How to reduce plastic waste from religious ceremonies? Post your comments here or propose a question.

Dang

dang

d*
  • the interval between dang and the next lower note down the scale is one-half tone en
  • to be honored or recognized en
  • to receive accolades en
  • music: fifth note of the Balinese pentatonic musical scale, symbolized by cekcek, an inverted check mark en
  • in the pelog scale the interval between dang and the next higher note is two whole tones en
Andap
dang
Kasar
-
Alus sor
-
Alus mider
-
Alus madya
-
Alus singgih
-
Mider
-
Bali dataran dialect
-
Bali aga dialect
-

Usage Examples

Ring ketékan soroh pura ring Bali, wénten sané kabaos Dang Kahyangan, inggih punika pura sané kawangun pinaka pangayatan utawi genah ngrestiti para pamucuk Hinduné, minakadi Rsi Markandya, Danghyang Dwijendra, miwah Danghyang Asthapaka.
No translation exists for this example.

⚙ Usage examples pulled from the Community Spaces


In Balinese:   Lédang punika pikayunan sang atma luwih, Ritatkala medal saking guwung nyané, Saking dumun sampun sang atma katekepin, Wawu mangkin prasida malesat [1.5].

In English:   This lake is not imaginary.

In Indonesian:   Setelah meninggalkan saudaranya, roh atau atma ini menuju Pura Dalem untuk menghadap Dewi Durga.
[[Word example text ban::Lédang punika pikayunan sang atma luwih, Ritatkala medal saking guwung nyané, Saking dumun sampun sang atma katekepin, Wawu mangkin prasida malesat [1.5].| ]]

In Balinese:   Babad Brahmana Catur nuturang indik palampah Ida Dang Hyang Nirartha, pandita Hindu saking masa Majapahit pinih ungkur (1489 Masehi).

In English:   The Babad Brahmana Catur tells about the journey of Dang Hyang Nirartha, a Hindu priest from the late Majapahit era (1489 A.D.).

In Indonesian:   Sebagai seorang pemuka agama Hindu, Dang Hyang Nirartha mengemban misi mempertahankan ajaran suci itu agar tidak punah.

In Balinese:   Pinaka pamucuk pandita Hindune, Dang Hyang Nirartha ngambel swadharma pacang ngraksa ajah-ajahan suci punika mangda tan punah.

In English:   The Babad Brahmana Catur tells about the journey of Dang Hyang Nirartha, a Hindu priest from the late Majapahit era (1489 A.D.).

In Indonesian:   Sebagai seorang pemuka agama Hindu, Dang Hyang Nirartha mengemban misi mempertahankan ajaran suci itu agar tidak punah.

In Balinese:   Murid Idane tetelu ento kapintonin buat kapagehan muah pasubaktinne marep ring Ida Dang Guru.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Mapikolih abedik, tusing pesan ada ane katur ring dang guru.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Canting Mas puniki kapercaya katedunang olih Dyah Swabhawa, okan Ida Dang Hyang Nirartha.

In English:   To do nyasa practice using these holy characters is very difficult.

In Indonesian:   Lontar Canting Mas adalah salah satu lontar kawisesan.

In Balinese:   Lempiran-lempiran kapertama (1a nyantos 38b) minab karipta duk masan Dalem Waturenggong, utawi nenten suwe saampun Dang Hyang Nirartha lebar duaning daweg nika budaya kapangawian ring Bali sedek nedeng ring masan jayane.

In English:   However, the following pages appear to have been written by Dang Hyang Nirartha's descendants several centuries later.

In Indonesian:   Namun lembar-lembar selanjutnya agaknya ditulis oleh keturunan Dang Hyang Nirartha beberapa abad setelahnya.

In Balinese:   Dwijendra Tattwa inggih punika lontar sane nyritayang indik palampah Ida Dang Hyang Nirartha ngawit saking Pasuruan (Jawi Kangin) nyantos pasamaptan ida ring Uluwatu, Bali.

In English:   Lontar Dwijendra Tattwa is one of the works of religious literature as well as a biography of Dang Hyang Nirartha, better known as Bhatara Sakti Wawu Rauh.

