How to reduce waste at school canteen? Post your comments here or propose a question.

Ngardi

ngardi

\(di
  • ngae, ngaryanang (Alus mider) (Verb) ban
  • make (Alus mider) (Verb) en
  • membuat; menciptakan (menjadikan, menghasilkan); membikin (Alus mider) (Verb) id
Andap
ngae
Kasar
-
Alus sor
-
Alus mider
ngardi; ngarya
Alus madya
-
Alus singgih
-
Mider
-
Bali dataran dialect
-
Bali aga dialect
-

Usage Examples

Ngardi.jpg
Kéweh ngardi ané luung.
[example 1]
It's hard to make good.

⚙ Usage examples pulled from the Community Spaces


In Balinese:   Santukan sangkaning pabinayan, iraga sida ngardi kauripan sane ngulangunin tur becik.

In English:   Because with these differences we can create a beautiful and harmonious life.

In Indonesian:   Sejak dahulu, para leluhur dan tetua kita di Bali sudah memberikan pesan terkait dengan perbedaan dalam beragama ini.

In Balinese:   Sinarengan mautsaha nglimbakang prestasi, sukertaning pawongan, pariwisata, saha ngawerdhiang budaya ngardi Bali Padma Bhuana mikukuhin kamahardikan Indonesia Raya.

In English:   The whole community strives to improve performance, humanity, tourism, and cultural preservation to create Bali as the center of world civilization for the sake of upholding the spirit of the independence of the great Indonesia.

In Indonesian:   Segenap masyarakat berupaya meningkatkan prestasi, toleransi keharmonisan hidup, pariwisata, serta pelestarian budaya mewujudkan Bali Pusat Peradaban Dunia demi tegaknya spirit kemerdekaan Indonesia Raya.

In Balinese:   Malarapan antuk pencahayaan sané becik, iraga prasida ngardi genah sané aman tur asri.

In English:  

In Indonesian:   Dengan penerangan yang baik kita dapat menciptakan lingkungan yang lebih aman dan mendukung.

In Balinese:   Maolrebe khanan buana sane becik, genah sane becik , genah sane becik tur krama sane ajer-ajer keasrian kadruang oleh bali ngardi msatmane akeh jagi meneng ring bali .punika mawinan panglimbak bisnis ring baga pariwisata nyangsan nincap tur nglimbak sekadi akeh nyane wenten villa,hotel,restoran,resot,club,miwah bisnis sane tiosan .bisnis pariwisata ring bali prasida nincapang perekonomian Bali ,nanging nyasan ngelimbak pariwisatane ring bali akeh taler wenten pikobet sekadi pikobet indik lulu/mis ring Bali

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Duaning punika, saling ngajiang, saling raket masemeton sareng anak e sami, mangda sida ngardi jagate santhi.

In English:   Different religions do not mean we have different feelings

But in fact we are one, become one unit in the Republic of Indonesia, especially we in Bali.

In Indonesian:   Berbeda orang-orangnya Berbeda keinginan dan pemikiran Namun sesungguhnya kita satu rasa Demikian lah sesungguhnya

Berbeda-beda tetapi tetap satu jua.

In Balinese:   Bhatara Siwa kalih Bhatari Parwati ngardi jagate sami...

In English:   The two dynasties began from Lord Surya (the sun-god) and Lord Candra (the moon-god), so the quality of the kings of their descendants far exceeded those of ordinary humans.

In Indonesian:   Kedua dinasti itu dimulai dari Dewa Surya dan Dewa Candra, sehingga kualitas para raja keturunan mereka jauh melampaui kualitas manusia biasa.

In Balinese:   Tiang aptiang ring pulo niki iraga bise ngardi pariwisata muah berkualitas dumogi.

In English:   Bali is known as the Island of the Gods.

In Indonesian:   Om Shanti, Shanti, Shanti om

In Balinese:   Beda agama boya ja iraga beda rasa Sakewanten sujatinyane iraga wantah nunggil, manados siki iriki ring panaraga Indonesia pamekas iraga ring bali.Duaning punika, saling ngajiang, saling raket masemeton sareng anak e sami, mangda sida ngardi jagate santhi.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yening kenten kenkenang apang ngidaang ngardi jagate shanti.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kawentenan jadma sane akeh taler ngardi pikobet sane lianan sakadi luu matumpuk-tumpuk ring TPA silih sinunggil ipun TPA biaung.

