakewale akeh masi sane durung polih wantuan , pemerintah masi harus ngidaang mendata Krama ane durung polih wantuan.

In English:  

In Indonesian:   Ayo kita semua bersama sama mematuhi protokol kesehatan dengan baik denag cara 5M

Apa itu 5M? 5M adalah Memakai masker Menjaga jarak Mencuci tangan Menjauhi kerumunan dan

Membatasi mobilisasi

In Balinese:   Yen be sing ade dana uli duur, minimal meli pedidi-pedidi gen alu tong sampah, pang tetep gumi Bali Lestari.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tan pang siki, tan pang pindo sang mawa rat ngmedalang warah-warah, ngulati karahajengan sesamen manusa.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yen suba pada-pada majalan sinah PPKM nados pang payu kaula maulehan, pang payu keloan maangkihan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   jaman jani jaman suba canggih ape"jni suba nganggon hp,males pesu basang seduk suba ngidang meli lewat hp.Kayang nak mare lahir jani sube nawang hp rerame ne pang aluh gen ngempu panak ne baang e main hp,uli cenik ube biasang e keto.De sampek ulian jani ape"suba canggih ape"suba ngidang nganggon hp iraga engsap teken budaya"bali contohne care di Bangli ditu kanti kayang jani yen pengarah cara ne nu tradisional intine ede knti ulian teknologi semakin canggih budaya"bali ane ube ade uli pide lege e knti ilang kanti punah krna to salah satu warisan leluhur dari jaman ke jaman.Rage dadi generasi muda harus terus melestarikan budaya"bali de kanti kegerus ulih jaman modern.Ngiring sareng"ngajegang budaya baline dumogi bali tetep ajeg lan budaya"bali ngidang trs bertahan lan ten punah

In English:  

In Indonesian:  
  1. I Gusti Made Sutjaja, Concise Balinese Dictionary, Tuttle, 2009
  2. Ni Nyoman Sri, Banjar Selat Tengah, Putu Eka Guna Yasa,