How to reduce plastic waste from religious ceremonies? Post your comments here or propose a question.

Nga

nga

\
  • allomorph additions from ng- (Noun) en
  • short form of 'ngaran' word (Noun) en
  • the fourteenth letter of the Balinese alphabet (Noun) en
  • huruf keempat belas abjad Bali (Noun) id
  • kependekan dari kata ‘ngaran’ (Noun) id
  • imbuhan alomorf dari prefiks ng- (Noun) id
Andap
-
Kasar
-
Alus sor
-
Alus mider
-
Alus madya
-
Alus singgih
-
Mider
Bali dataran dialect
-
Bali aga dialect
-

Usage Examples

Puniki tatacara nyurat aksara nga.
This is how to write nga characters.

⚙ Usage examples pulled from the Community Spaces


In Balinese:   Sayan makelo sayan liu anaké pada kema tur pada ngenehang, anaké ané ngaé séméré kaurugan baan tanah ditu.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pan Karsa ajaka pianakné muani nanggap upah ngaé sémér di sisin rurungé gedé.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Punapi rasané, sampun aman lan mulus buka salju utawi ngaénang sirah uyeng-uyengan?

In English:   Even though it has a lot of fund, if they are not allocated properly the results will be useless and there will be no complete balance.

In Indonesian:   Bagaimana perjalanannya, apakah aman semulus salju atau membuat kepala pusing?

In Balinese:   Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.

In English:   Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.

In Indonesian:   Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.

In Balinese:   Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.

In English:   Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.

In Indonesian:   Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.

In Balinese:   Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.

In English:   Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.

In Indonesian:   Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.

In Balinese:   Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.

In English:   Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.

In Indonesian:   Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.

In Balinese:   Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.

In English:   Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.

In Indonesian:   Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.

In Balinese:   Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.

In English:   Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.

In Indonesian:   Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.

In Balinese:   Aksara Wreastra inggih punika aksara Bali sane akehnyane 18 aksara minakadi Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, miwah Nya.

In English:   Wreastra script is a Balinese script which has 18 characters, namely Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Yes, and Nya.

In Indonesian:   Aksara Wreastra adalah aksara Bali yang berjumlah 18 aksara, yaitu Ha, Na, Ca, Ra, Ka, Da, Ta, Sa, Wa, La, Ma, Ga, Ba, Nga, Pa, Ja, Ya, dan Nya.

In Balinese:   Sapunika taler para Nayaka Praja ring Bali mangda sampunang lénga ring kawéntenan puniki.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sapunika taler para Nayaka Praja ring Bali mangda sampunang lénga ring kawéntenan puniki.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   “Sa kara, ring papusuh, Sang Hyang Iswara dewa nira, putih warnan nira, nga, kangin.

In English:   To do nyasa practice using these holy characters is very difficult.

In Indonesian:   Lontar Canting Mas adalah salah satu lontar kawisesan.

In Balinese:   Lintang Kemukus, Yen ngelah meng makaukud awakne misi tutul lantas ikuhne putih, bisa lakar ngaé baya krana bisa ngae anake cerik sakit tur tusing rahayu.

In English:  

In Indonesian:   Bujangga Amerta, kucing berbulu putih, kepalanya hitam, ujung ekornya bergulung, dapat mendatangkan manfaat bagi pemiliknya

In Balinese:   Seni lukis tuah seni ané nyidang kalaksanayang utawi kagaénin padidi, tusing ja ngaénang anak lénan mapupul utawi maseksek.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dugas mrana Corona ené masih ngenénin sakancan jagat, iraga konyangan ané ngoyong jumah bisa ngaénin gegaén makadi malajah online bareng guru pangajian utawi dosen yén iraga para mahasisya ané kapraiang uli pamréntah, ngaé tugas sekolah ané baanga teken guru pangajian.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Iraga masih bisa ngaé dedaran lan jaja ané tondén taén gaé jumah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Jani ané kéweh, penyakit ané uli joh teka mai ka Bali ané ngaé inguh.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tumben jani iraga makumpul bisa ngaé penyakit.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ulian i coronane ene tiang dadi bisa nga soroh sanganan utawi jaje-jajean.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Anak sanè nyebarang informasi hoax punika sampun katangkep, nenten ja lian tatujonnyanè ngusakang tur ngaè resah masyarakat.