In English:   It can be concluded that population density can have bad effects in various areas of life such as spatial problem in Denpasar, waste and pollution problems, and heavy traffic jams everywhere.

In Indonesian:   Denpasar merupakan ibu kota provinsi Bali, posisi wilayah yang strategis membuat kota ini berkembang sangat cepat sehingga wajah masa lalu kota Denpasar sebagai kota kerajaan berubah menjadi kota modern dan multietnik.

In Balinese:   Silih tunggil sane ngardi kemacetan punika akehnyane jadma sane madue kendaraan soang-soang, punika taler nenten nganggen kendaraan umum.

In English:   With this, it is hoped that the government can think of a way out of the various problems described earlier, lest this problem has already become big or even gone viral on social media before being handled by the government.

In Indonesian:   Jumlah tersebut tentu akan semakin besar bila ditambahkan dengan jumlah penduduk dari luar bali maupun warga asing yang menetap untuk mencari penghidupan.

In Balinese:   Pacampuhan aon gunung miwah toyan danuné tan pariwangdé ngardi wewidangan ring panepin danuné manados gemuh.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pabinayan karipta olih Ida Sang Hyang Parama Kawi mangdané iraga prasida saling negepin, nénten pinaka dados binih antuk ngardi biota pantaraning maagama, riantukan sampun pastika yéning suang-suang agama madué ajahan saha nuntun panjakné mangda prasida saling asah, asih, asuh sajeroning ngamargiang kahuripan.

In English:   But united in Bhinneka Tunggal Ika.

In Indonesian:   Namun dipersatukan dalam Bhineka Tunggal Ika.

In Balinese:   Sakewanten, duk kawentenan gering covid-19 nibenin aab jagate puniki, seni pagelaran nenten dados kapentasang duaning kawentenan uger-uger saking pemerintah mangda di rumah saja utawi nenten kadadosang ngardi karumunan.

In English:  

In Indonesian:   Namun, sejak adanya covid-19 yang menimpa, seni seni pertunjukan tidak boleh di pentaskan karena adanya peraturan pemerintah agar selalu diam dirumah saja atau tidak boleh berketumunan.

In Balinese:   Sekadi sane kaloktah kebaosang, para yowana mangda tetep semangat manut ring tetujon daging kemerdekaan, taler mabuat sekadi yowana sane ngardi kemajuan lan prasida dados "agent of change".

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Parajanané nyiwi hanoman riantukan setata ngardi becik, Nanging pamerintah pacang kasumbung yéning nénten iwang ngawigunayang kekuatan ipun.

In English:   The people respect Hanoman because he always does good.

In Indonesian:   Masyarakat menghormati Hanoman karena selalu berbuat baik.

In Balinese:   Teked ditu I Sigur ia matur, “Ratu Bhatara Surya, Ratu reko ngardi titiang, mawinan wenten titiang sapuniki, mrupa tan genep masikian, mangkin titiang rauh nangkilang dewek ring Bhatara, mangda cokor I Dewa ngaksi titiang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Teked ditu I Sigur ia matur, “Ratu Bhatara Surya, Ratu reko ngardi titiang, mawinan wenten titiang sapuniki, mrupa tan genep masikian, mangkin titiang rauh nangkilang dewek ring Bhatara, mangda cokor I Dewa ngaksi titiang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Akeh kantun wenten sampah/luu mabrarakan, ngardi palemahane nenten asri.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Patut pisan iraga sareng sami maprakanti mangda prasida ngemit kaluihan jagat Bali, nanging taler mangda sida ngardi masa depan sane becik majeng ring parajanane sami.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Niki ngardi yuda ageng.

In English:   This results in great war.

In Indonesian:   Ini menyebabkan peperangan besar.

In Balinese:   Yening parilaksana sakadi puniki terus terusan kalaksanayang lakar ngardi budaya Bali iraga sayan ilang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Duaning asapuniki, titiang ngrastiti ring Hyang Widhi saha mapinunas mangda jagat puniki ajeg lestari, seni budaya ne werdhi lestari tur setata eling ring raga, menget ring swadharma pacang ngelestariang seni budaya, adat, tradisi lan agama ngardi jagat bali pinaka pusat peradaban dunia .

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Manut sekadi visi lan misi BASAbali Wiki puniki, inggih punika ngardi basa Bali punika keren, lan iyab teruna ngajegang basa miwah budaya sane mapaiketan majeng Bali nganggen media digital.