In Indonesian:   Dwijendra Tattwa adalah sebuah lontar yang mengisahkan perjalanan Dang Hyang Nirartha dari Pasuruan (Jawa Timur) hingga akhir riwayat beliau di Uluwatu, Bali.

In Balinese:   Lontar Dwijendra Tattwa inggih punika silih sinunggil pikaryan sastra religius miwah biografi Dang Hyang Nirartha, utawi Bhatara Sakti Wawu Rauh sakadi akehan anake uning.

In English:   Lontar Dwijendra Tattwa is one of the works of religious literature as well as a biography of Dang Hyang Nirartha, better known as Bhatara Sakti Wawu Rauh.

In Indonesian:   Dwijendra Tattwa adalah sebuah lontar yang mengisahkan perjalanan Dang Hyang Nirartha dari Pasuruan (Jawa Timur) hingga akhir riwayat beliau di Uluwatu, Bali.

In Balinese:   [4b] Sapangrauh ida (Dang Hyang Nirartha) ring tengah woteng nagane, kacingak olih ida telaga madaging unjung tigang warna.

In English:   Lontar Dwijendra Tattwa is one of the works of religious literature as well as a biography of Dang Hyang Nirartha, better known as Bhatara Sakti Wawu Rauh.

In Indonesian:   Dwijendra Tattwa adalah sebuah lontar yang mengisahkan perjalanan Dang Hyang Nirartha dari Pasuruan (Jawa Timur) hingga akhir riwayat beliau di Uluwatu, Bali.
[[Word example text ban::[4b] Sapangrauh ida (Dang Hyang Nirartha) ring tengah woteng nagane, kacingak olih ida telaga madaging unjung tigang warna.| ]]

In Balinese:   Pateh sakadi saih pelog 5 nada gamelan bali sane tiosan, sakadi gamelan Gong Gede, miwah Gong Palegongan antuk jajaran suarane minakadi : Ding, Dong, Deng, Dung, Dang.

In English:   Gong Kebyar with the most complete instrument is called the Gong Kebyar Barungan Jangkep (Barungan Ageng) which consists of 21 types of tools, each of which has its own name and specific function for its barungan, namely:

In Indonesian:   Sistem laras ngumbang – ngisep ; nada yang sama namun dengan frekuensi yang berbeda.

In Balinese:   Bab Kalih maosin indik Tri Purusa, utawi tiga paragan Batara Siwa sane dados dasar widhi tattwanida Dang Hyang Nirartha duk abad pertengahan.

In English:   Chapter II discusses the Tri Purusa, or three forms of Lord Shiva, which became the basis for the theological concept of Dang Hyang Nirartha in medieval times.

In Indonesian:   Geguritan ini amat erat kaitannya dengan naskah Bubuksah Gagakaking, yang menurut Budi Utama (2016) adalah suatu bentuk karya sastra kritik terhadap konflik kepercayaan yang terjadi di Bali sejak masa penaklukan oleh Majapahit di abad keempat belas.

In Balinese:   Geguritan Sebun Bangkung karipta olih Dang Hyang Nirartha ring Desa Gading Wani (mangkin Desa Lalanglinggah ring wewengkon Selemadeg, Tabanan).

In English:   This geguritan consists of 463 stanzas and is divided into 16 types of stanzas and 9 chapters.

In Indonesian:   Geguritan Sebun Bangkung ditulis oleh Dang Hyang Nirartha di Desa Gading Wani (kini Desa Lalanglinggah di daerah Selemadeg, Tabanan).

In Balinese:   Saking karya reriptan puniki prasida katarka indike Dang Hyang Nirartha nenten ja ngajahang agama Hindu kemanten, nanging taler kirang langkung uning indik ajah-ajahan Islam.

In English:   The first chapter discusses the birth of the types of wreastra, swalalita and modre letters, and how these types of letters can be used to generate power in humans.

In Indonesian:   Bab pertama membahas mengenai lahirnya jenis-jenis aksara wreastra, swalalita dan modre, dan bagaimana jenis-jenis aksara ini bisa digunakan untuk membangkitkan kekuatan dalam diri manusia.

In Balinese:   Buku punika nyritayang indik sapunapi Ida Dang Hyang Nirartha ritatkala ngawi kakawin punika ring salantang lampah ida ring pasisi Bali kelod nyantos Uluwatu.