"Samian jagi becik kemanten, sampunang panik saki wanten tetep waspasa" raos Pak Polisi.

In English:  

In Indonesian:   Beberapa oknum yang sudah menyebar informasi hoax itu sudah ditangkap, tidak lain tujuannya untuk merusak dan meresahkan masyarakat.

"Semua akan baik - baik saja, jangan panik dan tetap waspada." Kata Pak Polisi.

In Balinese:   Anak sane nyebarang informasi hoax punika sampun katangkep, nenten ja lian tatujonnyan ngusakang tur nga resah kramane.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ladné ngaé ogoh-ogoh matema pandemi, jani Sekaa Truna Dukuh ngaé ogoh-ogoh matéma Kali Cittya Pralaya, ané mateges "kehancuran akibat perang".

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Jani lakar anggon tiang ngaé amik-amikan kripik biu ketip.

In English:   Now I want to use it to make banana ketip chips snack.

In Indonesian:   Sekarang saya mau pakai untuk membuat camilan kripik pisang ketip.

In Balinese:   sampunang ngutang luu utawi plastik ring tukad, telabah, pasih sanè ngaè cemer Buana Agung, ngaè cemer awak utawi Buana Alit.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sekat COVID-19 neked di Bali, Bapak Gubernur Bali, I Wayan Koster suba mesuang Surat Edaran nomer 7194 warsa 2020 ané isinné indik krama Bali tusing dadi ngaé gaé ané mupulang anak liu, malajah di jumah, magaé di jumah lan mabakti di jumah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Anak Bali masē ramah-ramah ento anē ngaē demen wisatawan melali ke Bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nyen nawang disubané makejang nyak mabanjar adat tur nawang indik awig-awig, desa kala patra, tusing adé buin ané ngaé uwug lan rusuh di gumi Bali né, tusing perlu petugas imigrasi é sibuk deportasi.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Virus ene ngaénang iraga harus inget tekén karahayuan iraga ajak makejang krana virus ene bisa kena anak cerik, bajang truna lan nak tua.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Anaké jani pada ngrasayang covidé ené ngaé cupit, utamané tekén krama Baliné.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sané ngantén sing dadi ngaé ramé, ada ané ngaléén langsung nganggon ambulan ka sétrané apang sing ramé.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tusing ja ngaènang para wisatawanè ngangsan surut teka ka Bali dogèn.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Dugas mrana Corona ené masih ngenénin sakancan jagat, iraga konyangan ané ngoyong jumah bisa ngaénin gegaén makadi malajah online bareng guru pangajian utawi dosen yén iraga para mahasisya ané kapraiang uli pamréntah, ngaé tugas sekolah ané baanga teken guru pangajian.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Iraga masih bisa ngaé dedaran lan jaja ané tondén taén gaé jumah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Jani ané kéweh, penyakit ané uli joh teka mai ka Bali ané ngaé inguh.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tumben ningehang gelem kokohan, sesek, panes, maimbuh misi paet ané ngidang ngaénin anaké liu mati.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Raris parinama Desa Jong Karem mauwah malih, indike puniki wenten ring Pustaka Lontar Kundalini Tattwa lembar 13.b (tigang welas) puniki dagingnyane : “..., hana ta paksi maliwis ngarania, wit sangkyeng pradesa Kanangdyah, mambur satiba para, samantara dhateng ing pradesa Sama Tengah, nga, Mengwi, ri enjingnia, manih mambur, tiba pwa hoyeng nista mandhalaning kahyangan Dhalem Bangun Sakti ing pradesa Jong Karem, pan hlarnia kaempal, duking mangkana ginentosaken haran Desa Jong Karem ika, inaranan Kaempal, ri kaswenia, kaloktah kadinatah Pradesa Kapal, mangkana tattwania nguni. ...”.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sasab mrana ento liu ngaѐ panglalah anѐ jelek silih tunggil pariwisata di Bali neked guminѐ onyangan, ento ngranayang perѐkonomian di guminѐ liu anѐ mati sing ada anѐ berkembang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   PBB maosang, perang ring Ukraina punika sampun ngaénang 10 yuta masyarakat i rika nénten madue umah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kaloktahnè tan kadi-kadi, uli seni budaya nè dadi akah tradisi, objèk-objèk wisata, kanti parajananè alus banban, ajèr, ngaè luluh atin turisè anè teka ke Bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pemerintah mautsaha ngaé kebijakan ané tusing ngaé krama sengsara.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Bapak/Ibu suba ngaé baliho, ané misi janji manis to, liunin dik majanji nah.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Lianan ring punika, Dinas Pariwisata Kabupatѐn Badung ngaѐ sejumlah program anggѐn menarik kedatangan wisatawan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Lianan ring punika, Dinas Pariwisata Kabupatѐn Badung ngaѐ sejumlah program anggѐn menarik kedatangan wisatawan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pemimpin cara Kedis Cangak Ngaé Gumi Nyag