In English:  

In Indonesian:   Sesuai dengan visi dan misi BASAbali Wiki ini, yaitu menjadikan Basa Bali itu keren, dan generasi muda melestarikan bahasa serta budaya yang berkaitan dengan Bali melalui media digital.

In Balinese:   sekancan kebijakan minakadi PSBB, PPKM nyangsan suwe nyangsan ngardi masyarakat waneh.

In English:  

In Indonesian:   Segala kebijakan seperti PSBB, PPKM semakin lama semakin membuat masyarakat menjadi bosan.

In Balinese:   Nggh sekadi punika pengapti tynge, mangde anake sane ngerauhin (berkunjung) ring genah wisatane medue kesadaran mangde wisata Bali ne tetep becik, lestari, miwah asri, nenten je malih anak sane ngutang luu ngawag utawi sembarang lan sareng" nyage kelestarian Bali ne, mangda pengapti irge sareng sami presida tercapai, ngardi Bali genah wisata sane becik, asri, miwah lestari.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nika sane ngawinang perangé puniki ngardi krisis énergi makadi minyak ring Ēropa.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Duaning punika ngiring iraga sareng-sareng nginutin awig-awig sane sampun kasobyahang olih manggala panagaran druene mangda iraga sareng-sareng slamat nenten keni pikobet saking virus Corona tur mangda sida ngardi jagate santhi.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Biasane upacara punika kalaksanayang anggen ngaturang bakti majeng ring sang sane sampun kasucen utawi pinaka cihna rasa suksma majeng ring Sang sane ngardi.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ring jagat sekadi mangkin, akeh luu sane mabrarakan ngardi palemahan ring jagat bali nenten asri.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ring jagat sekadi mangkin, akeh luu sane mabrarakan ngardi palemahan ring jagat bali nenten asri.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sakewanten, para pamimpin punika taler manusa, sane kakardi antuk Ida Sang Hyang Widhi tur mrasidayang ngardi iwang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ratu Sang Hyang Siwa, i ratu sane ngardi awig-awig jagat, yan masolah becik polih linggih sane becik, yan masolah kawon polih linggih sane kawon.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Made Agus Janardana, S.Pd., Gr., M.Kom., utawi Made Oplas inggih punika sang sane ngardi utawi kreator karya seni kreatif "Wajah Plastik", tur sapisanan nulis buku "Wajah Plastik; A Pigment of Imagination"(2023).

In English:   Made Agus Janardana, S.Pd., Gr., M.Kom., also known as Made Oplas, is the creator of the creative artwork of Wajah Plastik (The Plastic Face) who is also the author of the book “Wajah Plastik: A Pigment of Imagination” (2023).

In Indonesian:   Made Agus Janardana, S.Pd., Gr., M.Kom.

In Balinese:   Lianan punika yéning iraga pacang ngupira paguyuban makrama désa, sapatutné prasida ngawigunayang panglimbak téknologi sakadi mangkin antuk ngunggahang parindikan sané nudut manah krama ngardi kahuripan adung maagama kapungkur wekas.

In English:   Apart from that, if we want to maintain social harmony, we should be able to take advantage of current technological developments to disseminate things that attract people's attention to lead a life in harmony with inter-religious communities in the future.

In Indonesian:   Selain itu, apabila kita ingin memelihara kerukunan bermasyarakat, seharusnya dapat memanfaatkan perkembangan teknologi seperti sekarang untuk menyebarluaskan hal-hal yang menarik perhatian masyarakat untuk menjalani kehidupan yang rukun dengan antar umat beragama hingga nanti.

In Balinese:   Sayuwakti sami punika mabinayan, sakewanten ngiring sane mabinayan punika angge titi pangancan tur angge sasuluh ngardi jagat rahayu, sagilik saguluk salunglung sabayantaka, paras paros sarpanaya, manyama braya ring jagate puniki.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Malarapan antuk nincapang kasadaran, nincapang institusi, miwah nincapang kesejahteraan ekonomi, iraga prasida ngungkulin pikobet puniki tur prasida ngardi palemahan sane aman tur lestari ring Bali, ngalestariang "Pulau Dewa" mangda tetep becik majeng ring generasi sane jagi rauh.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ngardi palemahan sané lestari.

In English:   Bali is an island known for its many beautiful tourist attractions, making it a frontline destination for world tourism as well as a gateway to Indonesia from various countries, so it is visited by many foreign and local tourists, but until now there are still problems in maintaining environmental cleanliness, namely a lot of garbage everywhere and cannot be resolved completely.