In English:   According to Hanyang Nirartha, the balance of nature will affect the balance of humans.

In Indonesian:   Pujasastra berarti sebuah karya sastra yang bertujuan untuk memuji seseorang atau sesuatu.

In Balinese:   Munggah ring kakawin puniki, Dang Hyang Nirartha ngagungang kawisesan Hyang Widhi sane mamurti ring sahananing kaluwihan bhuwanane minakadi pasisi, karang, sekar, lan angin sane tis.

In English:   One of the kakawin poems he wrote was Hanyang Nirartha, which he wrote on palm leaves.

In Indonesian:   Salah satu kakawin yang beliau tulis adalah Hanyang Nirartha, yang ditulisnya pada daun lontar.

In Balinese:   Dang Hyang Nirartha ngripta akeh pisan kakawian ring basa Kawi.

In English:   Hanyang Nirartha is a “pujasastra”.

In Indonesian:   Hanyang Nirartha adalah sebuah pujasastra.

In Balinese:   Dang Hyang Nirartha nenten kaloktah antuk kawikanan ida ring tattwagama kemanten.

In English:   According to Hanyang Nirartha, the balance of nature will affect the balance of humans.

In Indonesian:   Pujasastra berarti sebuah karya sastra yang bertujuan untuk memuji seseorang atau sesuatu.

In Balinese:   Pamargin abot kahuripan Dang Guru utawi Sang Dyah kalawan para sisyanyane sane maparab Jagul Anom, Pucung, Ginanti, Kumambang, Sinom, miwah Wang Bang Sunaran.

In English:   It is undeniable that his love for Balinese culture is one of the reasons he is passionate about composing a literary work.

In Indonesian:   Pergulatan itu terjadi antara seorang guru spiritual (Sang Dyah) dengan para siswanya yang bernama Jagul Anom, Pucung, Ginanti, Ginada, Kumambang, Sinom, dan juga Wang Bang Sunaran.

In Balinese:   Minebang panglingsir-panglingsir Desa Adat Pemogan, Daweg Bali kaperintah olih Raja Waturenggong rauh maharsi sane madharmayatra nuju Bali sane maparab Dang Hyang Dwijendra utawi Pedanda Sakti Wawu Rauh.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ring Babad Brahmana nyritayang antuk pandita Hinduné, ida mapesengan Dang Hyang Nirartha sané ngambel swadharma pacang ngraksa ajah-ajahan suci, Babad nikinuturang indik palampah Ida Dang Hyang Nirartha, pandita Hindu saking jaman Majapahit.

In English:  

In Indonesian:   Pada babad Brahmana menceritakan tentang pendeta Hindu, Beliau bernama Dang Hyang Nirartha yang memegang swadharma akan menyebarkan ajaran-ajaran suci, Babad ini menceritakan tentang perjalanan Ida Hyang Nirartha, pendeta Hindu dari zaman Majapahit.

In Balinese:   Tetiga wiku punika, inggih punika Resi Wiswamitra, resi Kanwa, miwah Dang Hyang Naradha.

In English:  

In Indonesian:   Pada saat dalam kandungan Abimanyu pun telah mendapatkan pendidikan prenatal dari ayahnya, Arjuna.

In Balinese:   Sakewanten, Ekalawya nenten kanggeanga olih Guru Drona dados sisiannyane santukan Ekalawya mawit saking wangsa Nisada utawi juru boros (Hana ta sang Ekalawya ngaranya, anak sang Hiranyadhanuh, ya tahyun mangajya ri Dang Hyang Drona, ndatan tinanggap nirapan Nisadaputra).

In English:  

In Indonesian:   Pada kehidupan saat ini, pengaruh dari zaman kali dapat dirasakan oleh siapa pun.

In Balinese:   upakare jagi dados kelaksanayang di jero utawi sanggah, ring lingkungan desa utawi kayangan tiga, lan ring lingkungan bali utawi dang kayangan.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Jahé pinaka ubad sané ngaranayang kolongan anget mangda virus sané meneng ring kolongan padem lan jahé puniki cocok pisan anggén wédang.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Santukan punika, Sang Dalem Angsana raris lédang nyangkepang Sang Angga Tirta sareng I Déwa Ayu Mas Maketel.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   [BA] Kakawin Nitisastra katarka kasurat olih Dang Hyang Nirartha, yadyastun sira pangawi sane pastika nenten kauningin.