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kondén buin di pelabuhan sig tongos anaké nyebrang kapal, séket tali, satus tali suba ngidang anaké nguluk - nguluk indik asil matés Covid-19 negatif ané ngaénang aluh kemu mai nyebrang kapal.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nénten ja ngaé sampah sané ngawinang alam rusak miwah kirang becik.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nanging di masan COVID-19 cara janiné, salingké nyapa katemu dogén suba jejeh, ulian meseh ané sing ngenah, ané ngaénang liu anaké gelem, bilih-bilih ngalin (tusing enu/mati).

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tumben jani iraga makumpul bisa ngaé penyakit.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Umah nénénan ané nyidang ngaé sugih?

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pinaka ngungkulin peristiwa puniki, pemerintah sujatine sampun nglaksanayang upaya sosialisasi, nga”tilang” turing asing sane masolah jele.

In English:   To overcome this incident, the government has actually made various efforts starting from socialization, efforts to give tickets to foreign tourists who violate it and even many influencers who have made the tourists' actions viral on social media with captions that vilify them.

In Indonesian:   Sehingga, ke depannya tidak hanya sekadar meningkatkan jumlah kunjungan wisatawan mancanegara yang berlibur ke Indonesia.

In Balinese:   Sepatutné, pemimpin ané pastika kapilih patut nyiapang program-program ané ngwantu nyama disabilitas, program ané utama minakadi: ¹Aksesibilitas teknologi: teknologi pengenalan suara, pembaca layar, lan lianan. ²Aksesibilitas fisik: cég-cégan ané mebentuk ramp. ³Aksesibilitas "pekenyung umah" ané lakar anggo pelatihan tongos nyama disabilitas melajahang awak: ngaé tas uli papah gedebong, bunga uli kulit jagung lan lianan, ané bernilai jual.

In English:   Nowadays, leaders rarely pay attention to the disabled community.

In Indonesian:   Seharusnya, pemimpin yang nantinya terpilih harus menyiapkan program-program yang membantu masyarakat disabilitas, program yang bisa dijalankan yaitu: ¹ Aksesibilitas teknologi: teknologi pengenalan suara, pembaca layar, dan lainnya. ²Aksesibilitas fisik: tangga yang berbentuk ramp atau tangga pengganti. ³Aksesibilitas “Rumah Tersenyum” yang akan dipakai untuk tempat pelatihan menempa diri, seperti: membuat tas dari pelepah pohon pisang, membuat bunga dari kulit jagung dan lain-lain, yang bisa bernilai jual.

In Balinese:   Cara ngaéné ruet, kéwala ajin capilé mudah sajan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Mekejang suba kene bius, kena cetik dunia maya, mabelanja, basang seduk, lan nutur ngidayang jani di internėt, patuh masė pariwisatanė, yėning irage ngaė tongos melali melah - melah nanging tusing adė promosi pastika sing kar ade anak nawang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nanging lacur, uli 25 Maret 2023 ada 76 anak asing ané suba kulihang uling Bali krana pikobet unduk visa overstay (nongos di Bali lebihan uling galah ané suba katetepang visa) tur nganti ngaé pikobet.

In English:   Bali for reasons that range from overstaying visas to committing crimes.

In Indonesian:   Orang Bali membuka pulau mereka untuk kita semua, orang asing dan orang Indonesia sehingga kita dapat merasakan keindahan pulau itu.