In Indonesian:   Bali merupakan pulau yang dikenal dengan banyak sekali tempat wisata yang sangat indah sehingga menjadi destinasi garis depan wisata dunia serta pintu gerbang indonesia dari berbagai negara, sehingga banyak dikunjungi para wisatawan asing maupun lokal, akan tetapi sampai saat ini masih ada permasalahan dalam menjaga kebersihan lingkungan yaitu banyak sekali sampah dimana-dimana dan belum bisa diatasi dengan tuntas.

In Balinese:   Antuk pamargi sakadi puniki, iraga prasida ngardi palemahan mangda krama Bali sami ngamolihang galah sane becik.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ring galahe sane becik puniki lugrayang titiang ngaturang rasa
suksmaning manah majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, riantukan sangkaning Asung
Kerta Wara Nugraha Ida, titiang prasida mariki jagi 
ngaturang orasi sane mamurda Ngardi Pariwisata Baline Mangda Nincap tur Becik.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sakéwanten, yening iraga mautsaha nuju ekonomi sané lestari, iraga pacang prasida ngardi karahayuan sané luwih ring galah sané sué.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Akeh kantun wenten sampah/luwu mabrarakan, ngardi palemahane nenten asri.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Manawi akeh kantun wenten Luwu mabrarakan ngardi palemahan nenten asri .

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Malarapan antuk ngubah parilaksana miwah laksana, iraga prasida ngardi masa depan sane bersih lan lestari majeng ring cucu-cucun iragane.

In English:  

In Indonesian:   Hormat para hadirin,

In Balinese:   Sakéwanten, yening iraga mautsaha nuju ekonomi sané lestari, iraga pacang prasida ngardi karahayuan sané luwih ring galah sané sué.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kekalih widang ilmu (sastra lan sains) sane nanenin katelebang dados bantang rikala dane ngardi gegambaran sane nyapuhang pikayunan lan wicara-wicara sosial.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sane kabaos palemahan , I raga dados wong bali, embas ring bali patut setata nyaga, miara tur uning yening palemahan miwah sedagingnyane banget ngawinang jadmane sukerta, yening becik kapikenohin malarapan manah sane wicaksana, punika awinan sapatutnyane I raga sayan ngajiang palemahan anggen nincapang parilaksana ngardi Bali mangda dayuh lan sutrepti.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kapisaratang pangelimbak peran (wantuan) pecalang ritepengan ngardi katreptian lan kasentosan prajanane sane kalaksanayang olih Tim Gugus Tugas Pencegahan Pandemi Covid-19.

In English:   It is necessary to optimize the role of the pecalang in helping to organize common order and public order organized by the Covid-19 Pandemic Prevention Task Force Team.

In Indonesian:   Diperlukan optimalisasi peran pecalang dalam membantu penyelenggaraan ketertiban umum dan ketentraman masyarakat yang diselenggarakan oleh Tim Gugus Tugas Pencegahan Pandemi Covid-19.

In Balinese:   Akeh kantun wenten sampah/luwu mabrarakan, ngardi palemahane nenten asri.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ento tuara len tuah Ida Hyang Widhi Wasa ane ngardi jagate makejang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pakinkin sane kamargiang olih BasaBaliWiki puniki becik pisan anggen nincapang ring para yowana miwah pretakjana sami, sajeroning jagra ring kawentenan orti sane tan yukti sane prasida ngardi biota.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tan wenten anak sane andelin, mungguing manusane punika nyabran rahina ngardi paindikan sane tan patut.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Yadiastun manusane punika mula ririh ring paindikan-paindikan sane iwang, sakantunipun ipun alit, ipun tan maren ngardi iwang tur ngrasayang kasangsaran.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ngiring sareng-sareng, iraga prasida ngardi parajanane sane rahayu tur ngicénin anak alit miwah anom-anom sareng sami kasempatan sane pateh mangda prasida tumbuh lan maurip becik.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Raris, Ida ngardi panca mahabhuta tur planet-planet ring akasane.

In English:   Then, God created the natural elements and heavenly bodies.

In Indonesian:   Kemudian, Tuhan menciptakan elemen-elemen alam dan benda-benda langit.