In English:   Kakawin Nitisastra contains proper manners to be human, characteristics of a pious and impious person, the obligations of a student, a person who is married, and an obligation for priests.

In Indonesian:   [ID] Kakawin Nitisastra diduga ditulis oleh Dang Hyang Nirartha, walaupun penulis sesungguhnya tidak pernah diketahui.
[[Word example text ban::[BA] Kakawin Nitisastra katarka kasurat olih Dang Hyang Nirartha, yadyastun sira pangawi sane pastika nenten kauningin.| ]]

In Balinese:   Napi mawinan Kakawin Nitisastra katarka kasurat olih Dang Hyang Nirartha duaning kakawin puniki embas sinarengan sareng Kakawin Nirartha Prakerta.

In English:   Kakawin Nitisastra contains proper manners to be human, characteristics of a pious and impious person, the obligations of a student, a person who is married, and an obligation for priests.

In Indonesian:   [ID] Kakawin Nitisastra diduga ditulis oleh Dang Hyang Nirartha, walaupun penulis sesungguhnya tidak pernah diketahui.

In Balinese:   Manut ring lontar Dwijendra Tattwa, inggih punika satua kapurwan Dang Hyang Nirartha.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pura Erjeruk kawastanin pinaka Pura Dang Kahyangan santukan ring pura puniki wenten Menjangan Saluwang genah ngaturang bakti ring ida maraga suci Mpu Kuturan, miwah wenten Meru Tumpang Tiga genah ngaturang bakti ring Dang Hyang Nirartha.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kompyang Suteja ngandikayang indik pura puniki kawangun antuk pawarah saking Dang Hyang Dwijendra sawatara warsa 1549.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Carita kawentenan Pura Pulaki puniki nenten sida lemoas saking kapurwan pamargin Dang Hyang Nirartha saking Blambangan (Jawa Timur) nuju Dalem Gelgel (Bali).

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Manut ring Lontar Dwijendra Tattwa, inggih punika carita purwa indik Dang Hyang Nirartha.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ring prasasti sane kamedalang duk sapamadeg Ratu Maruhani Sri Udayana Warmadewa puniki ngandikayang "mpungku di kasogatan ida dicanggini dang upadhyaya sudhar" sane mateges "pandita Budha sane wenten ring Canggini maparab Dang Upadhyaya Sudhar...." Ring prasasti Sawan C warsa 1098 caka taler munggah kruna "canggi".

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Ring prasasti sane kamedalang duk sapamadeg Ratu Maruhani Sri Udayana Warmadewa puniki ngandikayang "mpungku di kasogatan ida dicanggini dang upadhyaya sudhar" sane mateges "pandita Budha sane wenten ring Canggini maparab Dang Upadhyaya Sudhar...." Ring prasasti Sawan C warsa 1098 caka taler munggah kruna "canggi".

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Pura Rambut Siwi inggih punika silih tunggil pura Dang Kahyangan Jagat ring Kabupaten Jembrana.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Sang prabu lédang pesan tur sayang tekéning I Rakrék Sakti.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Punika rerincian sadhaka saking aguron-guron Siwa, utamannyane saking Dang Acarya Pandita sane agung, Sri Gurupata, Dang Upadhyaya, Pitamaha, Prapitamaha, Bhagawanta miwah sapunika kawentenannyane makasami.

In English:   Brati Sasana is a palm-leaf manuscript containing rules for a spiritual student.

In Indonesian:   Ada juga pembahasan mengenai syarat-syarat menjadi pendeta atau seorang acarya.

In Balinese:   Nika mawinan sasana puniki kaajahang olih dang guru ring purwakala.

In English:   Stri Sasana contains rules of conduct as a wife.

In Indonesian:   Stri Sasana memuat aturan tingkah laku sebagai seorang istri.