In Balinese:   Galahé ené maguna sajan, dugas tiang nyidaang pesu uling zona nyaman tiangé, pasawitran tiangé ajak anak ané milu dadi penyelam masih ngliunang tur unduké ené bisa ngaé tiang nawang kénkén kalanguan betén pasihé.

In English:   Bali for reasons that range from overstaying visas to committing crimes.

In Indonesian:   Orang Bali membuka pulau mereka untuk kita semua, orang asing dan orang Indonesia sehingga kita dapat merasakan keindahan pulau itu.

In Balinese:   Roda-rodané ngecagang selip di jalané, ngaénang ius aspal makacakan di ambarané.

In English:   But for a moment, I just stand here.

In Indonesian:   Roda-rodanya meninggalkan bekas selip di jalan, membuat uap aspal berhamburan ke udara.

In Balinese:   Manut panampén tiangé, Bali ngemang tiang tongos nglelana muah makatang makudang-kudang unduk ané tusing suud-suud ngaé tiang ngipi.

In English:   I learned the value of being a part of something bigger than myself.

In Indonesian:   Saya belajar bahwa nilai-nilai tersebut akan terus menjadi bagian dari sesuatu yang lebih besar dari diri saya sendiri.

In Balinese:   Kija ja tiang luas, kija ja tiang majalan, pasti lakar ada pajalan melah ané ngaénang tiang nyidang nyansan nawang anak lén.

In English:   I grew up celebrating Christmas, Halloween, and Easter but I also went to my familys kampung every time there was a ceremony to be performed.

In Indonesian:   Bagi saya, Bali memberi saya sumber petualangan dan penemuan yang tak akan ada habisnya yang mengundang saya untuk bereksplorasi dan berimajinasi.

In Balinese:   Nolih sakamata ané kéto-kéto dogén tur nuju tongos ané patuh ngaénang anaké marasa gesit lan tuh.

In English:   But living in Bali is very different.

In Indonesian:   Melihat pemandangan yang sama dan pergi ke tempat yang sama setiap hari membuat orang jadi dingin dan kering.

In Balinese:   Ada ané ngorahang ento krana unduké ento suba kaplajahin, ada masih ané ngorahang bes liu ané perlu kaplajahin, ngudiang buin ngaé sekaa.

In English:   A surfer helped a swimmer to shore who had been caught in a current, a man fished plastic out of the river where everyone fished for food, a young girl secretly fed a piece of chicken to a hungry looking dog while her mother was looking the other way.

In Indonesian:   Beberapa mengatakan itu karena mereka telah mempelajari semua yang harus dipelajari, yang lain mengatakan terlalu banyak yang harus dipelajari, mengapa repot-repot berserikat.

In Balinese:   Kewentenan antuk pendapat sareng argumén punika ring iraga dumogi pasangan calon pemerintah sané selanturnyané mangda ngaé program sané ngedominasi ring sektor UMKM tekén sektor pariwisata.

In English:   The Potential Transition of Tourism Resources to Develop UMKM

In Indonesian:   Pemerintah DPRI Bali Politisi Fraksi PDI-Perjuangan itu menjabarkan sejumlah potensi sumber daya ekonomi yang bisa digali secara serius di Provinsi Bali.

In Balinese:   Ento mekejang ulian virus corona

ngaé hidupé sangsara Ulian corona hidup serasa kuangagn Ulian corona hidup serasa pedidi Yén selehin serasa hidup di tengaahin wana Tusing ada ajak makengan Mekejang serba didian

Kadi biyuné tasak di kampilé !

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ento mekejang ulian virus corona

ngaé hidupé sangsara Ulian corona hidup serasa kuangagn Ulian corona hidup serasa pedidi Yén selehin serasa hidup di tengaahin wana Tusing ada ajak makengan Mekejang serba didian

Kadi biyuné tasak di kampilé !

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Jani liu urug tanah

Mulih ka gumi wayah Krana tamiu tusing ngenah Gobané tusing wayah Nanging tekané ngéndah Mémé tusing ngundang tamiu mai Nanging tamiuné teka pedidi Teka mai ngaé pianak mémé mati Matiné akatih tusing dadi Ané dadi matiné apang magenti Mémé ngeling pedih Pianak mémé makejang mulih

Nyén jani pelih?