In Balinese:   Sareng-sareng nyiatin polusi: Ngardi pemargi becik ring palemahan mangda prasida kanggen ngantos riwekasan

In English:   Together against pollution, create good roads in the environment so they can be used until later

In Indonesian:   Bersama melawan polusi, menciptakan jalan yang baik di lingkungan supaya bisa digunakan sampai nanti

In Balinese:   Santukan punika, samian sane wenten ring jagate puniki maduwe karumaketan soang-soang ngardi jagat rahayu tur sutrepti malarapan Tri Hita Karana.

In English:   So it can be understood that everything in the universe has an attachment to others and establishes harmony with all beings according to the teachings of Tri Hita Karana.

In Indonesian:   Jadi dapat dipahami bahwa segala yang ada di alam semesta memiliki keterikatan dengan sesama serta menjalin keharmonisan dengan seluruh makhluk sesuai ajaran Tri Hita Karana.

In Balinese:   Duaning punika, saling ngajiang, saling raket masemeton sareng anak e sami,mangda sida ngardi iagate santhi

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ngardi suasana sane nyaman lan kondusif anggen ngawetuang paiketan sane harmonis ring pantaraning umat agama Beda agama boya ja iraga beda rasa sakewanten sujatinyane iraga wantah nunggil, manados siki iriki ring panaraga Indonesia pamekas iraga ring Bali.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Adung ri kala ngamargiang kahuripan inggih punika swadharma sané patut kalaksanayang olih parajanané makasami, riantukan saking kawéntenan rasa adung masameton puniki prasida ngardi nagarané rahayu.

In English:   Harmony is an obligation that must be realized by all mankind, because harmony can advance a country.

In Indonesian:   Kerukunan merupakan kewajiban yang harus diwujudkan oleh seluruh umat manusia, karena dengan adanya kerukunanlah dapat memajukan suatu negara.

In Balinese:   Nulak keanekaragaman punika mateges ngapus kakuasan Ida Sang Hyang Widi Wasa pinaka sane ngardi makasami sane wenten ring jagat puniki.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Manados pahan saking krama praja Indonesia, sampunang iraga jenek tur bungkem tekening kawentenan sekadi punika mangda pikobet niki nenten sue makrana tur prasida ngardi aag encah pasikian bangsa Indonesia.

In English:  

In Indonesian:   Hal yang bisa dilakukan adalah mengambil solusi jalan tengah dalam kehidupan beragama yang disebut dengan moderasi beragama.

In Balinese:   Wenten akeh cara sane prasida kalaksanayang yening pacang ngemargiang toleransi beragama saluiripun gotong royong, tusing malian-lianan manusa manut agamanyanne, hormat teken agama lianan sane ngemargiang ibadahnyanne, lan saling ngajiang mangda sida ngardi jagate santhi.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Keragaman punika prasida kaanggen ngardi kerukunan beragama ring kauripan pakraman.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Akeh kantun wenten sampah/luwu mabrarakan, ngardi palemahane nenten asri.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ida sane ngardi matan ai, ngardi gumi, ngardi entik-entikan, Ida taler ngardi sarwa sato di jagate.

In English:  

In Indonesian:   Beliau yang menciptakan matahari, bumi, dan tumbuh-tumbuhan.

In Balinese:   Aken kantun wenten sampah/luwu mabrarakan, ngardi palemahane nenten asri.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Nanging iraga tan ja pacang naenin ngangkenin indike punika. ((Sangkaning rasa urati punika, raris ida dane ngardi awig-awig kadi asapuniki: "Masyarakat mangda peduli ring lingkungan".