In Balinese:   Munggah taler irika, yening anake kasuciang utawi karesik dados sisya olih dang acarya mautama, ipun pacang ngamolihang kasucian tur lempas saking lara.

In English:   It is also stated that if a person is purified or accepted as a spiritual disciple by a qualified acarya, he will become pure and free from sorrow.

In Indonesian:   Dinyatakan juga bahwa apabila seseorang disucikan atau diterima sebagai siswa kerohanian oleh acarya yang berkualifikasi, maka ia akan menjadi suci dan bebas dari duka nestapa.

In Balinese:   Lenan ento masih ada pengaruh uli Hindu ane teka ka Bali sekat jaman Mpu Kuturan kanti Dang Hyang Nirartha, ane ngeranaang ada makudang-kudang tafsiran.

In English:  

In Indonesian:   Upacara jenis ini, sangat lazim dilakukan.

In Balinese:   Pura Tanah Lot puniki pinaka pahan saking Pura Dang Kahyangan.

In English:   Tanah Lot Temple is part of the Dang Kahyangan Temple.

In Indonesian:   Pura Tanah Lot ini merupakan bagian dari Pura Dang Kahyangan.

In Balinese:   Pura Tanah Lot puniki wantah silih sinunggel Pura Dang Kahyangan.

In English:   Tanah Lot Temple is part of the Dang Kahyangan Temple.

In Indonesian:   Pura Tanah Lot ini merupakan bagian dari Pura Dang Kahyangan.

In Balinese:   Pura Tanah Lot puniki wantah silih sinunggel Pura Dang Kahyangan.

In English:   Tanah Lot Temple is part of the Dang Kahyangan Temple.

In Indonesian:   Pura Tanah Lot ini merupakan bagian dari Pura Dang Kahyangan.

In Balinese:   Pura Geger utawi sane madue wastan jangkep Pura Geger Dalem Pamutih inggih punika silih tunggil Pura Dang Kahyangan sane magenah ring Desa Adat Peminge, Kuta Selatan, Badung.

In English:  

In Indonesian:  

In Balinese:   Kakawin Nitisastra kakaryanang olih Dang Hyang Nirartha ring satawarsa XVI Masehi.

In English:   In verse 2.12 of the scripture it has been warned:

hawya mamukti sang sujana kaṣṭa piṣita tilaren kaṣmalaning śarīra ripu wahya ri dalem aparek lwir nika kaṣṭa mangsa musika sregala wiyung ula

krimi kawat makadin ika pāpahara hilangaken

In Indonesian:   Kakawin Nitisastra ditulis oleh Dang Hyang Nirartha pada abad keenam belas Masehi.

In Balinese:   Manut saking napi sane kagugu olih para wargine, para wanara puniki inggih punika sanak-putun wanara sane dumun nujuin margi ri sedek Ida Dang Hyang Nirartha lunga ngintasin alas Merbuk (wana ring Bukit Jembrana-Buleleng).

In English:   In accordance with local belief, these monkeys are descended from monkeys who helped Dang Hyang Nirartha when he wandered in the Merbuk Forest (a forest in the hill of Jembrana-Buleleng).

In Indonesian:   Terlepas dari sisi sejarah dan spiritual, upacara Ini adalah salah satu bentuk jalinan keharmonisan antara manusia dengan alam.

In Balinese:   Pura puniki wantah silih sinunggil pura pinih purwa ring Bali, tur karestorasi daweg Dang Hyang Nirartha rauh irika duk warsa 1489.

In English:   Whenever this ceremony takes place, people offer various kinds of fruits and cakes to the monkeys.

In Indonesian:   Pura ini adalah salah satu pura tertua di Bali, dan direstorasi tatkala Dang Hyang Nirartha mengunjungi tempat itu pada tahun 1489.

In Balinese:   Dang Hyang Nirartha, utawi Dang Hyang Dwijendra, inggih punika silih sinunggil brahmana sane rauh ring Bali daweg masa panguntat karajegan Majapahite.

In English:   Whenever this ceremony takes place, people offer various kinds of fruits and cakes to the monkeys.

In Indonesian:   Pura ini adalah salah satu pura tertua di Bali, dan direstorasi tatkala Dang Hyang Nirartha mengunjungi tempat itu pada tahun 1489.