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tamiuné Ngaé Mémé Gelem Olih: Gedé Astrawan

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   CORONA

guminé sepi sipêng nanging boya nyepi ulian virusé mayus Corona dadi primadona ngaé gurubug telah jadmané pada pagebiug tusing bêsik tusing dadua tusing cerik tusing tua makejang pagebiug madugdug ka isolasi tusing dadi disisi masekeb kaidentifikasi jani jalan introspeksi iraga patut mataki-taki ngalih solusi ané pasti apang tusing liunang teori apa buin liunan munyi

apang tusing enggalan makejang ajak mati

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Puisi 2

Grubug makejang anaké ngeluh indik kawéntenan jagaté sekadi mangkin suung sipeng sepi mangmung kenehé kadirasa ndrawang ndruwung pules kadirasa tusing luung bingung ngenehang pakibeh gumune cara jani kadirasa uyak gering agung grubug dini ditu jadmané paglebug Corona virus luihan tekén cetik mirib ia tusing dadi suntik ngaé anaké buka kacekik sesek seke besik paglintik

nah ané jani.....

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ida raris ngelurin para panganggone.

“Nyén ngaé gambaré?” Para pengangonne nyambatang I Raréangon. “Raréangon, cai ngaé gambaré né?” "Inggih titiang ratu." "Dija cai taén nepukin anak luh buka kéné, orahang tekén gelah!" "Titiang matur sisip Ratu Déwa Agung, titiang nenten naen manggihin jadma marupa asapunika." "Men dadi cai bisa ngaé gambar I Lubangkuri?" "Punika sangkaning titiang ngawag-awagin, Ratu Déwa Agung". "Ah gelah tuara ngugu, jani gelah nitahang cai apang ngalih I Lubangkuri, yen cai tuara nyidaang, sing buwungan cai ngemasin mati!"

I Rareangon ngeling minehang pangandikan Ida Anaké Agung.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yén dosa Nyamané suba mabuah (buah karma), ngaénang Nyama lakar nemu soroh ané jelé di idupé.

In English:   This holiday falls once a year in January, a day before new moon’s day of month Kapitu.

In Indonesian:   Nutrisinya didapatkan dari karma (perbuatan) manusia.

In Balinese:   Nyén kadén si malu nyumunin ngaé-ngaé orta buka kéto, sépanan maura di jalané, di penggaké, kanti matuan tiangé milu ningeh lan percaya tekén munyin ortané di sisi ento.

In English:   Who the heck started making a story like that?

In Indonesian:   Walaupun misalkan sebenarnya aku yang benar, pasti tetap aku yang disalahkan, karena konon katanya orang tualah yang pertama kali merasakan pahit getirnya hidup.

In Balinese:   Di désa, orta unduk diapers ané bisa ngaé batis bayi péngkang nu kapercayain kanti jani, kéto masih matuan tiangé percaya pesan.

In English:   Now that my second child is two years old, because I live in the village, I secretly put him in a diaper at night before going to bed or when I was going to take him out.

In Indonesian:   Di desa, anggapan mengenai popok yang membuat kaki bayi pengkar masih dipercayai hingga sekarang, begitu juga mertuaku percaya sekali.

In Balinese:   Unduké ento boya ulian tusing nyidaang meli, nanging ulian tiang ngekoh ningehang munyin matuané wiadin munyin pisagané di sisi, diapersé koné bisa ngaé batis pengkang.

In English:   People say I'm a spoiled parent because my child uses diapers.

In Indonesian:   Aku sering dibicarakan di jalan, di angkringan, di warung, di pasar atau pun di sawah.

In Balinese:   Uling hari raya Nyepi, krama Baliné ngaé ogoh-ogoh ané gedé lan jenar pesan nganti upacara ané lénan sakadi Galungan ri kala penjoré majujuk di jalan-jalanné tur krama Baliné mapanganggo tradisional.

In English:  

In Indonesian:   Dari hari raya seperti Nyepi di mana orang Bali membuat ogoh-ogoh yang sangat besar dan mendetail hingga upacara lain seperti Galungan ketika jalan-jalan dipenuhi penjor dan prosesi orang Bali dalam pakaian tradisional mereka.