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ngardi alam Bali sane becik antuk kreativitas iraga.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Akeh kantun wenten sampah/luwu mabrarakan, ngardi palemahane nenten asri.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Jadmane patut ngawangun paiketan sane becik sareng ring sesama manusa, sareng ring Sang sane ngardi ipun, tur setata ngwangun paiketan sane becik sareng ring jagat raya.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Jadmane patut ngawangun paiketan sane becik sareng ring sesama manusa, sareng ring Sang sane ngardi ipun, tur setata ngwangun paiketan sane becik sareng ring jagat raya.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Duaning punika, saling ngajiang, saling raket masemeton sareng anak e sami, mangda sida ngardi jagate santhi.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Tangiang tradisi manyama braya, maplalian sareng-sareng, lan nglaksanayang aktivitas budaya minakadi majejaitan,Kewala krama Bali tusing ja engsap manyama braya, satata inget asah asih asuh,Manyama braya lan suka duka di Bali jani suba lén, pidan ramé anaké matulungan, jani ané matulungun ngidaang baan meték,Irika tiang matemu lan madue timpal timpal baru saking sekolah lianan, irika malih tiang dilatih sareng tentara, polisi lan polih kaweruhan antuk hidup manyama braye sareng timpal timpal,Ri sampune viruse sampun jakti-jakti Ical, irika iraga malih mapupul sareng kulawarga, mapupul manyama braya, mecikang karma, saling nunas iwang, saling ngampurayang,Yadiapin keto tusing taen ia engsap manyama braya, satata inget teken pitutur bapane muah ajah-ajahan Jero Dukuh,Yadiastun ia tusing manyama teken iraga, patut masih saling tulungin,Krama ring panepi siring sane kaloktah antuk manyama braya taler meweh saling matetulung pantaraning krama,Ané pidan ngelah ipah saling mamisuh, jani bisa raket manyama, adung saling tulung ngaé banten apang kulawargané makejang rahayu,Taler,titiang nunas mangda nyama iraga makadadua puniki enggalang balik manyama sakadi sampun,Covidé ené ngaé cupit krana para krama Baliné ané geginané sabilang wai di jalan sakadi manyama braya, ngalih pangupa jiwa, ngayahang sekaa, tur ané lénan tusing nyidayang magarapan.Manyama braya lan suka duka di Bali jani suba lén, pidan ramé anaké matulungan, jani ané matulungun ngidaang baan meték,Yan di manyama tugelan suba seken mulané iraga saling kébék, maiyegan, bisa-bisa mapuikan ngewai ulian ada dogén pakerahanga,Minab gering di gumine jani mula titah Hyang Widhi apang i raga ajak makejang inget teken kulawarga, inget ngelah rerama, inget ngelah panak, inget saling asah asih asuh manyama braya,Para krama sane lianan pastika sampun asih tur ngajak para pengungsi sane wenten saking negara lianan pamekas ngawangun rasa manyama braya.Krama ane sabilang wai cara manyama braya ajak turise krana pepes tepuk tur nyatua bareng-bareng jani orahina ngoyong jumah krana nyeh kena mrana, uli dija maan pipis yen kene unduke?Pandemi COVID-19 ene dadi entitas utawi pikobet ane ngranaang anake bingung di pantaraning anake manyama braya.manahang titiang, ring Bali khususnyane pinaka daerah sane ngajegang rasa manyama braya, antuk pengungsi punika kadadosang dumun mengungsi ka Indonesia,Tata titi punika pinaka dados dasar antuk makrama, tur manyama braya ring wewidangan desa sane kagenahin.Rasa anake manyama suba tusing ada ulian corona, seka bedik enceb care gumine jani, liu anake mati ulian corona ,Olasin ja dewek icange, kaden iraga manyama melah.Sakewala makanggo-kanggoang, tiang manyama ngajak liu apa ada ento daar.sami punika mabinayan, sakewanten ngiring sane mabinayan punika angge titi pangancan tur angge sasuluh ngardi jagat rahayu, sagilik saguluk salunglung sabayantaka, paras paros sarpanaya, manyama braya ring jagate puniki.Iraga taler ngajakin para semetone mangda setata nincapang rasa manyama braya, jengah makarya, lan setata nganutin pakibeh jagate, pamekasnyane teknologi sane sayan nglimbak,Iraga dadi nak Bali suba sepatune luung-luung manyama braya, saling menghormati lan mengasihi,Kéné suba, bakat nguberin arta kanti engsap manyama,Ipun malajah matimpal lan manyama braya.Majalaran antuk parikrama punika iraga sareng sami prasida ngukuhang rasa manyama braya miwah rasa persatuan sane pinih utama, sane dados unteng tetujon mangda negara Indonesia sayan kuat lan maju.Sing ngidaang buin makenyem bungah Tusing ngidaang malali ngalimurang manah

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ring aab sakadi mangkin, akeh pisan krama tamiu dura negara, sane ngardi arohara/biuta ring jagat bali, mawanan leteh wawidangane.

In English:  

In Indonesian:  
  1. Tim Penyusun Kamus Bali-Indonesia Beraksara Latin dan Bali, 2016: KAMUS BALI-INDONESIA BERAKSARA LATIN DAN BALI EDISI II, Denpasar-Badan Pembina Bahasa, Aksara, dan Sastra Bali Provinsi Bali.