In Balinese:   Tangiang tradisi manyama braya, maplalian sareng-sareng, lan nglaksanayang aktivitas budaya minakadi majejaitan,Kewala krama Bali tusing ja engsap manyama braya, satata inget asah asih asuh,Manyama braya lan suka duka di Bali jani suba lén, pidan ramé anaké matulungan, jani ané matulungun ngidaang baan meték,Irika tiang matemu lan madue timpal timpal baru saking sekolah lianan, irika malih tiang dilatih sareng tentara, polisi lan polih kaweruhan antuk hidup manyama braye sareng timpal timpal,Ri sampune viruse sampun jakti-jakti Ical, irika iraga malih mapupul sareng kulawarga, mapupul manyama braya, mecikang karma, saling nunas iwang, saling ngampurayang,Yadiapin keto tusing taen ia engsap manyama braya, satata inget teken pitutur bapane muah ajah-ajahan Jero Dukuh,Yadiastun ia tusing manyama teken iraga, patut masih saling tulungin,Krama ring panepi siring sane kaloktah antuk manyama braya taler meweh saling matetulung pantaraning krama,Ané pidan ngelah ipah saling mamisuh, jani bisa raket manyama, adung saling tulung ngaé banten apang kulawargané makejang rahayu,Taler,titiang nunas mangda nyama iraga makadadua puniki enggalang balik manyama sakadi sampun,Covidé ené ngaé cupit krana para krama Baliné ané geginané sabilang wai di jalan sakadi manyama braya, ngalih pangupa jiwa, ngayahang sekaa, tur ané lénan tusing nyidayang magarapan.Manyama braya lan suka duka di Bali jani suba lén, pidan ramé anaké matulungan, jani ané matulungun ngidaang baan meték,Yan di manyama tugelan suba seken mulané iraga saling kébék, maiyegan, bisa-bisa mapuikan ngewai ulian ada dogén pakerahanga,Minab gering di gumine jani mula titah Hyang Widhi apang i raga ajak makejang inget teken kulawarga, inget ngelah rerama, inget ngelah panak, inget saling asah asih asuh manyama braya,Para krama sane lianan pastika sampun asih tur ngajak para pengungsi sane wenten saking negara lianan pamekas ngawangun rasa manyama braya.Krama ane sabilang wai cara manyama braya ajak turise krana pepes tepuk tur nyatua bareng-bareng jani orahina ngoyong jumah krana nyeh kena mrana, uli dija maan pipis yen kene unduke?Pandemi COVID-19 ene dadi entitas utawi pikobet ane ngranaang anake bingung di pantaraning anake manyama braya.manahang titiang, ring Bali khususnyane pinaka daerah sane ngajegang rasa manyama braya, antuk pengungsi punika kadadosang dumun mengungsi ka Indonesia,Tata titi punika pinaka dados dasar antuk makrama, tur manyama braya ring wewidangan desa sane kagenahin.Rasa anake manyama suba tusing ada ulian corona, seka bedik enceb care gumine jani, liu anake mati ulian corona ,Olasin ja dewek icange, kaden iraga manyama melah.Sakewala makanggo-kanggoang, tiang manyama ngajak liu apa ada ento daar.sami punika mabinayan, sakewanten ngiring sane mabinayan punika angge titi pangancan tur angge sasuluh ngardi jagat rahayu, sagilik saguluk salunglung sabayantaka, paras paros sarpanaya, manyama braya ring jagate puniki.Iraga taler ngajakin para semetone mangda setata nincapang rasa manyama braya, jengah makarya, lan setata nganutin pakibeh jagate, pamekasnyane teknologi sane sayan nglimbak,Iraga dadi nak Bali suba sepatune luung-luung manyama braya, saling menghormati lan mengasihi,Kéné suba, bakat nguberin arta kanti engsap manyama,Ipun malajah matimpal lan manyama braya.Majalaran antuk parikrama punika iraga sareng sami prasida ngukuhang rasa manyama braya miwah rasa persatuan sane pinih utama, sane dados unteng tetujon mangda negara Indonesia sayan kuat lan maju.Sing ngidaang buin makenyem bungah Tusing ngidaang malali ngalimurang manah

In English:  

In Indonesian: